This is a digital copy of a book that was preserved for generations on library shelves before it was carefully scanned by Google as part of a project to make the world's books discoverable online. It has survived long enough for the copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subject to copyright or whose legal copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain books are our gateways to the past, representing a wealth of history, culture and knowledge that's often difficult to discover. Marks, notations and other marginalia present in the original volume will appear in this file - a reminder of this book's long journey from the publisher to a library and finally to you. Usage guidelines Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to the public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resource, we have taken steps to prevent abuse by commercial parties, including placing technical restrictions on automated querying. We also ask that you: + Make non-commercial use ofthefiles We designed Google Book Search for use by individuals, and we request that you use these files for personal, non-commercial purposes. + Refrainfrom automated querying Do not send automated queries of any sort to Google's system: If you are conducting research on machine translation, optical character recognition or other areas where access to a large amount of text is helpful, please contact us. We encourage the use of public domain materials for these purposes and may be able to help. + Maintain attribution The Google "watermark" you see on each file is essential for informing people about this project and helping them find additional materials through Google Book Search. Please do not remove it. + Keep it legal Whatever your use, remember that you are responsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just because we believe a book is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other countries. Whether a book is still in copyright varies from country to country, and we can't offer guidance on whether any specific use of any specific book is allowed. Please do not assume that a book's appearance in Google Book Search means it can be used in any manner anywhere in the world. Copyright infringement liability can be quite severe. About Google Book Search Google's mission is to organize the world's information and to make it universally accessible and useful. Google Book Search helps readers discover the world's books while helping authors and publishers reach new audiences. You can search through the full text of this book on the web at|http : //books . qooqle . com/ ^ Digitized by Google Digitized by Google Digitized by Google Digitized by Google Digitized by Google ^ JURA HRUNI nt(lATl,E, UALMATI^ & SLAVONIJ;. ibiyMtM^ t^^u**i vmt^ •ialitiljitirlr iilft«%« H^iMMnl ^ l$mvm%U. PMMM V ¥OZ.inKBJf L Digit Digitized by Google -1 - .. JURA RBGNI CROATI^, DALMATIJl & SLAVONl^. Cm Prhrileffis, Libeiiatibiiif Articnlit et ConsUtotionibiis Diaetttnm leu Generabnm Congregationnm ejnsdem iifii, ftc Conttitntionibni Diaetamra aen Comitiomm Regni Hnngariae^ idem Socinm Refnnm spectantibnf, ex Corpore Jnria Hongariei exeerptif. Bauit JoMUiM Kii]n4]OTl6 ft]lt«r ll>tw»iil te SmoU* ZAGRABIAE, ISgJ^. VEL0CIBU3 TYnS DRIS. LUDOVICI 6AJ. Digitized by Google ^ V TFfE Nrv/ yORK ^STOR, L2«0X AND Digitized by Google >. FEBAMAT AE lilJAi: PATRIAK BT NATIONI CROATIGAE DKDICikT •mATUft BDITO Digitized by LjOOQIC Digitized by Google Lectori henevolo. \^\ turpe est nescire praeterita suae nationis fata, eoramqne testem historiam negligere ; sane acerbo dolore ac detrimento non vacat, ignorando jura soae patriae esse peregrinum in patria. Quod ego malum quum aegre ferrem apud animum meum^ plures jam aiile annos coepi colligere talia Antiquitatis monumenta^ quae generatim ob- scoram nationis Slavicae ad meridiem degentis historiam illustrarent^ specia- tim vero fundamentum historicum suppeditarent illis vetustate consecratis juri- bns^ quibus Regnum Croatiae^ Dalmatiae d: Slavoniae per multas aetates ac secnla utitur. Jam mihi labor utcunque processerat^ constitueramque opus in lucem quo- qae, sed longe tardius, edere^ quum ex inopinato sed bonis ominibus promul- gatom est caesareum 30 Octobris 1860 diploma, quod nobis antiquissimam Cofistitdtionem, postremis duodecim annis interceptam^ quodammodo in vitam revocavit^ snopteqne nutu pristina hujus Regni jura omnia restituit. Unde summa nationi nostrae exorta est necessitas, ut tempestive jura kaec perfectius cognoscat^ eaque adversus dolos et impetus inimicorum tueri valeat. Quocirca^ etsi negotiis diversissimis^ publicis et privatts^ occupatus essem, tanen nil dubitavi, quorumdam amicorum precibus obtemperare, ut opus^ licet MB naqiie qnoqne perfectumi, maxima festinatione absolverem, usibosque per- Patriae et nationis Croaticae dedicarem. Digitized by Google Divisi illud exigente indole argumenti in tres partes, ita quideoi : nt L Privilegia ifc Libertates Regni Croatiae^ Dalmatiae et Slayoniae, II. Articalos et Constitutiones Diaetarum seu Generalium Congregationum Regni Croatiae, Dalmatiae ifc Slavoniae, m. Constitutiones Comitiorum ad Regnum Croatiae, Dalmatiae ifc Siavoniae spectantes^ atque e corpore Juris Hungarici excerptas Lectori exhibuerim. Pars prima locupletior est propterea, quod ibi inter privilegia et liber- .tates Regni, talia quoque documenta inserui, quae privilegia et libertates singu- larium urbium, locorum et nobilium Communitatum in se continent. Nihilominus istuc retuli non alia, quam quae ad scopum et integrilatem operis idonea esse, intra breve compilationis tempus comperi. Altera pars, quae Constitutiones in Regni nostri Congregationibus perlatas exhibet, migore proh dolor! inopia laborat. Causa est, quod in Archivio Regni Croatiae originalia Congregationum acta nulia omnino ante annum 1567. occur- runt, postea vero plura ad noyissimam aetatem pertinentia desiderantur. Quare aliquos saltem Constitutionum anno 1567. anteriorum Extractus^ in variis Archiviis repertos, coramunicare potui. Majores nostri, quod magnopere doiendum est, parum laborabant de eo, ut domesticae idmodi Constitutiones ad familiarem nationis nolitiam devenirent. Satis id esse ducebant^ sicubi in manuscriptis delitescerent, eas in unum col- lectas, typis vulgare^ nulli in mentem venit. Itaque non curae et sollicitudini illorum^ verum fortunae ac propemodum casui^ in acceptis referendum est, quod quidem Constitutiones nostras de a. 1493. item 1538. in Corpore Juris Hungarid impressas, Articulos vero Congregationum Regni de a. 1609. usque 1653., item de a. 1643. usque 1681., in opere Joannis Ssegedy Jesuitae, inscripto: ^Tri-» partitum Juris Hungarici tyrocinium^ typis eyulgata habemus. Quod ad plurimas eiusmodi Constitutiones attinet, praedpue post annum 1567. perlatas, talem studiose adhibui selectum, ut eas potissimum coilectioni huic inferrem, quae a Regibus nostris speciatim ratihabitae, Qormis pro hoc Regno fiindamentalibus accensentur, contra omitterem, exceptis paucis, Ula permulta Con*- gregationum Regni conclusa, quae regia sanctione destituta, non tam legum, quam 0tatut(Nrum municipaliuoL, intra fines Regni hujus obligantium, naturam redolent. Deraum in tertia parte adduxi illa Decreta regia, atque Comitiorum Hun-*^ gariae nc^cum communium scita, quae statum et rationes Regni nostri propriu9 Digitized by LjOOQIC attiiigiint In his fas est yidere^ qoanto studio et conscientia communes legis- ktorea nostri^ usqne aetatem Mariae Theresiae, Regnnm Croatiae^ Dalmatiae et SlaYoniae a Regno Hnngariae partibnsqne ei aDnexie distinxerint Fontes ac tabnlaria^ unde documenta accepi, in fine cujnslibet docnmenti eonunemorayi. Modum scribendi, quem seu in originalibus^ sen in transsumptia eopiia inveni, ubique fideliter reservavi. Qnodsi opus hocce suis defectibus urgetur, hos potissimum festinationi, item brevitati ac turbatae hodiemi temporis condicioni^ lectores tribuant velim. Si plna otii habnissem, fortasse plenius perfectiusque opus in lucem prodivisset. Agnosco lubenter, amicum D. Professorem Mathiam Mesi6 in corrigendis laevis typographicis utilem mihi ac simul fastidii plenam operam commodavisse, hocve sno adjumento ocyorem editionem operis multum promovisse. Quo nomine gratom eidem animnm profiteor. Utere his Lector benevole! ad quantulumcuDque rei literariae lucrum et earae Patriae Croaticae emolumentum. Zagrabiae die 10. mensis Martii 1861. Digitized by Google Digitized by Google PARS PRIIl PRlTIIiBGtlA BT lilBKRTATBiS MMWn CROAM, DAlMATiM & SLAVONI^. Digitized by Googl( Digitized by Google A. 837. 4. Martii. Bffoeii^ prope Salonam. Terpimirus Dux Croatorum affirmat Ecclesiam Salonitanam Hetropolim fuisse usque ripam Danubii et pene per totum Regnum Croatorum. In Nomine Patris et FUii et Spiritns Sancti. Regnante in Italia piissimo Lothario Franconim Rege per Indictionem XV sub die IV Nonis Martii. Dum mrndi ab origine cuncta per tempora facta mansisse^ dellabisseque succedentibus alia altemis (altissimi Lucius et Farl.) simet ocnlis perspicimus mentis et manus fidei palpamus<9 nibil corporeis membris videre, audire aliud valemus^ nisi ea^ que presentantur d: scriptnrarum auditio obtutibus pandit. Vnde ego licet peccator Tirpimirus Dux Croatorum^ iuuatus munere diuino, incertus de die novissimo^ et hora^ qua nesciat bomo^ solicitus nimis anime mee, commune consilinm meis cam omnibus Znppanis constnud monasterium^ ibique cateruas fratrum adhibui^ quorum sedulis votis^ ifc frequens oratio nos immunes redderet Deo peccatis^, in luoic adjecit mens nostra^, ejusdem monasterii ecclesie aliquid in utensilibus pre- parare. Cum autem non suf&ceret in argento ipsa vasa perficiendum^ acco-> Bodavit nobis Petms Salonitane ecclesie archiepiscopus ^ et dilectus compater- 21 Libras argenteas: hac de re ei duximus hilari animo dare quidvis^ et non denegamus charitati vestre, quibus ipse respondit: volo Domine et compater ut primum, quidquid proprio emi pretio, vel quod donatum est in immobilibus et mobili- Inis in sancta matre ecclesia, id est in Lasani et Tugari (Turgari Luc. et Farlati) com servis et ancillis Stepns, Sagoleo, Chortino presentia Claritatis vestre per paginnlam priyilegialem sancte Salonitane ecclesie dicte mancipata in etemum per- ■aneant, ac deinde^ ut in fatam matrem ecclesiam, que est metropolis usque ripam Dannbii, et pene per totum Regnum Chroatorum (Tarl. Croatie) d: pro remedio anime nestre, parentum uel fidelium nestroram, et per commodatum argentum detis ecclesie b. Georgii^ in loco qui dicitur Putalio, omnia que obtinet posses-*^ ikmnD, senros qnidem et anciUas^ que Hislavo Duce ipsam ecclesie cum de- dicata videtor^ et ab ipso supradicto Duce donis ditatam^ simili modo ifc Privilegii hec qnidem donatio a Vobis firmiter enixe deposcimns taliter (Lnc. et Fa^ 1* Digitized by LjOOQIC talibus) et suggestioiii piaciti data ad sensimi spopondimiis^ et jure mansuris rebus priuilegium fieri^ presentem noslram deliberationem, precepimns, yidelicet ita dun- taxat ut empta pretio infra terminis nostris^ in locis memoratis, sempitema dona- tione possideat dicta jam sancta ecciesia a nemine infestante. Tandem vero pre- fatam ecclesiam de regali territorio ab orientali et occidentali parte, a rupe montis^ usque ad mare^ ab utroque latere terroinos cum lapideis^ et ferro signatos, infra quos terroinos nullius adjacet territorium^ nos diligenter condonamus^ et hoc in augmenlo sancte Salonitane ecclesie^ proferentes firmamus^ et ut singulis annis de omnibus nascentibus (Luc. et Farl. omni nascentia) terre ex curle nostra^ que Glusan dicitur, decime inferantur in memoratam ecclesiam^ quas decimas antecessor noster MislaYus(Luc.etFari. Mislavo) dare cepit; si quis vero de superscriptis^ quid- quid Deo inspirante^ amore sanclorum inflammati devoto pectore obtulimus, conces- simus^ & imposterum inconyulsa firmata manere (Luc. et Farl. valere) censuimus, in cenobium sanctorum martyrum Domnii et Anastasii^ Cosme et Damiani; et ^i quis diripere, vel subtrahere, aut per vim opponere tentaverit, iram Domini Sal- vatoris, et sanctorum omnium maledictionem^ quidem CCC patrum et octodenos vinculo insolubili anathemate Maranatha denodetur^ dividetur et evellatur divino judicio a cognatione et patria^ uxore et filiis^ qui separare donationem nostram temerarie a sancta matre ecclesia jam factam presumpserit, fovetur itaque hic litigantibus cum eo vicariis sanctis religiosorum subsistentium^ Principum gratia tam nefandum (Luc. et Farl. nefandi) faciens quisquis ille defiinctorum oblivioni dans^ et lumen animarum eorum octinguens (hanc constr. omiserunt Luc. et Farl.)^ et in no- vissimo die magni examinis^ cum diabolo^ et ejus tetris angelis, dr Juda Iscariote, Christi proditore in gehenna barathri muneretur (Farl. numeretur)^ ubi ignis nun^ quam extinguitur, et vermes impiorum non moriuntur. Actum in loco qui dicilur Byaci^ tempore nuper fato^ et testium notitia^ presentia^ communi voto^ & voluntate corroboralum (Luc. et Farl. corroboratorum). Signum mann^ meque ipso Tirpimiro Duce, faujus r3i concessore et auctore. Signum manu Comicino Zuppano Testis. Pretilia ^ „ Nemustlo ^ ^ Zarsata ^ „ ^ yy Lodovico ^ ^ yj yy Ozanulo cum fratre. ^ ^ Negutia Camerario testis. ^ ^ Zullo (Luc. et Farl. Zupp.) testis. „ ^ Potecano testis. ^ ^ Zutimuijlo (Luc. et Farl. Zatimustlo) testis. yy jj Damay testis. 9 ., Dominico Presbytero Capellano teslis. ^ yy Cipriano Presbytero Capellano testis. Ego Martinus presbyter capellanus preceptione domini mei Ducis me- morati^ rogatus scripsi, & manu propria opus compleui^ signum manu feci. Hec sunt nomina servorum de Masaro, pertinentes eos^ in sancta OMitre ecclesia b. Domnii, scitote numemm eorum, sunt in primis: Carento, Postellio^ Nassesai, Domadai^ Ylena, Trubula (Luc. et FarL Trubasa)^ istis cum suis feminis» Digitized by LjOOQIC Ceteri vero septem^ ipieran) nomliia funtr Liatamiro, StrehemikK Neda- Tesiaa^ Loteeiai, Censtik) (Lmc. et FarL Censtizo). Ego Bonacmnias q. Primi Parentis de Florentia Imperiali auctoritate no- tarios et nane Oommonis Spalatensis Jaratas^ hoc exempluro sumptum ab aaten* lico montano coram Reverendissimo in Christo Patre et DD. Dominico Dei et apostolice Sedis gratia dignissimo Archiepiscopo Spalatensi, una cum infrascriptis Benedicto Joannis<) Stephano Desiderati et Lucano Primicerio^ Notariis^ diligenter et fideliler auscaltavi^ et quia utrumque concordare inveni^ ut eidem exemplo ad- hibeatar de cetero plena fides de dicti D. Archiepiscopi licenlia et mandato me ia testem subscripsi^ meoque consueto signo signaui et roboraui. Ego Benedictus Joannis Imperiali auctoritate notarius hoc exemplum sum- ptom ab autentico montano coram R"* in Christo Patre et DD. Dominico Dei et apostolice Sedis gratia dignissimo Archiepiscopo Spalatensi una cum suprascripto Bonacursio et infrascriptis Stephano Desiderato et Lucano Primicerio Notariis dili- fenter et fideliter auscultaui et quia utrumque concordare inueni^ «t eidem exemplo adhibealur de cetero plena fides de dicti D. Archiepiscopi licentia et mandato ■e in testem subscripsi, meoque consueto signo signaui et roboraui. Ego Stephanus filius quondam Desiderati de Franchino de Teruisio pubL Imp. auctoritate notarius et nunc egregii viri D. Jacobi Gradensis Comitis hono- rabilis Spalatensis hoc exemplum suprascriptum ab autenlico montano predicto eoram R*^ in Christo Patre et DD. Dominico Archiepiscopo dignissimo Spalatensi mia ciim sopradicto Bonacursio et Benedicto notariis et infrascripto Lucano Pri- micerio notario^ diligenter et fideliter auscultaui et quia utrumque concordare inuem ut eidem exemplo adhibeatur de cetero plena fides de dicti Archiepiscopi licentia et mandalo me in testem subscripsi, meoque consueto signo signaui et roborauL Ego Lueanus Bertani Ecclesie Spalatensis Primicerias Imp. aactoritate Notariiia et R"' in Christo Patris et DD. Dominici Dei et apostolice Sedis gratia Archie^seopi Spalatensis hoc presens exemplum per me dictum Notarium seri- ptaua, at in dicto principali montaneo inueni^ ita hic fideliter et per ordinem trans- scripai et exempfaittL) nil addens^ vel minuens fraudulenter^ quod sensum mutet, uel aariat iBtellectum^ preter forte punctum, litteram aut syllabam per errorem^ et una cm prediictis Bonacursio, Benedicto et Stephano Notarii^^ coram predicto D. Archi- episcopo^ et presentibus venerando in Christo Patre fratre Luca Dei gratia Epi- scopo Farensi, fratre Matheo ordinis S. Benedicti Abbate Monasterij S. Stepbani Spdatensis Dioecesis^ et Dessa Archidiacono Spalatensi testibus. fideliter et dili- feater auscaltaul, et quia concordare inueni cum ipso principali, de OMndato et anctoritate ipstus D. Archiepiscopi in publicam formam redegi, signoqne meo con- saelo signaui et ad maias robur omnium predictorum supradictorum DD* Ardii- epiaeopfis et Episcopus suorum sigiUorum et abbas sigillo sui conuentus et Ar- efcidSaeoiiiis dictas sigtlli sui Capiluii iusserunt appensione commttniri Iioc.{»esens exenipliiQi, snb anno Dm. M.CCCXXXIII. Indictione prima^ die pemiltimo mensia Ibx. Pootificatas S"' Patris et DD. Joannis Papae XXIL anno XYII. ef tempore fipnidicti D. Archiepiscopi Spalaleaais, Locus sigilloram pendeAtiam. Digitized by LjOOQiC 6 (Signum Notarii: /• M. iV.) Ego Joannes Mazsardlos Notarind publi- cus Ciiriaeque archiepiscopalis Spalatensis Cancellarius, antescriptum exemplnnk aliena manu ex^""" auscultani et concordare inuentum in fidem subscripsi^ mei Tabellionatus signo apposito et ad majus robur Curie sigiUo muniui. Bx libro MSC. : ^Donationes Principmii Ecclesiae Spalatensit'' in Archivio Episcopatns Spilatensis usenrato. p. 1. Habent qnoqne Lncius de Regno Dalm. et Croat. Historia. Prancofnrti. 1666. p. 61. Vind. 1758 p. 60. et Fariati: niyricnm Sacmm T. UL p. 51. sed siit erronee. II. Anno 892. die 28. Septembris. Biacii^ prope Salonam. Mu6imir Croatorum dux haereditarius confirmat donationenai Terpimiri ducis, factam Ecclesiae Salonitanae, communi consilio cunctorum fidelium et Primatum populi. In Nomine Patris et Fiiii et Spiritus sancti. Anno utique, sacram post- quam Christus camem ex virgine sumpsit, DCCCXCIl Indictione XI sub die 4. Kalendas Octobrium. Cum magne inter Salonitanum et Nonensem presu- libus^ uerterentur de quadam facta donatione, a Tirpuniro piissimo Duce in juris sancte matris ecclesie Domnii ifc Anastasii beatorum Martyrum, quandam manci- pando ecclesiam sancti Georgii^ que sita est in Petalio^ uidentur contentiones ; dicente Petro Spalatensium Archiepiscopo : hanc quam dicitis ecclesiam donatam a prefato duce, A priuilegii statuto roboratam, in nostre juris ecclesie sub testimo- niorum (Luc. et Farl. testimonium) notitia mancipatum habemus ; respondens Alde-* freda Nonensis ecclesie presul^ dicebat : non ita habetur, sed nosbre potius ecclesie dominio detinetur, quoniam non in ecclesia sanctorum Domnii & Anasthasii^ ut dicitis, possidenda, sed ipsius presuli fruenda ad tempus tradita est; his ita habeB-» tibus comperto, placuit milii Muncimir diuino munere iuvatus Croatorum Dux^ resi- dentePatemo soUs, diuino spiramine, communi consilio cum meis^cunctis fidelibus, et primatibus populi (Luc. et Farl Primat. Populis) omni opposita (Luc. et Fari. compo- sita) et pretermissa contentione^ dictam iam sancti Georgii ecclesiam in sancto-» rum martyrum Domnii et Anasthasii, cum omni suo introitu et exitu subiugare priTilegio, cum servis et ancillis^ campis et uineis, pratis et silvis^ cuncta mo- bilia et immobilia omnia, quam ecclesiam teste A auctore Deo, uolo, ut nullu9 deineeps de successoribus meis^* de potestate Spalatensium ecclesie subtrahere audeat, vel quomodolibet (Luc. etFarLin quolibet) diripere, sed juxta priscam (Farlati pristinam) consuetudinem, ut donatam a Patre meo recoUmus, et mox per presena priuilegium denuo mancipamus^ ut onmino subjaceat dicte ecclesie jure ; qni uera postmodum auaritie facibus accensus, atque in superbie comibus elevatus, statuta nostra parvi pendens^ niq^ factam ecclesiam a dominio sanetorum martynun Digitized by LjOOQIC Doamii atqae Anasthasii SQbtrahere uoluerit, ael qaolibet modulo donationem dictam Mcere temptaaerit (Lac. et FarL tentaverit) iram omnipotentis Dei Coeloram ar- hilri salyaloris mondi incarrat^ et sanctoram omniam maledictionis aincalo CCCXVIII Palnim insolabiliter denodetar^ descendantqae saper eam et domo saa, sibiqae eonaeiitientibas, decem qaas in Egypto habite sant plage, et lepra Naaman Syri ab fis nnnqaam reeedat, deglatiat eos terra sicat Datan et Abiron.) et in novissimo Maranatha litigantibas cam iis sanctoram constantia cam diabolo et ejas horribi- fibvs Angelis^ et Jada Iscariote in gehenne barathro manerentar, abi ignis non extingiiitar^ et vermes non moriontur. Actam est in Biaci, ante fores Ecclesie sancle Harthe fflartyris (Lac. et Farl. fflartyre) tempore & dimidiam, naper at fmnos (Farl. fomas). Hoc palam testibas consentientibas, atqae sabscribentibus, dem ne aboleatar imposteram annulo nostro jussimas in calce signari. Signam mana mei) qui sam, ffluncimiro aactore hujus donationis cartule. Signum mei Budimiro Jupano Palatino. 9 yy Zelliyero Jupano Cleonie. „ 9 Petro Jupano. ^ ^ Prisna fflaccechario Jupano (Lucins et Farl. Prasna mave- chario Jupano). ^ yy Praadra Japano Cavallario. ^ ^ Zelisto (Luc. et Farl. Zellisbo) Jupano Camerario. 9 ^ Zellidedo Jupano Pincemario. ^ yy Boledrago (Farl. Beledrago) Japano Camerario. yy yy Budimlro (Farl. Budumiro) Jupano Comitisse. 9 ^ Cresamustlo Camerario secundo. 9 yy Stephani filii Budimiri Camerario tertio. yy yy ZoIUdrago fflacccchario Comitisse. yy yy Prubitecho filio Petri Jupani. jy yy DHigasai filii Semicasui (Farl. Drugazai fiilio Semicarini). yy yy Tugina Jupano ArmigerL yy yy Zltallo Suporposito ffloaasteriis. yy jy Lelcdrago Jupano Clisse. yy yy PauaKo Linicona (Luc. et Farl. Pacialio Limiresia.) Sequenti autem die, que est tertio Calendis Octobris^ veniens ego sepe fttns Dox in civitate Spalati ante sanctissimorum dictorum Altaria, dr priyilegii paginiilam manu propria inter cetera munuscula, que manus nostre invenire uo- lnmuil) super sacrosancti Domnii Altario obieci, et donatione predicta mancipata aancti Domnii abii. Ego Firminus (Farl. Forminus) diaconus & capellanus dicti Dacis, preci- piente mihi Domino meo ffluncimiro glorioso Duce, coram dictis testibus audita scripsi, d: post tradita feliciter compleui* Hota iranisumptorU in capite Prieikgii: ^ExempIum sumplum ex anthentico in membrana cum duobus sigillis pen^ telibiis^ apparentibas tamen signis aliorum duorum sigillomm, resistente in Ar- chiTio Archiepiscopali SpalatensL^ Cajas tenor sequitur etc. Digitized by Google 8 Noia ^fusdem m fkargme: ^Hoc exen^um est sumptam siue transcriptum ex qiMidui BMmtanee tiquissimo, in quo sunt quam plura Privilegia Papalia et Regalia aBla^ttittts scnyta, aliaque iura ecclesie et Archiepiscopatus Spalatensis^ per me LocaBun PriiaiMffiimi Spalatensem auctoritate Imperiali Notarium et nunc Juralum uotarittn R"' in Christo Patris et DD. Dominici Dei et apostolice Sedis gratia Arduepiscopi Spa-* latensis, de mandato et auctoritate ipsius D. ArchiqMScopi, lectamfBe et insinuatrai fuit de uerbo ad uerbum in presentia ipsius D. Arch^^eopi per me Notarinm supradiclum et auscultatum diligenter per infrascriptos Notavia» in presentia ta- stium subscriptorum, cum ipso principali scripto^ et cum dictaa D. ArcbiepiseefW cognouit cum ipso principaU concordare, ut adhibeatur ia poflterum huic exemj^o plena fides^ suam auctoritatem interposuit et decretum^ cuius quidem series mon- tanei per omnia talis est.^ Sequuntur notae Bonacursi^ Benedicti^ Stephani et Lucani, uti in prece- denti privilegio Terpimiri Ducis. Ex Kbro MSC : ^Donalioiies Eccloiiae Spalatenfb'* in ArchiTio ^ifcopataa Spalatoniif aafonrato p. 6. Ha- bent qnoqae Lncinf de Regno Dalni. 4b Croat. Francof. 1S66. p. 65. Vind. p. 64. 4b Farlati myr. Sacmro T. m. p. 62. III. Anno 914. bpakUl Deoreta Croatorum et Serborum in concilio eorum Spaia- tensi, praesidente Tamislavo, Rege Croatorum et Dai- matiarum sancita, agente potissimum Legato romano cum praesulibus latino-dalmaticis. Tempore Joannis Papae Sanctissimi^ consulatum peragente in Provincia Chroatorum & Dalmatiarum finibus Tamislao Rege et Michaele in suis finibus praesidente Duce^ Reverendissimo igitur Joanne Romanae Ecclesie praesidente Ca- thedra, dictas Chroatorum Rex & Michael cum suis Proceribus^ simulque Episco- pis Dalmatiamm; item Joannes Archiepiscopus p. Spalato^ Forminus, Gregorius caeterique Episcopi, consulenter proposuerunt D. Venerabilem Papam, ut ad eos destinare dignaretur Episcopos suos et Monitorium Christianae Religionis dogma continentem. Quorum postulationibus saepefatus Pontifex assensum prebens, vene- rabilem Joannem Episcopum Anconitanae Ecclesiae, Leonem vero Pelestrinensem Episcopum cum suis Epistolis melliflne ructantibus eloquia destinayit; ut cum praefatas personas (praefatis personis) judicibus et Episcoporum Qa) synodaliter congregati (s) et perpera estirpare & Deo placita canonice sancire deberent. Digitized by LjOOQIC Qniqiie pervenientes dicti Episcopi^ Dalmatiariini peragrantes Ciyitates et Chroa-» tonim atqae Serborum proceribas conyenientes, congregatis in Spalato Episcopis 4: Jadicibns^ celeberrimnm Concilium peregere. Ubi divino jnvamine freti haec qnae seqnnntnr Capitnla observare censuere* I. Qnoniam antiquitus B. Domnius ab Apostolo Petro praedicare Salo- lam missns est) constitnitque^ ut ipsa Ecclesia et civitas, ubi sancta ejus membra reqniescant) inter omnes Ecclesias Provinciae hujus Primatis habeat et Metropolis Bomen^, snper omnes Episcopos legitime sortiatur; ita duntaxat ut ad ejus jussio- Bem Episcopi^ qui per divinam gratiam cathedram ipsam retinuerit, et Synodus celebretur, A consecratio Episcoporum, quia dicente Domino: ubi fuerit corpus^ iDic congregabuntur et aquilae. n. Ut in cunctis Ecclesiis, in quibus supra recolitur Episcopus habitasse, nnnc antem Gero^ ordine et populis sufficiens adest infra Dioeceseos limites, ^iscopus habeatur; quia juxta decretum Patrum non licet in modicis civitatibus, vel yillis Episcopos statuere, ne nomen Episcopi vilescat^ et ut Episcopus va- cans vacantem Dioecesim cum Consilio Metropolitani, et caeterorum Episcoporum ^ coe. accipiat. m. Quoniam minime terminis a Patribus statutis transferri debent^ unus- qidsqiie Episcopus descriptos sibi terminos possideat) et alienam dioecesim nulla- tenns invadat;jure proprio servato in regnandis., consecrandis Ecclesiis, vel Sa- cerdotibns promovendis, atque a suo Episcopo Chrisma accipiendum. IV. Ut possessiones Ecclesiarum^ quae pro peccatis conditorum oblatae sont ad honorem sanctomm^, saecularibus minime mancipentur ; quia res Deo semel dedicata hnmano dominio subdi non debet y. Ut si qua Ecclesia vel possessio per privilegium a fidelibus sub anathemate in principali Ecclesia S. Petri apostoli subditae sunt^ minime snbstan- tur (subtrahantnr) quatenus et offerentibus et res ipsa tuentibus Christi Clavigeri Petri tueantur sufiragiis. VI. Ut si divino judicio in tumultu plebis Princeps provinciae occidatur, qoia qnod a multis committitur inultum manet^ vel pro ipso reatu qui(s) cogno- scunt, obnoxii debent esse pro ipsa anima eleemosynas facere^ et si quam Eccle- siam dedicavit, vel libertos fecit, defendere^ uxorem aut filios fovere benigne. VII. Ut si quis malignus diaboli spiritu affato (afflatus) singulari con- silio, sicnt Judas, Dominum suum occiderit) lapide e coUo suspenso, ferro corpore praecinctns^ exul poeniteat Vm. De Episcopis Ragusitano & Catharitano, quomm manifeste una sedes dignoscitur, ipsam Dioecesim aequa lance inter se cQvidant^ ita ut si unus diciae Ecclesiae Pastor obierit^ donec ordinetur Episcopus, residens Episcopns ipstus Ecclesiae Ecclesiasticam curam gerat. IX. De Licinio Episcopo, ut in Ecclesia^ in qua ordinatus est^ contentus pennaneat ; et nnllus deinceps in ea Episcoporum., vel Presbyterorum Missam celebret, donec proprius Episcopus eam con^ecret canonice. Si quis postmodum CPw». L Privil. et Liben.) ^.^.^.^^^2 ^QQg^^ 10 praesamptor in ea contra premissa fecerit^ a noslro coUegio excludatur. Quod ^i dictus Licinius nec legaliter in sua Ecclesia perstiterit haeres; sed eyen- tatus, ut extraneus accedens^ et in sua mailet prima adhaerere Ecclesia, ut Pre- sbyter permaneat* X. Ut nuUus Episcopus nostrae provinciae audeat in quolibet gradu Sla- vinicam iinguam promovere ; tamen in clericatu & monachatu Deo deseryire. Nec in sua Ecclesia sinat eum missas facere, praeter si necessitatem Sacerdotuoi haberet^ per supplicationem a Romano Ponti&ce licentiam ei sacerdotalis mini- sterii tribuat XI. Ut Episcopus Chroatorum (Nonensis), sicut nos omnes, nostrae Eccle- siae Metropolitanae subesse se sciat. XII. Quod si Rex & Proceres Chroatorum omnes dioeceseos Episco- porum infra limites nostrae Metropolitanae suo cupiunt vindicare Pontifici^ (h. e. Episcopo Nonensi)<) nuUus ex nostris per omniam provinciam eorum neque regenerationes faciat^ neque Ecclesias vel Presbyteros consecret, tum in suis •sedibus commoranlibus pro mie opus (sic). Quisquis ad nos accesserit, conse— crari^ regenerari^ Chrisma sibi dari poposcerit^ absque scrupulo omni per totam provinciam ipsa tribuant. De caetero autem curo suo Pontifice Deo reddant ra— tionem de his omnibus, quae in eis Christianae Religionis dogma defiierit, nostra coram Deo conscienUa est absoluta. Xni. Ut in Ecclesia, ubi Presbyter occisus est, ante saUsfacUonem ipsius vel plebis^ ut congruum ipsi Episcopo videtur^ nullus missam faciat; et ut a Presbyteris res Ecclesiae non destruantur; neque semel suscepta Ecclesia sine causa relinquatur. Quod si aUter fecerit^ donec perdita restituat^ et Ecclesia propria accipiat^ excommunicetur. XIV. Ut uxores proprie deinceps non dimittantur, nisi propter fomica- tionem ; quod si quis dimiserit^ sic permaneat ; et ut haeredes suos^ servos suos litterate studiis (latinis) tradant. Quicuroque ChrisUanitatero perfectam habere cupiunt^ ut iUi eos instanter corripiant^ et ipsi eos Ubenter exaudiant, non ut peregrinos, sed ut proprios. XV. Quod si sacerdos incontinenter propter ipsam coniinentiam primaoG^ quam sortitus est^ separatus a consortio celia^ teneat uxorem. si vero aUam du— xerit, excommunicetur. Haec ita habita deUberatione^ quae supra scripta continentur, cuncta per ordinem sancta Synodus Romano Pontifici confirmanda per dictos suos Legatos Episcopos^ et Pelrum Presbyterum Spalatensem insertis litteris nuntiare decrevit: quatenus divinitus antiquae ReUgionis dogroa in EccIesUs Dalmatiaruro arbitrio suroroi Pontificis universa praelibata sortirentur. Sed curo terroinare cuncta legi-- tiroe antiquo roore praestolaremur fuit fratris nostri Episcopi Nonensis (una et Croatoruro slavici ritus) qui sibi vindicare cupiens priroaturo Dalma^ tiarum Episcoporuroi) hoc^ quod non expediebat^ contra dictaro Synoduro in auri— bus apostoUcis injustum injecit certamen. Quam ob rem diversa^ et nuntiis recitantibus de his praesentibus, et litteris patentU>us non aequaUa^ ambiguitas Ro— Digitized by LjOOQIC ll naiiae Ecclesiae facta, non definita ad nos et finienda adhnc, Epistola a Reveren- dissimo Papa Joanne per Legatom nostrnm remissa est, cujus vero Epistolae tenor hic est. etc* Fcrlati niyricinn Sacrom T. m. p. 92. et 96. IV. Circa annum 925 — 959. Comitatus et termini Regni Croatiae, saeciiio X. Divisa autem est eorum (Chrovatorum) regio in zupanias undecim, quarum nemina: Chlebiana (GDevno seu Hlivno), Tzentzena (Cetina), Emota (Imola)^ FJeba (Pleva in Bosnia), Pesenta (Vezenta in Bosnia)^ Parathalassia (maritima, Primoije)^ Brebera (Bribir)^ Nona, Tnena (Tininium^ Knin)^ Sidraga*» (in Dioe- cesi Scardonensi)^) Nina. Ipsorumque Banus tenet Cribasam (Corbavia^ Kerbava)^ Lttzam (Lica) et Gutzekam (Ga£ka seu Gadska), et quidem praedicta Chrovalia cum reliquis Sclavinis ita sita est. Dioclea porro propinqua est Dyrrachii oppidis Etisso, Helcynio et Antivari, extendilurque Decatera (Cattaro) usque ; m o n t a n a autem Serviae finitima sunt. A Decateris vero incipit Terbuniae principatus, por- rigitqne se Rausium (Ragusium) usque, at versus m o n t a n a Serviae adiacet. A Rausio Zachiumorum principatus initium habeL, et protenditur ad Orontium flumen nsque; oraque maritima Paganis, montana^ quae ad septemtrionem, Chrovatis^ quae in fronte, Serviae contermina est. Ab Orontlo flumine Pagania (non baptisata Croatia) incipit et porrigitur usque ad Zentinam flumen^ et zupanias tres habet^ Raslolzam (?), Mocrum (Makarska) ac Daien (Delminium, Duvno), et quidem duae zupaniae, Rastotza ac Mocrum, ad mare sitae sunt et sagenas habent^ Daleni vero zupania procul mari sita est, et eius incolae ex agricultura vivunt. Habent qaoque Pagani in propinquo insulas quatuor. Meletam^ Curcuram (Corcyra, Cor- zula), Bartzum (Bracchia, Brazzo, Bra6) et Pharum (Lesina, Hvar) omnes pul- cherrimas fertilissimasque ; oppida item deserta et paludes multas in quibus ha- bilant et iumenta alunt, unde victum parant. A Zentina autem fluvio Chrovatia (baptisata) incipit, extenditurque versus mare ad Istriae usque confinia, sive Albu- mmi (Albona) url)em; versus montana aliquatenus etiam supra Istriae thema ex- cnrrit, ac versus Tzentzena et Chlebena (£upanias) Serviae regionem atlingit. Ifcritor CoiMtaBtiniu PorphyrogeDHns. De adniiDifltrtndo Imperio. Cap. 30. Digitize(2tG00gle 18 V. Anno 927—928. Spalati. Decreta Synodi Spalatensis, praesidente Rege Groatoruni Tamislao sancita, in quibus inter caetera antiqua Statuta et consuetudines Regni Groatiae confirmantur. • • . • mide freqaenter eadem poscentibus nobis definitionem recipere^ hac de causa terminando iiganctam sibi operis Bnlgariam petentes Romano— nun Legati Madalbertus venerabilis Episcopus & Joannes Dox illastris Dux Cu— mas (Ducis Crumi?} qnae seqnuntur Epistolae, ad nos post biennium devene- runt Pervenientes igitur praefati Legati ad confinia nostra, et sicut illis opus in— junctum Apostolica jussione fuit^ Bulgariam perrexerunt; quique peracto negotio pacis inter Bulgaros et Croatos repetito, iler ad nos Venerabilis Madalbertus Episcopus in Ecclesia Spalatensi adveniens, synodaliter nos Episcopos Joannem^ Forminum, Gregorium cum Croatorum principe et ejus proceribus congregavit; cum quibus residens, cunctas provinciae antiquae consvetudines, justo moderamine perseverans, firmayit, omnia secundum veterum statuta in omnibus Ecclesiis Epi— scoporum privilegia redintegrari. Ita dumtaxat: Ut Ecclesia Sancti Domnii, sicut ab initio primatum obtineat, et intra limites dioecesis suae cuncta canonice peragat. Similiter nnaquaeque Ecclesia^ vel civitas^ quae Pontificali munere constipata consistit, simul sedem cum praefi- nitis terminis Dioecesi suae a Patribus institutis regulariter abutatur; tam Jadertina Ecclesia quam ceterae EccIesiaeDalmatiarum: Arbensis, Veclensis, Absarensis, quae sunt in occidentali parte positae^ Ecclesiae vero aliae, quae in oriente babentur, id est Stagnensis^ Ragusiana et Catharitana eamdem plenitudinem (cum) sedibus & ter— minis suis in omnibus catbolicae fidei dogma adsequuntur. Nonensis vero Ecdesia non Episcopum antiquitus^ sed Archipresbiterum sub dilione Episcopi habuisse cognoscitur. Constat legitime ut ipse Episcopus in qualibet Ecclesia ex his Ecclesiis^ quas primis temporibus habuisse Episcopos omnibus patet; cum sint utrinque onmes populatae, et Deo adjuvante Sacerdotum et plebium copiam haben— tes, proponatur sive in Scardonitana Ecclesia, vel Sisciana^ aut certe in Delmi— nensi Ecclesia. Quod si immensum pontificii subire delectat, et unam sibi dioe— cesium sufficere non vult, harum trium magnitudinem Dioecesei ponderis ad interitum suum et eorum suscipiat; dum neque plebs perfecte ab eo pontificali munere percipere valeat gratiam juxta Sanctorum Patrum statuta, neque ipse ad-> implere suum in eis ofificium valeat, cum sit propter multa terrarum spatia difficile peragrari. His ita secundum apostolicam jussionem Madalbertus venerabilis Epi— scopus perscrutatus omnia d; comperta veraciter^ feliciter sancivit; ita ut nullus unquam hujus ordinationis violator existat^ cum cuncta qnae praelibata per dictum Digitized by LjOOQIC 18 apacriMriniD Romano Pontifici (aerint praesentata et ab eo diyina auctoritate d: Saiicti Petri per raas litteraa, ± palii misaione confirmata. Mali niyricinD SaonDB T. DL p. lOS. Bz Ubro MSC.: Hiftoiit SaloniUuift major, in Archivio Cftpitali Spala- iOo tenipore asMnrato. VI. Asmo 928. Leo VL Pontifex Romanus, Jadrensem, Nonensem, Scar- donensem, Absarensem^ Arbensem, Spalatensem et Ragu- atnum Episcopatum in Croatorum terra fuisse attestatur. Leo Episcopus Servus Servonun Dei Formino sanctae Jadaratensis Ec- deslae Episcopo, & Gregorio sanctae Nonensis Ecclesiae Episcopo^ omnibusque Ipiscopis per Dalmatiam commorantibus dilectis filiis & fidelibus nostris. Quia gratuita Dei omnipotentis misericordia vos inEpiscopali Infula con- stitmt, dignum est ut vestro Metropolitano sanctae Spalatensis Ecclesiae Archie- piscopo summam reverentiam exbibere delectimini^ quatenus per ordinem et nor- «am justitiae gradientes securi et intrepidi, valeatis ad divinam contemplationem pervenire. Nam quid deterius esse cernitur^ quam Episcopus proprio Metropoli- lano inobediens esse, cum scriptum sit in Africano concilio: ^Nihil Episcopum paeter conscientiam proprii Metropolitani aliquid agere debere.^ Et si ita est, cam scimus quia ita est, ut nuUus Episcopus debeat proprium suum Metropolitam ignonure; cur vos Dalmatiarum Episcopi contemptores et quasi per latrocinium afienas Parocbias diripientes, usurpatis vobis profanum nomen^ quod ab antiquis Patribus vobis ereptum esse cemitur. Unde monemus vos ut omnes Episcopi in propriis limitibus sint contenti. Torminum namque monemus, ita suam parocbiam retinere^ quemadmodum in antiquis temporibus mansit, similiter Absarensis Ec- deriae Episcopum ic Arbitanum atque Ragusitanum, Spalatensem etiam Arcbie- pbcopnm in Croatorum terra volumus ut propriam suam Parochiam retineat) qnemadmodum antiquitus Salonitana Ecclesia retinebat. Quia non potest Parochia (terminari aut definiri) infra muros civitatis, sed per longinqua spatia terrarum ia plebibus et viUis et curis et Ecclesiis et in populo antiquitus determinato. Gregorium vero, qui probitate temporis in Croatarum terra Episcopus effectus est» praecipimus in sola Scardonitana Ecclesia tantummodo ministrare, alienas Parocbias ei praecipimus nuUo modo amplius usurpare; quia si fecerit, sine du- bio a nostro Pontificatu excommunicatus manebit. FalHum vero^ et usum paUii Joaniii sanctae Spalatensis Ecclesiae Arcbiepiscopo, sicut antiqua consvetudo Digitized by LjOOQIC 14 fiiit, concMsiiMs/Coi ^oluiBlis ift fotti Uehte ^tediatis^ entaiqa^ ut Vestrnm Pa-^ trem ametis, qnia nnnc Dei grMia snbditos illiuterat) enm snis praepositis enram obedientiae exliibere delectantur. Amen, Parlaii niyricnm Sacniin. T. m. p. 106. Anno 1069. Nonae. Cresimirus, Croatiae etDalmatiae Rex haereditarius, Regn Congregationem in urbe sua Nona celebrat, et mare adria- ticum dalmaticum nominatum fuisse testatur. f Quoniam diuinitatis eximia celsitudo summos ac minimos non modo pro meritis^ uerum etiam dispensatione profunda terrenos largitur honores. A modo inuesligabili eleuat sublimandos, et sublimium superbomm coUa pessundat ut ineffabilis iudicis ineffabile quoque iadicium perseueret^ et omnipotentis discre- tio ex inexausto procedens fonte terrena dispenset imperia. Ideo ego cresimirus diuina gratia largienle chroatie atque dalmatie iura gubemans^ atqne aui mei beate memorie cresimiri regis, patrisque mei regis stephani, in elisio campo feli- citer quiescentis habenas regni retinens. Anno dominice incarnacionis Jhesu chri- sti domini nostri M. Ix® VIII*^ Indictione VII. Epacta nero V. concurrente III. In nostro nonensi cenaculo residens, una cum nostris iupanis, comitibus atque ba- nis, capellanis etiam nostre regalis aule, cogitare cepimus qualiter omnipotens deus hereditarii regni nostri concessa gubernacula conseruarel., et animabus meoram predecessomm requiem eternam donaret. Inueni nichil in operibus mei memorie dignius nichilque deo acceptabilius^ quam ex nostra terrestri aula su- pernomm ciuium atque sanctomm sacrata habitacula possessionibus, muneribusque ditare condignis. Igitur, quia deus omnipotens terra marique nostmm prolongavit regnum, decreuimus et perprompto animo stabiliuimus monasterium sanctissimi 6. martiris, cuius nenerabile corpus infra ejnsdem ciuitatis menia requiescit^ prediis atque possessionibns honorare, simul quia in gestis antecessomm nostro- rnm regnum (regum) silicet excellentissimomm, in campis et territoriis plurtmis predictum monasterium inuenimns priuilegiatum. Nos ergo a predecessoribus no- stris in nullo deuiantes^ pro remedio anime mee, meommque omninm defunctoram offerimns hoc et stabili tenore donamns Tibi beatissfmo G. (Grisogono) martiri glorioso et per te domino petro tne sancte aule digno abbati, nostram propriam insulam, in nostro dalmatico mari sitam^ qne nocatnr manni, cui ex orientali parte adiacet insnla, qne in nulgari sclauonico ^nera^ nnncupatur, nt eam habeat et possideat in eleranm, absqne cuinsque mortalinm inquietudine, predictnm sanc- tissimi martiris monasterinm; nam sic bona nostra decrevit nolnntas, annuentibu& Digitized by LjOOQIC 15 el sappIicaDtibiis oniuems nostri regBt prinofpibi0. Ut aiUem hec nostra do- aatio in etemnm fundetar et stabilitate perpetna perseoeret, eam nostra no- strorumqae episcoporum attestatione, simulque cum testacione astringimus el ioaiolabiliter premaoimus; statuentes^ ut quipunque mortalium immemor diuini examinis et eruer nostre regie dignitatis uoluerit unquam ausu temerario de predicta insula a nobis regaliter concessa monasterium sanclissimi 6. inquielare. simolque nostra iora confundere^ incurrat iram super iram fuluri iudicii et sit reos in conspectu extremi examinis cum herode^ iuda et simone mago^ porcio- nem in etemum habitums, et antichristi consortium possessurus ab omnipo- tenle deo<, suisque apostolis et a cunctorum sanctorum cetu et beatissimo G. (6ris) maledictionem accipiat sempitemam et nostre regali curie quibuscunque succes- soribas meis regibus^ Jupanis^ comitibus, siue banis^ componat libras auri C. el in noslro regno perpetuo sit infamis. j; Ego cresimir rex cru. (sic) atque dal. Ego stephanus Jadre episcopus scripsi* et hec sunt nomina testium qui in hoc facto interfiierant . . admiro nonensis iupanus^ testis. Bolesclaus curialis comes^ testis. Viachigo iupanus de luca^ testis. *{- Yolessa dad^ testis. Budec postelnic^ berbe- reosis iapanus, testis. Johannes regis capellanus testis. Petrus regalis curie iudex^ testis. Studec regalis pincerna^ testis. Dominus leo imperialis protospatarius ac todos daimacie catipanus^ testis. Saluisclauus nonensis iudex^ tesUs. adamus monacas sancti bartholomei abbas^ testis. Petrus iupanus de sidraga, testis. Dra- gomir iupanus de celina, testis. Andreas belgradensis prior, testis. f Ego ana- stasius hnius cirographi dictator cruatensis (sic) episcopus et aule regie cancel- larias iassu et uoluntale predicti domini mei regis scripsi et confirmaui feliciter io civitate nonas. Amen. (Signum Notarii |f.) Anno domini M. CC. XL. VIII. die quinto inlrante nonembris^ Indictione sexta. Ego petrus papiensis publicus notarius aule imperialis antenticam huius exemplum uidi et legi^ nichil addens uel minuens quod senten- tiam rontet, scripsi et sigillo consueto roboraui. Origmsle membr. in Arcluvio gnbemii Dalmatid, Jaderae. CasBetta XVm.N. 430. Habet quoque Lncius. Lib. n. c. 8. sed sat erronee. Tin. Anno 1071. 8. Julii. Belgradi. Cresimirus, Dalmatinorum et Croatorum Rex, una cum suis priocipibus, parochias Ecclesiae Arbensis ordinat et inter caetera mentionem iupae seu comitatus Lichae et BuiSani facit. Anno ab Incamatione domini nostri Jesu Christi Millesimo septuagesimo frano^, Indictione Vllli, die octauo mensis Julij, tempore domini Alexandri pap^ Digitized by LjOOQIC 16 vrbis Rome. Ego Crasimir Rex Dalmatinonim et Croalorum^ insnmiil meis cimi principibus, jasUtiam Arbensis Ecclesie retinentes (sic) et eam in protectionem nostram suscipientes^ yolnmus et perpetuo Jure assencientes firmamus^ ut dict» Ecclesia habeat suas parochias^ scilicet Juppam^ que fuit sub alpibus, a castra latine murula uocitato^ sclauonice stenizza^ usque ad flumen copriue^ et eccle- siam sancti Geor^ in Ruina (Luc. et Farl. Vazuna) Clissam suis cum pertinencijs, tamen (Luc. et Farl. tantum) retinentes de jure suo paruas (Luc. et Farl. paucas) villas Pagi^ Pe^ani, Murouulani^ Ylasi^i^ quas et si pro malo habet nouo dedimus episcopo nonensi^ Juppam Liche, Juppam Bu^^ani (Buiani) et Borachi (Luc. et FarL Bocadri). Et hoc statutum uolumus in perpetuum inviolabile manere, sicut sem-^ per a maioribus natu didicimus^ dicte iam ecclesie inuioIabUe prestitisse. Qui- cumque autem nostris de successoribus hoc priuilegium contemtare (pertmr- bare) et ei vim referre aliquo molimine attemptauerit, nostro iudicio pellatur e Regno. De inferioribus sancimus componere centum libras auri^ Regali curie medietatem, et silicet (Luc. et Farl. sanctae) predicte arbensi ecclesie etiam (Luc. et Farl. aliam) medietatem, ad roborem et vigorem, nostreque cartule donationis assentionisque Justitie mitram^, nominis nostri impressis litteris^ prelibate dona^ mus ecclesie, et nostri sigilli impressione firmando roboramus. Indictione \11IJ. Datum est hoc priuilegium arbensi Ecclesie in castro Belgrado per manum Joannis diaconi et domini Regis notarij, coram comuni curia. Copia antiqua in mea collectione MSC. FariaU: IHyricain Sacniin T. V. p. 229. Anno 1076. Mense Octobru Salonae. Demetrius Svinimir, unanimi totius Cleri populique con- sensu Rex Croatorum Dalmatinorumque electus, in Sa- lonitana Basilica S. Petri coronatur, Pontifici romano regnum suum deyoyet, Sedique Apostolicae Monasteriuro Vranae donat. In nomine sanctae et individuae Trinitatis, anno Dominicae incamationis millesimo septuagesimo sexto^ Indictione decima quarta, mense Octobris. Ego Demetrius^ qui et Svinimir nuncupor, Dei gratia Croatiae Dalmatiaeque Dux, a te Domino Gebizo, ex apostolicae sedis legatione^ Domini nostri Papae Gregorii potestatem obtinente^ in Salonitana BasUica Sancti Petri, synodali et concordi totius Cleri et populi electione, de Croatorum Dalmatinorumque regni regimine^ per vexillum, ensem^sceptrum et coronam inuestitus, atque constitutus rex^ tibi de- uoveo^ spondeo^ et poUiceor, me incommutabiliter complecturum omnia, quae mihi tua reuerenda iniungit Sanctitas, videlicet, in omnibus, et per onmia Apo-^ Digitized by LjOOQIC shdicae Sedi fidem obseraem^ et qmdqmd hic in Regno tam Apostolica Sedes^ fpmm sni legati sanxerant, aat sanxerint, irrenocabiliter cnstodiam, iustitiam ex- eolani^ Ecclesias defendam, primitiae, decimae, omniomque ad Ecclesiam perti* lenthim procnrator existam, Titae Episcopomm, presbiterorum, diaconorum, sub- diaconoramque^ yt caste et regaliter uiuant^ prouideam; pauperes, viduas, atque pupinos protegam, parentelae illicitam copulam destruens, legitimam dotem anulO) 8ac^otisq[ue benedictione constituam, ifc constitutam corrumpi non permittam; bonmmm venditionem contradicam^ atque in omnibus, quae ad rectitudinis statum eongmiint^ Deo auctore^ me aequum exhibeam, Ducentorum quoqe Bizantinorum tribntiuii, meorum omnium consultu Primatum^ Sancto Petro^ per singulos Annos ia resonreetione Domini^ de mibi concesso regno persoluendos statuo. Et vt post ne regnatnri hoc idem perpetuo seruent, censeo, corroboro^ atque sancio. Dono iMper<) concedo^ atque confirmo apostolicae Sedi, Sancti Gregorii Monasterium^ CB Vrana est vocabulum^ cum omni suo tbesanro^ scilicet cum capsa argentea^ rAqnias sacri corporis eiusdem beati Gregorii continente^ cum duabus crucibus, calice et patena^ cum dnabus coronis aureis^ gemmis omatis^ cum euange-> textu de argento^ cnmque omnibus suis mobilibus et immobilibus bonis^ et Sancti Petri Legatis sit semper ad hospitium^ et omnino in potestate eomm. Hoc tamen interposito tenore, yt nuUi alii potestati detur^ sed omni tempore Saacti Petri sit proprium, et a me^ meisque successoribus defensum^ atque ab OBDii homine liberum et secumm. Cuiuscunque autem audada, temerario ausu^ praefotnm monasterium ex assignato thesauro priuauerit, terribilem illam Judicis Tocem, quam diabolus cum suis Angelis auditums est^ audiat. Praeterea cum Deo semire regnare sit, vice beati Petri et domini nostai Papae Gregorii, atque post se secntomm in Apostolica Sede^ me tuis manibus committo et commendo^ banc fidelitatem sacramento stabilio. Ego, inquam, Demetrius qui et Suinimir, Dei gratia et ApostoUcae Sedis dono, Rex^ ab hac hora, in antea Sancto Petro et Domino meo Papae Gregorio^ suisque successoribus canonice intrantibus^ ero fidelis; et yt ipse, siue post eum fiituri Pontifices^ siue Legati eomm^ vitam aut perdant, aut capiantur^ neque in consilio^ neque in facto ero, et consi- qnod mibi crediderint, ad illomm damnum scienter nulli intimabo. Regnum aolem. qnod mihi per manum tuam^ Domine Gebizo^ traditur^ fideliter retinebo, et illad^ suumque ius apostolicae Sedi^ aliquo ingenio^ aliquando non subtraham. D densis Ecdesiae Archipresbytero Drago^ et omnibus Clericis utriusque cim-- tatis et Domno Justo Priore^ Gregorio Judice^ Drago^ Praestantio^ Michaele^ Drusia et fere totius supradictae civitatis clero fayente ac populo. Anno milUe^ simo ab Incamatione D. N. Jesu Christi videlicet septuagesimo sextos Indictioiie vero quiotadecima^ temporc ejusdem Gregorii septimi Papae et Demetrii Dal— matiae et Croatiae Regis et Doumi Petri ejusdem monasterii Abbatis religiosl. Quicumque autem corrumperit quod horum omnium lande confirmatoun est^ Dei et eorum maledictionem perpetuo incurraL Amen. Farlati niyricum Sacram. T. IT. p. 5. Anno 1076. Belgradi. Svinimirus Rex Croatorum nominatur Rex Slavorum. Notum sit omnibus fidelibus tam posteris quam praesentibus, quia nos Beigradenses divites et inopes^ nullo cogente, nullo monente, immo spontanea Digitized by LjOOQIC 19 gtiitUi ^crfvlM uriMltoiiift, ftnMaoB §m «ingiiMi moB dMiBiM m^ divanin monMtefio S. Joaniis ApostoH et Evaiifettitae, die videOcet detotfoBis wjfogi^m eccleaNie, ^am Tiri religiosiniMi Doihh isoiUoet Latiren- fini S^palatemis Arcliiepiscofna) nna cnm A|K>crijMrii8 Rosanae Sedic ^[riicopo FUeoine at Clebiione AMMite BS. Bonifkicii et Alexii, nec non et Praeslantio qifdein nrhiB episcopo dedicaverant; eiedem etiam donnm sq[iradictnm eolian- dnliiniB, ae firmiter corroborantilim^ et anctoritate Apostolica intordioentibns^ ne «Bqnim ab aHqno piaMomatnr violari. Qnod si forte aMqms temerario eoMta abMgayerit^ iram snpemae Majestatis incnrrat, omninmqne Sanctomm maledictio^ m posaideai, et baec donatio acta^ sandtaqae fiiit anno ab Incomatione B. N. l & millesime wptnagesimo Mxto. Indictione Toro decima qniata; et lioc Apostobinte Gregorio septimo Papa, apnd GniecM Micbaele imperante^ apnd SdaTos Syinimiro regnante^ Petro in eodem monasterio Abbatiante^ Dominico lusto Belgradi Priorante. MrfL iiyfkm Sacnn T. JV. p. 5. Anno 1076. die 9. OctohrU. * Syinimir, Groatorum et Dalmatinorum Rex, in fidelium soorum maxima congregatione, assentientibus Praelatis etBaronibus Regni, Ecclesiae Spalatensi Privilegium Tir- pimiri et Mudimiri confirmat. In nomine sancte et individne Trinitalis. Ego qnidem Svinimir Chroato* nuD atque Dalmatinomm Rex^ residente me in Regno meo^ anno Dominice In- wnationis MLXXVI Ind. vero XIV die IX mensis Octobris^ ac divina gratia confortante suffiragantibns meritis beatisslmomm martymm Domnii ifc Anastasii^ pendente^ cum cordula rubri et crocei colorie exietenie in Arckieio Arcki^ epiicopaU SpalatenH. Ez bbro MSC. : «Donationef PrincipQm'' p. 10. in Archirio Bpiscopatofl Sptktenais t, Pariati niyricnfli S«- cmm T. m. p. 147. Amno 1086 aut 1087. Apud caetrum Sibenicum. Post mortem Svinimiri Regis Stephanus Croatorum et Dalmatinorum Rex haereditarius, omnibus nobilibus col- laudantibus solium capit. f In christi nomine. Stephanus ego nutu dei chroacie (et dalmacie rex} buius paginis serienr uel dictaminis causam cunctis nostri regni conprouincialibus ad futuram (diuini numini)s graciam notare his studui scriptis . . . Cvm igitur omni- potentis dei pietas me sua clemencia p(atrum), auum, proauumque solio (in) regio^ omnibus chroacie et dahnacie nobilibus collaudantibus^ exaltauerit honore^ undique u(niuersa) nobilitas seu exigni populi manus^ ac ceteri ecclesiarum ce— nobiorumque (rectores, uel retroactis pro) causis (uel) confirmacio qu^ uel gracia comunis nostri regni utilitatis^ ad nostram ut moris est . • . . . imperan-* tibus^ confluere ceperunt. Itaque mater et pro(curatrix) sanctimonialium spalatini cenobii, sancti uidelicet benedicti martiris^ inter hos nostri presencia^ una camr quibusdam suis sororibus^ quoddam scriptnm a nuper rege defuncto suinimiro concessum sibi hoc ad opus sui cenobii de quoddam territorio regali^ qui in loco ^ui dicitur lasani habetnr, secum deferens^ in die natiuitatis sancte dei genitricia Digitized by LjOOQIC ai ct aii||iiii8 marie se mediiiiii statiiiL Et hoc iddrco e • . . at nt qnemadmodnm a MBorato rege illud donacionis scriptum habebatar ratam, atque firmatnm^ pari Mflo, immo meliori a nostra regali dignitate^ cum nostri impressione sigilli ro- krari, nec non perpetim deberet firmarL Quo cognito^ tum iilarum precibus flexl) tuB nostromm nobiUum consilio suffulti, quod postulauerant adimpleri illis prece- fimos. Igitur memoratum territorium iam dicto in loco inconcussum, perpe- tialiter atque inuiolatum n • . ad opus prescripti monasterii cum terris que pustiza iKHDinantur^ firmamus. • Ita qnidem, at nostrorum successorum (nullus) uel cuius- libet persona magna nel parua nidlomodo his nostris firmacionibus et sigilli im- pressioni contra ire debeaL Quod si^ quod absit, aliud aliquis agere temptauerit «tprenomiBatam domnm his terris disnestire^ trinum M unum deum habeat iratum et CCCS. X et VIII sandorum patrum consequatur malediccionem et cum Juda tnfitore in infemo mancipetur. Actnm est hoc apud castrum Sibinicos in die prefate solempnicionis ante loticiam homm testimoniorbm. In primis laurencii archiepiscopi. iohannis tragu- lini episcopL petri spalatini archidiaconL presbiteri petri spahtinL iacobi mpr- ^ (Iu)bomiri (t)epzL stresigna brebersticL niseni zetinsticL dragoslaui sa- {orsticL nratina polstici. osrina dridisticL desimiri uone se .^.... ticL €ol«(no) epiciza ac ceterorum (nostromm) nobilium. ad hec (quoque) causa iUm amoris a parte nostri sibi concessimus perpetne salone molendinnm^ simi- fitor et starea qne est propria nostra . . • . ^ . testibus confirmantibns. QuibuB eis omiikiis legatum iupanum ceniene nisennm nidi^cet (dedimus)^ Oi^ Mdir. ▼ddd alriliui iA Aiddffo Begni Oroitiae. Aste MtlqidMiMu — Udm Ubr. tt. cap. XL Cirea anmum liOO. Nota anonymi saeculi Xn. de Regum et Banorum Croatiae eligendorum modo. . Tempore transacto erat consuetudo in regno croatorum^ (quod) emnt septem biii, qoi eligerant regem in croacia^» quando rex sine liberis moriebatur, scilicet kfios croacie primus, banus boj|niensis secundus^ banus sclauonie tercius, ba- w posige quartns, banus podrame quintus, banus albanie sextus^ banus sremi ^^ptimas. Et de sex generibus croatoram erant bani in croacia^ quos eligebant ^ecim tribus croatomm, et de aliis sex generationibus erant comites in co- ^aiiatibas croacie : kacigl, cncari, suacig, ^udomirigi^ mogorovigi, subigi^ isti sunt IriBdpales, quibns pertinet banatum et mittunt sortes cui eorum sors dederit» ^^■•lu muAt. fai tacnurie otpitaiK SpaUtenfii. Doc. I. p. 27. Digitized by Google 83 Cirea anmum iiOO. De Regni Croatfae terminis. Reg«s Dafanatiae et C^roatiae — habebant ex siioceiaione SMe origiiiis patnn «t proaToram doadniiim Begni Dalmatiae et C^roatiae. btaque foerttt Regni eomm confinia: ab oriente Delmina^ dii fvit ctvitas Delmis (Dnviui)^ iai qia est qnaedam Ecdesia, qnam B. Germams Gapnattns Episcopna consecrayit^ aicnt serq^tam repeiitnr in ea. Ab occidente Cariatiiia FereoB mmn^ «sqne ad oppidam Stridoais^ qnod nunc eat confininm Dalmatiae et Istriae. Ab Aqnir- lone «ero^ a ripa Darabii nsqne ad mmre dalmalicnii, cam tota Haroiiia et GMr- miae dncatn. Plraeter Episcopos Dalmatiae in SdaTonia fnemnt aliqnae statntae epieco- pales Ecdesiae^ lidelieet ab eriente fvalt Episcopiis Debnitaras, nade Dalmatta dicta est Ab occidente fint Episcopua Siseitanns nbi B. QniriMS martir qaon<- dam extitit praesul. Demque poit Sdonae intenilaB ia Spalato. *) ThMDM AnM^ittuna» Sfnliileiiiia imrif^ wtBtuM XIIL) in fliaoiia fittMtaia. ikp.%BL AmH> 1102. Nota Anonymi contemporanei de juramento Golomani HiiBr- gariae Regis Croatis et Dalmatinis de libertatibus ipsorum conservandis praestito. Colomanus Rex ueaiens Jadrant) ante Ciuitatem conuocanit curiam.. Ibique de Dalmatiae libertate integra perpetnaque seruanda^ communiter tractantes^ ipseRex inprimis supra sancta quatuor Dei Euangelia patre meo (Wenael: me) C. Episcopo *) HabuSt praeterea Regnum Creatlae hos epiBcopatiis : Jadrenfem, Tragnrieiiieai, Tininieiiieiii, Belgraden» aeai, Macaremeiis Arbenseai, AbMrense», VegleBtea ei Romhmi^ Epiieopui Coriae Begiae» eiQQa jnriBdictio niqae ad Drayum flnTium extendebatnr. (Ecclem Pharenria et Scardonenfit, ac inpania Hlemo in Boania erant rab Spaktenii Arr.hiftpiMopatn, £cdetia Tero SegnieBfif fob NoneniiEpifcopatii.) Digitized by LjOOQIC 28 popiB. YMkc» m aBtiqiHiiir Dalntik» liWrUtan, mnilcr ttqpluiiii debweb frMhm; nat BpiMoj^uiv udkpriMtiuii tlit iMiobilibai; m qoia vara eontnnttz nostre regali bnic jnsrioBi contraire ten- Digitized by LjOOQiC 24 taTerft, et aUqvld ie bonis mraaatoTfi ararpayerit, ffli eederie qnainqilin red-r dat» Morpator yero Mm si^» oinBiliiia re^ sentmtie 8«b}aeeat Et lM>e eoB— firmaiBin nofltra aigQla^ne, iatoramqne Comitiim: Proeopiui Aalenaie EpiaecH- pna lando. Singidnnns Zagoriensis EpiseopnB lando. Isaae Comea lando. Petm» Comes laudo. Ciadia Comes lando. Sanl Comes lando. Amei Comes lando. Thoma» Comes latdo. Andreas Comes lando. Cosmas Comes lando. Voean Comes lando* Dionysins Comes lando. Bz ArcUfio Monialiu JadreiMiui S. Mtfiae. — HabMt «pofM Uchift de B#fM Dalm. et (Voat. Ub. OI^ c«p. m. el Fuiati Blyricnm SiicnuD T. IV. p. 5. xTia. Anno 1102. Pacta conventa seii conditiones, quibus duodecim tribuum Croaticarum legati Colomanum Croatiae Regem agnoscunU Colomanns filins (nepos) Vladislai Regis nngarie stans in Regnis loco patris (patmi) sui et quia multa slrennitate vigebat, proposnit totam Chroatiam nsque ad mare Dalmaticum sub suo dominio subiugare, yenit cum sno exercitu usque ad flumen Draue. Chrouates vero andientes de adventu Regis, congrega- verunt exercitum suum et preparaverunt se ad pngnandum. Rex vero andlta congregatione ipsorum misit suos nnncios, volens ipsos gratiose tractare et pacta cum eisdem uti volnerunt ordinare. Chrouates vero audlta legatione domini Regis^ inito consilio^ omnes insimul acceptaverunt et misemnt XD NobUes sapienUores de XD tribubus Chrouatie, videlicet: Comitem Guran (Juran) de genere Chaci- thorum (Kadi6)^ Comitem Hungrinum de ffenere Chucchacomm (Kukar), Co- mitem Marmognum de genere Subithomm (§ubi6)., Comitem Pribislavnm de ge- nere ^ndomiromm (Cudomirid) , Comitem Georginm de genere Suacittomm (Svadid)^ Comitem Petrum de genere Mnritomm (Mnrii)^ Comitem Panlnm de genere Gusichomm (Gndid), Comitem Martinum de genere Carinensium et de genere Lap^anomm (de Karina et de Lapac), Comitem Pribislavnm de genere Politchomm (de Po^ica?)^ Comitem Hobradnm de genere Lasni^itomm (Las— nidid), Comitem Joannem de genere Jamometomm (Jamometovi6), Comitem Mi- rognum de genere Tngomiromm (Tngomnid). Qni yenientes ad D. Regem, ei debitam renerentiam exhibnemnt, dominn» nero Rex ad oscnlnm pacis eos recipiens et honorffice eos tractans^ ad talem concordiam denenemnt: qnod omnes predicti teneant snum pacifice, et qniete, et qnod non teneantnr aliqna praedictamm generationnm^ nec eoram homine» Regie maiestati solvere censnm^ nisi tantnm teneantnr d. regi, qnando aliqui Digitized by LjOOQIC 25 ivmdereilt siia confiflia regilia; tunc si d* m: miUet pro ipsis, timc ire de- beant adminus cam decem armigeris equitttm, de qualibet generatione prenomi- oata^ cum suis sumptibus et expensis usque ad flumen Draue^ inde uersus Vnga- riam ad expensas d. regis^ usque quo exercitus duraverit, d^eant pennanere^ et sic extitit ordinatum de anno nostre redemptionis. Millesimo. C^* secundo. Ez «Btiqmbfimo Historiae Salonitanae Thomae Arckidiacoiii maniucripto, in BiblioUieca Comitis Fanfogna- Gara^nin Tragnrii a&BorYato. XEHL. Anno 1103. die 16. Jmii. Golomanus, Hungariae et Croatiae Rex, antiquas donatio» nes Ecclesiae Spalatensi factas, confirmat In nomine domini nostri lesu Christi, anno ab incamatione eius MCm. die XV. lonii. Colomanus^ Dei gratia, Hungariae, Dalmatiae, Chroatiae^ Ramae- que rex. Consideratis fidelibns ac deuotis obsequiis Yen. patris D. Crescentii, l^Milatrasis archiepiscopi, nobis per ipsum exhibitis, eiusque prece dignanter in- dttctl, donationes ac confirmationes regum atque Principum et aliorum dominorum^ ad instar priuilegiorum Ecclesiae Spalatensis^ quae in priuilegiis, literis, yel an- tiqids montaneis (id est codicibus) ipsins ecclesiae conscripta habentur, praesentis priidiegii pagina confirmamus auctoritate regia; ac pleno iure subiicimus eidem arcliiepiscopo, suisque successoribus et Ecclesiae Spalatensi. Omnes vero Episcopa- tns, qaos ad praesens obtinet ipsa Ecclesia per Dalmatiam et Chroatiam, ones villas et possessiones et alia^ ad eandem Ecclesiam spectantia, praesertim Tillaai S. Georgii de Putalo^ vt ab olim donata fuit; cum omnibus hominibus in ea residentibns 9 seruis et ancillis, et eorum omnibus bonis; yillam Syrenine, Geae, Tugari^ Assetl) similiter cum semis et ancillis et eorum posteris; Eccle- siaa Sanctae Mariae de Salona^ et Sancti Stephani^ et S. Moysis, et Ecclesiam S. Bartkolomaei cum omnibns prouentibus earumdem; yillam quoque Hosizan, TiDam Osteog^ yillam Labenam, et totum territorium de Smina; yillam in Cleuna Sadomiruam^ et yillam in Lesina Stolez; decimas praeterea Clennae^ Zetinae, Qissiae, et eius districtus; Massari cum toto monte magno Politii, et decimas Almisaii ysque Mucarum. Quae omnia supra dicta yolumus^ quod teneat^ possi- deat, regat, atque gubemet perpetuo Spalatensis Ecclesia^ ac eius Praesules, sine ibcidns perturbatione^ seu molestatione^ pacifice et quiete. Si quis autem in praemissis, yel quolibet praemissorum dictam Spalatensem Ecclesiam^ yel ipsum Archiepiscopum, et eius successores molestauerit, yel turbauerit, iram Dei et CPta. L fVhril. et Liben.) ^.^.^.^ J^ L^OOglc 8« nofltrain ttiAfnationem incQrrat Et ad robnr onmkun praedictomm praeaeni prh- nffeginm nostro 9igillo anthentico oenimmihi mandanimna. WmUtk: niyriciiai Smsnm T.in. p.164. — Udiift L YI. cIV. — KerMi^ Ifolii. pnielim. p.l37. — H. C. R. H. Tom. m. p. 169. fq. n. GCCXXYI. ~ Fij^. Codex Dlpl. R. H. T. IL p. 39. Anno 1108. 25. Maju Tragwrii. Colomanus, Hungariae, Croatiae et Dalmatiae Rex, se Tra- gurinorum libertatem conservaturum juramento spondet praetereaque promittit, quum ad eos, qua Rex Croatiae et Dalmatiae coronandus aut negotia regni cuhi illis tracta- turus venerit, se nemini civium, ut quem hospitio susci- perent, vim illaturum esse. Anno Dominicae Incarnationis M.C.yiII mense Y die XXV Anno Xn Regni mei. Ego Colomanas Rex Vngariae^ Croatiae atqne Dalmatiae^ jnro super san- dnn Cmcem Vobis Tragnrinis, meis fidelibus ciuibns^ firmam pacem; mihi et filio meo aut successoribus meis tributarii non sitis; Episcopnm vero aut Co- mitem, quem Cierus et Populus elegerit, ordinabo^ et lege antiquitns constituta vos uti permittam, praeterquam mtroitus portus ciuitatis de extraneis daas partes Rex habeat, tertiam vero Comes Ciuitati&) decimam autem Episcopus. In ciuitale quoqae vesbra neminem Hungarorum, vel alienigenamm habitare permittam^ nisi quem vohmtas yestra ezpetterit, oum autem ad vos coronandus^ aut yobisonm Regni negotia tractatums advenero^ nemini ciuium yis inferetur Domorum sua- ram^ nisi qnem dUectto yestra susceperiL At^ si forte alfapiando Dominium mMn aliquem aggrayare yidebitur et alias ire yoluerit, secnre eum yxore et filiis et fMnilia et omnibus suis qnocmiqne sibi placuerit, eat. — Hoc antem SacraflMn- Inm a Rege et ab Ardiiepiscopo Lanrentto d: Comitibus Hungariae confirmaftnm est. Ego Joannes Palatmus Comes lando et confirmo. Ego Appa Comes Inudo 4b confirmo. Ego Thomas Albanenns Comes hmdo it confirmo. Ego Jacobns Borsodienris Comes lando 4: confinno. Ego Vgndi Wamariensis Comes kndo it confirmo. Ego Slauis Comes Nonogradensis famdo it cmifirmo. Lociiu do Regno Daln. t, Croatiao. lib. ffi. cap. ly. Digitized by Google 27 Anno lUi. Colomanus Hungariae Rex, Cresimiri Regis privilegium fundationale Ecclesiae Arbensi datum confirmat, unaque Dalmatiae Clericos iisdem libertatibus, quibus Hungariae Clerici fruuntur, donat. Abdo Dominice Incamationis M. CXI. Indictione IV. i^ota nona concu-- nmHihmB. Ego Colomams dei gratia Rex HoBfarie per misericerdiam dei potitoi Regno Dalmatie atque Croatie, assentimus, ad quantom ad nos pertinet, et confiir- imius Arbensi Ecclesie suas Parochias: Juppam sub Alpibus sais cum terminis, a castro latine Munda vocitato^ sclavonice autem Stenizze^ nsqne ad flumen Coprinra, Chissam snis cum tenBknS) JiqqMun Lidie, Inppam Bwaani (Lacius Bu- cani) et Bnsiachi (Lucius Bodmocbi)^ sicnt sempw didicimms kabmsse per Itri-* nfleginm Crescimiri Hegis ifc idoneos testes, quos Pauhis eiasdem Ecolesi» »pw-<- mk mdnadt, cognouimas ; decreuimus quoqne ad honorem et digmiilom iffiw eedeaie^ investituras tam ecclesiarum, quam episcoporum et abbatum^ absqueBiagis eonrilio^ quemadmodum finsse probaTimus^ fieri debm*e, postea necessarium dmd* mns, eum utrinsque Hegni uniuerso ccmsilio, it qua libwtate fiPttantv «terki •■■igarie^ fruantur et derioi Dalmatie^ scilic^ nt qMliscnnque poleilie sigjHd noB constringatar^ sed solo fipiscopomm tf! Ardddiacononnn suorum sigill» let jndicio lage Canonum cogantar et iudicratur. Hoc modo Decunationem quemad-- ■einm in Hnngmia accipiant» Prestaldus Regis cum PreslaWs Episcof orum « deoimatione Episcopi ipm accipiant dedmam partem^ ex qua Arestaldus Hegios parlem iUias deonMionis «cclpiat^ Pveslaldi irero aliam dimidiam cmriali Cmaite sni JBfiseopi per meffiam divitent, et ric ^mriaKs Comes sibi hdieat) Prestaddi iroro aliam dimidiam inter se dividant Indi- I¥« Hatom ost hoc IHriyiiegimD dicte Aibensi Ecdesie^ per manus ve^ "Lameirtii StvigomenMi :Ai«iBq)is60(d, peifietaa «x eoncMsione Gdo-- 1tegtof(Lncins ¥agariac) iBiimaliti «t Cseatie, sic in presentia snomm Bps^ ac Comitnm^ quormn nomitoa hec sunt : :Simonis iNnqQe ISoaleaieiisto Efisoopi, Malhei Yeflffimiensm I^piscopi^ Oeorgi Gerrensis Bpiaeo]^ Sifcti Vara- d&nisis episcopi, Marceli Yaciensis Episcopi, Tulberti Collocensis Gj^MopL Co- ■itmn yero Johannis Palatini Comitis, Claodini^ Marci^ Sauli^ Saunici^ Yngareni^ Theobaldi, Jandini et quamplurimorum Dalmatinorum Episcoporum et asserenthun et testificantium, per quorum testimonium probavit predictus Presul dlctam Ar- bcasem ecclesiam semper ita habuisse. Crescentii Spalatensis Archiepiscopi. Ana- slasii lunniensis Episcopi^ Johanis Traguriensis EpiscopL Bani Albensis Episcopi, Karci Jadrensis Episcopi. Dominici Yegliensis Episcopi^ Petri Absarensis l^- Digitizei sibyi^oogle 28 scopi etGeneralis Domini RegisCurie. Et nt hoc priaileginm statutom et stabile perpetuo maneat nostro iubemus sigillo imprimi atque roborari. Riii6, ex Sanctuario ArbenBU Ecdedae, in «no opere : Riflessioni atoriche topra la citU et isola di Pago. MSC. 4: Lucios de Regno Dalm. dk Croat. Lib. m. cap. IV. Anno 1118. Ordelafus Faledrus, Yenetiarum Dux, se Arbenses suis an- tiquis libertatibus ac consyetudinibus, prout iis Colomanus Rex spoponderat, recturum esse promittit. Anno dominice incarnationis Millesimo centesimo decimo octauo. Indictione undecima^ epacta XXVI curente. Nos namque arbensis Paulus^ episcopus et Oriens comes, ac tota comunitasi, recordationem ueritatis et certitudinis facimus nostris 0acces8«ribus heredibus dimittendam : Qualiter Ordilaffiis Faledrus Dux Yene- tiarum nobis iurauit suis cum nobilibus Joanne Tyano caprulano episcopo^ Dominico pulano, Dominico Michaele*. Dominico Mauroceno^ Raynerio Michaeie et Marino Longoferaro et cum pluribus aliis. Predictus Dux suo cum exercitu ibat Jadram, et nos misimus Yitazan et MadiumRage filium^ diacones, ad domi- num Ducem et ad exercitum eius dicentes: volumus dominio vestro subesse et si Jadrenses noluerint vel non potuerint^ si uoluntatis uestre est, nos perpetuo ^etinere in consuetudine^ statu et libertate terre nostre^ et promisit eis dux tenere. Et iterum uenerunt Arbum^ et ipse dux cum suprascriptis nobilibus hoc modo iurauit: Juramus uobis ari)ensibus et uestris heredibus successoribus perpetuo uestram consuetudinem et statum uestrum, et libertatem terre uestre^ potestatem- -que^ qiiam antiquitus dicitis habuisse sub Imperatore constantinopolitano et sob Rege Vngarorum, presulem uobis elligendi et comitem, confirmatione camitis nobis resenrata^ nostreqne curie^ taliter insuper vos reggere et manntenere, sicuti nnam er nostris oris riuoalti^ et sicnti uobis Dalmatinis Colomanus Rex Vngarie iuravit suis cum archiepiscopis, episcopis et comitibus^ ut in breuiario iilo con- tinetur. Actum est hoc in arbensis ecclesie atrio in tempore prefati presnlis et comitis vita felici. TraMumptnm in membrana in Archivio Commnnitatis Aii^ensifl, et in libris Pactomm Reipnblicae Venetiaiimi aMeryatum. Digitized by Google 30 Amo 1124. Stephanus, Colomani Regis filius, Tragurinis et Spalaten- 8ibos, eadem quae Pater ejus Colomanus, juramento pro- mittit Ego Stephanus Colomani filius, Rex Hungariae, Croatiae atque Dalmatiae inno Dominicae Incamalionis 1124^ Indictione secunda, mense Julio^ nono anno Regni mei^ eandem libertatem el pacem a patre meo vobis Tragurinis et Spala- tiiiis duihus stabilitam^ cum Episcopo et Comitibus & onmibus Regni mei Prin- cipihus, suh eiusdem Sacramenti obligatione confirmo & corroboro. Ego Mar- cdfais Strigoniensis Archiepiscopus laudo & confirmo. Ego Gregorius Baacensis Archiepiscopus laudo & confirmo. Ego Simon Quinque-Ecclesiae Episcopus Jaudo dr confirmo. Ego Cledinus Comes laudo & confirmo. Ego Marcus laudo 4: confirmo. Ego Lambertus Comes laudo & confirmo. Ego Buzco Comes laudo dr confirmo. Ego Nicolaus laudo & confirmo. Ego Jacobus Comes laudo tfr confirmo. Ego Sergius Comes laudo & confirmo. de Regno Dalm. et Croak. Lib. m. Cap. IV. XXIV. Amo 1143. die 3. Maji. Spalati. Geisa, Hungariae, Croatiae et Dalmatiae Rex, iuramentum Colomani Begis, civitatibus Croatiae & Dalmatiae factum, r e n 0 V a t. Anno Dominicae Incamationis 1143 Indictione 5. Epacta 22. currentibus 3 ■lensis Maii, anno secundo Regni mei. Ego Geysa Rex Hungariae, Chroatiae atque Dahnatiae juro super sanctam Crucem urbis Spalatensis Principibus firmam pacem et Kbertatem; mihi quoque et successoribus meis tributarii, aut angariarii ne sitis; Episcopum vero aut Comitem^ quem Clems aut populus elegerit, confirmabo; et lege antiqnitus constituta cnm vestro Judice nti permitam vos: Praeter qnod Digitized by LjOOQIC 80 introitus portns civitatis de extraneis duas partes Rex habeat, tertiam Comes dvitatis. In civitate vestra neminem Hiingarorumi, yel alienigenarum habitare permittam, nisi qnem voluntas vestra expetierit Cnm antem ad vos coronandns, ant Yobiscum regni negotia tractaturus venero, nemini civium vis inferatnr do- momm suarum, nisi quem dilectio vestra susceperiL Judicem inter vos et extra- neos a me constitutum vobiscum in civitate sedulo commorari volo, nec enm extra urbem alias proficiscentem sui praecepto aut sigillo a vobis causa placi- tandi sequendum concedo. Si quis vestrorum per meum Regnum terra^ mariqne negotia exercuerit^ mihi aut alieni nostrorum hominum ex proprio commercio irallum persolvat dehitum; obsides a vobis nuUo modo recipiam^ sed in cnria nostra servire volentibus rogam impendam, et morandi sive discedendi ad sunm velle, facnltatem. obtineant^ nullamque super hoc molestiam inferam. Ac si forte aliqnem dominium meum aggravare videbitur, et urbem vestram exire voluerit, secure cum uxore et filiis db familia et omnibus suis bonis quocunque sibi pla- cuerit^ eat. Haec autem omnia absque fraude et ingenio ad detrimentum ci^num vel civitatis in aliquo attinente observabo. Sacramentum hoc a Rege et Archiepiscopo Muchia confirmatum esL Ego Bachiensis ATchiepiscopus laudo db confirmo. Ego Martinns Agriensis Episcopns lando et confirmo. Ego Paulus Vesprimiensis Bpiscopus lando et coitftrmo. Ego Verblen Zagrabiensts Episcopus laudo et confirmo. Ego Zacheus Tavar. laudo et confirmo. Ego Joannes Quinqueecclesiensis Episcopus lando et corflrmo. Ego Pauhis Canadiensis lando et confirmo. Parlati lUyriciim Sacmm T. ni. p. 174. — Pej^ Codex DipL EegM Vung. T. UL p. 116. Anno 1151. Belus Banus immediate post Regem in fronte diplomatis Hungarici nominatur. Divina dispensante dementia, Geyse Rege regnante, anno quo Martyrius in Archiepiscopum est electus, Belo Bano existente, coUoquii causa Regis ac totius Regni cum Duce AusUiae habita est etc. OriglDale in Archmo Abbatiae SieiitBitrtoneiiiil. — lloiiiimenta Himfariae Hiilorica. Vol. VI. Codez DipL Arpadianiu Continnatos. Peftini 1860, pag. 60. Digitized by Google Sl Anno 1169. Slef^haniis IIL Rex, iuramentum a Golomano Rege civitati^ bus Groatiae et Dalmatiae praestitum, renorat. Anno DomiDice incamationis MCLXDL Anno Octano RegDi meL Ego Stqphanns Rex Hungarie^ Croacie^ atque Dalmacie. Inro super sanctam cmcem Tolris Sibenicensibus, meis fidelibus ciuibus, firmam pacem, mihi et filio meo^ ant siccessoribns meis Tributarii ne sitis, comitem vero ant iudicem, quem commnne el consilinm elegerit ordinabo, et lege antiqua constituta vos vti permittam; preterea 'qnod introitus portus Ciuilatis duas partes Rex habeat de extraneis, Tmaam uero Comes ciuilatis, Decimam autem Clems. In ciuitatem quoque ve- stram neminem Hungaroram vel alienigenaram habitare permittam^ nisi quemqne TQbntas vestra expetierit Cum autem ad uos coronandus aut uobiscum regni ■egoda tractatnras aduenero, nemini Ciuium uis inferatur domoram suaram, nisi qnos dilectio uestra susceperit, ant si dominium meum aliquem agrauare vide- Ulnr^ et alias ire voluerit» secure cum vxore et filys et famulis et omnibus suis qoocunque sibi placuerit eat; et hoc iUud concedo per Regale ludicium et sigillnm: qnod exbra ciuitatem non exeat, si de Cinitatibus iudicare voluerit in CiiDtate cnm ludicibus comite et nobilibus iudicetur. Hoc autem sacramentum a Rege Stephano secundi Geyse Regis filio, et a principibus Hungarie confirma- tnm esL Ego Seyna Colocensis Archiepiscopus laudo et confirmo. Ego Vicina Yltrasyfaianns laudo et confirmo. Ego Stephanns Morisiensis sedis electus lando d confinno. Ego Ompodimis Comes Palatinus atque Ranns laudo et confirmo. Ego Fliulcus iaudo et confirmo. Ego Gurka laudo et confirmo. Ego Smaragdus Imdo et confirmo. Ego Tup collaudo et confirmo. Uem PiMlefuuB confinnanuil Regei Hong. : Andreas D. a. 1231, Bela IV. a. 1248 tf: 1251, Stephanna IV. a. 1370 i: Carohu Robertoa a. 1322. — Ez originali membrana Colleclionu Jankovi^nae. G. Fej^. Codex DipL R. Hnng. T. VUL vol. H. p. 351. Anno 1173—1196. Statas Regni Hungariae, Croatiae et Dalmatiae Bela IIL regnante. Regni Vngarie fines et dominatus amplitudo. In Regno Bde regis Vn- 8«ie sunt he terre: Vngnria caput Regni^ C^oada) Dalmacia et Rama. In Vn^ Digitized by i^oogle 9t garia siint due sedes Archiepiscopales ; Strigoniensis et Colocensis. Strigonium habet de curia regis de moneta YI Biifle marcas et decimam monetarum, et est metropolis Yngarie. Colocensis sedem habet Bachiensem et habet duo millia et quingentas marcas. Suffraganei domini Slrigoniensis sunt: Episcopus Agriensia habens IQ millia marcarum. Episcopous Woacensis habens septingentas marcas* Episcopus Quinqueecclesiensis habens mille et quingentas marcas. Episcopns Geuriensis habenrs milie marcas. Episcopus Wesprimiensis habens miUe septin-* gentas marcas. Episcopus Nitriensis habens mille centum marcas. Suffraganei Colocensis sunt : Episcopus Snnadensis (Chanadensis ?) vel a fluvio preterlabente Horisensis, habens duo millia marcarum. Episcopus Biarch. cuius sedes dicitur Orosiensis (Olasiensis) habens mille marcas. Episcopus Yltrasylvanus habens dno millia marcarum. Episcopus Zagrabiensis super flumen Soa habens mille quingentas marcas. In Dalmacia sunt duo Archiepiscopatus : Jaderensis (Jace- zensis), habens quingentas marcas. Espaletensis, habens quadringentas marcas. Vnde Espaletensis et insimiliter (Jadrensis) habent suffraganeos decem. — Rex Vngarie de reditu monete sue habet sexaginta millia marcas per annum, Idem habet de sale suo XVI millia marcas. Idem habet de pedagiis et passagiis et mercatis seu foris^ que omnia sunt XXX millia marcarum. Idem habet de alienis hospitibus regis de Vltrasylvas XV millia marcarum. Idem habet de sua tertia parte de septuaginta duobus comitibus suis de redditu annuo XXV millia mar- carum. Idem habet de Duce Sclauonie per annum X mille marcas. Unusquisque comitum 72 semel in anno regem Vngarie procurat, et antequam de mensa surgat, dona dat munus centum marcarum, et aliquis eorum 11. C. marcas. In quibus adminus presumitur summa solius regis larga computatione X mille mar- carum. Et preter hec dona regine et filiorum regis magna in argento, seu pan- nis, sericis et equis. Et preter hec tricesima. Populus terre regi fadt Tictnm plenarium. Pej^r. Codex Diplomaticng Regni Hiingtriiie. Yol. II. pag. 217. B codice Regio Pariaiensi Nro. 6238 fol. 20. Anno 1185. Petrus Spalatensis Archiepiscopus , celebrato Concilio^ Parochias inter Episcopatus Croatiae et Dalmatiae aequo jure distribuit multasque salutares ordinationes sanciL In nomine sanctae et individuae Trinitatis. Anno ab incamatione domini MCLXXXV. indictione III. Domino Lucio papa III. apostolicae sedi praesidente^ «c D. Bela III. Hungariae regnum gnbeniaate, et DomiHO H. (Henrico) filio eias^ Digitized by LjOOQIC 1 33 ^ viaeiite coronato, hoc actam esL Qaoiiiam pastoralis officii eura, qnibaff ^MiitiialiQm reram somma committitar, admonet Tniuersos, ac paterna soliicitudo Inidlat, Tt gregibas sibi creditis ita qoisqae proaideat, quod laporam morsibas Bon exponatar incaote; et ne incongraa abatentes licentia terrenis commodis in* biare Yideantor; et ne animaram lacra omittant^ diligenter inqairere. Ideo ego P. (Petms) diaina fanente gratia, Spalatinae sedis arcluepiscopas, videns malta eiianma per nostrnm archiepiscopatam emersisse, maltiplicesqae sobditoram erro- rea consMerans graoiter pallalare, at doroino proaidente excessibas tantis finem eongnram imponere, atqae salataribas monitis andientes possem informare, de Modato et yolnntate sammi pontificis, in nostra Spalatensi ciaitate, cam omnibas^ nfiraganeis^ et abbatibas, nec non clericoram copia, generalem Synodam^ in- Mcata S. Spiritns gratia, Kalendis Haji celebraaimas. Ybi vero anathemati* saQimiis omnes sectas haereticoram, et eoram complices, contra sa- crosanctam Romanam Ecclesiam et eins doctrinam oblatrantes^ et omnes indebite ecclesiastici officii verberatores, et decimaram, reditaamqae ecclffsiasticoram ra- ptores, inaasores, ac illicite retentores, nisi digna satisfecerint satisfactione. Vbi et slatnimas^ vt omnes ysnalitates antiqaae^ qaas Ecciesia S. Domnii babaerat^ et iarisdictlones tam in episcopos, qnam in alium clerum praecipiendo S. D. (se- eandnm Deum) habeant auctoritatem, et quod neminem ad ordinem archiepiscopus promoneat, nisi per archidiaconum, aut per Canonicos S. Domnii praesentatum ; sicat in alio priuilegio, quod Canonicis super antiquis ysualitatibus seruandis fe- eimas planum et expressum. Instituimus etiam^ yt officium B. Mariae Y. in omnibns ecclesiis per nostram diaecesim omni die cantetur. Praeterea.» quura Parochiae Suffraganeorum nostrorum ad se inuicem essent confusae, et certis hfflitibas nequaquam distinctae^ et nuUis priuilegiis communitae, ita yt ipsi Epi- scopi in errorem et controuersiam saepe inducerenlur ; placuit nobis omnibas, ■emoratas parochias taliter distinguere^ ac priuilegiis commnnire^ yt de caetero ynusquisque episcoporum attributis sibi parochiis et priuilegiis gaudeat, et nulli ynqnam firatmm suorum quaestionem exinde mouero praesumat. Definimus itaque pari yoto^ et communi yoluntate eorumdem Suffraganeorum ^ yt A. Episcopus Spalatensis has habeat parochias: Clissam, Scale^ Sminam, Cettinam^ totam Cleunam, tolum Massaron, et totum Pol (hodie Polizzam) ysque ad Vmllam^ et ybicunque sunt terrae S. Domnii, debent dare decimas S. Domnio. Insuper habeat has ecclesias: S. Martham^ S. Petrum de Clobuco,, S. Mariam^ S. Stephanum, S. Moysem, S. Bartholomaeum. Tiniensis Episcopus habeat sedem suam in Tenin; et habeat has Parochias: Tenin, Campum^ Yerchrezam, (V^^erhrecam), Pset Traguriensis Episcopus habeat has Parochias: Tra- gurinm^ Drit, Sibenicum, et totum Comitatum Zagoriae. Scardonensis Epi- scopns babeat: Scardonam, Briber^ Belgradum^ cum tota Sidraga. Nonensis EjjHSCopns habeat Nonam, totam Lucam, et medietatem Licae. Signiensis Episcopns habeat sedem suam in Signia; et habeat has Parochias: Signiam^ Gezcam (Gadkam) totam^ et medietatem Licae. Corbauiensis Episcopus habeat sedem suam in Corbauia ; et habeat has Parochias : Corbauiam^ V i n o d o I^ Bissan, Nonigrad^ Presnic^ Plas^ et Modrussam. Pharensis Episcopus habeat sedem suam in Phar; et habeat has Parochias: Phar, Braciam^ et Lissam^ Corceram, Lastam^ etMuIcer^ et totam Crainam. Ecclesiae yero S. Ste- |hani Regis, et Capellae nostrae in honore S. loannis Euangelistae^ quam noa (Ptoi L PriTii. ct Ubtno 5 , Digitized by VjOOv lC 34 maBu nostra conaecraaimiui, hauc oi^diiiationeiii feeimiui: qaod ei post Archiepi-T acopom nullus praeait, niid aacerdos ei ordinatus, cai hoa reditna commnni vo- Inntate fratmm ibi aasistentiiim concessimus: vineam ynam in Biaci, qoaa a quodam Tragnrino^ fiUo Firmini Calogeorgii, iustitia dictanle, iodicio Pirsemiri^ tunc Tragurii Comitis, reeepimus. Cuius causae praestaldua est Cemev Siia» Cipriani; testes sunt Petrus lupanus^ fiUus Gregorelli, et Martinns de Benedicite^ et alii quamj^ures; et itidem in Biaci terram ad duos bones; bouem et vaccaBU Statuimus siquidem^ yt nulli omnino hominum liceat haac paginam nostrae con— stitutionis et eonfirmationis infringere, vel ei aliquatenua contraire. Quisquis yero ausu temerario id faeere attentauerit, indignatioiem Omnipotentis Dei, et nastram^ el fratrum nostrorum maledictionem se noaerit incursurum; et S. Domnio com- ponat centum marcas argenti. Praecipimus insuper quod praesens scriptum ia maiori Ecclesia sub cura canonicorum servetnr, qiu loco nostri, dum Ecclesia Tacat, tam Episcopis, in quibus Ecclesiae obedire iuramento tenentur, quam uni- verso Clero nostrae Diaecesis de iure praesunt^ et auctoritatem hal>ent imperandi^ ut si alicui yiolentia fiierit illata, habeat illuc recursum^ et si opua fi^rit per censuram Ecclesiasticam eorumdem Canonicorum iuxta considerationem puniantor nolentes nostra statuta observare. Yt autem haec ordinatio^ quam his personitf praesentibus et approbantibus stataimus: Flascone, Tiniensi Episcopo; Ifichadle^ Traguriensi Episcopo ; MichaSie, Scardonensi Episcopo ; Matthaeo, Nonensi Episco* po; Miraeo^ Signiensi Episcopo; Mattbaeo^ Corbauiensi Eiecto; Miclm^ Pharensi Electo; Isaac, S. Stephani Abbate; Yincentio, Traguriensi Abbate; Dujmo^ S. Domnii Primicerio; loanne sacrista, cum toto eiusdom Ecclesiae Capitulo; Vil* <^otta^ Archipresbitero de Clissa; Yilcotta, Archipresbitero de Eileo C^u Kalco}; Craudio^ Archidiacono Traguriensi, cum suis Clericis; Prasez, Archipresbitero Scardonensi, cum eiusdem Ecclesiae Clericis; Desimiro, Licensi Archi* presbitero, cum Clericis eiusdem Ecclesiae; Radona^ Busanensi Archipresbitero^ €um Clericis eiusdem Ecclesiae; Decomiro^ Nonensi Archipresbitero^ et Petro Primicerio, cum reliquis eiusdem Ecclesiae Clericis, firma, stabilisque permaneat; per Cancellarium nostrum Albertum, S. Bartholomaei Praeposilum^ fecimus con* ^cribi et insigniri propriis sigillis. Datum Spalati in Ecclesia S. Andreae Apo- ^toli^ per manum supra dicli Praepositi, Alberti, Cancellarii nostri. FarlaU: Illyricam Sacram T.m. p. 213— 214. ^ Katona H. C. R. H. Tom. IV. p. 300. aqq. — Fij6r. Codex Dipl. R. H. p. m lldem Concilium per Vrbanum IIL PP. eodem anno U85 Tatihabitum. Vide Fejir Codm Dipl. T. IL pag. 225.) I Digitized by Google t» Anno 1194. die 9. JuUi. apud ThUim. Emericus, JHnior Rex^ Begia auctoritate Dalmatiam et Croatiam gubernat. bi Bombie swetae el iHdivi^hme Triiiitatis, Aniio ab lacarmtieM D. N. Jmh C^kriali 1194 MeHfifei Jidii Ae nmo^ intnnte faidictione XIL apnd Tymmi. Begnaiite Domino nostro Bela, Serenissimo Rege Hongarlae^ Dalmaflae, Croatiae^ it^pe Bamae^ el Almerioo (Emerico) filio mper Dalmatiam et Cbroatiam. Qottm ■08, nempe Petms Spalatensis Sedis Archi-Episcopns^ nna cnm Mathaeo No- leiiai Episcopo et Damiano Jadertino Comite^ et Gmbessa, Spalatino Comite, caeterisque Nobilibus^ quomm noroina inferius subscribentur^ in Ecclesia S. Joannis de Tyno, ad controversias, quod inter Templarios et monasterium SS. Cosmae et Damiani pro terris et.aquarum decnrsibus vertebantur, resecandas^ de mandato regio resideremus; post multas altercationes^ et verba^ quae me- moratae Ecclesiae inter se habebant de voluntate utriusque partis susci* pientes pro bono pacis, et concordiae, talem inter utrasque Ecciesias finem, et divisionem auctoritate regia coroposuimus. (Hinc limites describuntur; deinde ita proseqoitor)» Stabilimus etiam^ vt si qua utriusque partis antiqua tutamenta vel scripta, praeter hanc nostrae Chartam conslitutionis praesumserit; Omni- potenlis Dei, Sanctommque Apostolomm Petri et Pauli, omniumque Sancfomm^ et nostram maledictionem incurrat; fiatque anathema, et super hoc poena dua- ram libramm auri mulctetur. Quae omnia firma et rata esse yolumus, praesente Gnllerio Magistro^ ef fratre Acso praeceptore et omnibus fratribns; et Domi- ■ieo AJ^lmte, Privioria monacho et Diminosdiia mmacho, canctisque fratribus; conmi idoneis testibus, Petro Sagarelle, et Tolmatio et Burello, presbileris l^- lalting De Jadertinis vero faerunt testes hi: Petrana Cucille^ Peitix Yitacbe^ Pritiz llicimeliS) Georgius Soppe.» Bitte de Juda, Bitte Prestantii cum fratre Gri- sogoiio^, Petras Salnradi Templarioram advocatus^ et qnam plures alii. De Scla- ▼ia Tero fuerant testes hi: de Domiois^ Jnpanus^ WIcoBunis Jnpanus, Berisius Jipamu, Grobescia Gaudii Jupanus, et SlilMzus Jupanus car. plnribus aliis. Fue- r«it eliam testes ibidem hi venerabiles viri: Gregorius Antiyarensis Archi- Epiacopus et YincMitius Sancti Chrysogoni Abbas^ cum sois monachis et multis 4e ^ebe. Et ego Basilius diaconus et Jadertinae Civitatis Notarius^ qui interfat^ koic coBStitutioms et concordiae chartulam jussu jam dicti Archt-Episcopi Spa- kteBsia, et Nonensis Episeq>i, ac Comitum praescriptorumque testium rogatu, ot compleyi, roborayi, et rigno consreto signavi. f ■riali. niyricimi Sacnim T. m. p. 225. — Katona H. C. R. H. Tom. IV. pag. 428. gq. — Pej^r Codex DipL llegBi avDf. T. B. p. 296. Digitized ^yGoogle 8« Anno 1195. Jaderae. Emericus seu Enricus filius Belae m. Regis, Dalmatiam et Groaliam, Rex junior, separatim gubernat. Anno MCXCV. Indictione XII. Jadrae. Regnante D. N, Bela Vngariae, Dalmatiae, Ramae Rege, et Enrico eins fiiio^ bis coronato, Dalmatiam et Croa- tiam feliciter gnbemante, ecclesia Jadertina proprio pastore Tacante, et Damiano inclito Comite einsdem Comitatus principante etc. Farlati niyncam Sacnun. T. Y. p. 65 ez Ubulario Jad«rtino. — Pej^. Codex Diploauiticas Rofiii fianfame. T. U. Yol. L pa«. 183. Anno 1198. Andreas, Regni Dalmatiae et Croatiae Dux, Regia aucto- ritate fungitur, atque Episcopatum Pharensem Archiepi- scopatui Spalatino, cui etiam olim suberat, subjicit. In nomine Sanctae Trinitatis et individnae Unitatis. Anno ab Incama- tione Domini 1198 Indictione prima. Ego Andreas tertii Belae Regis fiiius^ Dei gratia Dalmatiae, Croatiae, Ramae, Chulmaeque Dux in perpetuum. Quoniam Ducali Serenitati jura et dispositiones Regni sui licet. . . . et disponere; fainc est quod nos in Dalmatiam perambulantes^ invenimus Episcopatum Pharensem sno pastore vacantem, ne igitnr juri Ecclesiastico in aliquo derogaretur^ diligenti in- quisitione^ cui Arcliiepiscopatui snfl^ganatns snbjaceret^ relatione vero Dalmadae Episcopomm^ et uniyersomm Croatorum Principum percepimus, quod ex iintiqna constitutione sub Spalatensi Archiepiscopatu fuisset. Nos yero rehi- tioni eomm attendentes, praetaxatum Episcopatum cuidam Spalatensi CanonicoM* (Ifichae) contulimus, ac enndem Episcopatnm Spalatensi Ecclesiae confirmayimos. Huius antem constitutionis pagina testimonio istomm facta est: Andrea Bano> Comite Macharia, Comite Joseph^ Comite Marco, Comite Andromico filio Bani^ Camerario Ducis Yenceslayo^ Praeposito Gutifredo^ Magistro Teobaldo. Datma per manus Petri filii Milka Ducis Aulae Notario. £z Regiatro ArchiepiscopatiiB Spalatenaif. Lnciiif de Regno Dalm. k, Croal. Ub. m. cap. 13. t, Farlati Dlr* ricuiii Sacmin T. m. p. 228 «: T. ly. p. 245. Digitized by Google 1 3T Anmo 1198. Andreas, Dalmatiae et Groati^e Dut, regia auctoritate fun- ^itor, atque suorum majoum, Geysae et Stephani Regum, dona, Archiepiscopatni Spalatino data, confirmat Ego Andreas Dei gratia Dalmatiae^ Cliroatiae^ Ramae, Chulmaeqae Dox, confirmo B. Domnio capellam S. Moysi dr Sancti Stephani in Salona, cnm omnibns ad eas pertinentibns in perpetaum^ qnas olim Patres nostri, vide- ficet Geyza Rex et Stephanns eidem Ecclesiae auctoritate Regia concesse- nmt, statnentes scilicet^ ut non liceat alicni Bano^ yel principi, sen cnilibet iBnnistromm nostromm, hanc nostram confirmationis seriem infringere, vel ei aosu temerario contraire, aut ipsam Ecclesiam in aliquo aggravare, sive ejns jnra diminaere. Qui autem aliter facere attemptaverit^ iratum habeat trinum et onum Denm, et nostram indignationem incurrat. Anno Domini nostri Jesu Christi 1198. Bano existeote Andrea, Georgio Tiniensi Episcopo, Michaele Traguriensi Episcopo^ Michaele Scardonensi Episcopo, Matheo Corbaviensi Epi- scopo, Macharia Comite^ Joseph Comite^ Bea Comite. Hanc nostrae confirmationis paginam Petrus Ducis Aulae Cancellarius adnotavit^ Praestaldo huins rei dato Vratislao filio Yratislai de Zagrabia. FnlatL myricmn Sacram T. m. p. 228. Aimo 1199. Andreas, Dalmatiae et Croatiae Dux, regio jure utens, ur« bis Spalati libertates jurejurando confirmat. Ego Andreas Dei gratia Dalmatiae et Croatiae Duz^ juro super sanctas reliquias vobis Spalati principibns firmam pacem et Bbertafem; milii quoque aut fifio ant snccessoribus meis tribatarii ne sitis. Episcopum vero, ant Comi- ten, qnem Clerus et populus elegerint, confirmabo; et lege, antiqnitus consti- Digitized by LjOOQIC 88 tata, cnm vestro judice tos nti permittam; partiomqne introitas portns civi- tatis de extraneis dnas partes Rex habeat, terUam vero comes ciyitatis, etc. Datum anno 1199. Ftflati. niyticiuii Sacnui Tom. m. pag. 5. ^ Katona Tom. IV. p«g. 87. * F^^. Codez Dipl Regni Haif«. T. n. p«g. 375. Anno 1200. Andreas, Dalmatiae et Groatiae Dux^ agrum Dub, in sub-*^ urbio Sibenicensi situm Ecclesiae S6. Cosmae et Damiani regio jure donat. In nomine S. Trinitatis et indiyidnae Unilatis. Andreas Dei gratia Dafanatiae^ Croatiae, Chnlmiaeqne Dnx in perpetnnm. Qnmn antiqnomm yetemm pmdentia, salnbriter cogitans et providens in futumm, pia deyotione sanxerit, ut quidquid benefidomm in praesenti impenditnr monasteriis, yirisqe reHgiosis, ad salntem et remedhmi indidiitanter transire debeat animamm, et divini refrigerii locum capere non dnbitetnr; piis instanter pnlsati precibns Abbatis et fratmm de Monasterio SS. Cosmae et Damiani, dedimus terram Ecclesiae S. Grisogoni^ quae est sita in snburbio Sibenig, ad dno aratra, excolendam et perpetuo pos— sidendam. Terra autem vocatur Dub^ ab arbore ibidem exorta. Praedictam itaque capelam S. Grisogoni a civibns praedicti caslri fandatam et eommdem vo- luntate praefato monasterio traditam^ adeovolumus esse liberam^ utnemini liceat ab ea exigere quidquam ex debito, nec in decimis, nec in aliis, salvo duntaxat jure et honore dioecesani Episcopi; nos autem ipsi sumus tutores et defenso— res ejus. Sed quoniam memoriae noyercatur obliyio; obliyionis enim ortus est memoriae defectus, ne hujus nostri facti series fuligine yetustatis caligetur, scripto commendari jussimus; nt avtem firmios robur oblineat^ Sigilli nostri im- pressione communiyimus. Datum per manus Jacobi Praepositi^ Magislri nostri et Cancellarii, Anno Dominicae bicamationis MCC. Prestaldus autem Comes Domaldns. Jobagionum yero nomina, qui tune aderant, et huic nostro faeta testimonium perbibuerant, haec smit : Bemardus Spalatinus Archi-Episcopus ; Nicolaus^ Jadertinus Archielectus ; Georgins, Tiniensis Episcopus; Mog Comes; Nicolaus Banus, etc. Fatiati. nipr. Sacr. T. ly. p. 8. — Katona T. ly. p. 592 flq. — Fq4r. Codex Dipl. R. Uanf. vol. U. p. 375^ Digitized by Google Anno 1207. Andreas Rex Almissanorum atque totius Regni Groatiae privilegia jurejurando confirmat. In nomine Sancte Trinitatis dr Individue Ynitatis. Andreas Dei gracia Ihigniie, Dalmaeie, Rame, Sende, Gallicieqae Rex in perpetuum, Regie subli- ■Itrtis interest et equitas suadet natoralis, ut qui sua statuta a successoribus ^oaiderant obseraari^ ipse queque suoruBi predessorum leges pori stabilitate stu- ceBseriare^ ut nuUa Tetnstate dissoluantDr, que succedencium sibi Regum stdbilitate de<»euerunt roborare. bde est quod priullegia a predecesso- nostris glorCiose memorie) Regibus^ yidelicet auo^ patre et cetera. Ego AadreM Dei grada Hmigarie Rex juro super Sanctam Crucem uobis Almusanis finnmn pacem et libertatem. Mihi quoque aut filio meo (aut successori)bus no- slris trttutnii ne sitis^ Episcopum yero aut Comitem, quem Clerus et populus ^egerit, coirilrmabo^ et lege antiquitus constituta cum uestro iudice vos uti per- miltaaBi. In ciuitate quoque uestra ne(minem) Hungarorum aut alienigenaram habitare peraiittam, nisi quem voluntas vesbra expecierit. Cam autem ad uos coronandus «■t uobisOTm negotia Regni tractaturas uenero^ nemini ciuium uis inf(eratur d)o- moram suarum, ntsi quem dileccio uesbra susceperit ludicem inter uos et extra- Mos a me constitutum in ciuitate sedulo commorari, nec eum extra urbem alias profici5<:entem sui precepto aut sigillo causa (placitandi) concedo. Si quis uestro- nm per meum Regnum terra marique (negocia) exercuerit^ roihi aut alicui ■oelroram hominum ex proprio commercio nuUum persoluat debitum. Obsides a uoliis nuUo modo recipiam, sed in curia nostra seraire uolentibus rogam im- peadam^ et morandi sme discendendi ad suum uelle facultatem optineant, nullaque em eoper hoc molestia inferatur.) aut si Dominium meum aliquem aggrauare uide- et urbem meam exire uoluerit^ secure cum uxore et filijs et faniilia et bonis suis quocunque sibi placuerit eat. Hoc autem absque fraude et ad detrimentum ciuium et ciuitatis in aliquo attinente obseraabo. Vt autem predecessoram quam nostra concessio perpetuo robur optineat fir^ presenti eam pagina in noticiam deduci posteris, et Regie attoritafis sigillo roborari. Datum anno Dominice Incarnationis M'' CC*- VH''' CBnUa aurta pendemO Nicolai B«id totiiii SknroBiM. 1323. — MoBumoata Uwigariae HiMorica. PeMiiii 1860. VoK VL pai^. 93. Digitized by Google 40 Anno 1207. Andreas n. Hungariae Rex Spalatinorum atque totius Regni Croatiae jura confirmat, In nomine Sancte Trinitatis^ 4t Individae Unitatis. Andreas Dei gralia: Vngarie, Dalmatie, Croatie^ Rame dr Seryie^ Gallitie, Landomerieque Rex in per^ petaum. Regie sublimitatis interest^ ft eqnitas suadet nataralis^ ut qai sua slaluta a sois saccessoribas desiderat obseryari, ipse quoque saorum Predeces— sonun santiones pari stabilitate stndeat conservfMri.) ut nuUa vetustate dissolTan— tnr^ que succedentium sibi Regum auctoritas stabilitate perpetua decreverit ro— borare^ Inde est^ quod Privilegia a Predecessoribus Nostris gloriose memorio Regibus^ videlicet Avo, db Patre nostro Civitati Spalatensi pro libertate t)on-» cessa renovantes, verbo ad verbum presertim scripto nostro tantom apposita nomine, et numero annoram Domini secundum tempora^ nostra immutato^ hoo modo duximus inserenda. Anno Dominice Incarnationis Millesimo ducentesimo septimo* Ego Andreas Dei gratia Yngarie Rex. Juro super sanctam Crucem, Vo- bis Spaleti Principibns, firmam pacem db libertatem, mihi quoque^ aut fiiio meo^ aut successoribus nostris Tributarij ne sitis^ Episcopum vero^ aut Comitem^ quen» clerus db populus elegerit, confirmabo, db lege antiquitus constituta, cum nostro Judice Vos uti permittam^ preterquam Introitus portus Civitatis de extrancis dua» partes Rex habeat, tertiam vero Comes civitatis. In civitate quoque veskr» neminem Vngarorum^ vel alienigenarum habitare permittam; nisi quem voluntas vestra expetierit. Cum autem ad vos coronaudus, aut vobiscum Regni negotia tractaturus venero, nemini Civium vis inferatur Domorum suarum*) nisi quem dilectio vestra susceperit. Jndicem inter vos db extraneos a me constitutum vobiscum in Civitate sedulo commorari; nec eum extra vrbem alias proficiscen- tem sui precepto^ aut sigillo a nobis causa placitandi sequendum concedo. Si quis vestrorum per meum Regnum.) Terra^ Marique negotia exercuerit^ mihi aut alicui nostrorum hominum ex proprio comertio nuUum persolvat debitum. Ob— sides a vobis nuUo modo recipiam^ sed in Curia nostra servire volenttbus, re— gam, et impendam & morandi, sive discendendi ad suum veUe, facultatem obti-- neant, nuUamque eis super hoc molestiam inferam; at si forte Dominium meum aUquem aggravare videbitur db vrbem noslramexire voloerit, secure cum uxore^ d; filiis, et famUia db omnUms bonis suis quocunque sibi placuerit eat. Hec autem omnia absque frande^ d; ingenio ad detrimentnm Civinm dr Civitatis in aUqua attinente observabo. Vt autem tam nostrorum predecessorum^ quam nostra con- cessio perpetue robur obtineat firmitatis presenti, eam pagina in notitiam deduci posterorum^ dr Regie auctoritatis sigiUo inssimus roborari. Datum per manus^ Roberti AUiensis Prepositi dr Aule Regie Cancelarg, Joanne Strigoniense Ar- Digitized by LjOOQIC ^qpiscopa, Berlkoldo Coloceiise eleetb existei^iis^ Kalano Qniiiifae EcdestenseiB^ Boleslao Vacienensem, KatapMio Agriensem^ Simone VaraadineBseii, Desiderio Clianadienseni, VlinoUltnisilyanas^ Kallenda Vespriensem^ Gottardo Zagralnensem^ Petro Genriensem Ecclems gubemantibns. CSieffano filio Stepbani Baccbiense 4r Palatino Comite.) ft Cheffano filio Hicbe Bano db Sagnriensi Comite existenti-- ku. Jola Bndngriensem^ Nicolao Biohorrensem^ Petro Cariali Comtte Regine^ CSienadiensem^ Benedicto Snprinaensem^ Alexandro Ibisoniensem^ Ocbns Ves- prinensem Comitatas tenentibas. Regni nostri anno secnndo. — Ego Camana» Clericas Commnnis Spalatenas Jaratas Notarins^ ut in aathentica Regia balla 4e avro bullato vidi, veriio ad verbum scripsi dr consueto signo complevi* Uka PiictonuB Reip« VeBetianun T. V. p. 195. in caes» Archiyio Viennenai. Anno 1209. Andreas H. Rex civitatem Varasdinensem propter servitia^ in captivitate sibi exhibita privilegiis donat et insulae Zrepichar seu ^repinec ultra fluvium Dravaro in circuitu metarum ejusdem civitatis sitae mentionem faciU In Nomine Sancte Trinitatis et Individue Unitatis* Andreas dei gratia bugarie, dahnacie^ croacie, Rame^ seruie, Gallicie^ Lodomerieque Rex in perpeluum. Ordo Juris expostulat db racio exigit equitatis vt bone fidei contractas perpetue slabilitatis gaudeat firmilate, nec iniquorum fraudibus dissolvatur, que ab initio ex efoitatis processerunt, hinc est, quod ad peticionem fidelis nostri Pocb Paiatini et Comitis Mosuniensis et maxime fidele servicium bospitum nostrorum in vila Va- fisd eommorancium quod nobis deuote fideliterque, dum in Kene detineremur in carcere exbibuerunt, pio affectu Regio considerantes^ eis tam in presenti exi- sfeatibus^ quam eciam superuenientibns perpetuo Jnre contulimns statum huiusmodi libertatis ac terram circumdatam vndique metis precepimus eis assignare. Libertas^ preBominatorum hospilum nostrorum hec est: quod Comes vel suus Comes Cu^ rialis non babeat potestatem eos iudicandi, sed inter eos quemcunque uolunt Ju- dicem constitaant, quem Ribtardum solent appelare, nullus autem Burgensis tribu- iBi db tricesimam solvere teneatur^ nisi qui vadit in Theuthoniam cum suis mer- camonijs de quolibet curru ponderato solvet tres denarios^ de singulis vero equis^ veiMifilMis duos denarios^ de duobus Bobus vnum denarium^ de tribusporcis vnum denarium^ in portu drave de quolibet curru vnum denarium. Item idem Hospites; teoentur soluere comiti eiusdem Castri in Festo sti Martini de qualibet curia duo^ decin denarios^ quos Judex eorundem debet colligere^ quocies autemcomes ca— ffm L PriTfl. et Libert.) Digitized §/ LjOOg lC ita 4tci raioiiabtr, teneiliir ai dara vffkitt oulnloi ^rmi^ dMkoiii poMf ft Tnifei In^ nMi. 8i qris Mteni horede oarens ieeeeoerit, libere diipont 8Ma possessioiieii eiiie eodeeie sen cnUibet raorwii cognotonnL Si fpH vero oobierit de villa i^eoedere^ venditts ottiaibas snis edifiqjs libme poa^ abire. Qnicinfue rero Bnrgensis per aiiqnem exbranenni in rebns snis dampnnm paterelnr^ et idem Ma- leEactor ab eodem bnrgmse in yilla sna recognosceretnr^ BibtMrdns eins.loei inter eos faciat Insttcuim. Prima meta terre eomm incipit de viUa Ivanc, d» •oriente et tendit yersns meridiem ad arborem narfa Tocatam ft protendit Tsqne «qnam Pline infra capeliam sancti Petri, vadit snp«r aqnam ad occideatem, per- nraitnr ad rinnlnm qni vnlgo dicitnr Blism^ et per eondem rinnlam vertitnr ad meridiem, peryenitnr ad quandam valiem db ascendit ad magnam viam, per qnam itur ad Tliopliz^ ibi tenet metas cnm Zelko, et cum terra Thoplicz^ et inde par viam superius eundo peruenitur ad duas arbores Zilfa vocatas, inde tendit ad montem qui dicitur Pechize, vbi sunt caueme in eodem monte, db progreditnr Tersus occidentem vsqne viam lenatam^ ibi tenet metas cum Vekozlan ft cnm Ourdon in qnodam laco aqueo, et inde gradiens per eamdem viam lenatam ad aquilo- nem pertransit pontem muratum ft duos lacus. conterminatur ville Episcopi db tenet metas cum ea in quodam lacu. Deinde progradiens versus meridiem cadit ad predictam fluuium Plinc db exit ad quandam viam leuatam, itur per eandem, cadit ad aquam, qne imlgo dicilur Bzenice, et per eandem itur ad occidentem, conterminatnr ville Bere (Beretinec) d; tenet metas cum ea, inde vadit ad caput aque^ ibi cum Badomer tenet metaS) deinde tendit ad aqnilonem, cadit ad predictam aquam Plinc^ inde conter- minatur viUe Domse dr tenet metas cum ea. Deinde tendit ad magnam viani per quam itur ad terram Cmciferorum dr tenet metas cnm ea. Deinde gradiens ;ad aquilonem itur ad dumum Coruli, inxta quem est meta^ inde vadit ad viam^ ibi est meta terrea circnmfossa^ inde vadit ad magnam viam per qnam itur ad Theutoniam iuxta quam est meta terrea cbcumfossa, deinde vadit ad ari)orem nari» Id naniqne in concnssnm permanet, quod regio fiierit patrimonio commnnitnau Pkmde ad Tninersomm noticiam hamm serie nolnmns pemenire^ qnod cnm noi^ spirilnB sancti gracia snggerente, que ad bonnm suaderet vnuniqueHique, Sere- ■isBJmam princqpissam dominam Elisabeth eadem gracia Reginam Hungarie ma*^ Iram nostram iLarissimam, cum qnibusdam ceteris Regni nostri prelalis et Baro- libas, pro raformacione status Regnomm Dalmacie et Croacie, nec non joriun» ■eatroram regalium extirpadone, ac cuilibet queralanti pro exhlbenda justicia^ ad partes Dalmacie, spedaliter in Ciuitatem Jadrensem destinassemus, demuo^ eadem matro nostra yna(cum) eisdem prelatis et Baronibus Regni nostri sospe» alqiie sana, deo duce ad nos reuersa^ nobis inter cetera retulerat eo modo r Qnod dnm ipsa et qdem prelati ac Barones noBtri, in dicta Ciuitate Jadrensi^ seemndo die festi sancti Grisogoni in sede tribunali consedeates, cau-^ sdes processns quommlibet litiganchmi in statera equilatis dimicari (?) et fine debito terminari inchoassrat, Iwan et Lachkow fiilij Touordia et Tuerko filius Georgq Grnbig, de medio aliomm causidicoram exsurgendo, contra virum stre-^ BBaB Gomit^ Iwan filium condam Comitis Nelepuch^ Comitatuum de Orbas et de Zana honorem tenentem et personaliter adherentem^ graui cum querela propoanieeent isto modo: qnod ipsi in districtu de Chetyne ab auo et prebauo siimper nobiles^ et omni eo nobilitatis titulo, quo nobiles duodecim gene^ ratioBum Regni Croacie potirentur^ vsi semper extitissent et hereditatea^ in tfcto districtu Chetyne babuissent^ et habere deberent. Sed idem Comes Iwaa ipsoa indebite et minus iuste exclusisset et eiecisset de eadem, nuncque ipst per fftctnm ipsiw Comitis Iwan^ eOTom juribus sic indebite spoliati, ad extreme panpcrtatis inopkun denenissent, et sub tectis iam latitarent alienis. Quo audito iictam Comes Iwan respondebat ex aduerso: vt ijdem Iwan^ Lachkow et Tuerkc^ Wiqniim in dicta Chetyae nolnlitatem sen aliquam hereditatem habuissent^ ne^ kilierent, nnllaqne pars, seu porcio de eadem Chetyne ad qpsos pertinuisset vel pertinerot, nec ipse eosdem eiecisset et exclndisset de eadem, dictum uero di- Digitiz^lbyLjOOgle atrictam Chetyne ciim omnibos sois pertinecgs a nostra Regia collacione et Bostre pronisionis dono racionabiliter conseruasset et nunc consemaret, vigore prioilegialis littere nostre mediante^ et ad et corroborandnm vt dictos districtns Chetyne semper de jare et legittime Regie coUacioni pertinaerit, nosque ipsum tamqnam nostre coUationi pertinentem et naUi alteri debentem, sibi iasto jaris titalo conferre vaUuissemas. Ibidem et instanti quoddam primlegium oUm Excel- lentis principis domini Andree Regis Hungarie, atthaui nostri karissimi feUcis recordac|onis^ d? anno M^. CC^ X". confecti^m et emanatum exhihuisseL In quo inter alia expresse reperissent contineri; quod idem donunus Andreas Rex pro muItipUcium et diuersorum seruiciorum preclaris meritis quondam Do- «laldy Comitis de Scibinik 'fiU^ Saracheni, qoaftdam terram nomine Cke- tyna et Tryl^ cum omnibus snis pertiAencijsi, eidem oomiti Domaldo et suis beredibus perpetuo dedisset et donasset^ et eundem in ipsius terre possessione seu dominium per Ylricum Teutonicum et Sclouignam pristaldos suos fecisset introduci. In quorum contrarium prelibati Iwan, Lachkow et Tuerko aUegassent: quod pp. (?) ipsi aUa priuilegia et Ulteras eiusdem domini An- dree Regis in facto dicte Chetene (sic), tales que pretactum priuilegium per ipsum comitem Iwan exhibitum, reuocassent et inuaUdassent^ habuerint. Ta- men idem Comes Iwan eos captiuando ipsa priuUegia et Utteras manu violeati ab eisdem abstuUsset^ et boc conscienciose attestationi sulummodo sex juratorom per ipsos nominandorum submiterent incunctanter ; ad que idem Comes Iwan in contrarium obiecisset) quod Ucet ipse prefatos Iwan^ Lackow et Tuerco pro ipsorum census nqn solucione et servicij obmissione dudum detinuerit et capti- uauerit^ tamen nuUa instrumenta et priuUegia ab ipsis abstuUsset nec aUqua Jitteraria munimenta ipsos habuisse sciuisset) uel audiuisset, sicque in totaU pre- missa accione eorumdem innocens esset penitus et immunis. Et cum eadem ge- nitrix nostra ac dicti prelati et Barones nostri partium predictarum huiusmodi proposicionibus et obiectiuis aUegacionibus perceptis et auditis viginti duos juratos pro exequendis juribus nostris regalUms in Regno Croacie per nos deputatos, quonim assercionibus eedem partes se finaUter spontanea eorum obmi- serant yoluntate, in eo; yt quaUs ipsis de omnibus premissis et eorum singulis Teritatis constaret certitudo^ eam conscienciose sub prestiti juramenti forma ipsis indagarent, requisitos habuissent, ijdem viginti duo jurati^ habito prius inter se ^diligenti scruUnio et tractato, parili voto et voce consona ipsorum nemine cliscrepante ad eorum fidem deo debitam et fidelitatem sacre corone nostre Re— gie ac nobis obseruandam, extitissent attestati: Quod idem Iwan^ Lachko et Tuerko ac eorum predecessores^ de nobilibus duodecimgenerationum regni Croacie orlum et originem non habuissent, nec haberent, sed bene verum foret, vt ipsi et vniuersUas nobiUum Regni Croacie sepefatos Iwan, Lacko (sic) «t Tuerko, in eo loco, quo residenciam fecissent personalem^ semper numero et Bomine nobiUum conseruassent et reputassent Sed quod iidem aUqua priuilegia et instrumenta in facto dicte Chetyne habuerint^ vel quod ipse Comes Iwan pro ipsis Instrumentis ipsos captiuaverit et ab eisdem ipsa abstulerit) nunquam aa~ ^iuissent et sciuissent, neque sciuerunt Cum itaque dicta causa propter repen* tinum ipsius domine Regine matris nostre recessum de Jadra factum, nostre 4eUberationi et discussioni fuisset procelata, Nos demum, Zagrabie nobis personaliter existentU)us, ultra premissam dictorum Juratorum attestationem^ ex Digitized by LjOOQIC wptithihimjhnti : tffltoeBcia 4e ptraiim iMiAriJiMiiioia: H jnreftcmtiMdkifiliter etto^ «otM; Ai nes&nnD'. aaimiBk /^xpecflMQiUiUter ^fonimri rnpfenlifti, d». tonaeMM eiuadeiii domine Regine genitricis nostre^ prefato Comiti Iwan^ vQaeom iGrjrreg.a^ rio filio Budizlai Comite Corbauiensi et Pasman filio Petri de Karyn Bohilibus et Juratis Regni 4>oacie, juramentum duxinms imponendum. Qui qmdem Comes Iwan cum dictis duobus suis cbniuratoribus^ super sanctam crucem et ad aancta dei ewangelia^ tactoque iriuifico x^rucis ligno^ in eo^ quod ipse prefa- tos Iwan^ Lackow et Tuerko pro dictis eorum instrumentis litteralibus non «aptiuaoerit, nec aliqua priuilegia et instrumenta ab ipsis abstulerit^ nec eciam ipsos aliqua nobilitate et hereditate in dicta Cbetyne et eius pertinencijs babuisse sduerit) neque sciat, corporale prestiterunt Sacramentum^ prout per nos extiterit adiudicatum; yerum quia tam ex prefatorum yiginti duorum Juratorum assercio- nibus, quam eciam plurimorum nostrorum fidelium certis relacionibus^ predictum districtnm Chetyne rite et legitime ad regias manus fore deuolutum^ nostreque coliacioni de jure pertinere, et ipsi comiti Iwan per nos tamquam Jus nostrum Regiom olim racionabilitOT coUatum fuisse et esse cogaouimus ; Ideo una cam eadem domina Regina matre nostra, nec non dictis preiatis et baronibus regni nostri, ne falsitas veritati et iniquitas calumpniancium preiudicaret equitati, de eonmdem domine matris nostre et prelatomm ac Baronum nostrorom con- flOio . « . dictum districtum Chetyne eum omnibus suis ytilitaSbus et vtilitatum ^Darumlibet integritatibus ac pertinencys vniuersis, sub suis metis, terminis et limi- tacionibus in eodem priuilegio domini Andree Regis per nos priuilegialiter confir- mato Bominatis et expressis, prefato Comiti Iwan filio Nelepuch suisque heredi- bos heredumqoe suorum successoribus adiudicamus sententiamus et per presen- tis lodicii nostri sentenciam appropriamus et perpetuamns sub premisso primarie coUadonis nostre titulo^ lure perpetuo et irreuocabiliter possidendum^ tenendum^ poriter et habendum; pretitulatis vero Iwan^ Lachko et Tuerko ipsorumque po- ateris, in facto dicle Chetyne et suarom pertinenciarum^ ex nnnc perpetuum silen- ciom duximus inponendum^ presentis priuilegii nostri patrocinio mediante. In coios rei memoriam firmitatemqoe per presentes concessimus litteras nostras pri- nUefiales pendentis et autentici Sigilli nostri munimine roboratas. Datum per ■Hmos oenerabilis in Christo patris domini Nicolai Archiepiscopi Strigoniensis, lociqae eiusdem Comitis perpetui, aule nostre cancellarii, dilecti et fidelis nostri. Amio domini W' CCC"" Ix""*' Quinto, Kalendis Januarij, Regni autem nostri anno dectmo nono, venerabilibus in Christo patribus et dominis eodem Nicolao Stri- fomensi, Thoma Colocensi^ Nicolao Jadrensi, Archiepiscopis^ Ragusiensi sede ▼ftcante. Nicolao Agriensi, Demetrio Waradiensi, Domiuico Transilvano, Dominico Chanadiensi electo confirmato, Colomano Jauriensi^ Ladislao Wesprimiensi;, Mi- chaele Wachiensi^ Stephano Zagrabiensi, Petro Bosnensi^ fratribus Ste- plmo Nitriensi, Tboma Syrmiensi^ Johanne Tyniniensi, Bartholomeo Tragoriensi, Demetrio Nonensi^ Stepheno Farensi, Valentino Maca- rensi^ Mattheo Sibinicensi^ Mich. Scardonensi^ Protiua Sceniensi Ecdesiarum Episcopis %cclesias dei feliciter gubemantibus^ Qninqueecclesiensi et Corbaoiensi sedibus uacantibus. Magnificis viris Nicolao Konth Palatino, Dyonisio Woyooda Transsiloano, Comite Stephano ludice Curie nostre, lohanne IHbgistro Taoaniicorom nostromm, Leustacio Sclauonie^ Nicolao de Zeech Dalmacie et Croade, Nicolao de Machow banis. Petro Zwdor pincemarum, Paulo de Digitized by LjOOQIC hfitBKW dqilfcforMi «t &Derieo «gMranii Milroraii Eoaya Oottile PoraaiMsi, alQifM fumftmOmB CoHMilM rofii MiW ol limofM. ika^tmik mmAi. te AidM» Rtfii Cnttlnte. H. 1. A. Ptio. 483. H. 31 Anno 1217. Andreas 11. Huiigariae Rex priyilegia Ecclesiae Zagrabieiisis confirmat, unaqne monetam Regis Hungariae intra ambi- tum possessionum Episcopi et Capituli Zagrabiensis, licet^ ea nunquam inRegno Slayoniae ab aliquo Hungariae Rege introducta fnerit, extra commuuem usnm ponit. Andreas Dei gratia HoDgarie^ Croatie^ Rame, Senrie, Gallide, Lodomerie-» qae Rex Habito CoMflio Mag^natum iiostroram, omnia Priyflegia predi^ Eo-* desie (Zagrabiensis) in medio fedmns dedaci, dr per CanceUarimn nostnim VgoMnuM de verbo ad verbnm coram maltitadiiie perlegi^ dr cmn nihfl contradictione dignui poterat inveniri in eisdem^ omnia privUegia nostra dc {Hredecessorom nostrcHma renovando^ secandum quod in eisdem singnlis continetar., aareo sigillo nostr» confinnamus^ et etiam auctoritate nostra adjangendo, finniter stataimas^ nt de cetero naUus Banas, sive sit de regali progenie^ sive de magistratibas Hongarie^ presamat populos predicte ecclesie coram se aliqaa occasione in Jfadickim tra^ here^ aut aHcujas rei occasione descendere, aut descensam pelere, aut etiam marturinaa, seu quamcunque coUectam^ quocunque nomine nuncupatam exig^^e^ sed potius firaiiter injungendo Bano sive Duci pro tempore constituto predpimus^ quod decimas Marturinarum omnium, seu omnium coUectarum, qaoconque nomine episcopo plenarie, dr sine contradictione aliqua dr dilatione quantum Umes epis- copaUs contendit, persolvat, decimam etiam omniam tributomm forensiam^ siue ded-^ mas proventus portuum quorum sunt, si flU sohrere noUaerint, cogendo eos cuiik gravi Judicio, ut ceteris metus in simUflras incatiatar^ solvere compdlaL Statai--^ mus etiam firmiter, ut Populos Ecdesie, sive sint episcopi^ sive CapituU in nnl- Uus foro tributum solvere compellantur, nec etiam tribatarii vel salinarii re-^ gis, causa exercende sae negotiationis contra Episcopi voUintatem^ vel OffidaUum suornm ad aUqood forom episcopi accedere presumant 4c m invelitt faeriBt, capti in Carcere quadraginta diebus detineantur^ onmes res sum^ quas toncergi se habent, amittentes. Istud spedalius adUciendo statuimas^ qood Ucet mmqnain moneta regis in regno banatas sive ducatns facta faerit ab aUquo rege, Digitized by LjOOQIC 4» « itee6i0#r3Ni0 MHiw li lari cimluigrt, fsad iMik eredimu, pofitee eodieaia tam episcopi, qnam eapitiili meroimoaia 8«a eimMlo^ vel TeDdendo^ dare mm compdlMtiir j^ eedem, nec etiam mottetarii ad aliqaod foram eptocopi caoaa «xerceiide moiiete accedere aliqaomodo preramant, 4: si iByenti fiaeriiit, per •fiadragiata dies capti ab ofifiidalibfls episoopl in carcere detineantor^ omnes rea, qaas tnnc erga se habnerint, amittrade. Hec igitar omnia predicta a Nobis 4t prodecessoribas nostris statata^ qae ab eis et a Nobis osqae nonc sant ob- ewrata) sic firmiter imperpetomn a iliis A heredibos nostris yolomas obser- Taii| ot in nallo excedere lideaDtar^ attentando aHquid contra Jora predicta tam ^ nohis, tam a fratre nostro felicis recordationis Rege Emerico, qaam etiam a faadatore predicte ecclesie sanctissimo rege Ladislao, yel eliaffl ab aliis here- 4ibas mve Dncibas sais concessa dr collata; et si qois Banos, siveDax, aliqaid certra predicta Jora attentare presamserit» qaod non credimas, si fuerit de Re- gaU progenie, patema maledictione incomprehensibilis anmritadinis in perpetnam pereatiatar 4c nnnqaam ad coronam^ quam hereditario iure habere debebat, at- tiBgere possit, sed toto tempore Tite sae sit yagas dr profagus, suisqae se seciaii non valens, sed s^per aliena mendicans. Si aatem faerit de nobilibus iogarie, dr citatus fnerit ab episcopo ad regis presentiam, ante quam episcopo lespondeat, quinquaginta marcas fisco regio^ et alias quinquaginta marcas epis- Mpo, rege eodem fortius compellente, perjBblvat. Ut igitnr hec omnia que a nobis, dk ab omnibus predecessoribns nostris sunt collata et concessa, nostris aoslroniiDque successoram lemporibus irrefiragabiliter salva semper et inconcussa ia perpetmim posfflnt pennanere, sigilli nostri videlicet auree bulle munimine fe- dmas roborari. Datum per manus magistri Vgolini aule regie cancellarii, an- iie ab incamatione Domini millessimo ducentesimo dedmo septimo. etc. Ori^JMlhrig meiiibr. in Archivio A. Episc. Zagr. — Ker^elid. Hist. Ep. Zagr. p. 327. — Farlati: IHyricam Sacr. T. V. p. 358. ~ Fej6r. Codez Dipl. T. m. p. 210. {Uem FricUmium oonfirmarunt Rex Bela IV. a. 1269, Reof Stephanus a. i272j Carotus a. i3i8 et Rex Ladiilaue IV. a. 1492. Origimalia aeeereantur tti Archivio Archiepiecop. Zagrab.) Anno 12i8. Privilegium priaceps liberorum Comitum Regni Croatiae, in quo Generalium Congregationum Comitatuum primo mentio fit. In nomine sanctae Trinitatis et indlviyiduae Unitatis. Andreas Dei gratia I, Dalmatiae, Croatiae^ Ramae, Senriae, Galiidae, Lodomeriaeque Rex Digitized by LjOOQIC 48 hi p^rpetaiiiL Qaamqaani Regia aabliinitaa gmerotNi clrca imiTersos moB idelcR^ niiBiatros ex innata ^ CSemeiitia liberafis exiatat ; ad illoB tamen^ qnos pro svis bonoribns ferventinB desndasse agnoverit, dexteram snae nnmific^ae ex-- tmdere et eos eximiamm praerogatrramm honore merito tenetar iihstrare. Hae igitar mtione salnbriter amoniti^ praesentinm dr fataromm notitiae clarescere per haec scripta yolamna) landabilem constantiam fidelitatis^ 4: strenna mnltifaria servitiomm obseqnia fideliam nostmmm Baboneg (Babonid) et Stophani Comi-* tnm de Vodicha^ filiomm qaondam Comitis Stephani de Gorichia, qnos yeri-* loqaax pmeconii fama et veritatis experientia de originali Domo et l^irpe generosa Ursinomm Romanae Urbis Senatomm propagatos tostatnr. Nam in*- ter caetera eomm landabilia semitia, qaae praesentibas stUi officio taediosnm esset denotare^ sed memoralitor nostro cordi existnnt incnlcata; cnm nos divino monita versas torram sanctam sepnlchri nostri Salvatoris ad defen*- dendnm in Brachio potonti, salabri cam prosperitato profecti fdissemas; ideiii €omes Stephanns, frater dicti Baboneg, non monita nostro anga— riatas^ qninimo clarae fidelitatis voto instinctas^ ad nostmm decns, cnm snis^ et eiasdem fratris sai proximis familiaribasqne notabilibas, satis honesto coeta d: congmo armis condecentor fnlcito^ eqnitibns dncentis A qnin — qnaginta, pecnniamm ipsomm propriamm in expensis, per itor continnnm no-- stro felici in adita et redita nobiscnm pmcedere^, dintnraa qnoqae A noctnma temporis nostri in cnstodia persistere^ gravesqae labores saferre^ cam totaK qaippe animi sai fervore^ daraeqae soUicitadinis^ et eximia fidelitatis pnritate nobis adesse atqne ministrare non dnbitavit Ob qnomm itaqae expertae fideli- tatis constantiam et servitiomm praescriptomm merita^ considerantos etiam ipsos de praedicta nobili Ursinomm prosapia propagatos fore^ Baboneg et Ste- phanum fratres praedictos ipsommqae haederes ac saccessores aniveraos, in praefato eoram Dominio Vodicha^ qnod piae memoriae qaondam Henricus Rex, noster Praedecessor^ de Commissione quondam divi Regis Belae patris sui, dicto quondam Comiti Stepbano de Goricha et suis haeredibus pro fidelibas servitioram suomm meritis, ut ex tenore ipsius Henrici Regis littoraram collegimas, in perpetaum dedisse tostatur; quodque Dominium nos ejus novae nostrae donationis nomine denuo, ad bumillimam ipsorum supplicationem, nni- versis etiam baeredibus et successoribus eomm perenniter dantes aique donantes confirmamus^ nec non insuper et in caeteris possessionibus quibusvis per ipsos vel eomm haeredes et posteritates acquisitis atque acquirendis^ aequo et justo more^ auctoritate plena ac potestate nostra Regia, Solium Regale considentes^ Prelatis atque Baronibus et Proceribus erga nos existentibus ipsis annuentibus ac eomm de mataro consilio, facimus atque creamus, fecimusque & creavimus, tituli veri illibati et eximii Comites liberos; taliter et adeo^ eoque modo^ nt ipsi in perpetuum rato ordinationis et institutionis ac creationis nostrae prenotatae vigore mediantes possint atque valeant liberaliter uti, frui atque solemniter gan-- dere^ singulis atque universis ritibus^ immunitatibus, generosaque condilionis pro— ceritate^ nec non quammvis libertatum majomm et minomm^ generalium et prae— cipuamm, eximiammque, praerogativis atque graliis, quibus praecipue caetori quidpiam veri^ eximii ac liberi Comites Regni noslri^ aut in aliis quibuscunqne Regionibus constitati^ uti atque gaudere dignoscuntar. Praesertimque insnper etiam eidem Baboneg et Stophano^ et cunctis ipsorum haeredibus^ hanc de plenitadine Digitized by LjOOQIC Begi^ clemeDtiae gra&OB petpatm diodiiiiis hrfiendam^ ot a JadiciQ dr JuinsM didioae Dacis Selayoniae atqae Bani^ et quonimYis alionim Judicum Regm ii09tri et jQstiliariorara^ praeter solummodo Regiae Majestatis^ prorsua exemti et se-» gregati liabeantor^ nec eosdem Judicio suo astare. Praeterea ut aec ipse Dux yel Banus, nec etiam Officiales quipiam noslri^ vel ipsorum^, coUectas mardu-* riaales, quas ipsis in resarcitionem el recompCTsam praefalarum eorum pecu- BianuD, ad honorem nostrum expositarum^ perp^o damus^ in dicto comitatu ipso-* nuB et Dominio taxare exigique et recipi debeant neque possint quoyis modo. CetenuD etenim quid iisdem Dux seu Banua, aut ceteri quipiam Regni nostri Praelati^ Barones et Justitiarii^ ne per eosdem hiqusmodi libertatum praerogatiya per D08 eis gratiose in aevum fiacta videantur in aliquo eorum casu ds praejudicium Seamri^ in eisdem Comitatu, Dominio et Possessionibus diotorum Baboneg, Stcqphani etbaeredum ipsorum descendere^ ac in eisdem generales congregationes celebrare, nllo temporis futuri in processu, quoquomodo debeant nec praesumant» Quae singula per vos, Ducem et Banum Sclavoniae, ac Praelatos et Barones, aec non officiales Regios atque vestros quoslibet, pro tempore habitoros^ edicto finno regii mandati praecipientes mandamos inviolabiliter observare, cuirtodire^ atqoe observari facere in perpetuum. Ut igitur praescripti liberi Comitatus crea^ tioiii&, nec non praerogativarum gratia^ per omnia successorum nostrorom tem-^ pora salva semper permaneant et inconcossa, nec per qoempiam hi irritam va^ leoit retractari, in perpetoam firmitatein earom, praesentem concessimos paginaip 8i|iUi nostri monimine roboratam. Datom per manos magislri Ugrini aolae no-^ strae Cancellarii^ anno ab Incamatione ejosdem Salvatoris nostri M.CCXVUL Ve^ nmbiii Joanne Strigoniensi, Reverendo Berthc^o Colocensi, Archiepiscopis exi-* stentibos. Calano Qomqoeecclesiarom^ Desiderio Chonadiensi^ Wilbelmo Vltrasilya*-' iu»8L) Simone Waradiensi, Roberto Besjnrimiensi^ Jacobo Wachiensi^ Petro Geo^ riensi^ Stephano Zagrabiensi^ Thoma Agriensi, Episcopis^ Ecclesias feliciter gibemantibos. Jola Palatino^ Bankone Bano^ Dionysio Magistro Thayemioorom et Comite noyi Castri., Ropoin Waywoda^ Ochos Comite Coriae Reginae, cae-* tmqne Comitibos Comitatos habentibos. Regni nostri anno Qoarto decimo, ^tlrtsor. Ehre des Henogthunu Krain. Bd. XH. pag. 37. — Fej^r. Codex Diplomatlcag Regni Hungariae. T. HL pag. 345. Amno 1224. 9. Kal. Jauarii. Bela Rex junior, Croatiam et Dalmatiam auctoritate Regia {[Qbernat, hocque nomine Jobbagionibus de Gorica terram Kiokod in confinio Banali sitam, donat, In nomine sanctae Trinitatis et individoae onitatis. Bela Dei gratia rex, fripogenitos regis Vngariae, yniyersis, praesentem paginam inspectoris^ salotem (Ptn L PrivU. et Libert.) 7 t Digitized by V^OOQlC 9# «t gnitiMi. Dignimi eat et omu ivttoiie ctianliiiwiMn; iit bi, ^ Fimdflkwg firo tempore eidhibeit obee^iiiimii^ wm laboriB praemie neft fhradeiitur; praeoi|Nie^ nt alH eonmi exemirio ad indefeesae fidditatia cowtaBtiam animeBtw, qiioa svi laboria j^emia viderint asaeeutoa. Hino est, qmid Radns et fri^s eina de Klokocbe: Zorian^ Yest^ et fratrem ejns nterimim Damianam, enm fraMbns raia^ Zladedi cnm fratribus suia^ Wranco cnm fratribm siis, Blas cum fratribos snis^ Fridriob cam fititribus svis^ Dobrogozt com fratribus suift, Wldian eum fratribus sois, qui de filiis Jobagionum sancti regis de Croricia oriundi fuerant, ob fidelitatis suae meritum, qua Patri nostro et nobis serneront, tanta donauimoB praerogathra libertatis^ ut tam Ipsi^ quam ab eis in perpetuum descendentes, de domo et famUia nostra de ce- tero oeMeantar. Qvibiis etiam terram de iDokoche perpetna donauimus libertate. Itaque do cetero ad jam dictum castrum nulium habeant respeclum (suhieetio- nis)^ Terra autam eonmi bis metis distmguitur. Prima meta est urier 60- rizam et Gay; quae ab incoiis didtmr Glaue. Inde per viam tmidit ad campnm, qui appellatur Beri^opolye; inde vadit super caput fontis Illaibes, et yenit ad caput rivi, qui vocatur Knesepotok, et per eundem rivnm de- scendit in rivum dictum Koranna; per qimn descendit ad pedem montis^ qui dicitur Ozly che. Inde ascendit per cacumen einsdem mcmtis^ et descendit in rivum dictumlwanpotok. Indeper viam tendit ad campnm, qui vocaturChittepolye (Keri. GhUtepolye. =: Cistopolje ?}^ et venit ad dumum, qui dicitur Yelike greche; inde teadit per viam^ et transit Glnjam JMir ponticulum^ et venit ad oaput rini Pestenoga. Inde vadit per viam, et venit ad locunu qui dicitur Potochys- che^ ubi antiquitus fuit ecclesia. Abliiiic tendit ad montem^) qui dici- tur Kerker (velKecker), etinde venit ad montem, qui vocatur Vtokaverch; inde venit ad locum, ubi rivus Tolstipotok cadit in Coraniza^ et transit ot ascendit in montem, qui appellatur Sucho« Deinde venit ad rivulm^ qui dicitur Gerstina, et transit et venit ad salicem snper Glinam, qaam transit^ et venit supra capvt rivi, qui didtnr Skopchno^ et tendit ad vinai^ quae venit de Seyne (Segnia); et per dictam viam venit super sylvam^ qnae dicitur Krote (vel Keote) Buchovia^ et per eandem viam redit ad primaoi inetam, quae vocatur Glave. Porro Iiospites^ quos praedicti liberi homines lia— buerint infra metas praescriptas, decem denarios debent annuatim persolvere pro marturinis. Vnde quilibet de praefatis liberis hominibus tertiam partem mar— turinarum habet de suis hominibus, duae vero partes marturinarum totius terrae iUius^ quae ad jus nostrum pertinebant, Radus et haeredibus eius dedimus in perpetuum pro fideUtate et muitimodis servitiis Palri nostro et nobis ab eo col— latis. Quoties vero necesse fuerit^ in exercitu nostro^ quindecim loricatos, et «entum pediles vemaculos expeditos habebunt. Vt igitur regni nostri consvetodo oxigebat^ dictam terram et Ubertates praetexatas saepe dictis liberis hominibus de Kiokocbe per Preslaldum nostrum Petrum filium Jorche de Zagrabia fecimus «ssignari. Vt autem tom nostra concessio^ quam nostvae confirmationif seriea cum libertate a nobis concessa) perfectae robor obtineat firmitatis, praesenti pagioa in notitiam deduci posterorum et Regiae authoritatis SigiUo iussimus roborari. Dati Tero testes sunt; vt factum praesens ampUori robore ftdciatur: Chak ComesBa* drogensis^ Allader (Fej^r. Alexander) Magister^ Martinus Banus, Bachia Comes Zagrabiensis, Andreas Magister. Hujus autem terrae indigenae^ Guncelliiius Archiepiscopus Spalatensis^ Martinus Episcopus Corbauiensis, Michus Episcopo» Digitized by LjOOQIC 5f Tbukmfsis^ ftnreberta AMMi TeppKoM^ BoBceknis Cmnes QoriBen^ et alii^ fHNnm redtMio faslMini feiemfei DatmD eit koc piivilegiMi per maiiafi Ibdiiae PiwpoBili Zagrabieiiaw^ tmic teamiore AaJae regiae GaBcellarii^ aiiiij» aJb bctniatiODe Domiiii MCCXXTV. DL Kalend. Janaarias. iMctettek NotkiM praelim. pag. 190. §q. — Katona eihibiiit non inlegnim. Tom. Y. p. 435. pq. — Fcy^r. Codez DipL R. H. Yol. m. p. 445 et 466. Xlill. Anno 1225. Bela Rex, primogenitus Andreae R. H., Turopoijensium fitipites e servitio castri Zagrabiensis in coetum Nobiliuii Regiorum cum plena libertate transfert. In nomine Sancte TrinitaUs et indinidae Vnitalis. Bela^ Dei gratia Hon- gtrie, Dahnacie, Croacie, Gallicie^ Rame, Semie^ Lo^onerieqae Rex^ primo** gemhi9 Regis Andree, et rex in perpetnmn. Com a primo rerum exordio liber^ tafe onminm eqnalis fnerit condicio^ diuina consnlit pietas, in id ipsum regia de«- ^ aiuroere benigmtas, Vt, pro quibas merita efteaciter intwpellare iadicantur, ad prislionm libertatis aera (sic) restitnendi fore censeantnr. Cam ergo gloriosa res sH fibertas, buUo nobiiius remuneratur deuote seruientiam libertas^ quam eoL, quod per (iEiQorabilem donationem ad attiora pronehatur per gratiam^ quod non habet per corrupte camis naturam. Considerantes igitur midtitudinem seruitioram Bu- Ame et fratrvm suorum Iwan sciMeet et Lewcha, nec non et cognatorum suo- Tmn yidelicet : Georgii^ Iwan filii Ladislai^ Birtiizlai, Nicolai^ Dobche^ Miluani^ Ro^ ^ Tele^ Roscue, et aliorum iuxta eiusdem graerationis iineam descendentium^ •b oMigatoria seruitute castri Zagrabiensis eximentes^ liberati inferioris officii ^iiicalo gaudeant^ et honesta sodetate seruientium re^s^ et concesse libertatis lobffitas in totam successionis eius prosperitatem transfundatur; introducti in par- tiripiom regaiis domus glorienter de iibertatis mmiere^ quod adepti sunt fidelitatis ^DOtione. Verum quia proKxitas temporum saa frequenti reuoiutione fragilem Hienoriam bominum superinducendo consuenit frequentias eneruare*, ea^ quae per Bos proaida circumspectione geruntur, scripture, que mater memorie dicitur^ de- cremmas mandpanda. Vt autem hec nostra concessio robur obtineat firmitatis, ac hi perpetunm perseueret irretractabilis^ presentem paginam sigilli nostri muni^ nioe fecimus roliorari. Datam per manus Mathie Praepositi Zagrabiensis, tunc temporis aule nostre Cancellarii. Anno gratie MCCXXV. Venerabili Vgrino Ar- tinqiiscopo Coiocensi existentei^ et Cathedra Strigoniensi vacante. Rudberto ^espriffliensi^ Stephano Zagrabiensi, Episcopis existentibns ; Aiader totius Sclaao- Digitized by LjOOQiC S3 nia, Wonic de maritiiiiis Banis existenlibHS^ Chak BkidnigtiNi.i, Qonith BaeieiL, Inla ferrm cac^ Comitibas existentibas. Paasa Taaernicoram^ Andrea Dapifero* imin^ Bogomiro Pincemamm^ Iwan Agaionam tenentibos magistratoflL F^^r. Codez DipL Regni Hang. T. m. v. VL. p. 481. iConfirmatae suni Turopofjentium libertates a Befa IV. R. E. a 1255, a Stephano V. anno i272j a Ladislao Chuno a. 1278, a Sigismundo a, 1456^ demum ab Vladislao IL a. 1514.) XUOM. Anno 1226. Kal Avgusti. Spalati. Coiomanus, totius SiavoniaeDux, Traguriensi Ecciesiae ia Daimatia praedium regale Drid regaii donatione confert In Domine Sancte et indiaidae Trinitatis. lastis postalantiam desideriis eqaam est regiam condescendere maiestatem, et vt ecclesiaram penaria regiis facallalibas sd)leaetar, a tramite non deaiare eqaitatis. Qaam itaqae nos Colo- manus, Dei gratia Rathenoram Rex^ et largitate gloriosi patris nosbi Andree, Ilangarorum Regis^ Dnx Dalmatie atqae Croatie^ ad partes descendissemas ma— ritimas^ yenerabilis yir, et idem fidelis noster Tregaanas^ episcopas Tragariensis^ a sablimitatis nostre calmine sappliciter postalauit, vt ob salutem anime nostre^ «t ob requiem anime carissime quondam nostre matris Gertrudis Regine^ locum^ austro vero terre Monasterii Traguriensis terroinant eundem locum. Ac ne liuius nostre donationis eleemosyna retractari valeat in posterum vel resoIuL, sicut sa— periorem actionem et iurisdictionem personarum, ita et omnium priuilegioram omniumque scripturarum vires contra hoc vndecunque apparentium exslinguimus, Digitized by LjOOQIC JSS fH iB perpetmuB enerMaiis; ili yt miUtw adnidrsarii voci coitra prescns prioi* lepmn aadientia triboatan Haac donationeai per exeqoatorem nostram, Stepha- aon Condtem^ E^piecopo et Ecdeaie memorate contalimna^ et presentie priuUegii dMunctere fecimss commaniri; stataentes, Yt nalli omnino hominnm liceat hanc yagiDim noatre donationia et confirmationis infringere^ vel ei aosa temerario «ontraire. Contra qaam si qnis aasa temerario contraire presamserit^ triginta libm aori p^aa maltetar; viginti qaaram fisco regio exohiantar^ decem vero ad Tnun ecclesie deaolaantur, cai noscitnr inioria irrogala^ et post hoc presens friuilegiam in sai roboris permaneat firmitate. Acta saiit hec in presentia hornm testiiuD: Gunsello, Archiepiscopo Spalatensi; Michusso^ Episcopo llniensi; Nicohio Episcopo Scardonensi; Valeginno Bano; Solomone Dimico Comite; loanne Co- ■ite; Vkh Comite; Paulo Comite; Vidislao Comite; Gregorio Comite de Bre- kerio. Datom Spalati in Archiepiscopali palatio, per manus magistri Bamabe, iole regie Cancellarii, dominice Incamationis MCCXXVL XIV. indicL die Ka- kiidas Augasti. FiriilL lUyr. Sacr. T. IV. p. 337. ~ Katooa Tom. V. p. 489 sq. — Hiiiiif Colomaiiiii in DalmaUain adyentuf neaiinit etiam Tlioiiiaa Archidiacomu, diceni: ^^Post haec vero Colomanniis, filias Andreae RegU, duz Sclaaoniae, cnm magno Principam Comitato ad mare detcendit; et a Spalatensibui multam honorifice aasceptofl.^^ Historia Salonit Cap.XXL p. 584. — Fej6r. Cod. Dipl. R. H. T. lU. p. 90.' Anno 1231. die 9. Julii. Afflica inter Templarios in Dalmatia et Croatia et Colomanum Slayoniae Ducem diversarum litium compositio aPontifice Romano Gregorio IX. rati habetur. Gregorins Episcopus elc. Dilectis filiis MiUtie Templi de Ungaria saiu- ten etc. £a que iudicio yel concordia terminantur, firma debent et iUibata con- Mtere, et ne in recidive contentionis scrupulum relabantur, apostolico conyenit presidio communiru Eapropter, dilecti in domino fiiii^ vestris iustis postulationi- bas grato concurrentes assensu, compositionem^ que inter yos ex parte una^ et Carissimum in Christo filium nostrum Colomanum Regem Rulhenorum illustrem ex altera^ super quibusdam yillis, domibus^ possessionibus^ animalibus et rebus «Kis^ quibus ab ipso yos causabamini contra iustitiam spoliatoa, amicabiliter in- tenreniL) prout in eiusdem Regis litteris plenius continetur^ sicut rite sine pra- tilate proyide facta est^ et ab utraque parte sponte recepta et hactenus pacifice obsenrata, auctoritate apostolica confirmamus., et presenlis scripti patrocinio com- uiimus. Ad majorem autem rei eyidentiam^ tenorem litterarum ipsarum de Digitized by LjOOQIC 54 yeriu) td verlran presentibQi iwaAaam ineereDdiiii. Qei est triie. fin noniae smcte THnRetit et indiyidiie mitatie. Coloaiinnii dei gratia RalkeBomin Rer et Sdayonie DoT) Unireraia tam preseilibns, qnani petteris peeentei litteras te^ spectnris ishiteni et omne bonuin. Licet omnibns fidei cbristiane evltoribns «01--^ sitndo Regia snbvenire teneatur, hiis potfssimnn opera miscficordie propenoiott cnra debet impeiklere, qpi et cmcem saloliferam ac sepnlchrum dominicnm con^ tra eotidiannm paganorom impetum proprii sanguinis effusione lanMiliter ac Ae^ Tote confoyere, pariterque protegere dinoseuntur. Fratrum igitnr Ififitie Templi religiosam deyotionem et assidnos labores, quos 9h hoslibns cracis Chrfsti in^ cessantw perferunt^ considerantes, dignum et necessarinm dnximus omnes Tem» plarios, qni Infira Ducatum nostram Sclavonie sant, terminos tam in Drimalki quam \n Croatia^ et omaia eorandem bona mobilia et immobilia nbiqne conlni quemlibet hominem protegere, ut proposita sne devotionis regali gratia et virtnte i seeuri^ tranqnilla pace Regi Christi deserviant. Anctoritate nostara constttuimnn^ ut nallus Dux, nullus Banus^ nullus Comes vel Baiulus, nec aliquis alius in Du-^ catu nostro Sclavonie descensum, vel aliquod tributum, vel collectam, vel libe— i ros denarios sive martnrinas*, vel denarios ponderis^ vel hominum computum^ i vol exactionem aliquam sive aliquod onus cuiusquam publice functionis^ quo-* cumque nomine censeatur^ a predictis fratribus vel eoram hominibus, sive yoba^ \ gionibus super terram ipsorum commorantibus^ pro quibuslibet rebus presnmat i exigere. £t quia nichilominus nostri est negotii^ salubria predecessoram nostro— j ram instituta approbare atque defendere, omnia illa que a predecessoram nostro- i ram Regum Hungarie^ sive Ducum Sclavonie munificentia prefate Blilitie Templi i collata sunL) in perpeluum presentis scripti patrocinio confirmamus^ el etiam com-> munimus. Noscat iteram tam presens universitas quam futura^ quod cum viri i religiosi . . . Maglster el fratres Domus Militie Templi per Ungariam et Scla-^ j voniam constitute ad nos litleras apostolicas detulissent^ per quas nobis a do— j mlno papa precipiendo mandabalur^ monitione pramissa^ ut possessiones univer— i sas^ quas ab ipsis receperamus^ et de quibus ipsos minus iuste spoliaveramtis , redderemus universas^ de dampnis illatis et irrogatis iniuriis tam a nobis^ quam ) a subditis nostris satisfactionem condignam exhibendo. Ceterum cum iidem fra— , tres ex parie alia litteras super hoc executorias auctoritate apostolica ad vene«- i rabiles patres^ V. dei gratia Colocensem Archiepiscopum^ B. Quinqueecclesien— | sem et S. Zagrabiensem Episcopos obtinerent^ qui nos ad premissas possessio— , nes oblatas reslituendas per censuram ecclessiasticam cohercerent, quod ex in«- strumentis dictoram executoram ad nos directis extitit liquido manifestum: Nos ^ pacem Htibus preponere cupientes^ et mandatts aposlolicis^ quantum possimus. nt , tenemur^ diligenter in omnibus obedire ; preterea personas ecclesiaticas cura omni^ hus bonis suis^ religiosas maxime^ que se carais concupiscentiis ac voluptatibas cracifigentes abdicaranL) prout Regiam decet excellentiam^ protegere nec ipsas. indebite molestare; multis indutiis a nobis super rastitutione predictaram pos— sessionum ab ipsis fratribus requisitis et obtentis^ tandem diliberato cum Jobagio— nibus nostris consilio^ dictis fratribus possessiones ablatas in integram restitni , defrevimus^ ac restituimus universas^ isto quidem tenore subiuncto, quod dictl Magister et fratres obligaverant se nomine suo^ ac snoram nomine successoram et domum suam^ et insuper concesserant^ quod de dampnis iilalis et irrogatis sibi iniariis occasione reram ac possesssionum, de quibus a nobis Tuerant minHs Digitized by LjOOQIC 9» >ili qpolwti) Mil omdfttf repatent a Mim, wa a wMHm svMilui aftt Mlivia; ie4 panitiiB GOtt4euiit6B reMfienmt auk bae fonpe : VideUcet quod ms de ce- kro diclia firatribw^ vel eornoi Jebagionibiis m bomioibM mper terram ipspram degratibas ant morantUNis^ miUea inferamua iniurias vel iacttras^ aec a nostria mbditis permitamiia irrogart Cetenim ad majorem bnjiia rei constaiitiam et ebBMTantiam babendam firmiorem^ obligamas noa spoirtaneo nomine^ nostrorum- fis pariler nemiae goceeseomm, fuod libertates ae* immunit«les conoes^as eisdem inkibas^ taai a aobia, quam a predeoessoribaa nostris Re^^s Uqgarie seu Bicikiis Sehiyoiiiev )o^ snofum teaoreni privilegieffum ae indttlgentiarum aeu ecttfirmationum sancte Romane ecclesie et sacrosancte se^s apostolice obten- ttfiuD, firmas, stabiles et illibatas perpetuo teneamur in omnibus conservare, tam nper descensibus^ quam super aliis universis exactionibus suprascriptis^ que no- elro dominio possent ad usum nostrum et fiscum Regium provenire. Confitemur eiiiiB^ quod nicbil barum^ que prescripte sunt, exactionum habemus in ipsos fira- ires, vel super terram ipsorum recipiendi vel exerendi potestatem, quia potius • premissis omnibus tam ipsi fratres^ quam eorum homines liberi sunt penitus le immunes. Promittimus insuper boaa fide in verbo Regie veritatis et constan- tie pro nobis ac successoribus nostris^ tenori privilegiorum dictorum fratrum in ae&o de cetero contraire, nec ipsos aut ipsorum homines per nos, aut per sub- diloe nostros quoscunque permittemus casu quolibet molestare: sed terras ac poisessiones, quas babent ex donatione predeccessomm nostrorum in nostro do- maio, de quibus extitenint haetenus spoliati violenter, prout in ipsorum privilegiis eoBliiietar, plenarie restitui faciemus. Verum si, quod absit, per bostis humani gmris fraudulentam nequitiam casu quolibet contingente proveniret^ quod nos lepe dictis fratribus, vel eomm hominibus dampna vel ininrias aKquas personaliter iiferrenias, vel a nostris subditis permitteremus^ et contingeret irrogari eoram fibertates infiingendo^ vel contra ipsomm privilegia temerarie venire presumendo, et mper boc requisiti a Kagisbro sive fratmm seomm quolibet^ iustitiam plena- riw et mataram sine mora^ dispendio vel diiatione quidibet noliemus condi- lisdem exhilieffe; Noa predictia fratribus dampna et ininriaa eisdem vel honuaibns a nobis^ vel a nostris sobdilis recenter illatas^ nec non et imfw fue prins Iiabiiefmit ae sustiaaerunt ratioae posseaaiennm et terraram^ pn ab ^sis prins, sicnt dictnm est receperamus^ que dampna remisaa faerant lehis ae snbditi» noslria, Mt de bona volafttate nostra ac benepliMilo nostro ple- Ma ac liberam concedimus rqp^ndi ac requirendi facultateaft, tam a nobia^ quam I labdilis noatria, coram venerabili pabre • • • I>m gratia QainqieeeclesieBai EpiMopo qnicnnfae pro tempore fnerit subatitutas^ eo inre et ialegrilaie, nee aea et eadem anctoiitate, quam priim obtinebat cum coUegia suia per autenticam I damino papa delegatnm^ ila duitaxat, qned prefatus Quinqueeeiesiensis Epis- eepas noa ae anbdbtos nostros ad satiafi^tionem condignam ac restilntioMtt tam pmiessiennm qoam dampnoram prius vri postertas babitoram per censuram «eelesiasticam valeat compellendo eobereere. Ad maiorem quetfae rei buins ro« keiii firmitatem obligamns nea et sucoessoras noAros ad oliservationem omnium pwcriptonim^ snpponentea nos ac sacceasores nostros oUigantea sponlBiftea vo- hMMe iarisdictioni dicti venerabilis patris • * . . Dei gratia Qninqueeclesienaie IpiseepL) qnicamque pro tempore fuerit in posterum subalitatus^ qaod ipse Episco- fK per censoram ecclesiasticam in eadem forma, que sabi ac coUegis aaia exe- Digitized by i^oogle eotorilms fl domino papa ftterat ooniiDigsa, nos ac sub^a nottros eompeHat nd observationem firmam et stabilem omiiiQm predictorum. Ut igitar bec inter nos et . . • Magistrum ac firatres domos Templi firmata pacis compositio^ ac eisdem concessa libertatis donatio stabiUtate perpetua irreyocabiiiter perseveret^ nec ali- quibus successorum nostrorum temporibus yaleat irritari, presenti eam pagina in notitiam deduci poslerorum^ et sigiii nostri Regia facimus impressionis imagine commnniri. Datum pw manum Pascasii Agriensis Prepositi et aule nostre Can** eellarii. Anno dominice Incamationis MCCXXXI. NuIIi ergo etc. nostre confir- mationis infnngere etc. Si quis autem etc. Datum Reate Yin. Idus JuIIii Ponti— ficatus Nostri Anno Quinto. £x Reg. orig. An. V. ep. 94. — Theiner. Monnmenta vetera Hnng. Romae 1859. T. 1, p. 97. Anno 1231. Colomanus, totius Slayoniae Dux, hospitibus ad castelluro Walkow in inferiori Slayonia incolentibus immunitates quasdam regia potestate conferL Colomanus^ Dei grafia rex et dux tqtius Sclayoniae^ salutem et omna bonum, Ne ea^ quae aguntur^ in tempore labantur cum eodem^ prudenlum sta-* biliyit proyidentia, litterarum testimonio roborari. Ad uniyersorum igitur yolumus peryenire notitiam, quod nos Hospitibus juxta Castrum Walkow commorantibTO^ yidelicet Teutonicis^ Saxonibus^ Hungaris et Sclayis^ consilio et consensu omiunai Jobagionum nostirorum^ Ubertatem talem constituimus^ ut omnem causam inter ipso» ortam, praeter eS^sionem sangyinis^ major yillae eorundem^ quem ipsimet ex-- posuerini, iudicare tenetur. EflFusionem tamen sangyinis non per se^ sed per Janitorem Castri possit iudicare^ cum quo iudicium habeat commune. Sta-^ ttiimus etiam^ quod de qualibet porta annuatim dimidium fertonem.» transacti» iti noyftate tribus annis dare teneantur; ita tamen, quod in festo S. Georgii tria pondera^ in secundo festo S. Martini tria pondera persolyerent. Statutum est eisdem^ quod si quis sine heredibus ex ipsis decedere contigerit, pecuniam suaro cuicunque yellet, possit disponere. Statuentes etiam eisdem: quod nuUus absque^ serie iudicii de yilla eomm ligatum aut yinctum possit quempiam extrahere. Et insuper iie aliquo indigeant, terram castri ejusdem nomine T. ad habitandum dandam ipsis contulimus integraliter^ cum sylya terrae ejusdem nomine T. de qua^ doiflos extruendas, et curias praeparandas^ liberum eis permisimus arbitrium ; qui— bus etiam Danubium et fluyium Walkow piscandos libere permisimus. Statuimus. etiam eisdem^ quod si quis yult^ libere yeniat et libere, cum yoluerit) omnibus rebus yenditis et domibus recedat Et ul haec talis a nobis facta dispositio ia* Digitized by LjOOQIC b7 irritioi non possit reyocari^ consilio et consensn Jobagionnni nostroram praesen- teB sigilH nostri mnnimine jnssimus confirmari; snper addentes eisdpm, quod Didla cansa inter ipsos ad certamen duelli debet pervenire. Istis tamen Joba-» giooibns praesentibns : Jula Bano, filioque eiusdem altero Jnla magistro TaYemi- coram nostromm, Nicolao de Zala^ Opoi de Simig, Petro de Widkow^ Georgia de Barana, Comitatus tenentibus^ et aliis quam plnrimis. Datum per manu» ligistri File Nostri Notarii ab incamatione Domini anno MCCXXXI. Ix Collect KapriBsiaDa m 4. seo B. Tom. U. p. 7-^8. — Fq^r. Cod. Dlpl. Reg. Hvng. T. UL t. U. p. 237«. Anno 1232. Coiomanus, totius Slavoniae Dnx, ab Andrea fratre in Re- gnosuo Slayoniae armis petitus, Jobagyonibus castri Roi- cha (RoviSde?), ob eximiam ea occasione demonstratani fidem, terram Konjska regia potestate donat. Colomanus, Dei gratia rcx Rutbenorum et dux totius Sclayoniae^ omnibus 9mphim inspecturis salutem ac omne bonum. Provida regum discretio tam cir- ciDspectam erga se semper per subiectos debet babere diligentiam, vt quanto 1U8 de fidelibns famulatur^ tanto propensius munificentiae suae donis remuneran- ^08 fore censeatur* Cognoscat igitur tam praesens universitas quam futura, quod— fvom Dragan, Draguech, filius ejus adolescens^ jobagiones castri nostri de Roicha^ boIms fidelem fructum, cum effusione sangvinum^ eo tempore, quum firater noster in Andreas, a quibusdam vesano ductus consilio^ in regnum nostrum.) videlicet S^oniae, violenter irruisset, exhibuissent ; in recompensationem tot et tantomm Indabilium meritomm et commendabilium tam ipsis, quam suis heredibus here- ^hnqiie snecessoribns, quamdam terram^ Konzka vocatam^ in Comitatu de Roicha «xislentem^ dedimns^ contnlimus et donavimus iure perpetuo possidendam ; ipsis- {pe praesentem paginam sigilii nostri munimine roborando, consensn et consi- £o ooiDhmi jobbagionum nostromm simul babito et desiderato, Julae bani vide- Scet; Julae magistri Taveraicomm; Demetrii magistri dapiferomm; Nicolai Co-* ^bSb de Zala; Opoy Comitis de Symigio; Petri Comitis de W^ov, Georgii CoBitis de Barana^ dare consensimus ac concessimus. Datum per manus Far- ^sa, anlae regiae cncellarii) et Egrensis Pmepositi. Anno ab incarnat. Dom. «ccxxm F^. Mex Dipl. Begni Hangariie. T. m. vol. U. p. 386. 8 (hn L PriTiL et Liben.) Digitized by Google d8 ISJLWIM. Anmo 1233. die 22. Septembrii. Colomanus, totius Slavoniae Dux, conditiones initae inter Begem Huiigariae et Pontificis Legatum conventionis, se quoque servaturum promittit et juramento roborat. Nos Colomanns Dei gracia Rex et dux tocias Sclayonie, omnibus pre- sentes litteras inspecturis facimus manifestum^ nos vidisse et habuisse litteras si- gSlo domini A. lUustris Regis Ungarie patris nostri^ et notasse capitula singula diligenter super composilione habita inter venerabilem patrem Jacobum Prenes- trinum Electum^ apostolice sedis legatum^ ex una parte, et predictum dominum Andream Regem ex aitera^ super negociis ecclesiarum Ungarie et aliis^ et te- ULpre preseocium prom^ttimus et iuramus^ quod omnia et singula ia compositio— nem predictam deducta^ que nos tangunt^ et de cetero tangent^ observabimus^ nunc et in futurum : et ad ea^ que tangunt vel tangent Regem Ungarie^ dabimus Togando et consulendo operam, quod Rex, qui est et quicumque pro tempore fuerit et omnia capitula et singula debeat observare. In cuius rei testimonium f resenles lilteras, ad petitionem dicti legati, Sigillo nostro fecimus communiri. Theiner. Mon. Vel. Hung. P. I. p. 119. AfiM 1234. Colomanus Dux villae Verevde (Verovitica) Regia pole-» state libertates et jura concedit. Colomanus^ Dei gracia Rex et Dux tocius Sclauonie, vniuersis presons ^criptum inspecturis Salutem et omne bonum. Que aguntur in tempore ne la— bantur cum eodem, prudencium stabiliunt ea litterarum testimonio roborare. No-- scat igitur tam presens vniuersitas quam futura: quod nos bospitibus nostris de magna villa Wereuche, tam ad presens existenlibus quam superuenientibus lalenx conslituimus libertatem: vt et libere uenire possint cum omnibus pecunijs suis^ Digitized by Google 5^ e\ recedere quo uoluerint absque diminucione omnium rerum suarum, tam do- miiNis snis venditis, quam alijs sois necessarijs. Preterea eoncessimus ijsdem, qiiod 8i qais sine herede decessierit ex ipsis, possit libere pecuniam suam et omnia que- emiqae habuerit cuicunque yoluerit, siue cognatis suis^ siue pro remedio anime •..•.. Item constituimus eis^ quod nobis de qualibet porta quatoor pondera persoluere com statera loci teneantur, siue plurime sint posite mansiones in yna curia. IVeterea constituimus qood nullos ludex in causis eorum ipsos possit iodicare^ nisi solummodo villicus eorum pro tempore constitutus, cum cioibus yllle eiusdem cmo luratis, qui quidem coniurati ad facienda ludicia fuerint computati (compuocati} sen deslinati. Preterea statuimus eis iuxta libertatem ipsorum, yt in maiorem Tille ynum ex ipsis quem yoluerint eligant^ et nos confirmamus, relinquentes kc m yoluntate ipsorum^ yt annuatim probato termine (sic) maioris yille eorum iepooere possint. Statuimus eciam eisdem, yt tributom in nuUo loco dare te- leantor extraneo. Item constituimus eis concedentes^ quod neque equos, hequd euros, qoi p o w o z vocantur^ nec legaciones defere, nec yictualia aliqua^ nisi yna fiepromunere^ nec yictualia Bani, qoe Zalusina yocantor, dare teneantur» Ei Tt hec talis a nobis concessa libertas non possit reuocari ^ consensu et consilio emiinm lobagionum nostrorum, yidelicet lule Bani filioque eiusdem lule magisln Tkmianiicorum, Nicolai Comitis de Zala, Opoy Gomitis de Symigio, Georgij Co- mitis de Wolko et aliorum, literas nostras sigilli nostri munimine roboratas dare coBcessims. Datum anno ab Incamatione Domini Milesimo CC tricesimo quarto» Orifiulis meiBbr. in Archivio Regni Croatiae. N. R. A. Fasc. 590. N. 19. Anno 1239. Potestas Ducis Slayoniae ad Comitalum etiam Yalkoyiensem extenditur, atque apparet, eundem Comitatum secundum consyetudinem regni Slayoniae decimas marturinarum pen- dere debuisse. Nos Bartholomeus^ D* gr. Quinqueecclesiensis Episcopus, totumque ejas- ^m loci Capitulnm, omnibns praesens Scriptum cernentibus^ salutem in Domino. Qaom onmium habere notitiam atque memoriam et in nullo penitus dubitar^^ fotius sit Diyinitatis, quam humanitatis; hinc esf, quod priorum, posteriorumquef fer praesens Scriptum transmittimus hotitiae, ^od, quum coritroyersia inler ex- * ceHeDtissinium dominum nostrum Colomannum negem et totius Sclayoniae ducetti^* DigitiSfbyLjOOgle 60 ez mia parte, et ma^tmm domas templi in Hmigaria et Sdayonia, dndmn iam ▼erteretnr, super medietate terrae de Licenissa in Comitata de Possega^ et pro terra de Maladin in Comitatu de Dobicha (Dnbica); ad pacem inter ipsos re» formandam et ad majus malum euitandum^ de consensn totius sopradicti noslri eapituli, pro decimis marturinarum totins comitatus de Volco, et de Kraigna (]&ajina) a supradicto domino nostro Colomano Rege in concambium nobis traditis integraliter^ decimas nostras de Licenissa et de Nessicha (NaSice) dictae domui templi dedimus permutandas^ et in perpetuum concessimus pacifice pos— sidendas. Si autem in supradictis terris de Licenissa et de Nessicha auri vel argenti Fodina reperta fuerit; decimae proventuum auri vel argenti de parte saepe dictae domus templi^ ad nos vel ad successores nostros integraliter de— volvantur; et utrum de parte domini regis apud ipsum intercedere velimus, no— strae relinquimus voluntati. Et ne super hoc apud hujus concambii ignaros in posterum possit orriri dubietas; praesentem paginam nostrorum Sigillorum muni— mine praefatae domui templi concessimus roboratam. Datum Quinque Ecclesiis mense Majo, Anno Gratiae MCCXXXIX Farcasio Praeposito S. Petri existente^ et Helia praeposito S. Johannis, M. Thoma Lectore S. Petri^ Jurcone Cantore^ Theodoro Custode, magistro Cancellario Archidiacono Marchia, Tunpino Archi— ^iacono de Tolna et magistro Desiderio Archidiacono de Eraigna tum existentibus* Bk aaUio(prapho, aflfiemto Quinqaeocclesiif. KoUer. Epp. Quinqaeeccl. T.H. p. 112. — Katona H. 6. Tom. IV. pag. 875. — ¥^6t. Codex Dipl. Reg. Hang.T. lY. rol. L p. 172. Anno 1240. Colomnnas, Slavoniae Dux, comunitati Petriniensi in confinio Banali sitae potestate regia libertates et jura confert Colomanus dei gracia rex Ruthenomm et dux tocins Sclanonie omnibns Christi fidelibus^ ad quos presens scriptum peruenerit^ salutem in eo qui dat sa- Intem regibus. Cum de beneuolencia ac de predestinacione sununi regis ad hoo «nmus preordinati^ ut singulis in iurisdiccione nostra constitutis simus secundum «postolum in iusticia debitores^ propensius et specialius hospitibus, qui nostruoi sU)i senserint subsidium profuturum^ debite uolumus iusticie exercere complemen- tum. Hinc est, qnod nos tam presencinm quam fiiturorum uolumus noticie decla^ rare^ quod hospitibus nostris in Petrina commorantibus^ talem hoc modo conces— simus libertatem: ut ipsos nullus iudicum nostromm preter maiorem ville ewum^ Digitized by LjOOQIC «1 ^pam Yoliuitarie elegerint, audeat iudicare^ et ai ab ipsonim iudice conquerenti- Id8 salisfieri non poterit iudex eorum in nostram presenciam et non alias^ super ipsa causa citatus debeat et teneatur respondere, et si ipsi alias coram iudice fiemqQam impeterent super aliquo^ eis iudicetur iuramentum* Statuimus eciam, ^d si banus eis ad valorem unius marce dampnum faceret, in centuplo restitueret «fdeiD) tamen bano non aliud^ nisi domos suas occasione descensus dare tene- tttor, pro aliis uero necessariis precium recipiant, et si aliquis ipsorum prole tanierit) tam ipso uiuente^ quam ab hoc seculo transmigrante, bona sua cuicnn- fie aoluerit libere conferat retinenda ; et si aliquis de villa super equo vel boue eiliunpiiiaretur ab aliquo, pro quanto sacramentum facere presumpserit^ sibi ca- luipoias testibus astantibus restituat^ et res pro qua causabatur ad requirenteni «voIoatQr; et si quis ipsam villam intrare uoluerit moratums^ omnia bona sua. doBos suas et alia que possidet, omnibus scientibus liberam habeat vendendi fa- odtatem, et recedens de villa retineat eandem. Et statuimus, ut sacerdotem fiemconque voluerint, in suam recipiant ecclesiam, de decimis eorum^ prout mos est hospitibns ubicunque manentibus disponentes. Terram autem Gurgus et ter- nm Waratuk sine herede decedencium, et eciam terram cruciferromm^ quam in eoBcambio habuimuS) que vulgo Haaco et Potok uocatur, metis distinctis undiqne eisdem conferentes, quamm mete quemadmodum ab andrea homine nostro ad koc dato, referente, percepimus sunt hec: prima meta incipit a meridionali parte de dnobos quercis, inde descendit ad puteum et inde descendit per aquam putei in llooinm Dragun, et inde superius tendit ad yiam magnam^ et per eandem ^dit osque ad arborem qui sclauonice dicitur Ozkuras, inde per vallem superius td oioeas de Dobuk, inde per magnam uiam ducit ad arborem castane , et per Moita ducit in longitudine montis, usque ubi descendit subtus piscinam, inde aseendit usque ad tres metas et inde inferius in Petrinam, et sic per fluuium FelriQe ascendit usque ad fluuium Belypotok, et per eundem ascendit per ma- gaam uiam antiquam in Damasingran (sic) et inde inferius ueniendo ascendit i^ arborem piri^ et inde in montem, et per eundem uenit in uiam que exit de Ryoa (sic) et per illam inferius in precopam, et inde uenit in metam terream^ et iode subtus Strizichy, transeundo quandam aquam, pemenit in quandam arbo* raa piri^ et inde uadit in Cochinam et inde ad caput eiusdem, et inde supra montem uadit in uiam, que ducit in Rauna^ ibique supradictamm terramm mete terminantur. Preterea cum ipsam villam hospitibus omnimode cupiamus pluribus impliari^ terram etiam Eenesepola nomine integraliter, saluis videlicet populis Mem existentibus, cum porcione vooy et generacionis ipsius^ nec non et filio- nm alpetri^ qui de propria voluntate eomm, eundem seruicium quod et hospites sus- «epenmt, terris iam dHctorum hospitum nostromm adiunximus usui eomm et illo- fim statuentes possidendam, preter Zobiam. Nec hoc tamen sub sUencio volui- ■■8 preterire, quod predicti hospites nostri nobis annuatim pro coUecta centum ponsas et pro^ributo fori triginta pensas soluere tenentur, et simiBtep predicta tom Kenesepola centum pensas. Et ut hec talis a nobis concessa libertas in dabiQm ulterius non possit reuocari^ consensu et consilio omnium Jobagionuii Mtrorum^ videlicet Nicolay bani, ac magistri Towamicoram, Dejnetrii magistri dapiferoram et comitis de Budrug, Araoldi comitis de Symigio, Martini comitii de Zala, et alioram, litteras nostras sigilli nostri munimine roboratas dare oon*- Mrimof. Dalum per magistram Fyle, dilectum ac fidelem nostram prapoaitiim Digitized by LjOOQIC 62 Zagrabiensem, et anle regle nostre cancellarfnm. Anno ab incamacione dominL llliUesimo dncentesimo qnadragesimo. Oii|;iiiale iii ArcfaiTio Regid Creatiae N. R. A. 1531. Nro. 3. (C^mfirmaium est idem DiphwM a Rege Belm IV. a 1243, a 8tepkano V. anno IVrij df LadiMtm IV. a. 1274.) Anmo 1242. Bela rV. Rex civibus de Samobor insignes libertates, a Colomano totius Slavoniae Duce concessas, confirndai Bela^ Dei gracia Hungarie^ Dalmacie^ Chomacie, Rame, Semie, Galicie^^ Cnmanieque Rex, omnibus Christi iBdelibus, presens scriptum inspecturis, salu^ tem et omne bonum. Vbicunque nostri nominis intementu posse credimus ali— (|uibus subueniri^ pium nos decet adhibere fovorem; presertim ne uel yerita» ocultetur, aut iniquitas preualeat equitati. Eapropter ad noticiam vniuersonu». uolumus pemenire, quod accedentes ad presenciam nostram hospites nostrl de Zumobur^ prope caslmm Oclych existentes, humiliter a nobis flagitamnt et instanter, vt modum et statum libertatis eommdem de gracia et prouidencia pie memorie regis Colomani, karissimi quondam fratris nostri^ iuxta tenorem libertatis hospitum de Petryna^ liberalitef concesse, nostramm auctoritate literamm dignaremur confirmare. Nos itaque, considerata eomm vtilitate^ precibus ipsomm fauombiliter annuentes, sub libertate iam prefata ipsos duximus perpetuo slatuendos. Cuius se» riem in priuilegio memorati fratris nostri taliter uidimus contineri : vt videlicet ipsos^ nulhis ludicum nostromm, preter maiorem ville eorum, quem voluntarie elegerint^ audeat iudicare; et, si ab ipsomm indice conquerentibus satisfieri non poterit^ iudex eomm in nostra presenda et non alias, super ipsa causa citatus, debeat et teneatur respondere; et si ipsi alias coram iudice, quemcumque impeterent super aliquo, eis iudicetur iuramentum. StatUimus eciam^ quod, si Banus eis ad ualoreai vnius marce dampnum faceret^ in centuplo restitueret eisdem. Tamen Bano non aliud, nisi domos suas occasione descensus dare teneantur; pro aliis uero ne-- cessariis precium recipiant Et si aliquis ipsomm prole camerit, tam ipso uiuente, (Tuam a seculo transmigrante^ bona sua, cuicumque uoluerit, libere conferat re^ tinenda. .EJt Sl aliquis de uilla super equo vel boue calumpniatur ab aliqua piro (|ui6n(6 sacramentum facere presumserit; sibi calumpnians^ testibus ast^ntibu?^ restituat) et reS, pro qua causabatur^ iid requirentem deuoluatur. Et^ sLquisipsain uttl^itf intrare uoluerit moratums, omnia bona sua^ domus videlicet, et alia^' Digitized by LjOOQIC «3 fse possidet, onmibns scientibiis, liberam habeat nendendi facQltatem, et recedens it yilla retineat eamdem. Statuimus eciam^ vt sacerdotem, quemcunqne voluerint^ ia snam recipiant ecclesiam; de decimis eorum, prout mos est hospitibus, Ybi- cmDqiie manentibus^ disponentes. Mete autem terrarum dictorum hospitum nostro- rom de Zumbur, sicut per litteras nostri fidelis comitis Stephani, fratris Bobo- oegfa^ qui ad id cognoscendum specialiter per nos fuerat destinatus^ intellexi- fflod, hoc modo distinguuntur: prima meta incipit de Thopol, et tendit ad fontem vnniD, deinde tendit ad BreA)Iaz, d^iildle per siiuam tendit ad Bochoyca^ vbi due «qoe simnl neniunt, deinde sursum tendit usque quod uulgo dicitur Pyzni^, deindo per montem iterum tendit ad Bocoycha (sic)<) deinde ad Brezthoycha, et postea Tltra montem tendit in riuum Chernych, deinde ad Lipoicham^, deinde per mou- tem tendit ad Grabonicham, et deinde per eundem montem, qui uulgo dicitur Pozorin, tendit ad Gradna, et deinde descendit ad uiam^ per quam uiam iuxla Fresekam ascendit ad montem et per eandem uiam descendit ad fontem Byzterch, et per Byzterch uadit et sub Boboycha exit^ et iterum tendit ad priorem metam Thopoi. Nec hoc tamen sub silencio uolumus preterire^ quod predicti ho- spiles nostri nobis annuaUm pro collecta centum pensas, et pro tributo fori tri- |iota pensas soluere teneantur. Yt igilur enarrate libertatis series sepe dictis kspitibns salua semper et irreuocabiiis permaneat; presencium ipsam auctoritale ac dnpplicis sigilli nostri impressione propensius confirmamus. Datum in villa Vereucha Anno Dominice incamacionis. MiUesimo ducentesimo quadragesimo se- timdo^ regni uero nostri anno octauo. ^iigiDile Bieiiibr. in ArchiTio Commaiiitatis Samoboriensifl Fasc.I. N. 1. Habent qaoqae sat erronee: Ker6eli6. IfotH. praelin. pag. 458. — Katona Tom. V. pag. 1066. — Fej^. Codez Dipl. Regni Hungariae. Tom. IV. voL I. p. 264. Anno 1242. 16. Kal. Decembris. Bela IV. Rex civitati Montis Grecensis seu Zagrabiensis insignes libertates et jura confert. In nomine Sancte Trinitatis et indiuidue Unilatis. Amen, Bela dei gratia Bongarie, Dalmatie, Chroatie, Rame^ Seruie^ GaHicie^ Lodomerie^ Cumanieque Rex io perpetuum. Regum celsiludo requirit et sublimium dignitati debetur, ut tanto amplius in multiludine piebis gaudeat^ quanlo ipsi auctoritate ceteros antecellunt. Binc estj quod tam presentibus quam posleris harum serie declai^amus, quod cum lostre placuisset uolunlali in. Ziagrabia in monte Grech ciuitatem liberam con- struere et ibidem hospites conuocarei, et illajDU partem regni ad securitatem con- finij et alia commoda munirc et firmare, conuocato consilio, cum dilecto et fideli Digitized by i^oogle 64 nostro Dionisio lano totius Sclanonie el aliis regni principibus^ nostram hanc^ intentionem et noluntatem nnanimiter approbantibus, nostrum propositum perduxima£r^ ad effectum^ concedentes, ut in predicto monte libera ciuitas fiat, hospites libere con^ ueniant, terras et possessiones conditiones et libertates a nobis assignatas et sal>— scriptas habeant, teneant et custodiant inconcussas. Conditiones itaque et libertate» hospitum predictomm^ in predicto monte habilantium et conuenientium ^quas ipsi inter se fecemnt et nos approbauimus^ tales babentur. Quod si gdem hospites in districto Hungar.^ Dalmat^ Choroat. (sic}, Sclauon. spoliati per latrones uel alios malefac— tores fnerint, dominus terre^ in qua spoliati fuerint, estimata quantitate pecunie^ iuxta arbitrium bonorum virorum et sacramentum conciuium, ad hoc electorum, nel ablata refundat, uel malefactorem ostendere teneatur. Item tribula, infra regales terminos, in nullo loco soluere teneantur. Item quiscunque ciuis alium ciuem uita-^ periis, obprobriis, aut contumeliis affecerit, si inde conuictus fuerit, leso decen^ pensas, in communes expensas centum denarios soluat ; quod si post trinam cor— rectionem se non emendauerit^ rebus omnibus ih commune applicatis, tamquanft. infamis de ciuitate turpiter expellatur. Si quis etiam alapam alteri dederit, uel per crines maliciose traxerit^ eandem penam patiatur. Si quis uero cultello, gla-^ dio^ lancea^ aut sagitta, aut aliquo tali modo alium uulnerauerit^ uulneratusqne sine defectu membromm resanatus fuerit, medico lesi satisfaciat, el leso ni-» gioti quinque pensas, quinque uero ad vsus ciuitatis persolual; si nero in aliqno roembromm debilitatus fuerit, medico lesi satisfaciat, et leso decem marcas^ et nd Ysus ciuitatis decem pensas soluere teneatur; si uero mortuus fiierit, due partes remm suamm cedant Parentibus occisi, tertia pars ciuitati; si uero ca— ptus fuerit^ secundum consuetudinem de ipso nindicta sumatur; nisi quis in Indo sine premeditata malitia aliquem interfecerit : in hoc enim casu centum pensasr agnatis interfecti, uiginti uero pensas ad communes usus refundat interfector ;. cui si facultas non suffecerit, ciuium arbitrio relinquatur. Item si quis de extra— neis intrans ciuitatem siue in uico^, siue in domo^ siue in foro similia nt sopra— notatum est perpelrauerit, per iudicem ciuitatis iudicetur^ et eisdem penis subiaceai condempnat(us3. Si yero ex incolis ciuitatis aliquis siue extraneus infra terminos ciuitatis in furto uel latrocinio deprehensus fuerit, per iudicem ciuitatis puniatur» Item si quis extraneus aliquem de ciuitate in causa pecuniaria uel illata iniuria uoluerit conueniren coram iudice cioitatis conueniat, et nuUa causa ad duellunft iudicetur, sed per testes et iuramenta terminetur, siue sit cum extraneis siue* cum indigenis. Testes autem eiusdem conditionis et libertatis, cuius fuerint isti^ assumantur. Eodem modo siue extraneus conueniat apud incolas^ siue incola apud extraneos equum aut bouem aut aliquas res fortioas^ semper testes ut supradixi— mus producantur. Item ciues de predicta ciuitate uel Jobagiones de uillis ad ipsam pertinentibus, que prope territorium ipsius ciuitatis fuerint site, nullius indi— cion(isi) iudicis ciuitatis astare teneantur. Quod si iudex suspectus habebitur, et actor legitimam causam recusationis allegauerit^ conuocatis omnibus maioribus^ ciuitatis ipso iudice presente negocium decidatur^ de quorum sententia si adhnc contingeret dubitari et actor inportunus eos ad regis citauerit presentiam, solna iudex pro aliis omnibns ad regem ire teneatur. Eodem modo pro quacumqne^ causa iudicem ciuilatis et ciues, uel ciues solos ad regis presentiam quis citaret^ non tenetur ire nisi solus iudex ciuitatis. Et si quis aliquem ciuem uel cines^. non requirens antea insticiam sibi fieri a iudice ciuitatis, ad regem citauerit; pr<^ Digitized by LjOOQIC ' 65 ilio nel illis iiidex ire tenebitiir et ei eitator refandel expensas^ eo^ quod contemptA anctoritate regalis priuilegiL, sibi co^iti, irrequisito indice ciuitatis, fatigauit euitt frastra laboribus et expensis. Cines antem liberam habeant undecnmque uoln-^ erint eUgendi facultatem iudicem ciuitatis nobis presentandum, et mutandi eundem tDiraatiffl pro sue arbitrio uoluntatis. Item si quis de ciuitate sine herede deces- eerit, de rebas suis roobilibus liberam habeat disponendi cuicumque uoluerit fa— cnltatem. Res uero immobiles, domos, curiam^ uineas, terras et hedificia, suomm concinium habito consilio, uxori sue uel alicul cognatomm suorum relinquat, itft tamen, quod nec per ipsum, nec per uxorem, nec per cognatos a inrisdiccion» cimlatis possit alienari, uel eximi, uel auelli. Item^ si quis intestate decesserit et lec oxorem, nec filios^ nec cognatos habuerit; due partes remm suamm per airos fide dignos, consilio ciuium ad hoc deputatos, pauperibus et ecclesie eiusden» cinitatis distribuantur ; tertia uero pars in utilitatem ciuitatis resemetur. Item sta— tmmos^ quod in eadem ciuitate fomm sollempne duobus diebus in hebdomada^ lidelicet die lone et die Jouis ceiebretur^ et preterea fomm cottidianum cottidie luibeatQr. Uniuersitas uero ciuitatis supradicte nobis tenetur ad semitia infra-* scrqrta. Cum enim Rex Hungarie expeditionem ad partes maritimas, uel Carinthiam^ lei Austriam facere uoluerit^ dicti ciues decem milites mittere teneantur.) cum innis militaribus apparatos. Preterea domino regi^ quando ipsum illuc ire con- fiferit, debent dare pro prandio duodecim boues^ mille panes, quatuor tunellasr ninl Dnci autem Totius Sciauonie, si sil de prole regia^ medietatem predictomm dare tenentur. Bano uero pro tempore constituto, non tamen Vicebano^ nihit alind sohiere^ nisi in principio introitus sui banatus unum bouem^ centum panes^ tanellam unam nini^ semel quamdiu durauerit in banatu. Sane ab omnibus isti» sendtiis osque quinquennium erunt liberi et immunes. Transacto quinquennic tenebnntor. Item^ ijdem ciues uoluntate spontanea super se assumpsemnt) quod •xpensis propriis dictum montem Grech muro firmissimo communirent. Ad su— stentationem autem hospitum in predicto monte habitantium, dedimus terram circa ^em montem Grech^ statuentes eam per dilectum et fidelem nostrum Dioni- ^ bannm Totius Sclauonie eisdem hospitibus, sub certis metis et disllncti^ P^tuo possidendam. Cuius terre mete sic uadunt. Prima meta est in portu Siwe, qoi Kyralrewy dicitur, iuxta magnam uiam^ et per eandem tendit usque ad Wun, qoi Zoysca dicitur, quem riuum transit per pontem, deinde per eandem ■iui tendit uersus aquilonem, transiens aquam, que Mlaka dicitur, et pemenit ad nonticulQm, iuxta quem est meta terrea, que diuidit terram populomm regis a pvte orientali. Deinde transiens minorem Mlakam^ pemenit ad magnam uiam^ ^e milgo Ettewen dicitur, per quam ueniens pervenit ad riuum Cyrkuenich^ ibi ^ poDs. Hinc superius per eundem riuum iuxta montem Grech uadit directe ^mas aqnilonem metatim^ tendens ad fontem^ qui dicitur Cubulkut, inxta quem ^ meta terrea. A quo superius per riuulum Cyrkuenich uersus aquilonem per- ^^ ad riunlum^ qui dicitur Zopotnika. Hinc transiens monticulum cadit in quan- 'nn naHem, per quam transit in riuulum, qui dicitur Lomzkypotok. Deinde ascen- dii ad metam Capituli Zagrabiensis. Altera est Hospitum de Grech, Tercia filio- ^ Dobcha de genere Aga (Acha). Deinde procedit ad cacnmen eiusdem montis^ ^K^caboIo Hedwenicha uersus occidentam et pemenit ad metam filiomm Micula^ ^■e Plestivicha dicitur^ iuxla quam est meta terrea. Deinde transcendit a ca- ^ine eiusdem montis uersus partem meridionalem^ metatim ad arborem casta-* CPan L FriYil. el Libert.) 9 . mnin^o Digitized by VjOOQIC «6 Bmoi^ iuxta quam est cmx^ et iuxta eam est mela torrea. D^ide deaeeiidit ad «aput fontis^ qoi Chicheria dicitar^ qoi fons dinidit terram Endre a terra predicta^ et nc deseendendo per enndem, dinertit aliqnantnlnm nersna occidentem ad montem^ et ibi est arbor castanea cmcesigTiata, inxta qnam est meta terrea. Deinde ad cacnmen montis einsdem procedit nersns meridiem^ dinidendo terram ecelesio Zagrabiensis. Deinde per gimm ad occidentem aliqnantnlnm dinertitnr, et ilii transit rinnlnm, qni nocatur Nesnichpotoka*, et inde ascendendo snperins de terra Endre per nallem ad nerticem unins montis, ibi est meta. Hinc separando per neteres metas terram Gremla^ descendil ad arborem qne vocatur Jhor^ et ibi est meta^ et ^dit in niam, que exit de nilla Gremla. Deinde per eandem nersns mmdiem pro- cedit ad campnm ad metem terream. Inde aliquantulnm dioertit ad sinistram per wam et pemenit ad paludes, que Mlaka dicuntur, ibi est meta. luxta eandem Mlakam a sinistra parte uadit ad arborem nncis, ibi est meta. Deinde ad samba-* <>um, sub quo est meta terrea. Dehinc metatim procedit et cadit in fluuium Zawe^ inde ad metam priorem descendil^ et sic terminatur. Ut igitur dicta ordinatio nostra et dictoram libertas hospitnm firma et inniolabilis perpetuo persetterety presens eis priuilegium concessimns auree bulle nostre mnnimine perpetuo con- irmantes. Datum apnd Werenzha, per manus magistri Benedicti prepositi Alben- sis^ aule nostre Cancelarij, electi in Archiepiscopum Colocensem. Bartholomeo Quinqneecclesiensi, Cleto Agriensi, Stephano Zagrabiensi^ Bartholomeo Nitriensl, Blasio Chenadiensi, Episcopis. Benedicto Waradiensi et postulato Jenriensi. Ste- phano Waciensi et postulato in Archiepiscopnm Strigoniensem^ ecclesias dei gu- Bernantibns. Dilecto cognato nostro Johanne Angelo domino Syrmie et comite Bachiensi. Ladislao palatino. Matheo Tauarnicomm et comite SoproniensL — dapiferorum, et comite Nitriensi^ Mauricio pincemarum^ Stephano Agaso- num magistris. Araoldo Symigiensi^ Paulo Albensi, magistratus et comitatns te- nentibns. Anno ab Incaraatione domini Millesimo ducentesimo Quadragesimo Se— nibui linguis magnalia dei. Hinc et pauiua c^lestis quoque tnba insonat monens: omnis lingna confi— «eatur, quia dominus noster Ihesus christus in gloria est dei patris. De quibus etiam linguis in prima ad corinthios epistola satis et manifeste nos ammonet, quatenus linguis loquentes ecclesiam dei edifi^ cemus. Nec sane fidei nel doctrine aliqold obstat siue missas in eadem sclauinica lingua canere, m^ sacrum euangelium uel lectiones diuinas noui et ueteris testamenti bene translatas et interpretanla» iegere, aut alia horamm oflda psallere. Qnoniam qui fecit tres lingnas principales, hebream scilicel^ grecam et latinam, ipse creauil et alias omnes ad landem et gloriam snam. lubemus tamen, nt ia omnibns ecclesiis terr^ uestr^ propter maiorem honorificentiam euangelium latine legatur, et postmodam. sclauinica lingua translatum in auribus populi latina uerba non intelligentis adnuntietur. Sicnt in qui- busdam ecclesiis fieri uidetnr.*' etc. E Regest. Johannis PP. Vm. in saer. Tabulario Vat. Digitized by i^oogle 69 ^ eios SQCoeMorikis^ nec non EcdetAe TragwAeniA^ et eidem sicnt Petri eC Dioecesano nostro reverenter yerbo in Scyphis magni valoris. Et postquam dens mitigasset et anertisset iran» suam a nobis, considerauimus seruicinm et condicionem hornm illustrium yiro-' mm^ et donauimus eis ynum nostmm locum^ qui est penes Mare, Vinodol (yo— catum) cum onmibus suis appertinencijs et omnibus qnestibus ad dictum locnnK spectantibus^ predictis scilicet Friderico e dicente, 4b; ftfmi de nube olimpi a Paraclyto missi^ tres indoli viriles juvenes^ Kres vide<- fiort, Knpissa^ nec non Rak vocati, de Syrmio oriundi, nt fortes atlethae, coni tr^iBta octo fortissimis pugnatorum fratribus A consangvineis suis^ fulcitis optima HiiBtari apparatu, a nobis non postulati^ nec stipendiarii salario appreciati^ sed tanqnam fidelissimi Christicolae^ in nostram Regiam fiduciam^ iUIco Regio nostra lateri adhaerentes^ ad gratissimum votnm nostrum Regium^ contra asperima agmina 4: pngna dictomm Tartarorum militari brachio virUiter se contulerunt pugnaturos, c^ot nostrum Regium, priusquam sua propria^ fideliter eUberautes : hinc inde per aeies^ et ]^t>pagulas, cum eorum caterva ipsos Tartaros in ore ipsorum feri- tasles, obi acies fortiomm pugnatorum persensemnt, iUac se ferventius contulerunt pngnatnros. Banderium nostrum Regium^ in gyro fideUum nostrorum auUcorum trefride tenenthim ad honorem dr perpetuum incrementum nostrum Regium^ & totlus Rcfni nostri feliciter reservantes. Interea unum miratnlem arlificem prae omnibus fntiorem & acriorem sagacem, diUgenti habito clanculo, praedictus Kres tenso 800 arcn<, sua acutissima sagitta, simul ambos suos effixit oculos^ dr coram oculis loetris Regiis vivum in carinam proiedt maris. Rursus in aUos sagaces et pu- gnatotres audacius insultans, A eosdem Ulac d: isthac, ut jumenta in ore gladio- imn, sobtus pedes eorum in terram calcando^ A ut aucas in piscinam^ per Uttora pontan, transpassim tmcitando, ilUco volente altissimo^ qui solus cuncta praeor- dinat^ resnmptis virlbus, ad refulciendum A corroborandum animum nostrum Re- giwD, cnm universorum Primatibus, dr aUis gentU)us nostris^ alacrius in opem d: noatme personae in salubriorem remedium^ iterum in ipsos Tartaros asperrime it indires pluviaram irmendo, 4b eosdem translatius^ ut fiumen exordio voraginis^ tnn6 litns dr ultra, usque fluvium Kerka^ dr ad Brezcza transparlius sunt trans- fiigatl, 4c nos e:dnde ad salubriorem processimns remedium, vota nostra altissimo in a^eraum aspfarando^ ubi annotati fideles noslri Kres^ Kupissa d: Rak^ reve- riaiime^ tanta nobis & Regno nostro ac sacrae coronae nostrae fideUssima ex- hibaerut obeeqnia^ qoantum caput nostnun Regium praevalebat. Quae Ucet praei tdto legentinm misimus silentio^ sed quantum totius Christianae ReUgionis una vaknt sona^ pro quibos necdum latam vel largam terram, sed dignum dicere^ * 10* Digitized by LjOOQIC ttuiam parteni Qniiifl Comitatas^ vel Iioiioris nostri Regfi in Regno nostro^ a perpetne mererentnr obtfnere Hajestate; nam A ipsi Kres^ Kupissa A Rak) ie Irajasmodi ipsomm a^lilms certaminibus A praeliis^ non parva ad capita 4t Ihh- meros eomm retnlemnt) db viginti qninqne fratres db prozimos eorom yita mise^ mnt exntos; nihilominas tamen^ ut in aliqaa parte saoram fidelissimoram obse-^ qaioram & sangvinis effdsione^ ac firatram A proximoram snoram nece miserrima^ nec non expensarum plurima onerositate, a nostra Majestate se agnoscant brai* gne remunerati^ hanc eisdem Kres, Kupissa^ db Rak praebuimus gratiam A liber- tatem^ ut a modo in aeteraum illibati Nobiles, et veri aulices Regales censeantmr^ ^ cuncta militaria praeludia, ante conspectum Regium A alias ubivis facere va- leant ft possint. Quocirca quasdam spaciosas terras nostras Regales, unam contiguam terrae monasterii sanctissimae A intactae Dei Genitricis Mariae in Tho- poszka^ aliam in contiguitate terrae generationis Dresnik vocatas, omnes in Cottu. Zagrabiensi sitas d: habitas^ per venerabilem viram Magistram Fai^assium Ecclesiae Albensis Praeposilum db aulae nostrae Cancellarium, fidelem db dUectum nostram, a Majestate nostra specialiter ad hoc deputatum, reambulatas, & sepa-* ratim ab aliis possessionatis hominibus metaliter distinctas, & segregatas, et unam quamquam in suum gyrum confertas, ac omnibus commetaneis et convicinis earnn- ^em terrarum^ palam db publice, ac lucide dr manifeste denuntiatas A designatas, eum omnibus ipsaram terraram utilitatibus^ db pertinentiaram integritatibus, ac fractuo-* sitalibus universis*, quovis nomine A vocabulo censitis ensis Ecclesiae Praepositi, Can- ceOarii nostrae Majestatis, dilecti fidelis nostri. Anno Incaraationis Dominicae MiUesimo Ducentesimo sexagesimo qnarto. Nonas Octobris^ Regni autem no- alri vigesimo sexto. is tnmfliptif, In ooroaiiltatibiif Nobiliiiiii Kreli^ sou KraSid et Kupiiiia seu Kupdina, descendentinm a snpra- nonainatls Kres et Kupita, assenratis. Habet quoqne Ker6eli6 Hist. Eccl. Zagr. p. 329. (JBatdem donationales ei privilegiales litteras confirmarunt : Ludoticus h Rex a. 1364^ fladiilaue IV. a. 1499, Ludovicue U. a. i5i9, Ferdinandus L a. 1548, MaximUianus IL a. 1571 et Rudotfus IL a. 1583.) Anno 1264. Idus Martii. Abbati Toplicensi media pars terrae, quae Kralla vocti- tiir, a Michaele Gomite de Sana, quod in hodierna Groatia turcica erat, possidenda traditur. Tenor Privllegij snper Crala. Universis has Litteras inspecturis. Michael Coaiee de Sana, snbscriptas yeritati fidem adhibere. Noverint Universi^ quod Hoa de mandato et praecepto Excellentissimi Domini Noslri Regis Huntrariae, ■edietatam Terrae Knilla^ cum suis pertinentijs omnibus, sicut eam Pribislans Comea tennit in vita sna et possedit, Domino Abbati de Toplica, per Fratrem ftaaiderinm Honachnm snnm^ qai cnm latteris et praecepto venit ad Nos ctx Digitized by LjOOQIC 1» SairHi DoiDiiii lUfi») aaidgttiivimii iii praM«itifi Doviiii Vfi§ewfi LirfMai^ ^ jiiiu, ^ da Ubertate, qoa dictaa Pribialaas eam tamut, peryiettto poasideiidan, e^ ibidem pro Tolimtate saa Graadiam aedifioandiuB. In e^jiisroi Toali^oniiaai pra^ sentem paginam, sigilli nostri mnnimine signatam, Domino Abbati contQlimWi. Datum Aniio Domini Millesimo Dncratesimo Sexagesimo qnarto, Idns MmI^ bt Insula. Pristaldns Noater Jaeobns Comes «oster Cariatia de Biohich (Bha6). Bz trmiwBpto rrhfilegionim Abbatlte B. M. V. de TkopnakQ. Amo 1267. Kal MarUL Bela IV. Rex Cives de monte 6re6 seu Zagrabia a sola-- tione omnium tributorum et tricesimarum exemtos reddiU Bela Dei gratia Hnngarie^ Dalmacie, Croacie^ Rame, Servie, Galicie, Lo-- domerie^ Camanieque Rex, omnibns presentes litteras inspectnris salutem in omnium saluatore. OflScii nostri debitum reroedijs inuigilat subditorum, nam dum eorum vtilitati prospicimns^ dum concedimus per futura plebum numerus crescit ingiter et augetur^ in quo Regis gloria specialiter denotatur. Proinde ad vniuersorum no-- titiam barum serie volumus peruenire^ quod dilecti et fideles nostri Ciues et bo— spites in nouo Castro nostro^ per nos iu monte Grecs constructo existentes, ad nostram Majestatis accedentes presentiam nobis revellare procnrarunt, quod cum ipsi in confinio Regni, in partibus Sclauonie sint constituti^ et preter concessa tributa et transitus ac cum suis mercimoniis questum non possent babere ali— qualem, et in his ipsa Ciuitas nostra molestiam pateretur non modicam ; a nobis humiliter postularunt^ ut nos ipsos a solutione dictorum tributorum el tricesima* rum redderemus exemlos^ seu absolutos. Nos igitur dignis et iustis peticionibns eorum inclinati^ et maxime quia iidem Ciues nostrj in diuersis negotijs Regni nostri et noslris debitam fidelitatem sancte corone nobisque semper exbibuerunl. non parcmdo rebus et persoais, imponendo se et suos diuersis casibus et for- tunis, de consensu et bona uoluntate domine regine^ Cbarissime consortis nostre, nec non omnium Baronum regni nostrj nobis assedentium^ banc specialem graciam eis duximus faciendam, quod ipsi Ciues nostri, intra terminos Regni nostri, aliqnot tributum, tam in aquis quam in terris^ nec aliquam Tricesimam in uUo loco sol— uere teneantur^ sed sint a solutione eorum exempti penitus et immunes; et hoc cum algs omnibus libertatibus ipsorum^ simililer per nos eisdem concessis, innio- labifiter confirmamus et per nostros successores uolumus conservari. In cnia» m memoriam et perpetuam firmitatem presentes concessimus litteras doplicis sigilli nostij manimine roboratas. Datum per manus magistri Farkasij preporitt Digitized by LjOOQIC 7* Eo^leiki^ Anle MMre ttoe CaitoellMifj, iBeM ef MeHs notffri. Anno 4ffmiiA MUlesiaio McenMsfcM MkageMitio MptUid. Kdenlis HiMQ, Regnl^Hatem MiM «ttie «leeekiM Meudo. li li II II 111110 0||>iiii >mM. nmMflUi a Rigii aui* 1S95 «tMM, k ArcUviv l6|ttl (VmIm FiK. 984.11.». Ammo 1269. 12. KaL Mii. SpakUi. Bela, totius Slavoniae Dux, in Regno Dalmatiae auctori- tate regia plene uaque adeo fungitur, ut in diplomatibus ab eo editia ne Regis quidem nomen memoretur. Ib nonuiie donuai aetemi amen. iBcamationis eiusdem Millesimo, dncen- lerimo aexagesimo nono. Indictione duodedma, die duodecimo Kalendas JoliL Tdttporilms Domiiii Behie indyti Sclavoniae Ducis et nostri Domini nati. Yea. Palrip Doahii Joknnfe Spabtensis Archiepiscopfi, Cemitis Nicoiai egregiae polestatis. Praedictos dominus Johannes Archiepiscopns locnm fratmm Ordinis Praedicatomm in horto Archiepiscopali positum Praedicatoram ipsomm qpds Fntribus Pmedicatoribus cdllatum, auctum esse prospiciens elc. mfikMm SHcrtua T. ■• ^ 994; Am$& 1271. Im BOM. Amiea ooftventio, inter comm^unitatem civitatia Bihac, w§jBie in CrrefaCitf Tsreica sitae, et Convetlutt T^plicen- ^em inita. Noi Jaeobns, nuger viUae, et tota Comunitas Civitatis de Bihig^ ad nni^ feriomi notitiam vdmras pervemre^ ^6t t[6i cum Venerabili Patre Domine IL VmerdlriM Ahbale de To[^ca, de benephicito suo, el Nostro communi coniilio Digitized by LjOOQIC ee et nssewoL talrai inter Nos et ipflnm ovdiiuiiniNB wmfoMimem^ xA tfne noflui de No9tii8 Jobagiooibiis de VelUio ad saQin districtani in Craia ^ecipiat^ et Nf» e converso naUum eqaidem de sais Jobagionibas de Ci«la. ad Noatroni distiiietam de VeUbo, aactoritate praesentis ordinationis recipere praesnmimas. Qaod A pars alteratra ordiDationem istam aUqoatenas in necipiendo altariQS parlis Joba^ gionem infringere praesampserit^ ex vi praesentis Statuti ipsam JeMgionem com rebas ablatis cam jadicio dapUd adversae parti restitaere teneatar. Datam in BOiig anno Domini MiUesimo Dacentesimo sqrtaagesimo primo. Bz Tnuiifiiiiiplo PriTilegionui Abbatiae B. M. V. de Thopiifko. Ammo 1272. 10. Augwti. Budae. Ladislaus, Hungariae et Groatiae Rex, ciTibus Spalatinii^ mandat, ut in signum fidelitatis suos extraneos judices e civitate expellant et quatuor conspicuos viros negotia Regni Groatiae cum Rege ordinaturos mittant. Ladislaas fideU sao Comiti cia. Spalat. salutem et graliam. Quia no^ bis semper fideUtatis opera exhibuistis^ indefesse uos proseqaimar Regio cum faaore. Sed quia propter uariaram guerrarum discrimina ad uos accedere neqoi*- mns vsqae modo, InteUiximus^ quod uos Jadices extraneos de aUjs Regnis ac- cipere consaeuistis, quod non est fideUtatis indicium ; ciaes etiam nostros Tragu- rienses non modicam discrimini perturbare; quosdam etiam nobis fideles de ue- stra Communitate expulistis. Qaare fidelitati uestre firmiter precipiendo manda- mus, quatenus, si nos naturalem Dominum Regem Hungarie et Croacie cogno- scitis^ ex tunc iudices extraneos de communitate uestra expellaiis, et de Regno nostro nobis fideles pro potestate uobis assumatis^ ac ciues nostros Tragurienses non presumatis in aUquo pertorbare: si autem aliquam habetis actionem contra ipsos, experiamini coram nobis^ iustitia mediante; ilios etiam nobis fideles, quos de Regno nostro exclusistis, reducatis, et bona ac possessiones restitaatis eorum- dem; preterea quataor ex uobis meliores, si nobis fideles esse vultis; vsque fe— «tum S. Micbaejis ad nos trnnsmiltatis^ vt nos vna cnm ipsis de bonor stata Re- gni Croacie ordinemus. Datum Budae in festo S. Laur. Mar. 10. Aug. Luciiu I. Memorie btoriche dl Tragorio ora detto Traik. pag. 93. Digitized by Google Si I.X1X Anno 1272. die 14. Jumi. Spalati. Archiepiscopus Spalatensis proYinciam Likam Episcopatui Nonensi cedit. In nomine Dei aeterni Amen. Anno Incamationis ejns 1272, Indictione XV. die 14. intrante Junii, regnante D. K Stephano Serenissimo Rege Ungariae, tempore D. Joannis venerabilis Spalatensis Archiepiscopi, Domlni Joachini Pe- ctari Bani Sclavoniae, Comitis D. Vulcet (Vulchel) egregiae Potestatis, Dobri Buscize (Dusizze), Vulcine (Vulcena), Frese Judicum. Nos Joannes D. G. Spalatensis Archiepiscopus, ad nniversomm praesen- tini et futurorum, harum serie^ plenam noliam volnmus devenire, quod suscepta fegiminis cura venerandae sedis Ecclesiae Spalatensis^ dolentes et gementes re- perimus et invenimus ipsam de sua antiqua dignitate^ suflTraganeorum videlicet phmditate^ possessionum provenientium multitudine, et provinciarum (Parochiarum) numero, praedecessorum nostrorum indulgentia^ multifarie multisque modis spo- &tam^ quinimo pene totaliter suffbcatam, et suis juribus destitntam. Cujus de-^ solvtionis tacti doiore cordis intrinsecus^ totis praecordiis compatientes, et ipsius TqMrationi stndium pro posse adhibentes, ab ipso primordio nostri adventus fama celebri, multommque nobilium relatione percepimus^ Provinciam Lika ad praefatam Se4em Spalatensem pertinuisse; et ideo cum consilio et cum consensu nostri Capitoli praedictam Provinciam Lika ad jns et proprietatem Beati Domnii resu- volebamus, Domino Regi contra venerabilem fratrem nostram D. Stepha- ^nscopum Nonensem graves quaerimonias faciendo, et ipsum in caussam ipso attrahendo. Cumque tale negotinm diu coram Domino Rege inter Bos verleretur, praedictus D. Nonensis Episcopus suppUcavit nobis saepe saepius ftuttliter, privilegiomm suomm munimen allegando, et suam justitiam declarando, sbi misericorditer in hac parte assentire. Quapropter nos et Capitulum Spala- Uttse Deum habentes prae oculis, jns et honorem Nonensis Eeclesiae cupientes et Yolentes, sicnt debemus et tenemnr ex oflficio nobis injuncto^ integraliter con- Smare et conservare<, veritati et non famae innitentes super eadem quaestione, OHi nostro Capitulo aliisque sapientibus et religiosis viris deliberatione habita «C consUio diligenti, praedicvam Provinciam Lika cum omnibus suis juribus et peitincntiis per nos et Capitulum nostmm ac successores nostros, praecipue cum in eadem questione nihil juris peoitus habeamus^ salvo secundum morem patriae irimtationis officio, Venerabili firalri nostro Stephano Nonensi Episcopo^ et ejus «Mccessoribos^ nostrae Nonensi Ecclesiae realiter ct personaliter, pacifice ac quiete weHmfmmoB perpetno possidendam: renunciantes et cedentes totaliter quaestioni. 3m enjM rei memoriam perp^lnam et notitiam pleniorem, praesenlem cessionem) 4^ L FfM. d Utet.) 11 i r\i^n]i:> ^ Digitized by VjOOQ IC atque refonnationein, nostro nostrique Capituli Sigillis pendentibns jnssimns con-^ mmiirL Actum in Spalato in praesentia et testimonio nobiiinm virorum HarliBi Gris gonL, Josephi Petri^ et Martini Simeonis in palatio .... Ego .... D. Lacas Canonicus et juratus Notarius Spalatensis his interfui et mandato ac praecepto D. Archiepiscopi nec non et Capituli, ut audiid scripsi^ compleyi et roborayi. *> Bz ArchiTio Ifoneniis Eccledat . FarUti Dlyricnro Sacnini. T. m. p. 2S5. Anno 1274y pridie Calend. Junii. Ladislaus Rex populum Eccl^siae Zagrabiejnsis a penden- ^is coilectis marturinarum undecim et septem denarioraB^ in Regno Slavoniae consuetis, liberat. Ladislaus, Dei gratia Hungariae^ Dalmaciae^ Croaciae^ Ramae, Serviae^ Craliciae^ Lodomeriae^ Cumaniaeque Rex^ omnibus tam presentibus quam futurig^ «t specialiter collecloribus MarturJnarum undecim et seplem Denariorum per Slavoniam ad praesens, et pro tempore constitulis, quibus expedit, et praesentas cstendentur^ salutem in omnium Saluatore. Cum populi Zagrabiensis Ecclesiae^ tam Episcopi videlicet quam Capituli loci eiusdem ab omni coUecta, siue exac- tione qualibet marturinarum videlicet^ et aliarum exactionum quarumcunque^ iuxta ^tiquam et consuetam ejusdem Ecclesiae libertatem^ vallatam muUis praedeces- eorum nostrorum Priuilegiis, et specialiter Primlegio Domini Stephani serenissimi Regis, clarae recordationis Palris noslri, Hberi sint penitus et exempti^ Nosqae «andem Ecclesiam & Populos ipsius in prioribus velimus eorum liberlatibus in^ demnes conseruare: Yniuersitali vestrae praesenli diclione perpeluo duratun specialiter inbibemns^ ne quis praedictos Populos Episcopi et Capituli Zagrabiensis« sominei, ratione seu occasione coUectae cuiuslibet, et specialiler praetextu col^ lectae undecim et seplem Denariorum, praesumat quatenus molestare, aut ali^ *) Hanc cessionem Stephanus V. Rex a. 1272. 8. Julii ad praeces EpiflCO|H NoDends confirnavil. In ejn diplomatae haec legnolur: ^Nos itaqne cum ex forme liUerarum earumdem edocti, cunt etiam pe testimonium Rolandi Bani, aliorumque nobilium informati, nec non ex serie Instrumentorum Konensi Ecclesiae edocti, quod Provincia de Lica, et ejus decimatio nunqnam ad Spalatensem Ecclesian sed semper et pacifice ad praefatum Nonensem Episcoponi et Ecclesiam suam pertinueril et debuer de jure pertinere, suadente juris aequitale, lilteras easdem nitas habenlea,- el acceptas, el iDseri /275. die 4. nanat Decembrii. Ladislaas IV. Rex populos Stephani filii Michaelis, in Ba- nitu Slavoniae habitantes, a marturinis et a zalu2ina, Sla- voniae Bano pendenda, immunes declarat. Ladislaus^, dei gracia Hangarie, Dalmacie, Croacie, Rame^ Seruie^ Gai- lide, Lodomerie^ Cumanie, Bulgarieque Rex. Omnibas Christi fidelibas presentes litlenis inspecturis, saiutem in omniom Saluatore. Prouida regum circumspectfo nonim subditorum, sibi fideliter famulantium^ obsequia debet prospicere oculis pielalis, et occurrere eisdem largifluis manibus^ atque donatiuis^ yt eo exemplo affi rais nataralibus Dominis addiscant eo diligencius famulari. Proinde ad vni- vereonim, tam presencium, quam posterorum noticiam hamm serie uolumus per- lemre: Quod attendentes fidelitates et meritoria obsequia^ et obsequiosa merita Stepbnl) filii Michaelis . . . nostri, que idem Domino Stephano, patri nostro karis- siBO, clare recordacionis, et nobis ac regno Hungarie in diuersis expeditionibus, CQB omni feruore fidelitatis exhibuit, et impendit; volentes eidem aliquali remu* lendonis grada in recompensacionem suorum seruitiorum respondere^ licet ma- iora debuisset promereri; tamen ex munificentia regia statuimus^ et concessimus^ ▼t popoli eiasdem Stephani, in banalu Sclauonie constituti, collectam marturina- raD et Tictualium^ que Zolusma (zaluiina) nuncupatur^ bano Sclauonie pro tem- pore constilato nuUatenus soluere teneantur; sed ab huiusmodi collecta excepti penitas el exeropti habeantur; sed ijdem populi eidem " Stephano^ Domino suo^ proQl eidem yidebitor expedire, in eadem collecta debeant respondere. Vt autem hiismodi gracia per nos eidem facta et concessa^ robur obtineat perpetue firmi- iati&) et ne processu temporam per quempiam possit vel debeat in irritum re- locari, aut aliquatenus retractari^ presentes concessirous litteras dupplicis sigilli loetri munimine roboratas. Datum per manus venerabilis viri Magistri Benedicti, sacte Strigoniensis Ecclesie electi, eiusdem loci Comitis perpetui^ Prepositi Buden- M^ Aule nostre Vice-Cancellarii^ dilecti et fidelis nostri, anno Domini MCCLXXV. IV. Bonas Decembris^ Indictione tercia^ regni autem nostri anno quarto. Vene- nbUibas Pabibus, Stephano Colocensi et Joanne Spalatensi Archiepiscopis ; Phi- iippo Vaciensi^ aule Domine Regine, Consortis nostre karissime^ Cancellario: Mi Qoinqueecclesiensi*, Lodomerio Varadiensi, Thymoteo Zagrabiensi^ Dionysio JeviensL) Fetro Transiluano^ Gregorio Chanadiensi, Episcopis^ et Petro electo el eoDfinnato Wesprimiensi, Ecclesias Dei feliciter gubemanlibus. Petro Palatino^ CtMite Supnroiensi^ et Judice Cumanorum ; Thoma Bano totius Sclauonie, Wgrino Weywoda Transiluano^ Comite de Zonuk; Matheo, Magistro Tauamicomm no- ; Stephano^ Magistro Dapiferoram nostroram^ Comite Borsiensi; Petro Ma-^ Digitized by LjOOQIC 86 gistro Agasonum nostrornm^) Rolando Magistro TnnamicorQm Domine regme^ karissime consortis nostre, Comite de Zana ; Moys Comite Symighiensi, Michiftele Comite Nitriensi, Bagum Comite de Zala, Iwanka Comite Albensi^ et aliis qnani pluribns^ Comitatus regni nostri ten^dtibttd et honores. £ dipL Uniig. SiMitoyi p«f . 424. — Pej6r 6. Codez Dipl. Regnl Hwig. ecel. et dT. T. V. t. U. p. 277. Ammo 1277. LadisiausRex Timotheo Episcopo Zagrabieusi ejusque suc— cessoribus Comitatum Gerzencze seu Berzencze una cuni. collectis marturinarum et septem denariornm ac zalu2i* narum confert. Ladislaus etc. Etsi quibuslibet coronae regiae fidelibtts et devotis aperire debemus munificentiae nostrae manus^ illis tamen, et maxime pradatis Ecclesia-- pum tenemur ardentins et spedalius respondere, quos Yidemus nostris et regnl nostri negotiis insistere fideUter et devote ; et praesertim com per hoc et honor accrescat regius^ et salns attendatur animarum. Proinde ad yniuersomm netitiaair harum serie volumus pemenire^ quod gralam et commendabilem fideiitatem et nieritoria ac multiplicia obsequia ven. Patris Timotha, miseratione diuina epi«- scopi Zagrabiensis, diJecti et fidelis nostri^ quilHis in regni nostri negodis, efe coram nostrae maiestatis ocnlis absque aliquo offensionis scrupulo stodnit nmlfti^ pliciter complacere, attendenles, volentesque ob hoc eidem dtgnae remuneratiottis beneficio complacere; licet respectu eius^ qnod ad praesens sibi conforinuv^ potiora mereretur; in aliqualem tamen recompensationem fidelium obsequionMtt eiusdem Episcopi^ de baronum nostromm consilio et assensti, eoatnlimns sibi^ et per eum episoopatui Zagrabiensi^ Comitatum de Gensencze^ cnm coUecta mar-* turinarum et septem denariomm^ tenendum^ habendum et possldendum, perpetao et irreuocabiliter^ pacifice et quiete; cum illa et eadem libertate^ quo possessio- nes et populi dtcti Episcopatus Zagrabiensis a temporibus sanctomm praedeeesso-* rum nostrorum^ illustrium regum Hungariae^ gratulantur; statnentes^ quod iiee banus Sclanoniae, mtione collectae marturinamm et septem denariomm^ ac Za-- ksinarum; et similiter magirter Taueraicoram nostromm, nomine eiusdem cot^ kctae septem denariomm^^ de ipso comitatu de Gerzencxe prouenientinm^ prae^ dielnm episcopiun et snccessores suos praesumat vel debet molestare. Et ixk^ ^mper vniuerd populi, in eodem Comitatu de Geraencze existentes, nec bMi^ nec indicom suomm iudicio in qnonto articido debeaiit snhiacere; qttnm qmMn Digitized by LjOOQIC 8t imllMnm^ Mn vt li^n«fMi^ sed in ^sMiioMii f^vjMbiaa eplie#piitiii ZSagNK tieosi contiilerimiis irreaooafaSIitep posBidere. In onins rei memoriani et perpe- tua firmitalem praeeentes coneessiinus litteras ^p^eis sigiUi nostri munimine Toboratas. Datnm per manns M. Demetrii, Praepositi Albensis^ anlae nostrae Tiee-Cancellarii dileeti et fidelis nostri^ anno Domini MCCLXXVn, regni antem «O0tri anao quinto. imm. Hiit. Bcek aaf. ^ SS. ^ iMoii. Tm. VB. piif. m. Anno 1279. Lidislaus Rex privilegium Nicalai Bani totius Slavoniae de libertatibus Nobitium Campi. Zagrabiensis transsumit et confirmat Ladislans, ^ei gratia Hungarie^ Dalmatiev Croatie^ Rame^ Seruie, GaHilie^ Lodomerie, Curoanie, Bulgarieque Rex. Vniuersis Cbristi fidelibus, ad qjaos pre- seiles peruenerint, salutem in omnium Saluatore. Ad vniuersorum notitiam tenore preseDlium ^olumus peruenire : Quod accedens ad nostram presentiam Comes La- dislaQs, filius Gumzyna^ Jobbagio Castri nostri Zagrabiensis, pro se et aliis sociis exhibuit nobis priuilegium Nicolai Bani tolius Sclauonie^ petens cum instantia^ vt idem ratum habere^ et nostro dignaremur priuilegio confirmare; cuius quidem primlegii tenor is est: Nos Nicolaus, Banus totius Sclauonie^, significamus tenore presentinmi) quibus expedit, vniuersis : quod cum feria tertia proxiroa ante ascen- aonem Domini congregntionero regni Sclauonie Zagrabie haberemus generalem. vniuersi Jobbagiones Castri Zagrabiensis ad nostram accedentes presentiam^ in tommoni concilio predicto^ conditiones libertatum ipsorum antiquas nobis ex- posQorunt snb hac forroa: Quod persolutis commutationibus descensunm^ ex parte ipsorum prouenientibua, nec Yice-^Judex noster^ ant Curialis Comes eius- im^ descensum facerent^ eo facto a debito coromutationis descensus iidem Jobbagiones castri essent expediti ; si vero descensum non facerent, ex tunc Mmei in anno^ sciHcet circa festum Sancti Martini^ ratione eiusdem descensus., "Comtti nostro decem et octo pensas iidero Jobbagiones dare tenerentur; et sub eidem forma ratione descensus nbsiri in festo predicto nobis octo marcas soluere tnerentor; eo quod nec Judex noster^ nec Curialis Comes ipsius in eundo versns ^ioid^ vei redeuido, deseensntn facere possent inter ipsos^ vel familia eomndem^ *art 1011». Item quantnm in habita compositione aduerse parti darent. tantumdem 'JiAd dare tenerentur^ nee aliquis possesi^onatns ratione alicnins debili deberet MHfliaari. Si quto verb ex ipds ooptwroaeia daetus: viiqae- sejitioMi^i tennimua Digitized by LjOOQIC ijm parere negligei^ pMm eiwcle» iemfllri» CpMe Micis nostri recipwe teneretur, et receptam ipsi Comiti nostro assignare; nec aliqnis inter ipsos terrestris Comes esse posset, nisi de communi coasensu eonmdem; et eaolnto termino anni terrestrem Comitatum renonandi haberent facoltatem. Sob- innxemnt etiam, qnod nullns colleclorum Jobbagiones in cura eorom Jobbagionm Castri existentes dicandi haberet oplionem ; nec ratione iudiciorum exercitus ipsop^ possemus aggranare, nisi eadem collecta emergeretur per regnum supradictum» Curialis uero Comes Zagrabiensis predictus nuUo vnquam tempore posset descCT*^ sum facere inter ipsos. Nos itaque audilis, et intellectis libertatibus supradictis^ Yolentes plenius certificari de eisdem, vnluersos nobiles regni, quorum multituda aderat copiosa, requisiuimus^ qui vnanimiter retulerunti quod iidem Jobbagiones castri, a tempore, cuius non exstat memoria, in libertatibus predictis permansis— sent. Vnde nos per Nobiles regui certificati de libertatibus supradictis^ easdem^ ne in futurum per quempiam possint irritari, presentibus duximus roborandas. Iii facti memoriam, et cautelam ampliorem^ presentes contulimus sigilli nostri mn-- nimine roboratas. Datum Zagrabie in ascensione Domini. Anno ab incamatione eiusdem MCCLXXVIII. Igitur nos iustis et legitimis petitionibus eiusdem Comitis Ladislai fauorabiliter inclinati, ipsum priuilegium ratum habentes et acceptum, de verbo ad verbum presentibus inseri facientes^ dupplicis sigilli nostri patrodnia duximus roborandum. Datum per manus discreti viri: Magistri Nicolai, aule no*- stre Vice-Cancellarii, dilecti et fidelis noslri. Anno Domini MCCLXXIX^ regni autem nostri anno septimo. TraBfiimptae ac confinnatae a Sigifmando Rege a. 1436. et a Vladislao a. 1514. Ex haram paii yidimato libe- ralitate III. D. Baronis BedekoTi^ obtlnnit eas Georgiof Fej^r et exhibnit in Codice diplomatico R« Hnngariae. Tom. V. Vol. U. p. 49S. Anno 1279. Comitatum Wolkov (Valkovienaem) jurisdictioni Ducis totius Slavoniae subjectum fuisse patet Capitulum Ecclesie Beati Petri de Posaga^ omnibus Christi fideHbus, Umt presentibus^ quam fiituris^ salutem in Domino sempiternam. Ad vniuersorum no^ ticiam harum serie volumns peruenire: quod Ladizlaus, filius Comitis Pasca, et Nicolaus, filius Emcbud^ ab vna parte; Magister Dacianus^ et Christoforus, filii Johannis, consobrini Comitis Pasca, ab altera^ coram nobis personaliter compa^ rentes^ ydem Ladislans et Nicolaus confessi sunt vina voce, quod terram BorMdl vocatam^ in Comitatn de Wolkou existentem, qnam rex Bela felicis recordatioBte adhnc tempore ani Dncatns Comiti Pasca^ patri einidem Ladiilai eontnlerat, Digitized by LjOOQIC tase nvd^etateni id#» Ladi^dws flO|m^^ NiealMS eo: coBcessiaiie j^gia d/td&y nt et asdgnanit, supradictia rMagistro Dacyano^ et Ciuistoforo, pro qiia^«g^tc( et. chidbins jnarqis^ partiia in deAariis^ et.partim ia estiniacione condigna^) plena rec^ptis^ v^ndidissent perpetuo ppssidendam;, qnas tamen XL et duas marcas^ Magis^r Dacyanns et Cliristofbras persolnerunt coram nobis Ladizlao et Nicolaa praiotatis. Dixit etiam Ladizlans, qpiod non solom predictam terram Borsod^ pra peidicta summa pecunie vendidisset, yerum eciam maxime pro eo dedisseLi quod CDm Comes Faska, pater eiusdem, in extremis iaboraret, patema benediction& nbi inianxisset, vt si lieredum solatio deslitutus fieret, nemini de cognatis suis eaodeoi terram vendere seu dare presumeret, nisi filgs Johannis, cons6brini sui, Tidelicet Dacyano et Cluristoforo prenotatis. Nec hoc pretermittimus, quod La-» dislios et Nicolaus prenotati, recepta sepedicta pecunia plenarie, priuilegium Re- gb Bele, super collacione eiusdem terre confectum, in manus Magistri Dacyani et Oiristofori slatnerunt coram nobis. Sepe dictam terram Borsod^ in metis et teRDinis, in ipso. priuilegio continentibns, tenendam^ et possidendam in fiiios fiiio^ rao suorum relinquendo. In cuius rei memoriam firmitatemque perpetuam pre- Benles concessimus, ad instanciam et peticionem Ladizlai et Nicolai predicto- lUB, sigilli Aostri munimine roborando. Datum anno Domini MCC. septuage- Amo nono. fej^. Codex Dipl Regni Hung. T. V. y. U. p. 588. i.:icxiii. Anno 1279—1419. Privilegia Communitatis Nobilium Praedialium castri et oppidi Reicha seu RoviSce, nunc in confinio militari siti. Nos Nicolaus de Gara, regni Hungarie Palatinus, et ludex Comanonim, Bec non Comes Petrus de Peren ludex Curie Serenissimi et Magnifici principis 'omini Sigismundi^ dei gracia Romanonim regis semper Augusti, ac Hungarie elc. regis, memorie commendantes tenore presencium significamus, quibus ex- pedit vniuersis. Quod cum Elias filius Mykech de Welike, Comes terrestris Reychensis^ nec non Ladislaus filius Michaelis de Fodorostyna et Petrus filius Pelri Chvrcb de Pribenoch^ in eorum ac vniuersorum et singulorum predialium el Nobilium Castri Reychensis personis<) domino nostro Sigismundo regi^ in eo, fKMl quamvis ipsi et qnilibet eomm prediales et nobiles Jobagiones Castrenses cxistendo^ per diuos reges Hungarie, propter preclara progenitorum eomm semicio-^ ^ merita specialibns libertatum prerogatiuis et graciosis indultis, vigore certo- ^ litteralium Instrumentomm exinde confectomm^ fuissent et essent presigniti^ (fw L PriTfl. ei liben.) ^.^.,1 2 .^ (^OOglc »0 M0«6B(pl0 tt iMDpOPO^ CQIW CMnMlQBI ttOII ^xMMW^ Ml IHOTU pf6VUSRI0EI m HOW'* Hm Tcnrui cC Baliindiiiiii Mnfionciufli logilfwD^ yhn Dranni conMlliiUiiui^ et iuxta eomidMi libortales xtA fiiisMiit ot gtvfsl fndqiio ^ebomit 4o raro ot gmah* 4oro; iiidiHoiiiiiiiis tamoii Marliiiiif fietos 4en do Zoroddiol^ IMeralia oom bnh* niiiionla^ qoo apiid 00 kabiiissot, manilraa aiis Tondicando^ ot prooriaois ooffwn fibortalftiia firaiidiilontor obmaro machinando^ tam ipao Martima oors^ qnam de- mnm noUlia dondna consors^ noc non filg ot adliorontea ipaina Hartfni doni, ipoon nobilos Caatri prodicti dinoraifi pecnniamm et alija taxis^ nec non daqjs^, exaceio- nibns^ et somidljs, sepe repBcatis oicibns, eis et eorum singnHs iinpositi&) et A ^ ezactts et oxtorsis, certis ociam possessionibns^ et porcionftns possossionarqfl qonndlomm ex eis pro so ipsis occnpatis^ et illic snos msticos localis, ipsis^ Tt «os premissis oomm HbortatH^ns ac possessionibns et porcionibus possossionarijs piinari^ ac in rusticos conuertere possent, contra premissas eomm libertatos «t gmdosa indulta muHiplidter impediuissont^ tnrbassent, et agmuassent, qno-> rimoniam porrexissent In contrerium Toro Bricdus fiKus Androo do Saarkecs^ fo- miUaris prefato domine et fiUoram suoram^ ad musdem domini nostri regis pro* «enciam accedens^ nominibus et in personis ipsoram filiorum et relicte Har- lliii Bani, ipsos prediales prefato Martino et eius filijs datos^ iuxta suam re^ giam donacionem ois factam^ conseraasse^ ex ooque ipsos in premissis innocentos oxistero patefecisset Et huiusmodi querelis ambaram pardum percepliSf idem do-- minus noster rex nobis inter eosdem prediales prefatamquo dominam et filios cius omnibus Juribus et litteralibus ipsorum InslrumenliS) factum premissum lan- genlibus*, examinatis^ proposicioidm^e, ac idijs legittimis documentis intollectis^ Tenim et iostum Judicium facore demandasset, huiusmodique Judicij et iustide inpensio ad presentes octauas diei Medixline (sic) fiiisset deducta. Nempe eisdem octauis instantibus prescripti Eiias filius Mykech de Tolike Melyke^ comes terrestris^ Item Benedictus filius alterius Mykech de Rempoch^ Bricdus filius Marlini de Kletynch et Lachk fiUus Stephani de Iwanoch, prediales dicti castri Reyche, pro se personaUter^ pro Stephano Toro et Simone filgs Mattius^ Yrbano et Thoma filys Georgij, Nicolao filio Dermthych^ Georgio fiUo Johannis^ Lachko fiUo Stephani^ Petro fiUo eiusdem Lachk, Thoma fiUo Dyonisij de Petrosinch^ nec non Petro et Clemente fiUjs Gordose, Andrea sartore fiUo petri^ Anthonio filio Myke^ Nicolao fiUo eiusdeiO) petro, dicto ZerdUonich ; Matheo^ Francisco et Nicolao fil^s Michaelis^ Johanne fiUo Iwan, Adriano fiio Fabiani^ NobUi domina reUcta Thome^ Nicolao dicto Twrina, et Matheo fiUo Petri de Zobchynch, Ladislao fiUo Mychaelis, et Yalentino fiUo Nicolai de Fodrostina, Demetrio et Gregorio fiUjs Bavk^ Andrea fiUo Laurencij Leokes, Blasio et EUa fil^s Andree, Kemyn fiUo Fabiani^ Matheo fiUo Ciementis^ Jacobo et Johanne filijjs Laorency, ac Georgio fiUo Nicolai de Dragchewch, Nicolao filio Nicolal) Briccio et Stephano fiUjs Martini de Kletyndi^ MarUno filio Blasij^ Anthonio filio Petri^ Stephano dr Johanne fiUjs Johannis, Thonui fiUo Petri, Wallentino filio alterius Petri, Petro filio Iwan^ Thoma filio Blasij^ Blasio fiUo Fabiani, Matheo fiUo Iwan^ et nobiU domina relicta Petri de Iwan- koocb^ discreto Tiro domino Stepbano plebano sancte cracis de WeUke pre— ^cta, Symone filio Emerici^ Nicolao filio eiosdem Emerici^ dominico fiUo Laorencij^ Hartino filio Thome, nobUi domina reUcta Clementis, et Clemente dicto Dragayecli de Mykostina, Anthonio fiUo Dyonisq^ Petro fiUo Iwnosonych, Johanne & Valentino iUijs Iwan de Somrakooch, Marco fiUo Dragynych^ Georgio fiUo eiosdem, Matheo Digitized by LjOOQIC litM,^ Anthoiia fiio etesilrai, Nicofaia fiia lUtbei de Lippa, Georgio iUia iMcf^et PMOa filio BlMij de predicta Welike, Nicolao Venis filio Petri de Wleh0-^ kMtiM, domiiui reMcta JohanaU S^ Petri, Nkolao fiKo Stephani, fiUj pwBok, Nieolao filio Petri, Georgio filio Nieolai, Nobili domina r^ta &eyorij, Paiil(> iUo Nicolai, Thoma filio aiteriiia Nicolai^ et Symooe filio pwnek de PetoKbuch, leUi domiiMi relicta Blaaq^ Adriano et Benedicto filija Thome, Jobmine dicio- KwlLetiiydi, Wrbano filio SteiriiaiiL, Fabiano filio Panli^ Johamie fiUo Petri^ Mathea flte Paoli, Tboma AntboBio et Blasio filijs Stephani^ Georgio et Matheo filijs Mird, Georgio litterato et Gallo filija eiusdem Mathei, ac Iwan filio Jobannis de Wsdikoocb, Johanne fiiio Mycbaelis, Benedicto prediali Maichecb fiiio Mathei^ Jdkuma et Stephaiio filye Tbome, Thoma filio Petriv Matheo filio Stephani, Nobili DoBiaa Rosa Yocata relicta St^hani, Thoma filio Andree^ Puceko filio Hbtome^ ABlkttio et Stepbano fiiys Georgy, Ztanko filio Petri^» Matheo et Stephano filqe Kebielis de PrUiinoncb, Jobanne filio Wrbani, Gregorio filio Anthonij, Andrea ilio Mathei^ Antbonio filio Hienie^ Georgio filio Mykus, Malecs filio Iwan, Berlek filk) Gr^rij^, AntboHio filio Vatentini, Jacobo filio Jofaannis et Fabiano filitf Wfkuii de Wlkanoiich^ nobili domina Znegawa vocata fiiia Johannis filij Fabias) d# BMpostyna, Jlatheo filio Dyonisq^ Geof gio filio Jobanms^ Clemente et Yatentiio % LoveMij^ ac Symooe filio Oementis de QMrenkostyna, Benedicto filio Oie- Mtfs et Anihonio fiiio Thome de Ranidonch, Emerico filio Adriani^ Andrea tto Banabe^ et Wrbano filio Fabiani de Strehiayeiistyna, domino Matheo saeer-^ dole ttio Nicolai, Ciemente fiMo alleriw Gregerij, Stephano fratre eiusdem Cle-» Milia eamali^ Demetrio filio Blasij^ Wateiitino filio Jacobi^ Stepiiano sarrore, de Aragowaneii, Jehanne fiiio Andree, Gregorio filio Benedicti^ Thoma filio Dyo- Bisi], Aadrea filio Bamabe^ Anthonio fiiio Andree, Demetrio filio Jobannis^ Va-*^ legjio filio Iwan^ Panlo filio Martini, et Qemente filio Thome de Lokachoncli^ ttagoiiia filio Blasij, Myke et Panlo filijs Petri de Blasistronoh<) nobitibas predia- Ubs et Jebagionibiis prefeti Castri Rey^e : eosdem in presentem cansam intro- Bilteiilo, ijdem cnm procuratorijs litteris Comitum et Judicum Nobilium Comitatus Crisyensii., ab vnay parte vero ex altera prefata< nobilis domina relicta prefati ImBA Bani^ Ajuia Toeata^ et Georgius filins eins^ coram nobis adberentas^ A ifsi predialas esbibicioM litteramm priuilefl^aMum* domini regis Lodouici^ duo-* hs Sigillie suie dapplic3>u8 pendeBtibuss ybo priori el anticpio in partibus Wsuro iepeidtteiy et aMo no¥0 coBsigaatarum^ aaBO grade Jlfillesime trecentesimo quin-» fwpsiao aoixto^ octmie Idus Apiilis mensisv regni autem sui anno ^into do-* cino confeclarum^ et tandem duedeoimo Kalendis mensis^ Junij, Anno domini ttlisiBo fBeoentesiBio sezagesimo quarto oonfirmataram^ qne tenorem litterarBm f^ Ladislai fil^ Stepban^. fiUj^ Beto regps ^artL Anno domini MiHesimo du» <|ttitesiaK> aqituagswno mm^^ regni autem^ sui anno septimo subortaram, verba^ ^ et confiriBative* ini se> habebaB> priovea eoium^ et se ipsos^ Yoluti nobilee 'oHsmiea Casiir * prediales Comitatus de Reyclie^ a ludicatu, ludicio^ lurisdic^ CMe elpoteatato fiiy.HeBvyci.BaBi, Nicolai uidelicet quondam Comitis de Reyclie t iiiomm ComitBm pro tampore coBstitutoram, per ipsum Ladiriao rege medi^ liHtris iB eisdeni' eoBtoBto, pure & simpKGiter, de gmcia sua speciali^ tanquam *Me el natarales seiuieiiteS' suor regales^ vltra Drauam* oonstitutes, iuxta libep» l^eorondeBi^nobiliunH «usB|itos exstitisse deciamndo^ littepas Capitoli ecolesio^ ^Waiensie prioilegiales^ domiBe Maiie reg^ relatoiia reseriptas, (jparto die feoi« Di|^?dbyLjOOgle sexte proxiine ante festom beat6ruin ^hilippi et Jacobi Apdstciloruin anno ^omihf BGIlesimo trecentesimo nonagesimo primo emanatas^ babentes in se tenorem litte- rarom einsdem domine Marie regine adindicatomm^ eidem Capitnlo directamm^ presentaront continentes: quod inter predialas et nobiles Jobagiones Castri de Reyche^ litteris in eisdem nominatos^ vt actores ab vna<) ft inter Stepbannm fiUnm Stephani filij Mychk Bani<) parte ab alia, super occupacione eorundem predialium^ et quommlibet lurium ipsomm^ coram ipsa domina nostra regina lis mota^ ex* stiitisset; in qua quidem lite, ipso Stephano filio Stephani deficiente^ eadem do- mina regina, vniuersa predia^ et quaslibet porciones possessionarias dictoram predialium^ ipsos ab antiquo contingentes^ sub condicionibus et libertatibus eoram eis et eoram heredibus perpetuo possidendas^ restatuere commisisset ; Paulus ita- que dictus contra de Nagech, homo reginalis^ ad id specialiter transmissus^ et magister Gregorius Canonicus ipsius Capituli. testimonium, ad facies vniuersonnn prediorum et porcionum possessionariaram prescriptoram predialium et nobiliam Jobagionum^ videlicet Johannis filij Emerici de Zelna<) alterius Johannis filij Fa- biani de Rempoch, Georgij filij Fabiani de Saulfelde^ Wrbani filij Fabiani de Wlkanolch, Andree filij Baraabe de Lukachouch^ Petri filij Iwan de Welike Me- like, Petri filij Blasij similiter de Weliky Melike, Michaelis filij Petri de Pribi- nouch^ Dominici filij Jacobi de Rathkpetherfelde^ Ladislai'filij Dominici de Saulfelde^ ixregorlj filij Fabiani de alia Wlkanolch, Petri et Benedicti filiorum Dyonisij de Cherakoch^ Dominici filij Laurencij de Keresthur, nec non Nicolai filij Ladislai de Kletynch, alio nomine Lehafelde<) Mathei filij Martini de Lippa, Dyonisij filij Blasij similiter de Welike Melike, Mykech filij Stephani penes fluuium Marocha, Petri fifij Vlchyak de Capite Velike filij predicti Georgij filij Iwan de Wechkolch, Ladislai filij Michaelis de Fodorostyna, Myke fluuij Punek de Myrostyna, Mathie filij Gre- gorij de Deraechynchyna^ Benedicti filij Johannis de Hranizlauch^ Benedicti fllij Dragina de Drageverolch^ Fabiani filij (Jeorgij de Moysna, et Laurencij filij Petri de Radozlaustyna nominatoram, in tenutis et pertinencijs prelibati Castri Reyche babitoram, vicinis et commetaneis eoramdem vniuersis^ inibi legitime conuocatis et presentibus^ accedendo, memorata predia, seu possessionarias porciones^ cum earan- dem Ttilitatibus et pertinencijs vniuersis annotatos prediales ab antiquo contiii- gentes^ eisdem et ipsoram heredibus, sub condicionibus et libertatibus premissis prefato magistro Stephano filio Stephani filij Mychk, in hac parte silencium im- ponendo, restituissent el commisissent, nemine alio contradictore inibi penitns appa- rente, perpetuo possidenda et habenda; quibus quidem litteris per ipsos prediales productis, seriebusque earam perceptis et intellectis^ eadem domina dictusqae Georgius filius suus^ se et alios filios dicti Martini Bani^ preterea dicti prediales similiter se ad pacis reformacionem in premissis faciendam^ per nos transmitti postularunt. Quos, cum nos ad eandem pacem faciendam benivole admisissemns^ fandem sicuti prescribitur, prefati Georgius filius et nobilis Domina Anna relicta ipsius Martini Bani, pro se personaliter, pro Ders vero et Petro filijs eiasdem Hartini Bani^ ijdem sine litteris procuratorijs^ quoram onera et quelibet grauamina^ fli ipsi simul uel diuisim de subscriptis resilire et ea reiterare uellent et conaren- tur, super se cunctasque eoram hereditates et bona receperant ab vna parte; siqnidem, ex altera, prefati Elias, Benedictus^ Briccius et Lachk prediales, pro se ^iliter personaliter, pro predictis vero alijs prediaHbus^ cum prescriptis prooora- forijs fitteris, Doslri comparentes in presenda^ dixerant et proposuerant in hono Digitized by LjOOQIC <9 ■jodiiitl? qibd tp^ ex Sk&scam&^ it^kfSivanvirmM magfBtrorQm Creorgij ffii| Pebi ie Dombo, StephsdHfiBj Pebi do Bocbka:, et alioram^ pro pace inter eos* fienda laborandmii^ taliVer Mncordassent dr ad peipetae pacis Ynionem deaenis- sent, Tt tam premissam cansam inter eos motiEkm et habitam^ qtiam eciam alias Tnniersas €ft singidlas, bactemis inter eos et prefatnm condam Martinnm Banum exorlBS et sn^tatas, tamqnam sopitas et cassatas, condescendere fecissent, seqne ahemalim et mntna yicissitudine^ snperinde expeditos et modis omnibns abso- htos reddidissent: cnnctas et singnlas eansales litteras^ ybilibet sub quibusuis yerbonim formis^ aHenitram donfectas^ iimnes, friuolasque, et exMbitoribus nocitiuas relmqaendo^ ymo concordarunt, supersedere feceront, cassarunt, & mortifica- nmt coram nobis, hys articolis moderami&um specifice adiectis^ quod ipsi Geor- giad, Ders et Petrus filij^ nec non nobilis domina Anna^ relicta prefati Martini Bani, ipsorumque heredes et posteritates vniuersi^ prescriptos Eliam Comitem ter- restrem<9 aliosque prediales^ in superioribus nominatim conscriptos<) et eis succe- iCTles semper temporibus successiuis, perpetuis in illa eorum libertatis prero- gatiya et gracia, quibus priores eoram^ et per consequens ipsi ante tempus pre- smpte donacionisv ipsi Martino Bano facte^ freti fuissent et gauisi^ inmutabiliter et iBconcusse conseraare tenebuntur^, nullamque nooitatem, vltra dictam libertatem, svper eos et eoram posteros facere et immutare valebunt Et quod ipsi prediales M cmieti eis succedentes^ ipsis filijs, et relicte Martini Bani^ eoramque heredibus mcati eoram ueris et naturalibus dominis, semper obedire, ipsosque uereri^ ser- niciaqae et dacia ac coUectas debitas^ sicuti alias^ dum sub manu et potestate regie maiestatis fiiissent constituti^ fecissent et exercuissent^ locis et temporibus ingraentibas^ eis dare^ amministrare, facere et exhibere obligati haberentur. Sic et eo modo^ vt per tempora euiterna^ in quolibet anno^ quilibet ex ipsis puta predialibas^ de predio suo sibi subiecto^ quantecunque quantitates existerent^ in qoolibet die festiuitatis beati Georgij Martyris, singulas duas pensas denariorum nose monete, deinde uero secundario in qualibet die festiuitatis beati Martini Confessoris^ ipsi omnesque prediales communiter et indinisi^ septem marcas com- poti regni Sclauonie, pro qualibet scilicet marca duos florenos nouos computando^ prefatis filijs et relicte MartiniBani in heredum heredes, pro coUecta dare et sol- nere tenebnntur; ceteram, quia ipsi prediales regali vel reginali maiestati^ dum Tltra Drauam in regnum Sclauonie subintrassent^ iuxta ritum antiquum victualia dare fnissent astricti^ idcirco ipsa regaUs nel reginalis maiestas, quandocnnque ti qnocienscanque illnc in ipsum regnum Sclauonie accederent, huiusmodi uictualia aemper, tociens quociens hoc eneniret^ non ipsis regali aut reginali maiestati, sed precise ipsis filijs et relicte Martini Bani^ aut eorum posteris, tanquam eoram dMmiis, dare et aministrare debebunt ; nichilominus autem, sicut ab antiquo fuis- set eonsnetnm^ ipsi prediales pro faciendo Judicio in yilla Keresthur^ sedem Judi- dariam habebunt^ eo modo^ quod ex parte ipsoram predialium Comes terrestris Mnun, ex parte nero prefatoram filioram et relicte Martini Bani^ uel heredum «anuD^ Comes uel officialis eorum^ pro tempore constitutL) ibi in dicta Kerestbur^ aede Jadidaria, pro ipso Judicio faciendo simul et ad inuicem, non nero diuisim eonsedebant, causantibnsque et queralantibus Judicium facient, de quo quidem Jndicio ipsornm amborum ComituiO) si ipsi litigantes contentabuntnr^ bene quidem, sicnt solitam fiiisset^ buiusmodi Jadicium et eins examen per partem, qne in CMmun ad sedem Judiciariam Nobilium ipsins regni Sclanonie pro ha-' Digitized by LjOOQIC U: beiida Mieradot* MmenKm, Et MUet» ri alfvMi pBFctei V^Vf^ ^^ regiaBi^ inxta liberlaten dictonim «dafiun^ eaunDev hiiMBodi JodkiQ traMfsrra podaeti ybi aatMi alifna caMi4ici8) Tel litigaw, earan ipfiis naibobafl Coaiai^ b«a aliqiiateniia ooniii«ceretv, daaa parle» iHmgiomro^ y^ alionm paaaMinuiB, Comea prefialorwi filiomm prefiiti Martim Baiii et doiuM, ebraai^e aaoaeoio rani, tereiam vero iwi(tet«a Comea terrestria 4»soram j^didiisi aemper pM se reciperfnt et toUerent^ boc boc pretermieao, ^iod prefati domiaa et Georgios fitiaa ipsiiis Martiiii Bani, Bominilma poram.'»Bpi!ia predio mAfiCfi^ et ewvndemi particnlas prefatnm Martinnm Bannm ab eis receirtaa, et alienata nidelicet pre- dietom predinm Rempoch condam Jobannis fiSq Fabiavi nolnli domine filio sn» caqjngi predicti Benedicti filq Mykech; item predinm Fodorostyna prefiata La-- dislao^filio Ifichaelis fily ValentiBi, 8«b eisdem metis^ qoibae twta fhiasoBt^ deonde de predio Saulfelde fenetnm qnadraginta cnrribim aptnm^ qnod ipse MartiBus ad suam propriam Cnriam de TapaloBcb appficasset; item de predio LnkaBoeb illara pariiddam terre arafailis^ qiam ipse MartiBBS Bann« pro se ad cinitalei suam Reyche appUcasset, AnthoBio filio YaleBtiiii cnm firatribns snis; item de predio Pribinoacl^ tria ingera terre arabUis, ^ nnnm fenetum ad possesnMOBB snam Konzka occupatas^ deinde de predio Hranizloach, illum montem^ qiA anta pre&tam Reyche baberetnr^ et quem ipse Martimis eidem Reyche af^licasset, poak hoc de predio Roysna iUara partem cum loco sessionaU ipsius predii, qaas ifm Martinus ^o se habuisset, Vrbano fiUo Fabiani et Emerico fiUo Adriani; itrai pfe» dium Radoslastyna ex integro Bmerieo filio Fabiani^ in heredum heredes, mk condicioiubus et lUiertatibus antiquis^ iure perpetuo tenenda dujGerant pleAO hu» remitenda, eatenus yeluti eis ab anltiquo pertimkmnt, predictnm eciam Woleb»- kostyna, quod pro muic ipse Nicolaus raSus poasidet,) et qnod ynum ex dieti» predijs prascriptorum prediidium exstilisset, in numerum eorandem predieraBft vice versa coraputarant» e( iBBMseuerant., sab dael|)s et seraicqa, Uberlatiaque pr^ assertis. In cuius rei memoriam et perpotuam firmitatem, presentes nostras. Utr^ teras priuUegialeS) sigiUis nostris authenticis pendealibus coBimuBitas, ipsi ES» Comiti terrestri et aiys prelUiatis pradiaUbus duximus ooneedendaa. ]>atBm Albe tiicesimo sexto dia octananwi diei MediYtine (sic) predictaram. Anno domini JtSI^ lesimo quadringenbasimo decimo nono. Oli«iB«lif Mcnlbr. in AMUyio RegBi Croaliit N. R. A. 561. Nro.96. Digitized by Google •ft Anno 1283. 12. Maji. Spalati. JoanDnes, Spalatensis Archiepiscopus et totius Dalmatiae, Croatiae, Slavoniaeque Primas, Episcopum Scardonensem, ne in alienis Dioecesibus potestatem ordinis et jurisdictio* nis episcopalis exerceat, serio monet Johannes diuina miseracione Spalatensis Archiepiscopas, tocius Dalmatie, ChNitle) Sdauonieqae Primas, venerabili fratri domino N. per eandem episcopo Seardonensi^ salntem in domino. Testante sacro Concilio amio preterito in Spa- iMo Mi^ato^ ordiMSse ac firmiter prec^pisse recoUmQS, qnod nallirs suffraga- 'aoeiam nosbrormii^ in preladiciam alterias, elericos alterias dioecesis ad sacrois promoaere, ant alia ecclesiastica et episcopalia sacramenta ministrare sob pena qoingentnram libraram. Sed sue diecesis finibas sit conten- Qaod preceptam et tam salabre statatam venerabilis frater noster G. dei gnc» Tragoriensis episeopas, in festo beati Dompnii^ presentibas nostris saflFlra- gaMia, et Tninerso clero^ vos infregisse graoiter nobis est conqaestas^ dicens^ vos tHAencettses Qericos ad sacros ordines promoaisse, ac eis Crisma contolisse, ■ec noB baptisma paraoloram^ ac alia sacramenta ecclesiastica et episcopalia ce- kbraMe^ in sni preiadiciam et graaamen. Cam dicti Clerici Sibenicenses et to- tsn Sibenicam, sabiecti siat de iare episcopo et episcopatai Tragoriensi^ exca*- mtes nos omnia sapradicto nostro maadato et aactoritate fedsse. Hanc totam soam qaerimoniam nobis impiagendo et coatra nos coaqaerendo, plarimum nobis, qiin poctas supra modam debitam, exstitit infestus et molestus, tamquam grauiter saatiatos et afiflictus. Et fH bene recolitis, cum nuper in societate Pauli Bani ad Bos accessistis, super eodem fecto non solum a Traguriensibus^ sed etiam a Spa- lateimlHis, gramssimas lamentaciones et terribiles conquestioues in presencia do- ■im potestatis Spalatensis et omnium nobilium Spalatensium, non absque magno Bostri cordis dolore^ et multi certaminis agone, opposita eUam contra nos rigida, dnra^ aspera et molesta appellacione, audiuimus. Super quibus omnibus grauiter afliicti et perturbati, ad instanciam et preces multas omnium suffraganeoram no- strornm, qui presentes in festo sancU dompnii exsUterunt, taliter vestre frater- Btati scribimus et per hoc presens scriptum nostrum firmiter et districte preci- pimns et precipiendo mandamus : Quatenus in antea, sicut graciam beati dom- pn et nostram caram habetis, et dicti concilij penam uultis effngere, supradictam «dlatenas acceptetis et in predictis nuUatenus excedatis. Alioquin indignacionem Digitized by LjOOQIC beati dompnii et nostram ac rapradicti concilij penam^ si contra feceritis^ procol dubio incurretis. Data Spaleti in palacio Archiepiscopali die Martis XII Madij infra octauas beati dompnij. Indictione sexta. Orif . membr. Iii mea coUeclione Diplomalom origiDilinm. Anno 1285. Badislaus, Comes de Glaas, Verbas etSana(nunc inCroatia Turcica), agrum et insulam Tympor Abbatiae Toplicensi reddit Nos Radislaas, Comes de Glaas^ Vrbaz et Zana, memoriae conmcptoir tes sig^ificamus oniversis^ qvibus expedit, praesentium per tenorem. Quod cum terra qyae dicitur Insula Tympor, sita juxta flayium Wn (Una), post oUtum ipsius Tympor, Fratri Nostro I>yonisio Bano, bonae memoriae, et Nobis, medi- anlibns instrumentis Regalium Literaram remansisset Nobisque eandem terram per plara tempora possidentibos pacifice^ et tenentibus^ nemini viventium de No^ bilibus Regni Sclavoniae contradicente^ vel pro ipsa Nobis adyersante^ yenera- bilis Pater Fr. Jacobus dictas Abbas^, et Conyentus Ecclesiae Toplicensis^ Litteras Friyilegiales Domini Regis^ super ipsa terra confectas, Nobis praesentayerunt» qyorom tenore yiso et intelecto^ prout yidimus in ipsis Litteris plenius contineri^ considerantes esse illicitum et incongruum, ut terra Ecdesiae TopIicensiSn per Nos aliqyaliter occupetur, yel impediatur^ reddimus eandem terram et restituimus Ecclesiae Toplicensi perpetuo rebabendam^ et possidendam^ eo modo: Quod nec per Nos, nec per Nostros successores, seu aliqyos de Nostra generatione, aliqya impetitio, qyaestio, seu requisitio^ pro terra praefata possit fieri contra Ecclesiani Toplicensem. In cujus rei testimonium praesentes Literas Nostras concessimus^ pendentis Sigilli Nostri munimine roboratas. Datum Anno Domini Millesimo Du— centesimo octuagesimo qyinto. £z TranMumpto Privilegionim Abbatiae B. M. y. de Thopusko. Digitized by Google W: Anno 1289. Tertio IdM$ Jumii. Ladislaus IV. Bex Joanni et Leonardo Gomitibus de Vino- dol, ModruS et Yeglia possessiones nec non jus patro- natus Ecclesiae Corbaviensis et Senyensis confirmat. Ladislaus, dei gracia Hungarie, Dalmacie, Croacie^ Rame, Serule, GalJicie, lodomerie, Cumanieqne Rex^ vniuersis Christi fidelibus, tam presentibus^ quam fotaris^ presencium noticiam habituris, salutem in omnium saluatore. Dignum est et consentaneum racioni^ vt ea^ que per inclitos reges, progenitores nostros^ sibi fideliter obsequentibns^ iuste et legitime sunt collata^ perpetuo robore fulciantur et inoiolabiliter obseruantur. Prolnde ad vniuersorum noticiam tenore presencium TolumQs peruenire. Quod nobiles viri Johannes, Leonardus et eornndem filii, filii comitis Yyd de WynodoL, Modrussia et Vegla, missis ad nos procuratoribus suis, a nostra regia pecierunt humiliter supplicando maiestate, quod nos possessiones eorom, yillas^ predia^ casteUa^ insulas^ nemora, terras^ silvas^ iura patronatus ecciesiarum de Corbouia et de Scenya, que et quas ex coUacione iUuslrium Re-^ goffl Hangarie, progenitorum nostrorum, piarum recordacionum^ iuste et legitime possedenint, eis relinquere dignaremur^ et nostro priuUegio confirmare. Quorum aos instis peticionibus fauorabUiter inclinati^ attendentesque fideUtatis et seruitio- nm merita graciosa eorundem Johannis^ Leonardi, predictorum comitum^ que ka- rissimis progenitoribus nostris Ulustribus Regibus Hungarie et Stephano Regi patri Mstro renererendo cnm fauore snmme fideUtatis impenderunt, pront nobis per r^ciones fideUum nostrorum est relatuuL, considerantes et obsequia eorundem initiiita, que in recepcione nunciorum noslrorum ad curiam Romanam et ad in- iBclitmD Karulum Regem SycUie et fiUos suos cognatos nostros perdUectos de-^ stioatonun^ hospitaUtatis graciam inpendendo^ non sine magnis eorum sumptibus ivpeDderunt) yt fideUter, sic deuote^ vniuersas possessiones eorum^ predia^ vU- las^ castelia^ terras^ insulas^ nemora, sUuas^ iura patronatus ecclesiarum de Cor- ^aia et de Scenya, que et quas iusto titulo coUacionis predictorum Regum pa-» cifice possederunt, super quibus Utteras, priuUegia seu munimina predictorum Re-- lam et Regis Stephani patris nostri karissimi^ legitime optenta, habent uel habere 'icimtor^ et yoluerint presentare loco et tempore opportunis^ eisdem Johanni, Leo- itanlo et fUijs eorum comitibus^ et per eos ipsorum heredibus heredumque suo- nui successoribus^ relinquimus pacifice possidendas^ tenendas et habendas, et P^ncinm aoctoritate duximns confirmandas, duppUcis sigiUi nostri munimino 'oborando. Datum per manus YenerabUis patris Gregorii dei grada episcopi cfeaadiensis, anle nostre canceUarij, dUecti et fideUs nostri. Auio ^mini mUle- (hw L frifiL et Ubtn.) *8 Digitized by LjOOQiC 0faBO daoentedmo oetoagesimo nono. Tereio Idos Iiinq. Regni autem iioetri amM^ iecimo octauo. (A iergo scripiura anH^ : Confirmaiio priuilegiorum ei Jurium paironaius su^ por eUgMdum epiicopum Corbauieusem ei epieeopum Segniensem.') Orig. nMDbnuui in Arcliifio Refiii Crotllfte. N. R. A. Fmc 316. N. 5. Anno 1293. die 12. Maji. Spaiati. Archiepiscopus Spalatensis totius Dalmatiae, Groatiae et Slavouiae Primatum habuit. Jobannes dinina Misericordia Spalatensis Archiepiscopns^ totius Dalmacie^ Croacie^ Sclavonieque Primas. Ven. Fratri D. N. per eamdem Episcopo Scardo- nensi salutem in Domino. Testante Sacro Concilio Anno preterito in Spaleto ce- lebrato^ ordinasse ac firmiter precepisse recolimus^ quod nullus suffraganeorum nostrorum, in prejadicium alterius^ Clericos alterius Diocesis ad sacros ordines promouere, aut alia Ecclesiastica et Episcopalia sacramenta ministrare presumat^ sub pena D. librarum^ sed sue diocesis finibus sit contentns. Quod preceptum, et tam salutare statutum^ Ven. Frater noster G. (Gregorius) Dei Gratia Traguriensis Episcopus^ in festo B. Dompnij, presentibus nostris sufraganeis et universo Clerc» vos infregisse graviter nobis est conquestus^ dicens: vos Sibenicenses Clericos ad sacros ordines promovisse, ac eis crisma contulisse^ nec non bablisma par- Tulorum, ac alia Sacramenta Ecclesiastica et Episcopalia celebrasse^ in sui pre— judicium et gravamen; cum dicti Clerici Sibenicenses^ et totum Sibenicum sub- jecti sint de jure Episcopo et Episcopatui Traguriensi ; excusantes vos etiam, omnia supradicta nostro mandato et autoritate fecisse; hanc totam suam querimoniam nobis inpingendo^ et contra nos convertendOi, plurimum nobis, quin potius supra modum debitum extitit infestus et molestus, tanquam graviter sauciatus, et af- ilictus. Et si bene recolitis^ cum nuper in societate Pauli Bani ad nos accessi- atis^ super eodem facto non soium a Tragurinis sed etiam a Spalatensibus gra- Vissimas lamentationes^ et terribiles conquestiones^ in presentia D. Potestatis Spa- latensis et omnium nobilinm Spalatensium, non absque magno nostri cordis dolore.^ et multi certaminis agone, opprobria etiam contra nos rigida et dura<) aspera et molesta appellacione audivimus. Snper quibus omnibus graviter aflFIicti^ et per- tmrbati, ad inslantiam et preces multas omnium Suflfraganeomm nostrorum^ qui presentes in festo S. Dompnij extitemnt, taliter vestre firatemitati scribimus*, eC Digitized by LjOOQIC f^ koe presenti Mriptam nMtram biiiter et Attrkto f ree^imiii, ^ pr^piendt ■MndMBW^ quateiiM in antMv ^^ SnitMMB Beati Dompnq et Mstram Cifam UiMlii, et dkti Cofeittl^ peaam ndtii ^ogere, itqpradicta nt^tenus nlrmptrtiil, H in predictii nnllatrani excedatii. AUoqmn indignationem B. Dompmij^ et m^ itram^ ac iDpradicti Concilij penam, si contr&feoeritis, procnl dabio incarretii. Dita Spaleti in Palatio ArcUepiscopali^ die Martii 12 Madii. infni oetanai & Doiipny. Indietioiie eexta. Jounet Lnciiif. Nemorie di Traik ptf . 134. — Parlttf. tUyrlcimi Sacnun Tom. m. pag. 393. — Originale m vcbirio ctpltiiB TragttrieiiiiB. liX^iLTiir ^iao J320 die 23. Seplemhris in Vrbaz^ et 1321 die 8. Notembris in Castro Oklid. Johannes, totins Slavoniae Banus, vectigalia in districta Rakonok (Rakovec) exigenda Nicolao Ladislai de Rakonok filio auctoritate regia cedit Jokannes^ Banus tocius Sclavoniae, dilectis sibi vniaersis Christi fide-r libis, presens scriptum inspecturis, salutem in salutis largitore. Pro meritis iiostronim fidelium vigilanti animo nostro conuenit prouidere^ quia dum bonis bene facimus^ dum eorum quieti assurgemus, dum ipsos bonis ditamus, oporlunos per hec nostre magnitudinis conquiescit animus merito et fouetur. Proinde ad TQiQersorum tam presencium quam fiiturorum noticiam harum serie volumus per^- neoire: Qnod nobilis vir magister Nicolaus filius Ladislai de Rakolnok^ ad no- slrain personaliter accedens presenciam, exhibuit nobis litteras nostras patentes, |etens nos precum cum instancia, vt easdem de verbo ad verbum rescribi face- teiDQs^ ac nostris litteris priuilegialibus eidem dignaremur confirmare^ cuins tenor telis est : Nos Johannes Banus tocius Sclavonie signiHcamns quibus expedit vni- versis. Qnod nobilis vir Nicolaus filins Ladizlai de Rakonok, dilectus et fidelii Boster, cum vninersis nobilibus et viris Idoneis districtus regni Sclavonie, vide- Bcet Comite Georgyo filio Georgij, Petro filio Michaelis^ Michaele filio Radomeri ie Kamardia^ Iwachino filio Thome^ filij Berywoy, ad nostram accedens pre^ sendani, sneqne fidelitatis seruicia nobis proponens et declarans, petens a nobii pecom cum instancia^ vt pro suis fidelitatibus et servicijs nobis inpensis et in- peadendys per enndem^ in districta possessionis eiusdem in Rakolnok ipsum con- tiiige&tibiii, per magnam viam de Crisio ad Zagrabiam euntibus, transenntibus et tedeintibni, qnibnslibet cum mercimonijs pergentibus^ tributum iuxta regni con- STetBdinem approbatam dare et confere, auctoritate regia^ qua fungimur in Ba-* 13* Digitized by LjOOQ lC ilK> iMtii, dignaremw. Nos itaque fauitis et ^gnis pettcionibns predlcti magistri Nv- Mlai aores nostre magnitadinis adyertentes, cognoscendo eiiufdem peticiones fora Instas^ et a prescriptis nobilU>ns regni SclaYonie yeridica relacione agnoscentes^ lam in*o eo^ quia idem magister Nicolans a flore sue iuventatis semper in omni- Iras expedicionibns regni Sclavonie, yna nobiscnm^ sacrosancte corone debite vi— riliter dimicando^ in nnllo rebns parcens, vel personis^ et specialiter tnnc^ cnm nos, vna cnm fllijs Henrici^ beUum siue prelium habuissemus personale^ idem magister Nicolans multoram suorum proximorum cede et sui sanguinis effiisione^ 'multa pro nobis sustulerit uulnera, quam etiam, quia strata ipsa et transitus flu- niorum in proprijs possessionibus eiusdem Nicolai existentibus, videlicet Delebzsk, Zwha Delebzsk, Zalnuk et Radowysthe^ ac eciam per Lonam, grauis erat et peri- culosus^ ex certa sciencia ac de beneplacila voluntate vniuersoram nobilium regni Sclavonie prescriptorum et alioram quoramlibet nobiscum existencium^ predictum tributum predicto magistro Nicolao duximus conferendum, heredum per heredes in hunc modum: vt pontes predictoram foncium per predictum magistram Nico* laum prompti habeantur nunc et semper^ seu parati^ et ipsum tributum auctoritate regia per nos vna cum nobilibus regni Sclavonie coUatum et statutum, consen- eientibus vniuersis cometaneis et vicinis, perpetuo more soUto ab omnibus, quibus decet^ exigatur in hunc modum^ vt de curra duo denarij et de pedite dimidius denarius et non plus, tributum autem prenotatum de omnibus pontibus fluuioramL eidem Nicolao et suis posteris in recompensacionem suorum seruiciorum datunt et coUatum in Radovysche^ vbi idem residere dinoscitur^ sine contradiccione et more consueto ab antiquo, eidem et suis successoribus perpetuo amministretur^ per nos^ per nos (sic) et nobiles regni Sclavonie exstitit dennitum. Presentes autem cum nobis foerint reportate^ in forma priuUegij nostri^ propter uberiorem cautelam^ ac iuris et iusticie evidenciam, redigi faciemus. Datum in Yrbaz sexta feria ante festum beati MichaeUs ArchangeU anno Domini MUIesimo CCC* vige- simo. Nos itaque predictas nostras Utteras patentes cernentes fore esse iustas^ non abrasas^ non cancelatas^ nec in aUqua parte sui corporis viciatas, ex certa sciencia approbamus, ratificamus et presentis patrocinU auctoritate presencium con-* firmamus. Datum sub castro OcUch in octavis Omnium Sanctorum. Anno Domini HiUesimo CCC'' vigesimo primo. Ex Transsampto m meinbr. Ladiskd de Efervara, Dalmatite, Groatiae et Siavoniae Bani, a. 1481. iBcto, in Archiyio Regni Croatiae inter Acta Conyentof FF. Eremitamm S. Panli Crifllensif . Fasc. m» N. S. aaieryato. Digitized by Google iOi Ahno i32i. Ct>i$ii. Tficolaus, totius Slavouiae Banus^ generalis congregatio- nis nobilium Regni Slavoniae et denariorum banalium mentionem facit. Nicolans banus tocias Sclauonie, comes Sopruniensis et de KamiBin, diieetis sibi omnibus presens scriptnm inspecturis salutem in salutis amatore. Cun humane mentis discrecione repertum est^ vt ea que aguntur in in (sic) tonpore^ ne cursu temporum elidantur^ litterarum testimonio solent confirmari. Proinde ad vniuersorum tam presencium quam futurorum noticiam thenore pre- sencinm harum serie uolumus peruenire^ quod nobilis vir magister Jacobus^ dictus pinniS) in Congregatione nostra generali, quam vna cum nobilibus regni Scla- ■onie, secunda feria, ex precepto et mandato domini nostri Karoli dei gracia iUiirtris Regis Hungarie^ duximus celebrandam; in eadem Congregacione nostra predictus magister Jacobus supredictus, exhibuit nobis litteras priuilegiales Andree fnondam Regis Hungarie^ el Capituli Chazemensis ecclesie, in quibus conperi- mm^ quod possessio Chanow vocata^ in comitatu Crysiensi existens<) per eundem «Dptionis titulo per Matheum filium Nicolai filij Juan predicto paruuo Jacobo pro fuinqnaginta marcis denariorum banalium *) uenditam fuisse irreuocabiliter et iure perpetno possidendam. Ynde cum nos litteras prescriptas non abrasas^ non can^- celLrtas, nec in aliqua partes (sic) sui corporis viciatas comperimus, nec aliquem oontradictorem contra litteras priuilegiales ipsius magistri Jacobi adinvenimus. Preterea predictam possessionem Chanow vocatam, cum omni plenitudine sui iiris, sicut prius^ sic et nunc^ predicto magistro Jacobo auctoritate presencium dnximus roborandam, et eciam confirmandam, prout in Congregatione nostra ge- ■eraliy vna cum nobilibus Regni Sclauonie in Crisio tercia feria ante quindenas Epphanie domini celebrata^ discursum exstitit illud idem. Datum in Crisio tercia laria ante quindenas Epiphanie domuii. Anno domini M. C*" C* C** XX quarto. (L. S.) ia ArddTio FnnfliM Feri^. Zagrabiae. et MfrakiMaiui ia pluimif diplonatibva et Olorii pakUeli mallo ooouilk Digitized by LjOOQiC lA Anmo 1325. die 9. Pebruarii. In Vi$$egrad. Cnrolufi Robertus Rex privilegia a Bela IV. Rege eiTibus^ Zagrabiensibus collata coufirmaL Karolus, dei gracia Rex Hungarie, fidelibns suis magistro Tauemicorum suonim, Judici curie sue, bano tocins Sclauonie, Comitibus parocbialibus sea prouincialibu&, Castellaneis item qnorumlibet, ciuitatum et villarum Judicibus sea viUicis. ac qualiscumque preeminencie et slatus hominibus^ eorumque vices geren— tibus, presentibns et futuris, quonis nomine uocientnr, quibus presentes ostenduntur^ salutem et graciam. Cum libertas fidelium cinium nostromm de monte Grecyensi seu Zagrabiensi per dominum Belam quondam inclytum Regem Hnngarie, pro- auum nostrum karissimum clare memorie^ mediante suo Priuilegio, data eis et concessa, per nosque tam priori et antiquo quam nouo et autentico nostro SigiBo ipsis confirmata id requirat, ut nullus extraneus seu eiusdem Ciuitatis homo in quibuslibet causis Ciues predicte ciuitatis nostre Grecyensis seu Zagrabiensis et quemlibet ex eisdem, pariter Jobagiones et populos villamm dicte ciuitatis ift territorio existencium, ad nostram seu quoramlibet Judicum seu Justiciarionnii Regni nostri presenciam valeat euocare seu trahere ordine Judiciario in causam. Quod si qui aliquid actionis contra eos aut aliquem ex ipsis uel ad ipsos perti- nentes habuerint^ in presencia Judicis seu villici dicte Ciuitatis nostre exequi debeant. Qui quidem Judex seu villicus ipsius ciuitatis, simul cum prioribus eios— deni civitatis, si quibuspiam ex parte suomm conciuium et ad eos pertinencium uel alicni ex eisdem aliqualiter Justiciam facere neglexerit^ non hy^ uei Is, contra quos agitur, ynmio idem Judex sen villicus dicte ciuitatis ad nostram presenciam debeat euocari eo facto^ et nos dictos fideles ciues nostros in iam dicta libertate inviolabililer conseruare intendamus. Vestre fidelitati firmiter precipiendo manda— mus per presentes: quod ciues predicte ciuitatis nostre, et ad eos pertinentes uel aliquem ex eisdem^ in quibusnbet causis motis et mouendis contra quospiam iudicare nullatenus audeatis^ sed ut premittitur quicnnque contra eosdem nel ali-* quem ex eis accionem habuerint in presencia Judicis seu villici eiusdem ciuitatis proseqnantur. Qui si iusticiam cuipiam non fecerit, non hy, contra quos agitur*» sed idem Judex seu villicus sicut prescribitur ad nostram presenciam euocetur. Datum in Vissegrad qnarta feria. proxima post festum beate Agate Vlrginia et martiris. Anno domini Millesimo trecentesimo XX*'' quinto. Orif^inalU niembr. in Archivio fiegni Crottitfe. Digitized by Google 101 Aaao i325. In Yit$egr«a. Stttatam Garoli Regis, qao decernitur, incoias Banatus SliYoniae unius Bani jurisdictioni subesse, nec a quoquam •oran Palatino aut Guriae Regiae ant quocunque alio ju-* dice in jus yocari posse. Nos Capitolui Cliasmensis ecclesie memorie commendantes sigmficamas fuliiiB «pedit Tniaersis, presenciom per tenorem^ qaod Anno domini Ifiliesimo teooitesimo Tigesimo qainto^ in yigiUa beati Lace eyangeliste, nobiles et pro- oUiyiri^ yidelicet Blark filius Hegen^ Johanes fiiias Vrbani^ et Nicolaus filius iwidiini filii Mortunas de Kamarcha^ ad nostram personaliter accedentes presen- daiD, exhibaerunt nobis Litteras patentes Domini Karoli Dei gracia iilustris regis ftngarie^ non abrasas, non cancellatas, nec in aliqua sai parte yiciatas^ petentes a Dphis precum cum instaneia^ ut tenorem et formam earundem nostris in lit- taris priailegialibas de yerbo ad yerbam inserL) et transsumpmi faceremus nunc flipUoqae nostro antentico consignari^ quorum peticionibus iustis et honestis «lentes^ maxime, quia easdem instas et laudabiles fore comperimus^ ipsas de Terbo ad yerbum presentibus inseri^ et transscribi fecimus^ nostrique Sigilli ap- pensione communiri, quarum tenor talis est: Nos Karolus Dei gracia Rex Hun- garie^ memorie commendantes significamus quibus expedit tenore presencium yni- Dmis: quod tanto magis regale sceptrum extoUilur^ quanto a solliciludinibus re- leaitiir^ et quanto tribunal ipsius digniores in circuitu conspicit contribuos regio- 118 ; porro hac consideracione commoniti, qiii de celesti prouidencia regni mo- deramur abenas, ad reformationem nostri regni precipua reddimur cura solliciti^ qoia honor Banatus tocius Sclayonie, prout ex litteris Magnifici yiri Mylich Bani einsdem regni Sclayonie, dilecti et fidelis nostri recepimus, per exemptiones^ ^ per nos, aut predecessores nostros, ad importunitatem petencium fere om- aibus Nobilibus de Sclayonia scimus esse concessas^ in Judiciis, Jurisdictionibus, et Joribus snis valde est^ ymmo omnino diminutus; volentes vt ipsius Banatus hoior sic magnifice moderetur^ et ex magnificentia ipsius Banatus excellentia regia decoretur, et quiescat, sicut in diebus antiquis^ omnes exempciones^ si quas oacie) Rame^Servie^ Galide, Lo- domerie, Comanie, Bnlgarieqae Rex, Princeps SaUemitanos et honoris ac montis Sancti Angeli Dominos. Omnibus Christi idetibus^ presentibas pariter et futuris, noticiam presenlium habituris, salutem in omnium salutis largitore. Cum bene meritis fauor debitus impenditur, et sinus dilectionis panditur, fideliterque obsequentibus digna merces reddilur, Deus placari creditur^ et subditi ad fidelitatis opera exercenda facilius inuitantur^ accenduntur, que sub spe et desiderio retribualionis amplioris. Proinde ad universorum tam presencium quam futurorum noticiam volumus per- uenire : quod com nos nobili viro Magistro Donch, filio Dominici, Comili de Zo— lio^ fideli nostro, mediantibus litteris bonorabilium virorum Capituli scilicet Ec* «lesiae Strigooiensis privilegialibos in permotacionem castri Arua, ouncopati^ quod idem nobis et nostris herediboSv sive soccessoribus restituit et reliquit cum toto dtstrictu eiosdem et suis pertinenciis universis ac singulis perpetuo possidendum, tenendom pariter et habendum, qoedam castra nostra Strigow et Chaaktumya nominata^ intra fluvios Drava et Mura habita et situata, similiter com sois di— strictibos et pertinenciis oniversis^ ac tenutis ad eamdem spectantibus^ dedisse— mus et tradidissemus perpetuo in filios filiorum eiosdem possidenda; qoe qoideai castra idem pleno iore sibi statota pluribus diebus titulo dicte permutacionis ha— boisset et tenoisset^ tandem idem magister Donch ad nostram accedens presen— tiam^ exposmt nobis homiliter^ sopplicando, qood castrom Camaron noncupatum^ ifi comitatu ad Camaron^ in insola Danobii habitom, propter hoc, vt ipse ad tfos^ in coria nostra propios fieri possit, et debeat, ac sua nobis fidelia ser-> uicia magis continoe erga nos existendo commodius valeat frequentare, sibi ma^ gis vtile, qnam predicta castra Strigow et Chaktumya vocata^, vt premittitur<) ia penputacionem castri Araa nominati, per nos sibi date fore inspexisset, et paritef^ estimasset; petens vt predictum castram nostram Camaram vocatum in permuta— cionem iam dictoram castrorum Strigow et Chaktumya dare sibi de benignitaf^ Digitized by LjOOQIC Tegia fignaremnr. Ifaqne nos petieioiiibns einBdem fanorabiMter inelinati, tam predida eonsideratione^ ea yideficet, nt idem magister Donch in cnria nostra ezistat et resideat, ac nobis commocUus valeat famnlari, quam pro snis serviciis^ ^oniam debemns eninslibet fidelinm nostrorom servicia attendere, et ipsis pro eisdem serviciis esse fauorabiles^ et pariter generosi ; predictum castrum nostrum Camamm vocatum, cnm omnibns suis vtilitatibus et pertinenciis, villis scilicet^ tribiitis, pisdnis^ sive piscaturis et aliis aniversis et singulis iuribns^ rite et iuste ad ipsnm castmm, salwo iure alieno, sub metis^ terminis et limitationibus anti- ^pdsy spectantibns et pertinentibus, eidem magistro Donch, qui ipsum castrum Camannn aifai fore, vt prefieitnr^ magis vtUe, qnam castra predieta alkgabat, et a Bobis ei dari instantissime propter causas predictas postulabat, dedimns^ tradi^ dimns et contulimus, iure perpetuo et irrevocabiliter, in filios filiorum eius et he-^ redes possidendum^ tenendum pariter et habendum ; predicto tamen Comitatn Ga- ■mieiisi nobis et nostris heredibns sive successoribns reservato; e converse qnidem magister Donch in permntacionem dicti castri Camarum, supradicta ca-* atra Strigow et Chaktumya, cum omnibus pertinenciis eorumdem, quibus erant afti atatnta, nobis et nostris heredibus ac successoribus reddit et restituit pleno iire; nihilqne proprietatis sibi et suis heredibns in ipsis casMs Strigow et ChaalL-* taraya^ eommque iuribus et pertinenciis nniversis deinceps reservando. In ciriaa rei memOTiam et firmitatem perpetuam^ presentes eidem concessimus litteraa dap^ iBcia anihentici sigilli nostri appensione communitas. Datum per manus venera-** mSas viri magistri Thatamerij, Albensis Ecclesie Prepositi, aule nostre Vice-Can^ eeDarii, dilecti et fidelis nostri, quarto nonas Junii^ anno Domini MillesiHio tri«^ eentesimo tricesimo quarto. Venerabilibus in Christo patribus et dominis Cba- Mdino Slrigoniensi, fratre Ladislao Colocensi, aule nostre Cancellario, Archiepi-^ scopis. mcolao Jauriensi^ Ladislao Quinqueecclesiensi, Andrea Transilvano et Ao Andrea Varadiensi, Ladislao Zagrabiensi^ Nicolao Agriensi^ Bieskoiie Ni-^ Iriensi, fratre Rndolfo Wadensi, fratre Paulo Albensi de Nandor, et Jacobo ChaiHidienn, Ecclesiamm Episcopis, Ecclesias Dei feKciter gubemaotibus* Wes-^ primiensi autem, Syrmiensi ac Bosnensi sedibus vacantibns. Magnifids Baronttmi WyDermo Drwgeth Palatino, Comite Zepsien et Wjwar, Demetrio magistro TWvemicomm nostroram, Thoma Wajwoda Transilvano et Comite de Zonul^ Gomite Paulo, Symonis iSIio, Jndice Cnrie nostre, Mykch Bano tocins Sclav^nie^ lebaBiie Bano de Machow^ Paulo magistro Taveraicomm Domine Regine con-* iortia nostre carissime, Dionisio Dapiferornm nostromm magistris, ac Nicolae Gomite Posoniensi^ aliis^e quam phnibns regni nostoi Comitatus tenentibns et ■eBores» spto VltdiilAi n. aliio 1504. iii eofl. lUc. J«*koticli de Jefenicie. — P termiiio aisignaiites. Et qnoiiiam ec^em tenmno adyenieiite, idem Fratw ^oriciia et fratres aui non coraverant compa- rere eontra Capitalnm, Veaerabili yiro domino Joanne Archidiacono de Gnerdie, froomratore einsdem Capitnli legitimo^ ipsomm contamaciam accnsante ; ideo eos- deai Fratrem Henricnm et snos fratres secnndario et peremptorie fecimns ad Boelram praesentiam evocari et dtari, contra idem Capitnlnm, eis octavnm diem poil festnm Omninm Sanctoram ex tnnc coram nobis comparendi pro termino aamgnando: Qno termino occnrrente et nobis in Claustro Sanctae Mariae nostri (Miiiis existentibns Zagrabiae, propter copiam peritornm, praedictns Frater Hen-t fiew praeceptor sive commendator de Ohernomel in Methlilta comparuit in io- Aiio Goram nobis. Cni qnidem per praedictom dominnm Joannem procuratorem iaepedicti Capituli oblatus fuit libeUus, in haec verba. In nomine Domini Amen. Abbo einsdem M^CCCXXXIX, Pontificatus Sanctissiim patris domini Benedicti diviiia providentia Sacrosanctae Romanae et Universalis Ecclesiae Summi Fonti-' ieis Anne quinto, coram vobis domino Fratre Joanne Abbate Conventus Eccle- iiae et Monasterii Sanctae Mariae de Toplica^ Zagrabiensis dioecesis^ Judice a 8ede Apostolica delegato: Ego Joannes Archidiaconus de Gaerche^ procurator Capitoli Zagrabiensis Ecclesiae, dico nomine eiusdem Capituii et propono: quod decimae, sive redditus decimales provinciolae Methlikae^ sicut et aliae decimae Ardiidiaconatu de Guerche, ex institutione et ordinatione antiqua*, ratione le, de rebus sive bonis Episcopalibos Ecclesiae Zagrabiensis ad Capitulum Ecclesiae pertineant, de cuias Ecclesiae dioecesanae existunt; Frater Henricas Ordinis Cruciferorum domus Theothonicae praeceptor sive Commen^ dator de Cheraomel in Methlika, et fratres sui de eadem domo^ ipsas decimas pm suis participibus laicis ab aliquibas suis praedecessoribus tempore manife* stsram guerraram in Regno Hungariae, contra Deum et justitiam^ in grave de-. trimentnm et praeiudicium ipsius Capituli usurpatas percipinnt et hucusque per- ceperanL Quare nomine procuraratoris ipsius Zagrabiensis Capitoli peto compelli emidem Fratrem Henricum praeceptorem^ et fratres suos^ desistere a perceptione eoramdem reddituum sive proventuum decimaliam in provinciola de Methlika^ et ibi locfe adherentibus^ et ab impetitione sive molestatione huiusmodi compesci, et eidem Zagrabiensi Capitulo dictos redditus sive proventus decimales adiudicari^ ac per ve- stram sententiam declarari : redditus sive proventus decimales in eadem provinciola de locis ibi adhaerentibus esse de pertinentiis decimationis Capituli supradicti, tam-* quam de existentibns infra limites Zagrabiensis dioecesis^ usque Eedesiam beatissimi Stephani Regis Hungariae de Zemch inclusive^ quae Ecclesia cnm sua Parochia et Capellis, circa et extra limites Aquilegiensis dioecesis exi- stit, parte in iUa. et abbinc limes protenditur per cacumen montium versus Aqui-- loneiii, directe quodammodo Ecclesias de Sihestain<) de Sihembergh, et de Gra*^ cban ad Zagrabiensem Ecclesiam dioecesanam includendo, salvo iure mibi sem- per addendi, minuendi vel mutandi praemissa^ vel ex eis aliqua^ prout videbitur expedire. Actum in Clauslro Sanctae Mariae de Zagrabia^ anno et die prae- ■oCatis. Tandem ad petitionem eiusdem Fratris Henrici^ pro se et suis fratribns^ de consensn saepedicti domini Joannis Archidiaconi procuratoris Capituli ante- didi, eidem Fratri Henrico et suis fratribus ad respondendum peremptorie ad praedictnm libellum, et fn .cpntentto, concessimus pro termino octavum diem Na-^; Digitized by LjOOQIC 119 liTUitfir hMli loamito BaptiMae frvtxiiMi TMIiinn, ipM Mlre 'fleiitletos ftte ^ et 3m b9taibm eonseirtieiite et aeeqptmrte dictiun tenrimiii, ti totnc fiiiM^ et in €lan9tre praedieto. Demnin adYemeote praedielo temino, aeflleel oetifto df^ festi SanctL Joannis Baplistae, idem Frater flenricna non compariit, nec aUfidt ex fratribns snia^ immo nec mlfit aliqnem nnntinm eimplicem, valtem ed afifrani excnsationem allegandam ; nobis ipranL ex tnno qnatnor diebne immediate seqven-^ tiiNis, ob reverentiam eni Ordims^ exapectentibns^ ipse Joamie Arcbidiacoiio com^ parente aemper^ et einsdem FVatrie Henrid et snomm ftvtrtm eontumliam fofw tias acensante, petenteqne, se nomine einsdan Oapitnli mitti in possessionenr decimationis snpradictae^ inxta formam oblati libellL Qnare non yalentee nUerins in offensam imris et praejudicinm dicti Capitnli, saepedicti Fratria Henrid el snomm fratmm contumatiam manifiBStam snstinere^ n^te^ qui ad peremptoriaB responsionem sponte assnmptam, sicnt snperius exprimitar, non cnramnt eon|m-- rere^ vel saUem aliqnem accnsatorem mittere, enndem dominnm Joannem Ardd^ diaconum procnratorem saepedicti Capitoli et nomino eiisdem in possessionenr omninm percipiendomm reddituum sive proyentunm dedmalium in proyinciola Methlike^ de Sihestain, de Sihembergb, et de Gracban, enm suis pertinentiisy tan-- quam iniEra Umites Zagralnensis Ecclesiae dioecesis existentium, iuxta tenormn petitionis eiusdem Arcbidiaconi snperins contentae: de consilio peritomm et pro^ bomm, tunc nobis assidentinm^ causa rei senrandae, anctoritate Apostolica nobis in bac parte commissa^ induximus et indncimns in bis scriptis. Per boc tameft nolumus ipsi Fratri Henrico, suis fratribus et sno ordini, aliqnod praejndicinnn generari, quin possint, si yolumnt, recuperare possessionem omninm praemis^ somni^ in qnantum a iure permissnm reperitnr. Actnm in Qaustro Sanctae Haria» snpradicto^ die qninto post octayas beati Joannis Baptislae anno praenotato. h praemiaiomm antem omninm testimonium nostmm SigiUnm praesentibns dnxii appendendnm. B Codlce MSC. JouMia ArckidlAcooi 4^ Gaorelie. Ammo 1344. ii. Navembri^. Zograbtme. Nicolaus, totius Slayoniae Banui, jui et lucrum Gamerae Banalis, omnibus Regni Nobilibus in unum congregatis consentientibus, Jacobo, Giyi Graecensi, 300 marcis de— nariorum noyae monetae banalis locat Nos BReolans, Banns tottns Sdayoniae, memoriae commendamns tmiOTe praesenlinm tpBsm esqpedil imiyeriii: qnod noi coniidmlii de^ Digitized by LjOOQIC %u ikm fb &MMH eonlMftiii JaopU, m VKIrdf, oiyis- 4b cmlato GraeoaiMi -•-^ — qiiiliui ourihif otaidt ooM|^Mseros ox ocmfOBra ot iodantMi* wraoiionm MobilMim trogni SdffTooiao, ndiiflOQn codoloAtiviii, oa^ ■orii nQotraBi por totoa Selavoiiiam^ oum omni plemta^o inria ot hkcto oiQf- iam^t mi hononBL BtnAii apootaotibiia, in foeto S. MarUni oonfoisorif inoipion. «qaa ad lemkitionom dosdem, pro teroontts mardi donarionnn novoram mo-^ aalaa Matna amo in pnoionti oam cpincpie poniii oompatatii — nolrii per- ialroBfis^ eidwi iaooba -^ -^ dnoEiinoi oollooa«him. Balam Zafrakiao im foitfl^ MartinL AnM Somini HeCCXLIV. I MlaiMaL rUlm kaO. mm. 9#n. L 331. — Fijif. C. D. 0. Tmu i. ?•!. L f. SiS. Anmo t345. Clemens PP. Vi. prorinciam Metlilcam intra ambitum Dioe- ceiis Zagriibiensis esse agnoscit. Clemens Episcopus S^rai Servorum Dei, dilectis fiUis Abbati Monasterii Snctae Mariae et priori fratrom Ordinis Praedicatorum Zagrabiensis, ac Officiali ZagrabioBii^ salutem et Aposlolicam l>eiiedictionem. Sua nobis dilecti filii Capi- takmi Ecclesiae Zagrabtonsis petitione monstrarunt, quod olim ipsi ad Abbatem Mousterii Saoctae Mariae de Toplika^ Zagrabiensis dioecesis, Apostolicas sub ea fenm literas impetrarunt, ut ea, quae de bonis ipsius Ecclesiae idem Abbas ifieaata inveniret, illicita vel extracta^ ad ias et proprietatem eiusdem Ecclesiae fivocare curaret Contradictores per censuram Ecclesiasticam, appellatione post- paeita^ compescendo^ ac Henricum Commendatorem et fratres domus hospitalis Saactae Mariae Theotonicorum de Chemomel, dictae dioecesis, fecerunt coram eedem Abbate auctoritate dictarum litterarum ad iudicium evocari^ quodam oblato iibello^ in quo proposuerant, quod scilicet perceptio decimarum provenientium ex boctibos tenrarum^ possessionum^ et aliomm bonorum consistentium in loco dicto, provindola de Methllka, et eius adherentiis dictae dioecesis^ ad eosdem Capitulum da antiqna et approbata ac hactenus pacifice observata consvetudine pertineret» et tam ipsi quam praedecessores eorum fuissent in pacifica possessione uel cpiasi iaris percipiendi dictas decimas^ et tempore cuius contrarii memoria non extabat: tmnen Henricus Commendator et fratres praedicti, decimas ipsas et possessionem peffdpiendi easdem tenen. eontra iustitiam usurparant et occuparant, dictasque dectmas perceperant et percipiebant^ ac alienatas ac distractas indebite detinue- rurt et detinebant. Quare petebant eosdem: Commendatorem et Fratres compelli, desistere ab occupatione^ et perceptione dictarum decimarum^ dictasque decimaa Digitized by i^oogle 11» 6t posswfitdn^ii pefdpieAdi eflsiM^ ai fu elprdprieMMfteiMieBi Becieflifte re-* ttocari^ if$08qne Comiiieiidatorem et fratres ab liiuasmodi impeiKfliefito compesci; dictQsque Abbas ad instantiam didomm Caj^tuli, eiadem Commeiidatori el fratrK ba9 ad respondendQm dicto libeUo vel dicend^ cansam ratiomdrilem: qure ei respondere non deberent^ certom competentem peren^plorie termmun assigna^ uit, in qao praefritis Capita]o coram eodCTi Abbate in iadido cMq^ntibas et praedictoram Commei^atoris et fratram non coiiq[iarentiQm contomaciam accosMH tibas^ et propter haiasmodi eoram contnmadam se in possessione perdpimdi di- ctas decimas in eodem Ubello petitas, caasa rei reservandae, mitti petenlibas, praefatas Abbas eosdem Commendatorem et fratres ad dicendnm caasam ratio- nabUem, si qoam habereat, qaare baiasmodi missio fieri mm deberet, ooraffl se citari fecit, ad competentem peremptoriam certam diem; in qaa praedictis Ca]^ talo coram eodem Abbate in iudicio comparentibas et praedictoram Commenda-^ toris et fratram non comparentium contamaciam accasanUbas, et in eonun con* tamaciam in non comparendo ad respondendam dicto libeUo in eandem posses-* sionem se mitti petentU)as, praefatas Abbas repatans eosdem Commendatorem et fratreS) qao ad hic proat exigente institia contnmaces propter haiasmodi eorom contnmadam in non comparendo ad respondendam UbeUo praedicto, recepta prius informatione sammaria, praefatos Capitolam in possessione percipiendi dictas de- cimas in eodem UbeUo petitas^ caasa rei servandae mittendas fore decemit et misik Et tandem cam ab haiasmodi decreto et non fiiisset infra tempus legitimam appeUhtam, ac praefatas Henricas Commendator infra tempas a iore statatom non carans saper praemissis iari parere, easdem decimas pro se et aUos percipere praesameret, dictosqae Capitulom in possessione percipiendi eas- dem decima» contra iastitiam impediret, praefatus Abbas, cam praemissa adeo essent notoria, qaod naUa poterant tergiversatione cdari, eandem Commendato- rem Canonice moneri fecit, nt infra certam aUam peremptoriam terminam com- petentem ab haiasmodi perceptione et impedimento desistere, vel interim coram ep caosam, si qaam haberet rationabUem^ aUegaret, monitionem haiusmodi minime parere delieret, pro qaa praedictas Henricos Commendator, infira praedictnm olti- mam terminam^ nel post, eidem moniticme parere contamaciter non cararet) nul- lam proponens caasam rationabUem, pro qaa ei parere minime teneretar^ prae* dictas Abbas in eondem Henricam Commendatorem propter hoc excommanicatio» nis sententiam, exigente iastitia, promdgavit. Qaare praedicti Capitalam nobis homiUter sappUcarant, at eandem excommunicatioms sententiam robar faca^mos firmitaUs debitam obtinere. Qaocirca discrecioni vestrae per Apostolica scripta mandamas, qaatenas sententiam excommanicationis, sicnt rationpbiUter est prolata^ fadatis auctoritate nostra, appeUatione remota, usque ad satisfactionem condignam inviolabiUter observari^ non obstante indulgentia^ qua sibi prior ordini suo a sede ApostoUca dicitur esse concessum, quod ipsins ordinis firatres non teneantor se intromittere de quibuscunque negocus, quae eis per eiusdem sedis Utteras com- mittuntur^ nisi in eisdem Utteris de concessione huiusmodi plena et expressa mentio habeatur. Quod si non onmes his exequendis potueritis interesse, dao aestrum ea nfliUominus exequantur. Datum Avinione, KaL Decembris, Pontifi- catus nostri anno quarto. B Codice MSC. JoMuii AreUdiacrai de Gnerdie. P. I. c 56. Digitized by Google 113 EJLJOLWWMI. 1347. Feria 5 atUe dominicam Oculi^ Zagrabiae. FriTilegium oppido Krapina a Ludoyico I. Rege con- cessum. Nos Ludoyicas, Dei Gratia Rex Hongarie, sigmficamos presentium per tenoreBi memorie commendantes* Quod ciuibus et hospitibus nostris sub castro Irapyna existentibus et commorantibus, ac ad eosdem convenientibas^ hanc libcr- tatem de liberaiitate regia doximus faciendam. Quod quicunque de ipsis ciuibus €l hospitibus tria Jagera de terra habet et tenet, ille annuatim quinquaginta de- Birios banales soluere teneatur, quorum yiginli quinque soluet in festo beati Jlichaelis Archangeli, et iterum yiginti qainque denarios banales soluet in festo beati Creorgij Martyris, et non plurtis. Item, descensum^ uulgariter ZaUas dictum^ bis in anno soluere teneantur, hoc modo: Quod pro yno descensu ynam pecu- dem pascualem, sexaginta denarios banales ualentem, centam panes^ sex puUos^ qoinque cubuUos de auena^ tres cubulos de uino, ynam libram de pypero et croco, ac sal dare debent. Item aUa uice eodem anno. SimiUter qaicunqae ipso- vm dominus peraeniet, prandium uel cenam dare teneantur. Item homicidium eonmdem ciuium et hospitam nostrorum sint yiginti quinque marce, et non ex-* tndat se yltra uiginti quinque marcas. Item quilibet eoram possit iurare pro nedia marca et iardmenlum eoram talium qaoromlibet, qai uiUicatam in medio eonmdem non tenuerunt, extendat se ad mediam marcam. Tales uero ex ipsis^ fd uillicatum tenuerunt, possint iurare super yna marca, et iaramentum taUum, fo oinicatum tenuerant, ualeat ynam marcam. Item CasteUanus noster tres cau- s» in medio ipsorum iudicare possit, uidelicet causam farti, caasam uiolentie sea potentie^ et causam homicidii seu sanguinis, in quibus tribus causis^ daas partes birsagy CasteUanus noster, et tertiam partem uiUicus ipsorum accipiet^ afiaa omnes causas^ inter eos emersas, et emergentes^ mlUcus eoram, quenk comiiter eUgent et perficient, iudicandi habeat facultatem. Item si causa, iot predietis tribus terminis et «rticuUs causarum, iudicio CasteUani nostri reseruatiSy afiadicata fimit ad iuramentam, tunc iUe, qui iurabit, in loco iuramenti quadra-» gala denarios persoluere pro expurgatione sui teneatar, sed in causis per uiUi- coa iodicatis nihU si^ere teneantur. Item^ dneUum inter ipsos adiudicari et non possit. Item si ^ ex ipsis heredum solatio destitati decesserint, illi nnbw bonis et posaessionibus suis liberam habeant, sicut uolnerint, facul— taatamnodo Castellano nostro ymm fertonem, uel ynam pecudem pascua-^ lem^ cmu conraa Ugatoram oapere, et in cuius comibus Ugatura stare possit^ meatnr. It^^ libere yeniant, et liberi clara luce reeedant, salnis rebua d penNniis, tmrtnnmodo pro terragfis qmiibet eoram teodecim denarioa tm l WfiL il UbM.) Digitlft by LjOOglC 114 persolaant et deponant Item, si aliqoi seroientes snb eodem castro edificia fa-- cere, et in medio eomm conmiorari uoluerint, tum ad eandem libertatem sicat 'dues et hospites ipsius libere yille nostre descendant, et in eadem libertate com- morentur, et totum onus cum eiusdem ciuibus et hospitibus portare teneantur. Item, Castellanum vnum et non plures eis constituemus^ et volumus, quod Ca- stelianus noster nunc constitutus et in futurum constituendus^ contra hanc lilier- tatem per nos gratiose eis factam, eosdem non audeat et non presumat mole- stare vel aliqualiter pregrauare. Datum Zagrabie feria quinta proxima ante Do-- minicam Oculi, anno Domini MlUesimo trecentesimo quadragesimo septimo. iExstant confirmaioriae Ktierae Mathiae L Regis a. /489 , Johannis Corvini Bami et Ducis a. ii95j Beatricis Comitissae de Frangepanibus a. 1506., Georgii Marckionis Brandenburgensis a. 15H., Petri Kegleeid a. i534 , Lucae et Michaelis Sekel de Kewend a. 1547 et 1577., Mathiae IL Regts a. 1588. daiae^ Origuiile in Archiyio oppidi Krapina. Anno 1349. Zagrabiae. Loci inter Savum et Dravum, in quibus tributa injusto modo exigebantur. Magnifico viro Domino Nicolao^ tocius Sciavonie et Croatie Bano^ Capi- tulum Zagrabiensis Ecclesie salutem et orationes pro eo ad Dominum. Noveritis nos vestras recepisse litteras in hec verba: Yiris discretis et honestis Capitulo 2agrabiensis Ecclesie, amicis suis reverendis^ Nicoiaus tocius Sclavonie et Croatie Banus amicitiam paratam cum honore. Conqueruntur nobis universi Nobiles Regni Sclavonie inter Dravam et Zavam existentes^ quod quam plurima indebita tributa in roedio ipsorum tam tempore aliorum Banorum predecessorum nostrorum^ quam nostro^ facta fuissent et incoata^ propter qnod non modicam iniuriam seu dam- pnum paterentur^ unde, quia nostro Banatui incumbit officio, ut nobilibus regni de necessitate ipsorum provideamus remedio opportuno, volentes ipsos alleviare^ amicitiam vestram presentibas petimus affectuose<) quatenns unum ex vobis virum idoneum^ una cum magistro Benedicto de Ealanda, Castellano nosb*o de minori Kemlek^ et Comite de Morovcha^ in medium universorum nobilium regni Selft- Tonie pro testiroonio transmittatis*, qui sciant et inquirant de premissis ab omni— bus hominibus^ quibus decet et licet, omnimodam veritatem, et post hec^ prost Tobis veritas premissorum constiterit, nohis amicabiliter rescribatis. Datam Za— ^bie feria quarta post festum beati Marci EvangeMste. Anno Domini MiUesiBu» Digifized by LjOOQIC 11& Irecentesimo qnadragesimo nono. Volentes igitar nos vestris petitionibus safis- fccere^ com predicto magistro Benedicto, homine yestro, discretmn virmn magi- stmm Dyonisinm Ardiydiaconnm de Varasd, socinm et concanonicum noStmm^ ad fremissa exeqnenda pro testhnonio dnximus transmittendum ; qui demnm ad iios redenntes^ nobis coneorditer retulerunt) quod cum ipsi iuxta vestmm manda-- tom accessisent ad locum in Kamarcha, qui vocatur Jakovzeredahel, ubi universL nobfles et regnicde feria quarta proxime preterita post festum inventionis sancte cnicis convenerant pro quibusdam expeditionibus eorundem^ ibique ab ipsis no— biHbus et regnicolis seriose requisivissent, que tributa, et in quibus locis inter ZarvametDrsnram iniuste exigerentur, et contra antiquam observationem? tandem dixenmt se ab eisdem nobiI3>us et regnicolis veraciter et certitudinaliter resci- visse^ quod tributum^ quod nunc in Rakonus a transeuntibus exigitur, esset in- ioste et indebite impositum tempore Mykch quondam Bani, et per ipsum^ nec miquam ibidem alias fuisset constitutum tributum. Item in Poroztoch, Vukorja^ et apad Ecclesiam Sancti Johannis de Sabnycha^ similiter tempore eiusdem Mykch Bani, fuissent imposita tributa indebita et iniusta, que usque hodie a transeunti— bus indebite exiguntur. Item in Hraschyna tempore domini Nicolai filii Stephani qaondam Bani fuisset impositum tributum similiter indebite et injuste^ quod usque bodie exigitur indebite et injuste. Item in fluvio Cranya vocato, ubi in magna via, qua itur ad Gerencham^ quidam pons existeret Item circa arborem Jegyna et in fluuio Breznycha, ubi quidam Jobagio nomine Gregorius pertinens ad Ra- cham resideret, similiter tnbuta indebita et iniusta exiguntur, que tempore vestro faissent instituta, que nunc per Stephanum filium Thome officialem vestrum de eadem Racha indebite exiguntur. Item in Zobochina in . . ekovch et Zybovch tribvta indebita exiguntur, que tempore vestro fnissent instituta indebite et in- iiste. Item in Megeriucha in sex locis tempore vestro tributa fuissent instituta^ fse nsque hodie indebite exiguntur. Item in Borsonovch in septem locis tem- pore domini Nicolai filii Stephani quondam Bani fuissent tributa indebita et in- insta, que usque nunc indebite exiguntur et iniuste. Item in Gersencha quod- dam tribntum indebite exigitur et iniuste. Item in Gutryg solum fuit tributum idri ab antiquo, in quo quatuor denarii de curru exigebantur^ nunc autem in frinque locis circumquaque tempore Nicolai filii Stephani quondam Bani tributa insttlata, per vestros indebite exiguntur et iniuste. Item prope Ecclesiam Sancti Jacobi in Polosnycha, tempore magistri Stephani filii Mykch quondam Bani et per ipsum fuit quoddam tributum iniuste institutum, et nunc per vestros indebita exigitar et iniuste. Item in Velyka duo tributa in viis, unum videlicet in villa Vetyka, et alind in villa Pukar per vestros indebite exiguntur et iniuste. Item in Gordoa duo tributa in viis tempore Nicolai filii Stephani quondam Bani m-- joate fiiissent instituta, que et nunc per vestros indebite exiguntur et iniuste. llem in ponte fluvii Toplica in possessione Ladislai filii Jacobi prope Zdench, tem^ fme Mykch quondam Bani quoddam tributum indebite fiiisset institutum, quod uqne hodie sic indebite exigitnr et iniuste. Item in Detha et in Gerkonokfea 4e Bovo duo tributa per magistrum Stephanum filium Mykch quondam Bani fiiis-^ aeat indebite instituta^ et nunc indebite exiguntur et injuste. Item in Cerekordft ki possessione magistri Johannis filii Mark quoddam tributum fiiisset indebite in**^ ettntum, et nunc per Castellanum vestrum de majori Kemlek indebite exigilur €t imoste. Item investigando diligenter resdvissent, quod ab antiquis tempor^ Digitized by LjOOQIC 116 hu fTO marlBiM t ^pioUbet Jobi^one iBtegre oirie exigebaiitar 4iiodebigentibusqae nonnullis aliis nostri fratris diadematis inimicis^ nec non prodito- ribns et rebellibus sacrae regiae maiestatis nostrae^ ipsum regnum nostrum di- versimode extiterat lacessitum^ quam pluribus ipsius regni nostri magnatibud et ti?itatibus a fide nostra^ in contemptum regii honoris nostri et coronae contu- Aeliam segregatis; ideo volentes et animo cupientes huic miserabili regno no- *o Siciliae de remedio providere oportuno^ ne per ipsos nostros capitales ini- ^cos^ aemulos et rebelles, regnique nostri praedatores fideles nostri oppriman- •»1 piaefatnm magnificum virum Stephanum Wayvodam Transylvaniae, Consilia- (Pm L PriTil. et Ub«rt.) 16 ^^^.^ Digitized by VjOOQ IC 123 dedimiMh daMviBras et oentoliomi^ aa ivis integritcte ao pienitiidinifl quantitate^ qnemadmodaii apad regiam maiestatem permanaerant et posseasa exliteront^i perpetno et irreTOcabiliter poasidenda, tenenda et habenda. Ut igitor ipsnis fide^ litatis et deTOtioBis mmte ferantur ocolis posteroram, et donationam ob hoc factaram tituli perristere Taleant in vigore^ et tam pradTatus Vojrodaii qaam sni fili{ et heredes, ac tota %soram posteritas in propriam^ in corporali dominio dictoram castrormn, possessionam^ villaram^ iariam, proyentaiim^ et generaliter qoaramlibet olilitatam et pertinentiaram eoramdem absqae caioslibet contradictio- iiis obstacnlo secare iugiter perseverent^ et tranqoilitale omnino potiantur.^ nec processa teaqporum aliquatenus privari vaieant de eisdem^ praesrates concessimaa HHeras nostras priviiegiales autentici dupplicis sigilli nostri munimine roboratas. Datom per manus honorabilis et discreti viri magistri Thatamerii^ Albrasis Eede- eiae Praepositi, aulae nostrae Vice-Cancellarii, dilecti et fidelis nostri. Anno Do^ mkii MCCCL. tertio Kalend. Novembris, regni aatem nostri anno DL Venera^ bilibas in Christo Patribus, Dominis Nicolao confirmato Strigoniensi^ lodque eius^ 4em Comite perpetuo^ Dominieo Spalatensi Archiepiscopo^ fratre Dyonisio Ardii* electo Colocensi, Nicolao Agriensi, Andrea Transilvano^ Demetrio Varadirasi^ Nicolao Quinque-Ecclesiensi, Colomano Jauriensi^ Kychaele Vacimsi^ firatre Pe- regrino Bosnensl, Episcopis^ Nicolao Zagrabiensi^ Joanne Vesprimiensi^ firatre Stephano Nitriensi, fratribus Thoma Syrmiensi et Thoma Chanadiensi ecclesiarani electis, confirmatis, eccelesias Dei feliciter gubemantibus. Magnificis viris Ni-. oolao Palatino^ Judice Curiae nostrae, eodem Stephano Vajvoda Transilvano, et €omite de Zonuk, Oliverio Magistro Thauernicorum noslrorum et Judiee Cariae legiBalis, Dominico Bano de Machov, magistro Nicolao de Zeech, Bano de Zea«- rino, magistro Paulo Thauernicalium reginalium, Nicolao Conth^ magislro Pincer-' narum nostronmt, Comite Posoniensi^ Theutus magistro Janitorum nostroram, Comite Pilisiensi, Dyonisio Agasonum^ Leustachio Dapiferorum nostroram magi- stris, aliisque quam pluribus comitatus regni nostri tenentibus et bonores. E tranMnropto EliMbethae reginae a. 1351 fiRcto. — Fej^r. Cod. Dipl. Reg. Hiing. T. IX. t. I. p. 756—764« XCIII. Ahho i35i. 6. Kal. Aprih$. Budae. Blisabelha, Hiingariae Regina, Regis Ludovici mater, do- Bationem duorum inter fluvios Draram et Muram sitorura castrorum, a filio suo Stephano Lackoyi(5 factam, confirmat Elisaheth^ Dei gratia Regina Hungariae etc. Omnibns Christi fideUbiis praeaens scriptum inspectnris^ praesentibns pariter ac futnris, salutem in Yero Digitized by LjOOQIC ' 133 6alf«(<»e. Cub ItoQe sibrili«"f«Mr debibA iiopieAdltar, et tdellter otedfmttflbi]» Hnla ezigeiitiam meritomin fai aiiineribtfs donationis digna mercee attrjbiHlar, attribataqae perennali fnlcimento firmata illaese consernantur, Dens placari cre- itar, et aiib^ ad am{riBora fideiitafls atndia facilins pronocantmr, accendfmtqne^ se 8pe et desiderio consimilis retributionis vel etiam amplioris. Ad yninersoruni igitor BOtitiam harum serie volumus peruenire : Quod magnificus vir, Dominus Slaphanas, Banus totius Sclauoniae, €roatiae et Dalmatiae, ad nostrae Serenitati» a(H^ens praesentiam^ quoddam priuilegium Excellentis Principis Domini Ludouici etdem gratia illustris regis Hungariae, filii nostri charissimi, super donatione daonun castrorum, T. et T. nuncupatomm^ ac possessionum seu ^arum, alia- imqae quammlibet vtilitatum spectantium ad eadem, per eundem Dominum re-^ geffl, natum nostrum perdilectum, sibi facta confectum tenoris infrascripli nobis praesentauit; suppHcans exinde nostrae humiliter Serenitati: vt idem priuilegiunf Bortris litteris priuilegialibus de verbo ad verbum transscribi facere, ac collationi e( donationi eiusdem Domini regis de iam dictis castris, possessionibus et terris lU factae nostrum reginalem consensum et beneuolam permissionem ac v^hin-<^ Mem approbanter praebere dignaremur; cuius tenor talis est: Ludaoictts De% gratia eta (vide N. XCIT). Nps igitur secundum quod reginalis nostrae sublimi- Mis exigentia postulat et reqnirit, vt vniusCuiusque regii fidelis merita animo veiiamnr pietatis^ et his, qnos opera suae virtutis regali remuneratione dignos efid^ et BOB grata dedbemis reddere praemia meritoram^ propositis petitionibus eiaedem Domini Stepbani^ totius Sdanoikiae et Croalifie Bani, iustis et admisstoa^ iipas benigno fanore dignis, auditiisi, reuocatisqne in memoriatt milltipUcibnA fiMilitibas et fiddUum obsequiomm meritis^ lande dignis^ quibns idem a primaeuiiiv Me pnmtiae temporibns in ennctis et regni expeditionibus admodum necessariis^: proflperis et aduersis^ ac specialiter in viridi aetate mortiti pmefati Domiiii An-^ 'reae^ filii noetri dnlcissimi) quae sicut ipsi Domino Regi^ filio nostro charissimo^ ^ et nobis in hac parte exhibnit et impendit diuersis fortunae casibus [duries^ ii pariibns vHra marinis, se snbmittendo, feraenti studio et labore sollicito stu- Mt complacere et se reddere gratiosum et acceptum. Velentes fidelitatum muUi*-^. Mlis meritis eidem gratnito respondere cnm fauore. Attendentes etiam, qnod Hffos fKgna impendi iustum est^ et magnos labores copiosa merces reficere de^ ^; praefatnm priuiiegium ipsins Domini Lndouid regia, filii nostri perdilecti, in Mh sai parte vitiatnm^ de verbo ad verbum praesentibus transcribi et inseri fa- oeBtes, Yotontatem et consensnm nostram, permissionemque nostrae reginalis Miestatis sicnti nuper tempore donati^nis et collationis praemissoram castrorun, poMsflioimm et terraram spectanlium ad eadem inter iam dictos flunios Drauae rt IbBn existeBtiam^ modoqne supra eundem Dominum regem sibi faclae^ sic et Mc vigore praesentimn attribuimus^ donamns et praebemus, imo in quantum mira ivisdietio reginalis ad ea se extendit, nostrae p^eluae donationis titulo *ffrebamns, ntifieamus, et irrauocabili foedere eidem, et per eum snis heredibn^ el flBccessoribns conferrimns perpetno et donamus, praesentis scripti patrocinio ^ rigore. Vt antem hnins donationis et collationis series robnr obtineat per- pclaae lirmitatis, nee processu temporam per quempiam ratractari valeat, vel ia Mm renocari; pra^ientes concessimns litteras duplicis sigilli nostri munimlne '^koratas. Datum Budae per manus venerabilis viri Domini Joannis, electi et 16» Digitized by LjOOQiC 134 coDfirmati Bcclesiae Wesprimiensis, aulae noatrae Cancellarii^ fiddif noalri, aezio Kalendaa Aprili. Anno ab Incamatione Domini MCCCU. Ei «otlieiitieo tramfiiinpto Stephani Dacis TraiifylTniae, firatris LndoTici Regii. — Fij6r. Cod. DipL ToM. n. VoL n. p. 81. XCIV- Anno 1354. die i5, Mai. In castro hanich. Stephanus, totius Slavoniae, Croatiae et Dalmatiae Dux, nonnullos Nobiles Jobbagiones Castri Moroucha (MoravCe) veros Nobiles creat; Nos Stephanns, Dei gratia totins Sclavoniae, Croatiae et Dalmatiae Dox, memoriae commendantes tenore praesentiiim significamus qmbus expedit vniuer-- Bis : Quod Nicoians filius Katchk^ nobilis Jobhagyo Castri de Moroucha^ sna^ Iwan et Georgy, filiorum Nicolai fratmm patrttelium, ac Martini, filij Brokon vitrici^ 8uorum^ nec non Bank, fiiij Petri, similiter Nobilium Castrenshim de eodem Co— mitatu Moroucha, in personis^ ad nostrae Serenitatis accedendo conspectum fideli* tates et servitia fideUa praefatorum Patrui^ fratrum et vitrici suorum^ in diversis regni nostri expeditionibns, una cum magnifico viro Mykch^ quondam dictorum Regnorum Sclavoniae et Croatiae Bano^ contra regni aemulos^ morte et sanguinis efitunone^ membrorumque mutilationibus, ac aliis multimodis periclitationibus ac captivationibus^ quae omnia per seriem longum esset enarrare^ Excellentissimo Domino Lodovico regi Hungariae fratri nostro carissimo et nobis per consequens^ prout a praesentibus potioribus regni nostri Nobilibus exinde certitudinaliter fui— mus informati, suprema cum aviditate fidelitatis exhibita et impensa^ nostrae Ma— jestati proponens et declarans ac in nostri reducentes memoriam cum affecta^ 0upplicans exinde nostram humiliter et deuote Maiestatem, ut cum eisdem gra— tiose agendo^ ipsos ac eorum haeredes simul cum possessionibus eomm de prae— misso Nobili Jobbagionatu Castri ex pietate ducali generose eximere dignaremur ; Nos itaque qui suscepti nostri regiminis officio cunctoram fidelium famulantium Totis aures pietatis inclinare tenemur^ praesertim hys, qui se et sua personae . . pericula pro constanlia fidelitatis casibus fortunae exponere non formidant, sup— plicationibus ipsius Nicolai filij Katchk, quo supra modo^ nobis porrectis^ Ducali favorabilitate inclinati, recensitis fidelitatibus et servitijs praenominatorum Nobilium Jobbagionum modo praehabito impensis, licet ijdem pro praemissis ampliori dono insigniri nostra mererentur Maiestate^ tamen ad praesens in recompensationefl!& servitiomm ipsomm aliqualem, hanc eisdem libertatis praerogativam pro innata Ducali benignitate duximus annuendam, quod praefatos Nicolaum filium Katchk^ Digitized by Google m hm 6t Georgiiim, tMos mcolai^ ae Martfaram/ fiHmn Brokbny^ nec non Bank, iliom Petri, et eo^m haeredes ac posteritates simnl cnm vninersis possesrio- libns et possessionariis eorum portionibos a dicto Nobili iobbagyonatu Castri de Ibroelia penitus et per omnia eximimus. in coetum et numerum purorum regni NoirifioiD el servientinm regalium, nulla pristinae ignobilitatis macula super eisdem leservata, generose in perpetuum duximus aggregandos; propterea vobis Bano^ Conitibiis partium alibi, Judicibus Nobilium Comitatus de Moroucza pro tempore eoDstitQtis, et alijs in futurum constituendis, firmo Ducali sub edicto damus in man- daiis, quatenus praefatos Nicolaum filium Katchk^ Iwan^ Georgium, Martinum et Bank filiam Petri, ac ipsorum haeredes ratione NobiUs Jobbagyonatus Castri cum possessionibns eorum molestare et perturbare non audealis, sicut nostram indi- SDitioDem graviter offendere formidatis. In cuius rei memoriam firmitatemque perpetuam praesentes concessimus iitteras nostras patentes sigiiti nostri mediocris nmimine roboratas. Datum in Iwanch feria quinta proxima post quindenas festi saicti Georgy Martyris. Anno Domini MCCC quinquagesimo quarto. (Locus iigiUi dorso impressi.) U, «%. ■embr. in coU. Ific. JankoTich czisteDte. — Fej^. Cod. DipL leg. HiiBf . T. DL t. VI. p. 966. xcv. AuM 1357. die 14. Decembris. Ad cMtatem Nomam. Joannes Chuz, lotius Groatiae et Dalmatiae Banus, liber- Utes ac privilegia civitatis Sibenici regia potestate con- firmat. Nos Joannes^ totius Croatiae et Dalmatiae Banus^ memoriae commendan- tn tSRore praesentium significamus quibus expedit vninersis : quod cum yniuersi Nebiles, ciues et commnnitas Ciuitatis Sibenicensis per nobilem virum Radosla- m Crassauenacich, ciuem eiusdem cinitatis^ ambasciatorem et nuncium ipsomm ^edilenL, habita conuersione ad Dominum regem et eius sacram coronam, liber- Wes siue gratias^ donationes et consnetudines inferius deciarandas^ a nobis in- staatissime sibi dari postulassent ; nos itaque iustis et condignis petitionibus cemidem annuentes, in persona dicti Domini nostri regis^ infrascriptas libertates, nn^ gratiaa, donationes et consuetudines eisdem ciuibus et communitati supra- Artae eiuitatis Sibenicensis^ iurando super signo uiuificae crucis, sancta Det ^vngelia et reliquias Sanctomm^ concessimus et concedimus^ damus et donamus ^ perpetBO atque irreyocabiliter habenda^ tenenda et possidenda. Primum ^Wcet: qiiod omnes iniurias^ offensiones et excessus, per ipsos Sibenicenset Digitized by i^oogle m fMtOB M ilktes eontfa ti»gi«ti llaiesUklMi, yel «ide Hbditos^ mt afioirqMriibet; vs^ ad haee tenpora, qaoais modo^ ^cunu, igiioranni8, dimittimua et. iitdid^ gemus^ nec eoadefli ciaes^ vel qnemlibet ipMnim quispiam anper excesribas et culpis possit imputare, aggrauare, temporis iii etieiitti aliqQaH. Item omnes Mtt*. tentiaa) deliberationes, acta per Comitem et Cariam, siae per connlia einaden ciaitatia, temporibus retroactis facta et ordinata^ confirmamos et ratificasras in perpetuum obseruanda. Item omnia prfuiiegia^ gratMS, donationes et liberUiles ipsius duitatis, per exceUentissimos Priocipes olim illmtres rcf es Hmgariae im^ tas et concessas, inconcusse et firmiter uoiumus obseruare; ineis denique liber^ tatibus et donis ipsos dues ampliare^ non minuere^ intend^es. Item duas insnlas^ Srimas et Zuvri vocatas, cum earum pertinentiis, quas olim comimme Jadrease illicite occupauerat, in quorum tenutum et possessionem Dominium Venetnm eos-* dem introdoxit, restitaendo eisdem resignamus pacifice iure hereditario possldes- das. Item quod de cetero, videlioet racione prBomissaram insulanm iidem Ja-* drenses vel alii quilibet, eosdem nuUatmius valeant molestare. Item molendimi siue Slap, cum flumine Karka^ quae nunc possidere dignoscuntur^ eisdem in per- petuum gubernanda commisimus. Item nullam castrum nuUaque fortaUtia in prae^ dicta ciuitate Sibinici, nec in districtu eiusdem vei extra districtum, quae essenfc vicina dictae ciuitati, in praeiudicium eiusdem vUo vnquam tempore, aedificare per quoscumque faciemus. Item totum^ quod per regimen eiasdem ciuitatis est^ et in fatunim faerit sententiatam et deUberatum, sit ratum atque firmam, et in- uiolabiiiter absque contradictione quorumUbcit in ciuitate et districtu obseruandum^ nec etiam udem ciues possint citari^ vel cogi in praesentiam quorumvis iudi- cam extra dictam ciuilatem. Item si per aUquos Banos vel tyrannos, Tempori- bas elapsis, aUqua in ciuitate vel eius districtu fhissent occupata et detenta; ea remaneant ilUs, qui nunc ipsa possident, nec ratione temporum aUqua molestia in eis inferatur. Item Vlahi vel Villani in districtu ipsins ciuitatis, absque licentia et volantate ciuium pascna ipsorum seu gramina depascere non possint Item quod nos Tel alter quiuis, sub dominio praelibati doroini nostri regis constitntns et oonstituetidas, nuUum debitam, nuUamque coUectam a communi dietae ciin-' tatis vel eius districtus^ praeter ius regianim portamm^ quod tributum aj^ellafinr^ prout in eorumdem priuflegiis continetur^ extorquere et exigere valeamus; nec etiam nos, aut alu quicunque, in praescriptam ciuitatem Sibenicensem manu po-^ tenti Tenire valeamus, nisi in quantitate, qaa placuerit ciuibus^ seu regimiiii duitatis^ vnum prandium semel in anno^ et non plus^ ipsa eomflHmitas iiobis dare teneatur^ et si vlterius in eadem duitate toIu^iims pennanere, supw noslra expensa et bona Toluntate ho^itis nostri, absqae moleslia quorundUiet ciiiimii^ debemus mmere in eadem. Item praefotM Domians nester rex, et bm in per^ soaa eiusdem, totis Tiribu et potentia ab omnibus aemuiis et ifl^^titkHribM ipsam ciuitatem cum districtu eiusdem defendere et prolefsre^ enn auxiUo ei iuramento spondemus et assumimUs. Item si aliquando Doflunus noster Recr Tol eius successores de proprietatibus et libertatibus didae ciuitatis quibafliii» aUenassent et tradissent^ ipsas alienationes idem Domtnus rex in irritum reiK>-- eabit. Item antedictus dominus noster rex, aut nos, rel alter, nomine ek»^ dem Demini noslri regis, obsides de eadem ciuitate nnUatenus petere et r»^ cipere potest Item quod praeUbata ciuitas Sibenicensis babeat omnem gratiamn^ libertateiB generalem et specialem, quam aUae ciuitales regni Daknatfae Digitized by Google 129 «fiiorwL Iiuniper «ttond^ntM fideHtatam ciuiom prtedictae ciuilatia Sibenicen^ «8, Tfflti BacUtnicza^ Daslina et Grabrouci^ citra fluuiom Karka, ex parte occi* 4iaiali exiatentea^ item villam Neuest, Copamo^ Peremicli et Sitnicsa^, locataa n iiia parte eiusdem fluminis habitas, eidem communitati ciuitatis Sibenicensis, ddsBdo ad districtum eiusdem^ dedimus et conferrimus in perpetuum possidendas. h cidas rei memoriam praesentes concessimus litteras pendenti sigillo nostro ■nitis« Datmn in obsidione duitatis Nonae die XIV. mensis Decei^ris. Anno Domi ILCCCXm (liore hivil§gium iMdomoui Btx die XYIIl. KaL Jam. anno MCCCLVIIl, r$gm muiem anno XVI, confirmoMi.) hete 4i AefBO Dalm. «: Croaliae. lib. IV. c«p. XVD. HLCWl. Anno 1358. die 18. Februarii. Tikelae pacis inter LadoYicum L Regem ac Ducatum Ye- netum initae, qua tota Dalmatia reyindicatur. LudoyicQS, Dei gratia Hungariae^ Dalmatiae, Croatiae, Ramae, Serviae^ Mprite, Cumaniaeque Rex, Princeps Salemitanus et Honoris montis Sancti ^ipii Domuias. Vniuersis Christi fidelibus praesentes nostras lilteras inspectu- riiMtatm in Domino sempitemam. Rex pacificus pro Redemtione generis hu- Mi ie supremis caeloram ad yma mundi descendens^ et tandem mortem sub- ^ temporalenL, Dominus noster Jesus Christus post gloriosam resurrectionem Mi AAsensionis ad Patrem^ pacem, quae charitatis est uinculum^ in suo natali fiirioio coelestium agminum mnltitudine nuntiatam suis praebuit fidelibus^ et re- ^■t yacis instaruens amatores, ut relegato odio fratemae inuidiae, amor regnaret, ' fiod noTercha discordia seiunxisset^ mater concordia pacis amica soUdaret ad vninersomm notitiam praesentium litteraram serie uolumus peraenire* cum inter quosdam praedecessores nostros Hlustres Reges Hungariae, et deoram ex vna parte^ ac inclitos Duces, et commune Yenetiaram ex altera^ hoste^, antiquo fatimani generis inimico, multae discordiae et rixae^ es^ derobationes, oppressiones^ offensiones, strages et damna orla fuis- temporibus reta*oactis occasione Regni Dalmatiae^ quam ijdem Duces^ et le ab olim tenuerunt et tenebant. Tandem Inclitus dominus Joannes Del- Venetiarom Dux^ et tota communitas cinitatis antedictae^ postquam plures factas binc et inde^ et honorabiles viros^ Petram Triuisanum et Joan- Gradonico, ae Beneintendi, Ducatus Yenetiaram Cancellarium, ciues finitatis;^! Digitized by VjOOQ lC m praeBbatae ad nos cam pleno et aiifficienti iiiMdato, ut afqpareb ex 'fonna inatriK menti manascripti Raphayni de Caresinis pablid anctoritate imperiali notarq et Ducatas Venetiarov scrilme, sab miliesimo trecentesimo qainqaagesimo septwo^ die aigesimo octauo mensis Noaembris, decimae indictionis, dnm in dnitate m- stra Jadrae fiussemas, transmiserant, et nos declaratis ipsoram aolantatibiis ad perpetoae pacis et concordiae ainculam amicabiliter inaitarant per eosdem. Nos igitar, qai cam Christianis . quibaslibet, et potissime cam Venetis, antiqna amidtia regno nostro coniunctis^ pacem optauimus, et optamus^ ad infrascriptam pacem et concordiam^ Deo propitio perpetuo durataram^ deaenimus cum eisdem in hnnc modum. Videlicet, quod idem Dax^ et communitas Venetiaram, et in eorom per- sonis, ac uice, et nomine eorumdem, Ambaxatores, nunUj, procuratores, et syn* dici praelibati, habentes ad infradicenda plenam et liberam potestatem^ nigore in- strumenti iam dicti, quod penes nos retinuimus ad cautelam, contenti faerunt renuntiare, et efFectualiter renuntiauerunt de facto in manibus nostris^ nostro et snccessorum nostrorum Regum nomine^ toti Dalmatiae, a medietate sdlicet Qnar- norij, Ysque ad confines Duracij, omnibus ciuitatibus, terris, castris, insulis, por- tubus et iuribus, quae habuissent et tenuissent, et habebant, et tenebant, in eis- dem quoquomodo, et spetialiter ciuitatibus Nonae, Jadrae^ Scardonae, Sibenici^ Tragurij, Spalati et Ragasij, in terra firma existentibus. Item ciuitatibus et ter- ris Obseri yidelicet, et Chersi^ Veglae, Arbi, Pagi^ BrachianL, Lesnae et Gor- zulae, cum insulis et omnibus utiUtatibus et pertinentijs eorumdem, ac tituiis Dal- matiae et Croatiae, quibus uti consueuerant Duces antedicti, et totum ipsorum ius, et dominium, ac proprietatem^ si quos habuissent^ in nos et successores no- stros^ sponte, deliberate^ et animi maturitate transferrentes. . IVenuntiantes Insitper omni actioni et omni iuri, et legis beneficio^ quibus uUo unquam tempore pos- sent contra praedicta, uel praedictorum aliquod se iuvare, et promittentes so- lemniter^ sub vinculo sacramenti^ pro se, et dictis^ Duce et communi corpora- liter praestiti, de ipsa Dalmatia^ ciuitatibus, terris^ castris, locis^ insnlis, iuribus et titulis, ac ipsorum Dominio^ seu possessione nullo unquam tempore per se, uel alios se intromittere uel aliquatenus impedire usqne confines antedictos* Obli- gantes se, omnes duitates^ terras^ castra, loca, portus^ insalas, atque inra infrft dicta confinia existentia^ quae sunt pro nunc in mera potestate ipsonun^ libw^ purd, et simpliciter nobis^ uel quem ad hoc deputaaerimus^ absque omni doki, siue fraude infra spatium uiginti duorum dierum a tempore datae litterarnm prae-i sentium resignare. De terris autem et locis, quae in ipsornm potestate nofl essent^ sed regerentur per Rectores eorumdem, reuocare^ et extrah^re qooslibdl Rectores^ et OfficialeS) et gentes quaslibet eorum nomine ibidem residentes^ quod eis imposterum contra nos, uel aliqnod auxiUnm, uel iuoamen non di bunt; suppUcantes ex nunc, quod ipsas ciuitatesi» terras^ castra et loca^ cnm nostram obedientiam denenerint^ dignaremar sub faaoribus et gratqs nostrts cipere, sicut soliti fuimus esse algs gratiosi. Et uersa oice^ Nos, uolentes 1} Ducem^ et commune habere perpetuo in amicos carissimos^ promittimus, qnc omnes terras, castra et loca, quas ipsi^ seu eorum subditi^ et seqnaces tenel in pnrtU)us Triuisanae, et Cenetensis^ ac Istriae, seu alibi, quae ad nostras mi nns deuenissent, uel deuenirent, uel nostrorum^ et nomine nostro tenerentnr, nostrorum; sibi, et dictis suis subditis, et quorum erant, faciemus tradi^ restil el Ubere assignari, infra terminum uiginti duorum diemm praedictornnk seu Digitized by LjOOQIC 129 lus dnxerint depntandos. ^ec de ipsis locis et terris nHo unqnam tempore pc^ nos, snccessores nostros, nel alios nos intromittemiis tlel impediemns. Renun- Hantes ac in eos transferrentes ins, si quod acqnisinissemns in eis. Ita tamen^, qnod ipsas terras, castra, et loca, et sd)ditos eamm, nec non Omnes amicos, adhaerentes, et seqnaces nostros tam nobiies^ qnam ignobiles tractent dnlciter €t benigne, remissis omnibns ininrijs et offensis, et sicnt laciebant ante nonitate^ imesentis ^errae, et sicut si nobis ntimquam adhaesissent. Et e conuerso nos promittimns facere et semare de omnibns amicis., adliaerentibns^ et seqnacibns sids tam nobilibus, quam ignobilibus. Item qnod captivi ex utraqne parte libere Triaxentnr. Item quod ex utraqne perte remtttantur^ et ex nnnc remissae intei- i^antar omnes offensae, iniuriae, et dampna praeterita, non intelligendo debita, qnibus sibi inuicem tenerentnr spetiales personae^ de quibns fiat iustitia hinc inde» fiem^ quod bona fide prohibebimus et ordinabimus cnm effectn^ quod in aliqna temimm, sen Insularum^ ant locoram^ quae pementurae sunt ad nostmm domi- mm^ et qnae iam pemenemnt, non armiabilur in cflrsum, neqne exercebitur pi- ratica, seu damnum ant violentia aliquibns nanigantibns, nec receptalmntnr in eonun portubns cnrsarij, et malefici, sed potius turbabnntur et arcebuntur, sicut •decet Regiam iustitiam et honorem: et e connerso in eomm terris et insulis ipsi promisemnt se facturos illnd idem. Praeterea promittimus uerbo nostro regio minersos et singulos cines, subditos et fideles ipsius Domini Ducis, et commnnis VenetiarHm, nenientes ad terras, portus et Insnlas, et loca quaeque subdita prae— seirtuiliter et in futuram maiestati nostrae, habere et haberi facere salnos. et seeoros cnm personis. boniset naTigijs, atque rebus eoram^em; quod secure, f< qoiete possint ire, stare et redire, ac transire per dictos portns, terras et loca tmm naaigijs, personis et mercimonijs suis^ ymo ipsos tractabimus et tractari iK^iunas dulciter et benigne sub fauore 6t gratia nostra: et e contra idem do- omos Dnx et commune tractabit nostros tali ninculo interiecto in praedictis omiibns et singnlis. Quod si partium aliqua huic ordinationi et dispositioni con'- cordiae, atqne paci niteretur contraire, et eam infringere, uel uiolare conaretur, afiqaas terras, castra, insulas aut portus de ijs, quae renuntiata sunt occupandOn «ei aliter paci contrafaciendo, ex tunc pars altera id Sedi Apostolicae intimare debeat, et dominus Papa nigore emologationis (sic) et potestatis datae per nos, et per ipsos tenore praesentium litteraram, teneatur et uelit infra spatium unins mensi» sttipliciler, et de plano, absque strepitu et fignra iudicij, solum recepta fide et ceitificatione niolationis et infractionis antedictae, ad obseraantiam dictae ordi— aatioiiis et dispositionis illum, uel illos astringere^ et censura Ecclesiastica mc* diaitte in personas^ nel commnnitatem contrafacientem sententias nidelicet inter— dicti et exconunnnicationis proferendo, a qna nullatenus absoluantnr, donec per partem pnedictam infiringentem^ nel infringere procnrantem, parti alteri obseraanti faHsfiat, pront erit instum, illum, uel illos, nihilominns dennntiando fidefragos et periaros. Si antem aliqua damna, nel iniuriae, aut offensiones committerentur per sobditos ntroramqne alteratrim^ ex tnnc per nos^ nel nostros Officiales loco- THi ipsoram^ et Rectores pertinentibns ad eosdem, et per ipsos, nel eorum Reclores et Officiales pertinentibns ad nos infra spatinm nnins mensis a tempor^ Aepositae qnaerellae plenaria satisfactio impendatnr^ nec per hoc ordinatio et dtaposltio, concordia et pax intelligantnr niolatae, sed in sna firmitate debeant », ad qnae nos, et ipsi, spontanea nos- obligamns aolnntate. Praemisaa fjtm I. WWL et libert.) Digitt5& by LjOOglC 130 •ideiB omiia et iiBgiibi eui mfrascriplis nostris BaronibaB et Prooerikis jragrf nostri iomuimw ad Bacfosaneta Dei Eaangelia taotis 9criptori6 per Mi et mo- oessoree nostros, et oawes pertinentes i^ nos, inuiokibiliter et integraliter dK aeruare^ et non eontrafaowe nd uenire, per nos^ uel alios, de iure uei de facto^ directe uel indirecte^ palam uel occulte, quouis ingenio^ uel colore, sob indignatione Dei omnlpotmtis, et omnium Sanctorum suorum. Et similiter didi Ambaxiatores et syndid nomine ipsorum Ducis^ et communitatis, et succeise- ruin eomm, et periinentiam ad eos^ in eorum animas sokmaiter iuraueruut prae- dentium sub nostrae maiestatis testimonio litteraruHL Nomina autem BaromuD nostrorum^ qw nobis iurauerunt) sunt haec : Dominus Stephanus Episcopus Zi- grablensis, dominus Petrus Episcopna Bosnensis, dominus Ladislaus dectas Vefl- priroiensfs^ dominua BaudonusComuli Prior Auranae. Dominus Nicolaus iadei euriae nostrae* Domiaus Joannes Banus Dalmatiae et Cbroatiae. Domious {(ioo- laus magistw Tauemiconim Reginalium. Dominus Stepbanus Comes de Posagi et de Zala. Dominus Leucbus magister Dapiferorum et Pincemarum nostreniB. Dominus Stepbanus Comes laptouiensis. Dominus Nicolaus Comes Cartellanas 4e VillagusfortL Dominus Dominicus Castellanus de Dragun^ Comes Hunten. Domiiiiis Nicolaus Secretarius notarius nester. Dominus Fmnciscus de Georgio Miles: Praelati, Barones et Consiliarij nosbri Datum Jadrae in monasterio sancti Fraii- «isci Ordinis Fratrum minomm^ in sacristia Ecdesiae ^oae^ praesentibus Vene* rabiii viro domino Gregorio Cnstode Varadienai^ decmtomm Doctom. DomiBO Kicolao, filio quondam domini Stepbani Voyuodae. Domino Bonifocio de LiqHS, milile Paeraense. Cbeto de Leone, ciue Paduano^ et prouido viro ser Bartb(rfo- maeo lusti^ notario Ducatus VenetiarHm^ testibus rogatis^ et alijs. Anno Demni Hillesimo, trecentesimo quinquagesimo octauo, indictione undecima, die Dominioo decimo octauo mensis Febmarij feliciter. Amen. Bi libro Pactonm leipablkM Venecianim^ in ArchiTio «nlico Vieiinto JMenrito. T. V« p. 3%. i358 XVII Kal Jannarii. | Ludovicus, Hungariae Rex, jiira e4 libertates Sibenicel sibus a Johanne Bano concessa, confirmat et auget Lodovicus, Dei gracia Hungarie, Dalmacie<» Croacie^ Rame, Seraie^, Gi licie^ LodcHnerie, Comanie^ Bulgarieque Rex, Princeps Saieraitanus et Hond montis Sancti Angeli Dominus. OmnibuS Cbristi fidelibus presentibus el fotd presenciuitai noticiam babituris^ salutem in oaininm Saluatore. Diligenter cil mbditomm fidelium itbertates et iura debet Frineeps solertiam adiiibere^ et-j Digitized'by LjOOQIC 231: itt ^ per anTioiiIa temponuii MgmeDteliir, eoi amplioribas nnmifficeiiol» braddis amplexari^ Tt in aliis etiam ezetmplo imle sompto fideMtatis igai-^ odiia acceiidatm*. Proinde ad vniiiersoram notitiam liarui aerie volomus per* lowre, quod accedentes ad nostre Maiestatis presenciam Gregorins Dragoy et Elias qoondam Padoani, Ambaxiatores et nnncii fidelinm nostromm Rectomm et eomraiiis cinitatis Sybiniciensis, nomine et yice eommdem, quoddam priuilegiam Mgnifici viri Jobannis dicti Chuz, Bani totins Croacie et Dalmacie, super eomm fibOTtatibus, inribns, graciis^ donacionibus et consuetudinibns confectum et ema* matmm nobis curamnt exlid>ere; petentes nos ex parte dictomm Rectomm et conmanis humiliter et deuote, yt ipsum priuilegium et libertates^ iura, gracias, donuaones, consuetodines in eo expressas, acceptare, approbare, ratificare et BO0tro dignaremur priuilegio confirmare. Cuius quidem priijdlegii tenor est talis: Nm Joannes (vide N. XCV). Nos itaque peticionibus predictomm fidelium no- stranuB Rectomm et Communis, nobis per dictos eomm ambassiatores et nuncios hnuliter porrectis, libemliter inclinati^ pretactum priuilegium non abrasum, noa cancellatam^ nec in aliqua sul parte viciatum, presentibus de yerbo ad yeri)um iiSMtam^ simul cum dictis eomm libertatibus, iuribus, graciis, donacionibits, et MDraetadiDibus in eodem expressis^ acceptamus et de plenitudine nostre Maie- stalis pro eisdem Rectoribus et Communi presentis priuilegii nostri patrocinio confiraiamus. In cuius rei memoriam perpetuamque firmitatem presentes con-^ cessimas litteras dupplicis sigilli nostri munimine roboratas. Datum per manus ftdefis nostrL, dile^i, venembilis Patris Domini Nicolai^ Arcluepiscopi Colocensis^ asle nestre Cancellarii, XVII. Eal. Januarii. Anno Domini M.CCC. quinquagesimo Mtaao. Regni aulem nostri anno XVI. Venembilibns in Christo Patribus, Do- iriiis Nicolao Strigoniensi, locique eiusdem Comite perpetuo, et Huggolino Spala- tei^ Arehiepiscopis^ Nicolao Agriensi, Demetrio Waradiensi^ Nicolao Quinque-* Eedesiensi, Dominico Transyluano, Colomano Jauriensi, Ladislao electo Wes-* fffnnieiisi^ Thoma Chanadiensi^ Mychaele Waciensi, Petro Boznensi, fratribus^ Tho— ma Syrmiensi, Stephano Nitriensi et Blasio Tinniniensi, Ecclesiamm EpiscopiSy Eede^as Dei feliciter guberoantibus. Magnificis yiris Nicolao Konth ralatino^ Aadrea Wayuoda Transyluano, Cyfco magistro Taueroicomm nostromm, Conntd Mkolao de Zeech, Judice Curiae nostre, Nicolao de Machow Bano^ Leustachia tocius Sdauonie Banatum tenente, Comite Symigiensi, Tolnensi et Albensi^ Dapiferomm et Pinceroarum, Dyonisio Agazonum^ et Thoma Janito- nostroram magistris, ac Symone, filio Mauritii, Comite Posoniensi, aliisquo regni nostri comitatus tenentes et honores. Cetemm graciam gracia Yolentes^ communi et vniuersitati supradicte ciuitatis Sybenicensis quas— possessiones nostras, Dazlma et Grobona yocatas, circa fluuium Eerka, ex oceidentali sitas, et etiam possessiones Neuest, Copno, Peromethi et Zit-^ nominataS) ex alia parte eiusdem fluuii in Dobraue, iuxta confinia distri-* eiQsdem ciuitatis existentes, quas alias supradictus Johannes Banus certis dicte duitatis per suas litteras ob eomm fidelitatis et probitatis merit» dinosdtur, perpetuo possidendas, cum omnibus earam vtilitatibus et pnrtyianliis vniuersiS) terris sciUcet cultis et incultis, syluis, nemoribus, aqnis apanunque decuraibus, pratis, fenilibus, pascnis et aliis cunctis ad ipsas perti-» ■eattns, inter veras metas et terminos eammdem existentibus^ quouis nominis vecaMo vocitatis, eo iure^ quo ad nostram coUacionem pertinere dinoscitur, do DigltldbyLjOOgle m «dosenmi et benbfkimle siipradiolonim cuHom dedtmBS/dOMttiniiia et cenbiliwjsj ioio damus^ donamns, conferimns presenti priuilegio per ipaos et ipsomm poste- Kitates tenendas, habendas et perpetuo possidendas. Datum ut supra. Sx membruui origioali in coU. Jankondiuuu — Fej6r G. CodeK DipL Regni Hang. T. IX. t. IL p. 68S. ILCTIII. Anno 1359—1377. In Viuegrad. r Priyilegium Ludovici L Regis, quo incolae Regni totius Slavoniae ab omui alia praeter unius Regni hujus Bani jurisdictione eximuntur. Nos Lodovicus Dei gratia Rex Hnngarie^ Polonie, Dabnatie etc» Memorie commendantes tenore presentium significamuS) qnibus expedit vniyersis : quod Dyonisius filius Johanis de Orbonch, sua, ac, vniversorum nobilium et alioruBi hominum regni nostri Sclavonie personis ad nostre serenitatis accedendo pre— sentiam^ exhibait nobis quasdam iitteras nostras patentes maiori sigillo nostro consignatas, tenoris infrascripti, supplicans humiliter nostre Maiestati^ vt ipsas litteras nostras patentes presentibus de verbo ad verbum transcribi et trans- sumpmi facere dignaremur pro eisdem ad cautelam ; quarum tenor talis est : Nos Lodoyicus Dei gratia Rex Hnngarie memorie commendantes tenore presen- iinm significamns quibus expedit, yniversis: quod nos de statu tranquiliori fide- linm nostrorum nobilium videlicet et ^liorum , qnoramlibet hominum in regno nostro Sciavonie existentium providentes hoiusmodi gratiam eisdem duximus iaciendam, vt nullus omnino hominum ipsos in Curiam nostram^ vel in aliqao— rum aliorum Judicnm extraneomm^ ex ista parte fluvii Drave existentium^ pre— senliam citare valeat^ ant alicubi res et bona eomndem prohibere; sed si qoi cum eisdem regni Sclavonie hominibus quicquam habent actioniSi) in pre- ^ntia Bani ipsius regni Sclavonie, vei vices eius gerentiS) legitime exsequaUir. £t si in indicio ipsius Bani, vel vices eins gerentis, aliquis querelantium suspi- catns fuerit, nec contentus esse voluerit^ extnnc seriem Judicii per ipsum Ba- Bum^ vel vices eius gerentem facti^ in nqstram et Prelatorum ac Baronum no- slrorum presentiam in Curiam nostram transducere valeat atque possit^ pro de- liberatione fienda super Judicio prenotato. Datum in Vissegrad in Festo deeo- lationis Sancti Johannis Baptiste. Anno Domini Millesimo trecentesimo quinqua- gesimo. nono. Nos itaque iustis et iuri consonis supplicationibus prefati Dyo- nisii nominibus, quibus supra^ nostre humiliter porrectis Maiestati^ pietate favo- cabili inclinati, iam dictas litteras nostras patentes presentibns de verbo ad ver- Digitized by LjOOQIC m km traii08cribi. e| traiuwuBpmi &fimfi8 pro eisdem «d caatelfuiL Datiim ia YysMgrad feria ^aiiita pro;idiiia «11(9 Dqminicam ^emioiaeere. Aimo Domini Blil- lesimo trecenteaimo ^eptaagesimo septimo. , ' Orif. Bembr. in ArehiTio Regai Croatfae. PrlT. Nro. 6. Amo 1362. ZagratiM. Tranasttmptum privilegii haspiUbus in oppido Pernja (Dnnc in banali confinio) a Bela, juniore Rege, a. 1225 concessi, a Gapitulo Zagrabiensi a. 1362 factum. Nos Capitnlam ecclesie Zagrabiensis memorie commendantes tenore pre- mcinm significamns qnibus expedit vniuersis* Qnod anno domini M^CCC^lx^ seamdo^ feria qnarla proxima post dominlcam Oculi^ Georgius filius Wlchk^ vil- KcQs^ Wlk fiiius Petyne, Tuxa filius Mareni^ et Chemech filius Gerdine, hospites ^oFemya, ad nostram personaliter accedentes presenciam, exhibuerunt et pre- ^flUnmt nobis quasdam litteras priuilegiales felicis recordacionis serenissiml IBocipis domini Bele condam regis Hungarie, tenoris infrascripti ; pet^ntes nos coD instancia, Yt tenorem earundem de verbo ad verbum transscribi^ et presen- fiiRis inseri facere dignaremur; quorum nos. peticionibus^ vtpote iustis et con- fnus^ annuentes^ tenorem earundem de verbo ad verbum transscribi^ et appen- fioiie nostri sigilli autentici^ fecimus consignari, quarum tenor sequitur et est talis: In nomine sancte Trinitatis et induiidue ynitatis. Bela dei gracia Hun- {irie^ Dalmacie^ Croacie^ Galicie, Rame, Seruie^ Lodomerieque Regis Andree (rimogenitus^ et Rex in perpetuum. Cum de beneuolencia ac predestinacione Bopremi Regis ad hoc simus preordinati, yt singulis in iurisdiccione nostra con- sfitQtis simos secundum apostolum in i^sticia debitores, propensius et specialius lospites, qui nostrum sibi senserint subsidium profutumm^ debita volumus iusticia potaieri. Hinc est, quod nos tam presenciam, quam futurorum volumus noticie. 'edarare, quod hospitibas nostris de Perina (sic) commorantibus^ talem hoc nodo concessimus libertatem, vt per septem annos in nullo nobis teneanlur, Dec forum, quod ibi celebratur, per septennium tributum persoluat ; transactis tero annis, annuatim centum pensas Regie persoluant maiestati. uel dexterarium^ tpt pensis valentemii tributi autem fori tercia pars, maiori eiusdem ville spectet iflrisdiccioni^ quicunqne fuerit, residuas autem partes Regie celsitudini debet am«> Bioislrari ; nec aliquis. ipsos preter defensorem ipsomm^ a domino Rege statu-. tu, audeat iudicare^ et si ab ipsomm defensore conquerentibus satisfieri non polerit, ad domini Regis presenciam dicta causa discucienda transferatar^ et sL ipri coram iudice qaemqaam inpeterent super aliquo, eis iudicetur iuramenlunu StilQimas eciam^ qaod si Banus eis ad valorem vnius marce dampnnm fecertt^ Digitized by i^oogle 184 in eentaido rertitQeret ^em, tanien Bano non alfaid, qnam dtomoa anas^ occa- aione deseensns, dare teneantnr, pro aiya vero necesaarya preeiQm recipiant; el si aliqniB ipaomm prole camerit, tam ipao Tinente, qoam ab hoc aecnlo trans— migrante^ bona sna, cnicnnqne yolnerit, conferat retinenda; et si aliqnis de villa snper eqno vel bone calnmpniaretnr ab aliqno, pro quanto sacramentnm facere presnmpserit sibi calnmpnians, testibua astantibns^ restitQat, et res, pro qna cau- sabatnr, ad requirentem deuoluatur; et si quis villam istam intrare voluerit mo- ratnms, omnia bona sua, domos suas videlicet, et alia, que possiderat, omnibus sdentibns liberam habeat vendendi facnllatem, et recedens de villa ista^ retineat eandem; et ligna, que ad vsus snos, videlicet igni sup«|ionenda, vel ad edifi- candas domos suas^ expedierint, concessimus possidenda ; et statnimnS) quod sa— cerdotem, quemcunque voluerint, in suam recipiant ecclesiam, de decimis ipsoram^ provt mos est hospitibus vbicunqne manentibns^ disponentes. Sane, super hec ad itiilatMn ipsomm, montem qnendam nomine Grachye, et terram^ nec non vbicon-- qw in terra Zalac vineas plantare vohierint, omnium reclamadone postposita, asi— gnauimus eisdem. Et ne termini terramm dubitentur ab aliquo, fecimus annotari^ qnarum prima incipit ab. oriente^ vbi minor Chemeraica transit per viam, que wlgariter Hoduc vocatur^ et via dirigitur illa versus partem meridionalem^ vbi meta ipsomm existit; ab inde diuertitur dextrorsum per montem vnum^ vbi minor Pemica cadit in magnum Peraica^ ibi est meta; exinde minor Peraica durigitur versus occidentem per viam, que ad craciferos vadit, ibi est meta as-- signata; et de via illa descendit versus septemtrionem^ vbi ipsa via et Pri— chlisnica et Peraa simul veniunt, ibi est eciam meta; Prichilisnica (sic) vera ascendit abhinc ad caput ipsius montis, et ibi est meta, et abinde progreditnr iuxta semitam dextrorsum, et vadit ad caput aque Jelesnicha vocatum, et ibi meta sita est; aqua vero nominata confluit abinde iuxta villam Drascu, et cadit in viam, que venit de foro Regis, et ibi est meta, et via illa ascendit ad orien— tem, iuxta pranominatum minorem chemeraicha, et ibi contignatur mete prioru Et ut hoc firmiter et stabiliter permaneat, nec per alicuius machinacionem iii irritum valeat retractari, sigiUi nostri carattere fecimus roborare. Pristaldis vero^ Petro Comite Pilisiensi et Mirizlao de Goricha terigena existentibus. Datum per manus Mathie prepositi Zagrabiensis, tunc temporis aule nostre Cancellarij. Anno gntcie M"* CC"** XX"* quinto. Venerabilibus Vgrino Colocensi, Gnnzulino Spa— llBtensi Archiepiscopis existentibus. Stephano Zagrabiensi, Martino Corbauiensi^ Hicus Pyzeciensi (?)^ Episcopis existentibus. Chak Bndragiensem, Pol Bachien— sem, Buzad ferrei castri, Gecha Zaladiensem, Mykka Symigiensem Comitatus gn— beraantibus. Paula Tauarnicoram, Andrea Dapiferoram, Bogomilo Pinceraaram^ ^hanne Agazonum magistratus regnantibus. A iergo : Pretiosissimum Privilegtum Belae Regis Hospitibus de Perina in Scla-* nonia super liberlatibus^ Tributis^ Foro, DatiiSi, lure Patronatus etc. cum liberlate testandi, alegandi, collatnm, deductionem* metalem quoque pulchre complectitur* Oiif. nembrtiHi in ArcbiWo Regni Croatke. N. B. A. Pasc. 1531. If.2.. Digitized by Google m ' c. Atmo i364--i39t Saperius Privilegium, Regno Croatiae a Ludovico Rege anno 1359 datuni) a. 1364 coftfirmatur) atque a Gapitirlo Casmensi a. 1391 transsumitur. Nos Capitolum Ecdesie Zagrabiemiis memorie conuuendaiites tenore pre^ smtimn significamos qoibQS expedit aniversis: qnod anno Domini millesimo tre^ cMtesimo nonagesimo primo^ feria sexta proxima post festnm omninm Saa>- «Umiuii proxime preteritom^ Paalus fiiins Andree de Bliznafsfen ad nostram persooaliter veniendo presentiam, exhibnit et presentavit nobis quasdam lilte- ns privilegiales Serenissimi Principis Domini Domini Lodovici olim Regis Him^ fvie felicis et excellentis memorie, daobns Sigillis snis, videlicet antiqno in Bosnia deperdito, et nouo post hoc reparato^ in pendenti veris et autenticis qisiQS Sigillis sigillatas, in tenoreqne eamndem nec ubiqne vitiatas, tenoris iBfrascripti, cnm illa clausula: ad perpetnam rei memoriam etc. petens nos cam instantia^ ut ipsas Utteras de verbo ad verbum transscribi faceremus et ad testimonium et fidem firmissimam, quoad tenorem eamndem, Sigillo nostro eoBsignaremus. Cujus nos petitionibns, utpote justis et juri consonis annuentes, preallegatas litteras nobis presentatas veras approbantes, easdem de verbo ad Tefbnm transscribi fecimus^ et sigilli nostri autiientici commnniri, in fidem et lestimonium omnium infrascriptorum. Quarum quidem litterarum privilegiaiium teBor sequitur^ et est talis : Lodovicus Dei gratia Hungarie^ Dalmatte, Croatie, Rame, Servie Gallicie^ Lodomerie, Comanie^ Bnlgarieque Rex^ Princeps Salemi* tmMS^ et Hon(uris Hontis Sancti Angeli Dominus^ omnibus Cbristi fidelibus, tam presentibns, quam futnris presentium notiam habituris salutem in omnium Salva- tore* Proinde ad universomm notitiam hamm serie volumus pervenire, quod nos 4e statu tranquiliori fidelium nostromm nobilium vklelicet et aliorum quorum* fibel hominum in regno nostro Sclavonie existentium providentes, huiusmodi gra- li«n eisdem duximus concedendam seu fadendam^ ut nullus omnino hominum q^s in Curiam nostram, vel in aliquoram alium Judicum extraneoram^ ex ista parle fluvii Dmve existentium^ presentiam citare valeat^ aut alicubi res et bona eorandem prohibere, sed si qui cum eisdem regni Sclavonie hominibus quic«- qnam habet actionis, in presentia Bani ipsius regni Sclavonie^ vel vices eius ge** nmlis^ legitime exequatur; et si in Judicio ipsias Bani, vel vices eias gerentis afiquis quemlantiam suspicatus fuerit^ nec contentus esse voluerit, extunc seriem Jndicii per ipsum Banum, vel vices eius gerentem facU^ in nostram et Prelato- mm ac Baronum nostromm preseatiam, in Curiam nodtram transducere valeat alfae possit pro ddiberatione fienda super Judicio preuotato. In cuius rei me-* Digitized by LjOOQIC m praelibatae ad nos cam pleno et rafficienti iliKildato, ot a^paretr ex Yorma ixMn- jnenti manuscripti Raphayni de Caresinis publici anctoiitate imperiali notarij et DucatQS Venetianm seribae^ snb miliesimo Urecentesimo quinquagesimo septimO) die uigesimo octauo mensis Nouembris, decimae indictionis, dum in duitate m» stra Jadrae fuissemus^ transmiserunt^ et nos declaratis ipsorum uoluntatibQs ad perpetuae pacis et concordiae Oinculum amicabiliter inuitamnt per eosdem. Nos igitur, qui cum Cbristianis . quibuslibet, et potissime cum Venetis^ antiqua amicitit regno nostro coniunctis, pacem optauimus, et optamus, ad infirascriptam paceia et concordiam^ Deo propitio perpetuo duraturam, deuenimus cum eisdem in bunc modum. Videlicet, quod idem Dux» et communitas VenetiarQm^ et in eonim per- sonis, ac uice^ et nomine eorumdem^ Ambaxatores, nunlij, procuratores, et syn- dici praelibati^ babentes ad infradicenda plenam et liberam potestatem^ uigore in- strumenti iam dicti, quod penes nos retinuimus ad cautelam, contenti fuemnt renuntiare, et effectualiter renuntiauerunt de facto in manibus nostris^ nostro et successorum nostrorum Regum nomine, toti Dalmatiae, a medietate scilicet Quar- nnrij^ ysque ad confines Duracij, omnibus ciuitatibus, terris, castris, insulis, por-» tubus et iuribus, quae babuissent et tenuissent, et babebant, et tenebant, in eis- dem quoquomodo, et spetialiter ciuitatibus Nonae, Jadrae, Scardonae^ Sibenici^ Tragurij, Spalati et Ragusij, in terra firma existentibus. Item ciuitatibus et ter- ris Obseri videlicet, et CbersL, Veglae, Arbi, Pagi^ Bracbiani, Lesnae et Cor» zulae^ cum insulis et omnibus utilitalibus et pertinentijs eorumdem^ ac titulis Dal- matiae et Croatiae<» quibus uti consueuerant Duces antedicti, et totum ipsorum ius, et dominium, ac proprietatem, si quos babuissent, in nos et successores no- stros, sponte, deliberate, et animi maturitate transferrentes. . IVenuntiantes insitper omni actioni et omni iuri, et legis beneficio, quibus ullo unquam tempore pos- sent contra praedicta, uel praedictorum aliquod se iuvare^ et promittentes so- lemniter, sub vinculo sacramenti, pro se, et dictis, Duce et communi corpora- liter praestiti, de ipsa Dalmatia, ciuitatibus, terris, castris^ locis, insulis^ iuribus et titulis^ ac ipsorum Dominio, seu possessione nullo unquam tempore per se, net: alios se intromittere uel aliquatenus impedire usque confines antedictos. Obli-^ gantes se, onmes ciuitates^ terras, castra^ loca, portus^ insulas, atque iura infirft dicta confinia existentia, quae sunt pro nunc in mera potestate ipsomm, liberd^ pnri^ et simpliciter nobis, uel quem ad boc deputauerimus^ absque omni dolo^ siue fraude infra spatium uiginti duorum dierum a tempore datae litterarum.pnie- sentium resignare. De terris autem et locis, quae in ipsorum potestate noa essent, sed regerentur per Rectores eorumdem, reuocare^ et extrahere quoslibet Rectores^ et Officiales, et gentes quaslibet eorum nomine ibidem residentes, et quod eis imposterum contra nos, nel aliquod auxilium, uel iuuamen non da- bunt; supplicantes ex nunc, quod ipsas ciuilates^ terras, castra et loca^ cum ad nostram obedientiam deuenerint^ dignaremur sub fauoribus et gratgs nostris re— eipere, sicut soliti fuimus esse alijs gratiosi. £t uersa uice^ Nos, uolentes ipsoa Ducem, et commune babere perpetuo in amicos carissimos, promitlimus, qaod omnes terras, castra et loca, quas ipsi^ seu eorum subditi, et sequaces tenebant in pnrtibus Triuisanae, et Cenetensis, ac Istriae, seu alibi^ quae ad nostras ma- nus deuenissent, uel deuenirent, uel nostrorum, et nomine nostro tenerentur, aut noslrorum; sibi, et dictis suis subditis, et quorum erant, faciemus tradi^ reatitiil e\ llbere assignari, infra terminum uiginli duorum dierum praedictorum, sea qiii^ Digitized by LjOOQIC i2d los dnxerint deputandos. Vec de ipsis locis el terris nHo imquam tempore pefr HOS) snccessores nostrosy nel alios nos introimttemns itel impediemus. Renun- liantes ac in eos transferrentes ins, si quod acquisiuissemus in eis. Ita tamen^ qiiod ipsas terras^ castra^ et loca^ et subditos earum, nec non omnes amicos, adhaerentes, et sequaces nostros tam nobiles^ quam ignobiles tractent dulciter et benigne, remissis omnibus iniurijs et offensis^ et sicut faciebant ante nouitates praesenti^ guerrae, et sicut si nobis ntimquam adhaesissent. Et e conuerso nos |iromittimus facere et seruare de omnibus amiciSn adhaerentibus^ et sequacibus suis tam nobilibus, quam ignobilibus. Item quod captivi ex utraque parte libere Telaxentur. Item quod ex utraque parte remittantur, et ex nunc remissae intel- hgantnr omnes offensae^ iniuriae, et dampna praeterita, non intelUgendo debita, qnibns sibi inuicem tenerentur spetiales personae., de quibus fiat iustitia hinc inde. Item, quod bona fide prohibebimus et ordinabimus cum effectu^ quod in aliqua terrarum, seu Insularum, aut locorum^ quae pementurae sunt ad nostram domi- -niem, et quae iam peruenerunt, non armabilur in cUrsum^ neque exercebitur pi- ratica, seu damnum aut yiolentia aliquibus nauigantibus/ nec receptabuntur in eomni portubus cursarij., et malefici^ sed potius turbabuntur et arcebuntur^ sicut -decet Regiam iustitiam et honorem: et e conuerso in eorum terris et insulis ipsi promiserunt se facturos illud idem. Praeterea promittimus uerbo nostro regio vniuersos et singulos ciues^ subditos et fideles ipsius Domini Ducis, et communis Venetiarum, uenientes ad terras^ portus •et Insulas, et loca quaeque subdita prae— sentialiter et in fututiim maiestati nostrae, habere et haberi facere saluos» et secnros cum personis. boniset navigijs, atque rebus eorumdem; quod secure, et qniete possiht ire^ stare et redire^ ac transire per dictos portus, terras et loca cnm naoigijs^ personis et mercimonijs suis, ymo ipsos tractabimus et tractari uolumus dulciter et benigne sub fauore 6t gratia nostra: et e contra idem do- minus Dux et commune tractabit nostros tali uinculo interiecto in praedictis omnibus et singulis. Quod si partium aliqua huic ordinationi et dispositioni con^ cordiae, atque paci niteretur contraire, et eam infringere, uel uiolare conaretur, atiqnas terras, castra, insulas aut portus de ijs^ quae renuntiata sunt occupandon uel aliter paci contrafaciendo, ex tunc pars altera id Sedi Apostolicae intimare debeat, et dominus Papa uigore emologationis (sic) et potestatis datae per nos, et per ipsos tenore praesentium litterarum^ teneatur et uelit infra spatium unius mensis simpliciter^ et de plano, absque strepitu et figura iudicij, solum recepta fide et certificatione uiolationis et infractionis antedictae, ad obseruantiam dictae ordi— nationis et dispositionis illum, uel illos astringere^ et censura Ecclesiastica me— diante in personas, uel communitatem contrafacientem sententias uidelicet inter-* dicti et exconmiunicationis proferendo^ a qua nullatenus absoluantur, donec per partem praedictam infiingentem^ nel infringere procnrantem, parti alleri obsemanti satisfiat, prout erit iustum^ illum, uel illos, nihilominus denuntiando fidefragos et periiiros. Si autem aliqua damna^ uel iniuriae, aut offensiones committerentur per snbditos utrommque altemtrim, ex tunc per nos, nel nostros OSiciales loco- raiii ipsomm, et Rectores pertinentibus ad eosdem^ et per ipsos, oel eomm Rectores et Officiales pertinentibus ad nos infira spatiom onios mensis a tempora depositae qoaerellae plenaria satisfactio impendator, nec per hoc ordinatio el dispositio, concordia et pax intelligantor oiolatae^ sed in soa firmitate debeant pcmaiiere, ad qoae nos, et ipsi, spontanea nos* obligamos oohmtate. Praemiam •irtein omBia et singidB caBi infrascriplis nostrto Baroiiibag ot Proomkis TBgit nostri iuranimHB ad Baerosaneta Dei Eaangelia tacti» scriptoris per noa ^ aiio- cessorea nostros, et OBnes pertinentes ad nos, inniolabiliter et inbegraliter ob<- semare, et non eontrafaowe nel uenire, per nw^ uel alios, de inre nd de facto^ directe nd indirecte^ palam nei occnlte, qnonis ingenio, nei colore, sub indignatirae Dei omni^tentis, et omniam Sanctomm suomm. Et simiiiter didi Ambaxiatores et syndici nomine ipsoram Dncis^ et commnnitatiS) et snccesso- min eonim, et perlmentiam ad eos, in eomm animas salemniter inrenemnt prae- denlinm snb nostrae maiestatis testimonio iitteraram. Nomina autem Baronnm nostroram, qoi nobis iuranerant^ snnt baec: Donunus Stepbanus Episcopus Za* grabiensiB) doaiinus Petras Episcopos Bosnensis, dominus Ladisiaus electus Ves« primiensis^ dominus BaudonusCornati Prior Auranae^ Dominus Nicolaus iudex euriae nostrae. DomiBus Joannes Banus Dalmatiae et Cbroatiae. Dominus Nico- laus magister Tauernicornm Reginaiium. Dominus Stepbanus Comes de Posaga et de Zala. Dominus Lenchus magister Dapiferoram et Pinceraarum nostrorum. Dominus Stepbanus Comes laptouiensis. Dominus Nicolaus Comes Castellanus de ViUagusforti. Dominus Dominicus Castellanus de Dragun^ Comes Hunten. Dominna Mcolaus Secretarius notarius noster. Dominus Franciscus de Georgio Miles: Fraelati, Barones et Consiliarij nostrL Datum Jadrae in monasterio sancti Fran* «isci Ordinis Fratrum minorum^ in sacristia Ecdesiae ^uaoi^ praesentibus Vene-* rabiii viro domino Gregorio Custode Varadienai, decratorum Doctora. Domino IVicolao, filio quondam domini Stephani Voyuodae. Domino Bonifacio de Lnpis^ milite Paeraense. Cbeto de Leone^ cine Paduano, et prouido viro ser Barth<^o*- maco lusti^ notario Ducatus Venetiarum, testibtis rogatisv et alijs. Anno Domn^ Hille^imO) tracentesimo quinquagesimo octauo, indictione undecimavdie Dominioo decimo octauo mensis Febraarij feliciter. Amen. Bx Ubro Pactonun Reipablioa* Veoelianim^ in ArcluTio «oUco Vlonnae jMerrilo. T. V. p. 396. XCTII. 1358 XVll Kal. Jannarii. Ludovicus, Hungariae Rex, jiira ei libertates Sibenicen- sibus a Johanne Bano concessa, confirmat et auget. ji Lodovicus, Dei gracia Hnngarie, Dalmacie^ Croacie^ Rame, Seruie^ Cial- licie^ Lodomerie^ Comanie, Bulgarieque Rex, Princeps Salernitanus et Honoris tnontb Sancti Angeli Dominus. OnmibnS Cbristi fidelibas presentibus et futoris^ prasencium noticiam babituris, salntem in oiiliinm Saluatore. Diligenter circa subditorum fidelium libertates et iura debet Princeps soierttam adiiibere^ et vt Digitized by i^OOQlC m kk ^ percDnriciiIa teiiiponim Mgmefiteliir, eo0 amplioribits oraiuficeiicl» ie|^ bnidiii& amplexari^ yt in aliis etiam ex^nplo iikle snmpto fidelitatis igni-^ caks accendatiir. Proinde ad vniaersorQm notitiam liaram swie vohmus per-* lenire^ quod accedentes ad nostre Haiestatis presenciam Gregorius Dragoy et Elias qnondam Padoani, Ambaxiatores et nuncii fidelium nostrorum Rectomm et ooBimunis ciuitatis Sybiniciensis, nomine et vice eorumdem, quoddam priuiiegium magnifici yiri Jobannis dicti Cbuz, Bani totius Croacie et Dalmacie, super eoruni liliertatibus, iuribus, graciis^ donacionibus et consuetudinibus confectum et ema- natom nobis curarunt exbibere; petentes nos ex parte dictorum Rectorum et communis bumiliter et deuote, vt ipsum priuilegium et libertates^ iura, gracias, donciones, consuetudines in eo expressas, acceptare, approbare, ratificare et loatro dignaremur priuilegio confirmare. Cuius quidem priuilegii tenor est talis: Nea Joannes (vide N. XCV). Nos itaque peticionibus predictorum fidelium no- ftromm Rectorum et Communis^ nobis per dictos eorum ambassiatores et nuncios kumiliter porrectis, liberaliter inclinati, pretactum priuilegium non abrasum^ noa cancellatum, nec in aliqua sui parte viciatum, presentibus de verbo ad verbum insertum^ simul cum dictis eorum libertatibus, iuribus, graciis, donacionibits, et eemuetodinibus in eodem expressis, acceptamus et de plenitudine nostre Maie- statis pro eisdem Rectoribus et Communi presentjs priuilegii nostri patrocinio confirmamus. In cnius rei memoriam perpetuamque firmitatem presentes con-^ cessimus litteras dupplicis sigilli nostri munimine roboratas. Datum per manus fidetis nostri^ dileeti, venerabilis Patris Domini Nicolai, Arcbiepiscopi Colocensis^ anle nestre Cancellarii, XVII. KaL Januarii. Anno Domini M.CCC. quinquagesimo^ eetaao. Regni autem nostri anno XYI. Venerabilibus in Cbristo Patribus, Do-» miiiis Nicolao Strigoniensi, locique eiusdem Comite perpetuo^ et Huggolino Spala* tensi Arcbiepiscopis^ Nicolao Agriensi^ Demetrio Waradiensi^ Nicolao Quinque-* Ecelesiensi^ Dominico Transyluano, Colomano Jauriensi, Ladislao electo Wes-^ primiensi, Tboma Cbanadiensi^ Mycbaele Waciensi, Petro Boznensi, fratribus, Tbo-- ma Symiiensi, Stephano Nitriensi et Blasio Tinniniensi, Ecclesiamm EpiscopiSy Ecclesias Dei feliciter gubemantibus. Magnificis viris Nicolao Konth PalatinOy Andrea Wayuoda Transyluano, Cyko magistro Tauemicoram nostroram, Comite Nicolao de Zeecb^ Judice Curiae nostre, Nicolao de Macbow Bano^ Leustacbio Bano tocius Sdauonie Banatum tenente^ Comite Symigiensi, Tolnensi et Albensi^ Lednis Dapiferoram et Pinceraaram^ Dyonisio Agazonum^ et Thoma Janito- rum nostroram magistris^ ac Symone, filio Mauritii^ Comite Posoniensi, aliisquo phribus regni nostri comitatus tenentes et honores. Ceteram graciam gracia camulare volentes^ communi et vniuersitati supradicte ciuitatis Sybenicensis quas— dara possessiones nostras, Dazlma et Grobona vocatas^ circa fluuium Kerka, ex parte occidentali sitas, et etiam possessiones Neuest, Copno^ Peromethi et Zit- Bucha Bominatas, ex alia parte eiusdem fluuii in Dobraue, iuxta confinia distri- ctus eiusdem ciuitatis existentes, quas alias supradictus Jobannes Banus certis doibus dicte ddtatis per suas litteras ob eoram fidelitatis et probitatis merita cootolisse dinosdtur, perpetuo possidendas, cum onmibus earam vtilitatibus et pertinentiis vniuersis, terris sciUcet cultis et incultis, syluis^ nemoribus, aquis aquarumque decursibus, pratis, fenilibus, pascuis et aliis cunctis ad ipsas perti-* aeotibus, inter veras metas et terminos earamdem existentibus^ quouis nominis Toeabulo vocitatis, eo iure, quo ad nostram collacionem pertinere dinosdtur, d^ 17* T Digitized by LjOOQiC ddnsensa et benepkioito s«pradic|onuD eiuiiBi dedtmas^doMiiimiiS et coiitaliBMS^ ifflo dannis^ donainiis, conferimtis presenti priuilegio per ipsos et ipsoram poste-r ritates tenendas^ habendas et perpetuo possidendias. Datnm nt snpnu 8x membnuia oiiginali in coU. Jankondiuia. — Fej6c G. Codex Dipl. Regni Hong. T. IX. t. n. p. 6SS. XCTDI. Anno 1359—1377. /n Viuegrad. r Privilegium Ludovici L Regis^ quo incolae Regni totius Siavoniae ab omui alia praeter unius Regni hujus Banl jurisdictione eximuntur. Nos Lodoyicus Dei gratia Rex Hungarie^ Polonie, Dalmatie eta Hemorie commendantes tenore presentium significamns, quibns expedit vniyersis: quod Dyonisius filius Johanis de Orbouch, sua, ac vniversorum nobilium et aliornm hominum regni nostri Sclavonie personis ad nostre serenitatis accedendo pre- sentiam, exUbuit nobis quasdam iitteras nostras patentes maiori sigiUo nostro consignatas^ tenoris infrascripli, supplicans humiliter nostre Maiestati^ vt ipsas litteras nostras patentes presentibus de verbo ad verbum ta*anscribi et trans- sumpmi facere dignaremur pro eisdem ad cautelam ; quarum tenor talis est : Nos Lodovicus Dei gratia Rex Hungarie memorie commendantes tenore presen- tium significamus quibns expedit, vniversis: quod nos de statu tranquiliori fide- lium nostrorum nobilium videlicet et ^liorum , quorumlibet hominum in regno nostro Sclavonie existentium providentes huiusmodi gratiam eisdem duximus faciendam^ vt nuUus omnino hominnm ipsos in Curiam nostram^ vel in aUquo- rum aUorum Judicnm extraneomm^ ex ista parte fluvu Drave existentium^ pre- (fenliam citare valeat^ aut aUcubi res et bona eorundem prohibere; sed si qui cum eisdem regni Sclavonie hominibus quicquam habent actionis^ in pre- 3entia Bani ipsius regni Sclavonie, vel vices eius gerentis, legitime exsequatur. £t si in iudicio ipsius Bani, vei vices eius gerentis^ aUquis querelantium suspi- catus fuerit^ nec contentus esse voluerit, extunc seriem Judicu per ipsum Ba- Bum^ vel vices eius gerentem facti^ in nqstram et Prelatorum ac Baronum no- 3trorum presentiam in Curiam nostram transducere valeat atque possit^ pro de- Uberatione fienda super Judicio prenotato. Datum in Vissegrad in Festo deco- lationis Sancti Johannis Baptiste. Anno Domini MiUesimo trecentesimo quinqua- gesimo nono. Nos itaque iustis et iuri consonis suppUcationibus prefati Dyo- nisu nominibus, quilnis supra, nostre humUiter porrectis Maiestati, pietate favo- cabUi incUnati^ iam dictas Utteras nostras patentes presentU>us de verbo ad ver- Digitized by LjOOQIC 3 ! ] hfua transseribi. efi triuuifnimpmi («fimns pro eisdem ad oautelam. Dafaim iit Yyssegrad feria ^nta pro^ma 9nl9 Dqmiiiicam i?eaiiiiiseere. Aniio Domioi Mil- lesimo treceiitesimo ^eptaagesimo septimo. , Ori^. nembr. in Arehivfo Begai Croatiae. Prir. Nro. 9. Anno 1362. ZagratiM. Transsiimptum privilegii haspitibus in oppido Pernja; (nunc in banali confinio) a Bela, juniore Rege^ a. 122& cauQessi, a Capitulo Zagrabiensi a. 1362 factum. Nos Capitulum ecclesie Zagrabiensis memorie commendantes tenore pre- ^ncium significamus quibus expedit vniuersis* Quod anno domini M"CCC%® secundo, feria quarta proxima post dominicam Oculi, Georgius filius Wlchk^ yil- licus^ Wlk filius Petyne^ Tuxa filius Mareni^ et Cbemech filius Gerdine, hospites 4e Pemya, ad nostram personajiter accedentes presenciam, exhibuerunt et pre- «entamnt nobis q[uasdam litteras priuilegiales felicis recordacionls serenissiml yrincipis domini Bele condam regis Hungarie, tenoris infrascripti ; pet^ntes nos «om instancia^ vt tenorem eamndem de verbo ad verbum transscribi, et presen- tibus inseri facere dignaremur; q[uomm nos peticionibus^ vtpote iustis et eon- ipruis, annuentes^ tenorem eamndem de verbo ad verbum transscribi^ et appen- ^one nostri sigiUi autentici, fecimus consignari^ quamm tenor sequitur et est falis : In nomine sancte Trinitatis et indiuidue vnitatis« Bela dei gracia Hun- garie., Dalmacie, Croacien Galicie, Rame, Seruie, Lodomerieque Regis Andree primogenitus, et Rex in perpetuum. Cum de beneuolencia ac predestinacione ^premi Regis ad hoc simus preordinati^ vt singulis in iurisdiccione nostra con- stitutis simus secundum apostolum in iqsticia debitores^ propensius et specialius ^Qspites^ qui nostrum sibi senserint subsidium profutumm, debita volumus iusticia protueri. Hinc est, quod nos tam presencium, quam futurorum volumus noticie. 4eclarare, quod hospitibus nostris de Perina (sic) commorantibus^ talem hoc modo concessimus libertatem, vt per septem annos in nullo nobis teneantur, nec forum, quod ibi celebratur, per septennium tributum persoluat; transactis ▼ero annis, annuatim centum pensas Regie persoluant maiestati» uel dexterarium, Ipt pensis valentem^ tributi autem fori tercia pars, maiori eiusdem ville spectet ijorisdiccioni, quicunque faerit, residuas autem partes Regie celsitudini debet am«* ministrari; nec aliquis ipsos preter defensorem ipsomm^ a domino Rege statu- tum^ audeat iudicare, et si ab ipsomm defensore conqnerentibus satisfieri non poferit, ad domini Regis presenciam dicta causa discucienda tmnsferatar, et si> ipsi coram iudice quemquam inpeterent super aliquo^ eis iudicetur iuramenlunu Statuimus eciam^ quod si Banus eis ad valorem vnius marce dampnum fecerit^ Digitized by LjOOQIC 184 ht eentiiplo restitaeret eMrai, tamen BaBO tton alM, ^am A6mo0 aiiaa, occa-* afone descensns^ dare teneantar, pro alQa yero necessarija preciiiDi redpiant;. el ai aliquis ipsonim prole camerit, fam ipso yinrate, qnam ab hoc secnlo trans— migrante^ bona raa, cnicnnque voluerit, conferat retinenda; et si aliqnis de Tilla anper eqno vel bone calnmpniaretor ab aliqno, pro qnanto sacramentnm facere preanmpserit aibi calompnians^ teslibns astantibna^ restitofit, et res, pro qna cau- sabatur, ad requirentem deuoluatur; et si quis villam istam intrare voluerit mo- raturus, omnia bona sua^ domos suas videlicet, et alia, que possiderat, omnibus sdentibus liberam habeat yendendi faenltatem, et recedens de villa ista^ retineat eandem; et ligna, que ad ysus suos^ yidelicet igni superponenda^ vel ad edifi- candas domos suas, expedierint, concessimus possidenda ; et statnimns, quod sa- cerdotem, quemcunque voluerint, in suam recipiant ecclesiam, de decimis ipsorum^ proTt mos est hospitibus vbicunque manentibus^ disponentes. Sane, super hec ad itfilatem ipsorum, montem ^endiam nomine Grachye, et terram^ nec non vbican- qne in terra Zalac Tineas plantare vohierint, omnium redamacione postposita, asl— gnauimus eisdem. £t ne termini terrarum dubltentur ab aliquo, fecimus annotari^ quarum prima indpit ab. oriente, ybi minor Chememica transit per yiam, que wlgariter Hoduc yocatur^ et yia dirigitur illa yersus partem meridionalent, ybi meta ipsorum existit; ab inde dluerlitur dextrorsum per montem ynum^ ybi minor Pemica cadit in magnum Peraica^ ibi est meta ; exinde minor Pemica dirigitur yersus occidentem per yiam^ que ad craciferos yadit, ibi est meta as— signata; et de yia illa descendit yersus septemtrionem^ ybi ipsa yia et Pri— chiisnica et Peraa simul yeniunt, ibi est edam meta ; Prichilisnica (sic) yera ascendit abhinc ad caput ipsius montis, et ibi est meXst^ et abinde progreditur iuxta semitam dextrorsum^ et yadit ad caput aque Jelesnicha yocatum, et iH meta sita est; aqua yero nominata confluit abinde iuxla yillam Drascu, et cadit in yiam^ que yenit de foro Regis, et ibi est meta, et yia illa ascendit ad orien-» tem, iuxta prenominatum minorem chememicha, et ibi contignatur mete priori» Et ut hoc firmiter et stabiliter permaneat, nec per alicuius machinacionem in irritum yaleat retradari^ sigilli nostri carattere fecimus roborare. Pristaldis yero, Petrp Comite Pilisiensi et Mirizlao de Goricha terigena existentibus. Datum per manus Matbie prepositi Zagrabiensis, tunc temporis aule nostre CanceHarij. Anno gracie M** CC"*- XX"* quinto. Venerabilibus Vgrino Colocensi^ Gunzulino Spa— liitensi Archiepiscopis existentibus. Stephano Zagrabiensi, Martino Corbauiensi^ Hicus Pyzeciensi (?)) Episcopis existentibus. Chak Bndragiensem^ Pol Bachien- sem^ Buzad ferrei castri^ Gecha Zaladiensem, Mykka Symigiensem Comitatns gu-- bemantibus. Pauia Tauarnicoram, Andrea Dapiferoram, Bogomilo Pincemarumy Johanne Agazonum magistratus regnantibus. A iergo : Pretiosissimum Priyilegium Belae Regis Hospitibus de Perina in Sda-» nonia super libertatibus, Tributis^ Foro, Datiis^ lure Patronatus etc. cum libertate testandi, alegandi, coUatum, deductionem- metalem quoque pulchre complectitur. Orif. nemlinuMi iii Archiyio Rofni Croatiae. 11. B. A. Fasc. 1531. N.2.. Digitized by i^oogle m c. Amto 1364-^139 1 Superius Privilegium, Regno Croatiae a Ludovico Rege anno 1359 datuni, a. 1364 confirmatur) atque a Gapitiilo Casmensi a. 1391 transsumitur. Nos Capitolum Ecdesie Zagrabiensis memorie commendaotes traore pre^ amtimn significamos qoibQS expedit aniversis: qnod aino Domini millesimo tre^ ceatesimo nonagesimo primo^ feria sexta proxima post festnm omninm Saa>- ctomm proxime preteritam, Paulus fiiins Andree de Bliznafsfen ad nostram porsonaliter veniendo presentiam, exhibuit et presentavit nobis quasdam lilte- ras privilegiales Serenissimi Principis Domini Domini Lodovici olim Regis Him^ ^rie felicis et excellentis memorie, duobus Sigillis suis, videlicet antiquo in Bosnia deperdito, et nouo post hoc reparato^ in pendenti veris et autenticis ip^us Sigfllis sigillatas^ in benoreque eamndem nec uMque vitiatas, tenoris infrasmpti, cum illa clausula: ad perpetuam rei memoriam etc. petens nos €im instantia^ ut ipsas litteras de verbo ad verbum transscribi faceremus et ad testimonium et fidem firmissimam, quoad tenorem earundem, Sigillo nostro cons^aremus. Cujus nos petitionibus, utpote justis et juri consonis annuentes, j^reallegatas litteras nobis presentatas veras approbantes, easdem de verbo ad Teiimm transscribi fecimus, et sigilli nostri autiientici comnraniri, in fidem et tastimonium omnium infrascriptorum. Quarum quidem litterarmn privilegiaiium tenor sequitur^ et est talis: Lodovicus Dei gratia Hungarie^ Dalmatte, Croatie, Rame^ Servie Gallicie^ Lodomerie, Comanie, Bulgarieque Rex^ Princeps Salemi* tanns., et HoncNris Hontis Sancti Angeli Dominus^ omnibus Cbristi fidelibus, tam preseutibus, quam futuris presentium notiam babituris salutem in omnium Salva- UNre. Proinde ad universorum notitiam barum serie volumus pervenire, quod nos 4e stato tranquiliori fidelium nostrorum nobilium videlicet et aliorum quorum* libet hominum in regno nostro Sclavonie existentium providentes, huiusmodi gra- tiam eisdem duximus concedendam seu faciendam^ ut nullus omnino hominum ipsos in Curiam nostram, vel in aliquorum alium Judicum extraneorum, ex ista parte fluvii Drave existentium^ presentiam citare valeat^ aut alicubi res et bona eomndem prohibere, sed si qui cum eisdem regni Sclavonie hominibus quic«- qnani habet actionis, in presentia Bani ipsius regni Sclavonie^ vel vices eius ge** rentis^ legitime exequatur; et si in Judicio ipsius Bani^ vel vices eius gerentis aliqnis querulantium suspicatus fuerit. nec contentus esse voluerit, extunc seriem Jodicii per ipsnm Banum^ vel vices eius gerentem facU^ in nostram et Prelato- HHn ac Baronum nostrorum preseutiam^ in Curiam nostram transducere valeat atqoe possit pro deliberatione fienda super Judicio prenotato. In cuius rei me-* Digitized by LjOOQIC ^36 moriam^ finnitatemqae perpetaam, presentes concessimas litteras nostras privile— giales^ pendentis et antentici sigilli nostri dnpplicis mnnimine roboratas. Datuni per manus Venerabilis in Cbristo Patris Domini Nicolai Arcbiepiscopi Slrigo- niensis, lociqne eiusdem Comitis perpetui^ Aule nostre Cancellarii dilecti et fidelis nostri. AnnoDomini Millesimo trecentesimo quinquagesimo nono, tertio Kalendas Septembris, Regni autem nostri anno decimo octavo. Venerabilibus in Christo Patribus et Dominis : Eodem Nicolao Strigoniensi, Thoma Colocensi, Ugulino Spalatensi, Nicolao Jadrensi, Elia Ragusino, Archiepiscopis, Nicolao Agriensis.» Demetrio Varadiensis^ Dominico Transylvaniensis^ Gregorio electo confirmato Chanadiensis^ Nicolao Quinqueecclesiensis, Colomano Jauriensis^ Ladislao Vesz- priB^ensis, Stephano Zagrabiensis, Michaele Vacziensis^ Petro Boznensis Fratri-^ bus; Stephano Nitriensis, Thoma Syrmiensis^ Johane Tininiensis, Demetrio No- nensis, Bartholomeo Traguriensis, Valenlino Makarensis, Stephano Farensis^ Ma- theo Sibinicensis, Fratribus, Michaele Scardonensis^ Portino Senniensis^ et Ladis- lao Corbaviensis Ecclesiarum Episcopls, Ecclesias Dei feliciter gubemantibus. Magnificis viris Nicolao Konth Palatino, Andrea Vajvoda Transylvano, Comile Nicolao filio Ugrini Judice Curie nostre^ Nicolao de Zech tolius Croatie et Dal- matie Bano, Leustachio eiusdem Regni Sclavonie^ Nicolao de Gara de Machov Banis^ Leukus Dapiferorura et Pincernarum, Dyonisio Agazonum nostrorum Ma- gi^tris^ ac Magistro Simone Posoniensi, aliisque quampluribus Regni nostri Co- mitatus tenentibus et honores. Ad perpetuam rei memoriam. Nos Lodovicust Rex prefatus universis declaramus^ quod ubi in Regno nostro Bozne innume- rabilis multitudo hereticorum et Patarenorum pululasset, in terrorem fidei ortho- doxe, ad extirpandumque de ipso Regno nostro eosdem, ex una parte nos per- •sonaKter instaurato valido exercitu proficiscebamur, ex alia vero parte Venera- bilem in Christo Patrem Dominum Nicolaum Archiepiscopum Strigoniensem, no- ^trum Cancellarium^ penes quem utrumque par sigilli nostri aulhentici habebatm% et virum Magnificum Dominum Nicolaum Palatinum cum ceteris Prelatis, Baro— nibus et Regni Proceribus in Bozniam destinaremus, quidam familiares ipsius Domini Arcfaiepiscopi^ pro custodia deputati, utrumque par sigilli nostri precon- cepta malitia subtraxerunt ; nos itaque precaventes, ne ex huiusmodi sigilli no- stri deperdilione regnicolis nostris in eorura iuribus successive periculum possit fminere, sigillum novum in duobus paribus fecimus pro nobis sculpi, quod ad omnia Privilegia nostra^ et quondam Domini Karoli Regis Patris nostri, sub priori sigillo eiusdem tempore sue coronationis sculpto^ et demum per eundem eo^ quod sub ipso plurime infidelitates perpetrate extiterunt^ repente permutato^ ao sub alio sigillo ipsius in partibus transylvanis casualiter deperdito^ confecta, iuxta dcta tria sigilla decrevimus fore apponendum, ad quecunque vero privilegia pa-^ tema dictis duobus prioribus suis sigilUs consignata, que per eundem Patrem nostrum per sigilla eiusdem posteriora, vel per nos cum sigillo nostro premisso deperdito confirmata non haberentur, et ad ipsa privilegia ipsum novum sigillum nostram non appenderetur^ vel quecunque patentes littere nostre et pateme non eonfirmarentur, ea privilegia et littere^ sicut per eundem Patrem nostrum fuerant revocata et annullata^ sic et nos ipsas seu ipsa comisimus viribus caritura, nuUamque roboris obtentura firmitatem. Inter que presens privilegiQm nostram^ omni suspicione destitutum, et omnia in eo superius eontenta et expressa pro iidSs nobilibus regni Sclavonie et eoram successoribns, dicti sigilli nostri novi Digitized by LjOOQIC 137 ^gppKds elautedtici ajn^nsione iimoyaiinis, el perpetao confirmaiinui. Datom per niaras eiosdem Domini Nicolai ArdiiepisGopi, Cancellarii noslri, qointo Ka— leiidaa Marlii. Anno Domini Millesiino trecente^o sexagesimo qaarto, Regni nostri anno yigesimo tertio. iLocus iigilU Capiiularii tn exteriori facie appre$$i.) Orif . MOite. ia ArcUTio Regni Croatiae. Prir. 11. 7. Anno 1369. die 27. Auguetu SpalaU. Districtum Cetina sub jurisdictione Bani Dalmatlae eC Groatiae fuisse, hocce documento probatur. Excelsissimo Principi et domino eorum naturali, domino Lodovico dei gratia Serenissimo regi Hangarie, Capitnlum majoris ecclesie Spalatensis, Vestre Majestatis fideles, cum recommendatione humili se ipsos, et orationes pro vestra incolnmitate continnas^ apud bonorum omnium largitorem. Vestre Celsitudinis litteras nuper cum omni reverentia et honore, quibus decuit, recepimus, cum impressione a tergo Vestri Regalis anularis sigilli, in cera rubra^ per manus No-' \X&s yiri Symonis filij pauli de districtu zetine, clausas more litterarum directi- vanua, in hec verba : Lodovicus dei gratia rex Hungarie fidelibus suis Capilulo Ecclesie Spalatensis salutem et gratiam; dicunt nobis Scemlien, fiUus pauli de districtu zetine^ et Nenada^ filius suus^ quod quedam possessiones eorum^ Luchan, Zopcich et Walmasan vocata, in eodem districtu Zeline habite, apud manns eemmdem, legitima reambulatione^ et ab aliorum possessionibus metali sequestra«> tione indigerent; super quo fidelitali vestre firmiter precipiendo mandamus, qua- tenns vestrum mittatis hominem pro testimonio fide dignum, quo presente du» branach, vel hlapacb aut Turuk filius Raduch^ aliis absentibus, homo noster, ad facies predictarum possessionum Luchan, Zopthich et Walmasan, presentibus vi- dnis et conmetaneis snis universis, legitime convocatis, accedendo reambulent ^sas per veras suas metas et antiquas, novas juxta veteres in locis necessariis erigendo, reambulatasque et ab aliorum juribus possessionariis distinctas meta- liter et separatas relinquat eisdem Scemlien, et Nenada filio suo, eo jure, quo ad ipsos dignoscuntur pertinere perpetuo possidendas, si non fuerit contradictum. Con^ Iradictores vero, si qui fuerint, citet eos contra dictos Scemlien et Nenada filium snum in nostram, vel Bani regnomm nostromm Dalmatie et Croatie (presentiam) ad terminum competentem. Et post hec seriem ipsius reambulationis, cum cnrsibns Betamm, vel nomina contradictoram et citatoram, cum termino assignato, nobis vel eidem Bano rescribatis. Datum in Serenchez, loco venationis nostre, die cra-^ rtiBO festi beati Antonij anno domini millesimo trecentei^o sexagesimo nono^ Sxterius in snperscriptione ipsamm litteramm Regalinm dicebatur sic: fidelibni (Pta» L Mril. 1 1ib«t) ^.g.^. IJ^y L^OOgle 138 sais Capitiilo EcdMie Spahitonflui pro SMmtten et NeM4a ' ttio 1^^* rMsriniLi^ toria. Qttare voleiites Ideliter Vestmm mandatoin exequi, nt tenebaiiiur, ad r^ quisiticniem jam dietorum SymeoBis et Nenade ejns filii^ illico ODom ex nobip videlicet ma^strum Jolianem Zintzij, concanonicum Bostrum, homiiiefli fide dignum, ad infra scripta negocia peragenda, una cum nobili viro dubrancio dubrancicb^ bomine vestro superius inter alios vestros homines nominatum ex-» presso duximus destinandos, qui a nobis recedenSv tandem pariter tam bQmo v^ ster quam noster ad nos reddiere, ac voce consona nobis retulerunt, eo modo: quod ipsi in octava festi beati Laurentij levite et martiris, nunc proxime prete- riti^ cum vicinis ac conmetaneis possessionum Lucane, Zopcichi et Velmosane, de quibus superius in vestris litteris Regalibus fit mentio^ procedendo, simul a Nobilibus, ignobilibus, Clericis et Laycis^ ac aliis cujusvis status et condicionis hominibus, prout de infra inscriptis scire potuissent, diligenter investigando, talem scivissent veritatem^ quod metas predictarum trium possessionum, Lucane, Zob- cichi et Welmosane ac confinia earundem, nullo contradictore apparente, sed jpocius omnibus Vicinis ipsarum possessionum assentientibus reambulantes, taliter invenerunL Quod pretacte possessiones ab oriente terminantur in quadam Vafle nuncupata Mocni dolaz. £t sic versus meridiem procedendo in quod- dam colle seu monticulo vocato Nebessa^ deinde versus occidentem procedendo per viam super RadosichL Et sic versus congeriem lapidum appellatum Vido- mira gomila. Et ultra procedendo in via slricta vocitata Vodice. Et deiade idtra in ioco appellato Plisunza, que quidem Piisunza est meta inter ipsas pos- «essiones Symeonis et Nenade ejus fiiUj^ et inter possessiones Georgij dubran- cich de yazuina. Post hec ab occidente progrediendo versus acquilonem^ termi- nantur ipse possessiones Symeonis et Nenade in Kalaz qui vocatur Karlenl Et recto tramite procedendo in puleo nuncupato Orihovich, et sub Orihouich ia Torentem^ qui docit ad quandam arborem vocatam gelham in prato^ quod quidem confinium siue meta est inter territorium ecclesie sancti Luce de Cetina et ipsaa tres possessiones^ demum progrediendo a dicta Gelba in quandam arborem juxta Yiliam^ que vocalur Margudi. Et inde per viam pobiicam, que ducit ad tres lapides prope yasuinam. Et sic recto tramite in monticulo, qui vocatur Ciobu-» cina, et usque ad silicem, qui nuncupatur Lapis perforatus^ sive juxta sciavieom ydyoma et proprius Utli hami vei Utla Stina. Posihec recta linea^ per acquilo* nem versus orientem procedendo usque ad locum appellatum Godei. Et ab ipso in sopradictam valiem Mocni dolaz. Et ita prout ab ipsis audivimus^ Vestri maye«* fitati per nostras iitteras fideliter et consentiose intiniamus. Datum Spaleti iii nostra malrici Ecclesia^ sub impressione nostri Capitolaris sigilii antonticli feria flecunda proxima post festnm beati Barlholomei Apostoli. Anno domini flb ejns ^tivitate miiiesimo trecentesimo sexagesimo nono, Indiccione vero septinuL A.iergo ; Excellentissimi Principi et domino eorum Naturali^ domino Ludovico, dei gralia Serenissimo Regi Hungarie^ pro Symeone et Nenada ejos fiiio in facto confiniiim et metearum ipsorom possessionum in Celina. OrigfaMdif meiiAr. in c. r. secreto Arohivio VieoBeBiL Digitized by LjOOQiC 1B9 CXI. Anno 1371. In Viuegrad. LodoYicus Rex Magistro Saracheno, Gamerarum Syrmien- iis et Quinqueecclesiensis Comiti, insulas Absarum et Gherso, in Regno Dalmatiae sitas, et quidem cum iis- dem praerogativis, quibus alii nobiles Regnorum Dalma- tiae et Groatiae suas possessiones conservant, donat. Nos LndoYieiB, Dei gratia Rex Hangarie^ PoloBie) Dalmacie etc. I^giii^ lniHis tenore pretientiimi qnibns expedit vniuersis, menone eommendantes : Qiod nos^ cni interest ex innata Re^ libertate TniascninscQnqne obsequioram ttertta proprasius in statera librare equitatis, et iliis^ quos Regie remunerationi digBos elRciant, grata impendere premia meritorom; intaitis fidelitatibQS^ et fide-» liimi Seroitioram meritis, laude dignis, fidelts nostri dilecti Magistri Saracheni, Coimtis Camerann nostraram Syrimiensis et Qainqaeecclesiensis^ qaibas idem iam solUcite, tamqae cariose in canctis nostri et Regni nostri agendis sibi con- fais et commissis studait nobis complacere, vt in eius obsequiis noster animasr ■iiisime conquieuit; volentes sibi pro tantis gratuitis seroitils Regie remunera^ tioois antidoto occurrere Regio cum fayore, quandam insulam nostram Absari et Kersi appellatara^ in Regno nostro Dalmatie intra ambitum maris habitam, cum oiinilNis iaribos, ytilitatibus et pertinentiis ac prouentibus yninersis, quoyis no- Bkns yocabulo yocitatis^ et ab antiquo ad ipsam Insulam Absari et Kersi spe-^ etantibus^ de manibus nostris regiis ex certa nostra scientia, eidem Magistro SarKheno, si heredibas caruerit, ysque duntaxat terminum yile sue^ si yero ex ailissiffla prouidentia, cuius nutu singula diriguntur, ipsum Magistrum Sarachenum lieredes seu prolem habere contingat de femore suo descendentes^ tunc iure per* prtao et irreuocabiliter, noue donationis nostre titulo in filios filioram suorum rt kmdom per heredes dedimus, donauimus et contulimus, immo damus et con-* hmm sub hiisdem prerogattyis, quibus alii nobiles ipsorum Regnorum nostro- nm Dalmatie et Croatie^ eorum possessiones proprias conseruant, possedendam, leiiendam et habendam^ harum sub secreti nostri sigilli testiraonio litterarum^ quas in formam nostri priuilegii redigi faciemns, dum nobis fuerint reportate. Dalum in Wyssegrad feria quarta proxima ante festum beate Margarethe Vhrginis el Virtyris. Anno Domini M.CCC.LXX. primo* CL. S. inferiuM impreiri.) ^ AtcUtio faip. ttoni. — Pctj^, Codex nipl. Regid nmifariae. T. DL p. SB?. Digitized by LjOOQiC 140 Ammo 1375. 12. Aprili$. Spaiali. Gomitatum Tinniniensem in Regno Groatiae fuisse pateL In christi nomine amen. Cum hoc sit, quod dudom Nobilis vir Gausina filius quondam Marini de Gausina de Tragurio, per se suosque heredes et suc- eessores^ iure proprio et inrevocabili, titulo et nomine pure, mere^ libere et inrevocabilis donatinonis donasset, remisisset, tradidisset et refutasset donacionem que dicitur inter vivos domine Radoslaue, sue sororis uterine filie dicli condam Harini, omnes et singulas villas, territorias, possessiones^ prata, nemora, pascua, aquas et aquarum decursus^ tam cultas quam incultas, positas tam in districta eivitatis Tragurie, quam in Regno Croatie, existentia pertinentia et spectantia dicto Crausine et que ad ipsum pertinere seu spectare poterant quoquo modo. Et ipsas Tillas ^t possessiones cum earum iuribus et pertinentijs promisisset eidem ab omni homine et universitate legitime deffendere et excalumpniare, cum hac con^ ditione et pacto^ uidelicet quod dicta domina Radoslaua siue sui heredes uel suc- cessores deberent et tenerentur manu tenere et gubemare dictum Gausinam suum fratrem, prebendo ei victum et vestitum, usque ad vitam dicti Gausine sub certa pena soluenda, rato manente predicto contractu; prout hec amnia lacius et ple- nius continentur in quibusdam literis Capituli Nonensis, datis sub sigillo pendento 4icti Capituli in Ecclesia Maiori Nonensi Anno natiuitatis domini Millesimo tre- centesimo sexagesimo octauo^ Indictioue septima die octavo mensis Octobris^ Fontificatus sanctissimi in Christo patris et domini domini Urbani pape quinti Anno quinto. Cumque etiam post hec dictus Gausina coram eodem Nonensi Ga« pitulo fuerit confessus^ habuisse et recepisse causas mutui a Paulo condam Pur- che de Aurana habitatore ladre cognato suo et a domina Radoslaua dicta sorore sua uterina et uxore legitima dicti Pauli ducatos mille boni auri et iusti ponde- ris, ad racionem librarum trium et solidorum quatuordecim pro quolibet ducato, pro quibus dictus debitor dictis creditoribus obligauit nomine pignoris totam et integram unam villam suam vocatam dassini dolzi in Comitatu Tininij et Reguo Croatie positam et existentem. Item medietatem inlegram unius ville vocate prapratiza. Item medietatem integram cuiusdam tercie viile vocate Lubitouo, ^ que in confinibus dictarum trium viUarum continentnr^ vel si forte aljqui fo«- rent alg confines veraciores, et cum omnibus et singulis iuribus et pertinen* tiis earumdem, taliter pacto et condicione adiectis, quod ipsi locatarij deberent abicere pro teratico dictarum viHarum quolibet anno ducatum unum aqri, cu«i eertis algs conuentionibusii conditionibus et pactis^ que in ipsis litteris contineu- tnr. Datum None in Cathedrali ecclesia Anno natiuitatis domini Millesimo tre* eentesimo septuagesimo, Indicttone oclaua, die nigesimo sextoMartij; prout in literii Digitized by LjOOQIC 141 in carta jBembraui conpQflitis per VeneraUIe Gapitnltim Npaeiiais E^derid nel- ( Capilali notariiim plenius appararebat et eiDsdem . Eeclesie aigillo impendenjle m^ nimine sigillatam seu Capituli prope dicti. Nunc vero conprehentibus contrahen- tibus prenotatis coram nobis Andrea Archipresbitero^ Bucardo^ Jacobo Primizerio, canonicis et Capitulo maioris Ecclesie Spalatensis, ad dicta oSicia in noslra matrici Ecclesia antedicla congregatis exhibitisque coram nobis dictis lilteris sub appen- sione Sigilli pendentis dicti Capituli Nonensis, predicti Paulus et domina Rade^ slaua lugales, contenti et confessi fuerunt, se rehabuisse et recepisse ac manua- liter eis datos et muneratos fore dictos ducatos mille auri a dicto Gausina^ quoe confessi.fuerunt se habuisse et recepisse ut supra, exceptioni non eis datis^. qoa traditis et non restitutis dictis ducatis, omnino renunciantes^ et ob hoc non vi, non dolo nec metu deducti^ dicti Paulus et domina Radoslaua et quilibet eorum per ae dederunt, cesserunt et reffiitayerunt per se et suos heredes et successores eidem Gausine pro se suisque heredibns et successoribus stipulanti et recipienti omne ius^ omnemque actionem generalem et partialem, utilem et directam^ quod et quam habent in omnibus et singulis bonis contentis in presentibus literis et in Uteris Nonensis Capituli supradictis^ positis in comitatu Tininij et extra territo- rium et districtum ciuitatis Traguriensis, que bona dicti jugales aquisierant vel alter eorum tam titulo donacionis, quam et emphilestice locationis, yel aliter quo- quomodo, dummodo dicta cessio et reffutatio ad bona posita in ciuitale yel di- atrictu Traguriensi nullatenus se extendat; yolentes^ quod dictus Gausina amodo deinceps possit et yaleat de dictis yillis, rebus et bonis^ tamquam de rebus suis proprijs suam facere omnimodo yolumptatem ; constituentes se dictas yillas et bona omnia supradicta, existentia in dicto Comitatu Tininj, dicti Gausine nomine pos- aidere, donec ipsarum rerum possessionem acceperit corporalem, quam accipiendi eidem auctoritatem et licentiam onmimodam concesserunt Et dictus Gausina remisit et refutauit ac penitus relaxauit eidem domine Radoslaue Victum et ye- atitum, ad quod eidem erat obnoxia, yirtnte lilerarum predictarum superiua expressamm; et hoc^ quia yidebatur, quod aliter non poterant quiete et pacifioe conmianere nec conuenciones predictas attendere bono modo. Promittentes dicte paries una aiteri et altera alteri^ dictas reffutationes, daciones, resUtutiones et remissiones predictas ratas, gratas et firmas habere et tenere, attendere et ob- aemare per se et suos heredes et successores^ et non contrafacere uel uenire per se yei alium seu alios de iure yel de facto, sub pena Quingentarum libramm paryaram, solyendamm per partem non altendentem parti obseraanti; que pena todens possit exigi cum effectu, quociens fuerit contrafactum ; et pena solnta ▼el non, predicta omnia firma producent et sub reffectione omnium dampno* nm et interesse et expensaram litis et extra; pro quibus omnibus attendendii obiigauerant sibi yicissim unus alteri et alter alteri omnia bona sua presentia et fulmra. Nos igitur supradicti Archipresbiter^ primicerius^ canonici et Ca^ pitnlum Ecclesie Spalatensis, hamm serie uniyersis et singulis tam presentibui qnaro futuris quibus expedit yel expedire foret, per presentem paginam signi^ f camus^ quod omnibus et singulis in presenti pagina contentis fecimua doas literas testimoniales, nostre ecclesie predicte Sigillo et Capituli inpendente wmimine roboralas, super omnibus et singulis in presenti pagina annotatis. Sub Anno domini Hillesimo treceQtesimo septuagesimo quinto, Indictione tercia de* die JOL nensis ApriUa, Pontificatna aanctissimi in diristo patria el doanijiiJL Digitized by LjOOQIC m INlri, araiini C^egoriJ dtaina ^proTi^Mtfai pttp« HidM<f Am» ^^iM pttblictta per preseBtem fomiaiii. A iergo: Bec rafit aota in mei presbiterj Johanis de iSBbMeo condain Oeorgij ca- BOiid Eccleeie maioria Spalatensis et qnietationia et alioinm pront in presentibns cafftnlie Inculenter apparet scripta mann mea propria, ex eommisdione fiicta per ▼•Barabilem Capitnlnm dicte Ecclesie Spalatensis in foliis dnobns snb Anis- faidictionet meni^ns et diebns in eis sie dictis cartolis anotatis. Mf. !■ e. r. mwHho AnUfia VitMttii. Afita Spdtartniia. CIV. ^iifio 1375. 15. Junii. Dalmatia generali Slavoniae nomine comprehensa. Nonerint Uninersi presens hoc Instrumentum pnblicnm inspectori, qnod nos frater Benedictus de Yenetiis, ordinis beate Marie seruomm Camere apo- stolice in partibus Sclanonie in Spalatensi et nonnullis alijs prouintijs generalia Yicarius, SubcoUector et Locumtenens per Reuerendum in christo patrem et do- minum dominum Raymunduro, dei et apostolice sedis gratia Episcopum padua- nnm, in supradictis et nonnullis alijs prouintijs et partibus Italie eiusdem sedis nnncium et CoIIectorem generalem, specialiter deputatus. Recepimus nomine Camere apostolice supradicte a Reuerendissimo in christo patre et domino, do- mino hugolino, predicta gralia Archiepiscopo Spalatensi, et eius Clero Ciuitatis et dioecesis Spalatensis, per manus venerabilium uirorum dominorum Buzardi primi- cerij, duymi, Petri, Jacobi, Nicole et Ntcole Canonicorum ecclesie Spalatensis, pro compositionoi) per ipsos dominos Archiepiscopum et Canonicos nobiscum nomine camere supradicte factam, de et super decima bienali domini nostri pape Grego- rQ XI"^, per eundem dominum nostrum papam Gregorinm XI. nnper imposita^ nidelicet pro primo et secundo terminis primi Anni ipsius decime bienalis duca-* tos sexaginta boni auri et iusti ponderis ; de quibus qnidem sexaginta .... ducatis anri facimus nomine camere memorate eisdem dominis Archiepiscopo et Cano^ nicis^ recipientibns pro se et toto Clero, exempto et non exempto, et pro mona-^ sterijs monialium et aliarum eccIesiasUcarum personaram Gvitatis et dioecesis S^Ietensis, finem, quitationem^ absolutionem et remissionem plenariam, ac pa*-^ ctnm de nlterins non petendo. Quas quidem finem, qnttationem, tibsolntionem^ j^fliissHmem^ et {lactnm permittimus nondne camere eepedicte sett^er de cetera * Digitized by LjOOQIC m f nms ratas «t gratas babere et tenwe, ac ipaoa doQiiQan Archiepiaoopiiffl et Gemm srapradictoi occasioae preinissa miniroe molestare. In quorom testimoniom presens hoc publicnm Instramentum scribi et fieri iossimiis per Victoriimi scrt* bamque nostrum publicum infrascriptum et nostri sigilli iussimus appensione mu« niri. Acta fuerunt predicta in Curia loci Monasterij sancti dominici de extra et prope Spaletum ordinis predicatorum. Anno natiuitatis dominice Millesimo trecen^ tesimo septuagesimo quinto, Indictione terlia decima^ die quinta decima meMia Innij^ Pontificatus suprascripti domini nostri pape Gregorij XI. Anno quinto ; pre- sentibus Reuerendo in christo patre domino fratre Boniohannes, supradicta gratia Abbate Monasterij sancli Michaelis de monte, polensis dioecesis, Ganoro condam domini Lanzaroti de Mantua, notario Communis Spaleti^ et Clapacio mercedro de Spaleto^ ac Nicola Jacobi Andree de Spaleto, testibus vocatis ad hec specialiter et rogatis. Signum Notarii: Ego Victor Guillielmi de Torcello, publicus imperiali auctoritate notariai Bc scriba supradicti domini SubcoIIectoris^ suprascriptis omnibus et singulis in- terfdl, eaque de mandato dicti domini Subcollectoris scripsi, et in hano publipain formam reddegi^ siquid meum una cum ipsius domini SubcoUectoris sigilli appen- sione consuetum apponens in testimonium premissorunt CSigillum atuliumO €rif . ni c r. «ulico Archivio VioHMMMi. Aota Spaktoofk. cv. 1377. die 31. OclobriB, Zolii. Ludovicus Bex litem) coram Judice Curiae motam, Slav(H niae Bano, competenti judici, decidendam tradit JLodovicus dei gracia hungarie, polonie, dalmacie etc. fiddi suo magnifico viro Comiti lacobo de Scepus, ludici sue curie, salutem et graciam. Fid^tati vestre damus in mandatist quatenus causam inter Ciues nostros Grecenses de Zagrabia ab una, parte vero ex altera inler venerabilem ia Cbristo patrem Ao^ wuvm Demetrium Episcopiun Zagrabiensem et Capituliim loci eiuadem coram fthii vertratem^ stato in eodea^ i^que omni grauamine ad indieiim et examM JhCMfid viii Petri Zador, regai Mslri Sdaoonie Bani, IranamiMiwi^ partlbMi Digitized by LjOOQIC m coram eodem comptrendi tenniimm assignando competenter^ provt ipsins regm Sdanonie libertas et consnetndo id requirit. Datom Zolij in Y%ilia feati omninofe fanetomm anno domini M^CCC^lzx* septimo. (SigUhm Regii ammutareO (MffiMlb ekvte in mm collMsltoM. €1X Ammo 1382. Zagrabiae. Ludoyicus L Rex libertates et Privilegia civitatis Cattari confirmat Ludovicns dei gratia Rex Ungariae, Poloniae, Dalmatiae etc. FideUbus suis ludicibuS) Consilio et Communi civitatis nostrae Calbarensis salutem et gra— tiam. Hissis ad noslrae Celsitudinis conspectum Damiano et Marco^ nuntiis eC ambasciatoribus vestris, ex parte veslra nobis extitit humiliter supplicatum per eosdem^ quod quia ipsa civitas nostra Catharensis, tum propter inopinabilis ignis incendia^ tum etiam propter maximam guerram Yenetorum tunc nostrorum aemu^ lorum de novo sopitam, et ad pacis pulcbritudinem deductam^ derobationes et desolationes non modicas perpessa extitisset, imo multi et quamplures ex ipsa civitate nostra ad extraneas provincias et tenutas dispersi extiUssent, supplicanle» nostrae maiestati vice et nominibus vestris, ut vestrae Communitati ac eidem civitati vestrae Catharensi in signum nostri Regii adminiculi libertatum praeroga— tivas et gratiarum privUegia, quibus hactenus cives eiusdem civitatis nostrae Ca-- tharensis gavisa fuissent, ratificari et confirmari dignaremur, ut, iis a nostra Maiestate graciose concessis^ sicut numero sic nominibus possetis fidelitate mul-- tiplicari et augeri, profectus et honoris maleria a vestra Communitate nostrae proveniret maiestati. Nos itaque considerante quod cum nostris fidelibus subditia in eorum narrationibus gratiarum praerogativas concesserimus, et dum eomni onera removebimus, in ipsorum quiete quiescimus, et fovemus in pace, praemis-» sis suppUcationibus, ex parte vestri nostrae porrectis Majestati, gratiose exauditis, admissis, praemissarum libertatum, praerogativarum et gratiarum privilegia, quibnsr bactenus gavisi extitistis, confirmantes ratificamus, quousque sibi Deo propitio dictam civitatem nostram Catharensem personaliter visitabimus, vel dominaRe— gina consors nostra carissima ad illas partes feliciter accedendo visitabit, el tnm nos, aut eadem domina Regina, super qualitatibus libertatum vestramm bk jMfias sciscitari, et eiqperti de vestro commodiori et tutiori statu^ ae lib^tatim Digitized by LjOOQIC 145 INraerogatiYis^ Testrae fidelitati indiilg^ri debendis maturiiifl deliberare posaimai* Datam ZagraJbiae Sabbatho proximo ante feslum Epiphaniae DominL Anno eins^ dem Millesimo CCC octuagesimo secondo. MatL niyriciuB Sacnim T. VI. p. 453. €TD. Anno 1381. die 8. Augusti. Tanrini. Pacis a Rege Hungariae, Januensibus, Paduanis et Patri* archatu Aquilegiensi Taurini factae instrumentum, quo Lu- doTico, Hungariae, Dalmatiae et Croatiae Regi et ejus successoribus Dominium totius Dalmatiae confirroatur. In Christi nomine, sanctae et individuae TrinitatlSn Patris et Filij et Spi- ritos Sancti^ et gloriosae Virginis matris eius, ac totius curiae Supemoram feliciter Amen. Anno Dominicae nativitatis millesimo trecentesimo octuagesimo primo, Indiclione qaarta, die Jovis^ octavo mensis Augusti^ ante et circa hora Vespe- roram, in civitate Taarini, provinciae pedemontiam, in castro, in qao lUaslris ac Magnificus Princeps dominas dominas Amadeas Comes, Sabaudiae Princeps, Dux Cablaysij et Aagustae, et Marchio Italiae saam residentiam faciebat, et aula Buuori dicti castri. Praesentibas Reverendis in Christo Patribus Dominis Joanne Episcopo Taurinensi, Philippo Episcopo Trosselano, Gaidone Abbate Sancti Mi- chaelis Qissini etc. Visis etiam, et stadio frequenti^ matara delibera- lione pensatis ac examinatis proinde petitionibns, demandis, et singulis quaestio- nibas et qaaerellis, ac etiam responsionibas et exceptionibus factis subtiliter hinc et inde, ipsae partes^ videlicet Reverendi in Christo Patres et Domini^ dominus Valentinus Qainqaeecclesiensts, decretoram Doctor, et dominus Paulus Zagrabien- 3is Episcopi, procuratores, actores, nuntij et legati Serenissimi et Inviclissimi Principis et domini domini Ladovici Dei gratia Hungariae, Poloniae, Dalmatiae, Chroatiae^ Ramae, Serviae^ Galitiae^ Lodomeriae, Bulgariae, Camaniaeque Regis, Principis Salemitani et honoris montis Sancti Angeli Domini, procuratorio et aetorio nomine praefati Domini Regis, habentes ad infrascripta plenum et saffi- eiens mandatum, prout constat pablicis literis regiis magno sigillo Maiestatis Re- giae sigillatis in pendenti^ datis Budae in Palatio Regali decima tertia Februa- rij, millesimo trecentesimo octuagesimo; quarum tenor inferius est insertus. Cum qoibos dominis Procaratorys Regijs foit praesens egregias dominns Joannes Do-> flunici de Pastocb^ miles aulae Regiae, qai cum dictis dominis Ambaxiatoribas (Pm I. FriTil. et Libert) 19 t Digitized by LjOOQiC 146 ftierat t4 ea, tricot adseraerant, per Regiam maiestaten traaamiiaQS. Et eam aif faerant etiam praeaentea egregy viri domini Panlns de Georgijs milea, et Jaoo* bns Radnchus Legum Doctor, conmiunis Jadrae Ambaxiatores, at aiierabant ojl nna parte; et honorabiles et egregij viri domini Zacharias Contareno, Joannes Gradonico et Michael Mauroceno Procuratores Ecclesiae Sancti Mard^ d¥es Ve-* netiaram^ Syndicl) Procuratores^ Actores, Ambaxiatores et nuntij spetiales niu- stris et Magnifici Domini Domini Anndreae Contareno, Dei gratia Ducis Venetia— ram etc. et consiliarioram eius, et communis Yenetiaram, nomine et vice praefa- toram lUustris et Magnifici Domini Ducis, consiliarioram et conmmnis Yenetiaram, habentes ad infrascripta plenum et sufficiens mandatum, ut patet publico instra-^ mento^ scripto manu Leonardi de Ansetellis^ de Venetijs notarij^ sub anno Do- mini millesimo trecentesimo octuagesimo primo, indictione quarta, die quinta men- ais Aprilis ; cuius tenor inferius est insertus etc. Item cum in paoe antiqua, alias facta inter praefatum Serenissimum dominum Regem et commune Yenetiaram^ contineatur: Quod dominus Dux et commune Venetiarum effectoa- liter renuntiant de facto in manibus domini Regis Ungariae et successorum sno- ram toti Dalmatiae; nuncque dicti Syndici, Procuratores et Ambaxiatores dieti domini Ducis et communis Venetiaram^ nomine dictorum dominoram Duds et communis Venetiaram, in praesenti pace ranuntiant effectualiter, de iure et de facto, in manibus supradictoram dominoram Episcoporam^ Proeuraloram et ado- ram dicti domini Regis et successorum suoram in Regno et Corona^ teti Dal- matiae^ a medietate scilicet Caraarij^ usque ad fines Durachij^ tamquam ab anti- quo de iure regno et Coronae Ungariae spectanti et pertinenti. Item fiiit actom inter dictas partes, quod super facto Standalis Sancti Marci de Seigna^ et ioris- dictionis Consulatus, quam commune Venetiaram in loco Seignae obtinet, sit et esse debeat in electione Serenissimi Domini Regis et Dominoram Comitoram Seignae ; simul in hac forma : videlicet, quod si disposuerint vel elegerint Stan- dalem, et Consulatum de Seigna toUi^ quod hoc casu dicti domini Comites de Seigna carere debeant omnibus et singulis beneficijs, bonoribus, privilegijs^ pa- ctis et conventionibus, quae haberenl in Venetijs et cum communi Venetiaram, mai tunc ipsi Domini Comites Seignae ostenderint se in Venetijs et cum comu- nitate Yenetiaram babere alia privilegia, honores^ beneficia^ pacta et conventio- nes^ alia occasione^ quam occasione dictorum, standalis et Consulatus, quae dicti de Venetgs habent in loco Seignae, quo casu illa alia^ quae alia occasione ostenderent se habere^ etiam in posteram babeant, non obstante remotione dicto- ram Standalis et consulatus. Item fuit actum et solemniter conventum inter di- ctas partes: Quod omnes subditi Regij, et paecipue Jadratini, tam in civitate Venetiaram, quam in quibuscunque terris et locis sibi subditis, possint et valeant tute et secure mercari, et metscationes facere, et alia quaecumque^ quae^ et prout ante praesentem guerram facere poterant. Et quod dicti subditi Regtj^ et praecipue Jadratini, per commune Venetiarura, et eius Officiales^ benigne et fa- vorabiiiter traclentur^ sine aliqua iniuria vel offensa. Sane semper intelligendo^) quod per praesens Capitulum nec aliqua in ipso contenta, non intelligantur dicti subditi regij seu JadraUni, navigare seu mercari posse in dictis buccis^ nec adijs locis in praesenti instrumento prohibitis. Et versa vice dicti Veneti et subditi eorum in regno Ungariae, et terris et locis sibi subditis, possint et valeant tute et secure mercari, et mercationes facere, et alia quaecunque^ quae^ et proot Digitized by Google 147 Mte praeseBtem piemn focere peterant. Et fiiod dieti Veneti et eoram snb* tBA per praefatiiiD S^reniflsiinimi deBunnm Regem et eius oiiciales benigne et frrorabiliter tractentir^ sine aliqua ininria vel offensa. Et nltra praedicta, qnod dieti Jadratini usque ad annos vifinti singulis annis, et quolibet anno^ et alH Dalmatini uaque ad dietos annos viginti singulis annis, et quolibet anno, possint et valeant, et eis conceditur, et concessum esse intelligatur per dietum commune Yenetianun^ portare, vel portari faet^re ad dictam civitatem Venetiaram tot res seu aierces ex illis, quae nascuntnr vel extrabuntur de territorio dicti domini Regis^ fne valeant ducatoram trigiiita quibque millia auri^ videlicet dicti Jadratini va- lorem ducatorem viginti millium. et alij Dalmatini valoram quindecim millium daeatoram. Quas res et merces ad dictam civitatem Venetiaram per dictos Ja- dratinos et Dalmatinos delatas vel transmissas^ vendere et vendi facera, et alio qnocumque titulo alienare possint in dicta civitate Veneliaranr, quibuscumqoe^ personis eis placuerit, et non Venetis. Et in dicta civitate Venetiaram dicti Jadratini et Dalmatini emere et alio quocumque titulo acqiiirere possint singulis innis, et quolibet anno^ ex dictis annis viginti, tantam quantitatem mercium mo- bffium, quae valeant dicta triginta quinque millia ducatorum, dividenda intra di«* ctos Jadratinos et Dalmatinos, pro rata praedicta, a quibuscumque personis, et aon Venetis. Et ipsas merces portare possint Jadram et Dalmatiam^ et ad alias partes subditas dicto domino Regi, ipsis Jadratinis et Dalmatinis solventibus^ tam portando, quam extrabendo, et tam ementibus^ quam vendentibus gabellas, datia, pedagia et alia onera consueta, quae per Venetos tantum solvuntur. Et quod per dictum commune Venetiarum licentia concedatur quibuscumque non Venetis enendi a dictis Jadratinis et Dalmatinis, ut supra, et similiter eisdem vendendi absqne aliquo banno siue poena, et hoc singulis annis pro quantitatibus et usque iB quantitates contentas in praesenti capitulo. Dummodo per praedicta non in- Affigatur, quod dicti Jadratini et Dahnatini possint Venetias portiare salem^ nec ttdrdtlere vel eSrtrahera de Veifetijs ^, quae Veneti proprij imittera vel ex-* Vdi^re noii possbit. Et sic praedicta fiant sme dolo^ et tali cautella adbibita, ^MM Sblvis praedlctl!», et coiicessidne praedicta, commune Venetiaram conceditur, IR lS)ridi^stitai intelltgatur in pierpetuum dictls Jadratinis^ quod eisdem liceat raiero tii V\ifl^J)i, et indb extrahere capos seu tegulas^ et matones tantum fro con- MfBctidlie et te^ifMMe ediftdomm suorum, absqne solutione aUeuius pedagy, ttoj T^ l^ellae. Item IMt solemniter conventum et actum iiiter parles prae- dtctK», I6b1tn7nibtis "tlnfe dictts : Hnoi commuiie Veiietiarum vel alUpiis officialis ItMTeb non posfsit facere aliquod statntum^ demtum vel provisionem spetialem ^tttra subditos dicti domlni Hegts, et pr*ecipue contra Jadratinos, seu in ipso- Mlti^^ri^ftidicium; generaltter vero slatuere et ordhiare Heeat pro libito velun- tatb. Itein fttit actlffli et convtetum ntter dictas paites, dietis noteinibus: quod l> quem portum de cathena dicti domini Regis, seu subditorum suorum, contra vo* hmtatem habitantium seu tenentium dictum portum. Item fuit actum et speciali^ ter conventum inter dictas partes, dictis nominibus: quod dicto Domino Regi ro— stituantur omnes terrae^ loca et castra, quae per commune Venetiarum tenentur^ quae diclo domino Regi ablata fiiissent per Venetos tempore praesentis guerrae^ et specialiter civitas et castrum Cathari. etc. Bx IftM Pftet«nui RdpvbUcM VeBetiaraa, in c. r. «ulico ArchiTio ViemiM aiienrato. T. VL Anno 1383. 5. NoeembriM. Jadrae. Elisabetha, Hungariae Regina, jura, statuta ac libertates Sibenicensium confirmaL Elisabeih Dei gracia Regma Hungarie, Polonie^ Dalmatie etc. Signi- ficamus tenore presentium quibus expedit vniuersis^ quod fideles nostri Communi- tas ciuitatis nostre Sibenicensis, missis ad nostre Seren|tatis conspectum eorundem sufficientibus Ambassiatoribus et nuncijs, nobis graui cum querela detexerunt» quod nonnuUi homines Dalmatini^ Sibenicenses et^alij, suggesta falsitate et rei yeritatem celantes, tales nostras litteras sepissime a noslra impetrarent Maiestate^^ quarum tenores contra eorundem fidelium nostrorum Sibenicensium statuta^ iuris- dictiones et reformationes protenderent seu extenderent^ eisdem et eorum iuribus maxime preiudicando ; supplicantes nostro reginali cuhnini humili pietate et de- uota, vt ipsis de remedio prouidere dignaremur in hac parte oportuno. Nos ita^ que, qui iuxta nostri reginaUs officy debitum singulos nostros regnicolas in eorum iuribus illesos et indempnes tenemur conseruare^ pensata eciam ipsorum fidelium nostrorum Sibenicensium fidelitatis constancia et fide eorum inuarabill) quam ad nos et sacrum nostrum dyadema constanter noscunlur habuisse^ ac ipsorum grata obsequia^ quibus nostre Serenitati se studuerunt indesinenter complacere, serie eisdem pollicemur, ipsos in eorum iuribus, libertatibus^ legibus honestis et iuri consonis et racionalibus, inuiolabiliter et inconuulse conseruare^ nec alicui homi- num vel personarum in detrimentum seu preiudicium libertatum, iurisdictionum et statutorum ipsorum laudabilium et approbatorum nostras litteras dabimus yel dari faciemus; ymo si ex errore obliuionis alicui Dalmatino vel Sibenicensi^ aut alteri cuipiam contra eorundem statuta, iurisdictiones et reformationes presciiptas^ Digitized by Google U9 •KqiMis IRteras nos dare, et easdeia nostris fidelibns Sibenicensibas destintM contingerel» yt ijdem Sibinicenses ex serie talinm litterarum nostraram se grao«i sentirent^ eammdem execacionem tamdiu differre habeant^ quoasque ipsi nostram maiestatem de mera rei verilate et dicti negocg certitudine, in quo eedem littere n 8tre iari et libertati ipsorum preiudicium generare et aggrauamen inferre vi- dentor, per nuncios seu litteras ipsoram speciales potuerint loculente nostram informare Maiestatem^ quoram informacione percepta^ nos tandem in premissis ii faoere queamus, quod nostre de iure conuenire videbitur Serenitati. Datum Ja- dre^ ipiinta die mensis Nouembris^ anno Domini MCCCLXXX tertio. (L. S. in forwM CruoU acuaiaej tmi iiucripium : ddiberaHo BaronumJ) Bi orifiMli ia coU. Nic J«Bko¥l^ — G. Fej^. Codez Dipl. R. H. T. iO. toI. 3. paf. 1—1. Anno i383. die 5. Novembrie. Jadrae. Eadem Elisabeta Sibenicenses a Vlahis defendi praecipit Elisabeth Dei gratia Regina Hungarie^ Polonie^ Dalmacie etc. fideli suo, Mgiiifico viro Domino Emerico Bubek^ regnomm nostrorum Dalmatie et Croati* Bano, et eius vicesgerentibus^ salutem et gratiam. Ex graui querela fidelium no<- rtronun nobilium virorum, scilicet Thome^ Dominici et Johannis Naplavigh^ am- bassiatorum civitatis nostre Sibenicensis^ noveritis nos percepisse^ qualiler OlaU tam nostri, quam Joannis filii Ivan Nyelpecy de Zetina, multa dampna^ nocii- Mnta^ homicidia ac spolia in districtu nostre civitatis antedicte fecissent et conisissent, et continue facere non cessarent, in eo videlicet^ quod dicti Olahi veoientes ad territorium et districtum dicte nostre civitatis, pascua ipsius civita- tis occupando^ offensiones^ interemtiones, ac alia facta nephanda perpetrarent potentialiter, et minus iuste, in preiudicium ipsorum civium nostrorum non modi* cm^ et deselationem ac destruclionem civitatis nostre Sibenicensis antedicte; et ^d vos^ visis aliis literis nostris prescriptoriis^ dictos Olahos de ipso districta civilatis nostre l^ibenicensis non expulissetis, et ipsam penam seu condempna- cioiiem pene, iuxta continentias aliarum literarum nostramm^ exinde vobis di* fectarum^ ab ipsis Olahis extorquere voluissetis, neque velletis medietatem ipsioa pene ipsis Sibenicensibus per ipsos Olachos dare et facere administrare : de ^ns nimium admiramur, et admirare non sufficimus^ cur litere noslre Blaie-* Xftlis, de qua ipsum honorem Banalus conservatis apud vos<) qua presumcionis iQdacia parvi penduntur et aspemantur: vobis exinde nimium improperamoa* Vttde. cum crescente contumacia Olachorum excrescere debeat et pena^ volnmM Digitized by i^oogle 150 igitiir^ et fidelHati yestre riottt per alits Hteras noetraa, sie preaentilNis firma fenidiia reginaU damas sab edicto, quatenas visis presentibiis prefatos Olaclios tam Bostros^ qnam prefati Johanis filii Ivan Nyelpeey^ contamaces et rebeHes, de ipsoram districtn Sibenicensinm expellere et remoyere, medietatemque dictonim iorenonim, inxta continentias aliamm literamm nostramm vobis loqnentinm, pu^ Uioe exigere, aliam vero medietatem eomndem predictis fidelibiis civibns nostris Sibenicensibns per dictos Olachos persolvi et administrari fticere debeirtis j^ene et integre^ dissimnlatione et occasione quibaslibet proenl motis, et alind sob ob^ tentn nostre gratie facere non ansnri in premissis^ ne iidem idterins nobis eoii-» qnerantnr in hac parte. Insnper committimus vobis, ut nullus Olachus per totam Bosilinam possit neque valeat stare, pascni facere^ nec morari nllo tempore^ modo^ snperius expresso ; pro eo videlicet, quod dicti Olachi^ in dicta Bosilina commo«- rantes^ non tantum Sibenicensibus, sed etiam Cameris Salinm nostroram ac na-- vigantibus per mare infemnt gravamina non modica^ atque dampna et qpoMa perpetrant incessanter, imo super omnibus premissis, ex parte predictomm Ola- chomm ipsis Sibenicensibus congmam impendatis satisfactionem, dictante inris equitate. Et hoc idem iniungimus aliis Banis et Vice Banis ipsorum dictomm regnomm nostromm Dalmatie et Croatie in fiitumm constituendis^ dantes eisdem^ similibus snb preceptis. Datum feria secunda proxima ante festum lieati Adal- lierti Martyris. Anno Domini Millesimo trecentesimo LXXX tercio. Presentes aQteu. post lecturam reddi iubemus exhibenti. Datum ut supra. Infra Sigittum^ eerae rmbrae in ipsa pergamena ab intus impressuMj legi possunt kaec^ Relatio Comitis Nicolai de Zeech, Judicis Curiae llegiae.) ad consequentiani nostramm litteramm prius datamm. GeXtttk duB Oiigi». Mtvfrapki otHMNrii Itte. Jakvtid. ^ 0. P^*. M^ Dlft T. 10. Vd. 3. pig. 2—4; Anno 1383. Budae. Ifarfa Regina civibuis^^ Ragusinis privilcTgiuuf vendendi sa- lis ac vini confirmat. Nos Hhria Dei gratia Rfegina Vngariae; Dalmiatiatf, OroiAtlae etc. Notum fiicimus tenore praesentium;) quibus ex{)edit universis^ quod fideles* nostri rector^ jndices, consiiium et commune civitatis nostrae RagusS, missis ad nostram Mfdestatem providis viris^* Petro de Gondola et Stepliano deLuccaro^ eoruin dvibus^ nunciis et ambasciatoribus, nobis humiliter significamnt, quod nonnulli Digitized by LjOOQIC 15t forenl hoimBes m dictis Regnis nMtris Dalmatiae el Croatiae^ qui vinum et 8a-> \m ad qaoddam Caatarum, de boyo per Dominnm regem Rasciae et BosnM (Tvartkam) inter praedictam civitatem nostram Ragnsii et civitatem Cathari ap^ pellatam^ in loco Dracaviua nominato constractam, et etiam ad alia loca ineoB* sv^^ contra libertatem et antiqaam consvetadinem ipsias civitatis nostrae Ra-* gviii, et in opprobrium et diminulionem jariom eiusdem eiyitetis nostrae^ porta» rait et deferrent; snpplicantes nobis, ipsis super hoc providere de remedio op* INntano. Nos itaqae volentes dictam dvitatem nostram Ragusii in sais liberta* iilNii et consvetudinibas antiquis illibate conservare^ ut exinde dicti cives nostri &eant sob principe g^orioso devote famdari, atque ab ipsis atilitatibus et honoria mitoria lucrumque fructiferam regiae proveniat Maiestati ; de consilio consensu et bmiqilacita volantate serenissimae et excellentissimae Principis D. Elisabeth, prae-> nifsa Dei gratia reginae Ungariae^ Poloniae.) Dalmatiae etc. genitricis nostrae •aiissimae, praelatorumque et baronum regni nostri^ praematuro sancientes dnxi- Bus committendam^ vH a modo et deinceps nuUns incolarum regnorum nojErtrornii Maoratonun, vinam et salem ad praedictum castrum novum^ in loco Draca-* wa^ ot praefertur, constractum^ et alia loca inconsneta, contra antiqnam liber» tatem et consnetudinem dictae civitatis nostrae Ragusii et diminntionem iariaBi «io8dem civitatis nostrae^ portare praesumat vel deferre, sab poena ammissionii it privationis vinorum et salium praedictorum. Et hoc volumus in foris et loda poblicis, in dictis regnis nostris Dalmatiae et Croatiae palam nbiqae facere pro- damari. Datum Rudae sub magno nostro sigillo^ Sabbatho proximo post qain* toias festi Pascae Domini. Anno eiusdem M.CCC.LXXXni. Uflii». Be RefBO Dfthi. et Croat. L. V. c. m. Anno 1383. Etden Maria Eccleaiae Tragurienai sigillttm authenticttm privilegio confert. Maria Dei gratia Hungariae, Dalmatiae^ Croatiae, Ramae^ Serviae, Galli- ciae^ Lodomeriae, Ralgariaeque Regina^ Princeps Salemitana et honoris monti^ Sucti Angeli Domina. Omnibus Christi fidelibns tam praesentibus quam futarii^ Fnesentium notitiam habituris^ salutem in omnium Salvatore. Regia licet snblir' Bitas pedisequa sedens throno in excelso cunctis suis sequacibus digna debeat UBpendere praemia meritorum^ ad instar tamen ipsius supremi regis splendore pttemae gloriae de luce eius claritate mundum Ulustrantis^ verbi scilicet incar^ Mti, sacrosanctae matri Ecclesiae, quam ipse praetiosissimi sui sanguinis effn- Digitized by i^oogle 152 •kMie pro generis hamtiii redemptione pendens in croce decoravit mirifice, tota menlis intentione stndiosins debet intendere pariter et invigilare; cuius culto, eoiusque nutn, cuiusque rattonibus prospera regibus cnncta succedunt et acce- dunt; nam de moerore cum gaudio provenit ipsis laetitta^ et tristitiae redennt solatia, de nebula svavis aura prodit et nimium dulcorosa^ et de hoste seu ho- stibns consurgit victoria simul et triumphus ; et omnino terrestria in coelestia fe- liciter commutantur. Proinde ad universorum notitiam harum serie volumus per- vraire : quia Serenissimo Principe Domino Ludovico eadem Dei gratia Hungariae^ Poloniae, Dalmatiae etc. Rege^ Genitore nostro charissimo, laudandae recorda- tionis^ volente Domino coeli^ cuius nutu onmia reguntur et disponuntur, absfue prole masculina de medio sublato^ nobisque iure successorio et ordine genitorae solinm et coronam dicti regni Hungariae ac sceplra regiminis ipsius Genitoris nostri feliciler adeptis^ fidelis noster specialis Capellanua, venerabilis in Christo Pater Dominus Chrysogonus, praemissa et apostolica gratia Episcopus Ecclenae Traguriensis, ad nostrae serenitatis accedendo praesentiam, nostrae humiliter snp- plicavit Maiestati, ut quia dicta Ecclesia Traguriensis sub vocabulo g^oriosissimi Christi Martyris Laurentii constructa, foret Cathedralis^ et hactenus sigillo ca- ruisset authentico; ideo de benignitate reginali eidem Ecclesiae et suo Capitulo sigillum, quo perpetuis temporibus Canonici seu Capitulum ipsius Ecdesiae Tra-* guriensis uterentur^ dare et concedere dignaremur; sicut aliae etiam cathedrales Ecclesiae regni nostri sigillis gaudent et fruuntur. Nos itaque vestigiis priorura Praedecessorum nostrorum, olim illustrium regum Hungariae beatissimarum re- cordationum, qui tam Ecclesias chatedrales et coUegiatas^ quam alias regni no* stri, diversis Ubertatum praerogativis et privilegiis decorarunt et regia liberalitate refoverunt^ inhaerentes, supplicationibus praefati Domini Chrysogoni Episcopi, quem in cunctis nostri et regni nostri negotiis prosperis et adversis iuxta nutum nostrae voluntatis semper sagacem^ et solertem ac fidelem reperimus, favorabiliter inclinatae, volentes sibi de benignitate reginali complacere, potissiroe etiam ob spem et devotionem nostram, quam ad ipsum gloriosissimum Christi Martyrem Laurentium gerimus et habemus^ provida deUberatione una cum exceUentissima et Serenissima Principe et Domina Elisabeth, praeroissa Dei gratia regina Hun- gariae^ Poloniae, Dalmatiae etc, genitrice nostra percara, nec non praelatis et Baronibus regni nostri praehabita^ sigiUum novum^ quo Capitulum et Canonici memoratae Ecclesiae cathedralis Beati Laurentii Martyris de Tragurio perpetuis temporibus potiantur et utantur, in quo imagines infrascriptae, videUcet B. Lau- rentii Martyris^ tenens craticulam in manu^ in habitu Levitamm^ ac duorum An- gelorum, a dextris et sinistris ipsius imaginis Beati Laurentii^ flexis genibus cereos in manibus gestantes^ ac inferius circa pedem ipsius iroago unius Episcopi induta pontificalibus et flexis genibus tenens baculuro pastoralem in manu, sculptae ha*- beantur, ex desiderio afDuenti nostrae Maiestatis ad dictam Ecclesiam Cathedra- lem ipsius Beati Laurentii Martyris de Tragurio^ perpetuo duximus concedendum ; committentes^ et de plenitudine nostrae potestatis sacientes, ut dictnm sigiUum ipsius Ecclesiae et CapituU Traguriensis a modo et deinceps autenticum habeatur^ et eidem^ a litteris omni veritate scribendis et conficiendis sub eodem, indubi- tata fidei certitudo per omnes regnicolas nostras tam in iudicio^ quam extra ad- hibeatur. In cuius rei firmitatem memoriaroque perpetuam praesentes concessi-- mus Utteras nostras privilegiales, pendentis et autentici sigiUi nostri munimine Digitized by LjOOQIC 15S ToWratas. Datmn per maniui Reverettdissimi in Christo Patris et Domini Dominl DMetrii Miseracione divina tit SS. qoatnor coronatoram S. R* EL Preabitori Car4inali8, aanctae Strigoniensis Ecdesiae Gub^matoris perpetai, lociqne eimK den Comitia similiter perpetai^ et anle nostre fidelis cancellary. Anno Domini ECCCXXXXni quinta idns Maii^ regni autom nostri anno secundo. ReTeren-» dissiiiis et Venerabililins : eodem Domino Demetrio Gubematore Ecclesiae Strigo-* ttensis perpetao^ Ludoyico Colocensi, Petro Jadrensi, UgoUno Spalatensi et Ugone Rtgusini Arcliiepiscopis ; Emerico Agriensi, Paulo Zagrabiensi^ Gublino Tran-^ lylvttio, Valentino Quinqueecclesiensi Decretoram Doctore, Joanne Bamtonsi^ CoOelffio Jauriensi, Benedicto Vesprimiensi, Joanne Chanadiensi^ Georgio Bos-^ neBsi, Petro Vaciensi, Joanne Syrmiensi, fratre Dominico Nitriensi^ Paulo Hniiiniensi^ Demetrio Nonnensi, eodem Grisogono Traguriensi, Matheo Sibini-- ceDsi, Stophano Farensi^ Jacobo Hacarensi^ Michaele Scardonensi et Thoma Segniensl, Ecclesiaram Episcopis^ Ecclesias Dei felicitor guberaantibus. Corba^* Tiensi sede vacante. Magnificis viris Nicolao de Gara, regni nostri Palalino et Mice Cnmanoram^ Ladislao Vajvoda Transilvano et Comito de Zonuk, Comito Nicolao de Zeech Judice Curiae nostrae, Stephano de Lindua^ totius regni Scla* Toidae, Emerico dicto Bubek Dalmatiae et Croatiae, ac Stophano filio Phylipila de Hachow Banis, Nicolao dicto Zambo Taveraicoram, Blasio dicto Forgach FiBceraaram, Nicolao filio Nicolai de Telegd Janitorum, Ladislao filio quondam Dondni Dyonisii, Wajvodae Agazonum nostrorum Magistris, praedicto Nicolao^ > cumque litteris, cedulis uel scripturis, factis per recoUende memorie dominura Ludovicum dei gracia Vngarie Regem etc^ Reuerendum dominum patrem nostrnro^ aut aliis quibuscumque seu per nos uel alios similiter factis uel impostemm fa- ciendis, de translacione huiusmodi successionis et ipsius comitis bonorum in alium quemcumque et illius Jiabilitacionem ad successionem eandem^ quas et que de dicta certa nostra sciencia tollimus et reuocamus, ac viribus et eiTicacia totaliter vacuamus. In cuius rei testimonium presentes litteras exm.... fieri et pendenti Maiestatis nostre sigillo iussimus communiri. Datum Bude anno domini Mille- simo trecentesimo octuagesimo sexto, die vicesimo secundo Januarg, none In- diccionis, Regnorum nostrornm Vngarie, Dalmacie etc. anno primo, Jerosolimi uero et Sicilie anno quinto. QAb inferiori parie sigiUum rubrum pemdens.) Orif . membrtna in Archino Begni Croatiae. If . R. A. Fasc. 1592. If. 5. Digitized by iCoogle ' m ciLxa. Anno 1387. Budae. Sigismundas Rex Dalmatinos ac Croatas ad ftdelitatem^ Regi ac Regno debitam, hortatur. Sigismandas Dei gratia Hangariae, Dalmatiae^ Croatiae etc. Rex, ac Harchio BraHdebargensis, fidelibns suis aniversis Nobilibas et alterias conditionis hominibas, in Regnis nostris Dalmatiae et Croatiae existentibas^ salntem et gratiam. Fldeles no- rtri dilecU ! Licet Joannes de Hericart, pridem Banns^ et Joannes (de Palisna}., ge-** lens se pro priore Anranae., Sacrae Coronae, et Regni Hangariae, et nostrae Maie- jlafis speciales aemoli, in Regnis nostris grandia hactenns commisissent scelera^ et iam, ut commnnis asserit relatio^ se perpetrare^ qaod non credimus^ disponunt; tamen altissimo annaente in brevi, ana cutn fidelibns nostris Praelatis et Baro- BibQs Regui Hungariae deliberabimus opportuna exhibere obstacula, et tales no- slros rebelles de eorum protervia digne emendare; qnare requirimas vestrae Idelitatis universitates^ vobisque seriosius committentes^ quatenus in fidelitate, Qoa hactenus sacrorum Regum temporibus vestri Praedecessores^ ac etiam vos fideles fuistis, et adhuc vos esse firmiter speramus, persislere debeatis, eisdeih; ipsis aemulis viriliter resistendo; de quo vobis et cuilibet vestrum volumus' generosius reminisci. Datum Budae in die Caenae Domini. Anno einsdem' M.CCC.LXXX septimo. Udii. Oe BegnQ Oalm. el Croal. lib. V. cap. U. €1LT¥. Anno 1387. 1432. 1451. 1481. M^thias Rex privilegia, incolis Scrisiae seu Ragi a CoiBi*- tibus Gorbaviae a. 1387, 1432, 1451 concessa, his literis, a. 1481 die 29. Decembris Budae datis, confirmat, Nos Hathias, Dei grada Rex Uungarie, Bohemie etc. Memorie €om«- Midamas tenore presencium sigmficantes^ quibis expedit vnivernsi, ^od No«* ^ MiriLO) filius Georgy Mirkowych de Scrisia, nostre Maiestatis veniM» ad 20» Digitized by i^oogle 150 coMfMkom^ in 8U ac oelerorui NobiliunL, Giaiani el Incolanun Cinitatii oC terre nostre Scrisie sine Bag Tocate, exhibnil nobis et presentaoit quedani pri- nilegia^ pendentibas sigillis confecta, qne in se nonnallas libertates et pre* rogatioas libertatom eiasdem ciaitatis et terre nostre continnisse dinoscebantnr. Sed qaoniam eadem priailegia, sioe propter malam et incaolam eorondem consw nacionem, sioe propter aliom quemconqoe casom adeo cormpta et vt apparebat aqois deslrocta erant, ot earom series Terbalis nullo modo a quocunque plene et bono modo periegi poterat; obtulit igitur simul etiam quasdam copias siue exenn- pla eorundem Priullegiorum, vt dicebat per manus Notarii publici, antequam Pri- nilegia ipsa totaliter fuissent corrupta, exemplata et transsumpta^ tenomm in-* ftascriptorum, supplicans Maiestati nostre humiliter, vt eadem Priuilegia sd* licet et omnia et singula in prescriptis copiis et exemplis eorundem contenta, rata^ grata et accepta habenles^ pro eisdem ciuibus et inhabitatoribus duitatia et terre nostre predicte perpetuo valitura roborare dignaremur; quorum qni- dem Priuilegiorum siue exemplorum eorundem prioris tenor sequitur in hee Terba: Nos Johannes, fiiius olim bone memorie Thome, ac Paulus et Carolna^ filij similiter olim felicis recordacionis Caroli Comitis Corbauie etc.^ memorie commendamus tenore presencium significantes quibus expedit vniuersis, et qno« mm in presentia presens pagina nostra pemenerit, Hanifestum confitemur^ qnod aduenientes nostri in conspectum Nobiles et prouidi viri Georgius Myrkowych^ Nicolaus Jursych et MatheUs Bugnich, ciues et habitatores loci Scrisiensis^ sua et vniyersomm ciuium et habitatomm loci predicti Scrisiensis in personis^ ex*- hibuerunt nobis quasdam litteras priuilegialos predecessomm nostromm^ Clarisri- Borum Comitum Corbauie, Pociteli et Scrisie^ in ipsorum premissomm ciuiuni et hid>itatomm loci predicti Scrisiensis et liberas eomndem libertates perpetne et inreno- cabiliter duraturas confectis et emanatis sub eomm sigillis consnetis apprea- rione communitas; per fidelia eomndem^ vt dicitur, opera exercenda, nec non itatns decorare cupientes per eosdem^ quos semper ab antiquo tempore in suis immunitatibus^ consuetudinibus et libertatibus a Regibus et principibus antea ha- bnemnt, retribuendo ; — suplicantes nos humiliter ac debita cum instantia, vt eas^ dem litteras, ratas, gratas et acceptas habentes^ Nostmm beniuolum consensnoi pariter et assensum prebentes, nostro Priuilegio approbare^ ratificare et confir- mare dignaremur; quorum tenor sic incipit: NosNicoIaus, Tomas et Butcho^ filii olim Comitis Budislai, et Paulus, filius olim Comitis Caroli^ et Carolus, fillna olim Comitis Gregorg\ Corbauie^ Lyche, Bussane, Scrisie Domini et Comites na^ tnrales. Vniuersis et singulis^ ad quos presentes pemenerint^ notum faciania et manifestunL Quod ad nostram presenciam compamemnt viri nobiles Vitus Cacl- cliiewych et Hlapaz Obrosych, Vice et nomine communitatis terre nostre Smsie sine Bagh, supplicantes humiliter et doTOte postulantes, vt eis approbaremus et eoft* frmare uolemus eomm iura, libertates et immunitates.) ac eomm antiquas con^ suetudines, quibus omnibus ab antiquo tempore potiti sunt; — nos vero consi- derantes et uisis dictomm fidelium nostromm eommque progenitomm erga noe opemm fidehum effectus, nostrosque progenitores, qui semper erga statum no« strum eleuationem et exaltationem non pepercemnt personis suis neque facnl** tatibus, semper persistentes in actu fidelitatis eomm, in nos et in culmine ata- tns nostri ; que digna opera et fidelia servicia eomm nos inducunt, vt postn- lationei condignas^ instas et honestas illis gracioie et liberalitw annnere, con- Digitized by LjOOQIC Mlare^ cMfinnare et declarare Qaleanma ; qiiia eeiam rasticia siiadet) reddere wA^ coiqoe qaod aaQin est: Quapropter nos Comites prenominati, moti propria yo<* ioBtate ad iostas petitiones, omnes et singnlaa eorum antiqnaa consaetodines^ libertatea et immanitates, ac eoram iora, qaibos ab antiqao tempore potiti sant^ et muic potiiintar et vtontar ex confirmationibas Regalibaa et nostrorom progenito-» vm Item declaramas et confirmamos metas et confinia sai districtai, fdbas semper potiti sunt ab antiquo tempore, videlicet incipiendo a parte BoreaK dicti Burgi nostri Scrisie^ a loco dicto Belwischa Draga iuxta mare, inde ascen-* dendo superius versus trauersum ad partem Borealem locorum dictorum Stanischa» «t sic recto tramite ad locum dictum Dubaz^ deinde ad Ledenyze, exinde vero ad auiitralem plagam ad locum dictum stupize, deinde recto tramite ad ceme ftme, vsque ad locum dictum Bani stany^ deinde versus quirinalem plagam eundo inferius ad mare in Dragam, que dicitur Hoschiena^ iuxta mare, et has eis volumui impoaere metas, vt nullus Vallachas vel alter quicunque aliqualiter sit ausus infira- didas metas manere vel pascere aliqua animalia, seu facere aliquod laborarium, su^ paoa libramm centum, soluendarum ciuitati Scrisie, videlicet Comiti et iudicibus, qoi pro tempore erunt. Item damus^ concedimus et con&mamus predictis fidelibus nostrii Scrisiensibiis, vt et semper habuerunt, quod possint pasculare eorum animalia in pla-» ntgs montane nostre, extra eorum premites Corbauie etc., harum serie notum facimus et manife^ ibnB. Quod cum bonorum laborum grauitas est fructus et virtutum premia bene writis^ exigente iustitia confemntur; quare considerantes amplissimam fidelita* len et perfectam semitutem fidelium nostromm de terra nostra Scrisie siae Bigh, et ipsomm ac parentum suomm fidelissima opera et semitia erga nos progenitoresque nostros semper et continue maxima fidelitate ostensa et gesta; idcirco nos Comites suprascripti^ volentes merito vniversitati terre nostre dide tribuere, damus eidem^ et per nos et heredes et successores nostros conce- dinas in perpetuum omnia et singula in infrascriptis Capitulis contenta; vl oimes et singuH Nobiles, ciues et vniversitates terre nostre dicte suique BXSt •t heredes merito de bonis operibus sibi tribotis contententur. Capitola demun^ ^e a nobis conceduntur^ sunt hec^ videlicet primo: Confirmamus onmes et riagulas vetwes vsitationes dicte tenre nostre Scrisie sive Bagh^ contenle «t descripte in volumine statutomm dicte terre nostre^ ac etiam omnia et liBgala Capitola, in dicto volumine descripta^ vt bona^ vera et iusta, factaqoe ciB bonis, veris et iustis ordinibus. Item omnes et singulos fideles nostros^ pre*»- teates et futoros, de eadem terra nostra facimus exemptos ac Hberos In perp» de omnlbis et singulis snis introitibus qaammeanqae ioaram poiseiii»- Digitized by i^oogle "Wft wiin^ vi piuta uraFearum, silonrufliv «groruoi, afiiHoalium et quarumcuiftiue aliaram^ tenv^ obicuiique habentium et reperie&tium^ ab omni datio, gabela aut targovina. Ihm omnes et singuios fidelea nostros, presentes et futuros^ facimus exemptos ei liberos ab omni angaria reaU et personali, in emendo siue destinando, in exercita. aut hostilicio siue voyscina sclaue, aut pro causis dictis soiuendo quomodocunque 4ut qualitercunque. Item promitimus dictis nostris fidelibus^ presentibus et fiituris^ fUod per Bos et heredes successoresque nostros nunquam imposiciones^ taxam sive cottectionem aliquam aliquando vel causa ponere eis et suis heredibus amodo iliantea in perpetuum voiumus; tamen quod dicti fideles nostri teneantur et aalvere ddbeant dacium sive targovinam usitatam tuxta continentia dicti statutii. Ito» cencedimus eisdem fidelibus nostris^ ut amodo in antea et in perpe-- taam eligant ad suum velle et beneplacitum singulo anno iudices Auoe^ qui iadicare del>eant in ciuilibus et criminalibus , una cum vice-comite, ad Regi- men loci nostri eiusdem destinato singulo anno^ et cum per nos de aano in aiaum destinabitar, qui iuuare teneatur reddere ius et iustitiam petentilms, una cero animo et mente confirmamus et ratificamus omnia et singula supra scripta^ imo tamquam veri domini predictorum Nobilium Scrisiensium pro eorum fideliuiqi seruitiis et laboribus versus nos gestis^ de novo autoritate nostra damus^ cotkr cedimus et attribuimus omnes suas libertates^ immunitates, consuetudines^ quas a6 anliquo habuerunt. Et hec omnia et singula alia^ que in predictis Priuilegiti nostrorum predecessorum^ de quibus hoc nostrum Priuilegium facit mentionemii pro predictis Nobilibus Scrisiensibus eorumque heredibus et posteritatibus conflr- mantes, approbantes, roborantes, ratificantes et nominantes, perpetuo ualituros et memoraturos. In quorum omnium et singulorum robur et testimonium hoc nostrum Priuilegium fleri iussimus, et nostris sigillis pendentibus munientes roborari. Da* tam in oppido sub Pocitel vigesima septima die mensis Octobris Millesimo qua-* dringentesimo quinquagesimo primo. Nos igitur supplicacionibus prefatis Mir-r chonis Maiestati nostre modo, quo supra, porectis, Regia benignitate exauditis clementer et admissis^ prescripta exempla et copias dictorum Priuilegiorum pror sentibus litteris priuilegialibus sine diminutione et augnoento aliquo insertas^ qnoad onmes earum continentias, clausulas et articulos quosvis^ in quanlum xite et legitime existunt emanate^ viribusque eorum veritas suflragatur*, acceptamus^ approbamus et ratiflcamus. Nichilominus vero ut ijdem Nobiles, cives et iib;- cole dicte civitatis et terre nostre Scrisie et fldelitate et numero eo magi^ studeant augeri, quo se maiori favore nostro pervenientes esse conspexerinL easdem litteras et ipsarum copias et exempla prefacta ac omnia in eis contenta| pro eisdem perpetuo valitura roboramus et confirmamus harum nostrarum^ qui* bos secretum sigillum nostrum, quo ut Rex Hungarie utimur, est appensum^ vlr {ore et testimonio litterarum meritoque. Datum Bude in festo beali Thooi» ApostoIL Anno Domini Millesimo qnadringentesimo octogesimo primo. RegQomi noslronira, Hungarie etc. vigesimo quarto^ Bohemie vero tredecimo. , i Ad propositionem Thome de Eirdewdy prepoeiti TiiuUensts. ^Hig. membnm apad Laureotiuin Mirkovi6 Carolopagi, CQjui arroribaf plooam traoMaiaplnai aeeopUiaa. Digitized by Google tM 1388. die 6. Octobri$ Scardonae. Foednt inter Spalatenses, Sibenicenses et aliquos nobi- ies Dalmatiae contra Sigismundi Regis aemulos initum. In Cliristi nomine Amen. Pateat vniuersis et singulis presentes litteras inqpeetnris, quod egregii viri Dominns Ck>mes Neliptius, natus bone memorie Domini Comitis Constantini^ Castellani Scardonensis, suo nomine, Cumulus de Petrarchis de Spaleto Comes, et viri nobiles Thomas Dobruli et Zori^ ha- benles ad infrascriptam potestatem et baliam a civitate Spalatensi, vice et no- mine dicti Comitis; et eidem Domini Comulus Comes predictus ac viri nobUes Doymus Zuratich^ Johannes Naplaviclt» Saracenus Nicolai et Thoma Dominici de Sibenico, auctoritate et balia eis attributa per conmiunitatem Sibenicensem^ vice et nomine dicti Comitis; egregius vir Comes Wido Comitis Georgii Vgrenich, per se et nomine Comitis Georgii, fratres; et domina Elisabeth relicta olim Co- mitis Nicolai, sui fratris, pro quibus promisit de rato^ — cupientes sese et terras^ loca et bona quaecunque sua dictis nominibus conservare in fidelitatem debitam sacre corone Vngarie ad honorem dicte corone, considerantesque turbines et tur- bationes varias^ quibus precipue regna Dalmatie et Croatie ad presens afHigun- tur, moxime per illustrissimum Principem Dominum Stephanum Tuarchonem, re- gem Bosne^ et Dominum fratrem Johannem de Palisna et quoscunque alios infideles, inimicos et rebeUes sacre corone predicte^ ad conservandum com- modius fideUtatem, et quia funiculus triplex dificele solvitur, fecerunt inter se et ordinaverunt ligam, vnionem, duraturas vsque ad beneplacitum dicte corone, omni modo, iure et forma, qua meUus potest^ sub modis, pactis et condicionibus^ vide- Ucet: Quod vna pars alteram, et altera alteram teneatur et debeat adiuvare, prestando vna pars alteri consiUum, auxiUum et favorem contra predictos, et generaUter contra quosUbet infideles^ inimicos rebeUes dicte corone, et contra prestantes dictis infidelibus, inimicis et rebelUbus auxiUum, consiUum et favorem. Item quod si rebus exigentibus de regno Hungarie aUqua novitas evenerit, dicta- mm partium non possit nec valeat aUcui Principi^ Dominio persone, communi vel vimiersitati, nisi cum voluntate aUorum coIUgatorum liceat offendere inimicos, tnfideles et rebeUes^ et prestantes eis auxiUum et favorem^ absque reprehensione aUqua aUorum coIUgatorum; pro quibus omnU)us attendendis et observandis bona fide, sine firaude^ prestitemnt subscriptis nominibus corporale iuramentum^ in ee-- ^ia B. Virginis CathedraUs Scardone. Anno nativitatis Domini MCCCLXXXYIIL hdielione XL die Hartis, VI. Octobris. In quorum omnium testimonium quatnor Ktwe ^usdem tenoris sunt confecte, deinde singulis partibus predictis sigUIis Domini Meliptii et dictarum communitatnm et dicti Domini Widonis a tergo sigUUmde. iMiat. n«Mrft dS Tni* p. S4t« - 6. Fij^. T. 10. Vol. 3. f. 83— S4. Digitized by Google r JUM KEGNI CEOATLE, DALMATIJ; & SUVONLai. Soeinm RrfHttiii ipeetftntihui h, em Coffpo«tt Imlf HunfiHcf «jKerpti^ AiUU JoBanM HaiLnlJrvlf* «lliitr PABl L irOZillKEViL is- Digitized by Googie M^^^^ Digitized by Google JURA REGNI CROATIA. DALIATIII & SLAVONIIL EDIDIT JOASm KUKULJEyiO ALITER BASSANI D£ SAOCHI. PARS I. ««(^©(©©SBn- mOCIBUS TTPIS DRIS. LUDOVICI 6AJ. Digitized by Google nmuGU & unniiB REGNI CROATIAE, DALMATIAE & SLAVONIAE EDIOIT JOANOTIS KMUUEVIC ALITER BASSANI DE SAOCHI. -^« gnei libertatei et jnra confert 63 96. Anno 1246. 6. KaL Decembrii. Bela IV. Bez Demelrii de gtDnere Aba in iacra contra Sara- cenoi ezpeditione ac filii ejui Alezandri in pngnii conlra Tartaroi iniifnia merita reoeniet ae villii Adrian et Ciatar remuneratnr 6t 94. Anno 1246. die 29. Marlil. LngdnnL Innocentiui IV. P. M. epiicopa Segnienii (Phillppo) dat pelitam facultatem divina olficia ilavice, littera glagolitica, celebrandi 69" 6. Anno 1248. In iuiula lepomm. Maria regina hoipitibui in Virovittca privilegia Iribuit (Ad* ditamenta) , . . 484 55. Anno 1252, In Begno Dalmatiae conivetndo pro lege valuit 68 96. Anno 1252—1253. prope cailmm Babo^. Bela IV. Bez liberae civitatii privilafium oppide Criiio a Stephano totiui Slavoniae Bano conceiiom confirmat 66 4. Anno 1257. 2. Idui Jamuirii. Bela IV. Bez hoipitibui in Jailrebarika libertatei tribnit (Ad- ' diUmenta) 486 97. Anno 1260. In Dobra. Hii litterii, qnibui Bela IV. Rez famiiiae Franfepanianae diitrlctaia Vinodol donal, docetur, locum et finvium Bika (Flnme) intra limiloi Bofni Croatiae iitam fbliie 71 98. Anno 1263. die 21. Decembrii. Urbanui IV. Papa Belam, tolini Slavoniae Dacem, in pro- lectlonem ioicipit 72 99. Anno 1246. Comitatnm Poiefanum in Dacatu Slaveniae compreheninm esie hac bnlk Ur- banl IV. evindlur 76 €0. Anno 1264. Nonai Octobris. Bela IV. Rez fratribni Krei, Knpiia et Bak, ez Cemitata Sir- mieoii oriundiji, ob singubiria, quibui ocoarione invaiionii Tanaromm ae illnitMme, merila, nobilitatero et posseiiiones quaidam donat ^ . . . . 74 a* Digitized by LjOOQIC PifiM IM. Aflva ia71. U YliMiff4. U4#vieii» fter IbfittM SmdMM, OuMmii SymiMflb et QiiiBqioecclMi«Mii Cmitl, iBinl» Abmtmm et Chmo^ !■ RafM DtlMitiM tHai, el qaidem CQB iisdem pnierofativif, qoibiii alii oolnlei Refnomai Bolinotiao el Cioaliae ioai ponet- iiooei coBiorTaBt, doaat 199 IM. Abbo 1375. 13. Aprilii SpalaU. Cooiitatawi TlmiiideneeM in Refao Croaliao IWiie patel . . 140 104. Abbo 1375. 15. Junii. DalaiatiB feBorali SlavoBiae nomiae coniprelienia i4gl 1#5. Anno 1377. die 31. Odobrii. Zolii. Ladoyicoi Rex lilem, coram Jndico Cnriae molam^ Slt- Toniae Bano, competenU jadid, decidendam tradit 148 IM. Abbo 1382. Zafrabiae. Lndovicoi L Rex liberlatei el privilofia cif4latb Caltari conirmftl . 144 107. Anno 1381. die 8. AufOitL Taarini. Pacii a Rcfe Hnnfariae, Janaeniibai, Padaanii H Pa- tdaffchalu Aqnilefienii Taurini fiMtae initmmenlBm, qno Ludovlco, Hnnfariao, Dalmaliae el Croatiae Rofi el ejai ioccoiioribBi DomiQinm lotiBi DabBatiAO conflrmalor ....... 145 108. Anno 1383. 5. Novembrii. Jadrae. EliiabelbBf HnBfariae Refina^ j«ra» ftatvta ac Kberlalei Sibeniceniiam conflrmal , 148 109. Anno 1383. die 5. Novembrii. Jadiae. Badem ffliiabetB Sjbcidceniei a Vlahii defendi praedpH 149 UO. Anno 1383. Budae. MariaRefina civiboi RafOihiii pvivitefiBm vendendi ialii ac vini confirmal 150 111. Anno 1383. Eadem Maiia ficcloiiae TrafnrieMi tifillnm aatbenticam prirllefio confen ... 191 112. Anno 1386. 22. Jannarii. Budae. Caroloi Rex Stephano, Vofliae et Modmiae ComHi, eam lar- fitnv fratianh nt, ai hic abaqae maicalo hBerede decoiiCii^ oaMfiB ejua bora hi flUam Bliia- betham tranicant . . ., ^l53 113. Anno 1387. BndM. SifismnndM Rex DabnalinM ao OroBtM ad fldelitatem, Rofi ac Refoo debitam, horlatar 155 9. Anno 1387. 22. Jalii. In Sntiifca. Tvarlho, Bommo Rex, commnnitali CliiMe privilefia con- cedit (AddltamenU) 493 114. Anno l«t87. 1432. 1451. 1481. BlalhiM Rex privOefia, incolii Scriiiae tea Bafi a Co- milibui Corbaviae a. 1387, 1432, 1451 cooceai», hii literii, a. 1481 die 39. Decembrii Ba- dae datii, conflmial 155 115. Aano 1388. dio 6. Octobrii. Scardooae. Foedus ioter Spalateoiei, SibeniceniOi et aliqnos no- bilci Dalmatiae contra MfismnBdi Rofii aemnlM iaitnm 160 116. Anno 1388. 19. JanoariL Spalali. SpalatenaM Sifismnndi Refli protectionfra nnaqne privile*- fiorum suorum confirmatioBem quaeriml 161 10« Anno 1390. die It.Junu. InSutiska. Slephanus Tvartkus, Bosnae Rex, Sibeniceniibas promittH, se eorum libertates, eisdem a Ludovico HuBfariae Rcf e concessai, coBtervaturom (Additamenta) 493 11. Anno 1390. die 22. Julii. In SuUska. Stepbanui Tvrdko, Rasoiae et Bosnae Rex, jura et libert^ttM Insulae Brachiae, eidem a I^dovico Refo concessa, confirmat (Additamcnta) . . 495 12. Anno 1390. die 30. AnfustL In Sntiska. StephBBos Tvartko, Raaciae et BoiniaeRex, Spnlateosi Ecclesiae protertiooem spondet (Additamenla) 498 117. Anno 1395—1402. Posonlj. Sigismundns Bex Ludovid Refis privilefinm, sub Nro. XCVfll. adductum, conflrmat . 163 118. Anno 1395. die 10. Octobris. Spalati. Andreas, ArcbieplscopM Spahitensis, cum Joanne Co-> mite fCeliptio de decimis ecclesiaitiris amicam conventionemy praesente Vicebano Dalmatiae el Croaliae ac compluribus Nobilibns Croatiae, inil 165 119. Anno 1396. 24. Junii. Nonae. SifismundM Rex hisulam Pafum a dominatione Jadrensinm liberam declaral ^ 167 120. Anno 1397. 26. Octobris. Temesvarinl. Sifismandns Rex Dalmatfnis civitatibns spondet, se Sofniam venturam, ibique Diaetam generalem celebraturnm esse 167 121. Anno 1397. Bndae. SifismundM Rex hmnlas Chersum et Absarnm, ab Blisabetha Refina ma- fitro Joannl Saracheno datM^ Nkolao Gara, Bano, doMl 168 122. Anno 1398. In Diaco.* Sif iimnndM Rex Nicolao de Gara, Bano, ejusque fratri Joamit iMulas Abaarqm et Cherso una cnm omnibM earundem proYOBtihM donal 169 Digitized by LjOOQIC 133. A«M Vm. la ^m (Cmjn). Bimc^l» ZagnMeuig liini ftirm fwriM «xtoiidiiw . . . t# III. AiiBO 1398. In Giin. IficoUiif ^ Gara, Regnonmi OaJnaliao^ Croatke ot ^cvoniae BaBm, Fkirilogiiim Rofni ^le libm PMafiioteiu electiene uaMiiuwi ifl 125. Anno 1399. In SiUoi. KioelanB el ^oftMMa 4e Gam» Bam, Bpiaeo)MilM Absmnaeni fraHi Nicolao de ^klol conferanl . ~. 1 7t 126. Aono 1401. die 22. Aprilif. In Fecbedi. Cenutahim Tinin«Baeai ta ftefno CroeCke aHBm, iblqoe martDrinas tribuli nomine dilaa fiUaie^ lioc Si.isauindi Regia privilegio ilt nwttifeatBm . 173 127. Anno 1403. die 14. Angusli. Jadrae. YladiBlaus Rez pr^yilegia, insnlae Braehfae a prior.bas regibns et principibns concessn, ooniraMC 174 128. Anno 1406—1470. Privilegiam Sigiamnndi legis, de Dedmia a RegmceKs Regni Siavoniae Episcopo Zagmbi^nsi secondvm nnti^iwm' conavetndinem prneatanfe, bmio 1406. exaratnm et a Blasio Magyar, Regnofom Bosnne, Dft^BmliBet Crenliae et fikvonine Beno, a. 1470 innBSBmptam 174 122. Abdo 1412. 3. Febniaiii. Rndae. fitgismnBdmi Rez modnm eeiveiidae Banis a fivHate Tra-v goiio tergevinae (tribnti) delernHnat 177 M. Anno 1412. Kal. Novembris. Sigismqndns Rex Ificolao Vegliae Comili possesaiOBem Vegltae et BUBomm ad eam pertlaeBtiam iBsalaram oonftrmal , 199 131. Girca annnm 1416—1418. Censtilulienes Hobilimn Regm SlavonlBe, in gonemli Gongregn- Uone lalae, a Hermano Comile CiUae el Zagoriae Regiu Slavoniae Bano, cenfirflMmtBT . . . 179. 132. Anno 141S. TranssuBiplBm Oavidis Uctk de ZanAo, Regni filavoniae Bani, anno 1418 fce- lom, conlifleiisqae: 1. Statalam Sigismundi Regis, anno 1414 Nobilibns ComitalBiim CrlsiCBaia el Zagrabiensis exaralom, qno vi feneralis Decreti loti Regse dali cenatlloilBr, nl aolnmniode lempure GeneraUuin Congregalionnni in jna vooari pessiaA. 3. Ahermn ejuadem Regis, anno 1417 ezaralum stalutum, qno quanlas CapilnlB in eiienndis pnbiicis mnnils lazas erigere poasint, conttitnltar, 3. Bollam a Benedicto XII. anne 1334. exaralam, et a Sigismunde Rege amo 1417. transsamplam, qna aiMisns cirea anicidarttm sepnltBiBm loUBBAnr . . .^ 185 184. Aono 1432. Slatninm Sigismondi Regis, de Martnrinis in Regno Slavoniae secnndnm anH- quam conivetodisiem cjnadem Regni dicandls el ezigendia, BBtto 1432. ezarBtom . • . . . 199 134. Anne 1434. Edielnm a 6ig^mando Rege a. 1434 datnm, de liibnlis ezigendis, mUHibnsque coBlra Haereticos elTurcas cogendia, in qne jnria Uberae ekctie«ia Regni Capitattei priam mentio occBrrlt 192 135. Abbo 1435. die 4. AprUis. FosonlL Inanlam Veg^iam ad Corenam ol Regnnm Croatlae perti- Buisse, boc Docnmento probalnr i . • 194 138. Aano 1435. 7. Aprilis. TioninU. Sedem jadiciariam Tininiensem in Regno Croaiiae Mase Ib eaqoe jnila consveladinem Regni Croaliae JBatiUnm admiBisHttlam fiiisae, kocce docnmenlo dooelnr . i99 137. Anno 1439. Malko de Tbalovec, Refni DafaBatlne, Croatiae et loliiis Stavoniae BaBBs, jns Statnnm el Ordinnm Regni Slavoniae Prolbonotarinm eligendi oottirmal 199 138. Anne 1442. Die festo Corporis CbrisH. CUssm. Pelrna de Tatovec, Dnlmaliae et Croaliae Ba- BBs, snis CasteUanis el Vice-Castellanis, in Comitalibns Cetbinae el CUsane eziatenttbna, man^ dat, ut decimas, propter qiiamdam Inter Coittnam Ihuigariae et Reganm Dahna^e ezOrfam dUTerentiam ab ficdesia Spalalensi abaUenalaa, eidem Eocioaiae imposlenim reddanl .... 30t 189. Aano 1457. die 24. Febniarii Bndae. DecreCmn Ladislai Regis de pre^enlibns laardnrinalllma in Regno Slavoniae eodcm modo dicandis et exigendia, qao provenlns lueri camerae in Regno Hungariae dicautar et exignntnr • . * 209 144. Anno 1458. 2. die lesti Peutlmcoalcs. Albae liegiae Decrelum autecedens Regia Ladidal de provenlibus Mardurinalibus solvendis a Malbia Rege anno 1458. conirmalBr 204 141. Anno 1462. Sabalbo prozimo posl leslttm Ascensionis DonUai. Bndae. Caniela Statnnm et Or- dinom Regni Hnngariae el foederalomm Regnorum anno 1482. conaignata de nnlla confrl- . butione praestanda 208 142. Anno 1462. Feria 2. posl feslnm Aacensionis Domini. Budae. Matbiae Regis promissnm de Bon ezigenda a IfobiUbns Regni Hnagariae eontribntlone anno 1482. faciam, alqne speciafim Regno >l0Toniae exaratam 207 Digitized by Google U^ Ano 14§7. ki ImMtef^ IMte Us 88. at 00. m^ ilKwmit» j«i «Ugeiidi RofBi Cti^MMHl cosim % • « 808 144. Anao 1468. Snkbatko proiiao potl JMlo» 8. FraadMi CoBlertorii. PoMmii. MatUu Rox oppibitf Rofai Mi SloToaiao ptiniritiiatii koaiBibM praodpit, «i dodms, Epiicopo Zagra- bioMi debitaf, praoitOBl 808 148. Arao 1447. In CmIo B. Margaiolbao. Boaao. Aaiica isier Rofiii SlaroBiio Nobiloi oi ZagrabioMOBi EpitcoroBi Ofraldhiai 4o pmoilaBdii dociada CoBTOBlio a Matfaia Refo anBo 1474. ooBfinaalur 811 148. Abbo 1477. die 16. NoYOBibrif . lo Eonieobnrf . Matbiat Roz nniYortot Rof ni SlaToniae Nobiiof , do defondendo Rofno aolaioi, ad fOBeralem a Baao indiccndam Confrefationem venire jobel 213 147. Abbo 1480. die 28. Nowobi^ CHiii. Nobiloi Refoi SkToniao in fenorali tna Confrefatibno in ZdoBc colobrata cam Eplicepo Zafrabiood OiTaldo do dedBiii conYoninnl 21S 148._ Abbo 1481. CriiiL BoBBi LadiilaBi de Efonrara bbb cub Nobilibni Rofni SlaYoniae, qnanla lelonia el Toctifalia in Rofno tohrenda iint, in Rofni Confrofaliono, propo Zafrabiam ior- Tala, deteraunal 217 H8. Anno 1481. 43. JnllL Bndao. Matbiai Rez incolii SlaToniae jni ialem TOndendi tribuH . . 220 160. Anno 1484. dio 30. AofBili. Bndao. Malbiai Roz priora ioa decrola de dccimii Episcopatoi Zafrabieniii boc noYO coninBal 221 151. Abbo 1480. In Caitrii propo TiHam Parkaibyda. DiploflHi inaafnrale Vladislai Rofii, Rof no Croatiio teparatim dalnm 223 158. Anno 1481. die 16. Aprilii. Bndae. Vladiilani Rez omnoi Refni SlaYoniae poiieisionatoi bo- minoi de paco onm ioii adYonariii inita odocel, nnaqno eoidem roftt, ne ab obedientia et a devotione erfa illnm alio locti el moYori io pennitlanl 227 158. Anno 1494. die 14. NoYombrii. Bndao. Yladiiilani Rez Ladiilao de Kaniia, Refni Dahnatiae Croatiae et SlaYoniae Bano, BMndat, ne Rofni SlaYoniao Nobilei ad mHitandnm eztra limitoi Rofni aditrinfat 228 154. Anno 1495. Inter octaYai Roinrreclionii DominL Crisii. JoanBOi ConriBtti, LiplhoYiae Dnx, Refnoromque Dalmatiao, Croatiae el SloYoniae Banni, nobilem Honfamm Joannem Gyulay, SS. et 00. Refni SlaYoniao conionliontibBi, ialYO jnro Rofni, Vice-Baonm nominat .... 2^ 155. Anno 1496. die 4. Docembrii. Bodae. . Mandatnm, a Vladiiiao Rof e Rof ni Slavoniae Triceii- matoribni datom, nt a novo, contra anliqnai libertatei el conivelndinei Refni ejasdem indnclo ezadionnm modo, abilinean.t 231 158.. Anno 1498. 4. Decembrii. Bndae. Vladlilani Rez antiqnam lefom et consvetudinem Rcfni Slavoniae, qna ejoidem Rofni Banni inoi Vlcebanoi aolnmmodo e fi^mio possesiionatonim Incolarom elifere poterat, conirmal 232 157. Anno 1496. 4. Decembrii. Bndae. VladiilaBi Rez Rofno Slavoniae jus appellatioDis ad Ta- bolam Banalem coniirmat 233 158. Anno 1496. 8. Decembrii. Bndao. Vladiilani Rez Rofno Slavoniae nova arma el iifiUom confen 234 158. Anno 1498. In Vif iiia foili i. Corpofii Cbriiti. Bndao. Vladiilans Rez antiqnam consvetn- dinem Rofni Slavoniae, nl Prothonolarini Rcfni lempore depotilionii ab oflicio cojuslibet Bani ejnsdom Sifillnm in modlnm Sb. * 00. afferre tonealor, confirmal 236 160. Anno 1498. In Dominica Invocavit. findae. Vladislans Rez pro Rofno Slavoniae, ut in eo- dem RofBO tria solnmmodo loca credibiiia babeanlnr, conlra Conititutlonem Diaetae Rcfni Hnnfariae, dispoiitionom fadl 237 161. Anno 1498. In Dominica lovocaYil. Bndao. Vladiilani Rez odictom Refni Slavoniae, vi cajna nemini licitnm eral, a RofO privilofinm novi Telonll iine idtn nniversitatis Rofni Slavoniae impelrare, confirmal 238 163. Abbo 1488. Foria 2. posl DomiBicam.lBYOcaTil. Bndao. Vladislans Rez Tricosimatoribns Refni SlaToniao, al Ib oodom RofBo OBliqnai libortaloi ol coninelndinei qnoad lazationem maDu- leneaBl, Bumdal 240 Digitized by LjOOQIC Pagina 1S8. Anno 1499. die 5. Febratrii. Bndae. Yladislanft Rex Regno Slayoniae jui appellationis ad fo- rtfm Banale conGrmat 241 164. Anno 1499. Feria 4. post festnm Returrectionis Domini. Budae. Vladislaus Rex slavonica tnb- aidia et pecnnias mardnrinaleB non pro suO privato commodo, ted tam pro Regno Hnngariae qoam etiam Slavoniae, et potissimnm pro solntione BBnorum et pro conservandis finitimis ca- stiif istins Regni ezlgere yelle se litteris bis declarat 243 1€5. Anno 1499. die 21. Octobris. Bndae. Vladislaus Rex Vicario et Cspitulo Zagrabiensi, ne cansas spiritnales Regnicolarum Regni Slavoniae per Locum^enentem Chasmensem judicari probibeant, mandat 442 1§€. Anno 1499. Feria 6. ante festnm §§. Trinitatis. Budae. Vladislaus Rex discordias Nobllinm, . cum Prelstis et Baronibns Regni Slayoniae quoad modum exercituationis babitas, componit et noYOi articnlos snper eo edit 245 167. Anno 1499. Feria 4. post festum Fentecostes. Budae. Vladislans Rex Vicario Zagrsbiensi et -Capitulo Casmensi, ut in sensu Decreti Regni Slavoniae propter fnctum testamenti, matrimonii, dotum et rernm paraphernaliom, jurinm qaartalitiorum, perjurii verberationis, vulnerationis et spoliationis Clericorom et mnlierum, et propter illas aliai cansas, quae prope banc non essent, in foro spiritnall nuUa cansa tracletur, mandat 247 1$8. Anno 1501. Feria proxima ante dominicam Ramis pnlmaram. Budae. Vladislans Rex a Regno Slavonlae ad defenflendnm castrum Jajca, cui a Turcis periculum imminebat, anxilia petit • • 248 189. Anno 1501. die 25. Maji. Budae. Vladislaus Rex contra violentam in Regno Slavoniae ab- dnctlonem Jobai;ionum dispositionem facit 249 170. Anno 1501. die 17. Decembris. Budae. Vladislaus Rex Banura Slavoniae octavas in Regno Slavoniae secnndum statnta ejusdem Regni cekbrari jubet 251 111. Anno 1503. Festo die ss. Corporis Christi. Budae. Vladislafts Rex coofirmat ontiquam Regni Slavoniae legem, nt Vicecomites et Jndices e patriae filiis titntum ellgi possint 252 172. Anno 1504. Felria 2 proxima post festnm Ascensionis Domini. Bndae. Vladislaos Rex Rano Slavoniae, nt secundum legem et consvetndinem Regni Slavoniae, Processus Juridicos debitae executloni demandari in futurum non praetermittat, commltit 233 173. Anoo 1505. In campo Rakos. Judex Cnriae Regiae decretum Statuum et Ordinnm Regni Hun- gariae, de extraneo Rege post mortem Vladislai Regis non eligendo, ad preces oratorum Regni Slavooiae huic Regno seorsim edit 254 174. Anno 1508. Biidae. Vladislans Rex Statns et Ordines Regni Slavoniae de fntura filii sni Ln- dovici coronatione edocet 259 175. Anno 1519. 28. Decembris. Budae. Vladislaus Rex Banum Regni Slavonise sententias execu- tioni mandare jubet 262 176. Anno 1513. die 28. Decembris. Bndae. Vladislaus Rex Banum Regni Slavoniae oppressis no- bilibus coDtra oppressores auxilinm praestare jnbet 263 177. Anno 1514. die 30. Novembris Budae. Mandatum Vladislai Regis contra illos Regni Slavoniae incolas tlatom, qui neglectis jndicibus ordinariis Rescripta pontificia qnaernnt, sicqne regnicolas in cansam coram aliis jiidicibDS attrabunt 264 178. Anno 1515. Feria 5. post dominlcam Quasimodo. Posonii. Vladislaus Rex Ifoblllbns Regni Slavoniae praeclpit, ot a Bano reqnisiti periclitanti Regno Croatiae trans Savum contra Turcas iine mora anxilinm ferant 265 179. Anno 1515. Sabato proximo ante festum S. Georgii. Posonii. Vladislans Rex ad generalem Regni Slavonlae Congregationem Regnorum Dalmatiae, Croatiae et Slavoniae Banum mittit . . 267 181. Anno 1516. Festo conceptionis B. M. V. Budae. • Ludovicns 11. Rex regnicolas octavis, a Bano indicendii, interesse jnbet 268 181. Anno 1516. Dominlca proxima post festum 00. SS. Budae. Ludovicos 11. Rex Bano Croatiae, Slavoniae et Dalmatiae praecipit, nt a Nobilibns nnius sessionis subsidinm yiginti qninque de- nariomm, in Regno Slavoniae lege lata ordinatum et oblatum, quoqno modo colUgat . . . 268 (Pars I. PriviL et Libert.) ^ Digitized by Google Pagiu 183. Anao 1516. Bndae. Ludoviciu 0. Rex prothonotariuai Rogoi SlaYoniao octaTii, a Bxno indi- condis, interoaae jnbet 269 183. Anno 1517. Feria 2. poat festum B. Ualentini. Budae. LudoTicnt 11. Rex, ot iochoatae octavae, nuUo breTium Budae celebrandomm judiciorum reipectu habito, contiouari pos- •inty permittit « . 370 184. Anoo 1517. Feria 4. anie fettum B. Mathiae ApostolL Budae. LndovicoB D. Rex, ut in- choatae cctavae, nuUo Budae celebrandomm brevium jndiciomm habito retpectu, cooti- nuari possiot, permiitit 27t 185. Anno 1519. die 12. Decembris. Regnum Croatiae et Dalmatiie Regi Hungariac, qui cum Turcis foedus nuUa de us facta mentione pepigerat, ampUus obedire nolens, tutellam et pro- tectionem Pontificis Romani expetit 273 186. Anno 1525. Dominica proxima ante festom B. Dionysii. Budae. Credencionales a Ludovico IL Rege Johanni Statilio ad Diaetam Regni Slavoniae misso oratori datae 27t 187. Anno 1525. Festo B. PhUippi et Jacobi Apostoloram. Budae. Ludovicns II. Rex Francisco a BfitbyaD, Bano Croatiae, ob bene acta et tractata in Regni Slavoniae diaeta negotia compla- centii(m suam exprimit, eideroque Joannem Tahy coUegam mittit 273 188. Anno 1525. Feria 2. post •festum Pentecostes. Budae. Ludovicns D. Rex Franciscum de Batthyan, Regni Dalmatiae, Croatiae et Slavoniae Banum hortatur, nt omnibus viribns contendat, q'>o negotia in Diaeta Slavonica, ad qnam Joannem Deeshazy oratorem mittit, bene absolvantur 274 189. Anno 1525. Feria 4. post festnm Elisabethae Viduae. Budae. Ludovlcus n. Rex Bano F. Bat- thyan scribit, ut onmem cnram adhibeat, quo Joannes Taby occ^sione Diaetae Slavonicae a regnicolis in pristinam Banatus dignitatem recipiatnr, et Jajce victnalibus provideatnr .... 27$ 190. Anno 1525. Feria 6. proxima poit festum B. Luciae Virginis. Budae. Ludovicus U. Rex Bano F. Battbyan scribit, ut Regni Croatiae Noblles, qni pacem cum Turcis cupiebant, ad patientiam disponat 27S 191. Anno 1530. die 17. Martu. Pragae. Ferdinandus Rex Locumtenentem Bani de us, quae ad Croatiaui caeteraque sua regna defendenda suscepit, edocet 277 192. Anno 1531. die 27. Augusti. In oppido Scherd^gen. Ferdinandus I. Rex post mostem Bani Joannis Torqnati Karlovid Episcopum Tinniniensem Andream primum Locumtenentem Bana- lem noniinat 279 198. Anno 1567. die 29. Julii. Posouii. MaximiUanus Rex Viccbani, Prothoiiotarii, Viceprotho- notarii, Vicecomitum et Judicnm NubiUnm Regni Slavoniae bona secuodum consvetudinem et iegem ejusdem Regni a census et taxae publicae solutione immunia esse vult 28Q 194. Anno 1577. Mense Febraario.- PosonU. Camera Hungariae Diaetas Regni Slavoniae nonnisi Bano jubenie celebratas fni^se testatur ^^ 195. Anno 1581—1629. Privilegium Carolostadiense a RegUius Rudolpho II. et Ferdinando DI. elargitum 284 198. Auno 1599. die 17. Maji. Pragae. Rndolphns Rex SS. et 00. Regni Croatlae et Slavooiae provocat, ut in sua diaeta Confinus Slavoiiicis provideant 288 197. Anno 1618. 15>25. Maji. Posooii. Litteraram assecnratoriaram Ferdinandi IL Regis Regno Siavoniae seorsim data anthentica paria 289 198. Anno 1618. 15. Caiendas Jnlias. PosonU. Diploma aasecnralionis a Ferdinando II. Rege Sta- tibns et Ordinibns Regni Croatiae * Slavoniae seorsim datum 294 199. Anno 1620. die 12 Julii. Vitnnae. Ferdinandus II Rex ordinat, ut Valachf, In Croatia et Slayjuia dtgentes, medio Commissionis juxta Articulos diaelae a. 1618 jurisdictioni dominorum terrestrinm snbjiciantQr 296 290. Anno 1622. Diploma assecurationis a Ferdinando II. Rege SS. et 00. Regni Croatiae et Sla- Toniae ante coronationem datum 298 201. Anno 1622—1692. Viennae. PrivUegia Ogulinensium 290 Digitized by LjOOQIC Pagiair S02. Anno 1626. die 6. ApriUs. Viennae. Ferdinandns II. Rex allquorum negoUoram Regni Sla- ' Toniae causa commissionem mittit, cui regnicolas parere jubet 30S m Anno 1626. die 24. Maji. Viennae. Ferdlnandus IL Rex SS et 00. de commisslone prae-^ sldii Petrinensis causa exmissa edocet unaque eosdem ad cooperandum provocat 306 304. Anno 1627. die 20. Maji. Viennae.. Ferdinandus IL Rex SS. et 00. notum reddit, se ba- num nominasse et commissionem in negotio Valochornm constltnisse . 367 205. Anno 1630 die 5. Octobris. Ratiibonfle. Jura et Privilegia Valacbis, in Regno Slavoniae inter Savum et Dravum degeutibns. a Rege Ferdinando II. concessa 30S 206. Anno 1646. Posqnii. Pr.viiegia Nobilium arcis Kalnik 318 207. Anno 1647. die 17. Junli Posoini. Ferdlnandus IIL Rex Regno Croatiae et Slavoniae de iisdem . in RomanoM^athoIica reUgione conservandis solemne diploma dat . . 337 208. Anno 1670. die 6. Augusti. Viennae. Leojpoldus Rex se Banum brevi nominaturum aUisque ' postulatis SS. et 00. rcmedlam latumm promittit 33ft 209. Anno 1671. die 7. Jannuarii. Viennae. Leopoldi^s Rex quosdam Ffobi'es, Zrinil et Frangepani asseclas, in gratiam redpit, idque SS. et 00. notum reddit . ' 339 210. Anno 1673. die 29. Jannarii Viennae. Pri>ilegium a Leopoldo L Rege oppido Clrkveno, tar- dios Confinio milltari via faeti incorporato, concessum 34t 211. Anno 1673. die 30. Julu. Viennae. Leopoldus Rex sUpendla pro confiniaria militia promlttit; Locnmtenentem Bani ultro qooqne suo officio fungi volt; renovatonem diplomatis de fideUtate Croatorum spondet -. 344 212. Anno 1677. die 9. Augusti. Viennae. Leopoldus Rex SS. et 00. signiflcat, se necdura poase votis eorundem nominatione realis Bani saUsfacere 345 213. Anno 1680. die 27. ApriUs. Viennae. Leopoldos Rex SS. et 00. hortatur, ut quo majore ou- mero contra Turcas insurgant seseque copiis belliducis LesUe adjungant . .* 347 214. Anno 1681. die 1. Ifovembris. Sopronu. Leopolius L Rex Ifuncios Regni Croatiae et Slavo- niae in Diaeia Regni Hungariae contra conclosionem ejusdem intuitu Augustanae et Helveticae confessionis solemniter protestatos foisse testatur 348 215. Anno 1683. 21. JuUi. Passaviae. Leopoldus Rcx Banum requirit, ut quo majores oopias in Regno colligat,' qnae a Turcis obsessae Viennae in aoxilium mitti possent 350 216. Anno 1683. 26. JuUi. Passavu. Leop61dus Rex occasione a Turcis obsessae Vindobonae maxi- mas spes in succursum Croatorum locat 351 217. Anno 168d. 26. Julii PassavU. Leopoldus Rex intemeratam Croatorum fideUlatem summii ex- toIUl landibus, eosdemque provocat, nt in unione cum aUis caesareis coput defeDsioni Anstria- canun et Regni CroaUae terrarum studeant , 353 218. Anno 1683. die 28. Julii. Passavu. Leopoldas Rex fideUtatem Croatorum summis extoUit laii- dibns eosque ad forUter hosti resistendum monet 354 219. Anno 1683. 7. Augusti. PassavU. Leopoldus Rex Banum de modo belU contra Tnrcaa et r»- belles Hungaros gerendi edocet 356 220. Aooo 1699. die 2. Novembris. Vieimae. Leopoldus Rex prohibet, ne domini, jure gladii poW lentes, malefactoribus condemnatis vitam donare prAesomant 357 221. Anno 1700. die 22. Januarii. Viennae. Leopoldus Rex eos Regni Slavoniae incolas, qni in terris. a Tnrcarum dominlo liberatis, jus aliqnod possessionis ptaiteBdnnt , coram Reoacquistica * coamiMione comparere jubet ". . . 359 222. Anno 1700. die 30. Septembris. Zagrabiae. Comes Adamns de Batthyan, Croatiae, Dal- matiae et Slavoniae Banns, suo et suorum successorom nomine cnm SS. et 00. Regoi Croatlae et Slavoniae intaitu joriam, iisdem SS. et 00. in Confinio MiUtari competentinm, . solemnia pacta init 350 223. Anno 1701. die 11. JaniL Viennne. Leopoldus Rex novat saUum officinas in Croatiae et Sla- voniae Rejpio errigit; salis marini questum, sub aUquibos tamen condiUonibas, libemm dicit . 3tt 6* Digitized by LjOOQiC PiigiBa 924. Aano 1701. Menie Decembri. In Districtu Me^jmnnije. Parochi districtus Medjnmuije te»Un- tnr, in eodem districtn tolam lingnam croaticam vigere et in administratione iacramentomm ▼erbiqne divini annnntiatione adhiberi 3^ »d. Anno 1703. die 15. Jnnii. Viennae. Leopoldns Rex Valachos, inter Unam, Colapim et SaTum ilnvios def^entes, Reipii Croatiae Banique jurisdfctioni snbjicit ac Capitaneatum Petrinensem abolet 360 926. Anno 1704. die 18. Jannarii. In oppido Miskolx. I. Copfa litterarnm Principls Francisci Ra- koczy; quibns SS. et 00. Re^i CrOatiae in suas partes inducere nititur 369 — Anno 1704. die 25. Januarii. In Castris Ormosdinnm inter e^ Varasdinum. II. Responspriae SS. et 00. Croatlae, datae Principi Francisco Rakocsy 371 127. Anno 1704. die 8. Febrnarii. Viennae. Leopoldos Rez SS. et 00. Regni Croatiae ad fidem senrandam et ad arma contra rebelies in Huogaria snmmenda hortat 372 S28. Anno 1704. 5. Julii. Viennse. Leopoldns Rex fldeliutem SS. et 00. Regni Croatiae et Slavo- niae laudat et conservationem libertatum et jurium eomndem SS. et 00. spondet 374 229. Anno 1705. die 14. Maji. Viennae. Josephns I. Rex se post mortem patris sui thronum con- scen^isse SS. et 00. Regni Croatiae nunciat; eosdemque SS. et 00. ad fidelitatem hortatur, sua ex parte conservationem jnrium et libertatum promittcndo 37S 2d0. Anno 1706. die 25. Maji. Viennae. Josephus Rex fidelia Croatomm servitia landat .... 377 231. Anno 1706. die 3. Novembris. Vienpae. Josephns I. Rex Croatas, qni Rakoczii incitamentis restiterant, ob eomm fidelitatem laudat 378 132. Anno 1708 die 21. Novembris. Viennae. Josephns I. Rex Bano, in Hnngaria bellicis negotiis occnpato, locumtenentem dat 379 233. Anno 1708. die 26. Novembris. Viennae. Josephns I. Rex a Bano sonstitntnm Locumtenentem Banalem in hac dignitate confirmat 381- 234. Anno 1712. 16. Maji. Viennae. Carolns in. Rex de fidelitate Croatoram noviter edoctus, eosdem de conservandis eornm juribus et libertatibus certiores reddit 38^ 235. Anno 1714. die 22. Junii. Viennae. Carolus HI. Rex salis tnrcici nsnm in Regno Croatiae prohibet, maritimi vero concedit 384 236. Anno 1720. die 28. Augustl. Vlennae. Carolus IIL Rex contractum , inter Cameram Ifiteriori.^ Austriae et Croatiae Status ratione bonoram Zrinjiano-Frangepaniorum innitum, confirmat . . - 386 237. Anno 1721. die 20. Maji. In castro Laxenbnrg. Carolus lU. Rex mandat, ut Statas Croa- tiae unam alteramve legionem militnm aestivis mensibns sustentent, vei 50.000 flor. hoc no- ■une solvant 391 238. Anno 1721. die 17. Miyi. Viennae. Camlns III. Rex angustiis aeraril pressus, ordinat, ut Croa- tiae Status unam alteramve legionem aestivis mensibns snstentent, ant 50.000 fior. hoc nomine aolvant, speratque Status Croatiae hanc ejusdem ordinationem suo assensu probaturos esse . . 393^ 239. Anno 1724. die 11. Aprilis. Viennae. Carolns IH. Rex modnm solvendi a SS. et 00. assumpti iubsidii militaris determinat 394 240. Anno 1724. die 19. Aprilis. Viennae. Carolns IH. Rex a SS. et 00. Regni Croatiae, et Sla- ▼oniae militare subsidinm 24.000 fior. petit 39a 241. Anno 1725. die 7. Junii. In castro Laxenbnrg. Carolns HI. Rex Tabnlam Jndiciariam pro Re* gno Croatiae et Slavoniae regnlat 397 242. Anno 1736. die 29. Novembris. Viennae. Carolns UI. Rex SS. et 00. Croatiae et Slavoniae conservationem jnrium et libertatnm poUicetnr 399 243. Anno 1738 die 24. Martii. Viennae. Carolns DI. Rex Commnniiatem Siphelbnrgensem a tri- eesimae praestatione, quoad sibl necesaaria, vi obtenti ab eadem Commnnitate privilegii, 11- beram dicit 401 244. Anno 1745. die 1. Aprilis. Viennae. Instractio Coromisiariis pro itlncorporatione Inferloris ^ Slavoniae constitntis, a Regina Maria Theresia da'a 402; — Anno 1745. 27. Aprilis. Viennae. Maria theresia SS. et 00. Regnomm Dalmatiae, Croatise et Slavoniae Comissarios pro reincorporatione Slavoniae Inferioris nominiire jubet 4tt Digitized by Google • Pagina 545. Addo 1745. die 1. Jnlii. Viennae. Instrociio a Regina Maria Theresia Marco Alezandro libero baroni Peja^eYid, Coroitalus Syrmiensit Ofllcii tupremi Comitis Adminlstratori, totoque ejuBdem ComiUtus Magistratui daU 412 546. Anno 1745. die 1. Julii. Viennae. Instructio novis suprcmis comitibus et ofBcii supreai comitis administratori in Comitatibus Inferioris Slavoniae a Sua Caesarea et Regia Maje- state data 417 247. Anno 1745. die 9. Decembris. Esseki. Universitas Comitatus Verdcensis de sua et totius infe- rioris Slavoniae reincorporatione Generali Regni Dalmatiae, Croatiae et Slavoniae Congregationi gratulatur * 422 S48. Anno 1745. 12. Decembris. In oppido Valkovar. Universitas Comitatus Syrmiensis de sua et totius Jnferioris Slavoniae reincorporatione Inclytis SS. et 00. Regni Dalmatiae, Croatiae et Slavoniae gratubitur « 423 349. Anno 1747. die 7. Martii. Viennae. Instructio neoerectis comitatibus Inferioris Slavoniae a Rege medio Generalis Regni Congregationis data 425 290. Anno 1749. 3. Junii. Viennae. Resolutio Regia de instituendo in Croatia ono Vice-Magistro Tbavernicali et Foro Revisorio cansarum Civitatensiom 429 291. Anno 1750. die 16. Jannu^rii. Viennae. Maria Theresia regulationem Confinioram banalittm saacil, nonnullaque Privilegia Regni coofirmat 431 282. Anno 1751. die 2. Aprilis.' Illokini. Motiva et reflectiones, ez quibus inferioram Regni Comi- tatoum Ablegati, in hocce I. D. Statuum et Ordinum Congressu praesentes, uHra tres bactenua ablegari solitos, alios adbuc tres, et quidem ex ipsis inferioribus Comitalibus, e singolo videli- cet unum Ifuntium, in qnalitate, Regni Slavoniae Ablegatoram ad imminentem et snbsecutnras continuas Regni Hungariae Diaetas exmitti hnmillime pbstulant ' 439 293. Anno 1759^ Systema Regulationis Regni Croatiae Comitatnum 442 234. Anno 1761. die 8. Majt. Vlennae. Intimatum Regium circa diversa Postulatoram pnncta SS. et 00. Croatiae datum 445 299. Anno 1767. 1. Aognsti. Viennae. Maria Theresia ereclioni novi Consilii Regii Croaiici oltro inhat ret 450 29(. Anno 177d* die 8. M^rlii. Viennae. Manififtum Regium Bano Groatiae datom, ut suam opinio- aem dicat, iiuis maxim| oportanus In merito augendne Contributionis inferioris Slavoniae pr6 celebranda Generali Regni Congregatione terminus constitni posset 452 297. Anao 1776. die 9. Angusti. Viennae. Resolutio Mariae Theresiae de Flumine iromediale Re- gno Croatiae incorporando, de Comiatn Severinensi'constitQendo deque Flun.inensi portn Ter- gestini instar speciidibus favoribus providendo, dicasteriis communicata 453 S98. Anno 1776. die 2 Octobris. Zagrabiae. Intimalum Consiiii Croatici de Urbe et portu Flumi- nensi, nec non Bonis fiuccarensibus, in quantum Carolostadio Flumen versus ad dexlram viae Carolinae sita snnt, Civitate denique Carolostadiensi immediate Regno Croatiae reincorporatis, emanatnm 466 299. Anno 1777. die 29. Angnsti. Viennae. Rescriptnm Regium ddo. 9. Angusli 1777., quo dispo- nitnr, ut omnes Cansae Civiles Regno Croatiae immediate incorporatae Urbis Flnminis a Foro Jndicom Urbis ad Tabnlam Banalem via appellativ/nis promoveantur 457 Ml. Anno 1777. die'6. Septembris. Viennae. B. Rescriptnm R. Mariae Theresiae SS. et 00. Re- gnoram Dalmatiae, Craatiae et Slavoniae missum et ordlnans , ^it in cambium Statni Militari cessaram plngarum Urbs et portns Flnmineosis cum Podbragh et Lopacxa, nec non Bona Bnc* carensia, Carioftadio Flnmen versus ad dextram viae Carolinae sita, nna cum Civitate Caralo- stadio immediate Regno Croaliae reincorporentnr, et ex neoincorporatis partibns noTna, Con- silio Regio Croatico snbordlnandus, Comitalna arigatur 459 211. Anno 1777. die 10. Novembris. Viennae. Blaria Therasia ordinalionibus snis de pariium mari- limaram raincorporatione, de inducendo commerciali systemate, deque praestando statni militari aequi^-alcnte porra qnoque insistit 463 (Pars I. Privil. et Libert.) ^ Digitized by Google Pt|iii» 4 M8. Amm 1777. dto 27. Oct^Wit. JbgnbUie. B«frMMiiliitl# SS. «1 W. l^i Cr^tiie d« pwti- h«« MrithBtt Cubeni«t«ri iunineBii nin fobiicieiidi^ do regvlatioM novi Severiiieiiiif Gowl*- tates et omoibat ezcorporatioDibiu titqiie ad generaba Regni Hungariatf Gootttia «ftendU . . 466 liS. Anno 1777. die 10. NoTembrb. In Mrki^ay. Relatio Comitatu SevefiieDsis de M Inttanra- tione et aceepta organisatlono, e priflM ana generali CoDgregatSene 10-a Deeembtia 1777, Cob- ailio Croatioo praestita, demoDstrana, Commercialem ConmiuDitatem FlamioeDsem uoa cmn aaii poiteMionibns Podbreg et Lopacza in dicta Coannitatn SeTorinenii fuoad cODtdbulloniBm ante diplomatii EUbihaUonalii ddo. 28. Aprllii 1776. emaDationem laditaB^ Regnoqne Croatiae Ina- * mediate incorporatam, hancque incorporationem uau roboratam fuiite 472 264. Anno 1778. die 10. Aprtta. Vienna«. Marfa Thereala Camitntoni SaririneBiem istitnit ... 474 Anno 17M. dlo X Septembrif. Budao. Teto Bani Comiiia Jonnmt Brdftdy de Aoatholicii in Regna Croatiae,^ Dalmatiae et SiaTOoiae i^on admittendii, in Comltiit Regnt langariao dittn 480 -^»Vke^ Digitized by Google m Atmo 1388. 19. JMuarii. Spaiati. Spalatenses Sigismundi Regis protectionem unaque prl-* Tilegiorum suorum confirmationem quaerunL In Christi nomine Amen. Nos Johannes de PizinacoHs de Ancona, Ca- pitaiieas, Judices & Consiliarii Ciuitatis Spalati^ vobis viris nobilibus Hattbeo Chry- stophori ft Nicole Srichie, Ambaxatoribus noslris, salutem et sincere dilectionis aflectum. Harum serie committimus vobis, quod (pro) parte nostra ire debeatis ad Serenissimum et lUustrissimum Principem Dominum nostrum Sigismundum^ Vnga- rie^ Dahnatie, Croatie Regem Inclitum, et ad Serenissimam Dominam nostram Dominam Mariam, Regnorum eorundem Reginam inclitam, et eisdem et utrique eorum cum omni reuerentia inclinabitis, sicut honori Regio et nostro cognoscetis conuenire, de sua coronatione, liberatione, regimine et snis felicibns successibus congaudentes. Nos, consilium nostrum ciuitatis, cines et incolas civitatis reofie Spalatensis, sue Maiestati fidelissimos, et quos in regiis aduersitatibus contra iot nobis aduersa comprobauit constans et vera fides^ vt notorium est, recommen- dabitis eisdem^ sicut discretioni vestre videbitur conuenire, et st vobis videbitur, adnersa distinguere. Nos et Ciuitatem excnsabitis^ si ante ad eorum^ Maiestatis non misimus Ambassatores, quia non potuimus, tum propter viarum discrimina, tom propter guerram nobis factam^ et damna illata^ et grauamina multa, nobis impensa per Regem Bosne, Priorem Aurane et alios Sue Maiestatis emulos, et alia vt infra, que omnia satis nota sunt omnibus, de quibus estls plenissime in- fonnatl} que nec cessaret nec cessant, in iuturum videmus, nisi diuina prouidentia mannm porrigat adiutricem« et Sue Maiestatis potentia succurrat, quod facere dignetur^ supplicamus. Nouissime Maiestas Vestra fideles, imo fidelissimos suos Spalatenses requisiuit) vt ad eiusdem presentiam Ambaxatores destinarent^ pro confirmatione vnionis et pacis, quam conclndere intendebat et facere cnm Duce ot Communitate Venetiamm ; qui vti filij obedientie et veri fideles<» nos, quam velo- Digitized by LjOOQIC m imlM nomi fcoaaiWgi, iftdwtoioM ▼irWHi iMvibi^ et ionciMtea ttttenH knm hoMniUIis et leligiMi vlri DoMiBi fnitris NieoUir, iim condam Magistri Paali de Soldoi, prawMialif fratnm CaMmconitB refalariom (Minia B. Aogu* iliBi per Hongariam, qoiboa idem Mstre Magnificeotie probali commendator te« liiaMmio, predidam Epiacopatom in predicta nostra Insola et ad eandem ape- daililNia exiatentem, modo premiaso yacantem, com omni plenitodine rai ioris eidem DomiM Nicolao Prooinciali, vtili et proficoo, ymo aumd com vnioerais «rii ioribiia et pertintija, veloti soi predeceaaorM vsi et finiiti foiMeftt^ doxiam toaferendom et preirtandui^ et de eodem eidem prooidendnm^ et in corporale Msdem E^copatM dominiom introdod fadendo, decementM testimonio litte* nnun noetrami mediante. Datom in Sddos predicta feria fiwta jHroxima ia fMto B. Gregory Pape. Ano Domfaii lli&esimo trecentesiaM noHgeaiBM) mbo. (L S. duonm Sigillorum.) Bi ArcluTO faip. ViMMB. — C. F^. Codex «yloMtiow HoifMiM •oeMMliew tte cMk. Auo laii. ToiL 10. Paf. 74S. CXHLTI. Anmo 1401. die 22. AjfriUi. In Paehech. Comitatam Tininienaem in Regno Croatiae situm, ibique aarturinaa tributi nomine datas fuiase^ lioc Sigismundi Regis privilegio fit manifestum. Sigismundos Rex Vngarie, Dalmatie, Croatie etc. etc. Com nos alias cum f^erisqne Prelatis et Baronibos nostris^ ac proceribos et nobilibos Regni noslri ad Regnom nostrom fiolgarie. obi iromanissimorom Torcorom et aliarom barba- mom nationom grandis casos pololabat, ona com valido nostro exercito appli- «aissemus, et com eisdem Torcis et aUis Paganis personaliter agrediendo do- cantes in arca certaminis preliando, tandemqoe occulto Dei judicio permittente, et fortona nobis proh dolor nostris viribos nostri exercitos deficientibus, et plo- ribos fidelibos nostris nostro lateri pro nonc adherentibus prostratis, prefatus q. Nicolaos sob vexilio fidelis nostri M. Yiri D. Nicolai de Gara^ Regnomm no-> strorom Dalmatie et Croatie ac totius Sclavonie Bani^ per eosdem Faganos suc- «■boit et extitit interemptus. Quorum pretextu volentes ipsius Regio occurrere cum bvore, qoasdam possessiones, seu villas, Brusniche et Zacuccliie vocalas^ in Co- adtato llnniniensi in Regno nostro Croatie existentes, in quarum padfico et quieto doBiiaio ipse Blasco et Nicolaus firater suus, nec non progenitores eorom a tem«- Digitized by LjOOQIC iU pore q. D. BMIe Regis. ' qtt eaMeni lillM \piH yrogoiiHnliWi eonn^ nti iflerii Blaseo ait, donasset et contidisset, exWiMeiit foreHqiie, et Ipse Bbieo aee mi Mariims, Andreatf M Petrw fiffi predicH 4. Nteelai paeiAee ie preeentl eto. (Ei imfita:) NilriloiDiMS pro preniifaia eomM fidelitatibDs et sernliiA aehtictteQi ae» eeliectaiD Mardarinamn^ de prenisais possessionibns nobis et fisco nestro Regie penrenire debentf», eisdem Blasconi et filiis q. Nicelai ipaonuoi heredBMis de^ Bando et perpetno epfrebaido premissa noslra Beg^ia aaclQritaie remittiflins et relajuoNis, presentiam nostronm teslimoBio Ittleraram; qnas dwB nobis feerml jepreseirtate^ in forsa nostri Privilegfi redigi facieMS* Batum in Paebeeb faria secnnda proxima ante festum S. Georgii Martyris. Anno Domini 1401. Lnciiif. MeBorie di Traik paf. 397. Anno 1403. die 14. Auguiti. Jadrae. Vladislaus Rex privilegia, insulae Brachiae a priorlbu^ regibus et principibus concessa, confirmat. Vladislaus, Dei Gratia flungariae, Jerusalem, Siciliad, Dalmatiae^ Croatiae^ Ramae, Serviae^ Gaiitiae, Lodomeriae, Romaniae^ Bulgariaeque Rex^ Provintiae et Folcaquerii, ac Pedemontis Comes. Universis praesentes Litteras inspecturis, tam praesentibus quam futuris. Petitiones supplices nostrorum fidelium libenter admittimus, et cum expedit ad exauditiones gratiam perdocere libenti animo pro- curamus, ut nostra benignitas magis clareat et ad rei gestae cautelam robar abbundantior accedat. Sane pro parte Mixae de PetruUo et Michaelis da Baloe^ Nuntiomm et Ambasciatomm, ad nos transmissorum pro parte Communitatis Uni- yersitalis et hominum Insulae Brachiae^ nostrorum fidelium, fait Hajestati nostrae humilKer supplicatum: ut, cum antiqui Reges Hungariae^ et praesertim bonae memoriae Rex Ludovicus, concesserint et fecerint eisdem Communitati^ Univer- sitati, et hominibus insulae Brachiae certa privilegia^ libertates et gratias in fa- vorem dictae Insulaen Statnta, Reformationes et Consuetudines, prout in Libris ipsorum Regum et dicti Ludovici plenius continetur; et snbsequentur bonae me— moriae Stephanus Tuarko, Rasciae^ Bosnae et Maritimae Rex^ tum dicta privi- legia^ gratias et libertates, ac Statuta^ Reformationes et consuvetudines per snas patentes litteras duxerit confimandas^ et addiderit aHqoe concesserit potestatem et licentiam eligendi eis Comitem^ cum eonfirmatione tamen Regiae Majestatis;^ Digitized by LjOOQIC et deinde Dlastrissimas Princeps Stephanus Dabissa^ dictoram Rasciae^ Bosnae et Maritimae Rex, post scilicet mortem dicti Regis Stephani Tuarko, praedictas libertates^ gratias et privilegia^ Statuta, Reformationes et Consuetndi^- 068, ac potestatem electionis diclonai /Comj^ni per suas patentes litleras ratifi- cayerit et acceptaverit ; postmodum vero Vir Magnificus Hervoja, sum- mus Vojvoda Bosnensis, noster in Regno nostro Hungariae, et aliis Regnis sibi annexis, Vicarius generalis, jant dieta omhliGi {>et*suas iiteras confirmaverit ; po- slremoque Vir Magnificus Aloysius de Aldemarisco de Neapoli^ Hiles Regni no«- 8^ Sicilifie^.Marescialus ac Capitaneus Galearum nostraram, jiosterque in dictif Regnis Vicarius generalis, ' praedicta orania et singula per evidentes liUeras ac- ceplaverft et duxerit confi^anda; -— Propterea ad raajorem eaufehm dignare* «or pmefatas fratiaa^ libertatesir privilegia, Shat«ta, Refermation#s et Consuelu*^ iiines ac litteras praedictas, exiade subsecutas^ et potestatem^ et electiones Co- imtQm praeclictorum per nostfas litteras patentes confirmare. Nos antem devotis snpplicationibus praedictoram praefatas gratias, Kbertates, privilegia, Statuta, Re- fonnationes et Consuetudines eisdem^ Communitati et hominibus praefatae In- niae Braeliiae, ut praedkitttr^ fMtos^ et faota^ ac etiaM confinnatas^* et po- leslakem etiatn . el&ctiOMs dlctonun - Comitom^. qoi Siiat utique fideles no^i^ cvai eonfirmaliMie tamen notftri^ juxta praediotarum. omiHum Utterarnm tenorem et con*- tineatias, bamm serianin^ de certa noatra sententia, ajc eum consfDsa prae« «lictomm . . . « Magnatnm et Baronum 4ieti Regni noalri Huagariae^ noM^ adstan- tiiiia, confimiamus, ratificamus et approbamus^ nostroque coofinBationis^ ratifica-* tkHUs et aipprobatioBis mmiimiae roboramas^ it|iq«e quod nulium dimjaiilionis yel mfractas incomodnm pertimescant. In cujus rei testimoQium praesentes LiUeras eikide fieri et magno nostra peMleBti sigiUo jossimus comttiuiifi. I>atiim Ji^lraa per ABtoaium de Poma, Secretarium fomiliarem ei fidelem nostrum dilectam* Aoio Domini 1403. die 14. Mensis Augusti^ Indictione 11«^ RegBorum nostro-> nm Anno 17. (L. S. N.) NicolA Wragnizan^ Nodario PubKco^ ha fatto copiare da fida mano d' al«- In simile^ esibila mi dal Sig. Don Andrea Cicarelli, sottoscritto e sigillato. CkartlK Andrea. Osservazioni snir bola della Braua. Veaesia 1802, p. 129. Digitized by i^oogle 17« Amo 1406^1470. Priyilef ittm Sigismandi Regis, de Decimis a Regnicolis Regni Slavoniae Episcopo Zagrabiensi secnndam anliqatM consYetadinem praeslandia, anno 1406« exaratnm et t Bla^ sio Magyar, Regnoram Bosnae, Dalmatiae, Croatiae et Slavoniae Bano, anno t470. IranaanmplanL No0 Blarins Ibgyar, Regnonun Boine^ Dahnalie, C^tie et SBayoaiO' Banus elc. memorie commmidamas: Qaod Nobilis Johaanea Viti de Korlitwa^ et Anthomu8 de Kopyncs, ad noBtram venientes preaentitm, in ipionnn ac totin» Tniversitatia Regni Slavonie nobilinm nominibas et in peraonis exhibaeranl et presentanmt nobis ^sdam litteras condam Domini Sigismandi Regis «giHo sao a tergo appressas commonitas, patenter — ad rdationem Magnifici Do- mini condam Joliannis filii Henrid Wayvode Traasyiyaniensis emanatas, faclQm deciBuuram, libertatemqae ipsoram Regnicolanun et consaetadiaem antiqtam in se denotaates et continentes, tangentes — p^Mles nos cnm Instanthi, nt easdem litteras presentibus litteris nostris transcribi et transumi fadentes, eisdem dtre et concedere dignaremur, Jurium ipsonnn in cautellam. Quarum tenor talis esti Sigismundus dei gratia Rex Hungarie^ Dahnatie, Croatie etc. Marddofoe Brtn-> denburgensis etc., Sacri Romani Imperii Vicarius generalis^ et Regni Bohemie Gubemator, fidelibus suis Spectabili et Hagnifico Viro Domino Hermanno Co— miti Cilie et Zagorie, Dalmatieque et Croatie, ac totius Slavonie Regnorum no— strorum Bano, nec non Gubematori Episcopatus Zagrabiensis, ac Decimatoribas seu Exactoribus Dedmarum Episcopatns ejusdem, nunc scilicet constitutis et in futumm constituendis^ salutem et gratiam. Licet nos premissas Decimas^ fhigam scilicet et yinorum aliammqne remm ciyuslibet generis eidem Episcopatui^ E|^-- scopoque ecclesie loci ejusdem, ex parte Incolanun pmefati Regni nostri Sla- Yonie provenientes, certis causis nos urgentibus^ in anno proxime eyolulo a Reverondo in Christo patre domino Eberhardo Episcopo annotate ZagrabiMuds^ ecclesie conductiYe recipientes, in specie et in colore, contra consuetudmes et libertates antiquas ejusdem Regni nostri rocipi et exigi faceromus. Tamen snp- plicationibus nobilium, Procemm, aliommque Incolamm dicti Regni nostri Slavo- nie, nostre pro eorandem parte subjectiye oblatis Majestati, favorabiliter inclintti concessimus et annuimus: vt vniversi Regnicole nostri hujusmodi Dedmas pre- tacto Episcopo provenientes, de quibuscunque robus eomm, non in spede et coloro sed modo ab antiquo consveto daro, solvero et amministraro teneantur, mandtn- tes vestro fidelilati firmiter et districte per prosentes, quatenus amodo deinc^p» in antea proscriptas Decunas a profatis Incolis^ sub Jurisdictione dicti Episc<^tafr Digitized by LjOOQIC 177 constitDtis, proveiure iekmsleB non im specie et colere ntt premasum, sed. more alias ab antiqao scilicet consueto ab eisdeni redpere et exigere debeatis^ secus in premissis nuUo modo facere presumentes; et boc idem iQiungiipus futuris De-- cimatoribus et Dicatoribus, Exactoribusque Decimarum e^rundem firmitar observari,; ^sentes quoque perlectas reddi jubemus presentanti. Datum Agrie Sabbato proximo ante Festum Beatorum Cosme et Damiani Martyrum. Anno Domini Milr- leumo Qnadringentesimo sexto. Unde nos petitionftus prefatorum Johanis, Viti et Antbonii de KwpyncK^ in ipsorum et aliorum quorum supra nominibus et in Personis, nobis porrectis favorabiliter inclinati^ prescriplas Utteras domini Sigis- mandi Regis presentibus litteris nostris patenlibus d^ verbo ad verbum sine di- minutione et augmento aliquali transumi et transcribi facientes^ eisdem Regni nobilibus duximus concedendas. Datnm in Zenthghewrgh in festo Beatorum Cosme et Damiani Martyrum predicto Aiino Domini Millesimo quadringentesimo septuagesimo. ' ■ .' ■ . (Locus sigiUi a iergo imprt$$i») Oiif. neBilMniiui im Archiyo Re^ Croatiae. Priy. N. 11. i4i2. 3. FebruarH. Budme. Sigisinaiidlis Rex modum solvetadae Banis a ciyitate Tra-^ gurio tergOTinae (Iributi) determinat Sigismtindus etc. fidelibus nostris Magnifico viro Petermanno de Medwe^ Regnomm nostrorum Dalmatie et Croatie Bano^ vel Yicebano eiusdem^ nec non tribatarys eorundem, vel aliomm quommcunqfie !n tributis dicto Banatui peruenire debeniibus constitntis; Ifem Banis vel Vicebanis constituendis, alqs etiam euiusuis statns, dignitatis seu conditioiiis honiinAus, buiusmodi Mbu- tmn tenentibus et balientibus^ qnibus presentia innotuerini) salutem et gratiam. Ex qoerela BoUlis viri fidells nostri sincere dilecU Nicolai Fetri Micaci^ de Tra-* gurio, Ambassadoris consilfj^ Rectoris et Communitatis dide Ciuttalis nosbre Tra- gurii^ in persona eorandem nobis porrecta^ intelleximus displieenter, quod vos tributum vulgo Tergovinam, Vobis ratione dictf Banatus prouenire de- benS) eontra anUquam consuettidinem et priuilegiatam libertatem diete Ciuitatis nostre Tjragurii^ iion fl[)i et in eo loco, vbi prius seu antea exigi et recii» so- Btim fmsset, s^d in pertinentys ipsius Ciuitatis Tragurii et quandoque in ea- (Pm I. Priyil. et Ubert.) 2S Digitized by LjOOQiC m 4tm CaiMe^ fii te exicttMe hiflMMA tribrti pfaffina dteoMiieBiiiilfai et fre^ ^eiiler orkeiiliir, exigi facere iiieefiPBaiiter^ in preiiidicioni preacripte prinilegiate libertatlB et anlhpie coiiaeetadioie eomii valde aiagmnn; et qoia noa ipaam Ci^ idtatem noalram Tragwinm k antiq^aia ania consnetndinibna et priQilegiatis Blier-^ latibQa inAendimw iffibate conMrnare, ideo fid^tati neatre fimio E^gio damna anb edicto, maiidantes, qnalenm a modo in antea et deinceps dlctnm tribatnni non in dicta Guitate nostra Tragnrio, nec m pertinentijs sen districtn einsdem^ sed ibi in eodem loeo, vbi ab antkjno exigi fuSt consuetnm, recipi, exigi etex- torqneri facienles^ eandem CiiAatem nestram m antiqQis snis consnetQdinibas eH priidlegiaUs libertatibns iHibate consemando, ab bniQsmodi vexationSkns et in* connenientijs^ qne in exactione dicti tribnti qnoqno modo oriri possent, preca^ nere et cnstodire debeatis^ alind pro nostra gratia non faclnri; presentes deni-- qne periectas semper redfi edicimns presentanti. Dalnm Bode feria tertia pro* xima post festnm Sancte Dorotee Virginis et Hartyris. Anno Domini lUIle* mmo qnadringentesimo dnodecimo. Regni nostri Anno, Hnngarie etc Yigesimo qninto, Romanomm vero seeondo. t«das L Memorie btoridie di Trafnrio p. 403. Amo 14i2. KmL NotembriB. SisrtsmuBdua Rex Nicolao Vegllitet C«miti poiiieaaioiiena Vegliae et minoruii ad eam pertineutiuni insularum con- firmaL SigionnndQa, dei gtncia Romanonna Aex semper flngnstaa, ac Qn^iiytei Dalmacioi Croaciet Rame^ Semie, Galicie, Lodomerie, Gnmanie^ Bdgarieqnd Rex^ Marchto BrandenbnrgenM, neo non Bkd^emie et InoenlMirgenata beraay Tninersia et singalis Cliridti fidelibns preBentibQS et futnris preeeneinm notiqiam habitnris SalQtem in salntis largitore. Ne transeant eam t0QB|iore, qne in tem-» pore agnntnr, pronidfmm adinnenit homana^ vt reniai gi^staram sMies snb fittcK rarnm testimonio perpetne memorie fomendetnr; proinde ad vninersorQm tam presencinm qaam fDiQromm notii^am baram serie vobimna pernenire: Qnod HagnificQS vir dominns Nicoians, Comes Vegle^ Segne^ Modrusce etc, ad nostre Maiestatis presBsnciam venjensi nobis poreKmt prioHegiales pa*^* tentea litteras fMredecessoirnm nostrornm Regnm HlQStriwn Hnngarie, j^genttoram noiftrornm^ snpUcana e^nde qostre Celaitudini liumiKlcr ec denota, nt eas litten^ regales JnraqQe SQa ac omnia in ipsis continencia sibi heredibnsqne snis here- Digitized by LjOOQIC 17f imqsto swrm raocesooriims aprabwe, tatificaM 6t HMtro iigMtemut patnti legafiqne priailegio eeBfirauire. Idee ms nltra beiienok^tiai noalram regiam, fiam aiU pro auia menti» grata Hbertate gerimoa^ yiak^ auditia el diligenter teteUectis JorilHia soii, lnclioatiqiie ioslis reqoisieieaib» seis^ atteBdeatesqee fide-' ytates et seraiclonim merita graciosa^ per tam nostro ealmini exhifaAa^ Insu-» lam snam Vegleasem, Civitatem, Castrum, villam^ sanas^ aemora, pertas, iwitimas saliaas, scopnlos^ Yocatos viddicet peruich, plasnich et almis, dUD iiloram pertinencys, Joraque patronatus ecclesiarum^ nostra Regia aucto* ritite perpetuo ipsi Magnifico viro Comiti Nicolao predieto^ suisqne heredtbus ao heredum successoribus an^bamas^ ratificamtts ae reitnqi^tts padfice posndere, habere et tenere pleno iure et cum omai Integritate. In cuius rei memoriam perpetoam presentes concesskaas litteras has nostras priuilegiales , peadentis totratici sis^ aostri dnpplicis, qao Tidelicet Tt Rex haa|^arie utimor, amnimine reboratw. Datnm per manus Reuerendi ia Christe Patris domiai Eberbar^ Episcopi Zagrabiensisi, anle nostre Maiestatis sammi CoaceHarij^ fidelis uostri grate dilecti. Aaao domiai Hiliesimo Quadringentettmo doodeeiaM, Kalendie Nooembriss Regnomm autem aostroram Aano, hungarie ete. XXVI.^ Roamaorum Ttro terc». ia Arckhrt aifii QMtMm. Vtm. leiS. llr.4. — Bi^ «m^m Kif^tli^ te Jhtm rrMl.« fig. 300, afl momn. Cirea Annum 1416—1418. Censtitationes NobiliHm RegBiSlavoniae, in generaliCon- gregatione latae, a Rermano Comite Ciliae et Zagoriae Regni Slavoniae Bano, eonfirmaatttr. Nos HermannS) Cilye, Zegurieque Comes eto. et Regni Sclauonie Banus, lemorie eomendamua^ quod cum post recessum Serenissimi Principis domini loftri Regis Sigismnndi de hoc l^egno suo Hungarie facto, multe et diuerse rixe^ discordie, discessiones, hominum interemptiones, spoliationes, latrocinia, fur-> ficinia^ combustiones, depredationes, et occupafiones possessionum indefinite quasi fie noctnqne^ exclusiones etiam nobilium de eorum domibns propriis cum recep- fionibus bonorum ac rerum eorundem vniversarum, ac etiam litteramm Instru- ■Mtorum^ confi^ctiones et spoliationes ecclesiamm et claustromm, ymmo eUam ^ziNignatiopes et receptiones Castellomm, aliaque et diuersa multomm et quan 28* Digitized by LjOOQiC 180 indioibiliam diTOrsonim malonim getiera exorta^ suscitata,, perpetrata, ymmo is tantum et adeo agregata^ ac per quosdam polentes accnmulata extiterant, nt ex his malis propter oppressionem pauperum Nobiliom et aliorum possessionatonim bominnm maxima guerra in boc Regno Sclauonie oriri nidebatur^ ymmo iam exorta extiterat^ ifietique Nobiles Regrni bujus Sclauonie ne in infidelitatem contra Serenissimum prindpem dominum noslrum regem Sigismundum aliquomodo neces- sitate compnlsi incurrissent) eorum fortalilia atque castella^ domos, possessiones et bereditates ad manus et potestates nostras dare et assignare uolebant et co- nabantnr; videntes igitur et considerantes^ nt ubi snper premissis de reraedio oportuno prouisnm non fuerit, et dicti actus nepbandissimi et pemiciosi potentiarii magis et magis augroentarentur, extunc per oppressionem potentum^ eommque sequaces ipsum Regnnm Sclauonie quasi in nibilum redigeretur^ et pauperes no* biles Regni buius eomm bereditatibus eradicarentur^ et eomm rebus et bonis plenarie priuarentnr, yna cum Prelatis^ Baronibns^ Regniqne Sclauonie Proceri- bus^, in Crisiensi, Zagrabiensi, Varasdinensi et de Verewcse Comitatibus consti* tutis, ad presentes octavas festi beati Georgii Martyris signanter et precise* pro prosecutione infrascripte dispositionis buc ad nos confluentibus, vnanimi et con- cordi voluntate vsque felicem aduentum dicti domini nostri Regis in dictum Re-^ gnum suum Hungarie fiendum^ banc fecemnt et instituemnt dispositionem : Qnod primo et principaliter annuatiiB non plures nisi quatnor octavas^ videlicet festivi-* talum Sanctomm Georgii^ Jacobi, Micbaelis et Epipbaniaruin Domini instituemuAi in quibus vniversis nobilibus Regni Sclavonie in Crisiensi^ Zagrabiensi, Varas- dinensi et de Verewcze Comitatibus Judicium et justitiam juxta antiquam con- suetudinem Regni, et presentis Institutionis stabilitatem debeant judicare^ ita vide- licet^ vt semper ipse octane incboentur feria secunda proxima post octauum diem festorum predictorum, et birsagia distribuantur feria tertia^ videlicet die sequenti; Item decretum proclamate Congregatiofiis vsqne felicem adventum Regie Maje- statis ad R^gnum suum Hungarie fiendum nullus emanari facere debeat) et in eo nlterius non procedat vsque terminum prefixum^ sed omnino condescendat et so- piatur^ sed super actibus potentiariis post recessum dicti domini Regis de boc Regno factum quicunqne Regni nobiiis unus super altemm perpetrasset) vel alia nocumenta^ dampna, iniurias^ spolia^ nouas possessionnm seu terramm occa- paliones, hominum interempliones^ aliorumque quommui& malorum genera in- tulissent, aut vsque aduentum domini nostri Regis in Regnum suum Hungarie fiendnm intnlerint, talis^ cui, vel super quem premissa perpetrata facta po- tentiaria, ac dampna et alia omnia intulissent, in eisdem octauis, in sedibas Crisiensi, Zagrabiensi^ Varasdinensi et de Verewcze predictis^ querimonia coram nobis et noslris Vicebanis et Comitibus ac Vicecomitibus Comitatuum predicto- rum, ceterisqne probis viris et Judicibus nobilium, qui pro tunc in eisdem octa- uis aut in quacunque eamndem octauamm in ipsa sede fuerint constituti^ aut constituti, querimoniam promovere debeant et teneantur, ibique nos et prefati Vicebani nostri aut Comites vel Vicecomites ex dictis nobilibus . • ndem nobilium audita ipsa querimonia ipsius quemlantis, si factum ardunm extiterit, extunc octo vel sex^ ubi minus factum fuerit» extunc quatuor, ex dictis autem Judicibus no- bilium simUiter si arduum factum fuerit, tunc omnes quatuor, ubi vero minus factum^ tunc duo ad faciem possessionis facti perpetrati eaque • • . investi- gandi et resciendi meram certitudinis ueritatem^ scitaque mera ueritate juxta Digitized by LjOOQIC I8i fidem ipsaram^ Deum et eim jnstitiam habendo pre ocnlis, odio, fiiuore, amore^ tioiore et pretio postpositis, si premissa conquesta, et querimoniam suo mod6 in toto vel in parte investigaverint^ factaque so otnnc ad talem, eontra quem ipsram querimoniam in ipsa sede coram jadiciali curia nobis et dictis nostris Vicebanis, Gomitibus vel Vicecomitibus, et dictis nobilibus ac Judicibns noiriliQm sepefatis porrecta fuerit^ ad domum suam accedere, et eundem^ aut ipso al^ente Dominam Gonsortem ayuodas ac aut uilicos, quos reperire potuerint^ in eo amonere debeant, ut ipse talis facti potentia perpetrati, SQper dampnis, aut terris et novis possessionum occupationis dicti domini Re^ gis factis^ juxta adjudicationem ^ commissionem et deliberationem prefalorum Oomitnm dicum nobilium pro tunc inibi existentium ipsl qnernlanti et querimoniam promouenti omnimoda satisfactione coram eisdem im^ pendere debeant et teneantur; qui si fecerint, bene quidem^ alioquin iidem Co- mites et dicti nobiles Regni adminus qua octaois in sedem venientes se penes fidem eorum suo modo fateri et recitare debeant et teneantur, annotatum yero talem^ qui prefata facta potentiaria perpe- trasset^ et suo modo juxta antedictorum commissionem Comitum ac nobilium ^ Regni et Judicum nob potencie conrictum fa- cere, et agrauatum in ipsa sede denuncient^» pronuncient et adjudicent, ac su- per huiusmodi adjudicatione nos vel Vicebani nostri^ Comites vel Vicecomi- tes litteras sententionales emanari facere^ et parti . . lese • non plus nisi vnum florenum aureum dare teneantur, de paribns aatem priniis dispositionis solum centum denarios recipere possint, et non plus; Nos quoque vel Vicebani nostri et Coroites^ ac qae pronimciatus fnerit vniversas possessiones, et portiones possessionarias ipsum proprie concementes, in dictis Comitatibus existentes, occupare et conservare^ adJQdicatoque leso^ et quemlanti prius .ampnis, et rebus ablatis, mutilatoribus, sanguinis efusoribus, ac hominum inter- fectoribus^ detentoribus, tormentatoribus, verberatoribus et quorumcunque maloram generis perpetratoribus, vel propter . *. eisdem possessio- ntbns et proventibus eomndem satisfactionem omnimodam impendere, possessio*^ nes autem et jura possessionaria ipsius conuicti cum consuetis prouentibus prout^ et quemadmodum per ipsum Serenitate sibi de remedio^ et gratia prouideret opportuno^ hoc in premiss^s adiecto^ quod si an- notati Vicebanus, Comites vel Vicecomites, nobiles Regni ac Judices nobilium repererint, extunc super illum, contra quem ipsa querimonia porrecta fuerit^ tres marcas denariorum nouoram, ex quibus una Comiti et alia nobilibus Regni, ac tertia Judicibus nobilium^ ubi autem premis . . • nominatos perpetrata fore non repererint, ex-- tonc super talem querulantem ipsas tres marcas extorquere ualeant atque possint, et ubi annotati nobiles Regni in ipsa sede in dictis octauis ex ac satisfactionis complementum deputati cum dicto Comite^ et ladieibus nobilium ad premissa perfidenda accedere noluerit vel noluerint) dem- plo casu, si alter ipsorum quibusdam aliis suis negotiis arduis, ac Infirmitate oceupatns aut fienda sibi credibiliorem aut propinquiorem ad premissa deputare et destinare sit obligatus, et si premissa adimplere seu perficere recusaret^ extun6 talis ex dictis nobilibus !n vig^ti quin- Digitized by LjOOQIC m fM jBircis cravinMtair ensdem ad trei partM MpranoiaiMtas di-» yidaatar; nbi vero in executione dictonim octo probomm uiromm aliqua contentio oriretiir, ^extnnc eosdem tales probos viros, qui pro tuAC in sede extiterint et ad M •liferentur, per se et distinctim et ad vnum pilinm impOMDdo nomina quommcunque octo pr(d)orum viroram proman8(?}et antM se— natim de ipso pilio excerpta ftierint, iidem tales octo probi viri per diclum mo-^ dnm sortis electi ad proMcutionem biyusmodi factomm previe^ et • • • antw^ ipseque talis nobilis nec litteris re^ibua, nec nostris aut aUis quibus-» uis OcMsienibus de talibus octauis^ in quibus ipsa fassio predicte amonitionis facta fuerit, possit probare, et buiusmodi littere casse, vanej^ virUbusque cari— ture ipsasque viginti quatuor marMS prefati Vicebanus, Comites^ VicecomitM, nobiles Regni ac JudicM nobilium super prefatos nobiles talem, vel talM, qui de premissa sede judiciaria ad premissam satisfactionem et ammoni«- tionem deputalus, vel deputati fnissent, recusarant vel m^erunt, usque quinde- ciflMm diem super possessionibus talium^ vel talis, extorquere valeant atque pos— mnti ia Utm partM similiter inter se dividendas. Ceterom post pniulatioiiem et multipliMtionem malefaclorom et aocivoram bomiaum taliter extitit detMminatnm : nt in bieBni termino, per nos ad id depntando, quilibet nobiiis et bomo possessio-- natns in facie possoMionis sue coram mentionatis Judicibus nobilinm, ac duobus n(riNl(bw Regni ad id specialitsr exigendis et deputandis^ inter JobagionM suo» juratos Assessores eliget; qui scilicet jurati AssessorM vniversos et qnodibet fiires, latroneai predones, intoxicatorea, ilroBissM, incaatatores, spedaliter in- eeadiariM et interfectoms liominum, spoliatoms viatorao^ d#medio ipsomm no-- minare faMre^ proscribi et extradare debeant; quos proscriptM et criminalM ma— lebclorM per ipsos juratos extradatos, ipsi nobiles, vel alter eoram coram eis- dMi jnxta eoram demerita interficere debeat et tmeatnr ibidem ia fade sue posMsssionis prenotate, dictique ViMcomes et prenomiMti nobiles Regni, ac Jn-- dicM nobilinm, de rabus ac bonis lininsmodi proscripti non plM nisi unam mar- cVtt dMarioram de propnis rebM ipsiM interfscti babere et similiter inter se ad tTM parlM diuidere debeant; et si ras et bona ipsias ioterfecti m ad ipsam nnani marMm non extenderent, extunc ipM una marM careant; in cam vero, quo Im-» iusmodi nobilis premisM facere recuMret, tunc um um Mm nobilibw Begni vnivMsis possessiones et jura possessionaria ubilibet in diclis ComitatibM axi- stentia, occupitfe poMimM atqM valeamus^ easdem tamditt conservandi, qnousqne a Regta Serenitate sibi de remedio sm gratia pronisum fuerit opportuno^ boc ^ecialiter declarato, quod si aliquis nobiUmn talem proscriptum coram eisdem jnxta SM demejrita interfici et poM debita plecti non fBMrat^ et eundem absque sdtn e( SM veluatate abiro mu salire retalerit et aMerawit, extanc talis nobilia sexto M nobUibus id Msevwara medianta juramento debeat et teneatur, vbi jaramMtam noa deposMrit, taac viginti marcM denarieram saper eundem JndicM Mtedicti extorquere^ quaa aimiliter ad tres partes dividere iater se yalMut atque posmit Bxtitit etiam determiaatnm^ qnod nM vel ViMbani nostri, Comitesque vel ViceMmites, ac JudicM nobiliBm occapattOMS poMessionum aohiKum ia dictia Cemitatibiis existentes per litteras Regiaa, et nostras preceptorias et consuetM M sfib qaaeaaque forma verboram emanatas facere et juxta vigorem Mmndem inroeedera aon vakaiit, aeqM ppssinti nisi per fonaam et deiiberatiMem Ma dispositfMem superius stabilttim sm spacifiealaia. PraterM instituimas^ qaod si Digitized by LjOOQIC VicebanM^ ComiU^ rel V^cecomites^ ac Jodices nobHiom dictoitim Comitttamii qniboBpiam Regntcolis in dictis Comitatibos existentibns^ post recesram doitlfili noslri Regis de i*egno Hnngarie factnm^ aliqna facta potentiaria^ dampnaqne^ Ijt reram ablationea^ mntilationed, verberationes^ aangninnm efasriones^ hominnm in^ terfecliones, posses^ionom et termrom occopationes^ aliaqoe malomm gmenK el nocomenta minns joste et indebite perpetrassent vel perpetraront^ intolHsaent vel intnlemnt^ extonc nos apecialem hominem nosrtrom vna com dictia octtf vel sex nobilibns^ vel adminns qnataor^ ac Jndicibos nobiliom simiKter qoatoor^ ant doobns, ad faciem possessionis facti perpetrati ad anraionendum et aatisfac^^ tionis complementam impendendom et premissa investigandom destinemos, qni prefetns homo noster. et dlcti nobiles ac Jndices nobiliom, rescita premissomnl nera veritate, si per annotatos Vicebannm^ Comitem ac Vicecomitem, nec notl familiam eomndem^ eo modo facta fore compererint, extmic facta ammonitiontf ex parte tathim vd falis perpetratomm vel perpetratoris ad plenariam satiafao^ rionem et solotionem astringant, et A premisdam satisfactlonem et aohifioneitt facere recnsaret vel recnsarent^ extonc possessiones habentes per occnpalione^ possesaidnnm eonmdem^ si vero imposseersionati: extiterhit, per abiationes bomy^ rum et rermn snamm^ ymo sri necesse fiterit com detentione pe^onamm ipsi leso et qnendanti ^tisfiBctionem valeant atqoe possint; insoper hoinsniodi po9^ sesslones occnpataa fmndfn^ qnon£(qne a Regia Ifiijeflftate sibi de remedlo gratiofMi provisnm fnerit, idem qnemlans conservare valeat atqoe possit; e contefso aoteni^ qaiconqno ndfailiir premiasn facta potentiaria ipsis Vicebanis, Comitibncr ac loA-^ cibos nobiltam co^isimilitor perpetramnt ant p^rp^tranermt, con^lnAlem penant conseqnantnr. Cetemmi exfitit determtnatam^ qtiod Prelat! et Baroned, ac ptroc^re^ et n saper facto aiddicet possessionarie impignorationis^ et hniusmodi patenter Ytpnta emanandis^ singalos aiginti qnatnor denarios nonos^ de simpBcibas aero inqnisi- toriis et aliis consimilibns daase dandis nngalos dnodecim denarios^ de primle* giatibas qaoqae et saper perpetaitate possessionaria constitnradis centnm de-* narios, homo aatem ipsius Capitali ael Connentas, qai ad faciendas inqnisitiones^ eaocati qpecie omni saspicione carentem i^onspeximos^ et nostro consematorio seu Tbe- sanrario commisimas reponl, . presenti nero transscripto pro testimonio sigiUiim noitmm apponi mandauimiis ei^identiori tranascripta. Bi^e decimo octaoo die May. Anno Domini Millesimo Quadringentesinio quinto. Nos itaque iostis soppU- catioBibus prefatomm fidelium nostromm Tbome Litterati et Stephani per eos- dem nostre bumililer porrectis maiestati^ pie exanditia, tenomi ipsins Coj^e ipsis sub com eadem Additione transscribi et transscriptam eiusdem de yerbo ad yerbnm consignatione dicli sigilli nostri mediocris dari fedmns vbmorem ad cautellam. Datum Bude, Sabbatho proximo ante Cestom beali Jacobi Apo*- stoli^ Anno Domini Millesimo Qnadringentesimo decimo seplimo. Vnde do» petitionibtts annotati Emerici in sna .... fratrum suoram persoDis nobis por- rectto ioclinati^ tenores predictamm trium litteraram de yertio ad yerbum sine dimiQUtione et augmento aliquali presentibus lilteris nostris patentibus traosscribi et transumpmi faciendo eisdem filqs ladislai Bani duximus concedendas. Datum Crisii sexto die termini prenotati Anno Domini MiUesimo qoadringentesimo de*- cimo octauo. QLocui SigUli appressi.) Orif . Miaw. iii AieldT« Ufii Cfet>Mtae. Mv. N. 13. Amo 1432. 9tatutuffl Sigismundi Regis, de Marturiiris in Regno Sla- yoniae secundam antiquam cansyetudinem ejusdem Regni dicaodis et exigendis, anno 1432. exaratitm« Commissio propria Domini Regis. Sigismundus Hungarie, Bobemie, Dalmacie, Croacie etc Rex. Spec- tabili et Magnifico Hermano Cilia, ^gorieque Comiti^ nec non Regn dilecto Salutem et gratiam. Pro parte vniuersitatis fidelium nostrorum Nobilium Digitized by LjOOQIC tfi re^i nostri SdaQOiiie noetre extitit Cels et Joba^iies pr^pter. Me^ ^itimas mardarinaraai dicationes et exectiones, ac iatioUerabiles, iiic / . • dfcator . • . pro tempore constituti premissa «t premissorum aliquod contra et supra consvetudinem eorundem ab anliquo obser- aatam possent aut valerent facere, vel quouis huiusmodi iniustas et insolitas exactiones et vexationes permittere introduci et (in) consvetudinem trahi^ quarum ^oedines (sic) streme paupemm clamoribus eiuiatissimis penetrarelur ce- luoi^ et. deos, q«i cunctomoi |idii|tier et r^leuator oppresfioinua fllectere ad fjBciend debitam vlteriorem, nobisque nutu diuino regno prefato presidenti- bus, et vobis, qui nostras in eodem regno vices geritis^ non gloria, nec vtilitas, nec honoris tantummodo oulpe omnigena aceumulatio esset, exinde^ nhn remediaretur, indubitanter proaeDtura^, cam i^ulla possit subsistere ignorantie ex- cosatio^ aut Magnificus Nicolaus de Gara, regni nostri Hungarie pre- dicti Palatinus, viunntque et alii, a quibus cei titadinaliter de consuetudine in premissis prelibati reghi .... Sclauonie Irtteratorie, aut vocaliter edoceri poteritis^ qui honore Banatus memorati regni nostri Sclauonie functi in premissis et circa prenrissa omnia nec per se, nec mardurinarum dicatores vUo tempore limites eqnitatis et consaetudinis dicti regni nostri Sclauonie fiiere transgressi. Qaorum reaera temporibus nuUa super talibus nostre clementie aores fa- tigauit. Cum autem nostre et vestre indicet etas vite, nos proximiores iuaenibus fore debitam soluere nature^ minns ergo nobis et vobis e iutaenibus liceat vltionem super nos iustissimi dei prouocare. Sed conaenit ex debito in omni- bas equitatem obseruare* Quapropter vestre fidelitatis grati hortamar affec- tibas, atqae eidem regio sub edicto seriosias precipimus, quatenas statim receptis presentibns^ in et super omnibus premissis prescripto domino alis, si qni mmc preniissorum notitiam habent, informatione habita, pretermissis aiiis vestris ngendis, personaliter ad id vocare^ et assumptis ad vos nobilibus . . oribus ipsios regai nostri Sclauonie, fide et probitate laadabiliter famatis^ disponatis et omnino ordinetis .... fiat dicatio et exactio mard . . . nec non et descehsuam ac victualinm^ presertim auene, panum, palloram et cere dacio secundnm anli- qaam et limitatam consnetudinem ab antiq qnondam Regis Ladouici in tafibus obseruataro, et ita fixam in premissis et circa premissa ordinationem, dispositionem et limitationem faciat liter qnoad auenam, panem, pulios ct ceram^ vt soccessa temporis nec nos aut nostros successores, nec etiam vos at de necessitate in Iiis snbire labores. Qaoniam nohimns^ Tt per detrimenta nostre anime et secus ergo nullatenas facere presumatis in premissis etiam post earum prima post festum pQrificaUonis Beate Harie Yirginis gloriose Anno Domini Millesimo quadringen- Digitized by LjOOQIC 1M leiiM trifwteo ntmmio^ regBonim iiostronifli Arao HiMiCMte olc. foadnifesiM» ^iiiBto, RoMBonim uige^mo priaio et Boheinie dnodecimo. iLoem SigiUi Re§ii mpfr€$$i) ^o 1434. Edictum, a Sigismundo Rege anno 1484 datum, de tribu- tis exigendis, militibusque contra Haereticos et Turcas cogendis, in quo juris libera.e electionis Regni Capitanek prima mentio occurrit. Commiuio propria Domini Imperaioris, SigismQndas, Dei gratia Romanoram Imperator semper Augastus^ ac Hoogarie, Bohemie^ Dalmacie^ Croacie etc. Rex, fidelibas nostris grate dilectis vniversis et singalis Baronibus. Nobilibas et quibasais possessionatis hominiba» regni nostri Sclaaonie in Comitata Crisiensi constitutis et commorantibas, salatem et gratiam. Qaia Sacram Basiliense Conciliam ad exstirpationem et destractio- nem hereticonun Hassitaram de regno nostro Bohemie specialiter intendens, inter ceteras proaidas ordinationes pro haiasmodi salabri negotio felidter exeqaendo slatait et conclasit^, yt per totam Christianitatem semidecime, id est vigesima pars decimaram^ etsimiliter omniam alioram certoram proaentaam annaaliam, ah omni aler^, cniusais ordinis et iibertatis existat, tam exempto^ qaam non exempto^ ab vniaersis aero Principibas, Comitibas, Baronibos^ proceribas, militibas, clien- tibas, , ciaibas^ ciaissis^, familiaribas^ mancipiis^ diaitibas et paaperibus^ qai annua- les prouentus et census habent^ siue tales prouentus existant in prompta pecunia*. sine in vino, blado, vel aliis quibuscunque rebus^ estimari et preciari possi- bilibus^ qainquagesima pars seu quinquagesima^ denarius vtputa de quinquaginta florenis vnus^ de aliis vero rebus mobilibus in prompto repositis^ vtputa Thesau- ris aut pecuniis ad debila mutuatis^ ad valorem iustum estimatis, de ouUe florenis^ vnus^ aut vbi mille floreni minus vel magis existerent, secundum estimationem condecentem, exceptis tamen equis, armis et ad ea spectantibus argenteriis^ or- natibas et vestibus, que ad personas eorum spectant; item a qualibet personay nullos certos prouentus habente, sex denarii vsuales exigantur : ad congregandum et stipendiandum genles armatas et ad alia opportuna remedia destruendi, elimi- Digitized by LjOOQIC 193 waA et exBtkpttiidl hereticos memoratos. Nosqve aduertentes et oenKs nostris Tiribiliter coDspicientes oratoresi, arobasciatores et legatos omnium Principam et Regnoram fere totias Cbristianitatis in ipso Sacro Concilio coostitntos, preattactam ifms Sacri Concllii ordinalionem nominibns Principum et Regnoram^ a quibus nissi snnt, affectuosis volantatibns acceptasse^ considerantes nihilominns ipsnm regnnm nostrum Hungarie vicinins grauiusque insultibus, non solom ipsorum he- reticorum^ Temm etiam Turcomm et alioram emuloram nostroram perturbari et keerari, qnam alia regna remotiora^ que ad eorandem hereticoram destructionem et diminationem anhelantium, predictam impositionem et ordinationem nedum ac- eeptare^ veram magis fieri procnrare cupierunt» vna com fidelibus noslris Consi- liariis nobiscum hic existentibus mature superinde deliberanfes decrenimus, ean- dem dispositionem nostro et regni nostri Hungarie et aliorum Regnorum nostro- raiD nominibus rationabiliter acceptandam, nec aliqua causa honesta refutare de- bendam; cum in hoc negotio^ presertim ipsius regni nostri Hungarie^ cuius ma- fna pars per insultus dictoram Turcoram iam deuastata est^ in hac parte spe- cialiter defensionis causa tractari videatur^ idcirco fidelitati yestre et Testram cmQsiibet firmissimo damus sub edicto^ quatenns statim yisis presentibus^ dilatio- nibas et subterfugijs procul molis, ad preattactam impositionem ipsius qninqua- gesime et aliaram impositionnm superius declarataram^ vel si considerata magni- tadine gaerrarum regno nostro ex parte ipsorum Hussitaram et Turcorum ac aliorom emuloram ingraentium predicta impositio paraa fore visa fuerit^ extunc maiores impositiones secundum deliberationem Prelatoram^ Baronum et regnico- lamm nostroram iimitande, ex medio vestre vniuersitatis certas et idoneas per- aonas fidedignas^ Nobiles notabiles, et super premissis ralionem dandi facultatem babentes, qui vobis visi fuerint, eligere et deputare debeatis^ qui videlicot dictas imposiliones ab vniuersis et singulis prenotatis cuiusuis status et conditionis ho- miaibos in predicto Comitatu possessiones Seculari iure habentibus et tenentibus, V>oad Secnlares personas duntaxat, dicent) exigant et congregent, et de eisdem secondum vnanimem et concordem ordinationem et commissionem vicarioram nostrorum, et vestram, ceteroramque fidelium regnicolaram nostroram gentes et homines exercitnales, in rebus bellicis bene peritos^ vna cum Spectabili et Ha- goifico Hermanno, Cilie et Zagorie Coniite, Regnique nostri Sclauonie Bano, Mcero nostro charissimo et fideli sincere dilecto^ vel eins Yicebano seu Yice- comite Comitatus predicti adiuncto sibi aliquo de vestri medio per vos digendo ipsis gentibns exercitualibus pro Capitaneo similiter de vestri nedio stipendietis et appromptuetis taliter . . . cum ligencia^ vt in estate pesenti temporo delnto adnersus dictos Turcos aut hereticos^ seu alios emulos, ad V^ftscunqne partes magis necesse fnerit, vna cum eisdem procedere ualeant, et ^ P in breni proposuimus cnm aoxiliis earundem gentium ad desbruc- tionem dictoram Turcoram ac heroticoram, seu aliorum emulorum prompti esse taleamus^ prouidentes tamen, vt ipsi per uos deputati predictas coUectas pecu- ^es snperflnis expensis super eos fiendis non minuant, neque grauent eos, a Vnbns erant exigende. Quidcunque vero ex huinsmodi pecuniis a stipendiatione ^ promplQatione gentinm exerdtnalinm forsitan rosiduum fuerit. apnd manns dic- lenmi coUectoram sen alioram fideles manus, provt vobis visnm fnerit, pro vlte-* ^iorUNis vtUitatUms et defensionibus dicti Regni nostri Hungarie disponatis eon- ranandnm. Ceteram cum ex cansis animnm nostram inducentU>us siirina nostra (Pif i PriTiL tl libert) Digitiz^y L^OOglC 194 regia peaes «ostram Maiestatem reseraaDda doximaa ; fidelitati yestre et cmmK libet yestrani firmissime mandamus^ qaatenus yniuersis et singalis nostria Ktterfi preceptoriis^ nomiDe noslro Imperjali et Regali scribendis^ sigilloque Reuerendis-* simi in Cfaiisto Patris Domini Georgii Archiepiscopi Strigoniensis Vicarii nostre maiestalis^ cui ad id faciendum cum plena nostra auctoritate mandatum dedimus speeiale^ consignandis^ tanquam proprio sigilio nostro sigillaUSi, omnimodam obe- dientiam adbibere debeatia, fidelibus nostris prefatis Comiti Gilie et Bano^ eius- demque Vicebanis. nec non Vicecomilibus ac Judicibns Nobilium Comitatus pre-* notati hoe idem firmis nostris damus in mandatis. Et aiiud in premissis nuilo modo facere presumatis. Datum Basilee feria quinta proxima post festum Beati Ambrosii Episcopi et Confessoris. Anno Domini Hillesimo quadringentesimo tri- ^esimo quarto^ regnorum nostrorum Anno Hungarie etc. XLVIU^'*^ Romanomm XXIUI''', Bohemie Xlill^', Imperii uero primo. (Jjocu» SigilU Regii oppreiH.') Origiaal* in ArcluTo Rfifni Croatfao. PHt. N. 16. Anno 1435. die 4. Aprifis. Posonii. iDaulajm Vegliam ad Goranam et RegDum Groatiae perti- nuisse, hoc Documento probatur. Nos Capituium eeclesie Zagrabiensis memorie commendantes tenore jnre- sentinm significamus quibns expedit vniuersis. Quod nos litteras Serenissimi principis domini Sigismundi, dei gratia Romanorum Imperatorts semper Augosti, ac Hungarie, Bohemie, Dalmacie, Croacie etc. Regis^ domini nostri naturalis^ Introductorias, Statutorias et Restatutprias. nobis preceptorie loqttentes^ obedienda^ qua decuit, recepimus^ in hec verba : Sigismundus dei grada Ronuinorum Im- perator semper Augustus^ ac Hungarie, Bohemie^ DalmaciOi) Croacie etc; Rex, fidelibus nostris Capitulo ecciesie Zagrabiensis Saiutem et graciaro. Noyeriti&» quod nobis tempore date presenciarum^ vua cum Preiatis et Baronibus ac dictt regni nostri Hungarie proceribus pro prenominatis regni nostri negociia ex* pediendis^ hic Posonij constituiis, Spectaj)iiis et Magnificus Vlricus Comes Cilie^ filius Spectabilis Friderici similiter Comitis Cilie ex Magnifica domina EUizabeth vocata, filia oUm Magnifiei Stephani^ Segnie^ Wegle et Modrusse Comitisi) natus^ presentibus et audienlibus Spectabiii ac Magnificia Jobanne et Stephano, Regno* rmii , nosirorum Dalmacie^ Croacie predictorum Banis^ Item Nicola tatis omnibus iuris rigoribus, grauaminibus et censuris^ que secundum Regni nostri legem et consvetudinem OQcasione premissoram ordinarie et iudicialiter persecu- torum et deductorum oriri, sentenciari et pronuntiari potuissent, commisimus, ac arbitrarie sententialiter commisimus, composuimus et condusimus in hunc modum: Quod licet prcfatus Comes Vlricus predicta iura sua materaa modo antelato pri- mum per olim antefatum quondam Comitem Nicolaum totaliter^ et tandem per supranominatos filios ipsius parcialiter indebite occupata et detenta fore, nuncque per eosdem similiter detineri mediante potentia^ in quoram omnium vsufractaum et prouentui percepcione predicta decem Millia florenoram auri, dampni pier-* cepisse in sui preiudicinm allegauerit; tamen ex nostra dictoramque Prelatorum et Baronum nostroram tranquilla et amicabili compositione presenti^ ipse Comes Vlricus de predicto facto potencie^ in occupacione et detencione huiusmodi quo- modolibet conunisse^ simul cum dictis decem Millibus florenoram auri, omnibus- que aliis prouentibus, ex predictis iuribus suis maternis occupatis^ per predictos Banos et aiios Comites Segnie etc, et ad eos pertinentes hucvsque perceptiS) extractis, condescendendo, eosdem Johannem et Stephanum Banos, nec non Co- mites Segnie^ fratres eorum prenotatos, eorundemque heredes^ famUiares et quos- libet ad eos pertinentes^ pure et simpliciter liberos, expeditos et absolutos, red- dere et committere^ ipsi uero Johannes et Stephanus Bani ceterique Comites prenotati predictum Comitem Vlricum in padficum dominium et realem posses- sionem sepetacte medietatis insuie Wegle ac omnium suaram pertinentiaram, nee non villa Birchopagh et ipsius vinee in Yinodolio, penes mare prope viUam dic- tam Selce habita, per memoratum quondam Comitem Jolmnnem auum ipsoram olim domine Katharine, auo ipsius Comitis Vlrici, mediantibus suis litteris prioi- legialibus^ coram nobis productis, imperpetuate, omnique et singularam tenutarum pertinencium et contractoram Castrorum Cersach (sic), BwchanJ et Berbery, si quas fortassis ab eisdem retraxissent, occupassent seu impediuissent, absqoe qualibet vlteriori resistencia et contradiccione intromittere etimponere ac in eis* dem et eoram dominio, et pacifica ac reali possessione, vsufractaacione^ pronen- tuum et omnium vtilitatum integra percepcione, sub tituio et nomine ueri et iusti pignoris predictis triginta daobus Millibus florenorum auri permittere et posse- tenus manutenere et defendere teneantur tamdiu, donec easdem medietatem iar sule nec non Caslra et viUam sopranominatas cum earam pertiaencys^ iuxta con- tenta Uteraram et instramentoram^ superinde conscriptoram ^ coftfectoram, simol Digitized by LjOOQIC 197 mt siccMsitte, ipsi ael eoram heredeSi, potaeriiit ael uolaerio^ legifima redemp- ctOBe mediaote. ab ipso Comite Ylrico uei eius saccessoribas eximere et libe- inre, tali obligamiois ainculo interserto: qaod in casa, qao ipsi Bani Jobannes et Slephanas et ceteri Comites Segnie fratres eorum sepius nominati^ seu ipso- nun aliqoi oel aliquis, per se uel per alios subordinatos^ premissam composicio- nem^ in toto uel in parte irritando aut infringendo, memoratum Comitem Yiricom jn plenum et pacificum dominium^ omni in . premissa composicione conscriptorum ^bsque contradicciooe non intromitterent, uel ipsius et eius heredes successu ^emporis in eisdem et eorum vtilltate et prouentibns non conseruarent, seu ante tempas prenominate legitime redempcionis inquietarent, perturbarent aut dampni- ficarent) extunc ipsi in facto potencie eo facto conuincantur^ ipsi autem Comiti Ylrico^ seu eius heredibus^ omne ius, interesse et actio predictorum decem Mil- iiimi florenorum et omnium aliorum de dictis suis iuribus maternis occupatiue et mmos licite perceptoram et percipiendorum^ remanere debeat semper saluum. Ad qae omnia et singula premissa firmiter et inmutabiliter adimplenda partes predicte se astrinxerunt et obligauerunt personaUter, ac nostro in conspectu; uerum quia «d restitucionem omnium et singulorum premissorum noster et uester homines secessario sunt transmittendi, ideo fidelitati uestre firmiter precipiendo mandamus, qnatenas uestrum miltatis hominem pro testimonio fide dignum, quo presente Ladislaus de Zenche uel Georgius de Bykzad, aut alter Georgius de Greben siiie Stephanus Rwhyngus de Bathyna^ siue Stephanus filius Andree filii Henrici de Rohoncii^ alijs absentibus^ homo noster per nos ad id specialiter deputatus.» octaoo die fe^ beAti Georgij marlyris proxime uenturi^ et alijs diebus^ ad id aptb et sufficientibus, ad facies prescripte medietatis insule Wegle, nec non pre- nomiBatorom Castrorum^, uille et uinee ac vniuersarum pertinenciarum et vtilita- tam earundem^ accedeodo^ introducat prefatum Comitem Wlricom in dominiom eanmdem^ eidem et suis heredibus premisso titolo pignoris possidenda; predicto- rnm Johannis et Stephani Banorum ac aliorum fratrum ipsorum Comitam Segnie sopranominatorum contradiccione non obstante. Et post hec huiusmodi introduc- eionis et statucionis seriem, yt faerit expediens^ nobis fideliter rescribatis. Datum Fosonii in festo beoti Ambrosq Episcopi et confessoris Anno domini Blillesimo qnadringentesimo tricesimo quinto. Regnoram nostrorum Anno Hungarie etc. qoadragesimo octauo, Romanbrum uigesimo quinto, Bohemie quintodecimo^ Im- perij aero secondo. Ynde nos mandatis ipsius domini nostri Imperatoris et Regis semper obedire cupientes, vt tenemur, vna cum prefato Stephano Rwhyng de Bathina, homine sue maiestatia, ad id specialiter deputato^ nostrum hominem, uidelicet honorabilem oiruni Magistrum Fabianum de Rowycha^ socium et con- canonicBm nostrum ad premissa fideliter peragenda nostro pro testimonio trans- misimas fidedignom^ qoi tandem exinde ad nos reuersi, nobis vniformiter re- talmut, qood prefatus homo ipsius Serenitatis, presente dicto nostro testimonio, pretacto octauo die predicti festi beati Georgii martyris proxime preteriti, et alijs diebus ad id aptis et soSicientibas, ad facies prescripte medietatis insule Wegle, oee non prenominatoram Castrorum, uille, uinee, ac yuinersarum pertinenciarum rt ▼tilitatam earundem accedendo^ introdoxisset prefatom Comitem Vlricum ea- nadem in domininB^ statuissetque et restatuisset easdem eidem et suis heredibns P^MttSBO titalo pignoris possidendas, predictorum Jobannis et Stephani Banoram ^ alionm fratram ipsorum Comitam Segnie prenominatomm oontradiccione non Digitized by LjOOQIC 108 obstante. In caius rei memoriatti presenlibus sig^illum noetrum doximos appen- dendum. Datum uigesimo secundo die diei introduccionis^ statucionis et restatn- cionis predictamm. Anno Domini Millesimo quadringentesimo tricenmo qutato Oiiy. in c. r. tulico ArdUvo Vlenenfi. CXAXVI. Anno 1435. 7. Jprilis Tinninii. Sedem judiciariam Tinieosem in Regno Croatiae fuisse in eaque juxta consyetudinem Regni Croatiae justitiam ad- ministratam fuisse, hoccc documento docetur. Nos Capitulum ecclesie Tiniensis memorie commendanfes significaniQS^ tenore presencium quibus expedit vniuersis : Qnod in nostram personaliter veniens presenciam vir nobilis Andreas Wolisich de Starauas^) legitimus procurator spec- tabilis et magnifici domini Nicolai de Frangepanibns^ WeglCi) Segnye^ Hodmsie- que etc Comitis. Idem Andreas nobis exhibuit qnamdam litteram honeste sedis Tiniensis, petens nos debita cnm instantia^ vt eandem transscribi et acopiari dignaremur. Cuius quidem Utere tenor pcr omnia talis est: Nos Iwan Wlad- konis Hilinich, locum tenens Dalmacie et Croacie Vicebanatus^ Nicolaus Mende* sich de genere Bucichiorum^ Symon ^doyessich de genere Yhnachac et Wok Berislanich de genere Ciprianorum^ iudices inrati nobilium Comatomm sedis Ti- niensis^ memorie commendantes tenore presencinm significamus quibus expedit per presentes* quod cum nos vna cum Nobilibus Regni Crouacie non- nullis consedissemus^ ad ius reddendum ynicuique poslulantibus eam^ tunc de medio alioram causidicorum exurgens coram nobis vir nobilfs Andreas Wksicb de Staravraz de Bussan^ legitimus procurator viri magnifiei domini Nicolay filit quondam Nicolay de FrangepanibnSi» Wegle., Segnye^ Modmsie elc. Comitis^ no- mine et in persona ipsius Magnifici Comitis*» nos de consuetudine Regni Crouacie tali modo interogasset^ dicens: Quod licet predictns Magnificas quondam Nicolaus de Frangepanibus^ Wegle^ Segnye, Modmssie etc. Comes^ Regnomm Dalmacie et Croacie Banus, pater pranominati moderai domini Nicolay de Frangepnnibns, eonudem Wegle^ Segnye^ Modrasie etc Comitis^ qnasdaii possessiones seu Comitatnnm Bnssane nocatas a Seraniaslmo principe domiiio Sigismnndo., dei gracia Rege Hungarie etc. pro pignore habuiaset: nnnc autem date nobis consnefndinem Regni Cronacie; si idem quondam magnificus doninas Nicolaus Comes et Banns easdem possessiones sen Comitatnm Bnssane dictoni^ sibi pignori obligacione proueniens^ filio suo prenominato moderao magttifico do* Digitized by LjOOQIC BttDO Nicolao, ant vxori eiusd^m^ vel ali((uyim aliis dare^ alienare^ veiidere yel impignorare potuisset vel non. Nos . . . eo pretMMDinati Iwan locumtenena vice- baDatus^ ac Judices^ vna enn nonnuUis Nobilibus Regni Cronacie^ nobiscum in Jodicio consedentibns^ habito inter nos maturo consiiio et deiiberatione^ secnndum cossuetudinem Regni Coruade (sic) inuenimus et deliberauimus ac consuetudinem Regni Crouade dedimus: Quod prenomioatus quondam Magnifictis dominus Ni- colaus de Frangepanibus, Wegle^ Segnye^ Modrussie etc. Comes^) Regnorum Dabnacie et Crouacie Banus^ possessiones in Comitatu Bussan^ sibi pignori ob- iigatas^ filio suo modemo Nicolao^ vel eiusdem Glii sui^ seu aliis quibusuis (et) qoibascunque volnisset, liberam habuisset facultatem dandi, vendendi, alienandi «t pignori obligandi. In cuius rei testimonium atque robur presentes^ cum ap- pressione sigilli nostri^ duximus roborandas. Datum Tininij feria secunda pro- xioa post festnm Epiphaniarum domini, anno eiusdem domini Millesimo CCCC Tricesimo quinto. Nos itaque predicti Andree, suis iustis et legitimis petidoni- b«8 annaere cupientes, predictas litteras sanas et integras reperiendo, ipsius Iwani et Judicum Nobilium eorum autentico sigillo consignatas inuenimus. Quas triDSseribi et accopiare fecimus, nil hadendo nec diminnendo*» nostroque sigillo Capitulari in locum ueritatis (?) sibi exhibendo cum appensione duximus robo- randas. Datum in predicta nostra ecelesia Catbedrali in die sancti Dyonisi. Anno Domini quibus vt supra. CSigiilum CapUulare pendms ) Orif. Mmbr. in Aroluvo B/tgtd Cr#itiM. N. n. A. Faic 1593. K. 20. Anno 1439. Hatko de Thalovec, Regni Daimatiae^ Croatiae et totius Slavoniae Banus, jus Statuum et Ordiuum Regni Slavoniae Prothonotharium eiigendi confirmiit. Nos Matko de Talloucz^ Regnorum Dalmacie, Croacie ac tocius Scla- Qonie Banus^ memorie commendamus^ tetiore preseneium ^gnificantes^ quibus «xpedit vniuersis. Quod nobis feria secunda proxima ante diem diei medie Qua- leiiiorie Istoriche di TrafrnTio or» detto Traii p. 458. Auno 1457. die 24. Febtyarii. Bmdtie. Decretum Ladislai Regis de proventibus mardurinalibus in Regno Slavoniae eodem modo dicandis et exigendis, quo proventus lucVi camerae in Regno Hungariae dican- tur et exiguntur. Commissio propria Domini Regui. JVos Ladislaus, Dei gracia Hungarie^ Bohemie^ Dalmaoie^ Croacie etc. Rex, Auslrieque et Styrie Dux., nec non Marchio Morauie etc. significamas tenore presencium, quibus expedit vninersis : Quod inter oeteros nuncios regBi nostri Sclauonie ad nos missos^ nostre Celsitudinis uenientes in conspeclum figregii et Nobiles^ fideles nostri dilecti Heningus miles de Zumzedwar et Petras filius GeorgU de Byzad, Nuncii vniuersitatis Nobilium ac aliorum possessionatorum hominum Comitatn? Zagrabiensis, in ipsoruni ac einsdem vniuersilfrtis nominibtts et in persuni::^^ nolji» ac Prelatis. Baronibus et Consiliariis noslris exposuemnt in hunc modum : Quod preteritis temporibus Vicebani dicti regni nostri Sclauonie. nec non Comites ac Vicecomites et Judices Nobilium Comitatuum eiusdem regm\ item dicatores et exactores coUectarum seu prouentuum mardurinalium^ nobis ex eodem regno de antiqua consuetudine prouenientinm circa dicationem et exaciio- nem eorundem prouentuuro^ plures nouitates ipsis Nobilibus et possessionatis ho- minibus ac Jobagionibus eonindem^ noh solum onerosas. verum etiam plurimum damnosas adinueniendo induxissent, et a multis iam temporibus preteritis incolas eiusdem Regni nostri diuersimode grauassenl. Inter quas precipue hee esseni: Quod vnumquemqne villicum^ qui ab huiusmodi collecta mardurinali omnino sup- porlatus esse deberet, in vno floreno auri dicare, nec non de singulis dicis sex denarios Soidinos. Item de vnoquoque sigillo similiter sex denarios.. et de quii- tancia seu expedltoria duodeeim denarios extorquere. Item per portarium seu bostiariuni ipsorum exactorum mardnrinalium a quolibel viilico intrante vnus de- narius^ et de singulis dicis similiter vnus denarius exigeretor et reciperetor. Preterea inquilini seu seruitores ipsorum Nobilium et poesessionatopuoi bominom Digitized by LjOOQIC m ^pad curias eorundem residentes^ quibus^ sed et coniug^ibus el iiberis ipsorum \iictus cottidianos (sic) per dominos eorum ministraretur^ qui ad solulionem huius- modi coilecte mardurinalis minime tenerentur, provt eliam nec ab antiquo tempore dicati exstitissent^ in medium aliorum ad soluendum dictos prouenlus arctarenlur et compellerentur. Et vltra hec tempore exactionis huiusmodi mardurinaruin diuersa victualia hominibus et equis necessaria, per villas in rebus ac in pecu- niis vitra debitum exi^rentur^ multisque aliis diuersis adinuentionibus incole dicti Regni nostri Sciauonie et Comilatus specialiter Zagrabiensis prefati grauarentur et opprimerentur. Quod in maximum preiudicium ipsorum Nobilium et posses- sionatorum hominum cederet^ oppressionemque pauperum alque dampnum. Su{K plicuerunt itaque prefati Nuncii suis et aliomm quorum supra nominibus nostre Maiestati humilli precum instantia, vt ^isdem circa premissa regali subleuamine prouideremus. Vnde nos^ qui cunclorum nostrorum suhdilorum nobis fidelium ex officio nostri regiminis casus nociuos per consueta remedia reformare, ac iniuste grauatis et oppressis regia prouidentia solemus subufenire. Suppiicalioni- bas predictis regali pietate exauditis et clemenler admissis, volumus, vt amodo deineeps et inposterum huiusmodi prouentus mardurinales in dfcto regno Scla- Qonie et Comitatu Zagrabiensi iuxta dispositionem quondam Serenissimi principis domini Sigismundi Iraperaloris et Regis Hunfirarie* Aui noslri., eodem modo, quo prouentus lucri Camere noslre in hoc regno nostro Hungarie dicantur et exi- ^ntur^ vt porro de singulis quoque portis vnus florenus auri aut valor eiusdem stae aliqua nouitatis inductione consueto tempore exigatur. Quocirca vobis fide- libus nostris dicatoribus et exaetoribus predictorum prouentuum mardurinalium in prefato Regno nostro Sclauonie, ac in dieto Gomitatu Zagrabiensi nunc constitu- tis et in futurum constituendis. harum serie firmiler precipienteSi, mandamus^ qua- tenus amodo in posternm omnibus affuturis teraporibus prescriplos prouentus mar- durinales secundum predictam disposilionem seu ordinationem tempore consueto a populis et Jobagionibus inm fatorum Nobllium et hominum possessionatorum dicli regni nostri Sclauonie el signanter Comitatus Zagrabiensis exigere et leuare debeatis^ nec quidquam ampllus pro dica^ uel sigillo aut quittancia^ uel etiam portario seu hostiario vestro petere^ seu vltra debitum aliqua victualia in rebus ant in pecuniis a villanis et villicis predictis exigere seu extorquere aliquaienus presumatis. Volumus etiam^ vt villici et inquilini seu seruitores predicti conlra antiquam dicti Regni nostri Sclauonie consuetudinem in huiusmodi dicatione non connumerentur^ sed a talium prouentuum solutione iuxta priorem consuetudinem omnino liberi sint, et supportati habeantur^ secus facere non ausuri in premissis. fresentes autem post lecturam semper reddi iubemus presentanti. Datum Bude in festo Beati Mathie Apostoli. Anno Domini Millesimo quadringentesimo quin- qua^esimo septimo. Regnorum noslrorum Anno Hungarie etc. decimoseptimo^ Bohemie vero quarto. (Locus Sigilii Regii impressi.) ^. membr. in Archivo Regni Croatiae. Priv. N. 22. Digit?^*byLjOOgle 304 Anno 1458. 2. die fe$ti Pentheco$te$. Albae Regiae. Decretum antecedensRegisLadisIai deproventibusMardu- rinalibus solvendis a Mathia Rege anno 1458. confirmatQn Nos Mathias^ Dei gracia Rex Hangarie, Dalmade. Croacie etc. Memoiie commendamns tenore presencium significantes^ qoibas expedit vniaersis. Quod nostre Maiestalis venientes in presenciam fideles nostri vniaersi Nobiles Regni noslri Sciauonie exhibuerunt et presentauerunt nobis quasdam litteras Sereais- simi princlpis domini Ladislai similiter Regis Hungarie etc. predecessorts nostri suo secreto sigillo, quo vl Rex Hungarie vtebatur^ super limitatione solutionis prouentuum mardurinalium e medio populorum et Jobagionum eorundem Nobilium fisco Regio prouenire debentium^ modo et ordine inferius in tenore earundem lit- terarum dicti quondam Ladislai Regis specificata impressione consignatas^ tenoris infrascripti^ supplicaruntque iidem Nobiies Maiestati nostre humili precum cum instantia. vt easdem litteras prefati quondam domini Ladislai Regis ratas^ gralas et acceptas habendo, litterisque nostris priuilegialibus verbotenus inseri et in- scribi faciendo^ pro ipsis Nobilibus dicti regmi nostri Sclauonie presenlibus et futuris innouantes, perpetuo ualituras confirmare dignaremur. quaram quidem Ul- terarum tenor is est: Nos Ladislaus Dei gracia Hungarie^ Bohemie. Dalmacie. Croacie etc. Rex, Austrieque et Stirie Dux^ nec non Marchio Moraoie etc. Significamus tenore presencium^ quibus expedit vniuersis, quod nostre Maiestatis venientes in conspectum fideles nostri Egregii Nicolaus de Dombo^ Turbeltus de Bersthyanovcz^ Stephanus Byczkele de Zelin, Nicolaus de Zenthlylek^ Nobiles et Nuncii vniuersitatis Nobilium ac possessionatomm hominum Regni nostri Scla- nonie, in ipsorum ac eiusdem vniuersitatis nominibus et personis, nobis ac Pre- latis, Baronibus et Consiliariis nostris exposuerunt in hunc modum : Qoomodo preteritis temporibus Vicebani dicti Regni nostri Sclauonie nec non Comites et Yicecomites et Judices Nobilium Comitatuum eiusdero Regni, item dicatores et exactores collectarum seu prouenluum mardurinalium nobis ex eodem Regno de ^ntiqua consuetudine prouenientium circa dicationem et exactionem eoraadem non solum onerosas^ verum etiam plurimum dampnosas consuetudines indaxis- sent, quibus multis iam temporibus preteritis incolas eiusdem Regni nostri diner- simode grauassent, inter quas precipue hee essent: quod vnumquemque villican^ qui ab huiusmodi collecta mardurinali onmino supportatus esse debet, in vno floreno auri dicare, nec non de singulis dicis sex denariorum Soldinos, item de vnoquoque sigillo simiUter sex denarios, et quittancia seu expeditoria duodeoim denarios extorquerent, item per portarium seu hostiarium ipsorum exaetoram mardurinalium a quolibet villico intrante vnus denarius et de singalis dids simi- Digitized by LjOOQIC 205 liter vnns denarias exigeretur et reciperetur, preterea inquilini seo serailorea ipsoram Nobiliam et possessionatoram hominum apud curias eorundem residentea^ qoibas, sed et coniugibus et liberis ipsorum victus quotidianos per dominos eorum ministraretur, qui ad solutionem huiusmodi coUecte mardurinalis minime tenerentur^ provt etiam nec ab anliquo tempore dicati exstitissent^ in medium aliorum a4 soluendum dictos prouentus arctarentur et compellerentur^ et vltra hec tempore exactionis huiusmdi mardurinarum diuersa victualia hominibus et equis necessaria per villas in rebns ac in pecuniis vllra debitum exigerentur, multisque aliis di- aersis adinuentionibus incole dicti Regni nostri Sclauoiiie grauarentur et oppri-* fflerentur^ quod in maximum preiudicium ipsorum Nobilium possessionatorum ho^ fflinum cederet oppressionemque pauperum atque dampnum^ supplicarunt itaque noncii suis et aliorum^ quorum supra nominibus nostre Maiestati humili precum instantia^ vt eisdem circa preroissa regali sub lenamine prouideremus, vnde nos, qai cunctorum nostrorum subditorum nobis fidelium ex officio nostri regiminis casas nociuos per consueta remedia reformare^ ac iniuste grauatis et oppresais regia pronidentia solemus snbuenire^ supplicationibus predictis regali pietate ex- auditis et clementer admissis volumus . • . modo deinceps et inposterum huiua-- modi pronentus mardurinaies in dicto Regno nostro Sclauonie iuxta dispositionem qaondam Serenissimi principis domini Sigismundi Imperatoris et Regis Hungarie^ aoi nostri eodem modo, quo prouentus lucri Camere nostre in hoc Regno nostro Hongarie dicantur et exiguntur, vt puta de singnlis quinque portis vnus florenus aori aut valor eiusdem sine aliqua nouitalis indnctione consueto tempore exi^ gatur. Qaocirca vobis fidelibus nostris dicatoribus et exactoribns predictorum proaentuum mardurinalinm in prefato Regno nostro Sclauonie nunc constitutis et in fataruni constituendis^ harum serie firmiter precipientes mandamus^ quatenus ^modo inposlerum omnibos affuturis temporibus prescriptos prouentus Mardurina* les secundum predictam dispositionem seu ordinalionem tempore consueto a po- pnlis et Jobagionibos iam fatorum Nobiiium et hominum possessionatomm dlcH regni noslri Sciauonie exigere et leuare debeatis^ nec quidcunque amplius pro dica vel sigillo aut quittancia vel etiam portario seu hostiario vestro petere^ seu vltra debitum aliqua victualia in rebus aut in pecuniis a villanis et villicis pre- dictis exigere seu extorquere aliqoatenus presummatis, volumus etiam, vt villici et inquilini seu seruitores predicli contra antiquam dicti regni nostri Sclauonie consaetudinem in huiusmodi dicatione non connumerentur; sed a talium prouen^ tuom solutione iuxla priorem consuetudinem omnino liberi sint et supportati ha** beantur^ secus facere non ausuri in premissis^ presentes tandem post lecturam semper reddi.iubemus presentanti. Datum Bude Sabbato proximo ante festum Cathedre beati Petri Apostoli. Anno Domini Millesimo quadringentesimo quinqua-- gesimo septimo, Bohemie vero Nos itaque humillimis et deuotis supplioa* tionibos prefatorum Nobilium Regni nostri Sclauonie regia benignitate exaudilin et clementer admissis, prescriptas litteras dicti quondam domini Ladislai Regis aon abrasas non aliqua sui parte suspectas, immo mere et sincere veri^ tatis integritate prepollentes, presentibusque litteris nostris de verbo ad verbum siae diminntione et augmento aliquali insertas, quoad omnes earum ek ^colos approbamus et ratificamus^ easque ex certa nostre Maiestalis ^ncia et animo deliberato Prelatorum etiam et Baronum nostrorum ad id ne-^ ^eate consilio pro preCatis Nobilibus Regni nostri Sclauonie presentibas et Uk^ Digitized by LjOOQIC «06 tuiid confirmamns^ preseotis scripti nostri patrocinio mediante. In coius roi memoriam firmitatemqne perpetuam presentes concessimus litteras nostras pendentis et authentici secreti sigilli nostrl) quo vt Rex Hungarie vtimur^ wmi^ mine robortftas. Datum in Alba Regaii secundo die festi Penthecostes Anno Domini Hillesimo ({uadringentesimo quinquagesimo octauo. Locus Sigilli ex %ona sericea co/oris albi, rubri et mridi$ pendentis. Originale ie Arcbivo Regni Croatiae. Prlv. N. 23. Auno J462. Sabatho proximo posl festum Ascensionii Domini. Budae. Cautela Statuum el Ordinum Regni Hungariae el roedera- torum Regnorum anno 1462. consignata de nulla contribu- tione praestanda. Nos Dyonisius. Cardinalis Archiepiscopus Ecclesie Slrigonieiisis^ Suminus Cancellarius Regius, Slephanus Archiepiscopus Colocensis, locique eiusdem Co- mes perpelnns, Ladislims Agriensis, Joannes Varadiensis. Alberlus Veszprimien- sis^ locique eiusdem Comes perpetuus^ Auguslinus Jauriensis^ locique eiusdem Comes perpeluus, Johannes Quinqueecclesiensis et Vrbanus Syrmiensis Ecclesia- rum Episcopi^ Nicolaus Bodo Prepositus Ecclesie Albensis, Secrelarins Cancel- larius Regius. Item Michael Orszagh de Gwth, Regni Hungarie Palalinus, Ni- colaus de Wjlak Wayuoda Transyluaniensis ac Machouiensis^ et regni Sclauonie Banus^ Comes Ladislaus de Palocz Judex Curie Regie, Johannes de Rozgon Thauemicorum Regalium^, Emericus de Heden^ara Janitomm Regalinm Magistri, Ladislaus de Kanisa pridem WajWoda Transyluaniensis^ Emericus de Zapolja Sunipmus Thezaurarius Regie Maieslalis^ Nicolaus de Dombo^ Regnorum Dal- niacie et Croacie Banus^ Stephanus de Peren et Ladislaus de Bathor Dapi* ferorum, Simon de Homonna et Andreas Pangraczy de Dengelegh Pineer- narum Regalium Magislri^ Paulus de Dombo Agazonum Regalium Magisten Jacobus Czwdar de Oinod. Nicolaus Pethew de Gerse Comes Comitatus Za- ladieusis^ Paulus et Nicolau^ Hercegh de Zentgero^ Andreas de Bathor et Emcricus de Kanisa notnm facimns tenore presencium significantes quibus ex- pedit yniuersis : Quod qnia nos pro redemptione Sacre eiusdem regni Co- rone in hac Congregatione nostra generali vnanimi omnium Nobiliuro Regnico- larum voluntate contributionem ynhis flolreni anri pro hac vice exoluendam dis- posuimns, promisitque propterea nobis et omnibus Regnicolfi hnius Regni Serenis- Digitized by LjOOQIC «mus prinGeps dominus S|athiaB Dei gracia Rax Himgarie^ D^lmacie, Croacie eh;. Domiiius noster graciosissimus, yt nuUo vnquau) tempore ad solucionem alicuins conlribacionis nos et ^sos Regnicplas coarctabit^ nec adstringet^ nec ifrapiet. sed nequ^ peleL Sed magis in omnibas antiquis libertatibus et graciis^ quibus sci- licet predecessores sui Reges nos et dictum Regnum tenuerunt, realiter tenebiU Ideo nos vnanimi omnium voluntate pro prefato domino nostro Mathia Rege fideiubemus et promiltimus in verbo veritatis ac bona fide Christiana noslra penes prefatum dominum nostrum Regem. vt ipse a modo deinceps nuiio vnquam tempore nos et dictos Regnicolas ad solucionem alicuius contribucionis com^ peiiet, nec adstringet, sed omnia premissa effectiue obseruabit. Nos vero nun- qoam dabimus aliquam contribucionem^ nec irrapere permittemus^ harum nostra-* rum uigore et testimonio literaruin medianle. Datum Rude Sabbatho proximo post festum Ascensionis Domini Anno eiusdem Millesimo quadringentesimo sexa^ gesimo secundo. iLocus Sigillo^um impressorum, et quidem in cera rabra numero norem, in cera riridi numero septem.) Orig. in ArchiYO negal* Croatiae. Priv. 11. 25. . CXIill. Anno 1462, Feria 2. post festum Ascensionis Domini. Budae. Mathiae Regis promissuni de non exigenda aNobilibus Regni Hungariae conlributione anno 1462. factum, atque speciatim Regno Slavoniae exaratum. Commissio propria Domini Regis. Nos Maihias, Dei gracia Rex Hungarie. Dalmacie. Croacie elc. Memorie commendamus tenore presencium signiiicantes quibus expedit vniuersis. Quod) quia Gdeles noslri Prelali, Barones et Nobiles huius regni noslri Hungarie vni- uersi pro recuperacione Sacre Corone huius Regni noslri iu hac CongregHlioue generali eorum vnanimi omnium voluntale contributionem vnius floreni auri pro hac vice exoluendam disposuerunt : Ideo nos in verbo noslro Regio, ac fide nostra christiana mediante^ promittimus^ ipsos Prelalos et Barones ac Nobiles hutas Regni nostri Hungarie ad solulionem alicuius contribuUonis nullo vnquam tempore coarctabimus^ nec adstringemus eosdem quoquo modo^ et neque pclemus ab eis aliquam conlribuUouem, sed magis ipsos et quemlibet eorum in anUquis Digitized by i^oogle 906 eorain libertatibiifl, quilms temporibiis dinoniin RegQm vsi sant, tend^imus. HaraH^ lostraram yigora et testimonio Htteraram medianle. Datom Bnde feria secunda proxima post festuiki Ascensionis Domini. Anno eiusdem HiJlesimo quadringente— simo sexagesimo secundo. (LocMS SigilU RegH appresH^} Ori^. in Archhro Refni CrottSae. Priv. 11. 26. AMmo 1467. In Komeuburg. Mathias Rex SS. et 00. Regni Slavoniae jus eligendi Regni Capitaneum confert. Commiiiio propria DomirU Regis. Hatliias Dei gracia Rex Hnngarie, Behemie etc. Fidelibus nostris Magni— ficis, Egregiis et Nobilibus ac alterius cuiusuis status et condicionis possessio- natis hominibus in Regno nostro Sclauonie constilutisi) salutem et graciam. Cum per hos dies fideles nostros Egregios Nicolaum de Dombo^, Ladislaum Hermani de Gereben et Petrum Bykzadi, veslro nomine ad nos misissetis, declarantibus ipsis intelleximus tribulationes, angustias et calamitntes veslras^ quas per Tur- coram incursum nouissime percepistis. De quibus licet maxime doluerimus et tanto maiorem conceperimus animo molestiam^ quanto vestram incommodum Maieslati noslre magis quam alleri cuipiam iure doleodum sit. Tamen id nobis graue inprimis et moleslius est^ quod ad alia maxime urgenlia Regni nostri ne- gocia occupati et disiracli^ defensioni vestre personaliter non possumus, provt maxime optaremus, succurrere^ et nos ipsos iuxta desiderium nostram exponere in protectionem vestram. Nec dubitetis^ quod vbi Deus hisce Beili occupatio- nibus, ad quod hostilis insultus et maxime Regni nostri defensio nos excitauit, provt spes nobis optima est, liberaverit, non parcemus laboribus, non expensis^ sed et personam et viras nostras pro vestra defensione et statu illius Regni no- stri recuperando libentissime exponemus. Verum ne nobis inlerea ad aiia in- tentis et occupatis^ Regnum illud et vos (ex negligentia) maiora suscipiatis dam- pna et iacturas, prouidendum duximus, vt ad communem Regni illius defensio- nem communia omnium vestram auxilia concurrant, vt collatis inuicem viribus facilitas Regnum incursandi infidelibus eripiatur. Commissimus itaque fidelibus nostris Magnificis Johanni Thuz de Lak et Ladislao Egervara, Regnoram nostro- rum Sclauonie et Croacie Bano^ vt vobis vnam generalem Congregationem in- Digitized by LjOOQIC 209 dicanU et ad vnum diem^ per ipsos prefigenduro^ vniuersitatem vesiram^ nemipe penitus e^cepto personaliter conuocent. Requirimus igitur fideiitates vestras et mandamus vobis et vnicuique vestrum harum serie strictissime, quatenus habitQ presencium noticia^ iuxta requisicionem et informacionem prefatorum , Johannis Thns de Lak et Ladislai Bani, ad diem et locum, quem ipsi vobis prefixerint, conuenire, et Congregatione habita^ vos ipsi vnumquemque tam Magnatem quam Nobilem cuiusw's status et condicionis possessionatum hominem connumerare, el quot quisque homines ad defensionem et conseruationem eius Regni noslri pro facultate disponere possit^ fideliter computare et eslimare debeatis, decemalis quoque sub pena debita, vt iuxta connumerationem et ciisposicionem vestram eo numero^ quo vos in ea Congregatione indixeritis^ quotiens pro defensione eius Regni nostri opportunum fuerit, vnusquisque personaiiter insurgere debeat et teneatur. Volumus autem^ vt in eadem Congregatione vestra pari volunlale et communi consiiio penes Banum nostrum vnum eligatis Capitaneum specialom, qui vobis magis idoneus videbitur; qui vna cum ipso Bano nostro defensioni vestre assidue inuigiiare^ et quotiens opportunum foret^ iuxta disposicionem ve- stram omnes ad insurgendum compellere^ vosque et Regnum iUud ab hostium incursionibus precauere debeat et defensare. Interea vero, vt vos et vniuersi Regnicole eius Regni nostri vires eo facilius resumere et defensioni communi eo feruentius intendere possitis et valeant^ id ex speciali gracia nostra duximus vobis annuendum, vt hinc ad quatuor annorum spacium ab omni solucione taxe exempti sitis et penitus supportati. Datum in ciuitate noslra Corneuburgh iri festo beati Luce Euangeliste, Anno Domini Millesimo agesimo septimo, Regnorum nostrorum Hungarie etc. anno vigesimo., Bohemie ve (Sigillum Regium cerae rubrae impressum.) Orifinale in ArchiYO Regni Croatiae. Priv. ?i. 45. Amno H468, Sabbatho prox. posl feslum S. Francisci Confessoris. Posonii. Mathias Rex omnibus Regni sui Slavoniae posaessionatis hominibus praecipit, ut decimas, Episcopo Zagrabiensi debitas, praestent. Commissio propria Domini Regis. Mathias^ Dei gracia Rex Hungarie^ Dalmacie, Croacie elc. Fidelibus nostris vniuersis et singulis Nobilibus et alterius cuiusuis statns possessionatis (Parf I. PrivH. et Libert.) 27 Digitized by LjOOQIC 210 homiiiibns Regni nostri Sclauonie salatem et graciam. Intelleximus^ quod non- nalli essent ex vobis^ qni decimas vninersaram fragum, bladoram et alaram reram decimari solitaram de bonis yestris fideli nostro Renerendo in Christo Patri domino Osnaldo Episcopo Ecclesie Zagrabiensis prouenire debentes, eo modo^ provt anticiua priuilegia dicte Ecclesie continerenfc) et quemadmodam nos superinde vna cum Prelatis etBaronibus nostris alias Cri- sii deliberaueramus^ soluere et extradare recnsarent; in^quo ipsi domino Osualdo Episcopo ac Ecclesie sae non modica preiudicia et dampna fdissent hactenus causata. Vnde nos volentes vnumquemque subditoram nostroram et signanter Prelatos Ecclesiaram Regni nostrl, qui cultui diuino eontinue insistere debent^ in eorum antiquis iuribus illibate conseraare, fidelitati vestre haram serie firmiter committimus et mandamus^ quatenus receptis presentibus, omnes decimas de bonis vestris eo modo, provt alias Crisii superinde cum Pre- latis et Baronibus nostris deliberaueramus, et qaemadmodum anti- qua priuilegia ipsius Ecclesie Zagrabiensis continent^ prefato domino Osaaldo Episcopo aut hominibus suis per eum ad id deputatis, sine omni recusa persol- uere et persolui facere debeatis. Vbi autem quipiam e vobis secus in premissis facere altentarent, commissimus et presencium serie strictius committimas fide- libus nostris Banis et Vicebanis predicti Regni nostri Sclauonie, vt ipsi vos et quemlibet vestram ad solutionem huiusmodi decimaram modo premisso focien- dant) iuxta contenta Decreti condam domini Sigismundi Imperatoris superinde editi^ cum birsagiis trium marcarum ac etiam alia oportuna remedia arctius com- pellant et adstringant, auctoritate nostra Regia ipsis presentibus in hac parte attributa et iusticia mediante; secus ergo non facturi. Presentibus perlectis ex* hibenti restitutis. Datum Posonii Sabbalho proximo post festum Beati Francisci Confessoris. Anno Domini Millesimo quadringentesimo sexagesimo octauo, Regni nostri Anno undecimo, Coronacionis vero quinto. {JLocuM SigiUi Regii appressi.) Orig, membr. in ArchiTO Regni Croatiae. PriT. 11. 33. Digitized by Google 2U Anno 1i7i. In feslo Bcalae Jtfargarethae. Budae. Amica inter Regni Slavoniae Nobiles et Zagrabiensem Episcopum Osvaldum de praestandis decimis Conventio a Mathia Rege a. 1474. confirmatur. Nos Malhias, Dei gracia Rex Hungarie^ Bohemie elc. Memorie commcn^ damus per presentes : Quod Reuerendus in Christo Pater dominns Osualdns Episcopus Ecclesie Zagrabiensis personaliter nostre Maiestatis veniens in con- spectum, quasdam litteras nostras super dispositione et concordia inter ipsum do- minum Osualdum Episcopum ex vna, ac Nobiles et incolas Regni nostri Scla- uonie ex altera parlibus, pretextu solucionis deciniarum^ coram nostra Maiestate ac Prelatis et Baronibus faclis et conclusis^ sub nostro secreto ac eorundeni^ Prelatorum et Baronum sigillis pendentibus confectas^ eidem hoslre Maiestati ex- hiberi curauit, supplicans eidem nostre Maieslati cum inslantia^ vt paria earundem litterarum nostrarum sibi dare dignaremur. Quarum tenor is est: Nos Mathias Dei gracia Rex Hungarie, Bohemie etc. memorie commondamus tenore presen-i- dum significantes quibus expedit vniuersis : Quod licet nos visis iam sephis et examinatis iuribus et priuilegiis Ecclesie Zagrabiensis super limitatione solucionis decimarum^ vna cum Prelatis et Baronibus nostris ipsa iura eiusdem Ecclesie vigori suo iudicialiter relinquerimus^ Iltterisque nostris mediantibus roborauerimus. Nouissime tamen orta iterato differentia aliquali super solutione ipsarum decima- rum inter fidelea nostros Reuerenduro in Christo Patrem dominum Osualdum Episcopum dicte Ecclesie Zagrabiensis Nobilesque et incolas Regni nostri Scla- uonie. Cum pridem vna cum Prelatis et Baronibus nostris hic Bude nobiscum existentibus, visis de nouo et examinatis litteris et iuribus Ecclesie memorate finalem limitationem decisionemque iuxta continentiam priuilegiorum diuorum Regum predecessorum nostrorum et etiam nostram prius factam fecissemus, datis et confectis litteris nostris super premissa limitacione et adiudicatione per noa, vti premittitur, de consflio dictorum Prelatorum et Baronum nostrorum facta^ penes sigillum nostrum et ipsorum etiam dominorum nobiscum tunc in examine huiusmodi cause existenciuro, sigilla apponi^ et paria litterarum partibus dari man- dassemus, superuenerunt iterato ad nos fideles nostri Nobiles Petrus de Bykzad^ Andreas Capitanffy de Desznicze et Johannes Viti de Korboua, nomine et in persona vniuersorum Nobilium ceterorumque incolarum tocius dicti Regni nostri Sclauonie, ac supplicantes nobis^ quod quia ipsis decimarum solucio nimis hoc tempore onerosa esset, ita^ vt nequirent simul et seruicia Maiestati nostre ex^ hibere, et Turcorum insultibus, quorum crebro et frequenti incursu vastarentur^ 27» Digitized by LjOOQIC S13 resistere, el commode debitas decimas persoloere, partes nostras inlerponere dn gnaremur^ vt in exigendis huiusmodi decimis^ et presertim in solucione capecia- mm JWillii aliquod illis alleuiaraen fieret. Nos autem supplicationibus prefatomm Nobilium et incolanim tocius Regni nostri Sclauonie benigne exauditis^ cupientes necessitati et grauedini ipsorum in hac parte consulere^ eosque in hac condicione temporis inter tot eorum molestias^ quibus urgentur^ cum aliquali etiam ipsios domini Osualdi Episcopi et Ecclesie sue grauamina aliquantuium in hoc onere ad tempus releuare, et presertim pro quietiori ambarum partium statu^ conmise- ramus fidelibus nostris Reuerendissimo^ Reuerendisque in Christo Patribus domi- nis Gabrieli Colocensis et Bacsiensis Ecclesiarum canonice vnitamm Archi- Episcopo^, alteri Gabrieli Alben Transyluaniensis^ Sigismundo electo et confirmato Quinqueecclesiensis^ Aiberto Vesprimiensis et Johanni Csanadiensis Ecclesiaram Episcopis ; item Magnificis Emerico de Zapolya Comiti perpetuo terre Scepusien- sis, Comiti Stephano de Bathor Judici Curie nostre Regie^ Johanni Emsth The- ^aurario nostro et Bano Regni Sclauonie, el Emerico de Palocz Agazonum no- stromm Regalium Magistro^ vt nomine nostro cum prefato domino Osualdo Epi- ^copo Zagrabiensi super his tractarent disponerentque, vt consideratis neces- ^itatibus prefati Regni nostri ipse dominus Episcopus pro mutua eomm pace in solucione prefatamm decimamm aliquam illis faceret alleuiacionem. Qui qui- dem Prelati et Barones memorati ad nostram Maiestatem accedentes^ presentibus eciam partibus antefatis, retulemnt) prefaturo dominum Osualdum Episcopum No- bilesque prefatos in persona tocius Regni nostri Sclduonie deputatos ad talem intelligenciam, concordiam siue disposicionem reduxisse^ quod quamuis ipsi vni- uersi incole tocius Regni nostri prefati inter alias res decimales de singulis ca- peciis Millii sex denarios iuxta antiquam diuorum Regum et etiam nostram limi- tacionem prefato domino Osualdo Episcopo et Ecclesie sue de iure soluere de- berent, tamen deinceps pro singulis capeciis Milliomm quatuor denarios tantum- ^odo soluere teneantur. In aliis autem solucionibus rerum decimalium antiqua Priuilegia dicte Ecclesie iuxta limitacionem diuorum Regum et nostram omnino obsementur. Interpositis etiam condicionibus infra memorandis^ primo, quod per istam intelligenciam^ disposicionem siue concordiam antiquis iuribus ipsius Eccle- ^ie Zagrabiensis et etiam partis alterius^ nec non limitationibus diuorum Regum et etiam nostris non preiudicetur. Quodque huiusmodi disposicio in intelligencia siue concordia viuente duntaxat ipso domino Osualdo Episcopo Zagrabiensi per- duret. Ad quod se ambe partes sponte obligamnt. Tali eliam firmitate adiecta, quod si prefati Nobiles et incole Regni nostri Sclauonie, uel aliqui ex eis tem- porum in successu in soluendis huiusmodi decimis prefato domino Osualdo Epi- scopo tergiuersacione exquisita contumaces essent^ prefatasque decimas soluere noUent» vel occasione earum coram nobis^ vel alias vbicunque locorum lamen- tarentur, vel lites suscitarent, rursus et iterato ad solucionem sex denariorum, quos de singulis capeciis Milliomm iuxta limitacionem antiquam et eliam nostram de inre soluere debent^ reincidant eo facto. Ad quam quidem solucionem sex denariomm nos eos compellere tenebimur, aut Bani vel Vicebani prefati Regni nostri pro tempore constituti, solum vigore presencium^ non exspectato alio su- perinde mandato. Extunc per grauamina opportuna compellere eos et astringere debeant et teneantur; auctoritate nostra presentibus ipsis in hac parle attributa mediante. Super qua quidem disposicione siue concordia litteras fassionales sub Digitized by LjOOQIC 319 sigillo palatioali premissy oniuia ralificantes et adprobantes qaintodeciino die da- tarQm presencinm vniuersi Nobiies el incole tocius Regni nostri Sclauonie ipai domino Episcopo dare debebunt et tenebuntur. Ad quod se prefati Petrua de Bykzad, Andreas Capitanfy de Desnyze et Johannes Viti de Korboua in persont toclns vninersitatis Nobiiium obligauerunt^ coram nobis ac Prelatis et Baronibus nostris predictis. In cuius rei raemoriam firmitatemque perpetuam presentes Htteras nostras secreto sigiUo nostro in pendenti commnnitas et penes sigiilum nostrum vberiorem ad cautelam etiam sigUlis prefatorum dominorum Prelatomm et Baronum nostrorum in huiusmodi disposicione et concordia nobiscum existen^- cium roboratasi) ytrisque partibus in simiii forma decreuimus concedendas. Datum Bude in festo Inuencionis Sancte Crucis. Anno Domini Miliesimo quadringente«- simo septuagesimo quarto, Regnorum autem nostrorum Anno Hungarie etc. de* cimo septimp, Bohemie vero sexto. Nos itaque suppiicacione prefati domini Osualdi Episcopi nostre modo premisso porrecta Maieslati exaudita, prescriptaa Hlteras nostras composicionales de verbo ad verbum sine diminucione et aug- mento aUqnaU transscribi et transumpmi^ presentibosque litleris nostris patentibns inseri facientes, paria, seu tenorem earundem eidem domino Osualdo Episcopo duximus concedenda. Datum Bude p^edicta in festo Beate Margarethe Vir- ginis et Martiris Anno Domini MiUesimo quadringentesimo septuagesimo quarto supradicto. (Sigillum Regium appressum^ Orif . membranii in Archivo Regni Croatiae. Priv. N. 40. Anno 1477. die 18. ^ovembrie. In Korneuburg. Mathias Rex universos Regni Slavoniae Nobiles, de de- fendendo Regno acturos, ad generalero a Bano indicen- dam Congregationem venire jubet. CommtMsio propria Domini Regis. Hathias, Dei Gracia Rex Hungarie^ Bohemie ete. Fidelibus noslris vni- uersis, et singulis Nobilibus^ et alterius cuiusnis status possessionatis hominibns Comitatus Crisiensis salutem et graciam. Cum per hos dies Fideles nostros Egregios Nicolaum de Dombo^ Ladislaum Hermany de Gereben et Petrum B^- Kady vniuersitas Nobilium illiua Regni nostri Sclaaonie ad nos misisset, decla- Digitized by LjOOQIC »14 Tantibiis ipsis iDtelleximos trilmiatioiies^ angiistias et calamitates ipsius Regoi, qnas per Tarcorom incarsQm nooissime percepit; de qaibas licet maxime do- hierimas et tanto maiorem receperimus animo molestiam^ quanto ipsias Regiii aostri incommodum Blaiestati nostre magis quam^ alteri iure dolendum sit. Ta- men id nobis graue imprimis et molestum est^ qnod ad alia maxime urgeneia Regni nostri negocia occupati et distracli defensioni illius Regni personaliter non possimus^ provt maxime optaremus^ succurrere, et nos ipsos iuxta desideriuni Bostrum exponere in protectionem ipsius Regni nostri. Verum ne nobis hisce belli occupacionibus^ ad quod hoslilis insultus et maxime Regni nostri defeasio nos excitauit^ intentis, interea Regnum illud^ ex negligencia^ maiora suscipiat dampna et iacturas^ prouidendum duximus^ vt ad communem Regni illius defen- sionem^ tam maiorum quam minorum auxilia concurrant; vt coUatis inuicero yiribus facilitas Regnum incnrsandi infidelibus eripiatur. Commisimus igitur fide- itbus nostris Magnificis Johanni Thnz de Lak^ et Ladislao de Egervara Regnoram nostrorum Sclauonie et Croatie Bano^ vt ipsi vniuersitati illius Regni nostri et omnibus vobis vnam generalem Congregacionem indicant^ et ad vnum diem per ipsos prefigendum vniuersitatem illius Regni nostri et vos omnes, nemine penitus excepto, personaliter conuocent Mandamus itaque fidelitati vestre et vestran cuiuslibet sub debita fidelitatis obediencia, quatenus receptis presentibua, ioxta requisicionem et informacionem prefatorum Johannis Thuz et Ladislai Bani ad diem et locum^ quem ipsi vobis prefixerint^ inter alios fideles nostros^ quibus similia scripta misimus^ conuenire, et id^ quod illic circa defensionem illius Re- gni per vniuersitatem Nobilium^ et per vos omnes pari voluntate conclusum et ordinatum fuerit^ obseruare debeatis^ et aliud, provt bonum illius Regni deside* ratis, et mandata nostra obseruare vultis^ facere non debeatis. Datum in Oppido nostro Korneuburg in festo sancti Luce Euangeliste. Anno Domini Miilesiroo Quadringentesimo septuagesimo septimo^ Regnorum nostrorum Hungarie etc. vige- simo^ Bohemie vero nono. iSigillum Regium rubra cera impreisum.) Orifinale in Arcbivo Regni Croaiiae. Prlv. N.-44. *) *) Hnc pertiiel Docnmentam fnperiiit tiib Ifro. CXUn. erronee ad iMmin 1467. pOfHvoi. Digitized by LjOOQiC m CXIjWWK. Anno 1480. die 28. Noeembns. Crisu. Nobiies Regni Slavoniae in generali sua Congregatione in Zdenc celebrata cum Episcopo Zagrabiensi Osvaldo de decimis conveniunt. Mos Ladislaus de Egeruara Regnorum Croacie et Sclauonie Banus me^ ffiorie commendamus, quod nobis feria secunda proxima post octauas festi beati Oeorgii Martiris vna in sede nostra Crisiensi constitutis et littere nostre super facto solucionis decimarum per Egregium Magistrum Petrum de Gudovcz y ipsius Regni Sclauonie coram nobis exhibite fuis- ^ent^ hunc tenorem conlinentes : Nos Ladislaus de Egeruara, Regnorum Dal<- made^ Croacie^ ...... us Sciauonie Banus, memorie commendamus tenore pre- sencium significantes, quibus expedit vniuersis. Quodcum de mandato Serenis- simi Principis Domini Matbie, Dei gracia Regis Hungariei» Bohemie ec. Domiai Bostri naturalis atque graciosissimi^ in presenti festo beatorum Fabiani et Seba* stiani Martyrum hic in oppido Zdencz vna cum certis Magnatibus Proceribusque et Nobilibus dicti Regni Sdauonie pro excogitandis et adinueniendis viis, modia, atque remediis, quibus predictum Regnum seua rabie seuissimorum Turcorum jam fere in parte maiori lacessitum et conculcatum ab eorundem Thurcorum vlterioribus insultibus et pertnrbaciombus eripi et defensari possit, congregati fdissemus, certosque exinde tractatus peregissemus, tunc inter ceteros in Christo Pater dominus Osualdus Episcopus Ecclesie Zagrabiensis personaliter ab vna. item Egregii et Nobiles domini Nicolaus de Dombo, Ladislaus Hermani de 6e- rdien^ aiter Ladislaus de Zencbe, Petrus Bochkay de Rasunakerezthur^ Nicolaus Posegay de Garignicza, Gregorius Horvath de Gay^ Johannes de Gepew, La- didaus fiyczkelew de Zebiawar, Ladislaus^ Stephanus et Johannes filii Poch de Deeche^ Andreas Capitan de Desnicze, Magister Petrus de Gudowcz., Ladiskus et Stanislaus de Szerenche^ Magister Johannes Viti de Corbowa, Nicolaus de Kamarcza, Antonius de Kopincz, Blasius Briga de Jakozerdahely, Michael de Zeoth-Iwan^ Nicolaus Fanchy de Gordowa<) Blasius Budor de Budrovcz^ Nicolaus filioa Michaelis de Peker, alter Nicolaus filius Laurentii de eadem^ Georgius de Ztobieza, Gregorius de eadem, Nicolaus Borothwa de Terzthenicze^ Joannes de Kamarya^, Georgius Lazovetz^ Joannes^ Andreas et Thomas filii Wytez de Ka- marcza^ Johannes de Cherzthweczzenth-Peter^ Ladislaus Simonouich de Mile- tiBcz^ Stanislaus de Buthkafeld^ Mathias Sos de Gothalowcz, Emericus Zebene de Zebenowcz^ Petrus de Bykzad^ Nicolaus filius Petri Erdeli de Hachko^ Pe- trus Saffar de Gothalowcz, Janko de Chazmafew^ Nicolaus Vitez de Kamarcza, Petros Kerhen de Bellossowcz et Stephanus Peres de Gerecz in suis ac vni- Digitized by LjO.OQ lC 316 aersorum Nobilium et incolarum preattacti Regni Sclauonie possessiones haben- tium nominibus^ et in personiSi) parte ex altera, coram nobis constituti^ spoote dixerint et exstiterint confessi in hunc modum : Quod licet super facto et modo solucionis decimarum vini inter decimatores prefati domini Osualdi Episcopi ex vna^ et prescriptam vniuersitatem Nobilium seu regnicolarum, eorumque officiales parte de altera^ fere singulis annis frequentes et assidue differencie et discrepa- ciones oriebantur et suscitabantur^ quod parti utrique satis tedio exstitiL Tatnen ipse partes saluti pari commodo et quieti consulere cupientes^ vt et diuino et humano iuri satisfieret^ nullaque proin dispendium pateretur in hac parte, snper modo et facto solucionis decimamm vini prescriptarum, sic et taliter concor- dassent et inter se ordinassent; imo concordarunt et ordinarunt nostri in con- spectu^ vt tam vbertatis^ quam sterilitatis tempore^ vita iani fato domino Osualdo Episcopo duntaxat comite^ singulis annis in quolibet decimacionis cutelo deci- matores ipsius domini Episcopi pro quolibet decimo cubulo^ pro et de singulis duabus pintis vini semper vnum solidum vel denarium^ quorum denariorum cen- tnm vnum florenum auri pro tempore facient et valebunt^ a populis et Jobagio- nibus dictorum Nobilium exigere et recipere debeant. In quo prefati domini Nicolaus de Dombo^ Ladislaus de Gereben^ alter Ladislaus de Zenche^ et Petrus Bochkay^ aliique predicti se ipsos^ nec non prescriptos vniuersos Nobiies Regni, fide eorum Christiana mediante persistere velle^ et id ipsum firmiter tenere et obser- nare assumpserunt. E conuerso autem prenominatus dominus Osualdus Episcopus ad peticionem preattactorum Regni Nobilum eisdem id annuit^ quamuis ipsi de bo- nis et possessionibus eorum annis singulis vsque festum beati Martini Episcopi et Confessoris decimas bladi et vini et omnium aliarum remm decimari solitaram iuxta Jura et Priuilegia ipsius domini Episcopi et Ecclesie sue integraliter per- soluere tenerentur, vt a die dicacionis ipsarum decimarum vsque festum Puri- ficacionis Beate Marie Virginis^ in vita prelibati domini Episcopi, ipsa solucio decimaram bladi<) et vini^ et aliaram reram successiue integraliter fieri et per- fid debeat, quodque ipse dominus Episcopus et decimatores sui vsque vigesimum diem festi Natiuitatis Domini dictis Regnicolis^ vel eoram alteri^ racione non solntionis ipsaram decimaram ecclesiasticum interdictum iraponere non valeant neque possint^ sed eodem vigesimo die elapso quoslibet soluere recusantes huius- modi ecclesiastico possint et valeant interdicto innodare^ quod quidem inter- dlctum semper vsque festum Purificacionis predictum ac vel mediate vsque plenariam huiusmodi decimaram exactionem et persolucionem debeat perdmrare, nichilominusque eciam transacto dicto Purificacionis festo interdicto ecclesiastico prenotato non obstante, Bani Regni Sclauonie predicti aut eoram Vicebani et Comites Crisiensis ac Zagrabiensis pro tempore constltuti, siagulos rebelles et soluere recusantes in trium marcaram birsagio ad solucionem earundem decuna- ram compellere et astringere valeant atque possint. Ad que omnia premissa firmiter obseraanda partes predicte sese, nec non prenominati domini Nicolaas de Dombo^ Ladislaus de Gereben^ et altcr Ladislaus de Zenche et Petras Bochkay cnm eorum complicibus prenarratis, predictos vniuersos Regni Nobiles vltronea obligarant voluntate coram nobis. bi cuins rei testimonium presentes litteras nostras sigillis Vicebanoram et Comitum nostroram Crisiensium consignatas sepe- fato domino Osualdo Episcopo duximus concedendas, quas dum nobis in specie reportate fuerint, sub sigillo noslro Banali, et autentiiico confici et emanari fa- Digitized by LjOOQIC 217 ciemus. Datam Crisii die Dominico proximo ante feslnm beatorum Simeonis et Jnde Apostolorum. Anno Domini Millesimo quadringentesimo septuagesiroo octauo. Mox Egregius Andreas Capitan de Desnicze Vicebanus et Comes noster Cri- siensis nostram exsurgens in presenciam paria earandem litterarum per nos sibi dari postulauit^ que eidem duximus concedenda communi iustitia suadente, pre- sentes autem sigillo Egregii Petri Bochkay de Razinakerezthur Vicebani et Co- mitis nostri Crisiensis fecimus consignari. Dalum Crisii feria secunda prenotata Anno Domini Millesimo quadringentesimo octuagesimo. ' (Loct$s SigilU in exieriori facie appressL) Orig. in Archivo Regni Croatiae. Priv. N. 47. c:i.iiTiii. Anno 1481. Cnm. Banus Ladisiaus de Egervara una cum Nobilibus Regni Slavoniae, quanta telonia et vectigalia in Regno solvenda sint, in Regni Congregatione, prope Zagrabiam servata, determinat. Nos Ladislaus de Egervara, Regnorum Dalmacie, Croacie et tocius Scla- uonie Banus^ memorie commendamus^ quod cum feria tercia proxima ante festum Purificacionis Beate Marie Virginis Serenissimus princeps dominus Mathias Rex, dominus noster graciosus^ per Magnificos dominos Micliaelem Orzag de Gwth dicti Regni Hungarie Palatinum^ et Comitem Stephanum de Bathor Judicem Curie Siie Maiestatis, prope ciuitatem Zagrabiensem^ pro reformatione status Regni Scla- uonie exstirpandisque malefactoribus et nociuis hominibus^ cunctis etiam maleficiis ac prauitatibus et malis abolendis. vniuersis Nobilibus eiusdem Regni Sdauonie Crisiensis^ Zagrabiensis^ Varasdiensis et Werewcze Comitatuum Congregacionem celebrare fecisset generalem, et in eadem inter alia, que pro dicti Regni com* modo et iusticie augmento acta fuere^ non mediotres de et super tributis in hoo Regno vbique habitis et erectis tractatus et labores facti exstilerint) vbi com- perto, agnitoque et intellecto^ quod in quibusdam tributorum predictomm valde iniuste inconuenientesque et superflue exactiones a pretergredientibus cum mer- cantiis et aliis questoribus habite fnere, ex eisdem quedam iusta et recta, que- dam vero iniusta et superflua, et proscriptione Comitum et Judlium, Juratorum- que Assessorum ipsius Congregacionis condempnata exstitere, quamuis expost (?m I. Privil. ct Libert.) ^ r^ Digitized by LjOOQiC 318 prefatas Domiuus noster Rex ad dictorum vniuersorum Nobilium Regni Scla- nonie supplicacionem^ propterea Sue Maiestati porrectam^ eisdem prescriplis in- instis et superfluis tributis graciam fecerit^ et in deposita esse promiserit ea con- dicione, vt ipsa tributa amodo et in antea in dampnum et iniuriam quorumcun- que tam mercatorum^ quam questorum et ceterorum cuiusuis status et condicio- nis hominum non fiant^ sed eorum possessores et officiales^ atque ammiuistratores vt tributarii^ instis duntaxat, rectisque el conuenientibus exactionibus vti et eis contenti esse debeant^ idem Dominus noster Rex nobis firmius dederat in man- dato^ vt exactiones huinsmodi tribntorum sen Theloniorum quommcnnque Nobilium et possessionatorum bominum hnius Regni et in quibusuis Comitatibus et locis in hoc Re^rno Sclauonie existencinm^ et exigi solitorum, in octauis festi beati Georgii Martyris vnacum Regni Nobilibus ordine debito limitare et moderare deberemu^. Ipsis itaque octauis occurentibus^ nos vna cum vniuersitate Nobilium dictorum Comitatuum ipsius Regni Sclauonie in exactionibus et solucionibus tri- butorum seu theloniorum quorumcunque^ de mandato et voluntale eiusdem Do- mini nostri Regis limitati«nem infra declarandam cunclis futuris perpetuis succes- siuis temporibus duraturam, Comitatibus prescriplis duximus imponendam atque sla- tuendam eo modo : Primo videlicet de singulis curribus balarum ligatarum flore- nus vnus exigatur^ item de cnrru onerato cum pannis more balarum non ligatis tlorenus medius<) item de pannis sericeis et aliis pannis preciosis Italicis^ specie- bus^ oleo^ ficubns et aliis rcbus maritimis de Italia deferendis^ a quolibet pon- dere soluantur denarii quatuor^ iidem de pomis narancbet pamagranatis de pondere denarii duo^ item de curru oneralo culibus ligatis florenus medius, item de cnrra onerato salibus lapideis^ si fuerint centum^ vel vltra^ denarii quatuor et lapis vnus^ et si non fuerint sales centum^ denarii duntaxat quatuor^ item de salibus maritimis de quolibet curra onerato medietas vnius metrete wlgariter chetherlh mensure ciuitatis Montia Grecensis de iisdem salibus et denarii quatuor reci- piantur^ item de curru onerato velleribus denarii quatuor. item de curru onerato ferro denarii quatuor, item de curru onerato piscibus recentibus denarii quatuor, item de medio curm piseibus onerato denarii duo^ item de curm onerato pisci- bus salsis denarii sex^ item de curm onerato piscibus siccis denarii sex^ item de curm onerato tritico et aliis bladis denarii quatuor. item de medio cunn onerato cum eisdem bladis denarii dno, item de curru onerato vino vel cer- aisia denarii quatuor^ item de cnrm onerato laridis et arinnis denarii quatuor^ item 4e curm onerato cera denarii quatuor^ item de curm onerato pellibus pellificam, denarii quatnor^ item de cnrm onerato subbis et aliis pellicis denarii quatoor^ item de cnrru onerato lino denarii qnatuor., item de curm tela onerato denarii qnatnor, item de currn panno albo wlgariter Darowch onerato denarii quatuor, item de curra onerato melle denarii quatuor, item de curm onerato cordis sen fBnicQlis denarii qnatuor^ item de curm onerato ollis et quibuscunque aliis linifigulonim artiticiis denarii quatuor^ item de curru e mercibns sutomm onerato denarii qua- toor^ item de curru maluasia onerato denarii duodecim^ item de vno equo onerato de rebus cuiuscunque generis denarii duo^ item de bigis oneratis quibusuis re- bns denarii duo^ item de vno boue denarius vnus, item de porcis et vaccis denarius medius^ item de equis minoribus non.babatatis et cabellis denarius vnus^ item de equis sellatis magnis denarii quatuor, item de qninque ouibus denarius vnus^ item de caseis, ouis et aliis similibus^ que mulieres solent super capita por- Digitized by LjOOQIC 219 t4ire, recipiatur denarius medius, minus autem decem caseis^ quinquaginla OTis nil soluatur, item de puUis et antis infra valorem decem denariorum nil soluatur^ el si fuerinl ad valorem decem denarius medius^ item de pedite ponderato de- narius vnus^ item de pedite vacuo denarius medius, item de viginti capris de- narius vnus, item de viginti porcellis seu suellis denarius vnus, item de duobus vasis vacuis venalibus denarius vnus, item de tribus doleis denarius vnus, item de Matt .... fistellis Zathor ad pondus bumanum denarius vnus, item de ocreis et aliis calceis vsque quinque paria ocrearum et decem paria calceorum dena-* rius medius, de minori vero numero nil soluatur, item de duabus cutibus dispo- ^ sitis denarius vnus^ item de quatuor cutibus indispositis denarius vnus.) item de cQrru nouo denarius vnus^ item de duabus rotis nouis denarius medius, item de tinTs et idreis quantumcunque in dorso porlare poterit^ denarius medius^ item de Tomeribus^ securibus, ligonibus^ palis^ terebellis, falcibus iuxta pondus denarius medius^ item de fructibus cuiuscunqne generis portio modesta recipiatur, item caroifices si ibidem vendere potuerint cames et cutem denarius vnus^ si autem vendere non poluerint^ denarius mediuSi» item de capriolo vel agnello vno, vel dnobus^ de quinque puUis^ suello vno vel duobus^ lapide salis vno^ et lepore vno, tributum non recipiatur, ita tamen^ quod si horum aliqua vendi non potuerint de* nariis duodecim^ et si vendentur^ recipiatur medius denarius, item emptores saUum infi*a duodecim denarios non teneantur soluere tributum^ item venditores olei vnins lagene, denarium vnum, item de arcubus denarium medium, item de gladiis denarium medium» item de sagittis denarium medium^ item de clypeis denarium medium, item de vno vehiculo oneralo quatuor vel sex animalibus trahendo, de- denaru quatuor, item de vehiculo parvo duobus animaUbus trahendo denarii duo^ item de vehiculo per vnum hominem trahendo denarius vnus, item artifices sol- nant sicut alii pedites^ item de curribus nuptiaUbus et bominibus nichil exigalur^ Hem de bladis NobUium et ignobUium ad molendina deducendis et deportandis nil exigatur^ item a deductoribus Jobagionum nil exigatur» in vadis autem quo- nimIU)et fluviorum eadem moderatio vel solutio obseruetur^ item de porcis. qui depeUuntur ad syluas glandinosas ad impinguandum^ de centum porcis denarii sex, de quinqaaginta denarii tres et infra viginti denarius vnus^ item de rebus No- biliam de vna possessione ad aUam deducendis et deportandis^ ac etiam pro sus- lenlacione domorum ipsorum comparatis iiicbU exigatur. Ne igitur temporum in processu in exactione et solucione ipsorum tributorum et nauigiorum inler tributarios, nautas, ac mercatores et questores differencie oriantur. ideo iuxta prescriptam limi- tacionem tales denarii per tributarios exigantur^ qnorum centenarius numerus facit vnom florenum auri^ aut valor denariorum eorundem declarato^ quod vbicnnque in principalibus et capitalibus tributis solucio facta fuerit, ibi in filialibus tributis nichU exigatur^ et e conuerso. et quod tributarii in possessionibus et terris alio- ram Nobilium neque tributa toUere, neque progredientes et proGciscentes cum rebus venaUbus quoquo modo impedire et infeslare audeant. Cum itaque ipsa moderacione seu limitacione facta et peracta, eam preattactorum Comitatuum No- biKbus in publicum videndam prebuissemus^ et coram eis legi et in omnibus ipsius particuUs^ clausuUs et articuUs exponi fecissemus, omnibus congma^ com- petens^ vtiUs et accomoda visa exstitit^ agnita et probata, quam in Utteras no- stras redigi et in scripto pro memoria et firmitate sempitema per nos sibi con- cedi, dari, accuratius oplamnt alque pelierunt; nos vero de huiusmodi eorundem 28* Digitized by LjOOQiC 220 vniuersoram Nobiliam tam placito^ qoam voiantate^ vt ipsa semper pro commoni bono in suo vigore permaneat, statuimus et sanximus^ ac aucloritate a dicto domino noslro Rege nobis attributa decreuimus^ vt quicunque Nobilium regni- colarom tributa habentium, hanc nostram disposicionem, ordinacionem^ limitacio- nem et moderacionem pro vniuersali commodo, et vtilitate^ iusticiaque commooi per nos modo premisso factas, superfluis, ineptis, illicitisque et iniustis tribalorQm exactionibas transgressi fuerint^ infringerint seu violauerint, et hoc contra tales vel talem attestacione veridica vicinorum et commetaneorum ac Nobilium com- provincialium legitime comprobari poterit, mox tales et taiis transgressores seu transgressor in perpetua amissione huiusmodi sui Iributi vel tribatorum sint vel sit conuicti seu conuictus, et eisdem, iuribusque tributorum eorum in evum pii- iiati ac destituti habeantur. In cuius rei testimonium presentes litteras nostras Ipsis Nobiiibus Begni Sclauonie et Comitatibus predictis duximus concedendas. Datum Crisii duodecimo die octauarum festi beati Georgii Martyris predictaram Anno Domini MiUesimo quadringentesimo octuagesimo primo. CLocus SigilU in exteriari facie appressi.') Orif . chaita in Archivo Regni Croitiae. Priv. If . 50. Anno 1481. 13. Julii. Budae. Mathias Rex incoiis Siavoniae jus salem vendendi tribuit. Nos MathiaS) Dei gracia Rex Hungarie, Bohemie etc, memorie commeD- damus tenore presencium significantes, quibus expedit vniuersis : Quod nos tom ad nonnuUorum supplicacionem Maiestali nostre pro parte et in personis fideliom nostrorum vniuersorum regnicolarum Regni nostri Sclauonie propterea factam, tum etenim pro commodo et vtilitate eorundem id ipsis graciose duximus ao- nuendum et concedendum^ vt iidem vniuersos illos sales^ quos ipsi de quibos- cunqae Cameris salium nostrorum, precio, vel alias qualitercunque gracia questos aut alia de causa leuauerint vel leuassent^ extra loca seu cursus Camerarom nostrarum, vbique libere vendicioni exponere valeant atque possint Imo ao- nuimus et concedimus presencium per vigorem. Quocirca vobis fidelibus nostris vniuersis et singulis Camerariis et Vicecamerariis predictorum salium no.strorum vbiuis in dicto Regno nostro Sclaubnie constitutis et existentibus, presendum noticiam habituris^ harum serie firmiter precipientes committimus et mandamos, quatenus prescriptos sales per dictos regnicolas nostros de ipsis Cameris no- stris leuatos, eisdem vbique libere et sine aliqua contradictione vendere et Digitized by LjOOQIC 221 yendicioni exponere permittere et permitli facere debeatis et teneamini; nec ipsos contra formam presentis nostre annuentie in personis, rebnsque et bonis eomm quibuscunque propter vendicionem huiusmodi salium impedire, turbare^ mo- leslare, seu quouis modo dampnificare presumatis gracie nostre sub obtentu. Presentibus perlectis exhibenti reslitutis, Datum Bude in festo Beate Margarethe Yirginis. Anno Domini Millesimo quadringentesimo octuagesimo primo. Regno- rum nostrorum Hungarie etc. Anno vigesimo quarto, Bohemie vero tredecimo. CSigillum Regium impressum ) In dextro inferiori margine: Ad Relationem Vrbani Electi Jauriensis, Thesaurarii. Orif . in Archiro Regni Crontiae. Priv. If. 52. Anno 1484. die 30. Augusli. Budae. Mathias Rex priora sua decreta de decimis Episcopatus Zagrabiensis hoc novo confirmat. Commissio propria Domini Regis. Malhias Dei gracia Rex Hungarie, Bohemie etc. Fideli nostro Magnifico Halhie Gereb de Wyngarth, Regnorum nostrorum Dalmacie^ Croacie el Sclauonie Bano, eiusque Vicebanis prefati Regni nostri Sclauonie salutem et graciam. Etsi superioribus annis factum dicacionis et soiucionis decimarum^ qualiter videlicet regnicole nostri Sclauonie de frugibus, bladis, vinis, milliis, hedis, porcis et aliis rebos decimari solitis, Reuerendo domino Osualdo Episcopo Ecclesie Zagrabien- sis successoribusque suis decimas annualim soluere deberent^ visis eotunc et examinatis antiquis iuribus et priuilegiis prefate Ecclesie Zagrabiensis, per diuos Reges Hungarie eidem Ecclesie exinde concessis^ vna cum Prelatis et Baroni- bus nostris^ ad hoc specialiter conuocatis, debito modo limitauerimus et senten- tialiter concluserimus^ provt in litteris nostris adiudicatoriis, exinde confectis, late continetur; oblati tamen fuerant cerli articuli per ipsos regnicolas nostros Maiestati nostre^ quibus querebantur^ ipsum dominum Episcopum^ sed et decima- tores eiusdem^ huiusmodi limitationes et decisiones nostras excessisse et ad am- pliorem solucionem faciendam eos coarctare^ propterea supplicabant nobis^ exinde Digitized by LjOOQIC 232 ipsis de remedio prouidere opportuno. Nos autem volentes et prefate Ecclesie commoditati et dictorum Regnicolflrum nostrorum quieti equo dispensacionis mo- deramine prouidere^ volumus igitur et fidelitati veslre h)irum serie firmissime committimus, ^liud in omnem euentam habere nolentes, quatenus habitis presen- tibus, prefatas decimas frugum, bladorum, vinorum^ milliorum^ aliarumque omnium rerum, decimari hactenus solitarum^ per prefatos decimatores annotati domini Osualdi Episcopi et successorum suorum^ iuxta moderacionem et limitacionem di- aorum Regum Hungariei) nostrorum sciiicet predecessorum, in priuilegiis eornn- dem contentam, et adiudicacionem nostram cum Prelatis et Baronibus Regni no- stri superioribus annis, imprimis in oppido nostro Crisiensi in Anno Domini Mil- lesimo quadringentesimo sexagesimo sexto^ et deinde Bude in Millesimo quadrin- gentesimo septuagesimo quarto^ superinde factam, semper temporibus debitis et congruis, videlicet fruges statim posl messem, vinum vero et millium post vin- demiam dicare^ dicatasque per ipsos regnicolas nostros ipsi domino Osualdo Episcopo et suis successoribus, ipsorumque decimatoribus infra terminum^ in ipsis litteris nostris declaratum, per omnia remedia opportuna et grauamina^ in talibns fieri solita, exoluere et reddi facere debeatis et teneamini. Qui quidem Regnicole, si huiusmodi decimas vsque terminum, in ipsis litteris nostris adiudicatoriis ex- pressum, soluere recusarent. vel eorum aliqui recusauerint^ extunc ipsos ad sol- uendum easdem iuxta tenorem et continencias earundem litterarum nostrarum adiudicatoriarum^ similiter per omnia onern et remedia opportuna compellere mo- dis omnibus debeatis ; volumus tamen et fidelitati vestre rursus committimus^ quod si forte prefatus dominus Episcopus aut eius decimatores contra huiusmodi no- stram adiudicacionem^ limitacionem et decisionem ipsos Regnicolas nostros ad aliquas superfluas aut maiores exactiones siue per censuras, siue aliter cogere et eompellere niterentur, eisdem regnicolis nostris assistere et eosdem in hac parte contra ipsum dominum Episcopum et suos dicatores defendere debeatis, atque decimas huiusmodi non aliter^ quam in dictis litteris nostris adiudicatoriis continetur, exigere permittatis, auctoritate nostra presentibus vobis in hac parte attributa, et iusticia mediante^ secus non factnri, presentibus perlectis^ exhibenti restitutis. Datum Bude feria sexta proxima post festum beati Bartholomei Apo- stoli Anno Domini Millesimo quadringentesimo octuagesimo quarto, Regnonim nostrorum Hungarie etc. Anno vigesimo septimo, Bohemie vero sexto decimo. iLocui SigilU Regii ii. inferiori margine appre$$i) Orif. cbarta in Archivo Regni Croitiie. Priv. N. 54. Digitized by Google 223 €LI. Amno 1490. In Castris prope villam Farkashyda, Diploma inaugurale Vladisiai Regis, Regno Croatiae se- paratiro daturo. Nos Wladislaas Dei gracia Hungarie Bohemieque Rex ac Marchio Ho* rauie etc. Recognoscimus et tenore presencium notum facimus, quibus expedit vniuersis : Quod cum his diebus superioribus Serenissimus Princeps condam do- minus Malhias Rex Hungarie et Bohemie etc. predecessor noster bone memorie ab hac luce absque heredis legilimi solacio decessisset^ Domini Prelati et Baro- nes, celerique Primores et vniuersi Incole Regni eiusdem^ ad quos scilicet ius eligendi novum Regem ex vetustissima Regni ipsius libertate et consuetudine deuolutum exstiterat, animaduertentes, se principe orbatos esse, nec posse commode et sine Regni graui detrimenlo diutius capite carere: Post plures tra- ctatus de nouo Rege eligendo et preficiendo inter se habilos^ oculos mentis ipsorum in nos conijecerunt et celeris omnibus principibus christianis, competito- ribus scilicet noslris^ qui videlicet Regnum ipsum similiter ambiebant, nos pre- tulerunt, sibique cum infrascriptis condicionibus^ pactis et articulis in Regem dominumque et principem elegerunt et solenniter pronunciauerunt. Ac tandem missis nobis obuiam de eorum medio nonnullis Prelatis et Baronibus in ipsum Regnum Hungarie feliciter coronandos introduxerunt. Quorum quidetn articuiorum primus est. Quod Regnum Hungarie cum ceteris Regnis ct prouinciis sibi sub- iectis, dominosque Prelatos et Barones^ omnes ecclesias ecclesiasticasque per- sonas^ ac Nobiles et ciuitates, nec non ceteros Incolas et Inhabitatores eiusdem Regni conseruabimus in antiquis Juribus^ Priuilegiis^ Immunitatibus, Libertatibus et Consuetudinibus approbatis^ in quibus scilicet per diuos quondam Reges conser- uati, quibusque gauisi et vsi fuerunt^ ita^ quod nullas prorsus Nouitates^ quem- admodum prefatus quondam dominus Mathias Rex fecerat, in eorundem detri- mentnm et oppressionem , ac contra huiuscemodi antiquas libertates ipsorum sub aliquo quesito colore introducamus^ introductas vero pef ipsum Serenissimmm condam dominum Mathiam Regem aboleamus^ contribucionem autem seu taxam vnius floreni nulla racione exigamus, sed antiquis iustis^ ordinariis et consuelis prouentibus regalibus conlenti esse debeamns^ item quod bona et alia quecunque Jura aliorum^ per prefatum condam dominum Mathiani Regem et Reginalem Ma- iestatem. ac etiam per alios quoscunque male et preter viam Juris occupata, visis et examinatis Juribus talium^ remittamns et faciamus etiam per alios remitti his, quorum exstiterunt. Iteni^ quod Coronam Regni de manibus domiuorum Prelatorum et Baronum nulla ex causa^ vel quesito colore^ nulla eliam industria Digitized by LjOOQIC 224 yel arte auferamas, sed pennittainas et patiamar. Quod iaxta veterem consue- tudinem ac libertatem ipsorum certi de eorum medio per ipsos vnanimiter ad hoc eligendi et deputandi illam teneant et conseruent. Quodque castrum Wysse- gradiense pro consecuacione ipsius Corone ab antiquo deputatum^ ad roanus ipso- rum consematorum eiusdem Corone dari et assignari faciamus. Item promittamus^ quod Morauiam, nec non Slesiam et Lusaciam vtrasque a Corona et Regno Hungarie non alienabimus^ sed infra tempus rederopcionis iuxta inscripciones el obligaciones alias in dieta Oloroucensi factas, ad ipsam Coronam Hungarie sem- per tenebimus^ et si nos forte absque herede legittimo decedere- contingeret, ita prouidebimus in uita^ quod etiam post obitum nostrum ab eadem Corona et Re- gno infra tempus redempcionis sub aliquo colore vel via non alienentur. Et in- super elaborabimus et eflFiciemus, quod sex ciuitates, iuxta pacta et disposicionem in predicta dieta factam^ instar illarum aliarum Prouinciarum se eidem Regno et Corone Hungarie inscribent et obligabunt^ et superinde litteras eorum dabunt et emanari facient^ iilasque ad domum Tbauemicaiem Corone Hungarie reponi et assignari faciamus ; si vero successu teropomni prefata dominia a Corona et Re- gno Hungarie per illos, quibus iuxta inscripciones et obligaciones superinde factas^ competit, redimerentur, extunc illam totam summam pecunie ad manus consematoraro Corone ad Wyssegrad penes Coronam pro Regni necessitate con- semandam assignemus, tandemque ad defensionem et vtilitatem Regni iuxla vo- luntatero et Consilium dominoraro Prelatoraro et Baronuro exponamus et conuer- tamus, et de ipsa pecunia preter voluntatero ac consiliuro et iiberaro expres- suroque consensum eomndem dominomro Prelatoraro et Baronuro nulia racione disponamus quidpiam vel agamus. Itero^ quod ex quo prefatus condaro doroinus Rex Austriam et nonnuUa castra et ciuitates in Stiria^ Carintbia et Carniolia thesauro Regni Hungarie acquisiuit et obtinuit, ob hoc promittamus et nos obli- gerous^ quod Austriam ipsam et cetera loca Cesaree Maiestati aut Serenissimo domino Roroanomm Regi vel eorum heredibus absque speciali et expresso con- sensu et libera voluntate doroinomro Prelatomro et Baronuro nunquam restitua- mus^ sed teneamus ad Coronam Hungarie defendamusque et tueamur contra pre- fatas Maiestates^ Ujec aliqua mundi via ab Hungaria alienemus. Item quod cum dictis Maiestatibus absque consilio^ consensu et libera expressaque voluntate eomndero dominoram Prelatorum et Baronum superinde non concorderous^ et si forte conlingeret, quod de eorum voluntate^ consiHo et annuencia concordia se- queretur, id totum^ quod ex huiuscemodi concordia nostra veniret et cederet» si id teira aut dominiuro aliquod fieret^ perpetuo ad Hungariam et eius Coronam annectamus, applicemus et inscribarous^ si vero parata seu nuroerata pecunia fieret^ illam totam sumroam ad roanus conseraatoraro Corone ad Wyssegrad pe- nes Coronam pro Regni necessitate conseruandam, assignerous^ tanderoque ad defensionem et vtililatem Regni eiusdem iuxta voluntatem et consiliuro eorandem dominoram Prelatorum et Baronum exponamus et conuertamus^ de ipsa auteai pecunia preter voluntatem et consilium^ ac liberam et expressum consensum eorundem dominorum Prelatoram et Baronum aliter nulla racione disponamus. Item quod pro maiori parte in Hungaria maneamus^ ut comroodius faciliusque Regni necessitatibus consulere et prouidere possimus ; cum autem causa requirente exire voluerimus, Regnum illud bono (in) ordine atque disposicione relinqua- mus vsque ad felicem noslrum reditum. Item quod duro in Hungaria manebirous Digitized by Google m (>>Bsiliario8, CoBcdliirios^ 11^ Cobiciihiios , Dftj^fenim, Piiic«fmmv GomHM Camaranim et gmeraliter omnea offldales maiores et minores Huiiga^ ro8 teneamas et habeamns. Kem qnando de rebns et negociis Regni Hnngarie aut partium sibi snbiectamm agetnr, non cmn alqs, preterqnam cnm Hungarui Coasiliariis tractemns et cocisnltemus, et alios forenses aliasqne nationes ad taleia coDsnltationem^ taleque consilinm non admittamns. Itein qnod beneficia ecde- siastica, presertim vero Archiepiscopatns ^ Episcopatns^ AU^atias, PrepositiuraB^ ceterasqne Prelatnras nonnisi Hungaris, vel qui snnt Corone ab antiqno subiecti^ alisqne expresso consensu et libera ac spontanea Tolnntate dominorum Prelato- nun et Baronum^ Regnique Consiliaromm conferre valeamus, conferamus autem personis probitate ac virtutibus benemeritis. Item quod Wayuodam Transylna- niensen^ et Comitatum Sicnlomm et Themesiensem, Posoniensem, preterea Ba- aatQm Sclanonie^ Dalmacie et Croacie^ nec non Zewriniensem, Nandor Albensem et de JaycKa, aliaque loca et castara finitima^ nec non cinitates Regales, non aliis preterquam Htngaris pro officiolatu dare et conferre valeamus, bene tamen me« ritis. Item possessiones et inra possessionaria non forensibus^ sed benemeritis iacoiis, tamen Regni et Corone Hungarie subiectis^ iuxta eoram merita et obsie^ qaia eonferamus. Item^ quod in celd>rationibus octauarum indices Regni Hn&- garie ordinarii personaUter intersint, nisi ex causa legitima in ardnis negodis Regni ptepediti fuerint) vel alter illomm fnerit ; ipsi antem et eomm Vicesgerentes et Coassessores Hberam^ plenam et omnimodam habeant facultatem omnibus can- sifltibus maioribQS et minoribus cuinscunque status et condic^onis seu dignitatis existant, absque omni timore memm et sinceram^ iuxta Regni antiquam et appro?- batam consuetndinem^ iusticiam ministrandi, et quod neminem Jndicom compella*- mus vel astringamns in fauorem alicuius consuetudines, communem obsemanciam ic iuris ordinem immutare seu perturbare^ vel provt in nouo decreto fnerit ex- pressom. Item, quod ad simplicem querelam vel sinistram suggestionem neminem Regnicolamm nostrorum cuiuscunque status sen condicionis existat^ in persona^ possessionibus seu quibuscunque rebus aliquomodo^ preter viam iuris et parlibus non anditis, impediamus. Item, quod neque motu proprio, neque ad qnornmcun- que delacionem vel querelam contra quempiam Regnicolamm nostrorum^ cuius- conqne stalus sen dignitatis sit, aliquam occasionem nocendi^ sine in personis, siae in rebus concipiamos vel exquiramus. Item, qnod moneta presens ad tem- pos non mutetar, quando vero mutari deberet, hoc fiat cum consUio Prelato- nua et Baronnm^ et non aliter. Item quod qnicquid domini Prelati et Barones cun ceteris incolis Regni Hungarie pari voto ac commnni deliberacione pro libertate et tranquiUa quiete atque consemacione eiusdem Regni vsqne tempus Corooacionis conceperint, conscripserint et concluserint, more ab antiquo con- saeto et semper obsemato, qnod Regni decretnm appeUalur, teneamar Utteris elicacibns acceptare, confirmare, roborare, ratificare et approbare ; qnemadmodum ^ Reges Predecessores nostri^ ex laudabiU et approbata consuetudine Regni semper fecemnt, quodque semper obsememus et per omnes aUos obsemari fa- ciannis. Item, ex quo Domini Prelati et Barones vrgentibns ardnis necessitatibus Regni pro solucione stipendiariomm prefati condam domini Mathie Regis^ qui in Stesia fuerant^ coacti sunt notabUem snmmam florenomm conqnirere^ vt Regnum ipsam integmm et iUesum nobis manutenere et assignare possint, et proinde certa loca et certos prouentns Regales nonnuUis personis, qne summam illamm pecn- (Pttf L Privfl. et Libert) 29 . ^^^^1^ Digitized by VjOOQIC rfartm mcitiMiriHii iBSoripseriaii et hiip^[itoniMrail, VsfM l6mfM reiemfams^ et iiidttper pro preteritfd imiiieKi prefttomfli stipendiarionEuii' iiifra certam tempiis fbtarmn^ mrffos certa amntaui pemuiiarum perwioi debebit. Qiiamobrem optant kdem dentfni Prelati et Barooea, ac totnm Regnmn, vt ilos prefatam redempcio- Mm leeomm et proneaiaam impignoratomm, ac etiam dictam fotnram sammam pecoiriariim dictis stipendiariis persolnendam^ cnm omiiibns pactis<» condicionibns^ oUigamiBfliasqne edimc factis et secntis in hos redpiamns et assompmamas^ ipsosqne Prelatos et Barones, ac totnm Regnam ab boiamodi solacionibns et pactis exonerare et snblenare dignaremnr. Nos itaqne Vladislaas Rex prefatos eonsiderantes singularem illam denoeionem et affectionem prefatoram dominoram Prelatoram et Baronam, ceteroramqoe Regnicolaram, qnam erga nos in einsce* modi electione babnerant Volentes eisdem aliqnalem gratitadinem nostram osten- dere et alioqain animadnertentes premissam ipsoram ordinacionem ac ddiliera- cionem instam et bonestam esse^ prainsertos articnlos et omnia in eisdem con- lenta landauimns^ approbanimns el ratificaaimns^ laadamiisqne^ accejrtamns^ appro- liamas et ratificamas^ promittimasqae in verbo nostro Regio ac fide nostra Gbri- tAiana mediante et sub bonore nostro: qnod eosdem articalos in omnibns eoram daosalis et panctis, semper inuiolabifiter et absque omni hnmntacione obseraa- bimus, et tam per Reginalem Maiestatem^ quam omnes alios nobis snbiectos simili modo faciemus obsefuariv barum nostraram^ qoSias sigiOum nostarain esl appensum, vigore et testimonio litteraram mediante. Datnm in castris exercitas nostri prope villam Farkasbyda Sabbato proximo ante festum ad vincula sancti Petri Apostoli Anno Domini Millesimo quadringeiilesimo nonagesimo^ Regaeram nostroram Hungarie etc. Anno primo, Bobemie vero dedmo nono. iSigiUum Regium pemdems.) Orig. «mbr. iB Archlvo Regni Croatiie. Pfiv: Ifr. 63; Digitized by Google m ClilL Amhq i491. die 16 Apriiis. B»dae. Vladislaus Bex omnes Regni Slavoniae possessionatos ho- miDes de pace curo suis adversariis inita edocet, unaqoe eosdem rogat, ne tfb ob.edientia et a devotione erga iilum alio flecti et moYeri se perroittant Commisiio propria Domini Regis. Wladislaus. Dei gracia Rex Hungarie et Bohemie etc. Fidelibus nostris Magnificis^ figregiis, Nobilibos et alterius cuiusuis status et condicionis posses- sioDstb hominibos Regni nostri Sclauonie salutem et graciam. Credimus ad «ifes vestras vel cummuni ipsa fama iam diu perueuisse. Qualiter miserum hoc Begnum partim ab externis^ partim a domesticis hostibns iam vndiqne vsque in diem hodiernum vexatum direptumque sit^ et qualibus hostilitatibus refertunH sinal in quo pericnio vsque in diem presentem positum. Sane insuper cognouimns^ qnot miseras et cmdeles vexaciones, quanta denique incendia^ spolia et dampna ab hostibiis vos quoque misere suscepistis. et quibus adhuc diripiamini quo- tMie incendiis ac rapinis. Cui rei hactenus certe omni via et modo occurris- seoias^ nec a rabie illorum hostium tam crudeliter vos diripi passi fuissemus^ nin ab Ulastrissimo domino Alberto Duce^ fratre nostro charissimo, preter omnem opinionem et exspectacionem nostram impedimentum habuissemus^ contra quem prins nobis multis ex causis procedendum resistendumque fuit. Sed sciatis^ provt alioquin vos iam vel rumore nuncio dudum credimus intellexissei, quod nos tam oini ipso domino Alberto Duce^ quam etiom cum Maiestate domini Genitoris aostri Regis Polonie pacem perpetuam pepigimus et partes illas snperiores. ab illa hostilitate^ cum Dei auxillo, eliberauimus. atque insuper inter hec tria Re- gaa^ videlicet Hungariam^ Bohemiam et Poloniam^ foedus eternum percussimus et sempitemam confederacionem fecimos. Quibus rebus eSicitur^ vt iam pro anxilio facilius vobis quoque et ceteris partibus Regni snccurrere deinceps po- terimus. Nam prefata Haiestas domini genitoris nostri tum ex vi huiusmodi foederis et obligacioniSi) tum vero aliis multis bonis ex causis nobis et huic Re- (rno contra quosuis hostes semper in posterum necessaria auxilia mittere de- bdut: sicque unde prius oppugnatores habebamus, iam inde auxiliatores et de- {ensores habebiums. Sitis itaque boni et constantis animi, nec ob presentes ca- lamitateSi, quas assidno pati vos intelligimus^ a nostra obediencia et a deuAcione haios Sacre Corone, ad suggestionem et sinistram exhortacionem aliquomna, qui ▼01 siimnlaBt^ alio flecti et moueri debeatis.. alque vos seduci permittatis; sed qaeMidmodum diuis condam Regibus, noslris scilicet Predecessoribus, vos et 29» , Digitized by VjOOQIC I»88 niaiores vestri debitam semper fidem ciim omni integritate instar aliomm bromm buius Regni constantissime obsemastis, ita nobis qnoqne et Sacre hnic Corone solido et firmo animo obseraare velitis; et quamnis, vt inlelligimas^ a nostm obediencia et vetusta Ula vestra fide nonnnlli vos auertere auocareqae conentur, tamen rogamus vos et requirimus magnopere, ut talibus seducloribus et susurronibus faciles aures non prebeatis^ facile etiam fidem maiomm vestro- rum^ ad vos iure successionis deuohitam, aliqub neuo siue macula coinquinari non paciamini. Nos siquidem habemus certe non mediocrem racionem periculo- rum vestromm et susceptomm dampnomm, et profecto Dei munere de necessa* riis auxiliis iamiam prouidebimus, nec amplius ab illis hostibus vexari vos pa- tiemur. Quod si vos in priori erga nos fide velle in postemm persistere co- gnoscemus, omni certe nostra gracia et fauore, omni etiam nostra munificencia erga vnumquemque vestrum nacta opportnnitate certe recognoscere studebimus. Et in hoc pro honore^ fideque vestra. et maioram vestroram, atque etiam animi vestri integritate rogamus et requirimus, item et hortamur, aliud non faciatis. Datum Bude feria sexta proxima ante festum Beati Georgii Hartiris. Anno Do- mini Millesimo quadringentesimo nonagesimo primo^ Begnoram nostroram Anno Hungarie drc. primo^ Bohemie vero vigesimo. (SigillMm Regium appreuum,) Orig. carth. in Archivo Regni Croatiae. Prir. N. 65. ciiiir Anno 1494. die 14. Noeembris. Budae. Vladisiaus Rex Ladisiao de Kanisa, Regni Daimatiae, Croa- tiae et Slavoniae Bano, mandat, ne Regni Siavoniae No- biles ad militandum extra limites Regni adBtringat Commit$io propria Domini Regi$. Wladislaus Dei gracia Rex Hungariei et Bohemie etc. Fideli nostro Ha- gnifico Ladislao de Kanysa^ Regnoram nostroram Dalmacie^ Croacie et Sclanonie Bano, salutem el graciam. Venerant ad Maiestatem nostram fideles nostri Egre- gii Georgius de Zenche et alter Georgius Capithanfy de Desnycze, cum Utteris ^ intimatis fidelium nostroram Vniuersitatis NobiUum illius Regni nostri Sda- uonie, Maiestati nostre conquesti sunt nomine Regnicolarum nostreram in hunc modum : Qualiter vos ipsos Regnicolas nostros contra disposicionem et ordina- Digitized by LjOOQIC do&em Prelatomm et Barontim Regni nostii de singnlis viginti Jobagionibns, tociens qoociens opns fieret et per vos requirentur, ad exercitnandnm vel ad Croaciam, ant quo necessitas postnlaret^ compelleretis; qui etsi ad exercituandnm et ad resistendnin inimicis ijasjita morem et consuetudiiiem illius Regni nostri im- pigri fierent^ maiorem tamen partem itlins Regni nostri certi Dbmini Prelati et Barones et podores Nobilium possiderent, sine quorum auxilio ipsi Nobiles pa- mm tuteile sine defensionis ipsi Regno nostro facer6 pbssent. Vnde supplicarunt Vaiestati nostre iidem Nobiles^ vt communem hninsmodi Regni necessitatem com- wni omnium auxilio propulsari facere . dignaremur. Et quia nos ipsos RegQir colas nostros preter antiquam consnetudinem nouo et inusitato genere exerci- taadonis impedire nolnmus^ volumus propterea et fidelitati vestre serie presen- dom firmiter mandamus, vt ipsos Nobiles inusitatis exercituacionibns extra limi- tes et terminos illius Regni nostri non compellatis. In extrema tamen necessi- tate et periculo Regni nostri enitando^ primnm Domini Prelati et Barones Regni nostri, ibidem bona et possessiones habentes, auxilia gentium penes vos de- pntare, tandem vero vniuersitas Regnicolarum ipsorum inxta ordinacionem snper- inde factam homines ipsorum eo^ quo necessitas postulauerit^ preterea pro Regni defensione mittere debeat. Volumns preterea^ vt octanas festi beati Georgii Martiris proxime alfuturi fadntis in illo Regno nostro Sclanonie celebrari, et que ibidem iudicialiter terminata fuerint^ absque cuiusuis fauore exequi faciatis. Pro- rogacionem tamen Regnicolis nostris penes Maiestatem nostram occupatis^ et simul confinia Regnorum nostromm et Castrorum finitimorum tutelam obseruan- tibos, iuxta formam decreti faciatis obseruari. Qaia vero fidelem nostmm Egre- gium Magistmm Petmm de Gudowcz^ Viceprothonotarium illius Regni Sclanoniei» pro veteri consuetudine eiusdem Regni nostri ab onere exercituacionis exemptum fuisse accepimus: ideo volumus^ vt si consvetndo huiusmodi ita exigerit, ipsum ab huiusmodi exercituacione exemptum et supportatum habere relinquereque de- beatis. Secus non facturi Presentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Bode feria tercia proxima ante festum beati Gregorii Pape. Anno Domini Mille- simo quadringentesimo nonagesimo quarto. Regnomm nostromm Hungarie drc. anno quarto^ Bohemie vero vigesimo quarto. iLocuM SigilH Regii appresti) Ofif . ctrth. ia ArdiiYO Regni CroiUte. Prir. R. 67. Digitized by Google CMjWV. Afmo H95. tmter oetatM Re$mTeciioni$ Dommu^ CHtii. Joannes CorviDus, Lipthoviie Dux, Regnorumque Daima- ttae^ Groatipe et Slavoniae Banus, nobilem Hungaram Johannem Gyulay, SS. et 00. Regni Siavoniae conaentien- tibus, salvo jure Regni, Yice-Banum nominaL Nos Johamies Cominns Oppauie et Liptbouie Dux^ ac Regnoram Dal- macie^ Croacie^ Sclauonieque Banus &c. Memorie commendamas per preseates: Qttod licet in pr^dlcto Regno Sclauonie seroper et ab antiquo consuetudo per Banos prb tempore constitutos obseruata fuisset: Quod Bani eorum oficiani Vicebanatus aliis personis dare et conferre non potuissent nisi pocioribas Nobi-> libus^ familiaribus scilicet eorum, in eodem Regno Sclauonie possessiones et bona hatientibus; tamen nunc iidem Nobiles Regni Sclau^e, tum quia condam Sere-* nlssimus Princeps Dominus Matbias Rex iSrc. laudande memorie dominus genitor noster, ipsos in eorum libertatibns graciose fouisset et tenuisset; tum etiam ex eo^ quod nos Almanos, qui proxime sedaUs disturbiorum temporibus in hoc Re- gno Sclauonie mulla castra, castella et fortalicia obtinuerant» de eisdemque diaerst spolia^) dampna^ incendia et alias hostiles enormitates exercebanU nostris propriis sumptibus et expensis cum bombardis et aliis ingeniis non absque notabili nece et effusione sanguinis familiarium nostrorum ab eisdem Almanis obtinnimas. et illis, quorum fuerunt) restituimus. Ob qae iidem Nobiles, non volentes esse im- memores graciosis beneficiis eiusdem quondam domini nostri Regis atque nostris^ Egregium Johannem Gyulay in eorum Vicebanum ad peticionem nostram susce- feirtmt et assumpserunt Nos autem pollicemur et promittimus eisdem Nobilibas presencium per tenorem*, vt si idem Jobannes Gyulay in conseruacione et ga- bemacione huiusmodi Officii Banalis contra eoram libertatem el lusticiam aliqua dampna vel iniurias cuicunque ex ipsis fecerit*, aut homines sui intulerint) quod nos quemlibet eorum de huiusmodi dampnis et iniuriis contentare volurous et teneamur, quodque idem Vicebanus, Vicecomites, Notabiles ex Nobilibus eiusdem Regni Sclauonie et non extranels constiluere debeat et teneatur. Ybi aatem oflicium dicti Vicebanalus nos ab eodem Johanne Gyulay auferre contigeriU vel autem idem sponte nobis resignauertt^ extunc in posterum non alium^ qaam ex poeioribus Nol)ilibus huius Regni Sclauonie) familiarium scUicet nostrormn^ in Vicebanum preficere et constituere valeamus et teneamur. In cuius testiroonium presentes liUeras nostras eisdem Nobilibus Regni duximus concedendas. Datom Crisii inter oclauas Resurrectionis Domini. Anno eiusdem Millesimo quadringeo* tesimo nonagesimo quinto. {Sigilium Johannis Coreini, im rubra cera, appreavm). Orig. cartli. io Arrhivo Regni Croatiae. PriT. R. 69. Digitized by Google ati I Anmo 1496. die 4. Deeembri$. Bmdae. [ MaDdattt^, a Vladislao Reige Regni Slavoniae Triceiiflia- toribua datUBi, iit a novo, contra antiquas libertatea et eonavetudines Regni ejuadem induclo exactioniini .fluido, abstineani Commissio propria Domini Regis. Wladislaas Dei graoia Rex Hoogarie et Bohemie ftc. Fideli nostro Egregio Benedicto de Wemer Tricesimatori Regni nostri Sclauome salatem et gracianL Ex qaerimonia 8iniaJl et sopplicacione fidelium aostrorum Vniuersitaiis MobilioBi einsden) Regrni nostri Sclauonie accepimus npn sioe displicencia. Oua- ller vos Tricesimas nostras non in locis alias consueiis^ neque eo modo, prout ab aatiqno solitttm fuit, reeipere et exigere incepissetis, sed passim in ipso Re- gao deambolaretis^ et vbicunque pecora eorundem Regnicolarum in medio Regai iaaMiretis, mox eadem nomine nostro occupare^ et ab eisdem alienare consueli essatis^ veiletisque ab eisdem Regnicolis Tricesimas, quod nunquam antea fuisset eonsnetnm^ extorquere. Nos autem vt intelligatis^ predictum Regnnm nostrum, et eosdem Regnieolas nuilo modo volumus per vos contra ipsorum antiquas liber- btes et consuetudines, neque com exactione huiusmodi Tricesimarum. neque aliter impediri. Ideo mandamus iidelitati vestre firmiter, vt a modo deinceps ab huius- inodi nouitatibus et exactione ipsarum omnibus modis se abstineatis^ de illisqne peeoribus^ qoe ad propriom vsum eorundem Regnicolarum^, aut alterius ipsomm coennudar^ aliquas Tricesimas exigere et extorquere nuUo modo presnmatis. finnipna aatem hactenns per vos illata eisdem omnibus modis rectificare debeatis^ et aUnd faeere non presamatis. Presentibus perlectis exhibenti restiUitis. Datom Bnde feria seennda proxima ante festom beati Nicolai Episoopi et Confessoris Anno Domitti Hillesimo quadringentesimo nonagesimo sexto. (SigiU$m^ Regimm appressum.) Otig. cHlh. in ArcUvo adfai CroirtiM». PriT. N. 71. Digitized by Google 232 i496. 4. Decembrii. Budae. Yladislaus Rex antiquam iegem etcbnsYetiidinemRegDt Slavoniae, qua ejusdem Regn! Banus suos Vioebanos so- lummodo e greroio possessionatorum Inco(arum eligere poterat, confirmat» Cowmii$io prapria Domini Regis. Wladislaus Dei gracia Rex Hongarie et Bohemie elo. Fideli nostro IHustri Johanni Coraiao, Oppauie et Lipthonie Dnci, ac Regni nostri Sclaaonie Bano te. salntem et graciam. Expositun exstitit Maiestati nostre pro parle, et in personis lidelium nostroram Vniaersitatis Nobiliam Regni nostri Sclauonie. Qaod, qaamiiis ipsi ab antiqao hanc habaerint priaatam legem et consnetadinem^ vt Vicebani semper in ipsoram medio<^ de pocioribas et antiqaioribas Nobilibas per Banos nostros pro tempore constitatos electi faerint) et non extemi qaalescunqae, ant noaiter nobilitati. Tamen his aliqaot annis preteritis hoiusmodi ipsoram antiqQa consaetado aliqaaliter exorbitasset Quod cederet in oppressionem et iniariafli eorandem non mediocrem. Qaia autem nos ipsam Regnum nostram Sclaoooie et ^iasdem incohs omnino in antiquis sais iaribas et libertatibas intendimas et vohjmas conseraa^. Ideo fidelitati yestre haram serie mandamas trmiterv vt a modp deinceps dictam vhidersitatem Nobilium in eoram predictis antiquis consue- tudinflras et iuribas conseraetis^ Vicebanos tales in medio eorandenEi^ qai siat modo premisso de pocioribas Nobilibus et antiquiori familia in ipso Regno nostro Sclauonie eligendo. Et hoc volnmus letiam per fntaros Banos eiusdem Regni nostri suo modo obseraari. Secus non facturi. Presentibiis p^lectis exhibeDti restitutis. Datam Bude feria secunda proxima ante festam Beati Nicolai Episcopi ^t Confessoris. Anno Domini Millesimo quadringentesimo nonagesimo sexto. (Sigillum Regium appressum') Orig. ctrth. m Archiyo Refni Crovtiae. PriY. 19. 73. Digitized by Google Anno 1496. 4. DeeembH$. Budae. ..) Ylidislaas Rex Regno Slavoniae jua appellationia ad Ta«» bulam Banalem confirmaL ComwMiio propria Domim Regk. No8 Wladialaus dei gracia Rex Hangarie et Bohemie d^c. Hemorie com-» aeBdamna tenore presencinm aignificantes, . qaibns expedit vninersis : Qaod pro parte et in personls fidelium nostromm Vnioersitatis Nobiliom Regni nostri SclaN^ Qonie, nostre Maiestati expositnm exstitit cnm quereia. Qnod qnamuis antiqna libertatis et landabilis consnetudinis ipsorum prerogatiua reqnirente^ omnes cause ipsorom ]Nro quocunque facto yel negocio inter sese pro tempore mote vel sus- cftate, primum in presencia Bani einsdem Regni tractiri et adiudicari^ et deliinc pars litigancinm non contenta^ in Curiam nostram Regiam per yiam appellacionis Boam causam deducere^ sed et de ipsa Curia nostra iudicium^ et sentenciaa ipaiBs Bani nostri infirmatam aut confirmatam^ rursus ad eundem Banum pro executione semper reducere debuerit et debeaL Tamen nunc plurimi eissent Nobiles in medio ipsorum Regnicolarum nostrorum bona et possessiones haben*^ tes, qui non curata huiusmodi libertate^ et consuetudine eorundem^ quo facilins partem aduersam in suis iuribus turbare, suasque causas etiam sinistras pro^ fflcmere in oppressionem partis aduerse possint, statim a principio cause suoi aduersarios in Curiam nostram euocare^ et hic obtenta pro se sentailia^ eandem aoD ad Banum pro execucione referre, sed sub qaadam tacitumitate aliis viis et modis exquisitis^ exequi facere incepissent, in preiudicium premisse libertatis ^as Regni nostri^ et oppressionem eorundem Regnicolarum nostrorum manife^ atam. Nos igitur intellecta huiusmodi querimonia, sed etaccepta superinde sup«* pKcadone eorundem Regnicolarum nostroram, nolentes ipsos per cuiuspunque astatam calumpniam in suis antiquis libertatibus et consuetudinibns perturbari, aed eosdem pro debito regiminis nostri in snis iuribus conseruare. Omnes tales eaosas^ euocadoneft) adindicaciones^ sentencias, processusque earundem ^ que coBlra prescriptam libertatrai et consuetudinrai, extra ordinem snperins narratnm por quoseunque ha^nus factas et reportatas, de consilio dominorum Prelatorom et Baronnm nostromm auctoritate nostra Regia duximus reuocandas, cassandas^ «t anuyandas, imo reuocamuS) cassamus ac nnllins vigoris esse declaramus. Von * fentes lidiilominus et deeementes, vt a modo deinceps premissus ordo consue- ladiaarias in medio eorandem Regnicolamm nosbromm in processu iudiciario aemper et imperpetuum inuiolabiliter obseraetur. Quod si per quempfam allqM teaeritate aut astwia fieret «t attentaretur contrarium, id ex nunc premissa moU atra Regia anctmritate in irritum reuocamns. flarum nostraram vigora et tesltW Mnio litleraram mediante. Datw Bode feria seeanda proxima ante ieS{ia| m beati Nicolai Episcopi et Confessoria. Anno Domini MiUeaimo qnadringentesimo nonagesimo sexto. Regnorom nostrornm HQngarie etc. Anno aeptimo, Bohemie yero yigesimo sexto. (Sigillmm Regium in imferiori wMrgime appreesum:) OrifiBalit membr. ia ArcluTO B6gid iin^tike^ Pthr. If/74. • • V: \ I .- . cxTm. Anno 1496. 8. DecembrU. ^udae. Vladiflaus Rex Regno Slavoniae nora araa et sigiNni» confert t ■ * ' . . . ... Commiisio propria Domini Regis, Wladislans^ Dei gracia Hungarie, Bohemie, Dahnade) Croacie^ Rame, Ser«* flie^ GaUicie^ Lodomerie^ Comanie, Bulgarie^ Rex^ nec non Slesie el Lueem^ bvgenaia Dnx^ Harchioqne Horauie et Lusacie &c. Ad pelrpetaam rei memoiiami deoel Regiam Maieatatem instis et congruis precibus condescendere snbditoron^ et ifsds subditos de plenitudine gracie sue continuis honoribus afiicere^ vt dum no snbieeli iominio<^ suaue iugum se portare senseriit, forcias accmdantnr ad obseromida suscepte debiteque fidelitatis exercitia. Tunc enim subditi in ▼irtule kkmtur iMmi presidentis^ cum eos non in antiquis sohinmiodo legibus et consue* tndinibns suis studiose fouet et consemat^ sed insnper nonia extoUit hoMribiis, tt Regalis magnifieeicie adomat donatiuis. Proinde ad vnniersoruro notieiam ha-* rttn serie yolnniiis peruenire. Quod cum bis diebus in hae cinitate nostra Bu^ delisi, vna eum nonnnlUs dominis Prelatis et Baronibns Regni nostri foissraMis MMlitiiti; fideles nostri Nobiles ei Egregii BemakittS de ThwrocB, Geoi^us Ct<- fitanfly de Desnyesa^ ac Nicolaus Woikfy de Weykowcz, nomine^ et in perioaa Yninersitatis Nobilinm Regni noatri Schiuome^ nostre Maieslatis aocedenlies a eotiipeelmBy exponwe enraneranL Quod qnamais ilhid Regnum aostnan Scbe nome ab amiquo habnerit pro armoram insigni Ynum Mardurem et bys aroiis wmfsfb in presmciaram semper ysiMi fuerit^ et eiwdeni Vninerailas vainersaliier vaa exntiterit^ tamen prapler eertas ea«sas el racioMs cnperettt Jdem RegnieoK boe ttrmOTum insigne per noslram Maiealatem reMnari, et sibi de nono ad pet^ peMam aMmoriam ranonatafli cettdoMri. Nos igitnf^ qni preiatnm Regnora Mitrtiai Sdanonie et eiosdefli RegnieiJM^ nchilominos^ qaam alia Regaa el donynia ae-* ilDtt et eonmdem incoias cnpittMis, mb solnm it antiqnii ieg^ttii) iuribus.etceiH MiHidinibi«i i«ii ooMeraare, sed eliam maioribM bonoram titnlb de B#g«a nor ilm ptottideMia et libertite deeerare. Nam Regnnm Imic inbsp d«o (kunijia, vt- Msaet Sawm et DrawM eonetiWttm, oonira el adnersni ThnrMa* ChriHittnitalia fmrpttteoi hoslM el inimiMt aihi fMaaui Iqm .Mneoi^ ooiriinntt botttt exereat, Digitized by CjOO^IC €t Ua se armis tntatQr et conseniat) vt vix eam Regrionem Thorcas vnqaam in- greditor^ qnin accepta granissima clade et calamitate ex eodem Regno nostro recedat. Qaapropter non immerito hoc ipsam Regnam nostnim ynum precipnam scolom, vel potins antemarale huius Regni nostri Hnngarie appellaaerimas^ vt itaqae hoc ipsum Regnnm nostrum Sjl^iioiile^ atque Vniuersitas fidelium nostro- rom in eodem constilnta^ nostram Regiam manificenciam persenciat et experiatnr liberalem, hec arma. videlicet in vno scuto triangnlari^ duo fiumina superius de- nominata^ per' triinsaer^uin dhr^c^e deptctavln^eortimqQe medio saj^efrsficio, campo scibcel penilus rubicundo^ predictum mardurem^ antiquum eorum insigne^ coloris niitiirali^ pl fxpvj^r 7fHqi\i. AU^oii^ ,dap campi. eipadeiq fcpii^ doas ^ partes ^x.te7 fioreV' prectiptoWm fluminum oc^bpantes/simt peiiitus qolore depicti celestinpi> in (jttDi^m' jg^perioii tniMn^s^elA^ heOicas exercitaciones cohtinaas^^ ii ^iiibiis jpyrirfatnm HegmmrnostnmKdaubnia et einsde^ iKoki adnersam {^«-e» dictos Thurcos continueagitaptar, Sidus JMartiis yaluimns appellare. Preterea snpra 8catom galeam vnam in vero colore, propriaque ^gura, variis floribus veluti Teato agitatis^ vniuersum gyrum eiusdem galee atque scuti, totamque armoram descriptioiieiii pokhra ittuersitaw ambientibus^ prout hec in principio sev capite presenciam litterarum nqstrarum figurata sunt, et distinclius expressata;^ animo ddiberatb^ et ex certa nostra sciencia^y ac de eonsilio pre^ictorum dominoram Prrfatoram et Raronam kiostrorom^ plenitadineque potestatis nostre Regie<^ eklenf KegBo nostro Sclauohie, Vniaersitatiqne Nobiliam eiusdem doximas danda el eonferencki. Ammentes eisdem, et concedentes^ vt ipsi amodo deinceps in perpe^ Imun, fais armis in Randeriis snis et aliis quibusuis rebas et exerciciis milititli-^ \m^ Yninersitatem iOins Regni nostri concementibns^ froantur et vtantur, «tqiw^ tt fidem pablice vtilitati soe caadas et prooidencias consalere possint, eisdem annis in sigillo per impressionem cere rabree, qnantum in litteris et epistolis mis^ sflftos omnibus in rebus nomine Vniaersitatis sue vti, firai et gaodere possint ef Taleant De talismodl igitur singularis et specialis nostre gracie imtidoto merit6 ezollent, et tanto ampliori studio ad honorem Regie Maiestatis ipsorom de ceterry solidetar intencio^ qaanto se ipsos largiori fauore Regio preuentos esse coiispi^ eiBnt et mnnere graciarum. In cnios rei memoriam^ firmitatemque perpetnani presotes litteras nostras pendentis et authentici dopplicis Sigilli nostri, qoovt RiBx Hongarie vtimu^ consignatas, eidem Regno nostro Sclanonie^ RegnicoIan]m«-^ ^e einaden Yninersitati duxinras concedendas. Datum per manns Renerendi iii Ckristo Patris domini Thome Episcopi Ecclesie Agriensis^ aule nostre suimni et secretarH Gancellarii et fidelis nostri dilecti. Rodae predicta in festo Concepdonis kealissirae HBrie Virginis. Anno Domini Millesimo quadri;]gentesimo noiiage- flino sexto^ Regnorom nostroram Hangarie etc. Anno septimo, Rohemie vero tigesimo sexto. iSigiltnm Regium dupplex in zona rubri coloris pendtm$0 bi AnAhv Aegil Gtoirtiae. f^. Ifr TO. gff^byGoOgle Amo 1498. h FigOia ftM $. Corporii CktML Bmdae. VladUlaofl Rex antiquam consvetudinem Regni Slavoniae^ ut Prothonotarins Regni tempore depoaitionii ab officio enjaalibet Bani ejuidem Sigillnm in medlum SS. dt 00. afferre teneatur, confirmat. CSfNMPiMfto jprapria llMitM Jl^^ Wladislaus, Dei gracia Rex Hangarie et Bohemie d^c Fidelibua noslrif Vninersis et singulis Nobilibus et alterioa. cniasnis stataa et condicionis posses- iionatia hominibns Regni nostri Sdanonie aalalem et graciam. Ex qaerelis et aapplicadonibus nancioram vestroram, nominibas et in personis Vniaersitatis ve- itre nobis porrectis intelleximas, qaaliter vos a diatamis temporibas introdocta et vsqae ad hec tempora obseraata consaetadine, et qmdem tali semper vsi faissetis: Qaod Prothonotarias vester tempore deposicionis ab oSicio cmaslibet Bani vestri, sigillam aathenticam in mediam vestri afferre teneretar<» et taadein 01nd pro eaitanda^ tollendaqae qaaais saspicione, qae exinde posset eaenire, in partes secaretis. Qaam qaidem consaetadinem tametsi Prothonotarii vestri pro tempore existentes semper obseraaaeranL Tamen Egregias condam Hagister Johannes de Korotbna Ptdatinalis, et illias Regni nostri Prothonotarias, post abla- donem a fidele nostro Magnifico Ladisiao de Kanysa pridem Bano vestro factanit dgillam ipsias aathenticam more alias consaeto vestri in mediom non attolisset, sed illad apad se vsqae ad mortem saam reseruasset) nec sdri posset^ qao de- nentum exstitisset. Qua ex re suspicaremur aliquam falsitatem posse meddo tem- pore in emanacione litterarum fieri» que in periclitadonem Jurium vestrorom TergereL Supplicatum itaque exstitit Maiestati nostre in personis Vninersitatis vestre, vt huic soUicttudini) simulque suspidoni vestre opportune prouidere di- gnaremur. Accepta igitur et admissa supplicacione vestra, volumus et mandamas fidelitati vestre serie presendum firmiter, vt acceptis presentibus, vniuersas litle- ras priuilegiales sub preattacto sigilio iam fati Ladislai de Kanysa Bani emana- tas, ad octauas primitus in illp Regno nostro Sciauonie celebrandas afferatis, atque per Magistrum Prothonotarium vel Viceprothonotarium vestrum in margioe Ipsarum litterarum casum et ammissionem sigilli preattacti sobscribi fadentesv penes sigillum ipsius Ladislai de Kanysa sigillum quoque fidelis nostri Magnifici Georgii de eadem Kanysa modemi Bani vestri in signum vere et iuste emaBa- donis ipsarum litterarum presentandarum appendi fadatis. Si qui vero essent ex Tobis, qm a presentadone hmusmodi lilteramm soaram se abslraxerint, et eas Digitized by LjOOQIC yfMi prMMrtm MhmiBl^ talimi Unmm iMigoraMf M iimliiM^ f» mmnli Imo, «t Miitera pMMiitftM daMniMM «t dedanMM» SecM igiv DM iMtiirL Datam Bnde in vigilia feitt SecraliMini Cerporia Oriili. Abm eiMdem MOleiiiM qMdringMteiino MMgeiiMi octtM. (BigUlmm Begkm Oietort npprtitiMi.) Ori|. «rth. te Affddf» tafiri Gmtka. PHr. Hr. 9«. i4M0 1498. /n DomiHiea Iwooeatit. Budae. Vladiilaui Rex pro Regno Slayoniae, ot in eodem Regno tria solommodo loca credibilia habeantur, contra Gon* stitationem Diaetae Regni Hungariae, dispoiitionem faciL CommUsio prapria Damini RegiB. Noi Wladiilaiii Dei gracia Rex Hmigarie et Bohemie &c« Hemorie commeih- ^tmoi tenore presencinm significantes^ quibus expedit vniuersis: Quod quamuii si^rioribus diebus per Vniuersitatem Regnicolamm nostrorum in Dieta nouissimo in campo Rakos ceiebrata conclasum et per Maiestatem quoque nostram Utterii 6tiam id concessum fuerit, vt Capitulum Ecclesie Bosnensis testimonium suum tbiqae per totum Regnum nostrum Hungarie ad quascunque execuciones facien- in mittere possit Tamen vt ex querelis fidelium nostrorum Vniuersitatis No- hiKam tocius Regni nostri Sclauonie inlelleximua) huiusmodi concessio nostra ipsia ia eo potiiiimum officerei» quia in illo Regno nostro Sclauonie tria Capitula es-^ SMt, que ad facta illius Regni et Regnicolarum nostrorum satis, et super suiR- cieBtM sunL Nam propter multa ioca credibilia varie falsitates in eo potissimum coamiitterMtar, quia aliquando persone ignote loco Nobilium ad fassionem desti-* Mrentnr*, et bona talium per fraudem faterentur^, quod non fieret, si in aliquo don- taat Capitulomm illius Regni nostri Sclavonie, et non in aliis remotia locis^ talM Sttriones fierent Quapropter supplicatum exstitit Maiestati nostre in personis eofmidem exponendum, vt ipsos ah huiMmodi contingentibus periculii eripere di« gaaremar. Nos igitar^ ^pib^cunque Regmcolia nostris pmuscujique; dignitalifL i ^ atatos exisiiaht, preter voluntaiem' et' admissionem dicte Vniuersitaiis Nobuium ^per mstitnciibne ^butortnd et Tbeloneofiiiti vsque ni bec te^pota' fecimus^^ ei causis et racionibnapreiiiissis^ anino.deIibenrto, .8t.polaBtalis\iostre plenitudine doximus reuocandas et retractandas. Imo reuocamus et retractamus, litterasqne Bostaras superinde confectas cassamus^ et nuUius firmitatis relinquimus^ deceraen- tes, vt amodo buiusmodi tribata modo premisso instituta deposita et abolita sint, |ic pro depositis in perpetuum aboleantur^ Quapropter fidelitatibos yestris et i^aioslibet vestrum serie presencium strictissime mandamus: vi acceptis preson- tibas, prescripta Tributa vigore prescripte concessionis nostre conira vtilitatem poblicam dictorum exponencium instituta ad requisicionem eoruhdem expdnencium qaamprimum deponi et aboleri faciatis, et ad id Caciendum omnes instituentes pet omnia grauamina compellatis. Si qui vero Regnicolarum nostromm cuius- cooque status et condicionis existant^ deinceps aliqua Tributa preter liberam att- missionem dictoram expooencium ausu temerario erexerint, velpost factam re- qoisicionein vestram erecta et instituta deponere recusauerint; tales iii onere so- hicionis centum florenomm per vos et Regnicolas nostros irremissibiliter extor^ qoeodomm conuincantur et conuicti ipso facto babeantur. Presentes post lectu- raoi reddi volumus semper presentanti. Datum Bude in Dominica Inuocauit Anno Domini Millesimo quadringentesimo nonagesimo octauo. Regnomm nostroram Hoogarie drc. Anno octauo^ Bobemie vero vigesimo octauo^ (Sigilhm Begium appresnm.) In AreWta R«fai Oraiti»e..PfiT« ar..ao Digitized by Google %m Ammo 1498. feria 2. po$i Damimieam haoemviL BuJae. Yladislius Rex Tricesimatoribas Regni Slavonlae) ut in eodem Regno antiqnas libertates et consvetudinef qnptd taxationem manuteneant, mandat OmmUsio propria Domimi Regii. Wladifllaas, Dei gra Hangarie et Bohemie d^c. Fidelibus nostris vnhierdis, et singolis TricesimatoribQS nostris in Regno noslro Sclaaonie ybiiiis nnnc constitatis, et in f stitaendis, presentes visaris salatem el gracianL Ex qaerelis simal et sapplicacione fideliam nostroram Vniaersitatis Nobiliam Re- gni nostri Scla(aonie inteUe)ximas. Qnod qaamuis nos pluries vobis commiserimus, vt ab ipsis Regnicolis nostris racione reram saarum, qaas ipsi de illo Regno nostro Sdan xtera Regna exportare, et pro eisdem rebas alias res de exteris Regnis inro vsn et omamento domas, familieqae saoram importare con-* sue aliqaam Tricesimam non reciperetis, vos tamen nec mandatoram d(h stroram, sed nec libertalis^ et antiqae prerogatiae ipsoram Nobilium racionem ..bere veUetis, sed de rebus huiusmodi ab omnibus Tricesimam reciperetis, et ad eam soluendam eosdem compelleretts, et quia nos iUud Regnum nostrum in <^mnibus suis antiqois libertattbus^ et prerogattuis approbatts manutenere ... et conseroare intendimus, idcirco volumus et mandamus fideUtatibus vestris^ et cu- insUbet vestrum, serie presencium firmissime, vt amodo . . • . nuUus omnino ve-* strnm a prefatts Regnicolis nostris^ vel eorum aUquo in locis Tricesimarum ve- strarum racione rerum ipsorum propriarum, quas ipsi vel extra Regnum nostrom efferre^ vel aUas pro eisdem emptas, vel permutatas pro vsu et omamento do- mns, et famiUe suorum vel exigere, pettqoe sew^ exigi facere^ aut eosdem in personis rebusque, et bonis eoram propterea impedire presumat, neque sit ausus modo aUquaU gracie nostre sub obtento. Presentibus perlectis exlubentt restttutis. Datum Bude feria secunda praxima post Dominicam Inuocaoit &c Anno Domini MUIesimo • • adringentesimo nona- gesimo octauo. (Sigithm Regimm im imfmari margim$ appremmm.) Mf . mbKt. is Aickivo ^iitpd Gmtte. Prir. Hr. 77. Digitized by Google 341 Anno 1499. die 5. Februarii. Budae, Yladislaus Rex Regno Slavoniae jus appellationis ad fo- rum Banale confirmat. Commusio propria Domini Regii. Wiadislans^ Dei gracia Rex Hungarie et Bohemie etc. Fidelibus nostris Yniuersis et singalis Nobiiibus et allerius cuiusuis status et condicionis posses^ sioDBtis hominibus tocius Regni Sclauonie salutem el graciam. Inter alia ne- gocia, pro quibus fideles nostros Egregios Bemaldum de Thwrocz et Magistrum Nicolaum Woykfy de Kerezthwr, Prothonotarium vestrum, Nuncios vestros ad Maiestatem nostram miseratis^ etiam in hoc Maiestati nostre supplicastis^ yt Egregios Stephanum^ Georgium et Franciscum de Zenche. nec non Stephanum^ Ladislaum et Ludouicum de Peker^, et Georgium Castelanfy ac Nicolanm Acacy de Zenthlelek^ pro iliis excessibus, pro quibus nos contra ipsos essemus indi- gnati, et pro quibus etiam bona eorum certis fidelibus nostris confuleramus^ in Coriam nostram Regiam^ ad standum contra nos Juri non compelleremus^ sed quod negocium huiusmodi in presencia Bani Regni nostri Sclauonie diffiniretur et diiudicaretur. Quodque bona prefati Georgii de Zenche^ que nunc apud ma- ous nostras habentur, eidem interim remitti facere dignaremur. Nos vero tam- etsi aliter superinde statuerimus. Tamen volentes in hoc vobis complacere et haiasmodi peticioni vestre locum dare, contenti sumus, vt negocium prescriptum inter nos et prefatos Nobiles, quorum bona aliis contulimus^ non hic in Curia nostra Regia, sed coram Bano vestro^ presente etiam procuratore nostro^» quem iliac propterea missuri sumus, discuciatur; et posteai, si qua partium haiusmoffi Judicio contenta non fuerit, eadem causa huc in Curiam nostram Regiam iuxta antiquam illius Regni consuetndinem remittatur. Remissionem autem siue resti- tucionem preattactorum bonorum dicti Georgii Zencbey propter plures respectns facere certe non possumus. Nam et alioquin plerique sunt ex illis Regnicolis nostris^ presertim vero domina relicta et filie condam Nicolai Borothwa, qui ali- <(aid Jnris de aliquibus bonis^ que ipse Georgius Zencbey possedit, se habere dicunt^ et ideo nos bona illa nulli dare^ sed ea in manibus nostris tenere decre^ uinins^ quovsque id de Jure reuidebitur. Quare volumus, vt ad vnum diem et locuffl^ ad qnem etiam nos directorem causarnm nostrarunou vt premisimus, mit^ tere decreuimus^ huiusmodi causa et negocium istic in illo Regno nostro^ vt prefertnr^ inridice reuideatur^ vt etiam nos postea possimus iuxta huiusmodi re- uisionem de dictis bonis disponere. Vt autem ipse Georgius de Zenche habeat securitatem in medium vestri transeundi, ac Juri et iusticie standi^ admittnnns vobis et presentibus potestatem damus: vt nomine nostro Regio ipsum asseon- (P«rf L PriTtt. el Ubert.) 31 ^^^ . ^ Digitized by VjOOv lC retis, Yt luU) et libere in medium vestri veniat^ et se coram vobis et Bano do- stro de his, cpie contra ipsnm obiciuntur^ expurget; prouideatis tamen^ ne sub conGdencia huiusmodi securitatis ipse Georgius aliquos ex nostris Regnicolis offendati vel aliquod scandalum faciaL Nam ki hoc faceret, extunc nolumus sibi hanc datam securitatem in aliquo suffragari. Presentibus perlectis exhibenti re- stitutis. Datnm Bude feria secunda proxima post festum beati Blasii Hartyris. Anno Domini Millesimo quadringentesimo nonagesimo nono. (SigiUum Regium appnssmm.) Orig. cafth. in ArchiTo Regni Croatiae. Priv. Nr. 81. Anno 1499. feria 4. post fe$tum Resurreclionis Domini. Budae. Vladislaus Rex slavonica subsidia et pecunias mardurina- les non pro suo privato commodo, sed tam pro Regno Hun- gariae quam etiam Slavoniae, et potissimum pro solutione Banoruro et pro conservandis finitimis castris istius Regnl exigere velle se litteris his declarat. ' Commigsio propria Domini Regis. Wladislaus Dei grada Rex Hungarie et Bohemie drc. Egregii et Nobiles fideles nobis diiecti. Ex responso vestro^, quod fidelibus nostris Venerabili Tho- me PreposUo ac Egregio Nicolao Zekel, Capitaneo Aulicorum nostrorum^ qoos fais diebus ad vos miseramus, dedistis., intelleximus Qualiter vos pro leuandis presentibus necessitatibus nostris^ ac huius et illius Regni nostri^ pro subsidio viginti quinque denarios et pecunias Mardurinales^ que ex debito nobis de iito Regno prouenire debent» nobis dare et extradare obtulistis. Quod nobis gratum exstiti^ et vobis ob id gracias etiam haberemus singoiares. Verum tamen acce- pimus^ quod licet hoc modo predictos quadragintaquinqne denarios nobis obtu- leritis^ tamen huiusmodi pecunias non simul et semel^ sed in diuersis terminis extradare velletis, quod^ quia incommodum et nociuum nobis foret« per hos ho- tnines nostros^ presencium scilicet ostensores, quos cum certa et sufficienti. ple- Baque informacione, ac voluntate nostra ad vos misimus., lacius et apercius vobis significauimns et intimauimus. Quare requirinius fideiitates vestras, et rogamos* nichilominus eisdem committimus, quatenus acceptis presentibus, iuxta declaracionem istonun hominum nostromm, provt ab eis clarins inteiligetis, istas peconias iani Digitized by LjOOQIC 248 oblatas, simul cum pecuniis MardarinalibnSn semota absqne vlteriori dilacione^ red- dere et exolui facere^ et nullam aliquam vlteriorem dilacionem in ea facere yelitis, ne dupplex et nobis ac vobis et colonis vestris ad id cumulus laboris accedat. Nam nos^ certi estote, istks pecunias non pro nostro priuato, sed pro istius et illius Regnorum nostrorum communi commodo et utilitate et potissimum pro solucione Banorum iilius Regni nostri, et de Jaycza^ que omnia vt inplurimum pro defensione vestra' cedunt.- postulauimus^ quibusque iaih pro maiore parte de- patauimus; ad eiusdem itaque subsidii iam vt prefertur^ per vos oblati^ et etiam Y^ti , 46nariorum<, . boc. e^t^ pecupiarum MardurinaJium dicacionem . et coni^m^ racibnem Fidelem nostrum Egregium Benedictum de Wemer, Capitaneum no- stnim Segfniensem^ elegimus et deputanimus ; penes quem vos quoque^) si placd^rit^» et volueriti&t bomipem vestrum ^x illo Regno nostro, Fidelem nostrum Egregium Magistrum Nicolaum Woykffy Prothonotarium eiusdem Regni nostri pro maiori caatela et aliqua suspicione euitanda eiigere poteritis. Ob eam rem requirimus fideUtates vestras^ et nicbilominus eisdem committimus, quatenus acceptis pre- sentibus prefatum Benedictum de Wemer^ vna cum preattacto Magislro Nicolao, Yt premisimus, tam ad predicti subsidii, qunm pecuniarum Mardurinalium di^ cacionem exmittere et exmitti facere^ eisdemque pecunias quantocius exoliii et administrari facere debeatiSi) et teneamini; vt nos quoque cum iilis pecuniis Banis ipsis et aliis occurrentibus negotiis in tempore solucionem facere et pro-r Qidere valeamus. Ac ea omnia^ que iidem homines nostri vobis nomine nostro dixerinL, credere et facere debeatis. Aliud non facturi. Datum Bude feria quarta proxima post festum Resurrectionis Domini. Anno einsdem Millesimo qnadringen- tesimo nonagesimo nono. Intitulationis tenor: Egregiis et Nobilibns Vniuersitati Nobilium Regni nostri Sclanonie fideli-' btts nobis dilectis. (JSigilhm Regium ah exius appressum.) Orig. carth. in Ardiivo Regni CroaUae. Priv. Nr. 83. dl* Digitized by Google 344 CliXV. Anno 1499. die 21. Oetobri». Bmdae. Vladislaus Rex Vicario et Capitulo Zagrabieost, oe caasas spirituales Regoicolaruni Regoi Slavoniae per Locamte- neotem Chasmensem judicari prohibeant, maodak Commissio propria Domini Regii. Wladislaus Dei gracia Rex Hangarie et Bohemie &c. Fldelibos nosbis Honorabilibas Georgio Archidiacono de Bexin Vicario, ceterisqae Canonicis el toti Capitalo Ecclesie Zagrabiensis salatem et graciam. Expositam cxstitit Maie- stati nostre in personis fideliam nostrorum Vniaersonim Nobiliam Regni nostri Sclaaonie. Qaaiiter vos post mortem et decessam Reaerendi patris condam Do- mini Osaaldi Episcopi Zagrabiensis Prelati vestri inhibaissetis Locamtenentem Ecciesie Chasmensis^ contra consaetadinem hactenas obseraatam^ ne se de can- sis Regnicolarum iilias Regni nostri^ qai iili Capitulo propinqaiores essent et qul coram eo agere consaeverunt^ impediret; sed omnes tam Nobiles^ qaam etiain popalaris condicionis homines litigare volentes, in vestri presenciam pro exami- nandis caasis transmittere. Que res cum et iniusta sit^ et illi Regno nostro Sclaaonie^ presertim vero Nobilibus prope Zdencz et Atthyna^ aliisqae locis remo- cioribas commorantibus nimis onerosa existat, nos pati nolentes, vt ipsi Regni- cole nostri pro huiusmodi causis per tantam terranim distanciam relictis Jadiciis^ que coram Locamtenente Ecciesie Chasmensis fieri consueverunL, ad vos. et ad sedem illam laborare cogantur, presertim cum hucvsque predictam consaetndinem obseraatam esse inteliigamas. Mandamus propterea fidelitatibus vestris serie presencium firmissime: vt statim visis presentibus^ illod edictum. quod fecisse perhibemini, ne scilicet Locamtenens Chasmensis se de causis Regnicolarum im- pediat, reaocetis^ et eundem Locumtenentem atque Capilulum Chasmense^ sicoti hactenus, ita etiam deinceps lites omnium causanciam^ que in sui presenciam mote faerint, adiadicare permiltatis; et aliud nullo modo facere audealis. Pre- sentibus perlectis exhibenti restitutis. Datum Bude in festo andecim millium Virginom. Anno Domini MiUesimo^ qaadringentesimo nonagesimo nono. (SigiUum Regitim appreMsum) Orif . cwUi. ia ArdiiTO Refni Croatiae. PriT. Ifr. 84. Digitized by Google 245 CliXTI. Atmo i499. feria 6. mte fettum S8. TrUutatit. Budae. Viadislaus Rex discordias Nobilium, cum Prelatis et Ba-^ roDibus Regni Siavoniae quoad modum exercituationis ha- bitas, componit et novos articulos snper eo edit. Commissio propria Domiui Regit. Wladislans Dei gracia RexHangarie^ Bohemie; Fidelibas noslris Egregiis et Nobilibas Vniaersitati Nobilium Regni nostri Sclauonie saiatem et graciam* CuiD his diebus pro certis rebus et negociis vestris commune commodum illins Regni nostri concernentibus, ad nos certos fralres ac nuncios vestros misissetia^ iidem inter aiia nobis exposuerunt: Quaiiter non modica contencio et contro- versia inter vos ac dominos Prelatos et Barones bona et possessiones in illo RegDo nostro habentes, racione exercituacionis fieri et oriri consueuerit. Et ob id nobis humiliter in persona omnium vestrum supplicabant, vt hoc negocinm cure habere et cum dominis ipsis^ qui vt prefertur^ bona et possessiones in me- dio vestri et in illo Regno nostro haberenl) racione huiusroodi exerciluacionis^ bona media^ bonum etiam modum reperiri dignaremur^ qui etiam vobis esset tolerabilis^ et deihceps occasio aiterius discordie inter vos aboliretur. Nos igitnr eam eisdem dominis ac ceteris Consiliariis nostris superinde tractantes^» pro vlte- riori quiete ac commodo et vtilitate vtriusque partis. presentibus et consencien- tibus ibidem prefatis nunciis vestris^ hos infrascriptos articuios in facto huius-;- modi exercituacionis edendos statuimus. Inprimis^ quod de triginta tribus colonis teneatur vnus eques leuis armature^ de centuro vero tres equites^ et sic con- sequenter. Ita videlicet^ quod tales homines stipendiarii non muliebriter vestibus sericeis«, auroque et gemmis^ aliisque ad cultum apparatibus se oment, sed iuxta veterem morem progenitorum vestrorum viribus et armis conspicui sinL, habeant- que loricam^ galeam et hastam^ siue ioco haste arcum manualem cum pharetra, et equum adminus septem vel octo florenos auri valentem. Item conclusum esi| quod domini Prelali et Barones., qui in Hungaria pariter et Sclauonia bona ha- bent^ racione bonorum^ in illo Regno nostro Sclauonie habitorum^ teneantur spe- cialiter gentes pro numero Jobagionum suoruro in corpore illius Regni nostri pro defensione eiusdem tenere^ nec eas de iUo Regno et a Capitaneatu eiusdem debeant diuellere seu sequestrare. Item conclusum est: quod Banus Regni nostrl Sclauonie Capitaneatum stipendiariorum vestrorum sibi vendicare non possit. Sed lalem Capitaneum nos ex auctoritate noslra eligemus* Et quidem talem^ qui ad hoc olRoium idoneus et acceptus erit, quique cum gentibus veslris ad mandalum Digitized by i^oogle t46 nostruiD et Bani vestri^ quo nos iusserimus, et quo neeessitas . requisierit, pro Regni defensione proficiscetur. Ilem conclusum est: quod vnusquisque vestrum de singulis Jobagionibus vestris, pro tempore ad id per vos deputando^ teneator pecunias exercituales in medium commnnitatis et ad manus hominum vestrorom^ per vos ad id deputandorum, assignare^ dt nec eas quisquam audeat propria auctoritate pro se usurpare, quod si tales. sic vt preferlur^ pecunias eorum in medium vestri assignantes ad exercituandum idonei^ et vtiles vobis visi fuerint, et pro huiusniedi pecimiis soli sieruire^ et homihcs statuera et teiere voluerint, dnmmodo vtiles sint^ talibus rursus pecunias ipsorum restilui, et vltro hoc etiam eis flus pecuniarum^ provt ad bellum paraciores fuerint, dari debeantor. Domim vero Prelati et Barones Banderiati^ siue non Banderiati^ ih illo Regno nostro bona habenles, teneantur Jobagiones ipsorum vobts connumeran . permittere, pecunias tamen exercituales iuxta huiusroodi connup^eracionem po^sint ILbere pro se re- cipere et toilere. Ita videlicet: quod gentes eorum semper in illo Regno nostro paratas teneant^ et ad requisicionem Capitanei vestri per vos, modo quo supra. eligendi^ lociens^ quociens opus fuerit^ pro defensione Regni sine aliquali diffi- cultate et renitencia^ aut quouis quesito colore mittere debeant et teneantur. Si que vero necessitas^ quod Deus auertat, vobis et illi Regno nostro ih posteram ex parte Thurcorum vel etiam aliarum Nacionum eueniret, et huiusmodi gentlbus vesU*is ad defendendum se contra hostes pares esse non possetis; extunc et in eo casu omnes simul per singula capita insurgere et hostium conatibus resistere teneamini, decementes huiusmodi modum exercituacionis iuxta prescriptos arti- culos ab omnibus^ tam scilicet Nobilibus<) quam eliam Prelatis et Baronibus coias-^ uis status et condicionis fuerint« in predicto Regno nostro bona habentibus^ fir* miter semper debere obseruari. Immo decreuimus- harum nostrarum vigore et testimonio litterarum mediante. Datum Bude feria sexta proxima ante festom «ancte et indiuidue Trinitalis. Anno Domini Millesimo quadringentesimo nona^ gesimo nono. (Sigillum Regium appressum.) Ofrig. cartb. m ArcluTO Regni Croatiae. Priv. Nr. 89. Digitized by Google 247 CliXTII* Anno 1499. feria 4. post festum Pentecostes. Bmdae. Vladilaus Rex Vicario Zagrabiensi et Capitulo Casmensi^ ul in sensu Decreti Regni Slavoniaepropter factum testar menti, matrimonii, dotum et rerum paraphernalium. jurium quarlalitiorum , perjurii, verberationis, vulneralionis et spoliationis Clericorum et mulierum, et propter illas alias causas^ quae prope hanc non essent, in Toro spirituali nulla causa tractetur, mandat. Commissio propria Domini Regis. Wladislaus Dei ^acia Rex Hungarie^ Bohemie &c. Fidelibus nostris Venerabilibns Geor^io Arcbldiacono de Bex^ir^ Vicario ecclesie Zagrabienisid, et Magislro Laurencio Custodi^ Canonicoque et locumtenenti Chasmensi^ salutem et graciam. Exponitur nobis in personis fidelium nostrorum Vniuersitatis Nobilium el alterius et am cuiusuis status el condicionis possessionatorum hominum Regni nostri Sclauonie. Quod licet in decreto Regni nostri id contineatur, vt propter factam testamenti, matriinonii^ dotum et rerura parafernalium^ Jurium quartali- cioram, periurii^ verberacionis^ vulneracionisque et spoliacionis clericorum et mu- lierQin, et propter illas alias etiam causas, que prope hanc non essent, in foro spirituali nuUa causa tractetur. Tamen vos huiusmodi ordinacioni looum dar# noiietis; sed indilferenter super omnibus factis et negociis citalorias liliganti- bns daretis*» neqne de materia rei geste^ vel facte^ in litteris ipsis citatoriis^ vtrum pertineant ad forum vestrum^ nec ne^ aliquid specificaretis : ex quo fit^ vl sepius ipsi Regnicoie nostri. atque etiam coloni ipsorura^ per calumpniam litigan- cium^ sicut prefertur^ citati. et de materia negocii., pro quibns citati sunt^ ignari^ io rebusque etiam aliis occupati^, in presenciam vestram venire non vaientes. per vos propter contumRciam excommunicarentur^ et facta huiusmodi excommunicacione noD mediocriter pactarentur. Quod cederet in preiudicium dictorum exponencium«y et grauamen non modicum. Accepta igitur supplicacione ipsorum exponenciaro^ volentes ea, que generali omnium Regnicolarum nostrorum consensu ordinata «mit, per vos facere obseruari. Mandamus fidelitati vestre serie presencium, fir- missime, vt a modo vnusquisque vestrum materiam, siue factum.» pro quo cita<>- cio petitnr, ab eo, qui causam mouere intondit, bene rescire et examinare debeat Et si compererit, quod negocium huiusmodi forum spirituale contigeril, extnnc hV to^as citatorias cum declaracione actionis rem gestam continenlis, et non anb dttbiO) sieut bactenus faetum fiiisse dicltur, causaiitibas darov deeemereqve debealL Digitized by i^oogle TiiS Ybi vero neg^ociQin haiusmoili ad forum vestrum minime pertinaerit, extane noUas litteras citatorias talibus calumpniatoribus^ ac tali lucro se sustentare solitis decer- nere debeatis. nec sitis ausi modo aliquali. Et hec voiumus etiam per successo- res vestros Vicarios scilicet, et Locumtenentes dictanim Ecciesiarum facere fir- miter obseruari, et presentes post iecturam reddi semper presentanti. Datom Bu- de feria quarta proxima post festum Pentecostes. Anno Domini Millesimo qoa- dringentetimo nonagesimo nono. (Sigillum Regium appresfum') Originale in Ardrivo Re^i Croatiae. Priv. N. 94. Anno 1501. Feria proxima ante dominicam Ramis palmarvm. Budae. Vladislaus Rex a Regno Slavoniae ad defendendum ca- strum Jajca, cui a Turcis periculum imminebat, auxilia petit Commissio propria Domtni Regis. Wladislaus Dei gracia Rex Hungarie et Bohemie &c. Fidelibus nostris Ha- gnificis ac Egregiis et Nobilibns Vniuersitati Regnicolarum Regni nostri Sclauonie salntem et gracianu Cerlificati sumus ; et omnino pro explorato habemus Thurcos castrum Jaycza in his diebus velle obsidere. Quod non vanum aut friuoluiDi sed certnm el firmissimum exislit. Nam vitra alia omnia intimata, que vt dixi- mus, superinde non de vno duntaxat. sed de pluribus locis habuimus^ quidam captiuus Thurcus missus fuerat ad noSi, qui poenis et tormentis agitatus, fassas est^ ipsum Imperatorem Thurcorum procul dubio caslrum illud velle obsidere; preterea plerique etiam alii Thurci in eodem castro Jaycza diuersis similiter tor- mentis cruciati^ vniformiter et consentanea voce modo simili relulerunt premissa omnia vera et certissima esse. Non fugit autem vos^ quantas necessitates pre- sertim in victualibus castrum predictum patitur. Ne igitur in extremam pemiciem ac periculnm huius R^oi^ atqne omnium vestrorum castrum ipsum per- eat, iam nos<) quantum pedites^ et equites citissime ad idem castrum misimus^ ac aliam prouisionem fecimus. Quapropter pro euitando tanto^ et tam formidabili primis partibus illis et conse- ^nenter buic^ et iUi Regno ; immo verius rogamus, et hortamur fide- litates vestras, eisdemqne etiam committentes, provt s, et Nobili- Digitized by LjOOQIC 24» bos iBttroBi parciom eofflmisiiiiiis^ qmteiuid statiBi acceptis presenlibus ad qne nos in presenciamm pro consemacione einsdem castri per vos et alios laram parciom interiorum dari et imponi commisimus, sine omni vlteriori as pro defensione eiosdem Regni te- nere et alere debetiSi, aut adminus ingentos equites mittere, ac haiasHiodi victualia, vna cum aliorum eos ad conductionem ipsam mitti iussimus vsque ad idem castrum omnibus debeatis» £t aliud in quantum hoc et illud Regnum et vos omnes ali futuro peri- colo preseruari cupitis, in hoc nul^a racione facere audeatis. Datum Bude feria proxima ante Dominicam Ramis Palmanim. Anno Domini Miliesimo Quingente- simo primo. (JSigillum 'Regittm appressum.) Orif. ia Arcldvo RefBi Croatlae. PriT. N. 112. Anno 1501. die 25. Maji. Budae. Vladislaus Rex contra violentam in Regno Slavoniae ab- ductionem Jobagionum dispositionem facit. CommisMio propria Domini Regis. Wlndislaus Dei gracia Rex Hungarie et Boheroie drc. Fidelibns nostris Magnificis ac Egregiis, et Vniuersitati Nobilium et Regnicolarum Regni nostri Sclauonie salutem et graciam. Superioribus temporibus commiseramus fidelita- tibus vestris, vt ex quo in illo Regno nostro propter damnabilem illam et per- niciosam consuetudinem vioiente et nocturnalis abductionis Jobagionum multe ho- ininnm interempciones atque hostilitates plurimaque dampna et alia nocumentorum genera in altervtrum committantnr^ vt in vno die conuencionis sine Congregacio- nis veslre snper huiusmodi danipnosa et nociua Jobagionum abductione inter vos tractaretis, et provt melius visum foret, in abolicione huiusmodi detestande con- SQetudinis pro vlteriori quiete vestra viam reperiretis; et provt vobis melius vi- sum fieret^ id in formam articulorum redigeretis et Maiestati nostre transmitte- relis. Super quo nos postea cum dominis Preiatis et Baronibus, qui bona in iilo Regno nostro habent, tractaremus^ et si huiusmodi via et modus honestus ac conducibilis pro communi bono vestro esset, illum acceptaremus et per litteras no- stras etiam confirmaremus. Nunc vero ex relatibus nunciorum et fratrum vestro- (Ptra I. Privil. el Libert.) 32 Digitized by LjOOQiC 850 tiin^ qoi ad presentom Dietam festi beati Oeorgii Blartyris nomine vestro ve- nenmt, inlelleximus: vos nihil in abolicione huiasmodi male consnetndiDis abdu- cendomm Jobagionnm tractanisse^ optare tamen, Tt modnrn flhmi^ qni inter Re- ^tcolas parclnm Regni nostri Transyinanamm obsematnr, in medio vestri indn- cere dignaremur. Vnde^ postquam inteileximns fidelitates restras ad abolendam malam consuetudinem, que tot malomm causa et origo existit, esse propensos et inclinatos, nos cum Prelatis et Baronibus nostris super hac re diucius tracta-* uimus et cum iisdem ita decreuimus et deliberauimus^ vt nulhis onmino vestrum cuiuscunque statns et condicionis e;cistatv infra trium annomm integromm spa- cium, a die exhibicionis presencium incluiriue computandum^ alter aiterius Jobagio* nes siue msticos de bonis alterius ad sua^ possessiones moraturos al>ducere au- deat atque possit^ post lapsum vero huiusmodi trium annomm, si vobis videbitur, talis abdnctio Jobagionum sine preiudicio veslro de illo Regno commode tolli posse^ deliberabimus^ tandem si talis^ qualis antea fuiL, vei alius modus in ab- ductionibus Jobagionum inter vos deinceps obsemari delieat. Quapropter fide- litali vestre serie presencium strictissime mandamus, quatenus a modo nulius om- nino vestrum tempus infra premissum aliquem Jobagionem suum ad alterius cu- iuspiam bona moratumm abire permittere, sed neque de aliorum Bonis ad suas possessiones siue bona contra formam premisse nostre ac Prelatomm et Baronum nostromm deliberacionis recipere. siue abducere presumat neque sit ausus modo aliquali. Si qui vero ex voliis aiiquem ex Jobagionibus Nobilis vicini sui impe- trare voluerit, id libere faciat. ita tamen. quod dum Jobagio vester de bonis vestris recedere voluerit, eundem pro alio Jobagione libere el sine vlla cuncta- cione dimittere debeatis^ et in hoc nullam difficultatem faciatis. Quoniam alioquin commisimus et presentibus firmius mandamus Fidelibus nostris Iliustri Johanni Coruino.) Oppauie et Lipthouie Duci, ac Regnorum nostrorum Dalmacie. Croacie et Sclauonie Bano, ac Egregiis Vicebanis vestris et Comitibus ac Judicibus No- bilium Comitatus Crisiensis^ vt ipsi vos et quemlibet vestrnm ad premissa obser- uanda atque facienda per remedia opportuna in talibus fieri solita arctent et com- pellant anctoritate noslra Regia presentibus ipsis in hac parte attribula et Justi- tia mediante. Secus igitur nuUo modo facturi. Presentibus perlectis exhibenli restitutis. Datum Bude in festo beati Vrbani Pape. Anno Domini Uillesimo Quingentesimo primo. (SigiUum Regium appreuum.) Originale In Archivo Regni Croaliae. PriT. N. 111. Digitized by Google' 251 Anno 1501. die 17. Decemhri». Budae. Viadislaus Rex Banum Sl^voiiiae octavas in Regno Sla-* voniae secundum statuta ejusdem Regni celebrare jubet. CommUsio propria Domini Regis, Wladiskms Dei grada Rex Hangarie et Bohemie d;c. Fideli nostro Dla-» slri Johanni Coraino, Liplhouie Daci ac Regnonun nostromm Dalmacie, Croacie el Sdaoowe Bano, sahrtein et graciam. Qaia fideles nostri vniaersi doinini Pre- Isti^ BaroMt «t STdbiles Regni nostri Solauonie eelebraeionen octamarum eiasdem Regni nostri ad ynieum tarmiaum puta Ep^hanianim Domini radoxenini) statue^ nmtqoe^ vt in ikto temiino quolibet anno octaue ipsis sine intermtesione cele- brentar^ ee dmrtHxnt casn eoDMpto, si omnes illias Regni nostri Nobifes in pro- priis ipsorom persenis ovm Maiestate nostra in expedicione sine bello contra inimicos Regnomm nostrorum essent occupati; ob hoc Maiestati noslre fier ora*» tores suoe ad nos missos humillime sapplicarunt, Yt hoc quoque anno non oh^ stante ab«entia nostra octauas ipsis celebrari faceremus. Nos igitur volentes, vt ioxta buiusmodi ordinacionem et deliberacionem ipsomm ad firtiirum quoque fe* stam Epipbaniarum Domini proxime ventnram eisdem odaue ceMventm*; man- dimus fidelitati yestre bamm serie firmtter.» qnatenus in dieto Regno noMro Scla^ uonie huiusmodi octauas in ipso termino ceiebracionis earandem., non ^tante absencia nostra, more alias consueto ipsis celebrare sine celebmri ficere modis onmibus delieidis et teneamini. Secns non facturi. Datum Bnde feria quarta proxima post festum beate Lude Virginis. Anno Domini Millesimo Quingente^ simo primo. (SigiHum Rtgium appressum ) Orig. in Archivo Regni Croatiae. Priv. N. 110. 32» Digitized by Google 252 CMjHLILW. Anno 1503. Feslo die SS. Corporis Chriiti. Budae. Yladislaus Rex confirmat antiquam Regni Slavoniae le- gem, ut Vicecomites et Judices e patriae filiis tantum eligi possint. Commiisio prapria Domini Regis. Wladislaos Dei gracia Rex Hungarie et Bobemie drc. Fidelibus nostria Uiustri Johanni Coruino, Lyplhoyie Daci ac Regnomm nostrorum Dalmacie, Croade et Sclaaonie Bano modemo, futurisque Banis et Vicebanis eiusdem Regni nostri Sclauonie salutem et graciam. Ex querelis et suppUcacione fidelium noslroram Vniuersorum et singuloram Nobilium et Regnicoiarum eiusdem Regni nostri Sclauonie intelieximus : Quod. quamuis iuxta veterem et laudabiiem consueta- dinem eiusdem Regni nostri in singulis scilicet Comitatibus eiusdem pro Viceco- mitibus et Judlium non forenses vel extranei^ sed semper tales Nobiles eligi fuemnt consueti^, qui in illo Comitatn bene possessionati essent^ quique post eiascemodi eiectionem Juramento se obligarent ad faciendam coram se litigaDtibus Justiciam, provt Regni illius consuetudo requireret. Tamen huiusmodi autiqua consuetudo ab antiquo introducta hac nostra tempestate in aiiquibus Comitalibus, precipue vero in Zagrabiensi et Varasdiensi per Banos et Vicebanos fuisset aii- quantulum inmiutata. In quibus non Nobiles eorundem Comitatuum. sed forenses et alienigene pro Vicecomitibus elecli fuissent^ qui sicuti Juramento ad facien- dam Justiciam non fuerunt astricti^ ita eciam sepius et frequenter a Justicia at- s Regni- <^olas nostros in ea ipsa libertate 'scm|ler et omni tempore conseruare debeatis et teneamiid. Secus nullo modo facturi gracie nostre sub obtento. Presentibu^ perlectis exhibenti restitutis. Datum Bude in festo Sacratissimi Corporis Christi. Anno Domini MiUesimo quingentesimo tercio^ Regnorum nostrorum Hungarie drc. Anno tredecimo^ Boheroie vero Tricesimo tercio. (Sigillum Regium appreMum.) Ori^. in Archivo Regni CroaCiae. Priv. N. 113. Anno 1504. Feria 2. prox post festum Ascensionis Domini. Budae. Vladislaus Rex Baiio Slavoniae, ut secundum legem et consuetudinero Regni Slavoniae, PrOcessus Juridicos de- hitae executioni demandari in futurum non pra etermitlat, commilil. Wiadisiaus Dei gracia Rex Hungarie et Bohemie drc. Fideli nostro lUu- stri Johanni Coruino^ Lypthouie Duci ac Regnorum nostrorum Dalmacie, Croacie et Sclauonie Bano. Salutem et graciam. Noueritis, pro parte et in personis fidelium nostrorum Vniuersorum Regnicolarum illius Regni nostri Sclauonie nobis humiliter fnisse supplicatum^ quatenus processus iilos Juridicos et sentencias, qui et que in sede Judiciaria iilius Regni nostri in quibuscunque causis per quoscunque et eontra quoscunque ordine Juris obseruato^ per compleciones terrolnorum ita et taliter facti sunt et reportate^ quod nullus omnino processus Juridicus causis in eisdem viterius fieri possit, debite per vos Execucioni demandari facere dignare- mur. Nos itaque attendentes supplicacionem eorum iustam et Juri consonam esse ; em nulla dinoscitur nacio Seu gens, que non de gente et a^ligtilnfe alque nacione Sua Rfegem et Dominum sibi eligeret Ne igitur hoc ^eghum, quod antemuiiale ciy^^etisque Christianitatis i^xistit, et magmi sua et suoruui cede semper Christianitatfem ipsam defendit^ minus 6\ ({uodamtkibdo infe- licius aliis esse videatur, sancimus et vnanimiter omnes a minote ad maximom et a maximo ad minorem statuimus et ordinamus : Quoid a modo deinceps quo- ciescunque et quandocunque hoc Regnum Principe et l^ege orbabitur, nulliqtie lieredes masculi de Jure atque consuetudiue eiusdem Regni succedere debentes 'superstites IremtinSeHut e^tunc de celero in pernetuum nullum penitus extera* rum nacionum cuiui^Cbnque linguagii in Regem nostrum eligemus; sed tantummodo Hungarum ad hoc officium regiminis aptum et idoneum parili voto et vnanimi cotisensu et voluntate, in campo duntaxat Rakos et non alibi pro domino ^t Rege nostro assummemus, eligereque et lissumere ac ac^eptare de- heamus. Quoniam aulem exstcint nonnulli iPrincipes et Reges vicini^ qui ad hoc Begnum jltb se vendicandum qubtidie dhhbl^nt^ qui pbst obitum prefati Serenis- sirai doliiirli nb^tti ^tl^gts^ sfquidem absqub 'beredlbus Ai^sctilis^ qUD(i t)eus lEiuertat, decederet, Vfel etfam eo ih huln)(Uis "adfatic agehfe hoc Regnum vel partes et m^m^bfa ^ti^ arnlis iiiipetki*e dUt 9gredi, i]^SuihqUe ^t hos bmhes vi forsitan ^l arnils SubidWre dibi cbhaVgriluV^he IgilUr tn l^li caSU hbc ipstfm Hegnum, par- tesque eiusd^ih, ^t hiKxiihe fr^lres et amid hostri ih conlKhlbus existentes per i^osd^hi hbc Reghum pk*eteY hbSlram vnanimem electionem et contra huiusmodi ■Slatutum hbstrtlhi sbu etiilh alias qualitercunque occupare et ipsis appropriare vdlehles opprimantUr ; prbfaiisimus et iUrdUihius^ promiltimusque et iuramus in iiostris ac heredum et succe^sorum nosTrorum hominibus et personis omnes stipu- lata ihanu, 'hos Prelati ad noslre consciencie pUritatem nos vero Barones^ Procer^s et Nobiles prefati ad fidehi nostram Christianam^ atque honorem et humahitatem liostram, quod in tali basli nUllus alferUm derelmquei, sed alter ^lteri seCundihn Tih^it&dbh^m superinde facfam cum gentibus suis iuxta contenta generalis Decr^ti ^hbstH conseWate debeant^ et duhi opus erit^ maiori etiam potencia, qua poterit, d^htper et quidem in tempore fidelitbr succurrere, imo si necessarium fuerit, lo- ^tiim hoc Regnum et cohsequenler nbs omnes per singula Capila insurgere^ taliqne llb^ti occUrrere et pro ipsa pafria nostra vsque ad mortem decertare teneatntir. M^c interim vllo padto <5essare debbamus^ donec et quovsque nos a tali hoste in libertatem Vendicabimus et Regnum hoc ab illius ihipdticione seu infestacione Dei aUXilio libefabimus et in tranquililatem priorehi rbpohemus. Si qui veTo nostrum cbhtrariuhi premissorum facere presumerent, lalfes perpetui infideles Re- gni habeahtur, quibus neque Maiestas Regia de houo cbnstituta. et nec totum ipsum Regnum graciam facere possit^ sed iugo perpelue seruitutis et msticitatis subiecti reatus ipsorum poenam lugeant sine Ene; harum nostrarum (quas nos Digitized by LjOOQIC 259 Prelati et Qarones appensione sigHloniin Bostrorum snb yeris armis nostris; nos vero Proceres ei% Nol^iles prefati sigiUis prelibatomm dominomm Emerici de Peren Comitis et Palatini, ac Comitis Petri Judicis Corie Regie et Wajuode Transyluaniensis authenticis communiri fecimus) vigore et teslimonio litter^ipun mediaiile. Datum in campo Rakos predicto quintodecimo die Congregacioni^ nostre generalis antedicte. Anno Domini Millesimo quingentesimo quinto. Vqde Dos peticionibus prefatomm Emerici de Hassagh Protonotarii, ac Georgii CasteW lanfly^ Bemardi de Thwrocz et Elie Basnyak, oratomm predicti Regni Sclauonie, fauorabiliter inclinati tenorem earundem litteramm de verbo ad verbum sine di- miDucione et angmento aliquali transscribi et transsumpmi, presentibusque litteris nostris priuilegialibus inseri facientes memoratis Emerico de Hassagh Prothono«p tario, ac Georgio Castellanffy, nec non Beraardo de Thvnrocz et Elie Basnyak, oonsequenterque ipsi Yniuersitati Nobilium dicti Regni Sclauonie, yoIenUbus et consencientibus prefatis dominis et Regnicolis, duximus concedendas. Dfitui^ loco, tenainp et Anno inprenotatis. (SigiUnm Jmd$ci$ Cmiae auihenHcum im %ona $erieea albif rMbri ei eiridis CQlori^ pendene.) Orig. io Archhro Rofiii Cfoatfae. FriT. N. 116. Anno 1508. Budae. Vladislaus Rex SS. et 00. Regni Slavoniae de futura filii sui LudoYiei coronatione edocet Commiesio propria Domini Regis. Nos Wladislaus, dei gracia Rex Hungarie et Bohemie drc. Memorie com- mendamus tenore presencium significantes, quibus expedit vniuersis: Quod cum nos sepenumero animo reuoluissemus, quot et quanta bella. discordie et perni- ciose dissensiones post obitum et mortem Serenissimorum Regum Hungarie Pre- decessorum nostrorum diue memorie, ob defectum et carenciam Regie masculine sobolis in hoc Regno orte fuerint, in qualemue ruinam desolacionem et periculum per eiuscemodi bella et guerras hoc ipsum Regnum deuenerit et inciderit, et presertim in memoriam reduxissemus ea tempora, quibus nos ad hoc Regium culmen suscepti sumus^ quot et quam pestiferis bellis tam interais quam externis hoc Regnum ob premissam causam ardebat vsque adeo, quod, nisi diuina ope el fidelium subditorum nostroram fide ac prudenti consilio eadem illa bella et 33» Digitized by LjOOQiC beo imminencia ex ipsis pericula magno labore et longo tempore, magnis item et inexplicabilibus expensis nostris et buius Regni nostri depulissemns, procul dubio iRegnum boc vsque ad extremum concussum fuisset et defatigatum: nibil conda- cibilius, nibil salutarius in mentem venit, nec apcius ad conseruandum boc ipsum Regnum in sua libertate et tranquillitate^ ad toUendam denique occasionem fdta- rorum bellorum et discriminum, quicquam subiit, quam vt Illustrissimus Piinceps Dominus Lodouicus Dux^ cbarissimus filius noster, quem a Deo ipso maxinio taon solum in nostram^ sed in buius Regni nostri et vniuerse Cbristianitatis con- solacionem datum et donatum esse arbltramur, nobis viuis et feliciter regnanlibus coronaretur. Quippe non modo firma spes est, verum etiam racio ipsam af- Irmat, Coronato boc tempore eodem domino Duce, et externorum bellorum et intestinarum dissensionum atque discordiarum omnium fomitem et materiam Co- ronacionem ipsam fore sublaturam. Quamobrem cum boc salutiferum nostram propositum el deliberacionem in presenti Dieta et Conuencione generali pro vi- gesima die festi beati Georgii Marlyris proxime transacti per nos celebrata vni- uersis Dominis Prelatis^ Baronibus^ ceterisque Regnicolis, quos buius rei gracia ad bunc diem conuocari feceramus, exposuissemus, eosdemque fiiissemus bortati et rogassemus^ vt ob premissas et plures alias ipsis conducibiles causas et ra- ciones annuerent et volentibus animis accederent, prefatum Illustrissimum filium nostrum dominum Lodouicum Ducem cum sacra Corona buius Regni coronare; Ldem domini Prelati et Barones, vniuersique Regnicole pro eorum erga nos integerrima semper fide, fidelitate et singulari deuocione et obediencia veluU boni et de beneficiis nostris grati subditi animi ipsorum eiuscemodi nostre peti- cioni et desiderio accomodarunt et benevole accesserunt; petentes tameni, et ia cffectu dicte Coronacionis a nobis bumiliter optantes : vt pro fiitura ipsorum se- curitate, tranquilitate et libertatis obseruacione^ quando idem dominus Lodouicus Dux filius noster adbuc puer esset ac infans, tam in nostra^» quam eiusdera filii nostri persona specialibus litteris nostris promitteremus^ vt tam nos^ quam ipse filius noster eosdem dominos Prelatos et Barones, ac Proceres et Nobiles vni- uersumque Regnum in Decretis ac concessis ipsis per nos libertatibus conseruare «t easdem libertates et Decreta ipsa cum eisdem etiam dominis Prelatis et Ba- ronibus et cum vniuersis Regnicolis, cuiuscunque condicionis fuerint, conseruare etiam faceremus. Preterea ex quo varii essent rumores ex parte Serenissimi Principis Domini Maximiliani Romanorum Regis et de conatibus eiusdem ad boe Regnum, essentque illius voluntas et actiones ipsis suspecte; vt eosdem dominos Prelatos etfiarones et vniuersos Regnicolas similiter litteris nostris assecuremus: vt neque viuentibus nobis, neque morientibus predictum filium nostrum ad manas «iusdem Domini Romanorum Regis, aut sub gubemacionem aut tutelam eiusdem vel alterius cuiuscunque forensis Principis non modo dabimus vel assignabimas^ sed eundem bic in Regno et apud manus eorundem dominorum Prelatorum, Ba- ronum ac reliquorum Regnicolarum mittemus ad gubernandum. Idcirca nos^ qui per buiusmodi filii nostri Coronacionem nonnisi bonum^ commodum ac perpetuam tranquillitatem dicti Regni nostri Hungarie ac ceterorum Regnorum nostrorum querimus, nec quicquam priuati commodi aut vtilitatis in boc optamus, vt tam pium ac sanctum opus finem optatum consequatur; promittimus in verbo nostro Begio pro nobis et pro eodem Illustrissimo filio nostro, vniuersisque heredibus et successoribus nostris, vt prescripta Decreta et omnia in illis contenta, sed et Digitized by LjOOQIC 261 Idias omnes libertates p^r nos eisdem dominis Prelatis et Baronibns, ceterisque Nobilibus huius Regni noslri concessas firmiter, inconcusse et inuiolabiliter nos obseruaturoS) et tam per eundem IUustrissimum filium nostrum Dominum Lodo- mcam Ducem^ quam etiam dominos Prelatos et Barones^ omuesque Regnicolas similiter firmiter, inconcusse et inuiolabiliter facare obseruari, Provt iidem do- mini Prelati et Barones, ceterique Regnicole nostri sese, ac eorundem heredes ac successores vniuersos obseruaturos nostre Maiestatis in conspectu promise- runt. Promittimus preterea, quod nos eundem lUustrissimum filium nostrum^ vt premissum est, nec in vita, nec in morte nostra prenominato Domino Regi Ro- manorum. sed neque cuicunque alteri Principi forensi ad educandum vel tenen- dam seu gubernandum dabimus, sed eundem apud manus dominorum Prelatorum ac Baronum et Procerum atque Nobilium, et in hoc Regno Hungarie dimittemus et reliquemus, et de eodem nullo pacto educere aut educi facere yolumus seu procurabimus. Assecuramus insuper eosdem dominos Prelatos et Barones ac ceteros Regnicolas nostros, vt dum prefatus Hlustrissimus Dominus Dux filius noster ad adultam et maturam etatem peruenerit, idem premissa Decreta et liber- tates conseruaturum similiter in verbo suo Regio promittere teneatur. Nec inte- rim Regia auctoritas sibi concessa existat, donec premissa omnia se obseruare velle promittat. Ad que obseruanda eundem Dominum Principem Lodouicum filium nostrum, successoresque et heredes nostros omnes obligatos esse volumus. Id quorum omnium fidem et testimonium presentes litteras nostras pendenti si- gillo nostro communitas eisdem vniuersis Dominis et Regnicolis nostris du- ximus concedendas. Datum Bude quintodecimo die Diete seu generalis Con- gregacionis prenotate. Anno Domini Millesimo quingentesimo octauo<, Regno- mm nostromm Hungarie &c. Anno decimo octauo, Bohemie vero tricesimo octauo. Reuerendissimis ac Venerabilibus in Christo Patribus Dominis Thoma tiluli Sancli Martini in Montibus Sacrosancte Romane Ecclesie Presbytero Car- diaale Strigoniensi ac Patriarcha Constantinopolitano , summoque aule nostre CanceUario &c.^ Hypolitho Estensi de Arragonia tituli S. Lucie in Silia Dia- cono Agriensi, Petro titulo S. Ciriaci in thermis Presbytero Vesprimiensi Sacre Bomane Ecclesie Cardinalibus, Gregorio de Frangepanibus Colocensis et Bachi- ensis Ecclesiarum Canonice vnitarum Archiepiscopo ^ Luca Zagrabiensi, Fran- cisco de Peren electo Transiluaniensi, Sigismundo Thurzo Waradiensi, Georgio Quinqueecclesiensi^ Secretario Cancellario nostro, Francisco Jaurinensi^ Johanne electo Vaciensi, Nicolao de Chaak Chanadiensi^ Stephano Nitriensi, Personalis Presencie nostre Locumtenente^ Joanne Orszagh de Gwth electo Syrmiensi, Mi- chaele electo et confirmato Bosnensi, Brictio electo et confirmato Tinniniensi, Ferdinando de Frangepanibus electo et confirmato Modrusiensi, Jacobo Segniensis Ecclesiarum Episcopis Ecclesias Dei feliciter gubernantibus. Item Spectabilibus et Magnificis Emerico de Peren perpetuo Comite Abaujuariensi ac Regni nostri Hungarie Palatino ac Judice Cumanorum nostrorum^ Johanne de Zapolya per- petuo Comite terre Scepusiensis^, Petro Comite de Bozyn et de S. Georgio Ju- dice Curie et Wajuoda nostro Transyluaniensi et Comite Siculorum nostrorum, Lanrencio Duce de Wylak, Johanne Beriszlo Regni nostri Rascie Despoto, Oeorgio de Kanisa et Johanne Ernusth de Chaktomya Regnomm nostromm Croacie, Dalmacie et Sclauonie Banis^ Josa de Som Comite Temesiensi et 6e- taerali Capitaneo parcium Regni nostri inferiomm, Blasio de Raska Thauemicorum^ Digitized by LjOOQIC 262 MoM Buday de G^ellaka Jamtonim, Micbaele de Palocs PinceriiaraiOt Qfiorgio de Bathor Agazonum, Gabriele de Feren et Johanne Podmaniozky Cubicojario* rom nostromm Regalinm Magistris. Midiaele de Fako5 et BamiLba Belay Ze- wriniensi, Emerico Therek de Ennyngh Nandoralbensi, Nicolao Zekj^l d^, Ke- wend et Georgio Stresemlen de Jaycsa^ Stephano Eesaerew YiceQalaljmi et de Zrebemik^ Andrea de Baocha et Nicolao Kende de Sabach Banis^ Johanne Pe- thew Magistro Cnrie Hlnstrissimoram Libeconua nedtrorum^ Ambcosio. SarpdQ Comite Posoniensi, aliisqne qoam plnrimis Regni nostri Comitfttofi tmentd^ns et honores. (SigiUum R$gium im uma CQlari$ albiy rubri ei 9indi$ ptndmM.y, Ocif. iA AicliiYO Regoi CroatiM. Priy. Nr. 118. Anno 15 13. 28, Decembris. Budae. VladisIaiLS Rex Banum Regni SiBvoniae sentefttiai» execu- tioni mandare jubet. C(kmmmiQ propria Domini Regii, Wladislaus, dei grada Rex Huogarie et Bohemie &c. Fideljjbus Rene- rendo in Christo patri domino Petro Beryilo, Episcopo Ecclesie Wes^rimiensis^ Thesaurario nostro ac Banatus Regnorum nostrorum Dalmacie, Croacie et Sda- uonie Prefecto, ac Egregijs Balthasar de Alap^ Vice-Bano, ac Magistro Franci300 de Marowcza^ prothonotario nec non Judlium ceterisque Nobilibus Juratis Sedis Judiciarie dicti Regni noslri Sclauonie Assessoribos presentibus et fuluris salulem et gracianu Conquesti sunt Maiestati nostre fideles nostri Vniuersi Regnicole parcium Regni nostri Sdauonie medio duorum Nunciorum suorum^ qualiter ipsi in causis eorum adiudicatis debitis execucionibus summe essent necessary^ qoa^ dicti aduersarij eorundem sew nonnulle partes conuicte diuise in huiusmodi causis iuridice agrauari debere agnoscerent, diuersimode hactenus turbare consueuissent^ supplicantes Nostre Maiestati propterea humillime) vt eisdem in premissis de coih digno Juris remedio prouidere dignaremur. Et quia iusla petentibus non est denegandus assensps^ pro eo Fidelitati Vestre harum serie firmiter precipientes mandamns^ quatenus dum et quando per prefatos Nobiles et Regnicolas dicti Regni nostri Sclauonie vel eorum alterum cum presentibus fueritis requisili^ ex* tunc tociens quociens opportunum fnerit, obseruata lege et consuetudine eiusdem Regni nostri in huiusmodi causis eorum adiudicatis et in futurum adiudicandis Digitized by LjOOQIC 263 semper debitam execucionem facere el id, quod leges et Jura eiusdem|Begiii Dostri snadent expostulareque yidebuntnr^ administrare debeatis et teneamini, aQctoritate noStni vobis in bac paile atributa et Justtcia mediante; secus non fiictdri. Ihi^esetites vero ob absenciam Haioris secrett Sigilli nostri anulari se- creto Sigillo tioistro iussimns consignari. Quas post earum lecturam reddi iube- mos presentanti. Datum Bude in Vigilia festi Beati Hiome apo^toli anno Domini lOlIesimo quingentesimo tredecimb. CSigiUum Regium appressum.) OHf. carth. in ArcliiTO Regni Croallae. Priv. Ifr. 119. CWjHLKLWt. Anno 1513. die 28. Decembris. Budae. VUdislaus Hex Banum Regni -Slayoniae oppressis nobili- bus contra oppressores auxilium praestare jubet. Commissio propria Domini Regis. Wladislaus, dei gracia Bex Hungarie et Bohemie &c Fidelibus noslris ft^tieretfdo in CMto pdtH Vomlno TiMro ^efytlo, Episcopo Ecclesie Wesprimi- etrsis, Ihiej^aiirA^ tiohWo iat BiAn^tos Aegnbrtffn norstrorum Dalmtacie^ Groacie et Stfeuohie pfdfedo eiiisdefttque ^feb^nls aic 'Igregljs THagtetrts ^Pwthonotarijs et Jtttflidm ceteri$qtie Juratis ^s^ssmibtrs Mdsdem Begni 'nodtri *Stiauonie ISalntem et gifntim. £^ ^antbus quterelis fideKntn noMrorom Yniuersorum 'ttegtaicolarum tttiUB Be^gni noistfi Sdauotiie ^itlteliexittius, 'quAfiter nomitilli forent in medio eorum^ Ittiieixime vero potenciores^ qui inferioris condicionis et status Wobftes eorundenb- que Colonos et Jobagiones illegittinre et indebite ac preter omnem tiam Jtaris iittpc^difent^ dampnificarent et opprimerent^ territoria et metas eoram (occaparent et ilttii^rsltMode ipsos'tniq[ttiettrent; et dum lesi eos Jure conuenire propterea Yellent, iitlatn isVI fflt&ras Ist m&nd^ta nodtra ^Svtti itAn minime vdUent) neque per ludiees «^dinaHos eiusdemHegdi nostfi compflBlIi adistandmn Juri possent. Quoram quidem ficwrciose ^butffSfflodi accioni nos debito remedio occurrere, vt tenemur volentes, IRandamtFS ^«'idelitati Vestre barum serie flrmiter, quatenus acceptis presentibus pf^tMos NoMTeis sese ad defendendum Impotes nuUo modo a potencierfl)us opprimi atil turbari periAlttere d^beatis. Si vero ex parte talium potenlwm^M vioientorum Jtts et iusticiain ^bttbere «t expetere ti ^obis voluerint, obseruMa lege et veteri ^oiistietudine eiusdem Rcfgni no^tri, ex parte eorundem plenum M'WdUaVam Jjgti^ Digitized by LjOOQIC pinm et iusticiam debiteque etiam satisfactionis complementnm impendere et admi- nistrare modis omnibus debeatis et teneamini^ Auctoritate nostra presentibus vobis in hac parte attributa et lusticia mediante, secus non facturi. Presente? vero ob absenciam maioris Sigilli nostri anuUari secreto SigiUo nostro iussimus consignari. Datum Bnde in VigUia beati Thome ApostoU. Anno Domini MiUe- simo quingentesimo tredecimo. (^Sigillum Regium appressum.) r . Orig. carth. in Arcbivo Regni Croatiae. Priy. Nr. 121. Anno 1514. die 30, Noeembris. Budae. Mandatum Vladislai Regis conlra illos Regni Slayoniae incolas datum, qui negleclis judicibus ordinariis Rescript? pontificia quaerunt, sicque regnicolas in causam coram aliis judicibus attrahunt. Commissio propria Domini Regis. WladislauS) Dei gracia Rex Hungarie et Bohemie drc. FideU nostro Reuerendo in Cbristo Patri Domino Petro Beryzlo, Episcopo Ecclesie Wespri- miensis, Thesaurario nostro ac Regnorum nostronim Dalmacie, Croacie et Scla- uonie Bano^ fnturisque Banis vel eorum Vicebanis salutem et graciam. Ex de- claracione fidelium nostromm Vniuersitatis NobiUum Regni nostri Sclauonie acce- pimus non sine dispUcencia : QuaUter nonnuIU forent tam Ecclesiastici, quam seculares in iUo Regno nostro Sclauonie homines, qui scUicet in minutissimis rebus exquisitis quibusdam calumpniosis occasionibus nonnuUos ex ipsis Regni- coUs nostris prius causa in presencia Judicis Ordinarii, provt fieri deboret^ mini- me inchouata per modum conquestus seu Rescripti ApostoUci per varias hinc inde citationes non solum intra ambitum huius Regni nostri, verum etiam extra Regna nostra ad dominia Venetorum in Jadrensem, Sibinicensem.. Novensem civitates et aUa loca Venetorum Dalmacie in causam attraherent, sicque attractos huiusmodi Utibus et grauibus fatigis et expensis adeo turbarent et aggranarent, quod ipsi Regnicole nostri in extremam deuenire cogerentur inopiam et pauper- tatem. SupUcarunt itaque Maiestati nostre udem exponentes, vt eisdem de re- medio dignaremur prouidere opportnno. Cum autem in generali Decreto seu Sta- tuto tocius huius Regni nostri manifeste inter cetera id contineatur: vt nuUus Digitized by LjOOQIC hotMinn cansam raam prius in presenciam Judicia sui Ordinarii non ineboQatam per modnm huiusmodi Rescripti (nrosequi audeat. Propterea fidelitatem vestnyn reqmrimus et eidem nihilominus serie presencium comittimus^ quatenus a modo deinceps dum et quando ac quotiescunque per prefotos exponentes^ ant eorum alterum cum presentibus fueritis requisitl) omnes tales huiusmodi videlicet conquestuum et Rescriptorum Apostolicorum delatores, ne contra formam huius-* modi statuti Regni nostri in causis ipsorum procedere audeant^ per omnia graua-* fflioa et queuis opportuna remedia cohercere et inliibere, transgressoresque hu- insmodi poena etiam in Decreto ipso noslro contenta modis omnibus punire et castigare debeatis et teneamini; alitid nuUo modo facere presumatis; presentibus periectis exbibenti restitutis. Datum Bnde in festo beati Andree Apostoli. Anno Domini Blflesimo quingentesimo decimo quarto. (Sigiltum Regiutn appressum.') Orif. in Archivo Regni Croatiae. Priy. N. 127. Anno 1516. Feria 5. post dommicam Qua$modo. Po$omi. Vladislaus Rex Nobilibus Regni Slavoniae praecipit, ut a Bano requisiti periclitanti Regno Croatiae trans Savam contra Turcas sine mora auxilium ferant. Commi$sio propria DowUni Regis. Wladislaus, Dei gracia Rex Hungarie et Bohemie &c. Egregy et Nobiles fiddes nobis dilecti. Meminimus, crebris iam vicibus vobis et scripsisse ac man- dasse et per nuncios quoque vestros nunciasse» vt^ dum et quocienscunque opus fiieriL, et per tidelem nostrum Reuerendum in Christo patrem dominum Petrum Beryzlo^ Episcopum Ecclesie Vesprimiensis^ Thesaurarium nostrum ac iUorum Re- gaorum nostrorum Dalmacie, Croacie et Sclauonie Banum requiremini, subito cQm vniuersis gentibus vestris insurgere^ ac illo^ quo Banus ipse iusserit, pro patrie istius et vestra defensione ire profidscique deberetis. Tamen, vti intelligimus^ vos alegantes talem subitam et frequentem insurrectionem profectionemque vltra Zawn vobis in derogamen yetuste consuetudinis vestre cedere, hactenus manda^ tis in hac parte nostris parere et satisfacere minime voluissetis: quandoquidem prdl^ considerare deberetis^ quod frequentibus excursionibus et periculis, que Regno Ooacie et proinde vobis tanquam vicinis et contiguis a Thurcis inferun- Chm L Priyil. et Libert.) 34 Digitized by L^oogle 96« tur et iminiiient) Boimisi per eontaiaam TigitanoiAm et deiensioMm ebuiAfi po^- teit, V08 vero nnllam in hoc neo -prinate salutis, neo defenaiems statasfne ve- stri habere velletis rocionem. Qnomodo autem id qnoqne conneniens cre^Mle- qoe ^ Yt illo pro defensione Regni Croaoie, vestra qno^e salnte, qne tota in coasemacione el defensione ipsius Regni dependet^ gentes ex hoc Regao Banr garie proftciscantnr, si vos ipsi defensioni yestre deftieritts, nec ad oboian* dnm huiasmodi assiduis pericnlis insurgere volneritis. Scitis miim bene, quan- tam muhitadinem Christi fidelium^ quantamqne predam nuper qnoqae hostes ipsi Thurci ex Croacia abduxere^ indiesque abdncere^ et misserrimam illam patriam deuastare despoliareque nm desistont. Nam et hac quoqoe hora hec aduersa noua nobis de confinibus illis Bosnensibus superuenere, quod sci- licet hostes ipsi Thurci in maxima copia congregati yalida manu confinia illa et maxime Regnum istud » Croacie inuadere^ et illud eiusque castra atque mu- niciones vUra solitum vastare et obruere decreuissenl ; quod si fieret) con- siderare potestis, quod nec vos quoque^ qui illi vicini estis, periculum euitare poteritis: et ob hoc pericula ipsi Regno Croacie incumbencia vobis magis pr? aliis subditis nostris cure esse debent. Mandamus itaque et committimus fide- litati vestre sub nota perpetue infidelitatis ammissioneque bonorum vestrorum harum serie firmissime, quatenus a modo dum et quando ac quocienscuuiiue per ipsum Banum nostrum requisiti fueritis^ subito cum gentibus vestris insurgere. et illas in pieno et perfecto numero ad dictum Banum nostrum^ vel quo idem iusserit, et si plures poteritis^ provt pericula Regni illius exposcere nostis, mit- tere in onmem euentum debeatis. Nam nos quoque gentes in maiori qua fieri poterit copia hinc ex Hungaria istuc ad succurrendum vobis et illi periclitanti Regno mitti ac dari citissime iussimus. Vbi autem vos quoque in premissis adhuc negligentes fueritis^ ne per huiuscemodi libertatis vestre assercionem Regna illa pereant, commisimus in alys litteris nostris et auctoritatem eciam nor stram omnimodam dedimus prefato Bano nostro, vt ipse vos et quemlibet vestrnm ad hoc faciendam eciam per occupaciones bonornm vestrorum aliaqne opportami remedia astringere et compeUere debeat. Super hys autem vohis dictus Banus noster iussu nostro et de mente Maiestatis nostre plura dicturus est. Cnias verbis et credere<) et ea, que vobis facienda dixerit, facere et exequi modis omnibus debeatis et teneamini; et secus pena sub premissa facere nnlla racione presumatis. Datum Posonii feria quinta proxima post Dominicam Quasimodo. Anno Domini Millessimo Quingentesimo decimo quinto. Tenor Indorsaiae: # Bgregijs et Nilibus Vninersilati Nobilium Regni nosM Solanonie, fide- Khus nobts dilectis (Stfttfvai Repmm ai eofiuM apfreuum.) Odf . i» Arekm Rtgti GMMliaa. Priv. N. 133. Digitized by Google 26T Ammo 1615. Sabato proximo amte fe$tmm 8. Qeorgii. Po$om$. Vladislaus Rex ad generalem Regni Slavoniae Congrega- tioDem Regnorum Dalmatiae, Croatiae et Slavoniae Ba-* num mittit. Commissio propria domini Regis. Wladislaus, dei ^acia Rex Hmigarie et Bohemie drc. E^egij et NobileS fideles nobis dilecti. Qaum intelligamus^ vos in proximo generalem congregado- nem in isto Regno nostro Sclauonie celebraturos atque habituros, cupientes quieti et tranquillitati vestre qno melius fieri posset consulere, deputauimus in vestri medium fidelem nostrum Reuerendum in Christo Patrem Dominum Petrum BeryzIo> episcopum ecclesie Wesprimiensis, Thezaurarium nostrum et Regnorum istorum nostarorum Dalmacie, Croacie et Sclauonie Banum, nunc istic in Sclauonria agentem ; cQi omnia pericula incommodaque et necessitates istorum Regnorum nosttorum et omnium vestrum optime cognita perspectaque existunt. Qui Maiestatis nostre nomine vobis de mente et voluntate ac commissione nostra su]^erinde nonnulla dlctorus est. Quare requirimus fidelitates vestras et eisdem nichilominus serie presencium firmiter etiam committimus, vt ea, que idem dominus episcopus no- stro nomine^ vt premisimus, vobis in hac parte referret, et ad que vos hortabi-* tor, et credere, et pro nostra erga vos ampliori gracia et beneficencia Regia pro- qoe vestra salute et defensione facere exeqoi et adimplere in omnem euentum debeatis. Datum Posonq Sabbato proximo ante festum beati Georgij Martyris. Aniio Domini Millesimo Qaingentesimo decimo quinto. Tenor indonalionii : Egregijs et Nobilibus Vniuersitati Nobilium et Regnicolarum Regni nostri Sclauonie, Fidelibus nobis dilectis. (SigiUum Regium ab extus appr$9$um.) Orig. In Arcbivo RefDi Croatiae. Priir. 11. 123. 34« Digitized by Google S68 Anno 1516. Festo Conceptioni$ B. M. V. Budae. Ludovicus n. Rex regnicolas octavis, a Bano indicendis, interesse jubet. Commissio propria Domini Regis de consilio. Lodoulcas, dei gracia Rex Hungarie et Bohemie drc. Fidelibus nostris Magnificis ac Egregijs et Nobilibus vniuersitati Nobilium Regni nostri Sclaaonie Salutem et graciam. Intellecta et exaudita snpplicacione vestra. nuper nomine et in persona istius Regni nostri ScIau.onie nobis porrecta, octauas sew Judicia fesli Epiphaniarum domini proxime venturi Reuerendo in Christo patri domino petro Beryzlo, Episcopo Wesprimiensi, Regnorum nostrorum Dalmacie, Croacie et Sclauone predicti Bano, eiusque Vice-Bano^ per alias literas nostras more alias solito publicare celebrareqne commisimus et iussimus. Quare volumus et fidelitati Yestre serie presencium firmiter committimus et mandamus, quatenus ad requisi- cionem dicti Bani nostri aut sui Vice-Bani omnes et singuli causantes celebracioni ipsarum octauamm interesse debeatis et teneamini. Secus non facturi. Datum Bude in festo concepcionis beatissime Marie Virginis. Anno domini Millesimo Quingentesimo decimo sexto. CSigillum Regium appressum.) Orig. carth. in ArchiTo Regni Croatiae. Priv. Nr. 124. Anmo 1516. Dominiea proxima poet festum 00. SS. Budae. Ludovicus n. Rex Bano Croatiae, Slavoniae et Dalmatiae praecipit, ut a Nobilibus unius sessionis subsidium viginti quinque denariorum, in Regno Slavoniae lege lata ordina- tum et oblatum, quoquo modo colligat. Commissio propria domini Regis de consilio. Lodouicus^ Dei gracia Rex Hungarie et Bohemie drc. Fideli nosiro Re- «erendo in Ghristo Patri Domino Petro Beryzlo^ Episcopo Wesprimiensi^ Regno- Digitized by LjOOQIC 969 miD nostroniin Dalmacie^ Crdseie H SclaaoDie Bano^ eiuBqde Vicebanis et Jndi^ cibus Nobiliom in Regno Sclauonie predicto constitntis salnteBi et graciam. Iii«^ telleximns, qnaliter Nobiies ynins sessionis in eodem Regno nostro Sclauonie commorantes subsidinm viginti quinqne denariorum, nuper ad imposicionem victua- liam per Vniuersitatem Nobilium eiusdem Regni ordinatum et oblatum^. exsol- aere nollent. Quoniam autem ea lege fuerit oblatUm, vt eciam ipsi Nobiles vniQS sessionis soluere debeant, propterea volumus et fidelitati vestre harum serie firmiter mandamus, quatenus acceptis presentibus vniuersos et stngulos Nobiles vnius sessiones predicti Regni nostri Sclauonie ad e^olucionem predicti subsidij viginti quinque denariorum per omnia solita grauamina et queuis oppor- Inna remedia compeUere debeatis, Aucthoriate nostra Regia presentbus vobis in bac parte attributa mediante. Secus facere non ausuri. Nam alioquin certi sitiA) quod si quid damni per negligenciam vestram in his perceperimus^ vobis imputabimus et a vobis eciam requiremus. Presentes superinde pro vestra re- seriando expedicione. Datum Bude die Dominico proximo post festum Omqium Sanctorum. Anno Millesimo Quingentesimo decimo sexto. {Sigilium Regium appressum). Orig. in ArchiYO RefDi Croatiae Priv. Hro. 126. CWjKLlfLXn. Anmo 1516 Budae. Ludovicus n. Rex prothonotarium Regni Slavoniae octavia, a Rano indicendis, interesse jubet. Commi$sio propria domim Regis de consiHo. Lodouicus^ dei gracia Rex Huugarie et Rohemie drc. Fideii nostro Egre- gio Magistro Stephano Henczelffy. Regni nostri Sclauonie prothonotario, Salutem et graciam. Supplicacione Vniuersitatis Nobilium Regni nostri Sclauonie predieti nobls porrectai, intellecta et exaudita^ octauas seu Jndicia festi Epiphaniarum do- mini proxime affuturi Reuerendo in Christo patri domino Petro Reryzlo, Episctipo Wesprimiensi, Regnorum nostrorum Dalmacie^ Croacie et Sclauonie predicti Rano eiasque Vice-Rano per alias literas nostras publicare celebrareque ac ipsi Vni- uersitati Nobilium ad requisicionem eiusdem Rani nostri aut sui Vice-Rani cele- bracioni eamndem octauarum interesse commisimus et fidelitai tue harum serie firmiter committimus et mandamus^ quatenus .... celebradoni interesse Digitized by LjOOQIC 270 4dlM0 et tMMTis. Secns nra factanifl. DatQm B«Ae . * * . MBrie Virgiiiis. Anno DomiDi MiUeeimo qningentosiBio decimo sexto. (Sigitkm Regitim appr€$§wm.) (hrif. culli. iD Arcbivo Refni Croatiae. PriY. Nr. 125. CMjHLKLXin. Atmo 1517. Feria 2. po$t te$tum B. Yml^tUmi. Bwdae. LudovicusII. Rex, ut inchoatae octavae, nullo brevium Bu- dae ceiebrandorum judiciorum respectu hablto, continuari possint, permittit. Commissio propria domini Regis. LodouicuS) dei gracia Rex Uungarie et Bohemie drc. MagniGcl, Egregij et Nobiles, fideies nobis dilecti. Miseratis huc ad Maiestatem nostram hunc fidelem nostrum Nobilem Paulum literatum de Neszpesa, nuncium et oratorem veslrom, presencium exhibitorem ; cuius medio supplicastis nobis, vt presentes octauas festi Epiphaniarum Domini proxime preteriti, que iam ad litteras et Mandatum Maie- statis nostre inchoate essent, ad finem vsque celebrari et Jnsticiam causantibus quibusque administrari facere dignaremur. Qua quidem supplicacione vestra in- teUecta et admissa, cupientesque iustis huiusmodi et honestis peticionibus vestris annuere^ commisimus hjc et coram et eciam per literas nostras fidelibus nostris Bano et Yicebanis ac Magistro prothonotario et Juratis assessoribus Sedis Judi- ciario istius Rcgni nQstri Sclauonie, vt non curato eciam eo^ si Judicia ^reuia in proximo hic Bude celebrantur vel non, celebracionem octauarum ipsarum ad finem vsque continuare et causantibns omnibus secundum deun Justiciam admini- strare debeant et teneantur: parati enim sumus, vt diximus^ vobis tanquam Bonis fidelibus nostris in hijs^ qne iuste et honeste facere possumus^ semper compla- cere. Datum Bude feria secunda proxima post festum Beati Valentini Martiris. Anno Domini Millesimo Quingentesimo decimo septimo. A tergo: Magnifieis^ Egreg^s et Nobilibus Vninersitati Nobilium et RegBtcoIaruia R#g«i nostri Scbmoiiie, Fidelibns Mbki dilectii. (SigiUum Regium appressum^ OrigiMle in Afckire RefMi Croetiee. PriY. Nr. 138. Digitized by Google 2P71 Anno 1517. Feria 4. anle festum B. Mathiae Ap. Budae. Ludovicus IL Rex, ut iDchoatae octavae, duIIo Budae ce- lebrandorum brevluin judiciorum habito respectu, conti*- nuari possint, permittit. Commissio propria domini Regis. Lodouicus, Dei gracia Rex Hungarie et Bohemie drc. Pidelibus nostris Reuerendo in Christo patri domino Petro Beryzlo^ Episcopo Ecclesie Wesprinii*- eBsis ac Regnorum nostrorum Dalmacie^ Croacie et Sclauonie Bano^ Item Egre«- gijs Balthasari de Batthyan et alteri Balthasari de Alap, Vicebanis^ ac Magistro Stephano Henczelffy de Petrowcz, Judicis curie n<^tre et eiusdem Regni Sola-p- oonie prothonotario^ nec non Vniuersis Juratis asseasoribus Sedis Judiciarie pre* dicti Regni Sclauonie Salutem et graciam. Miserant fideles nostri Vniuersitas Nobilinm istius Regni Nuncium et oratorem ipsorum ad Maiestatem noslram, Cuius nedio sopplicanint nobis^ vt presentes octauas circa festum EpiphmHaram domini proxime preteritum inchoatas celebrari et ad finem vsque continuari permittere dignaremur. Nos cupientes libertati et incremento status eiusdem Regni sicut in omnibus licitis et honestis^ ita eciam in hoc prospicere et consulere: Scripsimus Eisdem per alias nostras literas, quod huiusmodi octauas ad supplicaciones ipso-* rom celebrari et continuari per vos jussissemus. Quare fidelitati veslre harum serie finniter committimns et mandamus, quatenus acceptis presentibus^ non cu- rato eo, quod in proximo hic Bude Judicia Brenia celebrabuntur vel non, Vos ni- chilominus huiusmodi octauas, provt cepistis, celebrare et ad finem vsque conti* nuare ac causantibus et litigantibus quibuslibet secundum Deum Justiciam admini- strare debeatis et teieamhn. Atiud nulla Racioae faeere audeatis. Ditoni Bude feria qnarta proxima ante festum Beati Mathie Apostoli. Anno Domini Millesimo Quingentesimo decimo septimo. (SigiUum Regium appressum.) Orif. cartk n Krehif Reffni CriNrtiae. PHt. R». 139. Digitized by Google 372 CliXXJICV. 15i9. die 12. Deeembris. Regnum Croatiae et Dalmatiae Regi Hungariae, qui cum Turcis foedus nulla de iis facta mentione pepigerat, am^ plius obedire nolens, tutellam et protectionem Pontificis Romani expetit. AnDO 1519 die 12. Decembris lectae snnt litterae Bani Dalmatiae dr Croatiae credentionales in p6rsona Domini Thomae Nigri*}^) qui introductos est in sacrom Consistorinm nomine ipsius Bani, Comitnm et Nobilium ipsonmi Regnorum. Dixit, ipsa Regna parata se dedere Turcae^ et quod misenmt ad Regem Ungarie oratores snos, ipsi protestaturos, quod noUebant amplius obedire; quia cum Turca foedus fecerat, nulla de lis facta mentione. Dimisso predicto Vicario^ Sanctissimus dixit^ se yeUe snper hoc Regi Ungariae scribere^ ut provi*- deat ipse et Regna Dahnatiae d: Croatiae in tuteUam et defensionem redpiat; yel saltem permittat, ut sub aUcuius Regis Christiani^ vel suae Sanctitatis totelia et defensione esse possint. Ei Codice Ronuuio ActonuB CoBtistoiialliiiii. — B. Kerdelid. De Regnit DalM. Croak ot Slav. Notaiae Pnieliiiiinaref p. 314. Anno /525. Dominica proxima anle festum B. Dionyiii. Budae. Credencionales a Ludovico II. Rege Johanni Statilio ad Diaetam Regni Slavoniae misso oratori datae. CommUiio propria Domim Regii, Ludovicus, Dei Gratia Rex Hungariae et Bohemiae dcc. Magnifice FideUs nobis dUecte. Misimus ad istam Diaetam Regni Nostri Sclavoniae hunc fidelem Nostrum VenerabUem Joannem StatiUum^ PrepositQm *) Thomas Ifiger Spabtenaia, amicat celeberrimi Marci Marali, poetae latini et nationalis, Vlcariuf fene* ralls Epitcopi Vetprimlenfia et Rani Croatiae Petri RerislaYi^ Epitcopuf Scardonenos (1519) et Tra- fnrienaia (1524), Orator Regoi Croatiae et Dahnatiae ad Leoaem X. Pontificem Romannm et Caroluai V. Imperatorem, diUfena coUector remm Patiiamm, mortnni Spalali a. 1527. Digitized by Google 273S Bsdenseni^ Sea^tarlum Consfiiariiim Nostnmi, cui commisimus, ut fidelitati taae Bonmilla Bostro nomine referat. Committimos itaque^ nt in liis^ que prefatos orator Boster dixerit, eisdem fidem indnMam adhibere debeas. Datom Badae Dominica froxima ante festm B. Dionisij. Anno Domini 1535. A tergo: Magnifico Frandsco de Bathyan^ Refnomm nostromm Dalmatiae, Croa- tiae et Slayoniae Bano ac Pincemarum nostroram Regalinm Ma^stro, fideli nobis dilecto. Originale in Archiro Kdrmendieiiii ni. Prindpis de Batthyan. CJLXXXVIV Ahho 1525. Festo B. PhiUypi et Jacobi Aposlolorum. Budae. Ludovicus II. Rex Francisco a Bathyan, Bano Croatiae^ ob bene acta et tractata in Regni Slavoniae diaeta nego- tia complacentiam suam exprimit, eidemque Joannem Tjahy collegam mittit. Coffiffia^o propria Domini Regis. Lndovicns^ Dei Gratia Rex Hnngariae et Bohemiae ftc. Magnifice fidelis nobis dilecte. Ea qnae per te acta snnt in proxime praeterita Diaeta in Sclavonia^ et ex litteris et ex nonciis tuis intelleximns, qaae nobis valde placuerunt. Hortamur itaque fidelitatem tuam, ut ea, qnae be* ne caepisti^ bene etiam continues, et ad bonum finem taa industria perducas. Placet et illud Nobis^ quod Banatum Joannes Thahy reddidisti, nam nos quoque eidem hic reddidimus et cum illo conservare omnino volumus, neque patiemur, ut authoritas Nostm ab illius aemuiis et adversariis conculcetur. Hoc autem Nobis valde displicet, quod pars illa adversa ea, quae dicturas illi eras, audire noluit. Sed praeter voluntatem tuam disucessit, id, quod silentio praeterire nolumus. Nunc itaqne remisimus ad te Johannem Thahy Collegam tuum. Des itaque operam, ut jam tandem ab omnibus in Banum suscipiatur. Postquam autem toties hortati et requisiti judicium ex parte ipsius Johannis Thahy ejus adversarii acceptare recoaarunt, Nobis non videtnr^ ut ipse Johannes Thahy tam strictum Judicium, ad quod se offerebat, subire posthac cogatnr; sed qui cnm eo agere voluut, (P«i I. PriTil. et Uberl.) DigitizPc^y L^OOg lC 374 agant secuiidom Jura et coQSvetudinem iatius Re^i uoatri Scfamouiae; nifli Jek«frf ue9 Thahy yellet extraordinanum Judidum ultra sulHre. Reliqua ex ipflo Johaoae Thahy at(pie eliam Nuncio tuo Anttionio literato aecipiefl. Hortamnr te^ ea dl* ligentia et dexteritate rem omnem cures^ ut mi^orefl motosliae NoUfl de tebas Sclauonicifl non oriantur. Et quamvis libenter vellemus, ut in Diaeta Hungarica nobiscum esses, cum tamen intelligamus, presentiam tuam etiam in Sclavonia esse necessariam, contenti sumus, ut ibidem maneas et defensioni istius Regni Nostri Sclavoniae et Croatiae et dissensionibus Regnicoiarum caoqponendis pro yiribus incumbas, donec uberius tibi providebimos, id quod prit^diem JEactairi sumus. Secus igitur ne feceris. Datum Budae in festo beatorum Pliilippi et Ja- cobi Apostolorum. Anno Domini 1525. A tergo : Hagnifico Francisco de Bathyan, Regnorum nostrorum Dalmatiae, Croa* liae et Slavoniae Bano ac Pincemarum nostrorum Regalium Magistro, fideli nobis dilecto. Origintle in Archivo Kdrmendiensi niustr. Princtpis de BaUhyan. CIi]!LXXTIII. Anno 1525. Feria 2. post festnm Pentecostes. Budae. Ludovicus n. Rex Franciscum de Ballhyan, Regni Dal* matiae, Croatiae et Slavoniae Banum hortatur, ut omni- bus viribus contendat, quo negotia in Diaeta Slavonica, ad quam Joannem Decshazy oratorem millit, bene ab- solvantur. Commissio ptopria Domini Regis. LudovicuS) Dei Gratia Rex Hungariae et Bohemiae etc. Kagnifice fidelis nobis dilecte. Hortamur fidelitatem tuam^ et tibi eliam coaunittimus, qnatenus tam per te^ quam per fratres et amicos tuos omni studio contendas, nt negotia nostra,' et Regnorum Nostrorum, pro quibus ad Diaetam Regnicolarum Regni Nostri Sdavoniae fidelem Nostnun Egregium Stqfihanom Decshazy, Auke nostrae familiarem, misimus^ optato fine concludairtur; qaod Digitized by LjOOQIC 27^ MrvWm tmm gnitia nOBtra Regta compensabinnis. Haec referet tibi nomine No0tro latfQs idem Decsliazy, cui fidem iadubitatam adhibere debeas. Secns ni^ fiaceris. Datum Bndae feria 3. post festnm Pentecostes. Anno Domini 1535. A tergo: MagiiiJS^ Francisco de Batthyan, Regnorom nostrorum Dalmatiae, Croa-^ tiae et SlaYoniae Bano ac Pincemarum nostrorum Magistro, fideli nobis dileeto^ (L. S.) Orig. loit chtrta in Archivo Kl^mieiidieiisi Uliulr. Principia BatthyanL Anno 1525. Feria 4. posl festum Elisabethae Viduae. Budae. Ludovicus n. Rex Bano F. Batthyan scribit, ut omnem curam adhibeat, quo Joannes Tahy occasione Diaetae Slavonicae a regnicolis in pristinam Banatus dignilatem recipiatur, et Jajce victualibus provideatur. Commissio propria Domim Regis. Ludovicns, Dei Gratia Rex Hungariae et Bohemiae etc. Magnifice fidelis nobis dilectl Fnit hic fidelis noster Magnificns Joannes Thahy, quem remisimns ad Diaetam Sclavonicam, ea spe, ut per oratores nostros, quos illnc destinavimus, si Regnicolis id persvaderi poterit, in offiicinm auum reponatnr: alioqnin inyitis iUis^ eum non reponent. Vadatis igitur cito et vos ad illam Diaetam^ et adhibeatis omnem operam, simnl cnm oratoribus no- stris, nt partes dissidentes ad concordiam revocentnr, et qnod ipse Johannea Thahy cnm snis adversariis concordare possit; nam si id fieret, facilins posset iUis consentientibns in Banatnm reponi. Non optat antem longo tempore fore in oficio; neque nos cupimns hoc in alium finem^ nisi, ut et dignitati nostrae et ^us honori fieret satis. Bani nostri Jayczenses victnalia posnerunt ad Jayczam sine pericnlo, sed panca; necesse est igitur, ut citissime plnra inferantur, qaia sine ilhs conservari non poteriL Johannes Thahy si reponeretnr in officium^ non recQsaret laborem inferendi victuaHa ad Jayczam ; quod si non fiet, tractetis «um oratoribus nostris et cum Regnicolis illius Regni nostri Sclavoniae de alio Digitize^^VjOOgle 276 imponeiidi modo. Honc aiitem Thahy libenler retiHMMiiis ia senriliis aOitrit{ eed Tix manebit, si non foerit officio restitotas. Ubi scribitis^ qnosdam aemilos ves^s dixisse^ quod vos lahoraretis contra Joannem Thahy et vos essetis oeca- sio privationis ejnsdem^ et illi hoc male de vobis dicerent et sentirent : nos de his niiiil nnquam audiyimas^ neqne si audivissemus^ crederemus. Venemnt hnc noncii Regni Croatiae, quibos quidquid responderimus, vobis significabimus. Vos invi- fiiate et omnem operam impendite^ ut oratores nostri ad Sclavoniam missi, bo- nmn Nobis responsum referre possint. De violentia^ quam exercere dicitor Co- mes Ferdinandus de Frangepanibus, loquamioi cum Regnicolis in Diaeta, et con- sulatis tandem una cum ipsis, quid nobis sit faciendum. Non sumus opressis authoritate nostra defuturl, de illorum enim dissensione et quiete modis omnibos curam gerere volumus. Datum Bodae feria qoarta proxima post Elisabedi Vidoae. Anno Domini Hillesimo Qoingentesimo vigesimo qointo. A tergo: Magnifico Francisco de Batthyan^ Regnorum nostrorom Daimatiae, Croa- liae et Slavoniae Bano, fideli nobis dilecto. OrigiDtle in Archivo K6rmendienti IUustr. Prindpis Batlhyani. Afmo 1525. feria 6. proxima post feslum P. Luciae Virginis. Budae. Ludovicus n. Rex Bano F. Batthyan scribit, ut Regni Groatiae Nobiles, qui pacem cum Turcis cupiebant, ad patientiam disponat. Lodovicos, Dei Gratia Rex Hongariae et Bohemiae elc. Magnifice fidelis nobis dilecte. Comites et reliqoiae Nobiliom Regni Nostri Oroatiae miseront ad nos his diebos oratores soos^ ex qoibos animnm illonun de concordia com Torcis facienda cognovimo^, nisi nos extremis et afflictis eoron rebos jam tandem sobveniremus. Petont aotem a nobis, ut doobos verbis significe- lous subsidiom et defensionem. Oratores com bona spe nostrae in eos gratiaa et fotorae provisionis dimisimos; sed qoom ipsis certom el finale responsom de Iiis rebos difficillimis absqoe scito et deliberatione Regnicolarom nostrorum facere neqoiverimos^ polliciti somos, tum honoris ipsorom caosa tam et aeqoiore anioio 4Dxpectarent^ per oratores Nostros proprios velle ipsis ad postolata respondere. Digitized by LjOOQIC 277 Vkam Haqu Nobis est) ut te ob eam fainiiiaritatem et amieitiaiii^ quae t^ eom fllni ]iiteroen OrSQ an». (Sigillvm Regivm ab extvi appressnm.) Orlg. canh. in ArcbiTO Refoi Crottiae. Priv. Nr. 136. Digitized by Google Amno tetS. f5— 2S. itqji. PoMOnU. LitterarBii ««reeurftlofUritmr Ferdinamli HL Re^it RegfM S^^lffveniae ^eorsim daVa autbentica parFa. No8 Comes Sigismmidns Porgach de Gliymes, Regni Hun^riae Palatiniis et Jndex Cnmanonim, nec non Comitatunm Neogradiensis<» Saarosiensis et d<( Zabolch Comes ac Sacratissimi Principis Domini Domini Mathiae, Dei Gratia electi Romanomm Imperatoris semper AugustU ac Germaniae, Hnngariae^ Bbhemiae Re-* gis, Archidncis Austriae^ Ducis Burgnndiae drc. Intimus Consiliarins et per Hunga- riam Locumtenens. Memoriae commendamus tenore praesentium significantes, qui<* bna expedit yniyersis: Qnod cnm Sacratissima Caesarea Regiaqne Maiestas Do* mimis noster Clementissimus yniTersis fidelibns Statibus et Ordinibns Regni sni Hnngariae pro tractandis et conclndendis publicis Regni negotiis*) tranquiUum statnm et secnram permansionem concementibus, Generalem Diaetam ad hanc Civitatem Begiam ac liberam Posoniensem ad Dominicam Inuocauit proxime praeteritam fxo^ mulgare clementer dignata fuisset, ac pro innata pia et paterna erga Regnum boc affectione et sollicita cura primo et ante omnia de futnro Rege et succes^ sore eligendo cnm eisdem fidelibus suis Statibns et Ordinibus Regni tractare et conclndere statnisset, in eoque Status et Ordines benigne reqnisiuisset : Ad quam Sacrae Caesareae Regiaeque Maieslatis benignam requisitionem lidem Statns et Ordi- nes matnra consilii deliberatione praehabita post longos tractatns in Serenissimum Principem Ferdinandum secundnm, Dei GratiaRegem Bohemiae, Archidncem Anstriae^ Dncem Burgundiae^ Styriae, Carinthiae^ Carnioliae et Wirtembergae, Marchionem Moraniae, Comitem Habspurgi et Tyrolis^ Dominum itidem nostmm Qementissimum ▼nanimiter consensissent Priusquam tamen Statns et Ordines de vetusta lege et longa serie obseruata bactenus consnetudine eundem Dominnm RegemBohemiae in Dominum et Regem eomm liberis et commnnibns votis ellegissent, declarassent et pronunciassent, eidem Domino Regi Articnlos subinsertos acceptandos^ con- firmandos^ ac per eundem Dominum Regem sno tempore regiminis firmiter et inuiolabiliter obsemandos demiss^ porrexissent. Quorum humilibus postnlatis eadem Maiestas Regia benigne admissis, dictos articulos^ omniaqne et singula in eis contenta acceptare^ con6rmare et litteris quoque suis superinde Assecurator&^ Sigillo et manus propriae subscriptione roborare, et tandem eisdem Dominis uni- versis Statibus et Ordinibus Regni extradare clementer dignata est. Qnibus ex« tradatis, et manibus nostris assignatis^ postulamnt iidem Status et Ordines, qua- tenns copiam sen paria eamndem sub sigillo nostro authentico in Transumpto litte* raram nostramm eisdem extradaremns. Quamm qnidem Kttcramm assecnratoria*- ram tenor talis est: Nos Ferdinandns^ Dei Gratia Rex Bohemiae, Archidnx Anslriae^ Dux Burgundiae, Styiae^ Cariathiae, Carnioliae et Wirtembergae, Mar-- i?nn L PriYiL 9% Llb«rt.) SP7 Digitized by VjOOQIC ciiio Morauiae, Comes Habspurgi et Tyrolis Ae. agiiosdmiis et nemoriae eoni- neiidamus tenore praeaeDtium significantea, quibaa expedit vniTeraia: Qaodeuoi Sacratissimo Principi ac Domino Domino JKUthiae Dei Gratia Eleclo RomaBoram Imperatori aempor Angasto, ac Germaniae^ Hungariae, Bohemiae drc. Regi, Domliio Patroeli et Patari nostro observandissimo benigne visum fuisset^ Inclito suo Hon- gariae Regno, partibusque eidem adnexis, pro pia atque patema sua cura et sol- Ucitudine de futuro Rege atque Sticcessore tempestiue prospicere^ eumque in finem ex singulari sua et patema erga nos gratia et amore ejusdem Regni Statos el CMines beiiigiie requisiuisset^ uti nos in fntamm ipsorum Begem eligere wcceplhvfL proclamare ei coronare adeoque oplime Majestatis Suae Cesareae Begiaeque in* tentioni^ quae nonnisi in beneficium hujus Coronae redundare queat^ sua quoqne ex parte respondere vellent, lidem Status et Ordines sollicitum hunc«) et iam ante pluribus occasionibus conteslatum Majestatis Suae Cesareae Regiaeque aSectuni^ Dti fideles et Cives Patriae amantes decet, grato animo agnoscentes, eiusdem de- iBiderio haud grauatim obsecundare, atque nos in Regem atque Dominum ipsorum iuxta antiquam consuetudinem et libertatem eorum semper obseruatam paribus votis et unanimi consensu rite eligere, prodamare^ inuocatoque demum Numinis diuini auxilio feliciter etiam coronare promptos paratosque fore declarauerint, de- misse rogantes^ vti infrascriptos Articulos, omniaque et singula in eis conlcmta tata^ grata et accepta habentes, nostrumque Regium consensum illis praebentes, cle- menter acceptare^ auctoritate nostra Regia approbare et confirmare, atque tam nos ipsi suo tempore benigne obseruare^ quam per alios, quorum interest, fimri- ter obseruari facere dignaremur. Quorom quidem Articulornm lenor sequitur^ et est talis : Prima coudltio. Quod vniversas et sihgulas Regni libertatates, Immunitetes^ Priuilegia, Statuta, Jura et consvetudines simul et conclusiones Tractatus Viennensis, omnesque Articulos in eodem comprehensos, ita et reliquos ante et post Corona- tionem moderaae Sacrae Caesareae Regiaeque Majestatis in Anno Hillesimo sex- centesimo octauo^ et Millesimo sexcentesimo Nono editos^ in omnibus suis punc- tis^ clausulis et Arliculis Sua Majestas Regia firmiter et sancte obsernabit, per aliosque omnes inuiolabiliter obseruari facieL Secunda conditio. Qaod graua- mina, si quae usque ad tempus suscipiendi Regiminis Majestatis Suae qualiter- cunque euenerint) ea statim in initio Regimiiiis Suae Majestatis in Diaeta primi- lus intra spatium sex mensium publicanda penitus tollet. Grauamina autem vni- uersorum Statuum et Ordinum Regni^ quaecunque successu temporis sub Regimi- He Suae Maieslatis emerserint ea in singulis Diaetis^ quas Sua Majestas Succes- siuis temporibus pro commodo et necessitate Regni quo saepius fieri poterit, ila ut terminum triennii non excedat^ publicare et celebrare dignabitur^ sub eadem Diaeta tollet et effectuabit. Tertia conditio. Quod quando de rebus et negotiis Regni Hungariae aut Partium ei subiectaruni agetur^ ea per Hungaros tractare et consultare dignabitur^ iuxta Articulos Anni Millesimi sexcentesimi octaui^ no- num et decimum ante Coronationem editos; item Anni Millesimi qaingenlesimi quinquagesimi noni articulum octauum. Neque etiam supplicantes aut causnnles Indigenas Regni intra ambitum eiusdem occurrentes ad Regimen et Jura exter- na rejicere, pertrahere et ablegare pacietur^ iuxta extrema verba Arliculorom decimi et decimi sexli ante Coronationem el Decreti Ferdinandi Anno Millesimo quingentesimo tricesimo sexlo, articulo quadragesimo primo editi. Quarta condi- tio. Confiniorum vero Praefecturas, Capitaneatus et alia Officia tam in hoc, qoam Digitized by LjOOQIC iiHi»Ra(Hif wimiflY M^nlm.SmH uoiti^' nOiwiam ^nfymmm^ lyrte CSoronatiQoeQI AnM HillMiaio . w^jamamimo ootaw aditiai confereL Oointa conditio. Quo^ fgo Joatitiae adaiinistmtiefie^ aise ^ Regna «consistere non posswt, secondui^ kndabileni et Deo gratam in edetouidis Jndiciis antiquam Regni consuetudinevi Judieia octanalia yacis tesqpore^ tam in Sttperioribtts, quam in inferioribus Regni Partibns^ iuxta coMtitutionem Anni Millesimi sexcentesimi noni, articulum septua-r gesimmn^ continao celebrari faciet, et ittxta eundem Articulum tam in Tabula Re- gia^ quam Appellationibus^ sine discretione Religionis Judices fiant, neque Status el Ordines Regni mandatis extra terniinos Judiciorum coram Judicibus Regni Or-r dinariis vel Deputatis Juri stare et ad productionem Priuilegiorum co^ere execu-^ Uonesque legitimas nec per se impediet, nec per suos Officiales impediri patie-» tur, similiter etiam illegilima Judicia et illegitimas Eexcutiones fieri non admittet Allegantur primo pro Jadiciorum octaualium celebratione articulus septuagesimus Anni MiJlesimi sexcentesimi noni. Secundo, pro Juribus Nobilitaris praerogativae tripartiti primi titulus nonagesimus sextus; Item Perdinandi Regis Anni Millesim^ quingentesimi quadragesimi sexti articulus trigesimus; Item articulus yndecimus Pacificationis Yiennensis. Tertio, ne inandatis Regiis Juris processus turbetur^ Mathiae primi Millesimi quadringentesimi septoagesimi primi anni articuias duo- deeimns; Maximiliani Millesimi quingentesimi sexagesimi sexti articulus vigesi-- mus quinttts; Mathiae secundi MiUesimi sexcentesimi decimi tertii articulus tri-> gesimus quarttts. Quarto, ne expedianlur mandata illegitima, Ferdinandi Annl Millesimi quingentesimi sexagesimi tertii articulus octuagesimus ; Mathiae se.cundi Millesimi sexcentesimi octaui articulus sextus. Sexla conditio. Quod religio- nis negocium inter yniversos Slatos et Ordines Regni in suis ac fisci bonis^ item in confiniis qnoque Regni Hungariae militibus Hungaris, propter Regni tran- quilliorem permansionem, iuxta constitutiones Viennenses et Articulos ante Coro- nationem editos maneat liberum^ illaesum, et illibatum^ ita videlicet) ut Religio^ nis exercitium tam Baronibus^ Magnatibus et Nobilibus^ quam liberis etiam Ciui- tatibus vniversisque Statibus et Ordinibus Regni in suis ac Fisci bonis* item in ConGniis Regni Hungariae^ nec non oppidis ac villis, illud sponte ac libere ac* ceptare volentibus^ ubiqtte libenim relinquatar, nec quisqnam cujuscttnque Status et conditionis existens in libero eiusdem usu ac exercitio Religionis a Majestate Sua Regia et aliis quibasuis Dominis Terrestribus quouis modo aat quottis sttb praetexttt tttrbetor et impediator. Septima conditio. Qnod in Palatini Electione^ eiusdemque auctoritate^ Jurisdictione et officio iuxta articulum Yiennensis Pacifi- cationis ad tertium, item ante Coronationem edito Anni Millesimi Sexcentesimi octaoi art. vndecimo et Anni Millesimi Sexcentesimi decimi tertii articulo sep* timo^ Ferdinandi Regis Anni Millesimi Quingentesimi quinquagesimi quinti artculo primo circa finem, ac secundum formam Juramenti eiusdem Palatini praescriptum modum Maiestas Sua obseruatura est. De Banatu etiam, quae in eodem articulo vndecimo Anni Millesimi Sexcentnsimi octaui continentur^ similiter et de Wala* chis annorum Millesimi sexcentesimi quarti articulum decimum quartnm^ Anni Millesimi sexcentesimi octavi articulnm nonum et Anni Millesimi sexcentesimi decimi tertii articulorum Trigesimum nonum effectuabit. Octaua condilio. Quan- doqoidem salus et permansio non modo afflicte hujtts Patriae, tanquam clypei et antemoralis* sed aliorum quoque vicinorum Regnorum et Provinciarum,^ ex bona et secora Confiniorum prouisione dependeat: Majestas Sua iuxta arliculttm vige-» 37» Digitized by LjOOQIC fiiii!)ip priintw Anni vHlosliilI stzoont^raiii octam aii|6 ^CofOMlioiirai ot jVt. Tri— |08iiiiiiiii socmiflinn Amii ifillosiiiii Sexcotitosliiii iioiii^ patorno. Confiniis proqiaore ligniibitar. Nopa conditio. Qnojil Cinita^ 'liiioraa ot Montanas jh anis Jvribits fri litvDrtatibna, priallegiis, ot imnninitatibas consomabit Pocfana conditio. ;Qabd tWpnam Rogni ox ftegnb Bongariao nalla ox cao^a yol arto Haioataa Saa ^egiar adferet aat aqferri carfibit, sed qaod inxta yetorem consaetadinem ac libertatem ipifomm Regnicolaram per certa^ et ,de eoram medip ynanimlter ad |ioc delectaa et 4ditos qostros cuiuscunque Status et Conditionis axistant. obseruari faciemos^ oti vigore fauius nostri Diplomatis acceptamus^ approbamus, ratificamos, confirma- fflos atqne promittimus. In cdius fidem et testimonium litteras bas manu propria saibscripsimus et iSigilli nostri impressione muniri jussimns. Datum in Civitate Posoniensi die decima quinta mensis May. Anno Millesimo sexcentesimo decimo octauo. Subscriptionis vero series haec est: Ferdinandus. Paulo inferios vero: VI. Leonardus Gerius. Nos itaque iuxta postulationem eomndom dominomni Statuum et Ordinum Regni praeinsertas litteras Sacrae Regiae Majestatis assecorato* rias praesentibos litteris nostris de verbo ad verbom sine diminotione et angmento aliqoali inscribi et inseri facientes sub Sigillo nostro authentico extradandai ioximos et concedendas. Datum Posonii die vigesima quinta Mensis Hay Aun« iOomin! MQlesimo sexcentesimo decimo octauo. Comes Sigismundus Forgach de Gymes m. p. (JLoeuM Sigilli uuiheniici PalatinaU$0 Emerieia ZhoMt •» 4P« OffifiBid# iii Affoktni ItogMi CbiatiM. Prlr. 41. 1ST. Digitized by Google m Anno 1618. 15. Catendas Juha$, Poionii, Biploma assecurationU a Ferdinando IL Rege Statibua o^ Ordinibus Regni Croatiae dc Slavoniae seorsim datum. Jilos Comes Sigismundas Forgaeh de Gbymes^ Regni Hungariae Palatinua €i Jndex Cmnanoram nec non Comitataum NeogradiensiSi. Sarosiensis et de Zabolcli Conies, ac Sacratissimi Principis et Domini Domini Malbiae, Dei Gratia Electi Romanorum Imperatoria semper Augasti. ac Germaniae, Uangariae, Bobemiae drc Regis, Arcbiducis Austriae, Ducis Burgundiae drc*^ Iutimus Consiliarius et per Hungariam Locumtenens. Memoriae commendamus tenore praesentium significantea, quibus «:i^pedit vniuersis et singalis. Quod Reuerendissimus Dominus Petrus Do- mittrouicb, Episcopus Zagrabiensis, Beatae Mariae Virginis de Tbopuzka et S. Georgii 4e Diaky Ecdesiarium Abbas^ ac Sacrae Caesaraee Maiestatis Consiiiariua, ezbibuit etpraesentauit nobisSerenissimiPrincipis ac Domini DominiFerdinandi^ Hun» gariae Bobemiaeque Regis^ Arcbiducis Austriae^ Ducis Burgundiae, Styriae^ CariiH tbiae, Camipliae drc. Domini similiter nostri Clementissimi., litteras quasdam in papyro Regali patenter confectas sigilloque et manus subscriptione eiusdem Serenissimi Principis ac Regis communitas^ petens nos debila cum Instanlia, quatenus no^ dictas Serentssimi Principis ac Regis Domini Domini nostri Cleroentissimi litteras transumi et aliis Litteris nostris similiter patentibus inseri et inscribi, insertasque et inscriptas eidem tradere dignaremur. Earum uero litterarum tenor talis est: Nos Ferdinandus Secundus, Dei Gratia Hungariae et Bobemfae Rex, Arcbidux Au- striae, Dux Burgundiae. Styriae, Carintbiae^ Carnioliae, Wtirtembergae^ superioris et inferioris Silesiae, MarcbioMorauiae, superioris et inferioris Lusatiae, ComesTyroIis et Goritiae. Memoriae commendamus et notum facimus^ quibus expedit vniuersis. Quod^ tcun nos Generali Congregationi Inclytorum Statuum et Ordinum Regni Han- gariae et Partium ei annexarum^ ex edicto Sacrae Caesareae Regiaeque Maiestatis Patruelis et Patris nostri obseruantissimi ad ^artum diem projdme preteritt menr sis Martii in Cinitate Posoniensi yltimatim promulgatae^ ex benigna eiusdem Cae- sareae Maiestatis voluntate praeessemus. lidemque Statas et Ordines praedicti Regni Hungariae ac Partium ei annexarum ex singulari et patema Suae Caesareae Maie- statis erga nos beneuolentia et amore Nos in futurum ipsorum dominum et Regem vnanimi consensu rite elegisseni, extunc iidem Status et Ordines Regni certa quaedam granamina ipsorum praefatae Caesareae Regiaeque Maiestati ante felicem Coronationem nostram sab praesenti Diaeta iuxta Diploma eiasdem Caesareae Maie- statis praedictis Statibus datam effectiue toUenda hamilime porrexissent. ex qui- bus qaaedam Statuum et Ordinam Regnorum Croatiae et Sclauoniae grauamina, vtpote Conclusionibns Viennensibus et aliis Articulis Annornm subsequentium com- prebensa, ad debitum effectum neque per praefatam Caesaream Maiestatem, neque Digitized by LjOOQIC ffS per no8 dedoci potaissent; ob hoc Noi eosdem Statas et Ordines dictoram Re^ goonun Groatiae et Sclanoniae pro clementi nostran qua semper in eosdem dnci- nor, propensione^ in yerbo nostro Regio assecoramns^ nos sedolo curatnros ac •laboratnros^ vt praemissi Articnli et Obnstitutibnes effectnentnr; qoi si ante sn- sceptionem Regiminis Nostri Regni Hongariae aliqoo modo in effectnm dedocti non forent, Nos statim tempore apprehensionis regiminis dicti.Regni Hungariae omnes Bodos et rationes initoros et adinoenturos, vt tism praetituTatae Yienneses Consti* toliones et Articuli in effectum deducantur^ qoam vero de certo et indubitato ftipeadio et- reslaoratione: Confiniorom Banaiiom prooiflom sit. htereat, iieibw^ iH eonferendis Capitaneatibos^ Praefectoris aliisqoe officiis Confiniorom Crontiae ; et Sdaooniae aequalem Indigenarum eorundem Regnorum cum Prouincialibus nostris tattonem habituros^ semper;^ atque supremis Praefectis et aliis Capitanetis benigne ac serio mandaturos*, ne se in Jurisdictionem Dominorum Terrestrium et libe- rarom Ciuitatum intromittant. Denique yallachos in terris Statuum et Ordinum praefatomm Regnerum Croaliae et Sclauoniae residentes^ quos Sacra Caesarea Ma-: iestas Jarisdictioni Dominorum Terrestrium per speciales Commissarios^ sub hab Diaeta nominandos^ applicare et subiicere benigne promisit^ Nbs etiam nec per Nos^ oec per Generales aut Capitaneos Confiniorum impediemus^ quin potius litteras ad eosdem Generales et Capitaneos statim expediemus^ ut cum prlmum dicti Com-- missarii Suae Caesaraee Maiestatis et Regni ad Tractatum descenderint^ omnem ma^ Bom suam a Jurisdictione dictorum yalachomm eximant et determinationi eomndem Commissariomm sese accommodent. Super quibus praemissis omnibus dictos Sla"^ tQs et Ordines Regnomm Croatiae et Sclauoniae vigore praesentis Diplomatis nostri^ propria manu noslra subscripti et sigillo nostro muniti^ assecuramus. Datum Posonli decima quinta Calendas Julias. Anno Christi MDCXyill. Ferdinandus. Nos itaque petitione praelibati Domini Petri Domitrouich, Episcopi Zagrabiensis^ vtpote iusta-^ beneoole admissa, praescriptas litteras antefati Serenissimi Principis ac Regis Domi- nique nostri Clementissimi, non abrasas^ non cancellatas^ neque in aliqua soi parte sospectas^ sed omni prorsos sospittone vitioqoe carentes^ praesentibos nostris de verbo ad verbum sine diminutione et augmento aliqnali insertas et inscriptas, slgilloque nostro et manus propriae subscriptione communitas, eidem Reuerendis^ simo Domino Episcopo Zagrabiensi dandas duximus et concedendas. Datnm Posonii Sabatho proximo ante Festum Sancti Joannis Raptistae. Anno Domini Millesimo Sexcentesimo Decimo Octauo. Comes Sigismundus Porgach de Gymes m. p. Emericus Zkolek m. p. (Locus SigilN auihentici Pafafinalis.) Orif.eharl. m Arck. Bef.CrMi. Mr. R.ISS M.trtiiMnBptui in nrotmUo Btfii Coagr. 1601— Iflk^ p«m. Digitized by Google m eXCWiWL Anmo ItnO. die 12. JuUi. Viemmae. PeT#limi«0 Di ll^ex oritinai, »t Vilac4ii, in Greatii al Slavonia degentei», medio Commisgion^ia juxta Articulos 4iaet«e A. 1618^ jariadictioni domi&orum terrestrium au^ jiciantur. Ferdimmdiia Secondas DEI gratia Eieetns Romanemm Imperator semper Angnstadt ac Gevmaniae^ Hungariae^ Bohemiae etc. Rex drc. Reverende, Fidelis nobis dileete. Optime tibi ponstare non ambigimos, fnaliter ptraedefoncta Sacra Gaesarea Regiaqae Maiestaa dominns patruiiB pater- me et praedecessor nester collendissimus^ felicissimae recordationis, in Generali Diaeta^ in Anno Domini sexcentesimo decimo octauo supra Miilesimum, Posonij eelebrata^ simul cum uoiversis Statibus et Ordioibus Regni post varias et diversas Transactiones statuerit^ ut Valachi^ qui superioribus anois jugi Turcici Tyrannidem ferre pertaesi, reiietis Sedilms preprijs totioris permansionis causa ad nonhuUa Regnonun nostrorum Croatiae et Sciavoniae loca partesque Ghristianitatis conces- serant, inibique domiciiys et maostonibus positis etiamnum commorantur^ tandem aliqnando aublatis difficullatibus, dominis eorum terrestribus^ quorum territoria in- habitant, plenariae eorundem Jurisdicticftii restituereotur. Ex quo ista restitutio dlra grande domioorum terrestrium et ipsorum Valachorum praeiudicium fieret^ onaoimi Regnicolarum uoto constitutnm esse reperitur, illam medio institnendae Commissionis^ cui fidelitas tua Fraeses futurus declarabatur^ delerminandam at liano mpdo finiendam ease, in Articulo eiiisdem Diaetae Trigesimo secundo saiv* citum esse digooscitur, relicla Tibi uigore eiusdem Arlieuli tali potestate; ut oea obstaote uoius vel alterius desigoatorum Commissariorum abseotia^ in locum aln aentinm potestatem substitueodi baberes. Quam quidem declamtam Commissioaeoi, dum hucusque ob iocideotes ioterea causas oeutiquam peragi potuisse iotelliga- mus, hioe Noi^ pro conmioditate fideiium Regnicolarum Nostrorum, eam tanquam postliminio reassumendam et effectui mancipandam, bonoque modo finieodam de- creuimus. Quocirca fidelitatem Tuam clemeoter hortamur, tibique harum serie firmiter committimus et maodamus, qoateous acceptis praeseotibus^ sepositis prinatis Toif negotijs^ mox et de faato de termino et loco peragendae Commissioiiia^ Collegai Toos in citalo Articulo specificatos^ fideles nempe nostros Magoificos Fraociscum de Batthiao, Comitem Comitatus Soproniensis^ Agazonum nostrorum RegaliumMagistruoi^ item Moysen Curahy, nec non Egregium Benedictum Pakay, Personalis Nostrae praesentiae Regiae in Judicijs Locumteneotem^ CoosUiarios Nostros ; qui si commode praescriptae Conmiissioni interesse non poterunt^ extunc in locum eorundem fideles Digitized by LjOOQIC Nostros Mfignificos Christophoram BanflFy, Praesidij nostri Nemptij Capitanenm ae CoDsiliarinm nostnim Nicolaam Draskonich de Trakostyan, Cnbicalarinm Nostram^ et Petram Ratlkay de Nagy Thabor, et Egregiam Stephanam Palhatich, praefati Regni nostri Sclayoniae Prothonotariam et Tabnlae nostrae Regiae Assessorem^ adsciscere; sed et Antesignanos praefatonim Yaliachoram certificare, teque in Scla- Qoniam conferre^ ibidemque, si praefati Commissarij nostri companierint, cnm eis- dem, sin minns, nigore Articoli, locor absentium alios, nuUa tamen prorsns ratione ioteressatos, subsUtuere sicqne rebus recte dispositis, ordinatisque et conclusis, prae- f^tos univ^rsos Valla.chos iurisdictioni dpminomm terrestrium, quomm fdndoi^ incohmt, restituere*) lin^itatisque Terragio, reditibus et censibus per eosdem yfilla^ chos impostemm ratione fundi quem incolunt solvendis et praestandis, donec com- modiora ailuxerint tempora, quibus eisdem Regnicolis utilior dubio procul occur-^ ret occasio, tradere^ assignare, perpetuo tenendos, possidendos pariter et habendos^ sine uUa cuiuspiam difficultate^ molestia, dilatione, subterfugio quovis, penes san- citQm Articuium^ totam rem componere, sicque demum pro futura cautella amba-^ mm partiam eiusmodi deliberatione, ordinationeque et determinatione^ litteras Yestraa sub sigiliis Vestris^ partibus ipsis, inodis omnibus extradare debeatis et teneamini. Qnibus peractis defectus etiam circa officium dignitatis Banaiis hactenus quoquo modo introductos^ realiter cognoscere^ ut super eo etiam puncto Nos publicisCon- 8titation9>iis et Diplomatibus accomodare possimus, dobis fideliter rescribere debea-^ tis. Praelerea certae quaedam terrae a Possessione Jellekoucz dicta et ad fidelem nostrum Spectabilem ac Magnificum Comitem Thomam Erdeddy de Moniorokerek; Montis Claudij et Comitatus Yarasdiensis Comitem perpetuum etc. pertinentes, avui-* sae et ad Praesidium Caproncza occupatae esse dicuntur. Hanc quoque Cohtrouer-» siam uno contextu per Yos reuideri, complanari^ compertaque rei veritate, restitirii uolamus et mandamus. Nec secus feceritis. Datum in Ciuitate Nostra Vienna^ die duodecima Mensis Julij. Anno MDCXX. Ferdinandus m. p. Valentimis Leepes Sleetn» ArchiepiicopM Coloceuii. Lamrentius Ferenczfiy m. p. Aofiy CoB|rogiitk»Tni 1601—1635 p. 273. (fiffLriMLtllAtfft) 38 . V Digitized by Google 3M Aim0 1928. Di|plo«it «sieouratioQii a Ferdinando IL Rege SS« et 00. Regtti Groatiae et SlaToniae ante coronationem datum. Nof FerdinanduB, Archidax Aastriae drc. Hemoriae commendamus. Qaod eam noi in generali Congregatione Inclytoram Statuom et Ordinam Regni Hun- gMiae et partiom ei adnexarum, ex Edicto SacratiBsimae Caesareae Regietatis Domini et Progemtoris nostri diariasimi in Civitate Soproniensi indicta et cele- biuta, ex singulari et patema Soae Caesareae Maiestatis erga Nos annuentia per eoidem Status 4b Ordines in futurum ipsorum dominum et Regem unanimi con* iensu rite electi foissemus. Extune per eosdem Status et Ordines suppUcatum Bobii exititit in eo, quod cum dictus dominus et genitor noster carissimus spe- eiale Diploma soum reginm Statibus ac Ordinibus Regnomm Croatiae et Sclayoniae iqper certii introscriptis grauaminibus ipsorum complaaandis et effectuandis Posoay in Anno Domini 1618 dementer dedisset, ut si forte introscripta grauamina idem Dominus genitor noster carissimus tempore sui felids Reg^minis in aliqna soi Farte ad eflTectum deducere nen posset, Nos statim tempore apprehensionis felids Regiminis dicti Regni Hungariae omnes ntodoi et rationes inituros, at introicripta grauamina (in quantum non forent effectuata) conplanare et effectuare digaremur. Unde nos praemissae petitioni praedictorum Statuum et Ordinum benigne annnentes^ eosqne in Yeri>o Nostro assecuramus^ ea omnia Nos conplanaturos et effectuatnros^ ii quae iid> fUici Regindne Domini et progenitoris Nostri indulgentissimi compla* nanda et effiectuanda rmanermt. Super fDJbus praemissis Eisdem Statibui et Or- dinibni praesentes manu nostra subscriptas et sigilli nostri inpressioae munitai elargiti iumui. Datum . * . 1682. Oiif . ia c r. tecr. •«]. ArduTO Vieniiae. Digitized by Google Amo 1622. — 1692. Vimmae. Privilegia OgttlincHsittiiu Nm Leopoldu, Dei Gratia Eiectiia Imperator. Mmeriae comendamsa tvDore praeaentiom sigiiificaiites quibas e^qiedit ODiversis: qaod Fideles Nosbrl Egragii Simon Pnskaricli, certae pedestris militiae Vaivoda, et Nicoiaas Domi* troviel^ Incolae ac Inhabitatores praesidii Nostri Ognlinensis, alias in Episcopatv Modnisiensi* ac sob Jurisdictione antelatoram Dalmatiae, Croatiae et Sclavoniae Regnoram Nostroram existentis et habiti^ nomine et in parte caeteroram pariter eiiisdem praesidii Jndicis, Vaivodaram Incolaramqne, ac ipsios etiam commanitatii Confinioram Militom ibidem degentinm^ exhibuerint et praesentaverint Nobis certai et qmdrai in ordine teraas privilegiales litteras Germanico Idiomate confectai. FHBns qnippe Sacratissimi dim prindpis ac Domini Ferdinandi Secnndi, Impe-» ratoris et Regis Aviqae et praedecessoris Nostri Gloriosissimae Reminiscentiae desideratissimi^ confirmationales in anno Domini 1623 die prima mensis Deceoi» hris in liac Civitate Nostra Vienensi, et saper certa a solitis Datiis laboribasqoe et Robotid qaibiscanqae exraitione et imnnitatione, sab sigillo dasdem Impera- toris et Regis secreto patenter confectas. Alias demam binas Caesareo-Regio** qae Nostro Nomine per expeditionem Consilii Nostri Bellici Graecensis: prioree eqoidem die tertia mensis Febraarii 1668, in facto Metalinm dicti praesidii Oga«> iinensis teminonmii» Territorioramqae distinctionnm ac definitionum pront et nonai- ianim eatenos antehac obortaram et emergentinm^ demum vero comissionalitw •opitaram dedsaramqoe et determinataram dUTerantiaram ; posteriores antem aive terliai die vigesima qaarta menms Septembris padtw in anno praesciipto 1668 in forma patenti emanatas, certaqne novem pnncta, et primnm qoidem soper eo, •t nobilitaris dictoram Ogolinensinm praerogativae dellilns haberi ddieat respe- etns; seoimdam, at iidem a dectmis et qaibaslibet laboribas ac aervitatibaa re<- speeta proprioram damtaxat fondoram exempti habeantnr ac imanitati; tertiio^ ne snperioribas sive officialibas eorandem in prapria ac pecaliaria inferioroai monia involaro et qnoqao pacto sese ingerare Ucitam sit et integrom; qnartam, at ipsi Incolae Ognlinenses snper fondis propriis libere quidem inter ipsosmet disponero valeant, id tamen ad extnmeos nentiqoam extendi possit; qnintam, ne offieialei sea Capitanei loci ipsos in iam fotis eorandem fondis qnoqno modo tarbaro aat impedire praesnmant; sextnm^ qaed si lites, sea differontias qnapiam ratiooe modo dictoram fondoram praefsti Ognlinenses inter se ipsos emergenter kaberoiit, extnnc earandem complanatio medio certoram qaataor viroram e gmnio sai dqpatandoram institaatnr et pro ratificatione ad (^neralem sea Co- Bendantem Lod diferatnr atqae dedacator; septimnm, ne in limitftas sive ter* fitoriis ipsoram sese ad et trans flomea Vitaina dictnm extendentibas qaopiam 38« Digitized by LjOOQIC turbentur aut impediantar; octavom, ut super electione Judids et aliomm inci- dentium mulclarumque quovismodo emergendarum divisione ac distribuUone Ju- risdictionem suam iibere exercere eaque uti possint et yaleant; nonum demum ac ultimum, ut ipsis loci Vajvodis vieMalia et res mercionales in praesidium introducendas oculare^ perlustrare ac revidere, et consequenler moderatam quampiam taxam sive pensionem^ absque gravamine nihilominus simUia in- troducenlium, abinde desumere et pro se aplicare hceat, — In se continentes te- noris infrascripU. Supplicatum itaque exUtit Hajestati Nostrae Nominibus et in per- sonis suprafatorum VajvodQe, caeterorujoique incolarum. et i^abitatorum, ac ipsius eliam comunitatis praemenUonati praesidii Ogulinensis, debita cum instantia humil- lime, et devote quatenus Nos praeattactas temas litteras privilegiales super prae- dictis ratis imunitaUbus modo praevio confectas et emanatas^ omniaque et sin- gula in iisdem contenta^ ratas, gratas et acceptas habfentes, litterisque nostris de verbo ad verbum inseri et inscribi facientes approbare^ roborare. ratificare et confirmare Nostrumque Regium Consensum benevolum pariler et assensum de- super praebere dignaremur. Quarum quidem lilterarum tenor sequitur^ modo et ordine insertis : SBir gcrbinonb ber Slnbcr tton ®ottc« ®nabctt 2C bcfl^cttttcn offcntltd^ mit blcfctt Sricff t)unb tl^uctt Itl^uttbt 3cbcrmctttg(td^; bag fiir \>m^ H^omb 91. bte ganje '®cmattt jtt Ogulttt, auf bctt ^l^iStttgl. Sroatl^. grStttjctt, \>m\\> bei outtg Dorbtrat^ an^ gcbrac^t; i)Uttb gebotl^ctt, n^ctQctt ftc bcr Sol^Igcbontc mn^tt dtati^, ^fimcrer; Seflellter Dbcrtflcr aud^ obcr*|^aubtntatt ju ^m% tjuttb Sicbcr gctl^rci^cr SBoIf Sl^rtflop^ t)on *fyrangcpatt ®roff 3U Stcrfatt, alf 3^r ©runbtl^crr bc^ SBobtctt^ jur ©rgojltgfl^eit 9^rer ©rjatgtctt tl^rc^cr SWattl^ctt Dunb Stapfcrigf^ett tt)ibcr bc8 (Sl^rijlltd^ctt ^lambena ^xh^ fcittbt bctt Stilrfl^ ttott allcr Ol^rcr il^mc tjor biffctt fd^ulbtg gctt)cff. JRoball^, auf (Snng frc^ Duttb lebtg gcfprod^ctt; Sautl^ Sl^rc^ bcgl^atber attgcfcttbtgtctt bariber ©riefffid^en 'SSrfl^ttttbt, fo ttott SBortl^ ju aBortl^ alfo Sautct: 3d^ SBoIf (Sl^riftop^ ttott grongepan, ®raff ju Stcrfott, 9i8m. fotf. 9Ma^. JObrift^^Scitl^cnattt, tjuub ^oubtmotttt ju Ogulin, jw 3c^9/ ^^^^ ^^ SaQad^ctt. ^Jefl^cttc l^temit Duub tl^uc f^uubt mcttiglid^, nod^beme id^ ju mel^rmalig tjott mcittc ttntcrgcBcttc (Solbotl^ ju Oguliu groffc SWotttt^ett Dunb Slcblid^feit gegctt bctt (SrBfctttbt Sl^rifHid^ctt 9lambcn« geprtl^, foItd^e« ouc^ jum iJff* teren mal^Ictt itt meincr gegctttDortl^ ol^ (Sl^rlic^c Ottb voaff^m ^olbol^t praestiret SDol^cro id^ fie itt Slttfcl^uttg bcffctt^ ju cittcr ©cttob Dttb ©rgojlt^fctt, 3l§rer bie ouf dato fd^ulbigctt 9{obatl^ frc^ Uttb lebig gefprod^ctt^ m\> itt frofft bit^ mtt meiner l^onb^ fd^riift tjuttb ^ctfd^oft tjcrfcrttigct. SDottrct Ogtolitt bcn brittctt SRorji im Stonffent @ed^8l^uttbert jttjo^ tjuttb jttjottjigfictt Sal^r. 2)a§ ttjiicr fold^c ^l^ttCtt ertl^cilt fre^ Don OBcrigfl^citg ttjcgctt gcttcbigfi ju confirmirctt tottb ju Beftottctt gewtl^ctett. SBann toflt botttt ouf fold^ctt gcttttgfamb periBcr eittgettomBcttCtt 39crild^t foDtH 33efuttbt, bo§ bnr^ gebod^te Sefre^ung ttiemottbt tttd^t^ praejudiciret, fottbent oUeitt bcnctt SuppHcanten oI§ ^nbcrcn ju glcid^mcffigctt 9lcblid^ett SKottlid^ctt ocrl^altett, S9ctt)8gli(^e Srfad^ tonb Slttlog gcgeBctt tt)irbt^ olg l^oBctt SBiir itt angebc^ter gcmoin ju Oguliu gcl^otfambifie Sittc mtt geuabett ^ett)tlltget, t)ttb ^l^ttctt ottgcbc^te crlottgtc ^re^l^cit gcttcbtglid^ cott^ firmirct mh Beflotiget; tl^ucn bog oud^ l^icmit tt)iffctttlid^, t)ttb in fraft biffed offeneit 5Brieffc8 olfo Dttb bcrgcftolt, bo§ felBc gemoin ju JOguIin biffer erlottgtew^ bcten Doti S3ntt^ gcncbtgltd^ confimtireten frc^l^citcn^ noc^ ^inftlro ju (Stt)igcn ^t\ttn non HOeT SRoBotl^^ fo fxt il^me ®raff SBoIf Don ^xan^tpan Dnb feinc (Srben Dnb noc^^ftl^omben )u t^uen fd^itlbig gett)effen^ allerbing9 fre^ Dub 8ebig fein Dnb Derbteiben; boci^ folid^e^ Digitized by LjOOQIC illdii 4af ofp ^tha^tt (^ta^tn SBoff (E^flo))^ bott ^^o^ttgepati grm^ fo t«m. jfc^tof Ogului ved^t tncor^omet, oerflanbt n^erben, mib fte banebfl berojienige 9tobatl^, @o f^ «(§ ©olbatl^en i^und unb Dnffem naci^Il^ombenbten ate hiegdl^erm i^on 9l(ter8§ei:o jt yfic^ten f^utbtg gen^efft, aud^ nod^ l^tnfdro ju Satflen \)er6unbten fetn foIIen« ®eMetteit borauf aQen onfferen nad^gefejten Obertgl^etten^ onb 3lnberen ^Snferen Snbftrtl^aneA tNmb ©etl^re^eu; Sag n)firben @tammbt tmnb n^effenS bie feint htfonberi^ett aber tmnferen 3e}igen wh H^finftigen Oberiflen auf beis &ixoatf). ^riKntjen, t)ttb^au%tr leitl^ }u Ogultn l^temit genebtgtft gemeffen Dnb emfUi^t ha^ fte gemelte gemain }& Ogulin bet btffer ^l^nen t)on bem (^afen SBoIfen oon ^angepan ertJ^etlteU; t)nb bott tnm§ genebtgfl conftrmtreten Sefre^ung ber ^ohati) l^tnffiro ju (Smtgen ^tittn \n bhferen imnb onfferer nad^^l^omben 9lamm6en fefltgfid^ fd^fi^en t)nb l^anbtl^aben/barbet dluel^ig Sleiben laffen^ barmieber nid^ts tl^uen^ nod^ ba§ 3emanbtd ^nbem ju tl^uen geftatteti in ft^eine toti^, aU Sieb* einen 3eben fe^ Snfer ounb SSnffcrer nad^fl^ommben f^tnef JBngenabt onb ©traff ju meiben. @eben in S5nfferer ©tatt SBien ben erfien SKonat^i tag 2)ecembri« im ©cd^jel^nl^unbert brei onb jtoanjigflen, 35nferer 8iei^e be« SRora. imgfinfften^ be« ^ungarifd^. im (Sed^flen^ t)nb be8 S55^aimbifd&. im ©icbenbtett 3a^r. ^erbinanbt. Secundarum item continenlia talis est^ SBfir Seopotbt k. k. $e!^en^ ncn offentlid^ mit bieffcn SSrif^ ounb tl^ucn ^l^unbt mcniglid^, meld^er geflaftcn bte SRann^afte onfere gct^re^c 2itht SEBotf t)unb 3uan ^ufd^gcritfd^, gcbrueber, ban Srticola %nt^ ^mff), t)nb 3o]^ann ^efnil^^ t)nffcrc8 ®ramj^aufce ^o^mobtcn ju JOguIih/ Om %ambcn onb t)on megen ber ganjen ®cmain alba ffir t)un| ^l^ombcn t)nb i^nbtert^iu mgfl gcbcten^ Sficr gcrul^cten, nid^t adein berfclben gemain Sel^enguttcr, tocld^c oom Snffercn in ®ott nu^n mcl^r 9iue|enbtcn glorwfirbigftcn t)or*(5Itern ^l^nen l^icrbciiot timbMiQcn bercn in oiU mceg mibcr bem @rbfcinbt (Sl^riftlid^ctt iflambcnd bem S^firfl^n erjaigtcn tl^rc^cr SDtannl^cit t)unb tapfcrigfctt; genebigft eingeraumbt onh bcrlicl^en.: fonbern au(| mag neulid^ ifl oon 9$nfjfem S^roat^* grSnj JObcriften ^ixhaxt^tn (^raf^ fen t)on Slucrfpcrg^ t)crmittel9 getoijfen barjuc t)crorbneten diommif^onen t)ott ^tnvx ou§gcjaigt morben, gcnebigft ju beftStigen t)itb ju confirmireh. Sann SBficr bann duf« gennegfamb l^ieriber eingcnombencn SScrfid^t fouift SBcfunbtcn, ba§ burd^ gemelte Sou^ finnation fo wcnig onfcr ©rfinij gcrcd^tigf^cit^ al§ au^ Semanbt» Slnbem ethjann praeiudiciret, fonbem aQcin benen Supplicanten ju Ol^rcr onh bero posterttet mel^^ reren SBerftd^emng bicnet; ju t)orberifl aber Slnbcrn ju gleid^mSffig JReblid^en t)unb ta^)fcm t)er]^altcn Semcglid^e SSrfad^ gcgcbcn mirbt, al| l^abctt SBfier in angebeut]^ ber gemain ju Ogulin gc^orfambftc SBitt geh)iBigct, t)nb tooHcn frafft biefc8 offenen ^a* tettt» i^nen Ql^rc nad^ specificirte Orfinbt t)unbt S35btcn mit JRain t)unb flain "Sitt^ bingd toxt biefclbc tl^ncn t^on benen barjue t)erorbnet getocfcncn Comissarien auggejaigt ttorben, gcncbigfi bcftfittigct t)unb con^rmiret l^abcn. (SrflenS t)on bem ^fid^cl ge* ttonbt Golyak t)on bcr fcitl^cn Goymersko auf bag tl^aH Radichu anrainent^ S3i§ ju ber grfinjfkaffcn^ S3ci cincm SBud^baumb; fo ein 2Bciffe SSud^cm ifi, t)nb t)on benm Comissarien auggctl^ailt^ t)on banen fibcr bie Lumbarde, fo an ben S3crg Klek ah« rahtet, t)on Kiek burd^ ben SBalbt Szopal t)on Sophia Kapella auf Zadimliaka bi§ jum SmnnqucQ fo gmanbt tofirbt bresicha migan.» tron bancn auf bem Setg Golchrib, auf mclid^ fl^ranobotl^fiaubenh^a^cnrbig ju ben h^ceg^ mel^er gcl^ct t>on "SJtt* berufd^ auf bie 3^^^^f^^ff^^ f^ genanbt mfirbt Galsenik, t>on aufgang ber (Sonnen |emnbtem)ert]^e bnrd^ ba9 ^fid^el Muniaua, t)Oh Muniaua aber bi§ ju ber fhaffen, fo fiber g^radlna l^alten tl^uet, auf bie Slnbere Mnniami, mibemmb burd^ Muniana oilf ^6 Selbt graborun bi§ ju bem meeg auf bem grabronoga 06 ber gemain Kleinak, Digitized by LjOOQIC Ut %faa0fa Wk^ mf Venrikft M§ yt bet fiBMftt|c Mnb kn 9c«Mir 9tm W Hendolnris^ 84iKfiiii8 ^et, Mii Unn anf bi| Saffor Veniilikoiii (t| onf bU ^Berfn^, j^ottfmeitt Hitf ClMEtake, wn Chertak onf bie ^affe be« gcoffen ^o^ VrOIo, tmnb non bot%n bnr^ Cin ZffoUf barm bret Keine ^f^tida ^^en, m bft Cotafudui geniain no^ bem Sees goymorcn btt anf bii poMrcu, oon pa« Borcsa fambt bem Zf^ anf bem Seeg leleteniia viomn, md) Mn bet ffaraffen bi§ |i be§ Serbari) ^nSr anf bie alte iiberfu^ jnrftcttoertd mnniani, tonb miber bnrd^ bie Mnniamim bi| anf bie Zilikifc^ gemain in bem Serg Maya omib Veliana bim^ m ^felbt biC anf etnen 9id^49anm6, bi« anf bie fjfnrd^ toon benen Comisdarien m^ gqetc^et, tnA bort^ fo bann mit ber Qfmd^ an ba« SSaffer genant mereanica, m bie Sta^ner onnb Confinen jt^ berill^en* ®ebfitten baronf aUm onnb 3eben ^nff fem na^gefejten Obrigll^en onnb Snbem Snfferen tlnbtert^anen tmb getre^en, tool ^nbtf mftrben ober meffenf bie fein, dnfonberl^ett aber Snfferen 3e}igen bunb f^^ tigen Oberi^ anf ber (El^oat. ^finijen tmnb an^ bot ^onbtleit^en ^n Oipilii^ Se^ fofc^ di^en ertl^ettt tnmb oon Snn| confimtiret gri^bt ounb 89bten tn tmnffer trnnb tmfferer 9lod^!^ombenm 9tambm, t)effgleul^ f^te% barbei l^btl^aben, oun^ Stuel^i^t^ ®Ieibm laffm, bamnber nid^ts tl^um nod^ nimanbt« 8(nbem ^u t^um ge» flttttm in ft^e toei§, al« Sieb einm iebm fe^ onffer ounb onfferer nad^I^ombmm fi^tnere Sngnab tmnb ^aff }n meiben. (Sthtti in onfferer ^Mltt ^aubt^ 0rfit bm brittm {^febr 3m @ed|)ei^m]^nnbert 8(^t ounb ®ed^)igflm Sfa^, Snferer 9tet^ be< 9tBm. 3m 3el^enbtm, be« $ungfir*\im brei^fil^enbt; onb be* ^iffamb. im yoilf^ 4m dal^e. Ex Consillio Sacrae Caesareae Ibjestatia Bellico (L. S.) 3o^ami eld^e 8$n§ ge^ melte Ogulinet dnSgefambt ottb befonbetS oor t^nbes^u^m dal^m l^ero mit S^at" forgnng ®nett mtb Slnettf ttiber bem (Erbfembt Sl^^m 9lambm bem Slrl^ea, 9ei jieber ftd^ ersaigtm ®elegm§eit geleiflet l^abm, tmb no^ leifim. 9Ig l^bm Stier in beffm 9nfe§nng, gumatm aber ftber in fac^en eingmombmm umb^finbigm 9er&(|t gemelter grfinbt tmb SSbtm l^alber^ onb ba| felbe oor alterf l^ero na^er Ognlin tn mediale ge§9rig getoefm, ^nm in fo tl^eS gel^orfombteS petitnm jn toilligm ft^etne Sebm^m Btttrogen^ banen§ero and| bmfelbm nid|t allein mel^ gemelte grfini)^ Sel^en gtfinbt, fonbem and^ atte ^l^ero bariiber erttorbm onb t^^t^m §ret^eit onb PriyilegieD ^irmit toiffmtlid| gmebigfi befifitigm tmb conftrmirm; onb ^twr erflenf, ba^ mon bie tntx Sot^obtm, al| Solfm onb d^amt Pnscherich gebrfteber, ban bm 9Hcola Xnrl^iil^ onb 3o^aim aReft)^ alf olt l^erV^ombene abelic^ Seitl^, (Bftm bat< Digitized by LjOOQIC 30» flr ^ftm i>tib respeetirw ^dflt* VtiAtMH fet fd»tt ber gmtfm Oy^Bmfl^ ®e^ mttm srit Stffrixim ^t^ttA ober bngeiiiSl^ititd^ 2>tett|tta^cll^ett t^ ^icr ^ffebiaretiteti gtftnt l^olbet ttieiui^e Mb t^e iwr 6Item cM Cmer ttfi|ftm grS»} 3btm oitigeretitct imb erbottet, Selegm ober bef^^fioert 2)rtttenS folle %mm |!MmBiIettl^m ^lba ju Ogtttht ntd^ sttegeloffm 9lof^ imftattet fettt^ ba§ fte ful^ tit gmufter %m(m frfinbt Minb Sdiktm etn Wl^i^m, mtgef^m feSbe (it l^aubtlet^ 4&a ^nt beffm «tt ^e^* saegfamBm (Srfinbt tmb Vtfftm, Sfilbem and^ Sftfii^affem 9» 3|rm geBfillrlt^m Stibterl^ t>afe^m femt Stertmf folle Sk^m l^iermtt sn fiei^ffm bnb DorrriDfi^nt fetn, nitt gemeltm 31^ ^rftnbtm nne (S§ 3^nen ^diAm med^te imB yt gel^n foffe^ 3ebo^ tmter tl^nm olletn Dnb ftl^etnm ^umbhm ju tter!anffen, )u norfetn^ jn setfd^affm, onb bog t» tt)oII ber aRonn a(§ SetBmmissio- nis Sclavoniae snscipiendae et prosequendae, ex relatione ejusdem clementer intelleximus. Ad conslituendum itaque pacatum statum in partibus istis, ac nt ordinationibus nostris, ea in parte iteratis yicibus factis et pro executione com- nissionibus datis yotoque Regnicolamm satisfieret, pro nunc quoque delegatis Commissarijs nostris prosecutionem Commissionis injunximus. Non dubitamus, qoin superinde ab ipso Commissionis Fraeside, fideli nostro nobis dilecto Reve- rendo Nicolao Dalos^ Episcopo Jauriense locique ejusdem Comite perpetuo ac Consiliario nostro^ de tempore nimirum et loco ac alijs requisitis^ quatenus partes interessatae sese accomodare possint, Intimationem accepturi estis. Non dubita- mus etiam fidelitates Yestras in hoc negocio Commissionis eo pacto exhibituras esse. ut de obsequiosa accommodatione Vestra, mandatis et ordinationibus nostris declarata, benigne contenti redamur et publico Regni bono et permansioni co- mnni consultum esse queat. Quibus etiam in reliquo gratia et clementia nostra Caesarea et Regia benigne propensi manemus. Datum in Ciyitate nostra Vienna die sexta Mensis Aprilis. Anno M.DCXXVL Ferdinandus« Stephan Sennyey^ Electiif Epitcopof yaciieDiif. Sz ProtocoUo Regni Congregatioiiif A. 1636. (Pm L PrifiL et Ubort.) S^ Digitized by Google m X ctciii. Ammo 1626. die 24. Maji. Viemnae. Ferdinandus IL Rex SS. et 00. de commissione praesidii PetrineAsis causa exmissa edocet unaque eosdem ad co- operandum provocat. Ferdinandus Secuadiui, Dei gratia electus Romfinorai « Ittperator semper Aogu- stus, ac Gennaniae, Hungariae, Bohemiae etc. Rex. Roverende, Honorabiles^ Spectabiles^ Magnifici^ Egregq et Nobiles, 6Mmi nobis diiecli. Inter reliqua adminionla et media^ quibus Status publicud et Re* gnorum ac Proyinciarnm Jura ditionesque sarta ac tecta consenrantur^ et Tran^ quiUitas securitasque paratur^ non postremum iocum habere de Confings peculiaris eura haud dubie reputari debeti potissimum vero ijs in locia^ ubi et hos&i circum- iacet, isque eius sit natnrae et instituti, quae experientia ipsa de ipsis condocett ut merito de securitate exigua assecuratio promitti possit. Hinc est, quod in be* num Regni istius nostri Sciauoniae et ditionum adiacentium defensionem et oon*- servationem nos quoque animum intendentes, in hac etiam parte quantum nspim temporis moderai conditio ferret^ operam et subsidium impendi faceremus. Ordi- imYiiius proinde inter caeteras confiniorum necessitates^ per certos ComBUMarios nostros perlustrandas, ut etiam de restauratione et fortificatione Praesidij Petri-i- niensis singularem curam assumerent, et perlustratione indagationeque necassita* tum habita absque dilationibns longioribus de applicatioae manttum ad requisitas operas, quantocius debita media et ordinationes instituerentur. Id quod ad fide- Ittatum Vestrarum quoqne notitiam venire voluimus, ut et salutis permansionisqne R«gni istius nobis curam esse agnosceretis, et simul pro parte Vestra qvoque in beneficium vestrum, si qua opus foret, et Regni quoque communis assintentia requireretur, id pro emolumento et bono proprio et publico prompte atqne ala- criter praestare haud quaquam gravamini. Quod quidem de fidelitatibas vestris, nobis benigne pollicemur. Quibus etiam in reliquo gratia nostra propensi mane- mus. Datum in Civitate nostra Vienna vigesima quarta Mensis Maji. Abm Domini M.D.C.XXVI. Ferdinandus. Laurentius FerenczSy. Ss ProtocoUo Regni Confrofatioiiu a. 1626. Digitized by Google m CCIV. Anmo 1627. die 20. Maji. Viennae. Ferdinandus II. Rex SS. etOO. notum reddit, se Banum no- ttinassre 6t «ommissionem in negotio Valaehorum cdn-*^ stituisse. Ferdinandus SecmidDS, Dei gratia Electus Romanonmi Imperator semper Augu- stns, ac Girmaniae, Hangariae, Bohemiae &c. Rex. Reverende, Honorabiles^ Spectabiies^ Magnifici, Egregij et Nobiles, Pm- drates item et Circumspecti^ fideles nobis dilecti. Ea quae penes Credenlionales YMtras literas ad Majestatem nostram datas, Nuntij fidelitatum Veslraruiii, Reve- rendas Benedictns Yinkovich^ Fraepositus Maior Ecclesiae Zagrabiensis^ ac Ma- pttficos Casparus Konyszky de Eonschina^, ConsUiarius noster, nomine yestro^ tam constituendo Bano, sicut etiam Commissione illa de Valachorum negotio^ ac algs nonnuUis publicis causis, nomine vestro repraesentayerunt) benigne intellesbnus ab sofficienter. Ac quidem quoad officium Banatus benigne nos in personam fidelis aostri Spectabilis ac Magnifici Comitis Sigismundi ErdeOdy de Moniorokerek^ perpetui Montis Claudij et Commitatus Yarasdinensis Supremi Comitis, Consiliarii nostri, bemgne resolvimus, quem etiam fidelitatibus Vestris per praesentes lite- ras Bostras praesentamus, Banumque Regnorum nostrorum Dalmatiae, Croatiae et Sclavoniae nominamus et constituimus, volumusque^ ut observato rite et more in sknilibus alias quoque observari consveto, ipsum suscipientea, ac pro vero^ legiti- mo ac indubitato Bano agnoscatis, eidem in omnibus^ quae ex requisito talis offidi sibi incunbentis ordinaverit^ commiseritue^ morem gerere ac obtemperare del>eatis. In negotio autem Commissionis prosequendae, nt eo quam primum eportuno et idoneo tempore instituatur, necessarias expeditiones fieri demandavi- mus, easque ad manus Praesidis eiusdem Commissionis^ fidelis nostri Reverendi Pauli David, Episcopi Quinque-Ecclesiensis et Consiliarij nostri, medio praefato- rum Nunciorum Yestrorum direximus. Habet is in mandatis ut fidelitates Yestras suo tempore de loco et Termino exequendae Commissionis certificeL Caetera qnae ad hoo requisita fuerint, ab ipsomet intellecturi. Quibus nos in reliqno gratia et clementia nostra Caesarea et Regia benigne propensi manemus. Datom in Civitate nostra Vienna die vigesima Mensis Maji. Anno Domini M.D.CXXVIL Ferdinandus. Laurentius Ferenczffy. £k ProtocoUo Regni CoDgregationii 1627. Digitized by LjOOQiC 909 ccv, Anno 1630 die b. Octobri$. Ratiibonae. Jura et Privilegia Valachis, in Regno Slavoniae inter SaYum et Dravum degentibus, a Rege Ferdinando IL con- cessa. Nos Ferdinandus SecmidQS drc. Memoriae Commendamas Tenore praesen- tiam significantes ^ quibns expedit universis. Postquam ineffabili Dei optiini Haximi munere ad Majestatis nostrae Culmen sublimali^ Reipublicae gubemacnla gerimas^ nil onqoam antiquius Chariusve habuimus^ quam ut proyidenliae no- strae studia in ea praecipue conferamus, quae ad Christianitatis augmentum sta- bilimentumque cedere, ac cunctis Ditionibus et populis, qui Clementiae et sce- ptrorum nostrorum pariunt Imperio, quoquo modo utilia esse possunt. Unde cam Tota Valachorum Communitas, quae ex antecessorum nostrorum Divae memoriae, Radolpbi secundi et Matbiae, Romanonim Imperatorum et Ungariae Regum, Con- cessionibus et gratiis iam a Triginta abbinc Annis in Fartibus Regni nostri Sclavoniae inter Savum et Dravum domicilium habuerunt) nuper a nobis eliam Singulari nostrae Successorumque nostrorum legitimorum Ungariae Regnm pro- tectionis et Directionis Diplomate donati fuissent) Nos iam ulteriori benignitatis nostrae cora, tum ipsorum Valachorum tum totius Christianitatis commodo et tranquillo ac secnro statui et conservationi in aliis quoque^ quae a benigna Di- rectione nostra dependent, utiliter prospectum esse cupientes^ eidem Valachoram communitati inter praedictos Savum et Dravum commoranti^ seqnentes Legum et statutorum Articulos, qaorum norma in posterum vitam ducant et gubemanlur^ secundum praesentem rerum statum et conditionum clementer concedendos et sanciendos praescribendosque duximus; ut nimirum Regna Ditionesque Nostrae contra infensissimos Christiani nominis Turcos ac alios bostes non minus egre- gia et fideli haius populi militari opera ac fortitudine^ qaam Certarum etiam Tra- mite, atque in Legum^ quorum observatione inter eosdem Valachos tam in Toga quam in Sago iuxta iusUtiae et disciplinae incrementa vel maxime Omnipotentis gratia et benedictione fructifere conciliari^ ac bene Christianoque more recte vi- vendi ratio Saiutaliter conseruari possit, tanto magis ac firmius munirentur obval- lentarque. Qaoram quidem Articulorum tenor taUs esL D« Maglatrattlma. Articulus Primas. Cailibel Pago Valachoram, ihter Dictos Flavios Savum et Dravum habi- tantiam, saus sit Judex sive Knesius, vir scilicet ad id proprius^ Officli obean£ Digitized by LjOOQIC 809 mdBxiMB et Uoiiew^ qm itatiito ad H tempore, meoM nimiram Aprili ante fe- itiin Georgii, a sni pagi commnnitate pro nno Anno eligatnr, et i^ectue ^ene- rali ad ipains notitiam aignificelur* Articnlua Secnndns. Qnemadmodnm Universa Valacliomm Communitas in trium Capitaneo- nuD Supremorum^ nimirum Crisiensis^ Caproncensis et Ivanicensis Districtibus comnioratnr^ ita quoque in quolibet Capitaneatu separatim eligatur et constituatnr Sopremns Jndex^ Yir peritns Legumque patriamm gnarus, qui una cum Octo As- sessoribus Judiciis in suo districtu praesideat^ ac universas Causas et controver- sias secundnm praesenlia statuta cognoscat et decidat. Eleclio autem Judicis et Oclo Assessorum in vel circa festum Sancti Georgii eo fiat modo; ut nimi* rnm omnes Knesii sui districtus^ una cum duobus vei tribus senioribus vel Ju- ratis ex unoquoque pago, in certo eiusdem Capitaneatus loco conveniant, ibique Judicem et Octo Assessores per districtus sui Capitaneatus rite eligant. Qui Jadices & Assessores ita in quolibet Capitaneatu electi, Generali proponantur, et ab eo nomine nostro, nullis legilimis obstantibus Causis^ confirmantnr^ aut si quae legitimae Causae obstare viderentur, Iliae statim nobis significabuntur. Singulia aatem annis lidem Supremi Judices^ tempore et modo, quibus dictum est, per Knesios et Seniores pagoram in quolibet Capitaneatu liberi a officio removebun- tar, vel si ita visum fuerit^ idque Patriae conmiodum et utiiitas suaderet, in eo- dem oSicio relinquantur, et a Generali memorata ratione denuo confirmabuntur. Articulus Tertius In delictis publicae tranquillilati et utilitati contrariis^ atque aliis etiam Criminalibus^ poenam Sangvinis inferentibus ^ Knesii Delinquentes absque mora comprehendere et Capitaneo Supremo sui Districtus ad manus Profosii tradere teneantur. Interim autem Supremus Judex^ cum suis Assessoribus, stalim Cau- sas cognoscat, nt idem Delinquentes, cum talis delicti et Criminis Rei Judicati fuerint^ ad Regimen bellicum transmittantur^ Ibique^ servato Juris ordine, non in peccnnia vel bonis, sed solum in Corpore^ vel opere publico, vel aliis Snp- pliciis pnniantur. Articnlns Qnartns In lenioribns autem Knesii reos carceri includant, donec vel ab ipsia idonea caveatur, vel tempus Juris dicendi apropinquet, et tunc Judicio sistantur^ ac contra eos servatis de Jure servandis procedatnr. Articulus Quintns. Knesioram mnniis non solum iilud incumbet, ut in snis districtibns cun- ctwnn nnmeram Domoram^ et familiaram^ nec non omnium Capitum virilis 8exn«| deGyQHm aextna aetidia Annum excedeatium, exacte sciant, eumque utramqne nn-- Digitized by LjOOQIC S10 menun ki CaAaUofo descnptom habMBt^ led et «t lBW|iiisq«» lietitnn llMifi» eoidem jnsGQloes anram 17 excedentef^ m eoi» dmftiie fdaat el sefteRie eMK^ habebont. AriicaliiS: Sextos. Si qois ex Torcia vel aUonde transaigrana sob hoe tel iUo Cafiitaneata sedem figere yoloerit, id com praescilo Sopremi Capitaoei fieri necesse esL Sin aotem Valachos, qoi iam semel in aliqoo loco sedem fiecit, yel atias ibi le^ gitime cemmoratos est^ domiciliom in eodem Capitaneato motare velet» idi, ol com solo Sopremi Jodids^ Asse^serom et Knesii praescito fial, sofflciL Articolos Septimos. Knesii somma oigilantia et stodio omnia delicta et maleficia praecavere conabontor; quod si vero qoispiam ex iis de praevaricatione et collosione com reis in qooconque delicto iudicialiter convictos foerit, et tonc Supremos Judex et Assessores talem Knesium tanquam infamem officio movebunt, juxta qu . . . ad ipsum factum eius qualitate mulcta merita afficient^ vel si enormitas delicti poe- nam Sangoinis mereri Judicabitur^ ad Regimen bellicum transmittent, alio interim id . . • Juri in locum legitime subordinato. Articulus Octavus. Tenebuntur insuper Knesii advigilare, ut fures quamprimom capiantur et Profosio suo assignentur. Res autem furto ablatae apud Jodicem SajNremom de- ponantur, et ibi, servatis de Jure servandis, suis dominis restituantur. Articulos Nonos. Omoia Conventicola et Congregationes, extra eas, qoae pro eligendis Knesiis, Judicibus et Assessoribus, modo quo supradictom est, legitrae eelebra- buntur, in oniversum sub poena vitae interdictae sunt. Si qoas aotem necessitas aegerit, ex permissu Generalis instiluantur. Articulus Decimos. Juramentom aotem Judicum, Assessorum et Knesiorum, per Deum vivom et per gloriosam Dei Genitricem Virginem Mariam^ et per omnes Sanctos et electos Dei, in Articolos praemissos concipiatur. Addito insuper, ut promittant se Deo^ Christianae Reipublicae^ Nebis et Successoribus nostris legitimis Ungariae Regibus, Generali et Supremis Capitaneis^ fidem et obedientiam e^ibituros^ omnia Reipublicae pernitiosa et bonis moribus conlraiia revelatoroS) et quoad emnibus el sioguUs coram se causantibqs absque coiosois personae^ divitis sciticeC et pao- peris, acceptione^ pmnibusque prece, praemio, favore^ amore et odio postposilfa^ Digitized by LjOOQIC 311 #t MiMtis» pmit 0cUiMl ifcimdiii Bimm ct rtn AistitiMi MgnoTerant, joMum •I ^vnm J«4ioiimi jmtiliatt atqne exMiitioiiem itt ooiftilraB T€km fadent, pm rao poase^ sic ipsos Deas adiovet et omiies Sancti. ArticulosPriinus. Omne Judicium^ una cum Supremo Jndice et Octo Assessoribus Yalachis^ ot sopra nominatnm est, iuratis, consistere debet; qnibus insuper Notarius, et ipse Joratos^ adjungatur. Unius aatem yel doomm Asseesorum absentia Judicium non impediat; et si Judex Supremos ipse Judiciis interesse nequeat, ipsius loco pro- ximus in ordipe apsewer preesideot Articnlus Secundus. Judids officium sit, una cum assessoribus Dies iudiciales praefigere, ita tamen, ut Termini Citationum et evocationum ultra quindecim dies non excedant, semper autem tertia citatio peremptoria sit. Articulos Tertius Reos in Caosam attractus ad actoris Instantiam in Jus vocetur, tuncque respondere non teneatnr, nisi rite et iegitime dtetor. Articolus Quartus. Reus^ si tribus vieibus per litteras Judiciales sive birschagialies citatui Bon oomparoerit, contra eom in contumatiam procedatur, et Actori finale Judicium et Justitia administretnr, ipseque Contumax in Expensas condemnetor. Articolos Qoiutus. In citationibus pro primo sigillo quinquaginta denarii Ungaricales^ pro se- condo dopplom et pro tertio triplom sotyator, ita ot Caosa finita et decisa haec birsbagia in duabus partibus pro Judice et Assessoribus^ in tertia pro parte Vi- ctrid exigantur. Articulos Sextus. NuUae lexttptiMeB dilMoriae praeter impedimenta legWma ateittantur, ac 4e qtetero etiam proeessw in ornniboi sommarias ait, et siiie strepito et figort Jodicii Ordinarii observetor, adeoqoe factom et merita Rei dmrttxat simplieilef Digitized by LjOOQIC 312 el ie plaBO considereiitiir^ et seeandma dBegatn et probatn Jiidicentnr. FlnalHer «ntem dedsiones et-aententiae in caaibna, foi in iatfa atatntis apeciftcati non mt, secnndun Regni Jnra finiantur. Articnlua Septimna. In testimoniis deponendis^ non more Sclavonico in alterins animam Jq- rabitnr^ aed quilibet aeoraim de visu et scltu examinatus Jnramento testabitar; quis autem melius probavit, Judicis et Assessomm erit determinare. Articnlus Octavns. Nnilus ad Juramentnm praestandum nisi Jejunus admittatur. Articulus Nonus., A sententia Jndicis intra decendinm sic ad generalem Appellare fas esto, quod si non fiat, elapsis fatalibus sententia transeat in rem Judicatam, appellans autem appellationem suam intra unum introducere, ac intra duos alios meuses proseqai obligatus sit, alterutro enim non ita observato, Appellatio pro deserto habeatur, et Sententia Executionem sorciatur^ et qui male appellaverit in Ex- pensis damnabitur. Articulus Decimus. Sententiae, ubi nullae Appellationes interpositae fuerint, ellapso decimo die per Knesios vel unnm ex Assessoribus Execulioni demandentur. Qni antem parere recusaverint, secundum qnalitatem delicti puniantur^ vel etiam si enormi- tas resistentiae id ita meruerit, ad Regimen bellicum remittantur^ procedente m* bilominus execulione. De Bemm Domlnio. Articulns Primus. * Cuilibet Pago vel oppido sui certi limites determinentnr. Articulus Secnndns. Si qni de firumento adhuc in Agris existente^ vel de aliia rebns mobifibns cum aliis conveniret, Emptorque hoc duobus vel tiibus Testibus probare poterit, contmctus validna esto. Digitized by Google 3id A r 1 1 c Q 1 u s T e r t i Q 9. Qui antem domos Qt etiam Agros et aHos fondos vendere yel opigno* rare, ant quociinque alio titolo et qnacnnqne de cansa alio dare TolQerit) id nt coram Knesio et duobus vel tribos Testibus faciat necesse est, alias contractns nnilam vim habeto. Articnlns Qnartns. Cnilibet, si fnndnm snnm aliter adire non potest, per agmm yicini sui consveto tempore eundi yehendique Jns esto^ sed quantum fieri poterit vidni agro ab ipso parcatnr. Articulus Qnintus. Si quis rem suam alteri ad certum tempus oppignoraTerit, illoque tempore ellapso debitum non solverit, tune ad instantiam Creditoris de redimendo pignore per Ehesium admoneatur^ et nisi id intra tres menses feceri^ pignus per Enndem Knesium et duos vel tres seniores Pagi estimetur, et de eo Creditoribns debitam, cnm eo, quod interest exolvatnr, Residuum vero Domino pignoris restitnatur. Articulus Sextus. Rebus alienis contra pactum vel voluntatem sui proprietarii cum damno einsdem utens^ eidem proprietario pro Arbitrio Judicis secundum iustam damni aestimationem satisfacere teneatnr. Articulus Septimns. Testamentareae dispositiones coram Knesio et qnatvor vel qninque Testi-* bus fidedignis, aut coram Sacerdote et duobus vel tribus itidem fidedignis testi- bns celebrentnr, adbibito tamen semper Notario vel loco ipsius duobus aliis Te- stibns legitimis. Articulus Octavns. Palerfamilias atque liberis defdnctis major natu firater yel proximns agna- tns, nna cnm vidna relicta, Familiam gnbemeL Quod si vero defunctns inxta Vidaam Liberos quoque reliquerit, ipsa Vidua una cum Tntoribns vel Caratoribns familiae praesit, et iunior Liberomm cum rdiquis nullo sexus discrimine habito ex aequo ad liaereditatem admittatnr. Articulus Nonns. Boves, eqnos, vaccas^ snes^ capros, porcos^ vinnm ac frnnentnm omritf generis cnilibet ValachoraBi itenl aliis regnieoBs, intra et extra Capitaneatos anl Chn L Pkiffl. el libOTt.) 40 . Digitized by VjOOQiC S14 districtas secandDiD legitiman Regni coniii^tadiiiMi ac Regia Decreta^ observatis observandis^ praestitisque praestandis, pro libitu vendere et emere. indacere et od^aiiii liberwi et pemtfaiam ait. De IMietta Prhrstla et PubUoU. Articulas Primas. Omiie fartam^ caius pretiam triginta vel e&actioBe Bimal oommissa vi- florenos bo^gi^icales non exoedit, a Judicibus Sopremis yinculifi vel ^ipere publico puniatur. Majora autem furta si commitentur, ad Re^ea bdiicuai mit- tantur, ibi non pecuniariis poenis. sed Suppliciis Corpori inflligendis coercendL Articulus SecunMlus. Ita etiaai Bi quis secunda yel tertia vice in £nio deprebearaB ait) ttqve gjiWMdi forta >diiabus vel tnkm vicibus coBimissa quadraginta florenoB excedaitt) et t^K ad Regimeii belliomn in Corpore poenas -soIutaraB fransmittatur. Articulus Tertius. Si quis violenta manu alteri quippiam surripuerit vel abstulerit, ille rapUm eam damno ilfaito ceBtituat, jiec non f aatuor vel pro arbitrio Judicis plurinm, sed «d4Hmmam decem florenoram Ungaricalium poenam Iiwt; si vero insuper aliipien etiam absque lelhali laesione percusserit vel vulneraverit, ei pecuniaria midctii maior sed ad plurimum 16 floreni solvendi sint; attamen si reus utroque casu pauperioris sit conditionis, vel ob enormitatem delicti alias id ita videatur, is carcere aut opere pubblico^ aut alia leiusmodi animadversione castigelur. A.rti^uJn« Qu^-r^Jiji. Si cuiuspiam Jumenta vel Animalia alteri damnum fecerint, iUiid «damatm per vicinos aestimetur^ et ab animalis Domino sarciatur. Ac interim damaam passo liberum sit ipsum anima^ ijaod tdamnum £eicit, donec sibi satisfiat, retinere. A)rti«€«duB (!^iudnl'u«. 4K j^piiB ymm ^ilKfnm mimalia 'poet faeBtHmtiomem trt 'dmni cmnpeDBBtio- iMi mdliic *4tlknierft, «d M 'qnod uittereBt temrtfftifr. Articulus Sextus. Si quis alterius Jnmenta noxam commitentia ex malitia verberaverit vd Mpdtrit, 4B aaimMyam iPamino, OM|peMmto jprioB ^ptMtMH ipie Mxw ip«Biis sit, 4iiinmun fofiHidat. -et «ibUomiMS ob ■Mditiom if^o iipelilnte ifiiiti ipi Digitized by LjOOQIC Articnliis Septimus. In rixis et tumultibas^ qui cum sangvinis profusione fient, reus quinque, Tel etiam pro arbitrio JudieS j^res^ sed ad sumnram octo florenos Ungaricales ac laeso expensas et damna, nec non Chyrurgo debitam mercedem solvaL In aliis rero^ qniae absqtie sangoinis effusione, vibratis gladiis, sola percussione^ ad . • i eom s^a yel alio insolentfori modo commitlentur^ florraos Ungaricales me^ dkim aut integrum florennm^ aut ad summum etiam quatuor; Ansam quoquetalhim rixarum et tumultuum praebentes., singuli medium yel ad summnm tres florenos Ungaricales solvant^ ita tamen, ut in arbitrio sit Judicii reos jam dictarum mul- ctaram vices^ sicut in tertio articulo pro qualitate personae vel facti, aliis in Corpore suppliciis afficere. A r t^i c u I u s 0 c t a y u s. Post tales autem rixas et tumultus, et si laesa pars ob suam offensionem nullam ad Judicem conferret quaerelam, nihilominus tamen contra Reos^ si Ju- dicio ob enormitatem facti ita videbitur, ex oflicio erit inquirendum^ ac pro qua- Iitate facti erit procedendum. Articulus Nonus. Fornicarii manifesti^ nti et ipsae Fomicariae, uincnlis in pane et aqua pev aliquot dies vel opere publico puniantur. Adulteri vero et raptores iCrginiai beUico iudicandi ac etiam in corpore castigandi subiiciantur. Articulus Decimus. Inobedientes filii, vel etiam gravius in parentes peccantes, a Judicibus pTO grevitale facti carcere vel similibus supplidis coerceantur, vel etiam si de- Ktimi Jndidbus fta enorme videatur, ad regimen bellicum transmittantur; si antiem ievior sit filiorm eulpa, contra illos absque Farentum accnsatione Jndicialiter non procedatnr. Articulus Undecimus. Peccuniariae mulctae pro Judicum et ceteromm Officialium Salariis aliis- que Judicii expensis applicentur. Articulus Duodecimns. Profosio ab incarceratis et arestatis personis inpostemm non nltra viginti qnnqne denioios exigere permissnm sit. Digitizi ^IPPyGoogle 916 ArticulasPriniQS. Qai ex Valachis stipendia merent, Jnri militari, nt reliqni nostri stipen- diarii in oninibns subaint, et sna mnnia fideliter obeant, qnod et de reliqnis in- telligendum^ qni licet atipendia non habeant, nihilominns militaria mnnia obennt et eomm respectn immnnitate donati aunL Articulns Secnndns. Vayyodae sint militares viri illib&torum morum et vitae integritate prae- diti^ ac quovis snspitionis vitio carentes; si tamen casu quocunque in aliciqns eriminis genere suspecti haberentur^ yel etiam de malefactis accusati forent^ cansae tales coram Capitaneo vel vice Capitaneo ac suis Officialibus militaribus^ inter quos semper aliquot et adminimum tres vel quatuor Yayvodae sint, exami- nentur^ et prout visum fuerit, rei vel poena merita per eosdem aflFiciantur^ vel ulterins ad Regimen bellicum dirlgantur. Articulus Tertius. Eadem ratione si Vayvodae quempiam ex suis Haramiis alicuius delicti reum vei accusatum habuerint) id ipsum etiam Capitaneus vel Vice-Capitanens cnm Ofiicialibus militaribus et Vayvodis Judicialiter examinent, et si delictum le- vius fuerit^ in reos pro qualitate animadvertant, in gravioribus autem eosdem ad Regimen transmittanL Articnlus Quartus. Ita etiam caeterae eiusmodi lites omnes et Controversiae fundos ac alia bona immobilia non concementes^ quae inter vel contra Vayvodas et Haramiales idiosque omnes salarisatos milites motae fuerint, praescripta ratione cognoscan- tnr et dirimantur. Quae autem circa fundos aliasque res immobiles orientur*» eae solis Jndicibus et Assessoribus subsint decidendae. Articulus Quintus. In vayvodamm uti etiam Vexiliferomm aliommque OSicialium demortuo-» rum^ vel etiam Jndicialiter ab officiis depositoram^ loca, alii benemeriti per Com- mnnitatem generali commendabuntur. ArticulusSextus. Salaria et stipendia a Vayvodis Haramialibus militibus solventur et di- itribeuentur, iuxla modum et consvetudinem anliquam. Digitized by LjOOQiC 81T Articulas Septimiis. Cum vero tota Valachomm Communitas rebas potissimum bellicis ac mi^* litaribas vacet, ob idque aingularibus Privilegiis gaudeat, ideo omnes et singuli ipsoram, sive stipendiarii sint, sive non, ad secandum desertum et sylvas inter Savam et Dravum^ singulis annis, relictis tantum in munitionibus vigiUbus suflFi- dentibus, sint obligati, ut nimirum eo labore Turcis et inimicis omnis ad illa io- ca aditus et in Christianos impetus intercladatur. Articulus Octavus. Similiter Castella in suam defensionem extruota, aut adhuc extruenda^ snis laboribus coadiuvabunt. Articulus Nonus. Insidias et Machinationes suspectos fideliter ad nos vel Generalem No- strnm deferent. Articulus Decimus. Fines Patriae in omnibus tribus Capilaneatibus^ ne uUus Christiani nomi- nis hosti pateat additus^ praeter salarisatos milites^ etiam caeteri cuncti Valachy Stipendio carentes^ suis sufficientibus semper excubiis et vigiliis tueri ac custo- dire obligati sinL Articulus Undecimus. Qnocumque autem tempore, quod Deus clementer avertat, quidam impetas aot suspicio maioris momenti oriretur, ex omnibus omnino Capitaneatibus, quolr» qaot inveniuntur, Valachy, imo ipsa Juventus, decimum Octavum Annum exce- deos^ ad Turcos et hostes coniunctis viribus erunt parati, adeoque militaribns signis ad hoc per Generalem deputatis excitati^ inter duas vel ad summum tres horas, cum omni bellico apparatu^ semper adminimum sex vel septem millia mi- Utam Valachorum in unum locum Congregabuntur, donec et qui longius distanl precepto Signo accurrere, seque cum iUis coniungere vel alio ubi necessltaa id reqaisiverit secundum Generalis dispositionem convolare possint Articulns Duodecimus. Si contra hostem extra Provinciam dncentur^ absque stipendio, in partibas Tarcae subjectis per quatvordecim dies, in aliis vero Provinciis per Octo dies Csstra Generalis sequenturv quibus elapsis^ nt reliqui stipendia accipient Digitized by i^oogle Artieujlu s Tredeci m t s. £t quia pauci sUpeudi^rii iuYeDiuntur, plurimaque pars salario caret, Geoeralis Noster iliis omnibus utriusque conditioDis prout hacteuus moris foit plumbum pro conficieudis globis et pulverem tormentarium ad suf&cientiam sufK peditabit Quapropter omnibus et Singulis Nostris Minislris et Officialibus aiiisque subditis et fidelibus cuiuscunque status^ gradus^ conditionis^ \ei praeeminentiae existant, praesertim vero Regimini Nostro bellico^ nec non praesentibus et futu- ris Regni Nostri Sclavoniae . . . necnon supremis Capitaneis , caete- risque omnibus militaribus Officialibus nostris^ hisce benigne ac serio committi- mus atque mandamus^ ut praefatam Valachorum Communitatem« inter Savum et Dravum Commorantem , Secundum Clementem Nostram et Successorum Nostro- rum.) legitimorum Ungariae Regum, voluntatem, praescriptis legum et statutoram Arliculis quiete et absque omni motestia^ impedimento et perturbatione^ uti, frui et gaudere sinant, illosque in eisdem manuteneant atque defendant, et nil contra eorum tenorem et continentiam attentent^ aut faciant, aut ab aliis quovis modo attentari et fieri permittant. Quatenus nostram successoramque nostroram indi- gnationem ac poenam gravissimam evitare voluerint. Haram Testimonio Littera- ram^ Manu Nostra propria subscriptaram et Sigilli Nostri Appensione munitaranu Dalum in Nostra et Sacri Imperii Civitate Rabisbonae die 5. Octobris 1630. Rx antiqa» traiiManpto iii ArebiYO Regni Croatiae, inter Acta CoHe^i Societatit Jesn Zagrab. asaervato. Pft». YL Ifr. ai. CCVI. Anno 1646. Pe$oni'i. Privilegia Nobilium arcis Kalnik Nos Perdinandus Tertius^ DEI Gratia Electus Romanorum Imperator sem- per Angustus, ac Germaniae^ Hungariae, Bohemiae^ Dalmatiae, Croatiae, Slavo- niae^ Ramae^ Serviae, Gallitiae, Lodomeriae^ Cumaniae, Bulgariaeque Rex^ Ar- chidux Austriae^ Dux Burgundiae, Brabantiae^ Styriae^ Carinthiae, Caraioliae, Marchio Morauiae, Dux Lncemburgae ac superioris et inferioris Silesiae^ Wier- thembergae & Thecae, Princeps Sveviae, Comes Habsburgf^ Tyrolis^ Ferreti» Cyburgi, Goritiae, Landgravius Alsatiae, MarcUo Sacri Romam Imperii supra Aniisurii^ Burgoviae ac superioris et ijBferioris Lusatiae, DomkNis Mardiiae Scla'-^ vonicae, FortoB Naoaia el Selinaram 4tc. Memariae coaBieBdamnt tMWe pfae- sentium signfficantes quibus expedit vniuersis. Quod pro parte et in persottia^^ Digitized by LjOOQIC 31» fideliam nostroram Nobilium Joannid Pomper de Fdlse Radessicb^ Martini Vis- sak. Hathiae Hadrovich aliter Sipraak^ Nicolai Karaenian de Fdlse et Also- Viszoka. Georgii Kerch aliter Chochak de Vrechakovcz, Martini Vahiak aliter Tuikovich de Jakussovcz^ Petri Zidarich et Antonii Somogy de Zudovcz^ Nicolai Koosz, Joannis Jeliussich et alterius Joannis Berlich de Kolarcz, Georgii Frane- tirh de Dughi Verh, Petri Mervchich, Nicolai Golobich et Georgii Dienes aliter Oyaresich de Vojnovcz, Andreae Wissak^ Stephani Lissichak aliter Magdich et aberius Stephani Benchak de Hissanovcz^ Martini Golobich, Joannis Kostich et aherios Martini Osegh^ Georgii item Berlekovich^ Martini Striga, et Mathiae Kra- levechky de Drobkovcz^ Mathiae Striga de Czunovcz^ Marci Kontercz de Capella 8ive Capolna et Rakovcz, Joannis et Stanislai Babok aliter Chochek de Voi(- fincE^ Lucae Kesser, Nicolai Verchak^ et Petri Bagyun de Zaiztovcz^ Francisci Pnrmegh et Petri Dragecz de Lukachovcz^ Petri Prussak^ Stephani Sattvar ali- ter Sipkovich de Gostovincz aliter Berlobassevcz, Michaelis Chemchich de Rovcz, Mathiae Horvath aliter Ferlinchich et alterius Mathiae et Georgii Svagell de Filse BogacsOv Nicolai Kralevechky de Also Bogacsevo aliter Sipkovcz et Bla- sii Tmbecz de Finchevcz aliter Brestovicza, in posessionibus sic dictis omnino in Comitatu Crisiensi existentibus commorantium . aliorumque ibidem Condivisio- Balium ac legitime Comportionatorum exhibitae sunt Nobis et presentatae certae <|naedam quatemae Litterae; Et primae quidem Serenissimi quondam Principis et Bomini Mathiae Primi Regis Hungariae in Pargameno patenter confectae^ sigillo- <{ae eiusdem minori propter vetustatem disrupto impendenti communitae, super imnnitate et exemptione taxarum seu Contributionum Regiamm medii Aurei Uni- versis unias sessionis Nobilibus intra Ambitum Regni nostri Sclavoniae ubivis eemmorantibus concessae et in publica eiusdem Regni nostri Sclavoniae Congre- gatione in Anno Domini Millesimo sexcentesimo duodecimo, per Status et Ordines 4eDao acceptatae^ prout id ex tenore et superinscriptione ipsaram appareL Al- torae vero speciales Litterae Serenissimi quondam Principis Domini Ludovici iti- 4m Regis Hungariae^ praedecessomm Nostromm felicis memoriae^ privilegiales in pargameno in forma iibelli confectae^ sigilloque eiusdem maiori, quo ut Rex Hnngariae utebatur, impendenti communitae^ Antecessoribusque eomndem Nobi- Hmn et consequenter ipsia qnoqne^ utpote suis snccessoribus^ ex Consilio Domi- aoran Praelatoram^ Baronam et Judicum Regni Ordinariorum judicialiter et gra- Hose elargitae. Tertiae Spectabilis et Magnifici condam Comitis Creorgii Thurzo de Betthlenfalva^ alias Regni Hungariae Palatini^ similiter in pargameno patenter confedae, sigilloque eiusdem impendenti roboratae^ Donationales, novam Donatlo- aem ora cnn jmre Regio in «e continentes, Nobilibus unins sessionis dicti Comnitatas CrisiemM ibidem nberius denommatis, fratribnsqne ipsoram Conge- oerationalibus et Condivisionalibus^ eum iisdem ftidem legitime eomportionatis^ baere^^sque et pesteritatlbus ipsoramque ntriusqae sexus Univepsis eoUatae. Qiiartae Utlerae Honorabilimn Ciq^itHli £cclesiae C^asmensis in simplici papyro ex tribns ferniontbus sive Arcidiiis oongliitiBelis eonatanlea^ in iongnm pntenler ooitfectae^ sigiSoqw eiutfien CnpiWli Autentico aupmns a tergo inpreasive coMMmitae^ snper dioti qnondam Palatiai ^vae Donntionis et Jnria Begfl Cel- latiiM^ statoloriae et «uper eMutione >Rekrtori«e<) in Ocilanalibua pra^ti ilegni Sehroniae Miciis fWOeesloiwn Oonbnadiotieim rtfbenlae, •tenermn infrnserfptornm.' Sopplicnlnm 4laqne neniMlbns et 'in peraonrs pratffetoram Ntfblliuffl nriim "fleisio-^ Digitized by i^oogle S30 nis dicti Commitatiis C^iensis Maiestati nostrae extitit httmilime^ qnateiins prae-* notatas qnateraas Litteras omniaqne et singula in eisdem contenta^ ratas^ gratas et accepta habentes Litterisqne nostris inseri et inscribi facientes^ approbare^ robo-» rare, ratificareque ac pro praefatis Nobilibus in Possessionibus praedictis ac in Commitatu antelato Crisiensi existentibus et commorantibus^ aliisque ibidem con-» divisionalibus et legitime comportionatis^ iuxta ramum Genealogiae et comportio- nalitatis eorundem^ successoribusque et posteritatibus ipsorum utriusque sexus Uni- versis innovantes^ perpetuo valituras gratiose confirmare dignaremur. Quamm qui- dem Litterarum primarum tenor talis est. Nos Matbias Dei gratia Rex Hungariae, Bohemiae drc. Memoriae commendamus tenore praesentium significantes, quibus ex- pedit Universis^ quod cum attentis et consideratis fidelitate et fidelibus servitiis fide- lium nostrorum Universorum unius sessionis Nobilium intra Ambitum Regni nostri Sclauoniae ubivis commorantium^ per eos Maiestati nostrae exhibitis et impensis, tum vero consideratis illis incommoditatibus^ ruinisque et desolationibus^ in quas ipsi per frequentes Turcarum incursiones et spolia^ desolationesque et combustiones a certis jam retroactis temporibus devenisse dicuntur, volentes igitur ipsos unius sessionis Nobiles de huiusmodi ipsorum Galamitatibus et desolationibus relevare et nostram erga eos aliquantisper ostendere liberalitatem^ eosdem a solntione taxarum seu Contributionum nostrarum medii Aurei, quae ab ipsis Maiestati no- strae provenire deberenty in perpetuum gratiose duximus eximendos et suppor- tandos^ Imo eximimus et supportamus praesentium per vigorem. Quocirca Vobis fideiibus Nostris Universis et singulis Dicatoribus et exactoribus quammcunque taxarum seu Contributionum nostramm medii Aurei in dicto Regno nostro Scla- voniae constitutis et in futumm constituendis hamm serie firmissime prae- cipientes committimus et mandamus^ quatenus amodo nullus omnino Vestrum a praefatis Nobilibus unius sessionis aliquam taxam seu Contributionem nostram uUo unquam tempore petere seu exigere, petique seu exigi facere^ aut eosden ratione non solutionis eomndem in Personis rebusque et bonis ipsoram quibusvis contra formam praemisse nostrae gratiosae exemptionis turbare, inquietare, seu quovis modo damnificare praesumat, neqiie sit ausus quoquo modo^ gratiae no- stane sub obtentu. Praesentes autem, quas secreti et Annullaris sigilli nostii appensione comuniri fecimus, post eamm lecturam ubique reddi iubemns prae- sentanti. Datum Sopronii, feria quinta proxima ante Dominicam invocavit Aono Domini Millesimo quadringentesimo octuagesimo tertio. Regnomm nostroram Hnn- gariae drc. Anno vigesimo sexto^ Bohemiae veio quarto decimo. Superinscrip- tionis vero et acceptationis per praefatos Status et Ordines praenotatis Litteris annexae continentia talis est: Anno Domini Millesimo sexcentesimo duodecimo feria secunda post festum Inventionis sanctae CmciSi, in generali Congregationa Dominomm Statuum ac Ordininum Regnomm Sclavonie, Dalmatiae et Croatiae^ ex edicto niustrisimi Domini Comitis Thomae Erdddy etc^ praedictomm Regnoram Bani in Ciuitate Regia libera mpntis Graecensis Zagrabiensi celebrata, praesentes Litterae Privilegiales^ exemptionales, pnblice praesentatae et per DD. SS. et 00. Begpi denuo acceptatae ac confirmalae sunL Stephanus Patachich Magister Vice Prato- notarius Regni. Secundarum vero continentia Verbalis sequitur in hunc moduoi: Nos Ludouicus DEI gracia Rex Hungariae et Bohemiae drc. Memoriae comen- damus tenora praesentium significantes quibus expedit Univerais : Qnod noBinibiis «t in personis fidelium Nostrornm Nobilium Petri de Bogachovci, JoaniiiB Otlmy-- Digitized by LjOOQIC 321 lich de Flnchewcz, Nicolai de PaUhak^ Petai literati de Vynarcz^ Lucae Ottbavlich de DropkoYcz^ Andreae Osegh de Bariobasoycz, Georgii de Brezthoicza, Lucae de DragQnoYCz^ Thomae Savloycz de SayloYcz^ Mathiae Nemcliich de Gosto- wiDCZ, Michaelfs Werchak de Zayzthowcz, Blasii Drincsich de Rowcz, Georgii de Globothecz^ Thomae Thurkoyich de Vizoka^ Joannis Ferencsich de Radessych, Mathiae Prelosky de Wzdovcz^ Balthasaris de Isanovcz^ Blasii litterati de Ka- polnan Gregorii de Szlavcsina^^ Clementis Chochek de Chnnovcz, Petri Panleko- vich de Rakochevcz^ Nicolai Ugrinovics de Trokovcz^ Gregorii Jakosith de Pisth- cbianovcz^ Stephani Pantbich de Zela, Georgii de Kapolna^ cnnctorumqne aliorum Nobilium in et sub districtn Castri maioris Kemlek vocati in Regno nostro Scla-- voniae adiacentis comorantinm, exhibitae sunt Nobis et praesentatae quaedam Litte-^ rae Spectabilis et Magnifici quondam Comitis Stephani de Bathor^ alias Judicia Curiae Genitoris Nostri felicis recordacionis ac Vayvodae Transylvaniensis et Sicolorum Comitis^ adjudicatoriae et Sententionales^ in pargameno privilegialit^ pro parle ipsorum Nobiliuum ex Causis et rationibus Litteris in eisdem specifice declaratis confectae et emanataCi, habentes in se certarum Litterarum per partes coUitigantes in eisdem Litteris expressas in robur et levamen jurium suorum Dltro vel citro productas. Supplicatum itaque extitit Maiestati Nostrae in perso-r nis praedictorum universomm Nobilium eiusdem Distritns Castri maioris Kemlek^ ot hniusmodi Litteras praefati quondam Comitis Stephani de Bathor et omnia ac qoaevis in Ulis contenta^ ratas^ gratas ac accepta Jiabere Litterisque nostris privi- legialibus verbotenus inseri et inscribi facere ac pro ipsis Nobilibus eorumqne haeredibus et posteritatibus Universis perpetno valituras ratificare et confirmare dignaremur. Quarum quidem Litterarum tenor talis est: Nos Comes Stephanus de Bathor^, Judex Curiae Serenissimi Principis Domini Wladislai Dei gratia Regid Hnngariae, Bohemiae ac Dalmatiae^, Croatiae drc^ Marchionis Moraviae, nec non Vayvoda Transylvanus et Comes Siculomm. Memoriae commendamns tenoro praesentium significantes qnibus expedit Universis: Quod Nobiles Valentinus Pallfy de Szenth-Mihaly ac Georgius de Bogathovcz, nec non Joannes Kernyak de Polyana^ pro Universis et singulis Nobilibus in et sub districtu Castri Ma- loris Kemlek commorantibus^ cum Regni Sclavoniae Bani Litteris procurato- riis, in praesentibus Octavis festi Beati Michaelis Archangeli^ tum de speciali Commissione et mandato praefati Domini nostri Regis nobis superinde iniuncto, tmn vero de partium subscriptarum Annuentia et Voluntate^ in figura nostri Jodicii comparentes^ contra Egregium Andream Both de Bayna, Comitem et Castellanum Castri maioris Kemlek^ et fratres eiusdem proposuemnt eo modo: Qood licet ipsi antiqua et specialis gratiae prerogativa requirente, a Divis sdUcet Regibus Hungariae eisdem Nobilibus gratiose concessa^ ea semper libertate nst fberint et gavisi, ut ab omnibus Censibus, taxis^ diciSi, muneribusque et servitiis, omnique conditionario nexu et jugo servitutis tanquam veri et indubitati Nobiles Coronae et Regnorum Hungariae et Sclavoniae exempti fnerint et suportati habe- reatur; Nescitnr tamen quali adinventa occasione praefatns Andreas Both de Bayna Nobiles ipsos et eorum quemlibet contra Deum et justiciam eins ac Jnrinm Hbertatnmqne eorum Praerogativam ^ Censibns inordinatis servitiisque inconsvetia oaeraret, et impositis adinventisqne snper ipsos variis servilibns gravaminibua ab omni prorsus Conditione et statu Liberomm ipsos ad Castmm Kemlek prae- scriptnm ad labores exercendos et mnnmi danda aliaque servitia facienda com^ ^ ^ DigitizedbyVjOOQlC 39S ptneret et adslringeret) recwafltes aQtem etiam per onem et graTamina^ aiaipie remeiia etiam indeUta et saluti contraria arctaret et compelleret, in eomndem NobilMfm damnnnt) libertatiaqoe et conaretadinia eomm praeindiciQm satis mag- mn. Dehinc yolentes iidem Procuratoree dtotomm Nobilimn in personia eemn- dem Actionem eomm praemissam meliori efficalioriqae docnmento comprobare^ trea Btteras^ dnas yidelicet Serenissimi et potentissimi Principis qnondam Domini Mathiae Regis Hnngariae et Bohemiae drc. gloriosae memoriae^ Domini noslrL, nMffi videlicet Confi^mationalem^ alteram yero PraeceptorianL) et tertiam Magnifici Utrici Ciliae^ Orthombnrgae Zagoriaeqne Comitis nec non Regni Sclayoniae Bani, Confirmationalem, priyilegialiter confectas : Qoaram prima^ yidelicet confirma- tionalis, pendenti et Anthentico daplici sigillo sao per manas Reyerendissimi in Ghristo Patris Domini Stephani Ecclesiamm Colocensis et Bacbiensis Archi-*Epis- oopi Lociqne eiasdem Comitis perpetai*, Aalae suae summi Cancellarii fidelis dilecti Anno Domini 1466 quinto Idus Martii^ Regni sui Anno nono^ Corona- tionis yero secundo edita^ habens in se confirmatiye tenorem quarandam Littera- rum Illustris Principis quondam Domini Joannis, Patris Mathiae Regis Budae in Vigilia festi Natiyitatis B. Joannis Baptistae^ sub sigillo eiusdem^ quo ut Cfnber- nator Hungariae utebatur^ Anno Domini 1449 impendenti communitaram^ seriem et coatiMntiam quarandam Litteraram adjudicatoriarum Vice Banoram Regni Scla- yoniae ac Comitum et Judicum Nobilium Commitatus Crisiensis^ Crisii sexto die feria secunda post octayas festi Epiphaniaram Domini, Anno eiusdem 1446. Mianataram, habentes inter ctetera in se transnmptiye tenorem quarandam dnarnm Litteraram, unius scilicel Serenissimi Principis condam Domini Sigismundi Regis patmiter, et alterius Capituli Ecclesiae Chasmensis priyilegial. exinde statntor. Qnaram prima^ yideUcet memorati quondam Domini Sigismundi Regis^, Litteram in Thatha feria qitnta proxinra ante festum Penthecostes 1430. Regnorum antem raoran Anno Hungariae d:c. 44* Romanorum 20. et Bohemiae Decimo, ad pro- priam suam Commissionem maiori suae Majestatis sigillo consignata declarabat, qnod praefaias quondam Dominus Sigismundus Rex consideratis et diligenter praemetitis fidelttNis et fidelium senritioram gratuitis meritis et acceptis compla- centiis fldelinm snoram Nobiiium Jommis filii Osl de Herbothya et Magistri Hichaelis de Rayen Causaram snaram procuratoris et sedis Crisiensis Protono- tarii^ quibus iidem in diyersis locis et tenporibos opportunis Maiestati saae se ipsos gratos reddere stnduissent et acceptos^ supplicationibusque eorundem per ipsos Culmmi sno in personis et Nobilium nominibus Uniyersoram Castri maio- rii^mlek deyote oblatis^ exanditis et admissis, possessiones et terras ipsornm KofcBlam Jobbagionnm dicti Castri a nexu et jugo omaique conditionaria seryitnle praedicti Castri et ab eodem Castro exhnenda separaadas^ sequestrandas, distingnen- das et remoyendas^ eosdemqne Uniyersos Nobiles Jobbagiones Castrenses verae NeMlitatis titnlo ipsigniendoB, praemissas Uniyersas et totales possessiones et terras eornm cnillbet ipsoram, sieuti pro tunc possedissent et in eoram dominio paci- fiee extitissent. Noyae suae Donationis et sincerae Nobilitatis titolo simul cum earam cnnctis pertinenttis et ntilitatibus, in eorandem et successoram ipaoraoi perpetuam adscripsisset haereditatem, salyis juribus alienis ; eosdem etiam Nobiles Jobbagiones suos Castranses el eoram posteros omnibos PriyilegiiSi) gratiis., inra- nitatibus^ exemptionibus et Hbertatibas aid instar caeterarmn Regni sai Sehnroniae yeroram Nobilium, perpctnis futnris temporibus uti, frai et gaudere debere. de Digitized by LjOOQIC 888 FFMktoniBi et Baroinim sudnHH ad id aeccfdenta Coimlio praemataro ac mera Aothoritate sua Regia et petestatis pleoitaiiBne ex certaque aoae Mqestatis a^M-* tia fdeaarie decrevisset Secanda Yero ipsamm, pata dicti Capitoli Ecclesiae CSiasmeiisis, littera statatoria^ qaae qainto dedmo die feriae sextae proximte post Octayas Paschae Domim Anno ejasdem 1431 privilegialiter confecta, Al-** phabeto interdsa manifestabat : Qaod praefatam Capitalam Chasmense ad Ami» cal»ilem Literatoriamqae petitionem condam Spectabilis et Magnifici Domini Hermanni Ciliae et Zagoriae Comitis et dicti Regni Sclavoniae Bani laadandae memoriae^ una cam Benedicto filio Nicolai de Szent-Ivan homine ejasdem Do* mini Hermanni Comitis et Bani^ ipsoram hominem videlicet honorabilem Viram Magistram Bartholomaeam sociam et Concanonicam ipsoram, ad infrascriptaram Possesaionom statationem faciendam ipsorom pro testimonio transmississent fide di^om. Qoi ex inde ad ipsom Capitalom reversi^ eidem concorditer retulisseol eo modo : Qoomodo ipsi in praedicta feria sexta proxima post dictas Octavas festi Paschae Domini et aliis diebos ad id aptis et sofficientibos, ad facies praescri* ptarom oniversarnm possessionom et portionom possessionariarom fatorom Nobi* liom dicti Castri, per annotatom qoondam Dominom Sigismondom Regem a Joba-» gionato dicti Castri exemptarom, ipsisqoe Nobilibos Novae soae Donationis titole donatarom^ Vicinis et Cometaneis earondem Universis inibi legilime convocatis el praesentibas, accedentibos introdoxissent praefatos Nobiles in Dominiom earundem statoissentqoe easdem coilibet ipsorom^ prout et in qoantnm in dominio earondem pro tonc pacifice permansissent et foissent, praemissis exemptionibus et Novae Regiae donationis titolis ipsis incombentibas perpetoo possidendas^ noUo peaitol contradictore apparente. Seconda vero earam<) pota praefati qoondam Domini NosUi Mathiae Regis Littera^ sob secreto et appendenti sigillo soo ad propriam Comnussionem Eiusdem hic Budae in festo inventionis S. Crucis Anno Domini 1472 ., Regnorum Anno Hongariae drc. decimo qointo, Coronationis Nono, Bohe«<> miae vero tertio^ confecta manifestabat; Qood Nobilis Georgias de Patak in soa ac Stephani et Martini de eadem Patak, Benedicti de Presethnafew^ Stephau de Voynovcz, Andreae de Globothecs et PaoU Literati de Fintfiovcz, ac aliorom Nobiliom in districto Castri raaioris Kemlek commorantiom personis* praefato qoon-* dam Domino Nostro Mathiae Regi (in fmna) admodom gravis qoaerelae expositom exstitisset : Qood licet ipsi ab antiqoo a qoiboslibet Censibos et taxis dicti Castri fiemlek per Divos Reges Hongariae, soos scilicet Prodecessores, exempti faerint ei exonerati^ ac eo titolo^ qao veri Nobiles Regni soi oterentor^ ipsi qaoqae ex ipea concessione osi sinL Tamen IUostris Ladislaos Dox S. Sabae qoadmD adinventa occasione, qoosdam novos et inconsvetos Censos seo taxas adinveniens soper praefatos Nobiles^ contra hoiusmodi antiqoa Jora et libertates eorom impo«- soisset^ ipsosqoe propterea plorimom impedivisset et vexasset in praeiodidom Libertatis et Joriam eorom atqoe damnom manifestom ; Allegando, ipsos Nobiles non ab Antiqao, sed per Joannem Thoz de Lak^ alias Regni Sclavoniae Baaom^ ab ipsis Censilms et taxis exemptos et Nobilitatos fore. Unde praefato qoondam Domino Mathiae Regi in personis praefatorom Nobiliom soplieatom ioisset, ot ipsis circa praemissa de remedio providere ac in Joribos et Libertatibos eorom conser-* vnre dignaretnr. £t qoia ipse Dominos Mathias Rex jnraefatos Nobiles ex Litteris et privilegiis ipsorom Divorom Regom Hongariae coram eodem DoniBO Rege in speeie prodootia et per eondem confirmatiSY a qiibaslibet CoMilNis et taxis ipMM 41* Digitized by VjOOQIC 394 €astri Kemlek ab olim exemptos et libertatos fbiBse comperisset: Ideo fidettlati praefati Ladislai Ducis S. Sabae earandem Litteraram suaram serie firmiter man* dasset: Quatenus a tunc in posteram praefatos Nobiles contra praescriptas eoram Libertates et Jura ad solntionem hoinsmodi Censnnm seu taxaram arctare vel compellere vel eos propterea in personis rebusqne et Bonis eoram qnibnsvis impedire^ molestare^ seu quovis modo damnificare nnsquam et nequaquam prae- sumereL) nec esset ausus modo aliquali. Alioquin comiserat et earandem serie atrictius comisit fidelibus suis Banis vel Vice Banis praescripti Regni sui Sda- voniae^ tunc constitntis et in fulurum sonstituendis^ ut ipsi annotatos Nobiles penes hujusmodi libertates eoram contra ipsum Ducem tueri^ protegere et defen- dere ac indemniter manutenere deberent; Authoritate sua ipsis in hac parte attributa et justitia mediante. Haec autem voluisset etiam per foturos possessores einsdem Castri Kemlek firmiter observari. Tertia vero earundem^ puta antefsK condam IHrici Ciliae Comitis et Regni Sclavoniae Bani Littera^ sub appendenti Sigillo eiusdem, Crisii sexto die diei feriae secundae proximae post Octavas festi beati Michaelis Archangeli in Anno Domini 1449 edita^ habens in se approbative tenorem quarandam Litteraram Dominoram Praelatoram. Baronum et Proceram Regni Hungariae universorum^ similiter privilegialium, hic Budae terllo die feriae secundae proximae post festum Beati Petri et Pauli Apostolorum in Congregatione scilicet generali eoram existentium^ in dicto Anno Domini 1449 emanata, inter caetera specificabat. Quod Ucet alias quondam Dominus Benedi- etus Episcopus Ecclesiae Zagrabiensis praefatos Nobiles alias Castrenses ad so- lutionem decimaram compellere et adstringere voluerit, Tamen qnia iidem Nobi- les per praefatum quondam Sigismundum Regem a praescripto conditionario nexu et jngo servitutis modo praenarato exempti et libertati extitissent; Idem etiam quondam Dominus Sigismundus Rex eosdem Nobiles et eorum posteros omnibus privilegiis , gratiis et exemptionibns et libertatibus ad instar caeteroram Regni Sclavoniae Nobilium perpetuis temporibns frai et gaudere gratiose permisisseL, Ideo sicuti, caeteri veri Nobiles Regnorum Hungariae et Sclavoniae eoram an- tiqua libertate a Divis Regibus Hungariae eis gratiose concessa, a solutione de- dmaram exempti et supportati foissent: sic et ipsi NobUes alias Castrenses ma- ioris Kemlek ab omni solutione Decimaram praedictaram ipsi quondam Domine Benedicto Episcopo Ecclesiae Zagrabiensis et suis successoribus fienda, lilier- tasset et exonerasset et eadem libertate, qua veri Nobiles dictoram Regnorani Hungariae et Sclavoniae frui et gaudere consveti fuissenL) ipsi Nobiles et eoram nniVersa posteritas nti et fhii debere, nec unquam ad solutionem praescriptaram decimaram quoad personas et Curias ac Domos ipsoram proprias, demptis Jobba- gyoaibus ipsoram, per praefatum quondam Dominum Benedictum Episcopnm eiusque snccessoras dictae Ecclesiae Zagrabiensis Episcopos compelli et ar- ctari posse vel debere judicialiter decrevisset. Quibus exhibitis^ praefati Procura- tores dictoram Nobilinm Actores eisdem per Nos in praemissis juris aeqoitatem postularant impertiri. Quo audito Emericus de Reche^ pro memorato Andrea Both de Bayna^ cum praefati Domini nostri Regis Litteris procuratoriis nostram exurgens in praesentiam^ in Co ntrarium praemissoram Octo Litteras^ unam scilieet dicti quondam Domini S^mundi Regis privilegialem pariter et coafirmatoriam et aliam quondam Domiai Mathiae Regis praeceptoriam, tertiam vero CapituU Eeclesiae Zagrabiensis fasiionaiem, quartam antem quondam Mathiae de Bosnt Digitized by LjOOQIC 325 Capitanei utriasqae Kemlek^ «t Benedicti filK Georgii de Presechnafew^ Comi- tam Terrestrium maioris Kemlek^ cpiintam siquidem condam Hans Apprahar ac eiasdem Benedicti filii Geor^i de Presechnafew, sextam deniqae qaondam Creorgii Pyers et eiasdem Benedicti filii Georgii^ septimam vero eiusdem quon- dam Georgii Pyers et Pauli filii Mykchez de Czirkvena, Octavam denique et ahimam quondam Georgii filii Stephani de Globoczecz^ similiter Capitaneorum et Comitum terrestrium de maiori Kemlek^ omnes privilegialiter confectas^ No- strom Judiciarium produxit in conspectum. Quarum prima, videlicet praefati quondam Domini Sigismundi Regis Littera privilegialis^ sub dupplici et Authen- tico Sigillo eiusdem per manus Reverendi in Cliristo Patris Domini Eberhardi Episcopi Zagrabiensis Aulae suae summi Cancellarii fidelis dilecti Anno Domini 1415 Kalendas Augusti, Regni autem sui Anno 17 emanata^ habens in se con- firmative tenorem quarundam duarum Litterarum, unius scilicet olim Serenissimae Principis Dominae Elisabethae Reginae Matris suae Charissimae, ipsius duplici Authentico impendenti Sigillo privilegialiter tenores quarundam Litterarum quon- dam Stephani totius Croatiae et Sclavoniae Bani^ quandam praerogativam Nobili- um Jobbagyonum praescripti Castri explicantis^ in se confirmative continentes. ac aliam suam^ suo secreto Sigiilo patenter consignatas, transcribentes verbaliter continentiam quarundam Litterarum MagniGci viri quondam Eustachij dicti Regni Sclavoniae Bani^ super libertatibus annotatorum Nobilium dicti Castri sui Jobba- gyonum in eisdem expressis confectarum. Quarum prima videlicet dictae Domi- nae Elisabethae Hungariae et Bohemiae Reginae privilegialis^ Crisii per ma- nus Reverendi in Christo Patris Domini Valentini drc.« Aulae suae summi Cancellarii^ duodecimo die mensis Junii Anno Domini Millesimo Trecentesimo Octoagesimo quinto edita, habens in se confirmative tenorem quarundam Lit^- terarom quondam Stephani Sclavoniae et totius Croatiae Bani^ septimo die Congregationis suae generalis^ in profesto Beati Martini Confessoris Zagra- biie celebratae, Anno Domini 1352 editarum, Nos serie informabat: Quod praefatus condam Stephanus Banus in dicta Congregatione sua generali Uni- Ywsis NobiUbus et aliis cuiusvis conditionis^ praeeminentiae et status homini- bus^ in Regno Sclayoniae existentibus, publica proclamatione facta^ feria secunda proxima post festum Beati Martini Confessoris Zagrabiae celebrata^ a duodecim Joratis Judicibus Nobilium et Universis Nobilibus praemissae suae Congregationi «dhaerentibus fecisset manifeste: Quod Nobiles Jobbagyones Castri NagyKemlek ad juramenta et testimonia tam in factis possessionariis^ quam aliis quibuslibet de- posita et producta^ ad Numerum Nobilium Begni semper computati et assumpti exstitissent, et ob hoc iidem Nobiles Jobbagyones Castri Nagy Kemlek^ ne hnios- modi eorum Hbertati in futurum per quempiam aliqualiter possit derogari^ Litteras ipsius precum cum instantia ab ipso quondam Stephano Bano ipsis dari petivis- sent; Ipse igitur quondam Stephanus Banus volens eosdem Nobiles Jobbagyones Castri Nagy Kemlek in praemissa eorum Nobilitate conservare^ eisdem annaissety itt ipsi Nobiles Jobbagyones Castri Nagy Kemlek ad juramenta et testimonia tam iii factis possessionariis^ quam aiiis quibusUbet deponenda et {Nroducenda ad Nume- nun Nobilium Regni computarentur et assumerentur absque derogamine aliquali. AUera vero earum^ videlicet dicti quondam Domini Sigismundl Regis^ secreto si^ gino 8U0 in Dyaco^, octavo die festi Beati Petri et Pauli Apostolorum Anno Do- 1394 enanata, haliens in se transumptive tenorem quamndam Litteranui Digitized by LjOOQIC 920 quoAdam Eastachy snniliter Regii Sclivoiiiae Brai, sak appefidenti et authen- tico sigillo sui BaBatus^ Crisii^ tertio die Inventionis S. Crucis Anno Domiai 1362, Nos inter caetera docebamur: Quod Universi Nobiles Jobbagyones Castri aiaioris Kemlek eiusdem quondam Eustachy Bani accedendo praesentiam^ eidem quaemlose super eo significari curassent: Quod ipsi per Casteilanum suum de Kemiek et eius vices gerentem intolerabile pericuhim et perturbationem non mo- dicam perpessi exstitissent et continuo contra libertatem ipsorum ex inusita poa astutia in eo paterentur: Quod idem Castellanus suus vel eius Vicesgereas, nt bona ipsorum per huiusmodi adinventam eius astutiam opprimere posset, ipsos Jobagyones Castri suapte saepius sine Causa solas nullo adversario exi- stente in sui praesentiaro^ non de jure citari feciendo quemcnnque vel quoscun- que vellet ex eisdem Actor et Judex existens^ in plurimorum judiciorum gra* vaminibus^ juxta nutum suae voluntatis damnificaret, et quod quicunque ex ipsis vinum vel bladum suum proprium quocunque ad Ecclesiarum Cimiteria vel ad alio- rum hominum domos aut quocunque extra metas ad conservam duceret, Ca- slellanos suos maioris Kemlek et eius Officiales tributum semper ab iisdem con- tra libertatem ipsorum et eorundem grande praeiudicium non de Jure exigere co- narctur, per quod ipsi ad extremae paupertatis inopiam devenissent: supplicantes eidem quondam Eustachio Bano humiliter et devote^ ut ipsos ab huiusmodi An- gariationum periculis sublevare dignaretur. Ipse siquidero quondam Banus, qiri cunclorum sibi subiectorum incomoditaUbus invigilare debebal) eosdem Jobbagyo- nes Castri Kemlek de huiusmodi inconsveta et omnino juri et justitiae contnH riosa citatione et praemissa indebita tributaria exactione facienda sublevaado commisit et earundem serie comisisseL) ut a tunc eosdem Jobbagyones Castri Ken- lek vel aliquem ex ipsis Castellanus suus de eodero Castro pro tempore con- stitulus^ vel eius Vicegerens^ per se ratione alicuius facti in sui praesentiam nal- latenus citari facere posset atque valereL» nisi inter litigantes Judicium et justi* tiam facere teneretur, moderatione juris requirente ; nec ab eorum Vino et Bkido proprio quocunque ad Ecclesias vel aliorum Domos aut extra metas ad reponenduoi deducendum tributum aliquot exigere posset. Igitur idem condam Banus Cast^ lano suo de dicto Caslro Kemlek tunc et pro tempore constituto vel ejus Vicege- renti firmiter praecipiendo mandasset^ quatenus a tunc praedictos Nobiles Jobbagyo- nes dicti Castri ratione huiusmodi inusitatae citationis nullo modo molestare^ nec de eorum Vino et Blado proprio^ alias praemisso modo ad reponendum et do- cendum aliquod thbutum vel tributariam exactionem recipere, sed eosdem in solita libertate ipsorum pacifice et sine omni inquietatione perfirui permittereL, aliad facere non audendo. Secunda vero^ puta dicti quondam Domini Mathiae Regis Lit* tera praeceptoria^ ad Commissionem suam propriam^ Budae die Dominica proxi- ma post festum beati Joannis ante portam Latinam Anno Domini 1489 ema-* nata^ nos eatenus docebat: praefatum quondam Dominom Mathiam Regem noi sine displicentia intellexisse : Quod licet universi et singuli Nobiles uniiis sessio- nis ia pertinentiis Castri sui Kemlek constituti et commorantes semper et ab aa- tiquo ad illud Castrum suum Kemlek pertinuerint^ illoque solita servitia facere el certos proventos de medio ipsorum administrare obligati fuerint; lUi tamen paula ante temporibus praeteritis ipsi de sub Jorisdictione eiusdem Castri sese excepissenL huiusmodi solita servitia et proventos facere et admintstrare iam a certis temporAos ^recusassent. Quia vero ipfo condam Dominus Mathiaa Rex nnUo modo volnfssct Digitized by LjOOQIC 32'? idem Castroin sonm soa antiqaa jorisdictione destitai^ fidelitati igitar miiyersoriim el siDgfulonim Nobiliom unius sessionis praedictomm eamndem serie praecepisset et mandasset) qnalenus acceptis eisdem a tnnc in antea ad dictnm Castrum saom Kemlek andire, servitiacpie solita facere^ ac proventns ad ipsnm Castmm saum Kemlek de medio eomm ab antiquo fieri debentes semper tempore sno ad- Binistrare et administrari facere deberent et tenerentur. Nam alioquin strictins eommisisset eamndem serie fideli soo Egregio Andreae de Labathlan Capitaneo Castri sui Medve drc, ut ipse ipsos Nobiles et quemlibet eorum ad hoc ipsum faciendnm per omnia onera et gravamina ipsomm acerius compeleret et adstrin- geret, authoritate sua eamm serie sibi in hac parte attribnta mediante. Alind igitar nnlla ratione facere praesumereL Ex continentiis autem tertiae Litterae*, ridelicet dicti Capitnli Ecclesiae Zagrabiensis fassionelis et priyilegialisi, die Do- Binico proximo ante Dominicam Oculi Anno Domini 1491 praeterito emanataCii inter caetera informabamur : Quod Andreas Both de Bayna Capitaneus Castri Medve*, oneribus Egregiomm Ambrosii et Joannis similiter Both fratram snomm Caraalium^ et aliomm proximomm et consangvineomm suomm in se assumplis*, ab ona^ parte vero ex altera Ladislaus Ribicz de Dragosincz et nonnuli alii Nobiles in eisdem Lilteris conscripti^ in ipsomm et univeraomm Nobilium in Di- strictu Castri maioris Kemlek modo simili oneribus et quibuslibet gravaminibus eoram in se ipsos assumptis^ coram Venerabilibus Magistris*) Joanne Goricziensi^ Martino Chasmensi et Stephano de Rasztovicza^, Canonicis eiusdem Capitnli^ quos iden Capitulum ad instantem et legitimam peticionem dicti Andreae Both et dicto- niB Nobilium, eo^ quod idem Andreas Both et Nobiles praedicti propter discrimina et oietum Almanomm^ qui tunc in serie Capitulari commorati fuissent, ad ipsam fas- Moem audiendam de ipsorum medio destinassent, taliter inter caetera concordati foissent. Quod qnandocnnque in successu tempomm Octavae et Judicia Regni celebrarentur ipsisque Nobilibus dicti districtus maioris Kemlek placitum fieret, ex tnc Univeraa jura et privilegia^ praerogativas et exemptiones Litterasqne et lit- Imdia ipsoram Instmmenta et eomm Originalia in ipsis Octavis aut judidis co- nm Judicibns ordinariis et Magistris Prothonotariis producere et exhibere possent et valeranL Qnod si ea Jura, Privilegia^ Praerogativae et Exemptiones Litteraeqne et litteralia instramenta ac eomm Originalia per eosdem Judices Ordinarios et Magistros Prothonotarios efficacia et vigorosa ipsisque Nobilibns dicti Districtns super exemplionibus eomm sufGcientes Vigorosaque ac efficatia et approbata ex eornm revisione fora comperta fuerint, extunc iidem Nobiles ab omni jurisdictione^ sabiectione*, jngoque et servitute dicti Andreae Both ac fratmm^ prolium et con- sangvineomm^ per conseqnensqne dicti Castri maioris Kemlek^ fntaris temporibns penitus et omnino absolntl, suportati et exonerati^ nnmeroque et caetni ac cater- vae alioram veromm Nobilinm huius Regni jnncti ac connnmerati essent et ipso facto haberentur. Si antem Jnra, Priv^egia^ Praerogativae et Exemptionos, htterae et Litteralia Instrnmenta per dictos Nobiles in ipsis Octavis ant jndiciis coram praefatis jndicibna ordinariis et Magistris Prothonotariis prodncrada, per oosdem Jndices ordinarios et Magistros Prothonotarios snper Exemptionibus et Praerogativis minns efficacia et vigorosa comperta fuerint Ex tnnc ipsi Andraas Belh et fratres eiusdem praefatos Nobiles ipsoramqne haeredes Universos snb iihtione proventnnm et exactionum^ in tisdem Litteris fassionalibus deMtalomm^ ^bsqne aliqnali superapposito onere et gravamine sive impedimento pacifice et Digitized by LjOOQIC 328 quieie oonseryare ac coiifovere tenerentnr et essent obligati. Ex seriebns deni* que qnartae^ quintae^ sextae^ septimae et octayae Litteramiki jam fatamm^ quon- dam Mathiae de Boszna, Benedicti filii Georgii de Prezechnafew ac Hans Ap- prahar^ Geor^ Pyers et Pauli fiiii Mikchecz de Cirkvena^ Capitaneoruro et Co- mitum terrestrium saepefati Castri maioris Kemlek privilegialiom^ in diversis Annis et locis post sese emanatarum aperte habebatur: Quod praefati Nobiles in Di- strictn eiusdem maioris Kemlek commorantes^ omnes venditiones^ prohibitiones^ donationes, protestationes, statutiones et alias quaslibet fassiones^ tam in facto possessionario qnam etiam aliis factis et negotiis tieri consvetas, coram dictis Comitibus eomm terrestribus fecissent, Ipsique Comites et Capitanei terrestres eiusdem Castri maioris Kemlek^ Causas et Lites inter ipsos Nobiles emergentes judicassent et judicialiter dirimissent. Quibus exhibitis et praesentatis idem Pro- curator dicti Andreae Both in Causam attracti^ in persona eiusdem subjunxit eo modo. Quod licet hoc verum sit, quod praefati NobUes in pertinentiis dicti Ca- stri maioris Kemlek commorantes certas haberent libertates^ quibus ipsi instar aliorum veroram Regni Hungariae sed et Sclavoniae Nobilium usi fuissent et gavisi^ nonnuUis tamen servitiis et proventibus ad Castmm Kemlek praescripturo ab antiquo faciendis adroinistrandisque obligarentur^ quibus ultra praescriptam eis concessam libertatem nuUa ratione snpporlati esse valerenL» et in eo idem Pro- ciirator dicti Andreae Both^ in Causam attacti, in verificationem Actionis suae praenotatae, in eo tantum modo, ut iidem NobUes certa Servitia, Actiones^ nec non munera^ seu taxas^ dicas^ in signum recognitionis, Capitaneis seu CasteUanis ipsios Castri Kemlek pro tempore constitutis, semper et ab antiquo fecemnt et de- demnt^ se ad comrounem inquisitionem subroittere veUe ; antefatis quoque Procu- ratorU)US dictomm NobUium eosdem Nobiles modo simili in eo : quod ipsi a tem- pore exemptionis sive lUiertatiouis eomm, per praefatum quondam Dominum Si- gismundum Begem ordine praenarato factae, nunquam alia servitia^ seu taxas, actiones» sive aUqua alia munera ipsis Capitaneis vel CasteUanis ipsius Castri fecissent et dedissent) dempto tempore impacato ; Nam fuerunt certi Capitanei sive CasteUani forenses, Allemani videUcet, homines ex OSicio idem Castmm tenentes, qui necdum servitia aut munera, vel taxas^^ verum etiam per Personamm eomiD detentiones universas res et Bona eomm auferri fecissent et ad servitia incon- sveta coropuUssent, et hoc modo simUi ad ipsam communem inquisitionem Nobis legitime requirendam submittebant. Ad quam faciendam partibus petentibus per alias litteras nostras, cum easdem partes ad ipsam communem inqusitionem in facto servitiomm solutionis munemm, Actionum^ et exactionis taxamm vel da- tioruro ad eandem communem inquisitionem comisisserous^ udem procuratores ea- mndem partium in facto exeroptionis seu lUiertatis et NobiUtationis eomndem No- bUium per Nos judicium et justitiam elargiri postuIabanL Vemm Ucet idem Eme- ricus de Bethe^ Procurator annotati Andreae Both, in eiusdem ac fratrum eiusdem Andreae nominibus et personis exhibitionem praescriptamm Litteramm in snpe- rioribtus insertamm^ hoc est^ ut iidem NobUes in praescripto Districtu Castri Kem- lek maioris constituti et existentes semper et ab antiquo ad idem Castram prae- scripta servitia solutionesque munerum, actionum^ Dicaram seu taxaram fecisse^, fa- cereque debere de praesenti allegaverit; tamen quia praefatus quondam Dominos Sigismundns Bex in praescripto Anno Domini 1430 SuppUcationUms praefatonw Joannis filu Osl de Heri)orth et Magistri MichaeUs de Bawen, per ipsos Culmim Digitized by LjOOQIC wo in eorandem ao pneftiton» OhiTereonini NokUiani Castri maiorts KemML praetoripti oblaUa*» exandltfa et admiaiis, - posseasiones et torras ipsomm NobiMnB Jobbagyonum dicti Castri a nexn et jngo omniqne conditionaria servitnto praefatt Castri et ab eodem Castro eximendo^ separando^ seqnestrando^ distinqnendoqae et remoYendo^ eosdem Noblles Universos Jobbagfyones Castrenses verae Nobilitatis titiilo insi^iendo, praemissas Universas et totales possessiones et torras eonuli eoUibet ipsomm sicoti pro tnnc possedissent et in eoram Dominio padfice exti^ tissent, more snae Donationis, sub sincerae Nobiiitatis titnlo, cnm cnnctis eanun atilitatibas et pertinentiis in eonindem et succesoram snoram perpetuam baeredi*- tatem adscripsisse^ eosdem etiam et eoram posteritates omnibns priviieg^s*) gra-» tiia, immnnilatibas^ exemptionibns et libertatibas instar caetororam Regni Sclayo«> nia Teroram Nobilinm perpetuis fiituris tomporibus Anthoritato sna Begia et pote^ statis plenitudine nti^ fhii et gaudere debere plenarie decrevisse et annuisse^ se^ qae iidem Nobiles ordine praenamtamra commonium eamndem possesionum et por^ ttonom possessionariamm nullo Contradictore comparente statui fecissei, exposl*- que antofato quondam Domino nostro Mathia Rege praemissam Donationem di«» cti quondam Domini Sigismundi Regis eisdem Nobilibus factam« modo simili patro« cinio privilegii sui mediante roborasse et confirmasse reperiebantur manifeato. Proptor quod praescripti Nobiles eiusdem Districtas maioris Kemlek yigore an- tefatae exemptionis separationisque et sequestrationis a praescripto Castro Kem* lek^ neo non Nobilitationis eorandem Nobilium^ per jam fatam quondam Domi- OQin Sigismundum Regem ordine praetacto factis^ iidem Nobiles in caetum^ nu-» merom et catorvam veroram Regis et Regni Nobilium connumerari deputariqne et adscribi, iidemque Nobiles verae Nobititatis titulo uti, frai et gaudere dehere, praefato Domino nostro Vladislao Regi in eadem sede pro tribunali assidente ac fteverendissimis in Christo Patribus Dominis Tbomae Agriensi summo et Secre- tario Caneellario Regio^ Osvaldo Zagrabiensi, Valentino electo et confirmato Va- radiensi, Ladislao Gereb Transylvano^ Joanni Vesprimiensi^ Stephano Sirmiensi et Personatis praesentiae eiusdem Domini Nostri Regis Locumtonenti, et Lucae electo Bosnensi^ Tbesaurario Regio, Ecclesiaram Episcopis; neo non Dominico Praeposlto Albensi^ item Spectabilibus et Magnificis Dominis Stophano de Zapolya Comiti Seepusiensi perpetao et Regni Hungariae Palatino^ ac Nobis neo non Co«- niti Petro de Borin et de S. Georgio^ Ladislao de Losoncs Taveroicoram, Pe- tro Gereb de Vingarth Janitoram^ BarUioIomaeo Dragffy de Belthewk Cnbicolariorui Regalinm Magistris, et Nicolao de Hedervara^ caetorisque Baronibus et eiosdem Regni Hongariae Nobilibus Magistrisque Prothonotariis et Juratis Assessoribua^ No«- Uscnm in examine huius causae existontibns et in praemisms dintius deliberan** tibns perspicue ceraebatar. Eorandem igitar Dominoram Praelatoram et Baro- num Regnique Nobilium^ Magistroram, Prothonotarioram, Juratoramqne Assesso-» nim nostroram quaesito et assumpto superinde ConsiHo praemataro^ praefatoa Univerios et singnlos Nobiles in pertinentiis et Districta dicti Castri maioris Kem* lel[ commorantos eorandemque haeredes et postoritatos Universos, ilUs omnibw exempttonibns, Nobilitationibus et aJiis qmbuslibet gratiosis Praerogativto per die*- tam qnondam Dominum Mathiam et Sigismundnm Regem eisdem indnltis et con^ eessis, tanqnam veros Regni Hungariae et SclavMiae Nobiles praemisso Ndri^ Blatis titulo firni^ gandere atqne nti semper et (ntmris snccessivis tomporibns ip* (P«n I. Prfrfl. et Ub«rt.) 42 Digitized by LjOOQiC aw w eonuB haerades Mert deoameilM et etWMllflBtei^ Imo coiuntimiii gtm^ 4m^ oti atqM fnu^ Anthoritate Regia Nobii ia hac parte ooDcesaa et tioBlra Ju* dficiaria mediaBte. la coios rei memoriam lirmilatemqM perpetuam praeaente^ litteras nostraa privilegiaiea pendentis et Anthentici aigilli noatri mnnimine ro- horatas^ eisdem Nobilibaa Districtoa praescrqpti Castri maioris Kemlek, ipsoffomqae Jmeredibes et posteritat^s Universis dnximns conAedeadas Jnstitia comMiani sva-^ ^ente. Datnm Budae praedicto tricesimo nono die Octavamm festi beati Midwe* Jis Archangeii praedictamm, Anno Domini 1492. Nos ifritnr j^enussa snppli^ catione pro parte memoratomm Universomm Nobilinm Districtos (miedicti Ca*^ ^Hii maioris Kemkk^ Nostrae modo praemisso porrecta Haiestati^ Regia Benignitate «xandita et dementer admissa^ praesoriptas litteras praefati condam Comitia Ste- pimM de Bathor adindicatoriad et sententionales. non abrasas, non cancellataa, nee in aliqua sni parte sospectas^ sed omni prorsus vitio et suspicione carentea, prae- aentibosqne litteris nostris Privilegialibns^ de verbo ad verbnm sine diminntione ^ angmento aliquali insertas^ quoad omnes eamndem continentias^ Ctaosnlas et Articuios., eatenus^ quatenns eaedem rite et legitime existunt emanatae^ virflinaque earam veritas snffragatur<) acceptamus^ approbamus et ratificamus. £t nihilomians eas ac omnia et singula in eis contenta^ pro praefatis universis Nobilibus Distric^ tuf dicti Castri maioris Kemlek, eommque luieredibus et posteritatibus universis innovantes perpetuo valituras confirmamus^ praesentis scripti nostri Patrocittia mediante. In cuins rei memoriam firmitatemque perpetuam praesentes Litteiaa Nostras Privilegrales Secreto Sigiilo nostro^ quo ut Rex Hungariae utimur^ inK pendenti commnoitaSi) duximus concedendas. Datum Budae in festo Beatae Do<- rotheae Virginis et Martyris. Anno Domini 1526^ Regnomm nostroram Hmga- Tiaa et Bohemiae praedictomm 4^. Anno decimo. Tertiamm tenor talis est : Nos Comes Georgins Thnrzo de Bettlilenfiiiva, Regni Hungariae Palatinus et Judex Cnmanomm^ nec non de Arva perpelvos eins- demqne Comitatns Supremus ac perpetuus Comes, et Sacratissimi Prmcqiis ac Do^ mini Domini Mathiae^ Dei gratia electi Romaiiomm Imperatoris semper Angnati, nc Clermaniae^ Hungariae^ Bohemiae etc Regis^ Arduducis Anstriae^ Dnds Bnrgna- diae^ Marchionis Moraviae<) Conulia Tyrolis et Ifabsbnrgi 4tc^ intimns Consilia^ rins et per Hangariam Locnmteneiia. Memoriae commeBdamns tenore praesentiitBi -eignificantes quibus expedit nniversis : Quod nos^ onm ad nonmdiorom inatanteB «■pplicationem apnd Nos propteroa factam^ tum vero attentis et consideratis fide«- dibns servitns Nobilium Sdavomm unius sessionis infira denominandoram« quae ipil flacrae prinium Regni Hungariae Coronae ac deinde praefatae qnoqne Sacrt*- 4iaiimne Caesareae Regiaeqne Maiestati Domino nostro Cleaieotissimo pro loco^ •nrm et tempomm varietnta juxta auae poasibUitatia exigentiam fideliter exhibue- •Tunt et impendemnt ac impostemm qnoque exhibero sese et impendere velle po* dicentiiri» Totales ipsoram Nobilium jam specificandoram portiones possessionarias ^cna Cvriis Nobilitaribua, videlieet MichaeUs Chochek in Kobiline.. Petri Maydraglu fltifhani Pomper. Nicolai et Stephani ThdrfcovicK, Antonii et Matthiae Knsmidi. ^Jfoaimia Sturieos in Aiknsaovcs et Fels& Radtesiczy, Mathiae Voynovecaky alitir Zokach in Yoynovczy, Joannis Flyok de Hisanovca^ Stephani Croleca in praeto jlisanovei^ Martini Plavec&) Joannis Keaaer^ lOchaelia Striga in DroULOvca et Zaistovcz, Martioi de Ugrinovct in Popovca aKter Ugrinovca, Paoli Goleea de Digitized by Google m Ftettotei fn eadem FMb«¥is aiiter BrMtaHraa, MartiBi Chernduch de CfOaUH tiBCi, Ladislai SUmek in praeteta Gostei^jiics et Rewche^ Lucae Koos in Ko- laroiy, Petri Janschak in LokachoYCi^ Joannis Gnzar, Petri ZwblinoYich.) Andreae Jiissak hi BogacheTina aHter Sipowczy^ Joannis Mrazovkh, Geo^ii Koritich in MmioTci, Panli Doleca, Michaelis Nemei» in Elnchovcz^ Vincza et Breetoyioa sic dictfs Possessionibns^ nna mrn portione ipsorom Promonthoriali Velika Obree DQncapata, omnino in Comitatn Crisiensi et Regno Sdavoniae existentfbns habita^i qnae nmnemm Triginta dnomm Colonomm non excedere^ ac in qnamm qnieto et paoifico Dominio reallqBe nsn iidem maiores et progenitores snos ntrinsqne sexua ab antiqno praestitisse, seseqne etiam de praesenli pacifice persistere, Litterasque et Litteralia Instramenta snfficientia habnisse^ quae etiam nnnc in parte exstare<, m parte vero snperioribus dlsturbiomm temporibus a sese deperdita, et abalienata me asserant Totum item et omne Jus praefatae Sacratlssimae Caesareae Re^ giaeque Maiestatis Regiumi, si quod sua Maiestas in praetactis totalibus portioni-* Ims possessionariis et Curiis Nobilitaribus in antelatis Possessionibus Kobiline^ Jakussovcz^ Pels6 Radusslchy^ Voynovczy^ Hisanovcz^ Drobkovcz, Zaistovcz, Po« povez aliter Ugrinovcz, Finthovcz allter Breztovicza^ Gostovincz^ Rewcse^/Ko- larczy, Lukachovcz^, Bogachevlna allter Slpovczy, Mrazovcz^ Finchovcz^, Vincze e( Brestovicza, nec non portione promonthoriali Velika Obres^ omnino in anno* lato Comitatu Crisiensi et Regno Sclavoniae existentlbus habitis^ etiam aliter qna- IHercanqne haberet) aut eaedem suam ex quibuscunque causis^ viis^ modis et ra-» tionibus conceraerent Maiestatem^ simul cnm cunctis suis utilitatibus et periinen- tHs quibuslibet, terris scilicet arabllibus^ cultis et incultia» agris^ pratis. pascniBt eanpis, foenetis, sylyis, nemoribus^ montibus^ valUbus^ vineis^ vineammque pro- montiiorils^ aquis, fluviis^ pisdnis^ piscaturis, aquammque decursibuSi) molendinif et eerandem Locis, generaliter vero quammlibet utilitatum et pertinentianua sua-* mm iategritatibus^ quovis nomine, vocabulo vocitatis, sub suis metis et antiqnie limitibus existentibns^ ac ad easdcm de jure et ab antiquo spectantibus et pertinere us, de Regiae Nostrae potestatis pla«* Digitle§*yLjOOgle 940 mlmime et gratia spedali clementer eonfmaYimiig^ illociqiie ab oimii RebdtteaiB aiispicioDe i^solyimiis, nec noii singiilis eonmdem in pristinnm atatnm tam ciica honores et dignitateS) quam etiam Bona hnnc in modnm restitinmns^ nt iis eadem confiacata Bona (exceptis fructibns medio tempore perc^tis) per Cameram no- stram Hungaricam quandocnnque restituantur atque resignentur. Confidentes eos- dem Caesaream^ ac Regiam hanc benignitatem, gratiam et clementiam Nostram pro- fanda animordm submissione agnituroS) debitaque fidelitate ac deTOtione sua qni- bnsvis affhlgentibus in occasionibus onmino reposituros, vel maxime autem se imposterum a nemine seduci aut detineri passuros, vemm ad nltimum nsque yi- tae halitum fideles et obsequentes subditos exhibituros. Alioquin hanc gratiam et absolutionem nostram iis modo praemisso factam minime Yolumus suffiragaii Quocirca fidelilates vestras hamm serie benigne hortamur^ firmiter mandantes, quatenus amodo deinceps praefatos BerisIaTichium, Cholnicbium, Chemkocziom, Gotthalium, Gereczium^ Mallinichium, Pogledichium et Kamenianum pro veris fidelibus nostris agnoscere ac tenere neque iis Notam hanc ullo unquam tempo- re quoyis modo objicere^ vel exprobrare velitis ac debeatis. Secus itaqne nol- latenus facturi. Gratia Nostra Caesarea et Regia vobis in reliquo clementer propensi manentes. Datum in Civitate nosbra Vienna die decima Mensis JannariL Anno Domini Millesimo sexcentesimo septuagesimo primo. Leopoldus m. p. Thomas Palfiy m. p. ElectuB Epiflcopus. Stephanus Orban m. p. A fergo: Lectum et Compositum cum Originali per me Magislmm Nicolaum Patiia- tich de Zaiezda, Prothonotarium RegnL Idem. Orj^. in ArchiTO Uegiii Groatiae. Priy. N. 110. Digitized by Google 841 ccx. Anno 1673. die 29. Januarii^ Viennae. Priyilegium a Leopoldo L Rege oppido Cirkveno, tardiu^ Confinio militari via facti incorporato, concessum. Nos Leopoldas Dei Gratia electus Romanorum Imperator semper Augn- stiis, ac Germaniae^ Hungariae, Bohemiae, Dalmatiae* Croatiae^ Slavoniae, Ra- mae, Serviae^ Galliciae, Lodomeriae, Cumaniae, Bolgariaeque Rex drc. Archidux Aastriae drc. Memoriae commendamus tenore praesentium significantes quibus expedit universis. Quod cum ampla Principum liberalitas in munificentia d: bene-* ineritomm saorum subditomm remuneratione consistat^ recte ac sapienter a ve« tnstissimis Imperatoribus d: Regibus factum esse judicamus, dum singulos secun- dom merita amplitudine beneficiorum prosecuti sunt Quos sicut in aliis optimo Principe Dignis virtutibus, ita hac quoqne in parte libenter imitamur, d; propterea ad universoram cum praesentium, tum futuroram hotitiam haram serie volumus pervenire: Quod fideies nostri strenui incolae ac inhabitatores universi Oppidi^ Castellique ft Territorii Czirqueno omnino in Regno nostro Slavoniae d: Comitata Crisiensi existentes habiti, alias quidem antea ad fidelem nostram, Nobis dilectum Spectabilem dr Hagnificum Joaunem Josephum Comitem ab Herberstein, Liberam Baronem in Neuberg d; Guettenhag^ Dominum in Lankovicz d;c.^ Camerarinm dr Consiliarium nostram spectantis, Hajeslati Nostrae humillime repraesentarint ; qua- liter videlicet idem Comes dictum Oppidum., Castellumque ac Territorium simul cam omnibus pertinentiis, Colonis^ Inquiiinis^) terris arabilibus cultis dr incultis, a^s, pratis, campis^ pascuis^ pascuationum locis^ foenetis d: foenilibus, sylvis^ nemoribus, montibus., collibus^ valiibus^ vineis, vinearamque promontonis^ juribus Hontanis, Teloniis., Jure gladii, nundinis, metalibus, pontibus^ aquis^ fluviis, pisci- nis, piscaturis^ pisciumque clausuris, aquaram decursibus, molendinis ft eorandem locis, generaliter vero quarumlibet utilitatum ac pertinentiaram suaram^ integrita- tibus, quovis nominis vocabulo vocitatis^ ad praenotatum Oppidum^ Castellumque ac Territorium Czirfcueno de jure ft ab antiquo spectantibus ft pertinere deben» tibus, iisdem Oppidanis db Incolis, ipsoramque haeredibus d: posteritatibus utrius* que sexns universis in d: pro florenis Rhenensibus septem millibus, certis^ et iis rationabilibus de causis, modisque ac motivis ipsum ad id inducentibus^ median- tibas certis litteris fidelium nostroram Honorabilium Capituli Ecclesiae Zagrabien-* sis Fassionalibus eatenns sub authentico ejusdem sigillo confectis ft emanatis, coramque Cancellaria Nostra Hungarica Aulica in Specie productis, dedisset, ven-* didisset ac inperpetuasset, Dominiumque illoram de manibus suis^ per manns ipso- nun Oppidanoram d: Incolaram mox d: ipso facto apprehendere permisisset, jmne perpetuo d! irrevocabiliter tenentium, possidentium pariter d: habentium^ nihil Digitized by LjOOQIC 842 juiiS) nihilqae Dominii ant proprietatis pro se aut suis, qaoram scilicet onera is se assnmpsisset; reservando, sed totnm et onme jns suum^ omnemque juris dt Dominii proprietatem, quod db quam in praetacto Oppido, Castello ac Territorio CziriLueno, cunctisque eorum pertinentiis habuisset^ aut suos^ quos supra in folu- rum habere posse sperasset^ in praememoratos Oppidanos d; Incolas ipsorumqoe praenominatos universos transtulisset, derivando db derivasset transferendo^ pleno jure et reali cum affectu. Ac insuper universas literas A litteralia instrumeota factum Oppidi, Castelli ac Territorii jam fatorun^ pertinentiarumque eomndeiii universarum tangentium d; concernentium, manibus Oppidanorum d; incolaruin iUonm tradidisset db assignasset^ prouti tradidit db assignavit) eeaqae tali paeto ab omnibus coionialibus Servitiis d: Obligationibus eliberasset ac emancipasset, eliberavltque A emancipavit. ITnde supplicatum exstitit Majestali Nostrae, pro parte mentionatorum Oppidanorum d; Incolarum debita cum Instantia humillime) qBatenus eosdem, ia iisdem Oppido^ Castello ac Territorio, uiiiversisqoe eomm perlinentii0) lec non privilegiis^ KbertatibuSi» joribus ao iimnunitatibtis in se per aBMitttm Comitem ab Herberstein modo praevio transtotis^ non solum oonser- vare^ veram etiam m omiierum ae ordinem reliquonnn Regioram ft LilierorBA Regiii NofiAri Uungariae partiumque ei adnexamm Oppidoram adscribere ft co-^ optare, titnloque Regil ac Liberi Oppidi Nostri exoraare^ denique in pecaltiifli Neslrum ad instar Civitatis Nostrae Hontis Graecengris Zagrabiensis, aliaramque Regnorum Nostroram Croatiae tfr Sclavoniae Civilatum recipera^ eosqoe cunctis iUaram Prtvilegiis ac imnunitatibus frui permittere digDaremnr. Qoonifli nos httmilliaia Bi^IicalioDe Regia benigaitate exaudita, Clementer 4c admissa, eesdem in praemissid omnino conservare, iisque libere uti permittere, ac ftf aUos, qM- nun interest vel intererit conservari, utique permitti facere veiuaiiis. Et iMuper oerae viridis in sigillando, et quavis sigilli eoram authentid^ Tenqielkmi nempe uBiun d! turriculam cruce insigiiitam, hacce cu« drcumscripUone : SiffUlum Op^ pidi RegH CnirkueHOj repraesentantis impressione, qoo seitieet iisposteram firtaris samper temporibus tam ipsi, quam posteri, successoresque iUonm universi^ ati valeant, clementer eoncedimus. Et nihilominus benigDum habentes rasfectum fidelitatis ac fidelium servitioram dr constanliae ipsorum, impraefentianoft usque^ tam pacis, quam belli temporibus^ Augustae Domui Nostrae Austriacae iBviolabi- litef eonservatae, ex speciali gratia Mstra volumns ac deeerdiBW^ fnatenns lidem^ dictique posteri d: snccessores ipsomm^ non modo Privilegiis ac BraBimi- tatibtts illis per praededaratum Comitem ab Herberstein in se, eo, quo praemis- siin eet modo translatts, sed iUis quoque universis Slatiitis, libertafibos JurUms & Coiisvetudinibus, quibus alia Opi^a nostra Regia^ potissinMnt Mten ptaetae-* tonm Regnoram nostroram Croatiae dr Sclavoniae Civitabes nostrae^ tatn juxta Priviiegia ipsis a Divis quondam Hungariae Regibus^ praedecessoribus Nostris cotendissimis gloriosae reminiscentiae concessis^ quam constitnti f(JM/2i. JhIH. fianatiae. Lei^poldiis Bex Baauitt requirit, ut quo nkajoret cepiat ia Re^no oelHgat, quae a Tnreis obaessae Viennae fn ansi- lium mitti possent. LMpoMn BiQiM ftmeale clemeiitki EImIw RenNmom Imperator 0eiiiper AugOBtQib Speotabilis ac Magnifice, fidelis Nobis syncere dUecte. Notum erH) ho- alihNi Tiuncanim et Tarteroram copia&, mpto ad Arrabonem passu^ noit solvm parlem Regni Hungiuriae, sed etiam Anstriae Tndequaquam caede^ incendio^ ra- pina, adeoque ferro flammaqne cuncta deyastasse, et tandem numerosum Exerci- tnn Tnrdcmn Tsque ad maenia ciuitatis Viennensis penetrasse, quae etiamnum ex aliqnot snggestibus tormentis qnattuntur, Praesidio no^tro interea siseam et legiosum ibidem existentium, Metternich, Aspermont et Saratt ac ipsiasmet Strasoldo supplementorum ope et auxilio tum militaria negotia curare, tam vero hostium conatibus se opponere^ ac Patriae Vestrae defensionem solli- «ile promovere tantisper debeat, usque dum succursus ex sacro nostrd Romano Ifflperio deputatus, et ab aliis etiam Christianis Regibus promist^i, imo partim iam etiBm adventantes^ hostem a praetacta obsidione Viennensi et Succesive a cervi- «ibns quoque nostris amovere et repellere possint. Quapropter fidelitirtes Vestras luihnn serie benigne hortamur et requirimus, quatenus avitae Virlutis vestrae meinores. in fide et fidelitate Nobis et Sacrae iam fati Regni nostri HungBriae Miita instar maiorum et Praedecessornm Vestrorum inconcusse imperteriteque persislere et perseverare^ conatibus hostium obviare^ Machinationes quascunqne et insulhis ipsos audacter reprimerev simulque Vos et patriam Vestram charissi- nam ab excursionibus et incinerationibus praeservare^ omnia denique ad propul- miduffl hostem opportuna media curare et adhibere.) ac fldelium Regnicolarum et Subditorum Officia sedulo intrepideque praestare velitis ac debeaH^; Securi in eo existentes^ quod non solum succursu a praedicto Sacro nostro Remalio bnpe- ri» allBque Christianis Regibus et Principibus suppeditando propedieia Suppetia» ▼ebis aUaturi, verum constantiam fidemque et heroicam vtrtutem VdiMram novfer Caesarwe et Regiae Oratiae nostrae atque clementiae argameMis nlktfril0« cw^ talitwi sQAus. Datum Pa^avii die 28. Mensis hM Anno WovtH^ Mtowtetf SocMlesime^ Octuageaimo terHo* l^#p«kl«rt m. f. Si RrotocoUo Regnl CoDgrogatioiiia A. 1683. 46» Digitized by Google 856 €€UX. Amno 1683. 7. Augu$t Pa$$af>u. Leopoldus Rex Banum de modo belli contra Turcas et re« belles Hungaros gerendi edocet. Leopoldos Dimna Fauente Qementia Eteetas Romanonun Imperator semper Aagnstns. Spectabilis ac Magnifice, fideUs Nobis dilecte. Percepimns pertiemgiio animo Caesareo Regioqae ex litteris tuis responsorijs, de Vigesima nona prae- terlapsi mensis Julij ex Castris ad Ripam Draui, ad Nos datis Zelnm et constan- tiam firmitatemque denotionis et fidelitalis tnae gentisque tecum Croaticae contesta- tam, per tot actus iam in praesenlibus remm nrgentijs et caiamitatibas^ contra innalescentes hostiam conatns et innasiones, enndemque ulterius contestando lau- dabili hoc tno impalsu^ de quo tibi non tam de Patria meritorom cumulam, quam apud posteritatem magnnm gloriae pondus comparere necesse est. Nos contra laborantes modis omnibus ad congregandas yires suSicientes, quae eiusmodi po- tentiae se opponere naleant, speramus intra perpaucos dies arma nostra tam per proprias quam auxiliares hinc inde conquisitas copias in tantum aucta et instauratE) ut non solum redimendae Viennae, Residentiae Nostrae, ab obsidione^ quam etiani reprimendis alijs hostium progressibns sese sat valide obijcere valebunt. Eam ergo in te fiduciam clementer habentes^ te non minns^ quod tuarum partium eat, et apud gentem tibi concreditam ijsdem inuigilaturum, gratum Nobis fuit ex ijs- dem snis litteris intelligere, quod desideratam et omnino necessariam bonam co- respondentiam cnm Consiliarijs nostris Intimis BeUicis Graecensibus hactenus ser- uaueris, in eadem seruatura te totaHter bene dispositum agnoscamus. Hanc ys- dem nostris Consiliarijs etiam instantius commendamus, prouti etiam nostris Dn- cibus et officialibus bellicis eadem demandamus^ qufbus dum mentem nostra circa operationes in hosticum exponimus, non minus eandem tibi hocce nostro re- scripto pro mutuo cum ijsdem bona intelligentia et rerum dispositione decla- rare voluimus. Desiderauerunt dicti consiliarij nostri et Duces scire, qualiter prodaoen- dum esset contra hostiles insultus, potissimum ubi a parte Batthyanoruni) qui a fidelitate sua deflexerunt, iam etiam ipsomm actus in incendia^ deuastationes et expilationes eruperint. Demandamus itaque, ut quantocius ipsi Comiti Batlhyani suisqne asseclis nuncietur, sin ad eiusmodi tales enormitates ultra sese proripera tentanerit, se non minus idem experturos; et haec quidem praecavendis locorum exustionibusque interpellanda duximus; In reliquo autem, cum satis superque pa- lam sil^ non tam eiusmodi fidelitatis suae immemores Hungaros, quam Torcaa ipsos communes Nostros hostes esse, sic nec dubitandum, qain non pari studio Digitized by LjOOQIC 857 Mitn ^008 agendimi ril, m taneii aun eautela, ne in similibna occasiones ar- r^ntnr, ^e (dna daaini affere poaaint qaam emolomenti^ et ne dnm lioaem faorari intendimns, pronindai integraa perdamns, sed cnm ea circnmspectione et pndentia, nnde prolialMliter lienna poaait aperari effectns. Haec ita didis nostria Gimailiarya et Dncilma ininngimna, et nec tnam in luace defhtnram pronidentiam et dexleritatem non ambigimna. Caetemm permansurae annt nostrae copiae germanicae, ibi parlinm de- gentea^ naqne ad nKeriorem dicqpoaitionem ; Sin antem Exercitos noster ad 8oI«- neiidam obaidionem Viennensem eo forte regionis moneret, qna partea illae per eondem tectae permanerent, tnnc facilins erit, easdem qQoqne copias potiori ex pwte ad enndem finem et effectnm Exercilni coniongere. Et haec tibi nota vo- fanmna, gratiam simnl nostram Caesaream et Regiam ' perbenigne confirmamns. Dabantur Passary die septima Mensis Angnsti, anno milesimo sexcentesimo octnagesimo tertio. Regnomm nostrornm Romani Vigesimo sexto, Hongarici Vi- gesimo nono, Bohemici vero Vigesimo septimo. Leopoldns m. p. Ad mandatom SacratiitiBae Caefareae Mi\}e«tati» propriiim: Christophoras Dorsch m. p. Hieronimas a Pozzo m. p. A tergo: Spectabili ac Hagnifico Comiti Nicolao Erddedy de Monyorokerek^ Montia Clandij et Comitatns Varasdiensis perpetno Comitt) Regnoram nostrornm Dal- matiae^ Croatiae et Sclavoniae Bano, Camerario et Consiliario nostro. Fideli nobis dilecto. drif . in ArddTO Regni Croatiae. Aeta Refni Confr. 1683, Nr. 23. 1699. die 2. Noeembris. Viennae. Leopoldus Rex prohibet, ne domini, jure gladii pollentes^ malefactoribus condemnatis vitam donare praesumanU Leopoldns Secondns, Dei gratia Romanoram Iroperator semper Aagastns, ao Germaniae^ Hnngariae, Bohemiaeqne tf:c« Rex. Renerendi^ Honorabiles^ Spectabiles ac Magnifici, nec non Egregy et Nobiles^ Pmdentes itrai ac Circnmspecti, Fideles Nobis dilectL Ex casn fide* Digitized by LjOOQIC m digna Relatioi^e benigi^e ii^fonnainur^ qonnttjloa Gfomiiios : Jepra^es^ MngDalM' m j^obiles in ,hisce Daimaliae^ Croaliae.et SclayonifH^ Jlegnto.no^is degeaiesv jttco Oladiii Virtute antiquorum Praedecessi;Onba« wis bmigne f>pikitojiim, yel vetQ r^ centius quogue a nobis impetratoruin Priy^e^ionim ^ su^^rp^ gaudeiitciSn fllalefia^ ctoiriboa propter eorundem Excessus ca^, ^c in f rtyatis. eorandem SedilNis Do-^ minalibus in amissione Vilae convictis et condemnatiat Gratiam Vitae dare: €^iH que impune demittere praesumere, Quia vero Malefactoribtts velquoquoniodo delinqtteniil^i^judiciajiitar jnaa^s- sione Vitae convictis, Gratiam & Uisericordiam facere, Juriisque vigvHtem lenitMe^ Uisericordiae temperare, Soli Regiae nostrae Auctoritati & potestati jncunlieret, ne^ue licitum esset nlli llagistratul, tantomtnus privato alicui, ex benigna Colk-» tione et Concessione Specialique Gratia nostra Regia Jure GladQ fftudeiiti^ se in Jurisdictionem nostram Regiam inmiittere; Cum 4t alias etiam E^ismodi be- ni^ae Dominationis meae , fidelibus nostris super jure Gkdij ^rgiri «^lMae, id, ne eo utentes malefactores impunitos, Pecuniae yel aliarum Reruoi Gftwa, dimittere^ Gratiamque eis concedere praesumant, per expressum vetarent et prohiberent Proinde Vobis harum Serie 6rmiter praecipiendo committimus A manda- mus^ quatenus acceplis praesentibus, omnes dr singulos Statns dr Ordines ac Magistratus quoseunque in medio Vestri degentes^ Jurisque Gladij ex Speciali dumtaxat Gratia nostra gaudentes^ Verbo nostro Regio serio monere^ ijsdemque^ (ut contra Malefactores caplos, servato juris ordine^ indilate procedant, capitaliter- que convictis dr sententionatis, sub amissione Privilegij sui ac insuper gravl animadversione nostra Regia Gratiam neutiquani dare praesumant aut attentent) iujmigiere * demandare^ eos vera, si qut forte hactenns id faccfre ilftentassent, fticta prhis Rei seria hivestigatione^ Nobis vel CanceHariae nostrae Regfae Hirtt- garteae Aulicae nominotenus revelare modis omnibus velilis debeatfsque df te- neamini. Secus non facturi. Vobis in reliquo Gratia nostra Caesareo-Regfa benigne propensi manemus. Datum in Civitate nostra Vienna Austriae, die Se- cundo mensis Novembris^ Anno Millesimo sexcentesimo nonagesidio nono. Leopoldus m. p. Orif. in ArchiTO Regni Croatiae. Acta Regni ConfTegttionuiii a. 1699, Nr. 18. Digitized by Google 3^ .' . €€XX1. i . Anno 1700. die 22. Jauuarii. Vietmae. hBopoliimt R9X •di R^gni 8iflvonit# ineolts, qui in terris, a Tvrcarqm domJQio fiberatis, Jus aliquod posses«ionis praetendunt, coram Neoacquistica commissione oAmpA^ rere jubet. Leopoldus Dei gratia electns RMMMrm Imperalor semper AngQStiRlv ae Off^ maniae, Hungariae, Bohemiaeque &c. Rex. Reaerendi, Honorabiles, Speclabiles ac Magnifici, Egregij & Nobiles, Pmdenles item ac Circumspecti, Fideles nobis dilecti. Quum inter reliquos Co- milatus^ antehac Turcis dedititios, jam yero auxilianie DEO Victoriosis Armis no- stris Neoacquisitos et recuperatos, Comitatus etiam in Regnis nostris Dalmatiae, Croatiae A Sclavoniae situati, signanter autem Sirmiensis^ Poseghaiensis, Val- koiensis, Crisiensis, Verouiticzensis, Corbauiensis dr Likensis, in quanlum Neo- acquisiti essent, e jugo Turcico eliberati extitissent^ alijsque in similibus Comita- fibus Bona poisidentes & praetendentes coram Commissioiie nostra ii faeto Be-r norum db Locorum Neoacquisitorum^ Titulorumque Possessionis eatenvis edendo-* mm seu liquidandorum, hic Viennae jnstituta, in Terminis iisdem Praefixis com-* paraerant, et soli in attactis Comltatibus praefatl Regni nostri Sclavoniae Bona tenentes d: praetendentes ad edendos Possessionia suae Titidos restarrat. Eapropter Fidelitatibus Vestris serio ac firmiter praecipieudo commitlimas et mandamus^ quatenus acceptis praesentibus^ universos et singulos, qaorumcun-* qae Bonorum in praenominatis Comitatibus nostris situatorum Possessore&) primo quoque tempore serio et peremtive admoneatis, ut pro die secunda et subsequen- tibas aiftaturi Mensis Haij cum Lileralibus Instrumenlis et Documentis suis sub Poena Contumaciae et perpetni Silenlii coram praefata Commissione nostra ad edendos sea comprabandos Possessionis suae Titulos infallibiliter vel per se, vel per certos Mandatorios snos comparere nouerint ac debeant. Neque secus facturL Vol^ in reliquo Gratia nostra Caesareo-Regia jugiter benigne propensi ma- Hentes. Datum in Ciuitate nostra Vienna Auslriae, die vigesima secunda Mensis Janaarij., Anno Domini Mitlesimo septingentesimo. Leopoldus m. p. Ladfslws ffitty^ssovBky m« ju H|iif copnf NitrlMfif. Pranciscus Somogy m. p. Digitized by LjOOQiC m Ab imferiari WMrgine Statilmi Regni Croatiae mandator, n% adnmieaiit Conitatiii Neoacqiiistioos iii Sclauoiiia adiacen. ad comparendQB coraai Commisaioiie Neoaqniatica pro die 2. M ay et aubaeqneiit A tergo: Reoerendia, Honorabilikif, Spectalriiikii ac MagBifida, BgragQs et No« bilibns, Pmdentibna item ac Circnmapectis N. N. UidTeraia Statibni ac Ordi^ nibns Regnomm noilromm Dalmatiae* Croatiae 4r Sdanoniae ±e. Rddikii Nobfi dilectii. Varaidlnnm. Oiif. ia ArcUv9 aegii CmtfiM. Acla aegii CeBfnffi^ tTOO, M. 4. CCJLHLIM. Anno 1700. die 30. Seplemhrii. Zagrabiae. Gomei Adamus de Batthyan, Groatiae, Dalmatiae et Sla- voniae Banus, suo et suorum successorum nomine cum SS. dt 00. Regni Groatiae et Slavoniae intuitu jurium, iisdem SS. et 00. in Gonfinio Militari competentium, solemnit pacta inil. Nos Comes Adamos de Batthyan Perpetuus in N^meth-Uyvdr, Jndex Co- riae Regiae, RegDoram Dalmatiae, Croatiae et Sclavoniae Banus, Confiniorafli eiusdero Regni Sclavoniae Colapianoram db Unanoram Supremus Capitanens, Sa* crae Caesareae Regiaeque Haiestatis Aclualis Intimus Consiliarius, Camerarius^ Partium Regni Hungariae Cis-Danubianarum et ConGnioram Canisae annexoram Gdneralis Capitaneus. Damus pro memoria : Quod nos conslderatis et exacte perpensis tot et tantis ultra iam Saeculum pro Divis Hungariae Regibus et Au- gustisissima Domo Austriaca cum amplissiroaram fortunaram jactnra, copiosissima Sangvinis profusione, totque et tam charoram Concivium suorum caede^ diutuma praeterea et sumptuosa Confiniariae Militiae aere proprio exolutione^ per Inclytos Status et Ordines praefatoraro Regnoraro Croatiae et Sclavbniae adversns varios et pluriroos Naturalis Hostis in eadem Regna insultus^, in conservationem Confinio- ram suoram Colapianoraro praestitis servitiis, et quod deinceps quoqne non mo- do in praefatis CoUapianis^ sed Ynanis quoque et Glinanis Confiniis pro moder- nae Suae Sacratissimae Maiestatis Caesareae et Regiae Snoromque Angustissi-* Digitized by LjOOQIC 301 monm Successornm servitio coDseiraiidis et manatenendis propriis similiter sum- ptibos, enram ac solicitndinem se impensnros et eo aplicaturos prompte et resolute promisissent et declarassenL Homm itaque tam rari meriti et alti pretii operum atqne servitiomm justo ex respectu^ et intuitu, et ut liac infrascripta Resolutione et condescensione Nostra modernis Dominis Statibus et eorum Successoribus in Ticem debitae laborum et meritoram suoram gratitudinis et recognitionis^ pro ipso- ram apud Nos propterea in Anno currenti, die vero yigesima nona Mensis Maii Viennae Austriae, medio Perillustris ac Generosi Domini Georgii Plemich, Sa- cratissimae Maiestatis Caesareae et Regiae Consiliarij ac Praefatoram Regnoram Hagistri Prothonotiarii^ et in moderna quoque eoram Generali hic Zagrabiae cele-r, brata Congregatione, facta Instantia, Eosdem Dominos Stafus et Ordines josto hoo ipsisque a pridem debito et competenti medio consolaremur^ statuimus et resol- ▼imus, promittimusque et obligamus Nos et Vniversos in praemisso Banatus Offi- eio Snccessores Nostros, pro immunitate et praerogativa eorandem Dominoram Statuum et Ordinum praenominatorum Regnoram, Conditiones infrascriptas perpe*^ tuo observaturos. Primo: ne extranei in Stipendia, minus in Of&cia Confiniarla nanc vel in futuram praeter expressum praefatoram Dominoram Statuum et Ordi- nnm assensum promoveantur; sed Stipendia eiusmodi et Officia Nationalibus duntaxat conferantur. Secundo : ne ammodo Officia Confiniaria incipiendo a Vayvodatn inclu- siYe altiora ulia^ praeterquam cum voto et praesentatione per Dominos Status et Ordi- nes firada^ Subiectoram Trium in re militari expertoram, habita etiam praestitorum Servitioram bellicoram ratione, a Nobis Comite Bano vel Successoribus Nostris' conferantnr. Salvo tamen et eo modo Dominoram Vice-Capitaneoram debito In- teresse. Tertio : ut absente Comite Bano e Regno, Confinioram molles et Gob«^ Diom integrale per Subalteraum sibi Regnicolam cum cointelligentia et rolatioiie ad Dominos Status sustineatur et administratur. Quarto: Dominis Statir* bas liberum erit et admissum, medio constit uendorum et ex-« mittendorum Commissariorum suorum annis singulis mili- tiam Confiniariam et Praesidia^ Confiniaque universa lustrare, com Officialibus, remque militarom et suppellectilem tractantibus rationem inire, de SQCcnmbentibus Executione mediante satisfactionem (praevio tamen ad Do- minmn Banum desuper recursu} sibi impendero. Quinto: ot Commissariis Re- gni in Confiniis constitutis per Officiales et milites Confiniarios alter immediata poet Dominum Banum honor et authoritas tribuatur* In quoram omnium firmi- tatem perpetuam inviolabiliter observandam, praesentes Litteras nostras sub an- thentico Sigillo nostro Banali ac manus Nostrae propriae subscriptione memoratie Dominis Statibus et Ordinibus antefatoram Regnoram extradandas esse duximui et concedendas. Datum Zagrabiae Die Trigesima Mensis Septembris, Anno Do-» Millesimo Septingentesimo. Comes Adamus de Batthyan m. p. (Sigillum authenticum Banale impreuumJ) Oiif. cartk. ia ArchiTO Regnl Croatlae PriT. Nr. 140. (Pm L PrifiL ei Ubeii.) 46 Digitized by Google €C]UIUL iteM t70i. iie ii. Jmii. Viemae. teopoldus Rex novas salium officinas in Groatiae et l?Ia<- voBiae Regno errigit; salis marini quaestum, sub ali<|tti- bus tamen conditionibus, liberum dicit. Iciopoklos Dei gratia electns Romanonmi Imperator semper Angiistas, ac Ger- maniae, Hoogariae, Bohemiaeque drc. Rex. RetOTendi, Honorahiies^ SpectabOes ac MafBifici^ Egregij et Nobilass PnH dwtes Uem ac Circomspecti, fideles nobis dilecti. Siquidem in negotio Salis^ nobis iMNrd ita pridem demisse proposilo^ habita benignissima consideratione et intoi- \k^ qnod iostante modmio Bello Itiedico eenHO Partiom Passos et Trajectss mft- rittoi, et exhinc maritmia Saliom Cooiercia^ concomitatosqoe^ perfacile prae- dB^ nostra Croatiae et Sclavoniae Regna necessarijs Salibos destitni vei sal- IMD per privatos eiosmodi Saliom Qoaestores in pretio plos qoam josto aggraaari pessent : joxta mentem Articuli vigesimi Sigismondi Imperatoris clemeo- taf reseloiBsemos, qoatenos ambo praefata nostra Croatiae et Sclavoniae Refna •d instar dicti Regni nostri Hoogariae necessario posthac reqoisito Sale ex eins- podi Salinm Officiois nostris Caesareo-Regiis ondeqnaqoe prooideantor; etotenm im finem ibidrai Locorom, signanter aotem in Ssaiankamen^ et Brod vel Gradis- Im^ nee non in Sisiek vel Legrad, novae qnoque eiiMMdi dficinae Salinrlae erignntaf^ ek per Officiaies nostros tam Militares qnam Cameratioos nmnnteBsan- Mkv Bso noB ot illiciti abosos^ e contra vero in qmntmn fieri poterft^ pro pos- aihili toHontnr, neariniqoe alteri istiosmodi Salis Qnaestos pemittantnr^ atqoe ita mivera Plehrt etttenm de condigno aubleoetor; ita tamen ex qno Articolas qna- dwgwimBB tevlins imni Miilesimi Sexcentesimi trigeami qninti S^erom Sab ■Mritinii Qneestrai efga fmgnm permotationem permittat^ ot omnibos qnidea li* eitaun sit. ex oris maritinw eiosHiodi Sales in praedicta ambo Regaa indocere. hocce tamen per expressom reseroalo^ ot ejosmodi Saliom nunritimomm Inducto- reS) tales Sales soos ad Emporia Caesarea seo officinas nostras Caesareas Re- gias immediate deportare^ neminiqoe aiteri qoam eatenns constitotis Officialibns Cameraticis pro condigno Pretio diuendere^ vel vero pro Fmgibos com ijsdem commotare teneantor; in qoem fioem etiam, et ad cojos Commotationis effectom necessaria qooqoe Horrea ejosmodi Frogibos adimpleoda erigentnr. Salem Tor- cicum porro qnod attinet, Qoandoqnidem de istinsmodi Salibos io Geoerali Re^i Bostri Hongariae Decreto ne qnidem mentio fiat, et ex qoo borom Saliom usus alioode neotiqoam concessos sit: Ideo benignissime statoimos^ ne absqneSciie- . . ." i •• i Digitized by LjOOQIC di9 BOStriB fiegjjf c^fWHi IBaiw *wl «inera, Vd -vendere, et in antellata BagM indQoen rel Doni smo oervan oiik Poena Cenfiscationis aksolnte uUi liaevt > Qnodrca FideMtatihOT ▼eslriB hamai eerie fimtter praecipieiido fwiiniMiJ^ mu el mandavi»^ qaaleam accoptie pnmentiliQS benignissimani hnoce Oaea»- reo-itogiam BesobitiMem nostram ia praefatormn Regnomm nostronmi Gomit»^ tShns debito modo pnblicare et obeenMre, atterioresqne anperinde dispositiones qianto facere, modia omnibna Wetia, debeatisqoe et teneaminL Socts non factnri. Vobis in reliqno Oratia nostra Caesareo-Regia benigne propeni maBMtes. Datnm in Cinitate nostra Vi^ma Anstriae, die nndecima Mensis Jn- nq, Anno Domini Millesimo Septingentesimo primo* ' Leopoldus m. p. Oijginale in Archivo Re^ CroaUte. Acta R. CoBgregaUonuin 1701. Rr. 30. Anno 1701. Mense Decemhri. In Districtu Medjumurje. Parochi districtus Medjumurje testantur, in eodem distrif ctQ solam linguam croaticam vigere et in administrationo sacramentorum verbique divini annuntiatione adhiberi. Nos infrascripti totius Insnlae, intra Dravnm et Muram flnvios consistentisi, snb Dominio Arcis Chaktornya, Parochialium Ecclesiarom Rectores^ ad instan- tiam Reverendoram Patrum Croatorum Ordinis S. Pauli Eremitae^ in Monasteria Chaktornensi existentium, fatemur, attestamur et recognoscimus in fide nostra Sacerdotali per praesentes : quod in toto Districtu praefatae Insulae Dravo Mura- Il&z, lingua unice croatica seu sclavonica sit Matrix et vulgaris^ tam quoad com- mmem nsum, quam quoad Sacramenti Poenitentiae et Matrimonii administralionem^ nec non praedicationem Verbi Dei ad populum^ prout mox singnli nostmm A^ claraturi sumus, et in fidem subscripsimus Sigillisque nostris obsignavimus. Ego Stephanus Tatarics, Parochialis Ecclesiae Sancti Michaelis Archan- feli sub Arce Chaktomya Rector et Vice-Archidiaconus totius Districtus Insnlae, intra Dravum et Muram existentis, Dioecesis Zagrabiensis, testor uti supra re- spectn omnium Parochlarum totius Insnlae praefatae, Linguam Matricem et vul- garem esse Croaticam sen Sclavonicam, omnesque Reciores hnjus Insulae solt lingna Croatica Sacrament^ administrare ac Yerbum Dei praedicare, praeter uni- Digitized by VjOOQiC SM con, qoi ib fiiie hojiis iBSnlae Ticmam ParochiftB CaidiM habet, ob eandemqne caaaam non in tantom propter roos parochianos^ qpiantmn i^pter Camsieiwes Transmmranos Sacramenta ^andoqne Hnnfarico Idiomate administrat, Verbnmque Dei praedicat; Meqne in Parochki mea nnllnm poraitentem habere Hungarum aolaqne lingna Croatica Poenitentiae Sacramentnm et Matrimonii administrare ac Verbam Dei Popalo meo praedicare; meqne ipsnm esse Ooatam. Et in Uem aobscripsi ac Sigillo meo commnnivL * Datnm in Cniia mea Parochiali INe 14. Ifonais Decembris 1701. Stephanns Tatarics, Vice<-Archidiaconns Insnlanns et Rector Ecclesiae Farochialis Sancti Michaelis Archangeli m. p. (L. S.) Ego Nicolans Gracsky, parochialis Ecclesiae Beatissimae Virginis Mariae ia Coelos Assnmptae in Bellicza fhndatae Reclor^ Dioecesis Zagrabiensis^ in Di- atrictn Insnlae intra Dravnm et Mnram existentis^ teslor: me in Parochia mea niil- Inm habere poenitentem Hnngamm, solaque lingua Croatica Sacramenta poeai- tentiae et Matrimonii drc. administrare, et Verbnm Dei populo meo praedicare^ meqne ipsnm esse Croatam. Et in fidem subscripsi ac Sigilto meo commanivi. In Curia meaParochiali die 14. Mensis Decembris 1701. Nicolaus Graczky Rector Ecclesiae Parochialis Beatissimae Virginis Mariae in Coelos Assumptae in Bellicza fundatae m. p. (L. S.) Ego Caspams Koczian^ Parochialis Ecclesiae Beatissimae V. Mariae Na- tae in PossessioDe Szoboticza fundatae Rector^ Dioecesis Zagrabiensis^ in disbricta Insnlae intra Dravum et Huram existentis^ testor: me in Parochia mea nollum habere poenitentem Hungarum^ solaque lingua Croatica Sacramenta Poenitentiae et Halrimonii drc. administrare^ et Verbum Dei Populo meo praedicare^ me(iae ipsnm esse Croatam. Et in fidem scripsi ac Sigillo meo communivi^ in Cnria mea Parochiali Die 14. Mensis Decembris Anno 1701. Casparus Koczian^ Rector Ecclesiae Parochialis B. V. Mariae Natae in Possessione Szoboticza fundatae m. p. (L. S.) Ego Daniel Lengyel^ Parochialis Ecclesiae S. Georgii IL et M. in Spiois fnndatae Rector^) Dioecesis Zagrabiensis, in Districtu Insulae intra Dravom et Hu- ram existtnlis, testor: me in Parochia mea nuUum habere poenitentem Ungarom solaque lingua CroaUca Sacramenla poenilentiae et Matrimonii drc. administrare) et Veri>um Divinam populo meo praedicare, me vero esse Ungarum. Et in fideiD subscripsi ac Sigillo meo communivi^ in Curia mea Parochiali Die 14. Decembris Anno 1701. Daniel Lengyel, Rector Ecclesiae S. Georgii M. ^ M. in Spinis foo- datae m. p. (L. 8.) Digitized by Google 885 Ego Joaimes Orach^ Paroehas EcdMiae Sanett Jacobi ApoatoH fDndatae fai oppido Periak, Dioecesis Zagrabiensia^ in Diatricta Inralae intra Drayum et Mnrani existentia^ teator: me in Parochia mea nullnm habere poenitentem Hnnga- nua, aolaqne lingna Croatica Sacramenta Poenilentiae et Matrimonii ftc. admini- atrare, et Verbnm Dei Popnlo meo praedicare, meqne ipsnm esse Croatam. Et in fidem snbscripsi ac Sigillo meo commnnivi. In Caria mea Parochiali die 15. Decembris 1701. Joannes Orach, idem qui supra m. p. (L. S.) Ego Joannes Josephus Jamich, Parochialis Ecclesiae St Viti, Modesti at- ^e C^centiae IL M. fundatae in inferiori Vidovecs Rector, Dioecesis Zagra- biensis, in Districtu Insnlae intra Dravum etMuram existentis, testor: me in Pa- rochia mea nuUnm habere Poenilentem Hungamm, solaque lingna Croatica Sa- cramenta Poenilentiae et Matrimonii drc. administrare et Verbum Dei Populo meo ^edicare, meque solum esse vemm Croatam et non Hungamm. Et in fidem subscripsi ac Sigillo meo communivi. In Curia mea Parochiali die 15. Mensis Decembris Anno Domini 1701. Joannes Josephus Jamich^ Ecclesiae Parochialis S. S. Viti, Modesti atque Crescentiae M. M. fdndatae Rector m. p. (L. S.) Ego Stephanus Prekreth^ Parochialis Ecclesiae Sanctissimae Trinitatis in JPraesidio Legrad fundatae Rector, Dioecesis Zagrabiensis, in fine Insulae intra DraTum et Muram existentis* testor: me in Parochia mea alterais diebus feslis •t Dominicis (tam verbum Dei, quam Poenitentiae et Matrimonii Sacramenta, toties quocies necessitas occurit) administrare, meque ipsum esse Natione Un- ^aram. Et in fidem sobscripsi ac SigiUo meo communivi. Datum in Curia mea Parochiali die 15. Mensis Decembris Anno 1701. Idem qui supra Ecclesiae Sanctissimae Trinitatis in Legrad fnndatae Rector m. p. (L. S.) Ego Henricus Eques de Gvaltenberg, Regni Bohemiae Provincialis, Ex- cell. D. D. Sacko Im. Comilis de KOnigseeg^ Consiliarius, nec non Excell. et III. D. Dni Marchionis de Prie^ totius Insulae Murakdz bonomm ab Arce Chaktomya dependentinm Conplenipotentiarius, Testor Suprascriptos Dominos Rectores vera in praenominata Insula MorakSz inlra Dravum et Muram omnino in terrilorio et pertinentiis ad Arcem Chatornya pertinenlibus commorari vulgaremque ac com- munem linguam esse Croalicam seu Sclavonicam. In cujus rei majorem fidem me propria manu subscipsi et Sigillo meo communivL Chaktornyae 20. Decem-^ bris 1701. Henricus de Gvaltenberg m. p. (L. 8.) b Aeiit Aafostiaiionui FloaUaeMlinih to ArchiTo Begni Crooliae Digitized by Google 368 Anno 1703. die 15. Junii. Viennae. Leopoldus Reic Valachos, inter Unam, Colapim et Sayum fluvios degenles, Regni Croatiae Banique jurisdictioni snb^ jicit ac Capitneatum Petrinensem abolet. Nos Leopoldas Divina Fayente Clementia Eleclus Romanoram Imperator Semper Augastus ac Germaniae. Bohemiae^ Dalmatiae^ Croatiae et Sclayoniae Rex, Archidax Aastriae. Dax Burgandiae^ Styriae, Carinthiae, Carnioliae el Wir- thembergae^ Saperioris et Inferioris Silesiae^ Marchio Moraviae^ Superioris et In- ferioris Lusatiae^ Comes Habsburgi^ Tyrolis et Goritiae &c. omnibus et Sinfvlis Valachicae Nationis, intra Wnam, Colapim et Zayam constilutis, Officialibus milita- ribus, Knezijs^ caeterisque Gregarijs ac incolis ibidem Commorantibus, hisce be- nigne notum facimus. Quemadmodum hucusque nihil propensius curavimus, quam ut Valachicae Natfonis (quae ob Insignem Christiani sui Zeli impulsum excusse Turcicae Servitutis Jugo Suas intra Unam, Colapiam et Sayum quietae perman- sionis novique Patrimonii, a nostra Maiestate Caesarea Regiaque ipsis conces- sas^ fixerat Sedes^ Salntem ac Tranquillitatem cum omni prosperitatis Civilis in- cremento promoyeremus. Ita Sane nihil indignius experti sumus^ nec quidquaii maiori cum animi egritudine intelleximus^ quam quod eadem Generosa Natio si- nistris hinc inde persvasionibus in contrarium acta, Consilij nostri Aulae Bellid decretis publicatis debitum non gesserit morem, sepositaque Banali et Regni no- stri Croatiae Auctoritate et Jurisdictione, munia sua militaria eidem concredita obire recusaverit^ pluresque alias inobedientiae ac turbulentae etiam pervicatiae notas aediderit^ imo in nnper demandato obbinc territorij Novensis vigore al- mae pacis ad portam Ottoroanicam resignandi^ actu cessionario , Alay Befcnm Bosniae, tanquam ex Parte Portae Ottomanicae constilutum eo fine commissa- rium^ ejusque cohortes, conjunctis aliquot armatorum miillbus, hostiliter pror- sus pacifrage invaserit. His itaque commoti^ ad avertendas quasvis ulterio- res eatenus Confusiones ac mala^ quae in Servitij nostri reique publicae de- trimentum ex longiori rerum illis in partibus incertitudine suborire possent, gratiose resolvimus et determinavimus, accurateque executum habere volumus, at Spectabilis et Magnificus Consiliarius intimus, Camerarius^ Regni Nostri Hunga- riae Judex Curiae, Regnorumpue nostrorum Dalmatiae Croatiae et Sclavoniae Ba- nus, nec non Campi Mareschali Locumtenens et fidelis nobis dilectus Adamas Comes de Batthyan, perpetuus in Nemeth Vyvar, totum illud intra Unam, Cola- pim et Savum silum, nostraeqtie Ditioni ex almae Pacis menle legitime subjecluni Territoriuni) una cum Inhabitatoribas ejasdem omnibus cujnscunque Nationis Inoo- Digitized by LjOOQIC m liB TfnHnxm noslro nowbie m fidem Obedieiitfattqfi»^ nobar debihiiil raoipiat, el IniB «etai personali cnai praeeentia intersit, aimnlqae nmyerao popnlo ValaoU- «iu> et Ineolia intra praediGtos ftiYiorum Unae^ Colapie atqne Savi limitea con- alitntis^ nostro itidem nomine pnblicari faciat, dictam mox Vahchomm gentem totamqne illam praedefioitam Terrae fdagam, ex Dunc deincepa» qnoad Jnriadi- dionalia et Civilia qnaevis ac Spiritnalia immediate Regno noatro Croidiae^ qno** mi militaria yero Consilio nostro Aulae Bellico et snb ejnsdem Dispositione prae- frto Bano nostro ejusque snbaltemis officialibus perpetno et constanter subesse debere, nti et in reliqno qmdquid Terrae extra sen retro Lineam, actnali Confi- ■ionim Cnstodiae destinatam^ super est, quoad proprietatem et Vtilitates Came- mlee a Camera nostra Aulica dependere^ eaque porro de Causa Supreranm Cfl|rilaneatnm Petrinensem^ pui Generalatui Varasdineusi hucusque subiectm fiie- rai, qnippe cnm Locus ille^ promotis ultra per DEI gratiam et Victricia Arma aartm I^mitibus, pro Fortalitio ConGniario amplius haberi nequeat^ una cum Militia ibidem existeDte^ penitns aboleri et abrogari, idque ipsum vbivis qnoad noMssuEi fnerit^ declarari alque publicari facere, Cancellariae Aulicae Inlerioriisr Anstriae nostrae benigne ac serio comisimus, gravique sub Indignattone nostm poenisqne rigorosissimis prohibuimus^ ne quisquam modernorum Commendaalnm ant OIRcialium Varasdinensium, Coprinicensium, S. Georgij^ Crisiensium^ Ivani- censium^ Petrinensium, aut vbivis alibi constitutonim^ supramemoratos iam Va« lachos aut Incolas illos directe vel iodirecte versus Regni et Bani Dispositiones concitareir vel ab obedientia illis debita avertere^ aut alios qualescunque modos^ hanc gentem aliorsum fndueendj suggerere, ullo prorsus sub praetextu audeat vel praesumat ; quin potius ubi unus aut aller ex praefata Gente ad Confiniarios Inte- rioris Austriae noslrae Commendantes quaeribundus refugereL) ijs aut ii ab iisdem ad dictum nostrum Regni Banum illiusque Instantiam sine mora remitantur. Vltrn quae amplius etiam Supremo Capitaneo Petrinensi injunximus, si militiam quam- piam ex suis Kosztanicae stipendiatam adhuc habcret, aut ubicunque alia eius- modi in praetacto districtu moraretur, Vt illam confestim abinde avocet, post- qne eductionem nihil prorsus sibi curae aut negotii illis in locis vltra sn- mat; veram ipsi Petrinensed hactenna Petrinae et hac fa adjacenti* : looati (qni ibidem subsistere et suam habitationem continuare velent)^ Bano et re- gno parere ac subesse debeant; sicque si respectu Territorij sui se maio- rom titulum quam Episcopi Zagrabiensis productas Donationales habere ac anthenlice demonstrare praetenderent, et consequenter Venerabili Capitulo di- ctoque Episcopo litem desuper movere intenderent, tunc Causam hanc suam via Juris ordinaria coram praeattacto nostro Bano, tamquam in hisce reali- bna actionibus competente Judice, prosequi noverfnt; interea vero ab omni vio- lento ausu ac possessionis ullius arrogatione abstinere ; non minus item Petrinen- ses, dictae Nationis Valachicae iostigatores atque Concitatores, ad alia Interioris Austriae Confiuia procul inde amoveri, omnesque alios illarum partium Oflficiales enjnscunqne dignitatis aut Officy existentes (siquidem isthaec oSicia in posterum a nemine alio^ praeterquam praelibato nostro Regni Croatiae Bano conferenda veniant) penitus exautborari ac debito cum respectu eidem subjici et assignari, ipsi vero quoad Juridictionalia huic sese submiltere) ubi et militaria mandata^ a Consilio hoc Aulae Bellico ad eundem dirigenda, prompte exequi^ quoad Came- ralia vero a Camera nostra Aulica dependere omnimode debeant ac teneantur; Digitized by LjOOQIC lieiiigie pnielerM eeeeciirantes Yalacliieam haDc nobi» Qiannn NationeBi^ oauiea- que totiea fati diatrictns Incolas, quod Vnhrersis et singnlie Jnstitiam quacnnqne ex Canaa debite adminiatraii^ eosqne tanqnam fideles anliditoa, qni in nltimi crnenti BeUi decnnn prae caeteria generositatis auae aedidere qpecimina^ protectione BOitra Caeaarea ac Regia plenarie frui atque gaudere faciemns, nti et iiloa, qni in Hnea limitanea constitnti, adeoqne militaribus Confiniomm aervitijs actualiter applicati fuerint, a Decimis alijsqne oneribus pnblicis immunes haberi ac caeteris quoqne Privilegys militaribus donari cnrabimus. Omnibus demnm et Singnlia praerecensitis hisce itemm pro Conclusione serio injnngentes^ qnatenus iieni-* gnnm Caesareum bocce ac Regium Mandatnm nostram ad eyitandam seyeram alias animadversionem (erga secns fadentes irremisibiliter secutnram) firmiter observari delieant, nec populum ultra qnocunqne sub praetextu commoveri, tnmnl- tuari, ant Jussis nostris Regys reniti patiantur, ne fortioribus, qnod plane abhore- mns remedijs almae pacis conservalioni snbactoranqne nostroram tranqnilitali consnlere necessitemnr. Dabantur in Civitale nostra Viennensi die Decima qninta Mrasis Jnnij. Anno Millesimo Septingentessimo Tertio. Regnoram nostrornm Ro- mani Qnadragesimo qninto, Hnngarici Quadragesimo Nono^ Bohemici vero qna* drageaimo septimo. Leopoldns m. p. M. a Mansfelt m. p. (L. S.) Ad MaBdatiuB Sac. Caer. Mijeftatit propriM: Joannes a Tiell m. p. li «L Ctfia Im AicUto lagMi GrMHiM tetcr Aela C«nefii S. J. Zagr. Fmc 6. N. 46. Digitized by Google 369 CCXXVI. Anno 1704. die 1S. Januarii. In oppido Jtfiskolc*.. Copia litterarum Principis Francisci Rakoczy, quibus SS. dr 00. Regni Croatiae in suas partes inducere nititur. Nos Dei gratia Franciscus Rakoczy^ Princeps de Fels5 Vadtfs, Dox Man<^ kacsinensis ac Makovicsensis^ Perpeluus ac supremus Comes de Saros, nec non arcium Saros Pntak^ Regecz^ Lednicze^ Szerencs, Ecshetl, SzomlyOi) Tokay, Onod drc. hoeredilarins Dominus drc. drc^ Inciylis Croatiae Regni Stalibus et Ordinibus omnem prosperitnlem. Quisquis vel solum disponenlibus Superis sumlorum^ vei jam clementer faventibus ad intimas dulcissimae Palrine oras Victoriose eOusorum lateque pa* tentium armomm nostrorum famam hactenus probe inaudiit^ non alterius eum om- nino quam ad restaurandos afflicti sub Anstriaco jugo inclyti Regni Bungi^riae Provinciarumque eidem annexarum libertalisque animos nos locare operam^ esse opinionis indubie praecognoscilur. Dedimus palentia jam justae exercilationis nostrae docnmenta^ pnblicis Orbi christiano manifestatn scriptis; nd quae dum candide ruminanda integritate causae tuti exleros relegamus, nobis indigenis^ vel iis silentio praeleritis^ communes toti Regno relictu per fatale regimen Austriacum Calamitates illalae praesenli rerum occurrunt teslimonio. Languescunt pedetentim partes, nbi principalius corporis extrema aegriludo occupat; nec secusi) dum flo- renttssimum potenlissimi olim Regni Hungariae statum per inauditam intolerabi- linm pensionum exactionem^ adempla indigenis olficia, tyrannicam Procerum Regni exstirpationem^ occupata per exteros via facli bona, apertam denique Regni legnm convulsionem^ ad eas, quae lucluosis omnium nostrum obtutibus sese offerunL, devenisse experiemnr miserias ; quid aliud quam certa nobilissimam quo^ que hanc sacrae Regni Coronae provinciam roaneat ruina, unicuique altius Iruti* nandum dolore linquimns. Quotusquisqne est, qui non Austriacos a continuo ^scepti Regiminis tempore eo collimasse^ nt lento edoctae pseudopolitices gradn attractl in exteros summo armorum jure^ enervallsque tacile retento nationis odio indigenis^ servili liberam gentem submiltant jugo, inque nbsolulum ambitiosae haeredilalis sese erigant dominium^ clare intelligat. Loqnatur, tacentibns nobis^ confnsus cnm Ticinis adjacentibus Provinciis Regni Croatici status^ Camerae Styriacae nt plurimum subditns, cnjns dum imperiosum aegre ferre guberninn^ iUegitimam a sacra regni Hnngariae Corona avulsionem, Regiisque Austriacomni canta diplomatibns^ digna exprobrat qnerimonia^ sumpsit in dies liberrime omnia, «ontra diplomata^ sna audendi incremenla. Per exercitatos bos actns Anstriacfi libido^ dum snis Regnnm per partes mntilat limitibns, orisqne partim maritiadlpi| (Pift L PririL •! Uberl.) Digitizl^by L^OOg lC a7o Sirtini aliis tractibus oni et alteri Proyincianim particolariain adonitis, a solita egni diapositione licenciose exigit, donec ad extremam Comitatibns etiam Scla- voniae^ tam cameralibns qnam et militaribns officialibns^ praejudiciose, et sob forma praedocinii subtractis, transfbrmata Religionis specie, cum haereditarits suis coalescere faciat Palam est praejudiciosa generalatuum^ Varasdinensis el Carolostadiensis, acta dudum a gubemio Regni avulsio^ tota damnosa omnJQm malorum scalnrigo^ ut post scissas regni vires non restet aliud, quam praesidialis jam exlera natione Patriae fortalitiis^ ludibrioso pro hac libera gente fraeno coer- dlis, absoluto Provinciae dominentur jure. Quanta hic inter populum divisun emergit seditionis maleriesl quot violenti extorsionum excessusl largiori dedo* ctione haud indiget; adolarieum oporteat, necesse est. qoi militaria penesRegoi- colas oSicia manere sobinferat; sobripiontur opinione per exteros dignitates, ot yacoas periculique plenas Regnicolis linquant; ac dum integre perque inique so- litis bujusmodi illecebris subditorum sibi animos infascinanl, nonnisi graves Regno xoras, ingentemque portionalia tributa exaeqoantem pro taendis praesidiis natio- nalibos profundendarum expensarum molem ex composito Mosant Quis noi yideat speciosam Comitatoum jurisdictionem praescitis -subte^acentem GeneraU- bus? interjacent vici contigui mixtim; hos tamen Regno obsequiosoB maltnmqii^ oneratos premi^ alios yero juribus suis sub violenta ppotectione immerito fm^ ac in rebus etiam politicis a Regni jure praejudiciose eximi; ^non nisi dividere in diversa, vires ut vincant et regnent, est res intentionis iprMcognilae. Moti- lata esL, si verom fateri volomos^ prisca dignitatis Ranalis^otbdritas^ etcoi qoeo- dam per integrmn qoaqoa patet triom Regnorom complexum pleno fungi jnre Jicuit, nonnisi intra circumscriptos totidem Comitatuum cancellos adeo coarctofQm conspici^us^ ut eolum dumtaxat coloratiiffi tanlae dignitatis titulum superesse do- leamus. Regnat Camera praetextuosis variarum extorsionum actibos^ ac proat in principali Hungariae Regno, nec secus in Provinciis ejusdem^Iilam jaris neo- 4{ui8iti exercet tyrranidem. Longum foreti) roinarum palriae eaiprimere statum; BuUa enim ooostilotionum Regni decreta stalutaque regioniHn dipfomata^ coadi* 4iones, si coi |)eryoIvere lobeat, sine Aostriaca praevaricatione -salva supermao- ^iise aeqoa liqoescet trutinio. Convertite^ inclyti Slatus ac Ordines fraetoe let vmalis animos per Aostriacos^ tot beroica gloriosi Nominis StemoMla; jEibi Zrinu lie!ebrata_toto ^rh^^-ff**'^*' ^fjfllrp*^ ^loria? obi Frangepani slabiles qoondam ^mto defensione ^lriae Columnae? non quievit praeconcepla in Austiacis DefpoUii Jmperii libidas donec Primores Regni procerom (ot vioientam nuperam Draseovioii jnoirtem praetereamos) jogi gloria perennaturos dulcissimae Patriae faceret Hap- tyres. Ast ne innocenUae nostrae quoque Austriacam evitare austeritatem licumt, dum commissionali tot legibus R^ni velito judicio sulijectae immaiiem jam mor- ftHu (nisi rata Dei benignilas liberos non esse visisset) odiose decreverat Qm 4oculentam hanc Auslriaci regiminis, diplomata sua pro iibitu violantia^ iniquitatem ferat ultetius? favet aetber^ C/ertiseimaque concurrentibus e&terorum PrincipsB foederlbuSii redintegrandae a jugo genli liberae^ sese offert occasio. SoccorriUt ilaque justae causae^ Inclyti Stalus et Ordines, conjunctis animis, ac dum omnem 1« nobis dominaiidi ambilionem (teste triuno Deo) loas^e abesse., tolamque dolciB- ^aimae Patriae causam felici eventu terminandam assompsisse cred.ere eoademvo^ 4 • MiBptcripto MoBMterii Sittlceiisif. in DDcato Caniioliae titi, boMi • Btr. D. Polro ffitiiBCor eooii-> Dig mfby ^oogle 372 CCX^IlTII. Anno 1704. die 8. Fcbruarii Viennae. Leopoldus Rex SS et 00. Regni Croatiae ad fidem servan- dam et ad arma contra rebelles in Hungaria summenda hortaU LEOPOLDYS D£I gralia electos Romanonim Imperalor seroper Augustus, ac Germaniae, Hungariae Boliemiaeque drc, Re^:. Reuerendi^ Honorabiles^ Speclabiles ac Magninci^ Egregij d: Nobiles^ Pra- denles item et Circumspecli* Fideies nobis dilecti. Quanta animi cura et soliici- tudine baclenus in^d incubuerimus^ ut tot Vicissitudinibus lacessilum et nouissimis jntestinis molibus exagilatum praefatum Regnum noslrum Hungarine in priorem redigeretur tranquiililalem ^ abunde conslat tum ex benignissimis Literis nostris Amnyslialibus^ Tenore quarum a debito obsequio et fidelitale nostra deuios in sinum Gratiae nostrae recipere institueramus^ tum vero alijs benignis Literis no- stris^ quibus mediantibus ab omni omnino Contribulione usque ad fuluram Diae- tam Regnicolas supportandos el exiniendos declaraueramus. Verum hac benigni- tatis nostrae Exuberantia concitatae perfidae Factionis Authores minus attenta in sceleratis suis Ausibus perlinaciler persislere ac deteslabile Perdueilionis malum in perniciem tolius Regni et fidelium nostrorum ruinam difTundere^ spretisqne Diuinis et humanis Legibus jureque naturae vilipenso in propria viscera igne ei ferro desaeuire ac uniuersas Fidelium nostrorum Facultates in praedam agere^» roi- seram Plebem sub vindicandae Libertatis litulo dementare^ alios seu timore per- culsos seu vanis pollicilationibus illeclos infascinare, alios denique vi et armis in suas pertraclos parles nefando suo Agmini ad associandum se cogere^ ac ta- liter vires suas augere^ jamque fere totum diclum Regnum nostrum Uungariae inundare non exhorruerunt^ ita^ ut compluribus Arcibus. Praesidio noslro munilis, proditorio non roinus ac nefario ausu occupatis. ad Limites usque et Termino9 Regni huius nostri Croatiae Virus suum exeruerinL) dubio procul Fidelitates quo- que vestras^ prout alibi facluni^ per diuersas Patentes, seu Invitatorias^ seu Com- minatorias ad siroile Perfidiae Crimen variis sub Praelexlibus et omni arte sol- licitaturi. £t licet in auita Fidelitate vestra^ haclenus omni tempore illibate con- tinuata et conlestatai) indubiam nobis spem benigne polliceamur, Fidelitatesqne vestras non degeneres Majorum Suorum et Charae Patriae Filios et homagialis Sacro Diademali nostro debitne Obligalionis memores esse confidamus : Attamem ne in tam Subitanea rerum Vicissitudine quispiam Vestrum sen metn seu alio qnocunque roodo se per roemoralos seditiosos circumveniri paliatur, Easdem Fidelitates Veslras hisce benigne hortamor, et juralae nobis ac debilae fidei et Digitized by LjOOQIC 373 Fidelitatis hacteDas jnteroeratae ac aynceri erga Patriam et Gentem auam remqne domesticam Amoris commonefacimus^ et fortt vos et inconcnsso animo subque indubilata Palernae erga Fidelitates Vestras Solliciludinis et Gratiae nostrae ac adnentanlis suflTicientis Subsidij et Suppetiarum spe esse Clementer jubemus, ut vel jnterea nemo Vestrum se paliatur seduci, quin potius unitis pro posse Viri- bos Vitae et Fortunis suis insidianti Hosti semet strenne opponere et in con- semanda Regni huins erga Majestatem noslram deuotione, omnem eam, quod anita Nominis Croatici gloria et existimatio ac syncera erga Regem et Dominum hactenus Semper conlestata Fidelitas et deuotio, Palriamque suam amor et jncli- natio exposcnnt^ operam impendere velint^ nec jntermitlant Eaedem Fidelitates Vestrae, integrnm vicissim benignissimi Animi nostri affectum et Paternum desi- derium, omnemque possibilem Consolalionem experturae. Gralia in reliquo no- stra Caesareo-Regia ijsdem benigne propensi manenles. Dabnntur in Ciuitate nostra Vienna Austriae, die octaua Mensis Februarij. Anno Domini miliesimo septingentesimo qnarto. Leopoldns m. p. Ladislaus Maty^ssovsky m. p. EpUcopus Nitrientif. ^ Ladislaus Hunyady m. p. /n inferiori margine: Statns Croatiae ad semandam Majestali Vestrae Sacratissimae fidelitatem «dhortanlar et simul ut se Rebellibus opponant commonentur. A iergo: Reuerendis, Honorabilibns, Spectabiiibns ac Magnilicis* Egregijs ± Nobi- libns^ Prudenlibus item ac Circumspeclis N. N. Vniversis Statibns A Ordinibns Dalmatiae^ Croatiae dr Sclauoniae Regnorum nostrorum &*c. Fidelibus nobis di* kfttis. Varasdinum pcr Graeczinm. (Sigillum Regium ab extvs appressum.) Orig. ia ArchlTO Regni CroaUae. AcU Regni Coogregationif a. 1704. Nr. 4. Digitized by Google 974 Amo 17et. 5. Julif. K40IPMM. Leopohlas Rex fidelitatem SS. et 00. R^gni Croatiae et SihiiVOttia^ laudat et oonservationem tibertatum ei jttri«m eorundem SS. et 00. spondet Fideles^ Devoti^ Dilecli. Relata mihi est a Cancellaria mea Anlico-Awtriaca Rebellantium Hungarorum pessima intenlio et perversum studlum, quo perduelles Ragocsiani Asseclae defectique Militis Praefecti a fide et pietate, quam mihi Regi suo debent^ vos inclytos Regnorum meorum Dalmaliae^ Croaliae et Sclavoniae Status et Ordines, disseminatis quibusdam literis Patentibus^ sub pristinae liber- tatis recuperandae praetextu Vobis falso suggesto, in idem flagilium trahere et nomen vestrum una cum eorum Deo et orb^ exosnm reddere salagebant ; Et quam Nobili e converso^ constanti et imperlerrilo semper animo non solum venenosis ejusmodi blandilijs et seduclionibus<) imo et subsecutis minis, incendijs el deva- stalionibus hucusque fortiter restiterilis^ verum et qua fide^ quibusque viribus^ et quo rerum felici successu vim vi repuleritis^ ditionibus meis inlerioris Anstriae Opem tuleritis^ et non minus rebellem factionem Patria Yeslra ejeceritis^ qnam eandem ipsa quoqne in propria sui Patria nudato chalybe uhum iueritis. Equidem Constantiam hanc^ fidem hanc et devotionem in Regem Vestmm virtuti vestrae acceptam ferimus^ et saepius eandem mihi et gloriosis Praedeces- soribus meis egregia et laudabilia sane facta vestra et Majorum vestrorum qna- vis in forlnna probarunt^ indeque Singnlarem meam et totius Inrperialis Regiae- que Stirpis meae in me, Nationem Yestram et Patriam. graliam et propensionem meruerunt; Hanc igitur et impostenim conservale^ et juxla innatum vobis valo- rem virtutemqne, fidem et amorem in Reges et Principes veslros conlinuis bene- merilis vestris aogete; Certi, quod, sicut eadem benigna prorsus mente recolo^ et me lam avitico Antenalomm veslrorum incorraptae Constantiae Zelo, qnam in his pendentibns rebellionis Hungaricae tnrbuleniys^ veslro qnoque erga me et Augustam Domum meam mihi devole hactenus demonslralo illibatae fidelitatis Candore Snmmopere contenlnm et consolatum agnosco^ ita qnoque gratijs meb pro -solatijs et incrementis vestris non deero^ prouli nimimm hisce Missilibas meis Caesaream et Regiam gratiam meam vobis amplam Confirmo, vosque apnd Jnn^ immunitates et libertates Privilegiaqne veslra, sicnt hucnsqne, ita et deincep^ absque interraptione firmiter manntenere velle Clementissime polliceor. Datom Yiennae die 5. Jal|j 1704 Leopoldns m. p. Digitized by LjOOQiC 375 A tmrgo: Re^mrdfs, Honorabillbiis, Spectabililras lac 'Ma^ificis, Egregijs et Ifo-^ biUbas^ Pnidentibtis item «c Gircnmspeclis V. V. ^Universis Stalibos et ordi- iibm Dalmatiae, OroaUM^ '^t 4Sclavoniae Rei^nun 'Nostrorum ftc. Fidelibus NdUs Dilectis. OHf.ln AT6}dro Hffni CnMMie. A«liflBfHi OongrefatioBMi. 1704.*II. 23. Anno f705. tfite 14. "Maji. Viemae- JcMfipiiuB 1. Riem. me ipioMX moriffm ^Mtris^cwi tckr^uK ao«-r rceiitdissB SS, 'ei 00. He^rfi 'Cro-atitie nu^nciat; e^llenrque SS. et 00. ad fidelitatem 'hoi^tatur, sua ex parte conser- vationem jurium et libertatum proimititieDfldiO. Josephus Dei Gratia Electus Romanorum Imperator Semper AugustuSii ao dermaniae^ Huqgariae^ Bohemiae^ Dalmatiae., Croatiae^ Sclavoniaeque drc. Rex, Archidux Austriae, Dux 'Burgundiae^ Brabantiae^ Styriae^ Carinthiae^ Camioliae^ Marchio Morauiae^ .Comes Habspurgi, Tyrolis et Goritiae &c. Fideiibus nostris Universis ± singulis^ Reverendis, Honorabilibus^ Spectabilibus, MagnificiSn Egregiis item ft Nobilibus, nec non Prudentibus ft Circumspectis^ praefalomm Dalmatiae^ Croaliae d: Sclavoniae Regnomm aMtfotuin ^Statibus ± Ordinibus Salutem d: gra- tiam. Quandoquidem Diuinae Potentiae Eiusque inscrutabili Prouidentiae, quae ia mmB iDiapaaiUwilMB wmi tfallitm^ iSaettm lolim JHomsaaiwHi Irapenteriam ac Regiam MatoalaMtti Botfiiiim iLMfMdnm, ^gJoiiosiosiiae imMniMMliM >fiaiiito* rem nostrum desideratissimum^ die quinta modo labentis Mensis May, ex hM transitorio saeculo ad beatae , jiqmoctalitalis quietem .transferre vianm fuit) jnter* nitlere noluimus quin trislem hunc, qui nobis communiter accidit Casum, prout reliquis alioram Regnorum nostromm fidelibus Subdilis nostris^ ita horum quoque Regnomm noslromm Statibus & Ordinibus dolenter signilicaremus. Et quia post iQctnosum hunc euentum Nos^ velut jmraediatus eiusdem condam Domini ± geni* toris nostri successor dr haeres^ praeter Sacri Roraani Iraperij ± reliquorum Regnorum^ praefati quoque Regni Uungariae dr consequenter horani etiam Dal* maliaeii Croatiae dr Sclavoniae Regnoram nostroram^ vi Legum dr constitutionum Patriaram benigrnissimique Diplomatis nostri Regij^, tempore solemnis Coronatio- Bis d: jnaugrationis nostrae Uniuersis Statibus d: Ordinibus Clementer elargiti, feliciter simus auspicati, illudque susceperimus dr ijsdem gubernandis supremai Digitized by LjOOQIC 376 admoverimus manus. Ea propter QDiversos ft singtilos hwum Regnomm nostro- mm Status dr Ordines hamm serie Regia nostra adhortalur Clementia^ quatenus visis ant jntellectis ijsdem, Homngialis Obligationis suae memores^ debita qQae- vis fidelia obsequia, nobis^ tanquam legitimo Regi dr Domino suo Ciementissimo rite coronato, praestare d: haud minori quam reliqua Regna dr Prouinciae noslrae haereditariae deuotione syncere demonstrare ac exhibere studeant. Secnri ia eo exislentes, quod nos haecce Regna nostra Omnesque Eomndem fideles Sta- tus dr Ordines in suis Jiiribus, Priuilegijs^ Libertatibus dr jmmunitatibus, joxta eliam praeallactnm benignum Diploma nostmm Regium Assecuratorium jpsis ex- tradatum, illibate et invioiabililer observabimus & obseruari faciemus^ ac nihil eomm, quae ad Conseruntionem, defensionem. procurandam Tranquillitatem ± Emolumenturo praefatomm Regnorum nostromm periinere animadverterimns^ sei in Generali Diaeta, quaro aliunde proxima Commodiori Occasione celebrare in- tendimus^ sen alias eliam^ jntermiltemus^ Imo omnem conatum dr operam in eo adhibituri, ut in nobis benignissimum Dominum ac Regem experiri valeant^ Nos- que omnium subditomm nostrorum oplimam de Nobis Expectationem si non su- perare ast certe aequare adnitemur, Gratiae dr Clementiae nostrae Caesareo- Regiae siniim nemini praeclusum volentes. Datum in Civitate nostra Yienna Au- slriae, die decima quarta Mensis Maji^ Anno Domini Mille^imo Septingentesimo quinto. Regnorum noslromm Romaiii decimo sexto^ Hungariae dr reliquonua decimo oclauo. Bohemiae uero Anno primo. Josephus m. p. (L S.) Panlus Mednyanszhy m. p. Ladislaus Hunyady m. p. /n margint: Patens ad Slatus Regni Croatiae, quibus obitus Angustissimi et ad semandam Yestrae Maiestati Sacratissimae fidelitatem adhortator. Orig. io Arehifo Regal CroaU«e. Acta Regnl CongregiUonif a. 1705. Nr. B, Digitized by Google 9V Anno 1706. die 25. Maji. Viennae. Josephus Rex fidelia Groatarum servitia laudaU Leopoldos Divina Favente Clementia Electus Romanomm Imperator Semper Aiigustus &c. &c. Reverendi^ Honorabiles^ Spectabiles ac Magnifici, nec non Egregij et Nobiles. Fideles Nobis dilecti, Dnm benigna recordatione revolvimus, qua illi- bata fideUtate, Candore animi et alacri promptitndine Slatus et Ordines Regni Noslri haereditarij Croatiae in omnibns priorum temponim etiam periculosissimis revolutionibus pro Augustissima Domo Nostra se et sna impenderint, et non tan- tum Contra Commnnem Chrislianitatis hostem cum mulla profusione Sanguinis slrenue semper decertanles plurima generosi pectoris specimina exhibuerint^ ve- mm etiam nefarios Hungariae tumullus semper abhorrentes refrectaria Seditione nunquam se Contaminarint : Certe non sine speciali et abundanti voluptate ani- mi Ikoc memorare possumus; Siquidem quae antehac tam landabiliter facta sunt, apud Nos et tempore Noslri gloriosi Regiminis fienda Nobis fidentissime adpro- mittimns^ praesertim in occurrentijs, quae rem Communem et Regni incolumita- tem spectant, aut ad sedandos peraiciosos Hnngariae tumnltus requiri possent Qua in fiducia vos benigne assecuramus^ officia et servitia Nobis et Domui No- strae praestanda in ea semper consideratione futura^ ut de innata clemenlia No- stra et Copiosis Caesareis Regijsque gratijs continuo securi esse poteritis, prouti Yobis gratiam Nostram Caesaream ac Regiam hisce benigne affirmamus. Da- bantur in civitate Nostra Yienna Austriae^ die vigesima sexla mensis Maij Anno millesimo septingentesimo sexto, Regnomm Nostrorum Romani Decimo septimo, Rungariae Decimo nono, Bohemiae vero secundo. Josephus m. p. Leop. Comes ab Herberstein m. p. Ad Mandatum SacraUssinuie Caosareae Maieautif propriui: Zacharias Manophilus Campmiller m. p. iPm L PriTfl. et Likert.) ^® r^ T Digitized by LjOOQiC A tmrgo: Reyerendi8, HoDorabilibiis, Speetabilibas ae Hagnifieis, oee non Egregqa el Nobilibas N. N. aniverais Statibas et Ordinibaa Regnonun Noatromm, fiddibug Nobia Dileetia. (L. S.) Orif. in ArcbiTO Rafii Groataae. Acta Refsi Confr. I70e Hr. 19. CCXlLXt. Anno 1 706. die 3. Norembris. Viennae. iosephua I. Rex Croatas, qui Rakoczii incitamentifl^ resti- terunt, ob eorum fidelilatem laudat. Josepbos Divina Favenle Clemenlia Eleclus Romanorum Imperator semper Angastas drc. Reverendi^ Honorabiles^ Spectabiles ac Hagnifici, nec non Egregij et TSobiles^ Fideles nobis dilecti. Relatnm Nobis demisse fuit a Consilio Nostro Aalae Bellico^ qaaliter a devotione Nobis debila devias Rakoczius temerarias Pntentes^ ejusdemque perduellis Assecla Voinovich partim illeclorias, partiro ve- ro comminatorias pro declinando ab inlemerata fidei suae constantia charo No- stro Croatiae Regno Literas Colonello Nostro Delisimonovich<) ad Fidelilates Ve- stras uherius promovendas direxerit. Conteslabatur autem desuper Episcopus Noster Zagrabiensis Martinus Braikovich^ qui ex instinctu Zeli sui aeque illibati universa praeattacta seditiosa Rebellium documenta Literalia supra recensito Con- silio Nostro Aulae Bellico sincere communicaveral, tum Eundem^ quam Fideiita- tes Vestras (prout el id ipsum ab ijsdem bucusque probe perspeclum habemus) ac Universam demum Regni Nobilitatem homagialem suam erga Nos devolionem cum inimolatione etiam (si infauslus casus aut iniqua sors ita ferret) facultalum imo Vitae el Sangvinis inalterabiliter comprobaturam fore. In quo itaque egregio erga Servitium Nostrum studio et claris adeo ac insignibus integritatis argumentis dum Nobis benigne complacemus, ideoque et Caesareo-Nostris Regijs gratijs benigne id ipsum Nos agnituros declaramus. Fidelitates Vestras clementer insimul cohortamnr^ quatenus ulterioris etiam in eximio ac laudabili virtutis suae inconcussae debilo continuantes, universos eUam Regnicolas ibidem Nostros ad parem perseverantiam viriliter animare ve- lint^ securique vicissim confidant) Nos pro conservatione et firma taitione charae Nobis praesertim Provinciae contra pemiciosas illas ac quasvis alias perduelliam machinationes aut apertos insultus, tam per itidem dictum Consilium Nostrum Au- Digitized by LjOOQIC m lae B^llimm^ qmm iriniWler iwn Ubofe ^c owa Baiii Nostri Croiitiae Joanni^ CoHiitis a Palfiy, fieita qaaai priiaam laodenia ia HoBgariae Regno £xyediUoBr Campeftri nd Patriae QnMi penM>«Bliter rarms reai)Uendi, omaem i^perafp navairi eoBgrnaaqne eetenne ac esSicaces dispositioaes et vigiles semp^r praeeautieBOP inatitai fticere kmA qnaqnem praetmnissnros esse. Vobis in rcJiquo gratia Npi- stra Caesareo H^gia benigne propensi manentes. Dabantnr in CiYitate Npstnt VienBensi, die Tertia Mensis Novembris^ Anno millesimo Septiqgeptesimo sexte. Regnonun Nostrornm Romani decimo septimo, Hungarici decimo nono, Boheq^ ▼ere Abbo secnndo. Joiiephas «. p. he(^ Com. ab Herberstein m. p. Kd BlAiidttiiii Sa«Hie Caetaieae ll«iei^ti> prefriimi: Joanaes a Tiell m. p. A tergo .• Revereodis, Hooorabilibas^ Spectabilibus ac Hagnificis^ aec ooa Egreggs et Nobilibos N. N« Uaiyersis Statibjis et Ordioibas Regoorom Nostrorum, Fide- libns Nobis dilectis. Zagralriae. (L. S.) Ortf . im Arekivo Befet OM«liae. Aele BegBi Ce«freg«liOBMi •• IfOa, Vr. K. CCHLXHLWE. Anno 1708. die 21. Nowmbri$. Yiennae. JoB^piills L 9ex Bano, in Hangaria bellicis negotiis occii-* pato, locamteDentem dat Joaqpkos Diviaa Fayeote Clemeotia Electas Romaoorom Imperator semper Aagostos Ac. Reyereodi^ Hooorabiles^ Spectabttea ac Magoiftd^ oec ooo Egregig el Mobilea, Fideles Nobis dilecti. Relatom est Majestati Nostrae^ io Regoo Noatro 48» . Digitized by LjOOQiC 380 Croatiae diversas qnasdam InconveiiieDtiag ea praesertim de emiM, qiiod Ndster Banus Joannea Comes Pallffy absens essel, Vlce-Banns antem aeqne NosterSea Regins interea Locnmtenens Petms Comes a Keglevicli suffidehte ad gerenddm interea Banale mnnns aullioritate haud polleret^ no proprior: Antonius Josephus ab Ottl m. p. A terffo: Reverendis^ Honorabilibus, Spectabilibus, ac Magnificis^ nec non Egro* 8\js et Nebilibus N. N. Universis Stalihus et Ordinibua Daknatiae^ Croatiae el clayomae Regaorum NostrwunL, FideUba& nobis dileetis. (JL S.) <^ im Mchmm Refni Cceetiae. Ada ■egni Ceafr. 17)1 ». 19. AMmo 1724. die 1/. AprUi^ Vienmme. Carolas TSL Rex modum solvendi a SS. et 00. assumpti &ubs^idii militaris determinat C^AMLW VT. DBff gratia electus Romanorum Imperator semper Augustus, ac Germautae^ Hispanianim^ Hnngariae, Bohemiaeque drc. REX Reverendi^ HonorabUes, Speclabiies ac Magnifici^ Hagnifict jtem Egrp;^] et Nobiies, nec non Ptudentes ac Circumspecti^ Fideles nobis diiecti. Posteaquam tenore bcnigni Rescripti nostri, sub Dato diei 12. Mensis Junij, Anni t722 mi Fldelitates Vestras directi, lisdem clementer intimassemus ., ut quemadmodum Digitized by LjOOQIC 3§5 reliqua haeredilaria Regna et Ditiones nostrae ad sopportandas poblicas neces- sitates, Tributis seu Praestationibus snis solicite prompteqne concurrerent, ita etiam hocce nostmm Croatiae Regnnm, concnrrentibns proportionatim Varasdiensi et Carlostadiensi Generalatibus, Bonisque Caracralibus^ iam alioquin sat diu ab istiusmodi Contributione liberis, Viginti qualuor mille florenos parato aere persol- veret. vel Hiliti eo iam destinato alimenta et Stipendia subministraret; Fideli- tates autem Vestrae, tenore demisse Instantiae suae, praeterilo Mense Februario Nobis jntroporrectae, Concursum parati aeris praeeligissent, talique pacto nihil aliud restaret^ quam nt jnter Fidelitates Vestras et praefatos Generalatus quae- piam eatenus proportio eruatur. Hine pro jnterim et usque dum magiii e^aota et accurata Proportio pro futuro eruta faerit, elementer hispce ordinamus, ut Fi- delitates Vestrae, inclusis etiam Bonis nostris Cameralibus, in gremio Earundem habitis, ad exolutionem pro currente hocce Militari Anno desideratae alias sat moderatae Viginti quatuor millium florenorum Summae, in tribus ejnsdera Quin^ talitatibuS) seu Quatuordecim roille quadringentis florenis Rhenensibus, citra ulte^ triorem moram realiter ac effective praestandaro concurrant: residuis duabus Quinlalitatibns, seu restantibus Novem mille sexcentis flotenis dictts duobus Gene- ralatibus impositis^ in ijsdemque desumendis. In reliquo Fidelitates Vestras Gra- tia no^rtm Caesareo-Regia benigne complectimur. Datum in Ciuitate nostra Vien-* na Austriae, die undecima Mensis Aprilis^ Anno Donrini milleffimo septingente-- simo Tigeffimo quarto. Carolus m. p. Ladislaus Adamus C. Erdddy m. p. EpliGOpiiB Nftrieiiiis. Josephus KoUer m. p. A tergo: Reverendis^ Honorabilibus^ Spectabilibus ac Mi^Bificis, JHagnifiois jtem Egregijs et NobiHbus^ nec non Pradentibus ac Circnmspectis, N. N. Regnoram Dostrorum Dalmatiae, Croatiae, Sckivoniae Universia StatibQS e( OrdwibM *«. Fidelibas Nobis dUectis. Ex Officio. Varasdinum. (L. S.) Origioale in ArchiYO Regni Croaiiae. AcU Regni Congr. 1724. Ifr. 3. 50» Digitized by Google ^96 CCXEj. Anno 1724. die 19. Aprili$. Viennae. Carolus III. Rex a SS. et 00, Regni Groatiae, et SlaToniae militare subsidium 24.000 flor petit. CAROLVS Divina Favente Clemenlia Electus Romanorum Imperator Semper Augustus d:c. Reverendi, Honorabiles^ Spectabiles ac Magnifici, nec non Egregij et Nobiles^ fideles nobis DilectL Relata sont nobis ea^ quae ad postulatum nostrum adhuc decima quarta Julij anno abhinc superiori ad yos emanatum de pendenda yiginti qualuor mille florenorum ContribuUonis Sumroa, vel ejus loco recipiendo in Regnum alendoque aequiparanti militum numero tam antehac respondistis^ qaam nuperrime Commissioni ex Consilio Nostro Aulae Bellico^ uti et Camera Nostra Acdica ac Cancellaria Hungarica aeque Aulica conjunctae per Deputatos e gre- mio vestro repraesentastis ; quorum etiam intuilu atque ex singulari, qua Charis- simum Nostrum haereditarium Croatiae Regnum semper complectimur benevo- lentia, quoad per publicas rationes Geri potest^ vobis gratificari volentes^ ad de- missam veslram deprecationem benigne in eo condescendimus, ne quae militia Nostra illac dirigatur et actualiter illocelur. Quoniam autem jam per aliquot annos ab hybernio omnique alio tributo^ cui omnia caetera Nostra haeredilaria Regna et Provinciae subjacebant^ et adhucdum subjacent, soli vos immunes eratis^ sic jam oo magis inhaeremus praefatae Resolutioni Nostrae quoad alte- ram partem poslulati Nostri alternative vobis intimati^ ut nempe^ quod respectn reliquarum ditionum Nostraruro valde exiguuro est.. dictam viginti quatuor miUe florenomm Summam pro currenti hoc anno contrlbuatis. Quo vero ipsa haec prae- stalio vobis tantominus graviter accidat. benigne pariter annuimus^ ut uterqae Generalatus Varasdiniensis et Carlostadiensis^ uti et Cameralia Noslra bona intra Regni limites sita, in partem oneris ita veniant, ut memorata viginti qualuor roille florenorum Summa in quinque partes dividatur^ et signanter tres quintalilates a Charissimo Nostro Croatiae Regno simul curo dictis Nostris bonis Caroeralibus, allerae duae quintalitates vero a praefatis arobobus Generalatibus eo prorophus pendantur.) curo id ipsum quanturo Legioni Nostrae Dimacharuro Wirtenbergiaoae in partem obvenientis eidero aliroentalionis assignaturo jaro sit. Confidirous proinde in cognito vestro zelo ac devotione^ vos ad exeroplum aliarum omnium Provia- ciarum Nostrarum haereditarium id absque haesitatione alacriter praestaturos^ unde Nobis Servitium singulariter acceptum exhibebitis. Qui porro vobis graliam Noslrain Caesareo-Regiam clementer rursus confirmamus. Dabanlur in Civitate Nostra Vien* nensi die decima nona Mensis Aprilis, Anno Millesimo Septingentesimo vigesimo Digitized by LjOOQIC 397 q^arto, Regnoram nostronim Romaiii deeimo tertio, ffiipasiaram vigefimo primo^ HnDgariei et Bohemiei etiam dedmo tertio. 1 Garolns m. p. Eagenias a Sabaadia m. p. Ad Mandatom Sacr. Ctea. Rdgueqiie CtthoUcae Migastatb propriam : J. W. Yon Brockhanaen m. p. D! ^ iergo: Reverendis, Honorabilibas, Spectabilibus ac MagniGcis, nec non Egregijs et Nobilibus N. N. Universis Statibus et Ordinibus Dalmatiae^ Croatiae et Scla-- ▼oniae Regnorum Nostrorum^ fidelibus Nobis Dilectis. m (L. S.) I? Orif. in Archivo Regni Croatiae. Acta Regni Congr. a. 1724. ffr. 5. t? t| Anno 1725. die 7. Jf/mi\ In casfro Laxenburg. Carolus 111. Rex Tabulam Judiciariam pro Re^no Groatiae et Slavoniae regulat. CAROLUS VL DEI gratia eiectus Romanorum Imperator semper Augustus^ ac Germaniae, Hispaniarum^ Hungariae, Bohemiaeque &c. REX. Reuerendi, Honorabiles^ Spectabiles ac Magnifici^ Magnifici item Egregq dr Nobiles, Fideles Nobis dilecti. Demisse relata est Nobis illa celebrandorum ludiciorum Modalilas^ quam Fidelitates Vestrae in iocum Protbonotarialis ludi- calus^ antehac in Parlibus exerciti^ post ejusdem sub novissioie terminata Diaeta interventam abrogationem^ in Generali Congregalione sua^ mense Augusto Anni 1723 Zagrabiae celebrata, ad benignam ratificationem aut Modificalionem no- stram elaborarunt dr Majeslati nostrae humillime exhiberi fecerunt. Quo in passu benigne visum fuit Nobis sequentem resolutionem ftnpertiri : ut videlicet pro mo- demo lurisdictionis Banalis Statu, una duntaxat ludiciaria Tabula^ ex uno Prae- pide, ac quatuor Assessoribus, uno ilem Jurato Notario, benigne per Majestatem nostram erga praeviam demissam Fidelitatum Vestrarum Propositionem constitu- endis d: denominandis^ ordinario Legeque stabilito ludicum Inramento adstringendis^ ac Salaria competentia ex Publico Regni fundo habiluris^ constans erigatur^ ea- demque seu ad illam denominandi Praeses, Assessores dr Notarius in Liberam et Regiam Ciuitatem nostram Zagrabiensem quotannis pro Dominica prima Qaadragesi- Digitized by LjOOQIC ^tmm^ Pbito ttMi SiiMloruiD ftMippi 4t iaoet» Aposloloftiiii, ac taa^em. Vesto quoque S. Stophani Regis se se conferrei^ iMemque in Domo Praetoria Conses- 8U8 ludiciarios celebrando, tam diu donec necessitas Concurrentium Causarum postulabit, remanere^ Partii)usque luslitiam administrare leneantur. excoptis tamen Legalibus Ferijs^ Juristitiorumque temporibus» reliquis vero Inridlcis & aplis Anni temporibus pro Banali Tabula dr Sedibus Judiciarijs ComitBtuura relictis. Incumbet autem Regnicolis coram hujusmodi Tabula Causas subs promoturis ita mature dr toropeslive apud ftiturum pro tempore Praesidem, vel eo vacante aut legitime impedito^ vel interessato, apud primum ejusdem Tabulae Assessorem ft Conjudicem^ semet debite insinuare, ut contra Partes eorundem legaliler eatenus certificari queant^ et si vel unus duntaxat Causantium se insinuaverit. Officium- que ejusmodi tempestive inierpellaverit, eo facto Praeses et reliijui ejusdem con- judices sub Poena legali ad Locnm praedeterminatum convenire et Judicialiter tanto quanto opus fuerit tompore considere et in concursu plurium Causanim Legalem seriem^ Pauperumque et Yiduarum ac Causarum vetustatis reflexionem habere, Justitiamqne omnibus aequaliter sancte et intemerate administrare obliga- buntur. Si porro nulius absolute Causantium ante destinalos modo praevio Ter- minos apud praeattactos Judices se;uet insinuaverit^ aut ex praecedenti vel prae- cedentibus ejusmodi Terminis aliquae indecisae Causae et Processus non manse- rint^ tali pro casu ipsi quoque ludices pro imminenti aliquo ex modo praevio designatis Termino eorsum comparere el ibidem tempus innaniter consumere ne- quaqum teneantur. Et vice versa, si etiam extra et praeter supra denotatorum Terminorum tempora. praesertim aliqua Inops et miserabilis Persona Judicium et Justitiam a praelibala Tabula Judiciaria postulaverit^, praemissis de Lege et Jure praemittendis^ tali etiam extraserialiter toties qnoties necessum fuerit^ omnem debitam Justitiam et Satisfactionem administrare. Eidem vero Tabulae^, scn ejus- dem Commissionibus et Exmissionibus^ Judices et Vice-Judices parere obliga- buntur. Taxae porro Expeditionum ejusdem Tabulae Judiciariae pro sublevamine Causantium, ad ratam medietalem illorum., quae hactenus exigi consvevissent^ reducantur, lisdemque tam Judiees, quaui et Scribae eorundem contententur. Appellationes demuro, tam a praerepetitae Tabulae^ quam etiam Comitotensium Sedriarum Judicio intra Dominium^ seu suspensa latae Sententiae Execulione, ad Tabuiam Banalemi, inde vero ad tenorem Articuli 27. 1723. ad Tabnlam nostram Regiam ludiciariam interponi admittantur A eo etiam transmittantur, solo casu immi- nentis Distractionis aut dilapidationis rerum adjudicatarum^ nullius item. vel insuffi- cientis Cautionis., excepto. in quo juxta Articulum 28. Anni 1715 usqne nlte- riorem Causae Decisionem^ Sequestrum imponendnm erit. Caetermn id qnoque juxla demissum Fidelitatum Vestrartim PostuIat(?m lisdem clementer hi$ee admit- tendum esse duxinras . Ut praeler et ultra Causas Prolbonotariali Foro antehac subjectas, causae qnoque contra Supremos aul Vice-Comites, quommvis prae- speciiicatorum Regnorum Comitatuum, seu in Personalibus^ aut eliam realibus. pro- movendne, quae aKas Foro Comitalensi subessent, ibidem in prima Instantia di- judtcmdae^ ad tollendum omnem rationabilis Diflidenlrae ant interessentiae cu«- juspierHi fomitem et 9uspicionem^ in praedeclarata Judidaria Tabula in prima In- stantia Legaliter in fulurum promoveri possint. Ouibus taliter resohitis et trpplacidatis Fidefilattbus Vestris clementer hisce comnriRJmus et mandamus, quatemis Bcceptis praesentibus, eo, quo Praeses. As- Digitized by LjOOQIC 3M saMorM Qt Notarias dictce Tabalae dementOT etiam per Mflieatctom BOftra» ooii<- stilai et denooiiiiari qaeant^ apta et idonea eatemiLa SaiqecUi Nohie demttise p%^ ponere^ una etiam ia eo, qaidnam ani et alteri eorandem tilolo Anmii Sidftr^ ordinandam existimarent^ demisaam Opinionem snam qaantocyns nbmittere nove-^ rint et non intermittanL Gratia in reliqao nostra Caesareo-Regia Eisdem Fidelttatibot Vestris benigne propensi manrates. Datum in Caatro nostro Laxembarg, die septi- ma Mensis Jonij^ Anno Domini MiUesimo SeptiBgentesimo Vigesiroo qoiMto. Carolus m. p. Emericos Esterhazy m. p. EpifcopQi Vefpriniieiifif. Josephos KoHer m. p. A tergo: Reoerendis, Honorabilibus, Spectabilibos ac Hagnificis^ Magnificis item Egregijs dt Nobilibos, nec non Prodentibus ac Circumspectis N. N. Regnorum nostrorum Dalmatiae, Croatiae d* Sclauoniae Uniyersis Statibos dr Ordfnibus fte. Fidelibus Nobis dilectis. Varasdini Ex Officio. (L S.) Orif. in ArchiTO Regni Croatiae. Acta Regni Congr. 1735 Ilr. 10. CC1UL1I. Amm f7M. die 29. fieremhri^ Vieimae. Garolus III. Rex SS. et 00* Croatiae et Siavoniae conser- vationem jurium et libertatum pollicetur. CAROLVS VI. DEl gratia electus Romflnomm Imperator semper Augnstos, ae Germaniae^ Hispaniarum, Hungariae Bohemiaeque drc. REX. Reverendi^ Honorabiles, Spectabiles ac Magnifici, Magnifici item Egregij et Nobiles, nec non Prudentes ac Circumspecti, Fideles nobis dilecti. Demisse relata sunt Nobis ea, quae Fidelitates Veslrae occasione nuper interventae « Consilio nostro Aulae Beiiico ad Comitem Banum circa concreditom Principi ab Digitized by i^oogle 400 ffiMbai^haasen Paiiibus in illis Militare Imperinm Insinuationis^ ex Earondem Conferentia nuperrime liabita Nobis medio peculiariter exmissorum Ablegatorum aoorum humillime exposuerunt; Quibus benigne inteilectis:, veluti Nos Augusta- que Domus nostra hactenus cunctis in occurrentijs eximiam Fideiilatem Fidelium Statuum et Ordinum Regnorum nostorum Croatiae ac Sclavoniae experti fuisse- mus^ ac de ulleriore ifuoqne ejusmodi insignis Devotionis et Fideiitatis continua- tione indubiam spem Nobis firmiter polliceremur^ ita in Casu ingruentis Belli ac dum ad reprimendam Hostium Vim validior, eaque regulata Militia in Districtu Jurisdictionis Banalis necessaria est fulura, ejus clementissimam habituri sumus reflexionem, ne Servitio nostro vel etiam Publico Bono Conservationique Ipsorum- met Fidelium Statuum quid desit: Et neque praememorata Consilij nostri Aulae Beilici Insinuatio eo sensu sumenda esset^ quasi Imperium Militare illis in Partibus habiturus, cum Fidelibus Statibus, omisso medio legitimae et competentis Eorundem Instantiae^ pro suo arbitrio acturus esset^ cum expressa benigna mens et vo- luntas nostra existat^ ut ea, quae a parte Provincialium dictorum Regnorum no- strorum in Promotionem servitij nostri inibi etiam conferri debent» medio antelati Bani Fidelitatibus Vestris intimentur et innotescant, ac erga talem Inlimationem sua modalitate prompte etiam praestentur^ et alias quoque Fideles Status et Or- dines praeattactorum Croatiae ac Sclavoniae Regnorum nostrorum in justis suis Juribus, Praerogativis et Privilegijs omnimode conserventur manuteneanturque. Gratia in reliquo nostra Caesareo-Regia Fidelitatibus Vestris benigne jugiterque propensi manentes. Datum in Civitate Nostra Vienna Austriae, Die vigesima nona mensis Novembris Anno Domini Millesimo septingentesimo trigesimo sexto. Carolus m. p. Comes Ludovicus de Batthyan m. p. Pelrus V^gh m. p. A tergo : Reverendis^ Honorabilibus^ Spectabilibus ac MagniGcis^ Magnificis item Egregijs et Nobilibus, nec non Prudentibus ac Circumspectis N. N. Regnorum nostrorum Dalmatiae, Croatiae et Sclavoniae universis Statibus ac Ordinibus dre. Fidelibus Nobis dUectis. (L. S.) Orif. ia AtcUto Refia Croatiae. AeU Refni CoQfregadonie A. 1736. H. 53. Digitized by Google 401 CCX^Iilll. Anho 1738. die 24. MartiL Viennae. Carolus IIL Rex Communitatem Sichelburgensem a tricesi- mae praestatione, quoad sibi necessaria, vi obtenti ab eadem Communitate privilegii, liberam dicit. CAROLVS VL DEI gratia electus Romanoram Imperator seroper Augustus, ac Germaniae^ Hispaniarum, Hungariae, Bohemiaeque drc. REX. Reverendi, Honorabiles, Speclabiles ac Magnifici^ Magnifici item Egregij ac Nobiles^ nec non Prudenles ac Circumspecli, fideles Nobis dilecli. Ex de« missa Cancellariae noslrae Auslriaco Aulicae Repraesentatione informamur^ qualiter Communitas Sichelburgensis a modernis Arendatoribus dr Tricesimatoribns in antiqnis suis per Nos Ciementer Confirmatis Privilegijs in eo novissime tnrbata atque laesa fuerit, quod de omnibus dr singulis illuc introducendis Mercibus Te- loninm sive Trigesimam earundem partem indiscriminatim persolvere debeat, aut hoc denegato. diversa Ejus sequeslrentur pecora; unde graves jam Rixae, Con- flictus, atqne Caedes mutuae subsecutae fuissent. Quibus malis oportune provi- deri cupientes, Camerae nostrae Aulicae benigne demandavimns, quatenus me- morata Communitas^ vigore Privilegij sui, ab ejnsroodi Tricesimae praestatione^ qnoad sibi necessario introducenda Consnmptibilia penitus liberetur, respectn vero sui aliorsum agendi et instituendi Commercij, praecipue praesentis BelU tempore, pristina dr hactenus solita modernta Telonij praestatio observetur. Quam beni- gnam Resolutionem atque Ordinationem nostram in praemissis interventam, Fide* litatibas Vestris ad Stalum notitiae Clementer intimantes, lisdem in reliquo Gratia et Clementia nostra Caesareo-Regia benigne propensi manemus« Datum in Ci- vitate nostra Vienna Austriae^ die vigesima qnarta Mensis Martij Anno Domini MiUesimo Seplingentesimo Trigesimo octavo. Carolns m. p. Comes Ludovicus Batthyani m. p. Petrus V^gh m. p. i?m I. PriTil. et Libert.) ^ ^ 51 ^ ' Digitized by Google 402 A fergo: m Reverendis, Honorabilibus, Spectabilibus ac Magnificis, Magni6cis ilem Egregijs et Nobilibus, nec non Prudentibus ac Circumspectis N. N. Regnomm Nostrorum Dalmatiae^ Croatiae et Sclavoniae Universis Statibus & Ordinibus drc. Fidelibus Nobis dilectis. Varasdini ex Offo. (L. S.) Orig. in Arch. Reg. Croat. Acta Regni Congr. 1738, Nr. 11. Anno 1745. die 1. Aprilis. Viennae. Instructio Commissariis pro reincorporatione Inferioris Slavoniae constitutis, a Regina Maria Theresia data. Communis ac ulterior Instructio Commissariorum Nostromm Regiorum, Generalis quippe nostri Baronis ab Engelsboffen^ Comitis jtem Alexandri Patachich et Baronis Ladislai Vajai^ ad incorporationem Syrmij et inferioris Sclavoniae. pro exigentia Arliculi 18 et 50. novissimae Diaetae suo modo institnendam, denuo exmissorum. Siquidem praemisso in negotio Ihcorporationis ultra ea, quae jam Annis prae- teritis clementer resolvimus et Bano Croatiae^ nec non praefato Generali nostro ab Engelshoffen die 30. Octobris Anni 1743 et Comili Patachich^ aeque sub die 5. Augusti Anni proxime praeteriti^ conformiter ad praecitatos 18 et 50. Anni 1741 Articulos^ tanquam Basim et fundamentum totius huiusce Incorpora- tionis ulterius quoque benigne insistimus, medio etiam tempore sequentia de- menter resolvissemus. Primo. utpraefati Commissarij nostri Regij post acceptam hanc benignam Instmctionem nostram ad Summum intra 14 dies ad faciem loci jterum exeant et pro certo die ac loco^ per ipsos coinlelligenter designando, simul conveniant, et usque finem Corporationis istius in omnibus Militaribus aeque ao. Provinciali- bus simultanee ac communiter agant. Igitur ut primum ad deslinatum Locum per- venerint, et simul constituti fuerint, ac de tempore et necessitate fore compe- rerint^ ultra jam per Consilium nostrum Aulae Bellicum pubiicatam novam ite- rato pro universis praedonibus, prae manibus Judiciarijs nondum existentibus, Digitized by LjOOQIC 405 Generalem Amnystiam cum praeGxione Termini, sub quo semet coram ipsis aut Superioritate sua personaliter sistere et qui illorum taliter semet, benevole stite* rint et militares fieri nollent, ut deposito praevie Juramento semet uni vel alteri Locorum Coromunitati inscribi curare^, ibidemque constanter habitare et perma- nere, ab ulterioribusque Praedocinijs abstinere poenitus debeant, Nomine nostro Regio per totum Syrmium et inferiorem Sclavoniam publicabunt memorati Com- missarij nostri Regij^ ut hoc etiam modo tranquillitati et securitali Publicae Par- tium illarum consulatur et prospiciatur. Hoc porro praemisso, cum ad mentetn praecitati Articuli 18. 1741. ad hanc Syrmij et inferioris Sclavoniae Incorporatio- nem etiam Regnorum nostrorum Dalmatiae, Croatiae et Sclavoniae Banus cum Statibus et Ordinibus eorundem Regnorum Commissarios denominandos habeant, eoque fme^ ut unum alterumque Commissarium ex parte etiam Sua ad tempus et Locum designatum eorsum expediant^ Ipsis jam commissum esset ; Igitur S e c u n d 0 , Ubi hi quoque praefatorum Regnorum Deputati eo advenerint, Commissarij nostri Regij cum illis quoque ex parte Syrmij & Sclavoniae commu* niter agnnt in omnibus et traclanda tractent, concludendaque concludant^ ac pro- inde insimul cum ipsis in Syrmium et inferiorem Sclavoniam descendant, ex mu- tuo ad tnvicem Consilio et auxilio pro resoluto jam Confiniariorum Nummero, quem ad Statum completum quo citius poni et in eodem conservari^ nullatenus autem diminui volumus, eorundemque OOlcialibus, incluso jam hactenus exciso^, velut non suiTiciente, aptum et suOiciens^ non quidem recte tantum^ quantum antecedenter superflue fors habuerunt, sed quantum ipsis a proportione Numeri ita necessa- rium esse videbilur, ut in illo et poenes illud valde bene et comode non tamen abundanter et superflue subsistere possint. Terrenum primo poenes Danubium, a Petro-Varadino incipiendo usque Semblin^ quo trans Danubiaies Confiniarios ex Comitatibus Bach & Bodrogh transferi et translocari volumus, ac dein poenes fluvium Savum a Semblin ascendendo versus Turcicum, excindant; illo vero pro confinio taliter exciso inter illud et reliquum quod remanet Syrmij et Sclavoniae inferioris Terrenum, Lineam Confiniariam ducant, sicque contribuentes a Militibus Confiniarijs effective separent Facta autem hacce separatione^ Tertio, Totum illud Terrenum, quod pro Confinio^ et militibus confiniarijs praevio modo excisum et separatum fuerit, pro parle confiniariorum relinquatur, et inter Ipsos modalitate in supracitatis de 30. Octobris et 5. Augusti emanatis benignis Rescriptis Nostris expressa subdividatur ; eademque confinia circa omnia, miae requiruntur Militaria, medio dictorum Regiorum nostrorum et Provincialium Commissariorum debito modo et ordine relegentur, residuum vero totum et uni- versnm^ quod a praevio modo exciso confim*ario Terreno in Syrmio et jnferiori Sclavonia remanebit, Terrenum, cum universis ejusdem locis locorumque Incolis et Inhabitatoribus, ipsisque hactenus incumbenlibus cunctis oneribus Publicis, Do- minisque ipsorum Terrestribus , Nomine Regio et Suprema Authoritate nostra Banali et Provinciali Regnorum Dalmatiae, Croatiae et Sclavoniae Jurisdictioni mox et de facto incorporetur, et hoc Titulo praefatorum Regnorum Commissarijs con- signetur. Hoc fnclo Quarto Universum hocce incorporatum Terrenum spectato situ locorum in tres Comitatus^ Syrmiensem utpote, Poseganum et Veroczensem, incluso etiam sic dicto Valpo seu Valkoviensi Comitatu, subdividatur; et Iicet quidem praelibati Regij Commissarij nostri proiectum istiusmodi subdivisionis Nobis jam exhibuissent, ^ 51* Digitized by LjOOQIC ^96 CCXEj. Anno 1724. die 19. Aprilii. Viennae. Carolus III. Rex a SS. et 00, Regni Groatiae, et SlaToniae militare subsidium 24.000 flor. petit CAROLVS Divina Favente Clemenlia Electns Romanomm Imperator Semper Augustus d:c. Reverendi, Honorabiles^ Spectabiles ac Magnifici, nec non Egregij et Nobiles, fideles nobis DilectL Relata sont nobis ea^ quae ad postulatum nostrum adhuc decima quarta Julij anno abhinc snperiori ad yos emanatum de pendenda yiginti quatuor mille florenorum Contribulionis Sumroa, vel ejas loco recipiendo in Regnum alendoque aequiparanti militum numero tam antehac respondistis, quam nuperrime Commissioni ex Consilio Nostro Aulae Bellico^ uti et Camera Nostra Acdica ac Cancellaria Hungarica aeque Aulica conjunctae per Deputatos e gre- mio vestro repraesentastis ; quorum etiam intuiln atque ex singulari, qua Charis- simum Nostrum haereditarium Croatiae Regnum semper complectimur benevo- lentia, quoad per publicas rationes Geri potest^ vobis gratificari volentes, ad de- missam vestram deprecationem benigne in eo condescendimus, ne quae miiitia Nostra illac dirigatur et actualiter illocelur. Quoniam autem jam per aliquot annos ab hybernio omnique alio tributo, cui omnia caetera Nostra haereditaria Regna et Provinciae subjacebant^ et adhucdum subjacent, soli vos immunes eralis^ sic jam oo magis inhaeremus praefatae Resolutioni Nostrae quoad alte- ram partem postulati Noslri alternative vobis intimati^ ut nempe^ quod respectn reliquarum ditionum Nostrarum valde exiguum est.. dictam viginti quatuor mille florenomm Summam pro currenti hoc anno contribuatis. Quo vero ipsa haec prae- statio vobis tantominus graviter accidat, benigne pariter annuimnsi, ut uterqne Generalatus Varasdiniensis et Carlostadiensis, uti et Cameralia Noslra bona intra Regni limites sita^ in partem oneris ita veniant, ut memorata viginti qualuor mille florenorum Summa in quinque partes dividatur^ et signanter tres quintalilates a Charissimo Nostro Croaliae Regno simul cum dictis Nostris bonis Cameralibus. alterae duae quintalitates vero a praefatis ambobus Generalalibus eo proroptiiis pendantur.) cum id ipsum quanlum Legioni Nostrae Dimacharuro Wirtenbergianae in partem obvenientis eidem alimentalionis assignatum jam sit. Confidimus proinde in cognito vestro zelo ac devotione^ vos ad exemplum aliarum omnium Provin- ciarum Nostraruro haereditarium id absque haesitatione alacriter praestaturos^ uode Nobis Servitium singulariter acceptum exhibebitis. Qui porro vobis gratiam Nostram Caesareo-Regiam clementer rursus confirmamus. Dabantur in Civitate Nostra Vien- nensi die decima nona Mensis Aprilis^ Anno Millesimo Septingentesimo vigesinio Digitized by Google 397 q^arto, Regnwam nostroram Romaiii daeimo tertio, ffiapaoiinim vfgofimo primo^ HQDgarici et Bohemici etiam dedmo tertio. Carolas m. p. Eagenins a Sabandia m. p. Ad Mandatam Sacr. Ctef . Regiaeqiie CtthoUcae Migastttb propriam : J. W. Yon Brockhanaen m. p. A tergo : Reverendis, Honorabilibas, Spectabilibns ac MagniGcis, nec non Egregijs et Nobilibus N. N. Universis Statibus et Ordinibus Dalmatiae^ Croatiae et Scla-- ▼oniae Regnorum Nostrorum^ fidelibus Nobis Dilectis. (L. S.) Orif. in AfcIuvo Refni Croaliae. Acta Regni Congr. a. 1724. (fr. 5. CClTIil. Anno 1725. die 7. Jfmii, In casfro Laxenburg. Carolus 111. Rex Tabulam Judiciariam pro Re^no Groatiae et Slavoniae regulat. CABOLUS VI. DEI gratia electus Romanorum Imperator semper Augustus^ ac Germaniae, Hispaniarum, Hungariae, Bohemiaeque &c. REX. Reuerendi, Honorabiles, Spectabiles ac Magnifici, Magnifici item Egregq dr Nobiles, Fideles Nobis dilecti. Demisse relata est Nobis illa celebrandorum ludiciorum Modalilas, quam Fidelitates Vestrae in locum Prolbonolarialis ludi- catus^ antebac in Partibus exerciti^ post ejusdem sub novissinie terminata Diaeta interventam abrogationem^ in Generali Congregatione sua, mense Augusto Anni 1723 Zagrabiae celebrata, ad benignam ratificationem aut Modificationem no- Btram elaborarunt dr Majestati nostrae humillime exhiberi fecerunt Quo in passu benigne visum fuit Nobis sequentem resolutionem ftnpertiri : ut videlicet pro mo- demo lurisdictionis Banalis Statu, una duntaxat ludiciaria Tabula, ex uno Prae- aide, ac quatuor Assessoribus^ uno ilem Jurato Notario, benigne per Majeslatem nostram erga praeviam demissam Fidelitatum Vestrarum Propositionem constitu- endis db denominandis^ ordinario Legeque stabilito ludicum Inramento adstringendis^ ac Salaria competentia ex Publico Regni fundo habiluris^ constans erigatur^ ea- demque seu ad illam denominandi Praeses, Assessores d: Notarius in Liberam et Regiam Ciuitatem nostram Zagrabiensem quotannis pro Dominica prima Qaadrageai- Digitized by LjOOQIC «kttM, PWito ftMi SmMoruiD ftMippi 4t iaoebi ApOflftotortmi, ac taa^em. Pesto quoqiie S. Stephani Regis se se conferrei^ IMemque in Domo Praetoria Coases- sus ludiciarios celebrando, tam diu donec necessitas Concurrentium Causarum postulabit^ remanere, Partibusque luslitiam administrare leneantur. exccptis tamen Legalibus Ferijs^ Juristitiorumque temporibus» reliquis vero lariificis dr aptis Anni temporibus pro Banali Tabula dr Sedibus Judiciarijs ComitBtuura reiictis* Incumbet antem Regnicolis coram hujusmodi Tabula Causas .^uas promoturis ita mature dr terofeslive apod ftitnnim pro tempore Praesidem. vel eo vacante aut legitime impedito^ vel interessato, apud primum ejusdem Tabulae Assessorem & Conjudicem^ semet debite insinuare^ ut contra Partes eorundem legaiiler eatenus -certificari queant^ et si vel unus duntaxat Causantium se insinuaverit« Officium- que ejusmodi tempestive inierpellaveril^ eo facio Praeses et reliijui ejusdem con- judices sub Poena legali ad Locum praedeterminalum convenire et Judicialiler tanto quanlo opus fuerit tempore considere et in coneursu plurium Causarum Legalem seriem^ Pauperumque et Viduarum ac Causarum vetustatis reflexionem habere, Justitiamqne omnibus aequaliter sancte et inlemerate administrare obliga- buntur. Si porro nuUus absolute Causantium ante destinatos modo praevio Ter- minos apud praeattactos Judices seaiet insinuaverit^ aut ex praecedenli vel prae- cedenlibus ejusmodi Terminis aliquae indecisae Causae et Processus non manse- rint^ tali pro casu ipsi quoque ludices pro imminenti aliquo ex modo praevio designatis Termino eorsum comparere et ibidem tempus innaniter consumere ne- quaqum teneanlur. Et vice versa, si etiam extra et praeter supra denotatorum Terminorum tempora. praesertim aliqua Inops et miserabilis Persona Judicium et Justitiam a praelibata Tabula Judiciaria postulaverit, praemissis de Lege et Jure praemittendis^ tali etiam extraserialiter toties quoties necessum fuerit. omnem debitam Justitiam et Satisfactionem administrare. Eidem vero Tabulae^ sou ejus- dem Commissionibus et Exmissionibus^ Judices et Vice-Judiees parere obliga- buntur. Taxae porro Expeditionum ejusdem Tabulae Judiciariae pro sublevamine Causantium, ad ratam medietalem illorum., quae hactenus exigi consvevissent^ reducantur^ lisdemque tam Judices^ quain et Scribae eorundem contententur. Appellationes demuro, tam a praerepetitae Tabulae^ quam etiam Comitatensium Sedriarum Judicio intra Dominium, seu suspensa latae Sententiae Execulione, ad Tabuiam Banalem, inde vero ad tenorem Articuli 27. 1723. ad Tabnlam nostram Regiam ludiciariam interponi admittantur A eo etiam transmittantur, solo casu immi- nentis Distractionis aut dilapidationis rerum adjudicatarum^ nullius item. vel insuflfi- cientis Cautionis., excepto. in quo juxta Articuhim 28. Anni 1715 nsqne ulte- riorem Cansae Decisionem^ Sequestrum imponendum erit. Caetermn id qnoque juxta demissum Fidelitatum Vestrartim Postulatnm lisdem clementer hisce admit- tendum esse duximtis . Ut praeter et ultra Causas Prothonotariali Foro antehac subjectas, causae qnoque contra Supremos aul Vice-Comites, quommvis prae- speciiicatorum Regnorum Comitatuum^ sen in Personalibus^ aut eliam realibns. pro- movendne^ quae aKas Foro Comitatensi subessent^ ibidem in prima Instantia di- judtcflmdae^ ad tollendum omnem rationabilis Diffidenlrae ant inleressentiae CU'- juspierHi fomitem et Snspicionem, in praedeclatata Jndidaria Tabula in prima !n- stantia Legaliler in fulurum promoveri possint. Onibns taliter resohitis et applacidatis FideTilattbus Vestris clementer hisce comBriRJmus et mandamus, quatemis acceptis praesenlibns, eo, quo Praeses. As- Digitized by LjOOQIC 39» saMore» ot Notarios dictce Tabulae dementOT etiam pw llijefltatem BOftram oob- stiliii et denpminari queant^ apta et idonea eatefiua Sidqecta Nobif deimsse pro- ponere^ nna etiam in eo, quidnam nni et alteri eomndem tilolo Anmii Sidmp^ ordinandum existimarent^ demisaam Opinionem anem quantocyns nbmittere nove-^ rint et non intermittant. Gratia in reliquo nostra Caesareo-Regia Eisdem FideKtatibot Vestris benigne propensi manratee. Datum in Caatro noitro Laxemburg, die septi- ma Mensis Janij^ Anno Domini MiUesimo SeptiBgeBtesimo Vigesiroo quiMto. Carolus m. p. Emericus Esterbazy m. p. Epiicopai VefprimieBiis. Josepbus KoUer m. p. A tergo: Heuerendis, Hcmorabilibus^ Spectabilibus ac Hagnificis^ Magnificis item Egregijs dt NobiKbus^ nec non Prudentibus ac Circumspectis N. N. Regnorum nostrorum Dalmatiae, Croatiae dr Sclauoniae Uniyersis Statibus d; Ordfnibus fte. Fidelibus Nobis diiectis. Varasdini Ex ORicio. (L S.) Orif . in ArchiTO Ktpd Crtatiae. Acta Regni Congr. 1725 Nr. 10. CClLIill. Amm f79€. die 29. N&nmbrn Viamae. Carolus HI. Rex SS. et 00* Croatiae et Slavoniae conser- vationem jurium et libertatum pollicetur. CAROLVS VI. DEl gratia electus Romsnorum Imperator semper Augnstos, ae Germaniae^ Hispaniarum, Hungariae Bobemiaeque drc. REX. Reverendi^ Honorabiles, Spectabiles ac Magnifici, Magnifici item Egregij et Nobiles, nec non Prudentes ac Circumspecli, Fideles nobis dilecti. Demisae relata sunt Nobis ea, quae Fidelitates Vestrae occasione nuper interventae « Consilio nostro Aulae Beiiico ad Comitem Banum circa concreditam Principi ab Digitized by Google 400 fiiMbargshaaseii Paiiibus iri iUis Miiitare Imperiam InsiouatioDis^ ex Earuodem Conferentia nuperrime habita Nobis medio peculiariter exmissorum Ablegatorum auorum humillime exposuerunt; Quibus benigne inteilectis:, veluti Nos Augusta- que Domus nostra hactenus cunctis in occurrentijs eximiam Fideiilatem Fidelium Staluum et Ordinum Regnorum nostorum Croatiae ac Sclavoniae experti fuisse- mus^ ac de ulteriore ifuoque ejusmodi insignis Devotionis et Fidelitatis continua- tione indubiam spem Nobis firmiter polliceremur^ ita in Casu ingruentis Beili ac dum ad reprimendam Hostium Vim validior, eaque regulata Militia in Districtu Jurisdictionis Banalis necessaria est fulura, ejus clementissimam habituri sumos reflexionem, ne Servitio nostro vel etiam Publico Bono Conservationique Ipsorum- met Fidelium Statuum quid desit: Et neque praememorata Consilij nostri Aulae Bellici Insinuatio eo sensu sumenda esset^ quasi Imperium Militare illis in Partibus habiturus, cum Fidelibus Statibus, omisso roedio legitimae et competentis Eorundem Instantiaei) pro suo arbitrio acturus esset^ cum expressa benigna mens et vo- lunlas nostra existat^ ut ea, quae a parte Provincialium dictorum Regnorum no- strorum in Promotionem servitij nostri inibi etiam conferri debent» medio antelati Bani Fidelitatibus Vestris intimentur et innotescant, ac erga talem Inlimationem sua modalitate prompte etiam praestentur^ et alias quoque Fideles Status et Or- dines praeattactorum Croatiae ac Sclavoniae Regnorum nostrorum in justis suis Juribus, Praerogativis et Privilegijs omnimode conserventur manuteneanturque. Gratia in reliquo nostra Caesareo-Regia Fidelitatibus Vestris benigne jugiterque propensi manentes. Datum in Civitate Nostra Vienna Austriae, Die vigesima nona mensis Novembris Anno Domini Millesimo septingentesimo Irigesimo sexto. Carolus m. p. Comes Ludovicus de Batlhyan m. p. Pelrus V^gh m. p. A tergo : Reverendis^ Honorabilibus<) Spectabilibus ac MagniGcis, Magnificis item Egregijs et Nobilibus, nec non Prudentibus ac Circumspectis N. N. Regnorum nostrorum Dalmatiae, Croatiae et Sclavoniae universis Statibus ac Ordinibus drc. Fidelibus Nobis dilectis. (L. S.) Orif. ia ArcUTO Regil Croatiae. AeU RcfBi CoBfregedonif A. 1736. II. 53. Digitized by Google 401 CCX^Iilll. Anho 1738. die 24. Martii. Viennae. Carolus III. Rex Communitateni Sichelburgensem a tricesi- mae praestatione, quoad sibi necessaria, vi obtenti ab eadem Communitate privilegii, liberam dicit. CAROLVS VI. DEI gratia electos RomanorQm Imperator seroper Augustus, ac Germaniae^ Hispaniarum^ Hungariae, Bohemiaeque drc. REX. Reverendi^ Honorabiles^ Spectabiles ac Magnifici, Magnifici item Egregij ac Nobiles, nec non Prudenles ac Circumspecti, iideles Nobis dilecti. Ex de- missa Cancellariae noslrae Auslriaco Aulicae Repraesentalione informarour, qualiter Communilas Sichelburgensis a modernis Arendatoribus & Tricesimatoribus in anliquis suis per Nos Clementer Confirmatis Priyilegijs in eo novissime turbata atque laesa fiierit, quod de omnibus & singulis illuc introducendis Mercibus Te- lonium sive Trigesimam earundem partem indiscriminatim persolvere debeat, aut hoc denegato, diversa Ejus sequeslrentur pecora; unde graves jam Rixae, Con- ffictus, atque Caedes mutuae subsecutae fuissent. Quibus malis oportune provi- deri cnpientes, Camerae nostrae Aulicae benigne demandavimus, quatenus me- morata Communitas^ vigore Privilegij sui^ ab ejusmodi Tricesimae praestatione^ qnoad sibi necessario introducenda Consumptibilia penitns liberelur, respectn vero sai aliorsum agendi et instituendi Comroercij, praecipue praesentis BelU tempore^ pristina & hactenus solila moderata Telonij praestatio observetur. Quam beni- gnam Resolutionem atque Ordinationem nostram in praemissis interventam, Fide-* litatibus Vestris ad Statum notitiae Clementer intimantes, lisdem in reliquo Gratia et Clementia nostra Caesareo-Regia benigne propensi manemus. Datum in Ci-» vitate nostra Vienna Austriae^ die vigesima quarta Mensis Martij Anno Domini Millesimo Septingentesimo Trigesimo octavo. Carolus m. p. Comes Ludovicus Batthyani m. p. Petrus V^gh m. p. (Pan I. PriTil. et Libert.) DigiJlbyGoOgle 402 A tergo: • Reverendis, Honorabilibus, Spectabilibus ac Magnificis^ Magnificis item Egregijs et Nobilibus, nec non Prudentibus ac Circumspectis N. N. Regnorum Nostrorum Dalmatiae^ Croatiae et Sclavoniae Universis Statibus & Ordinibus drc. Fidelibus Nobis dilectis. Varasdini ex Offo. (L. S.) Orig. in Arch. Reg. Croat. Acta Regni Congr. 1738, Nr. 11. CCXIilV. Anno 1745. die 1. Aprilis. Viennae. Instructio Commissariis pro reincorporatione Inferioris Slayoniae constitutis, a Regina Maria Theresia data. Communis ac ulterior Instructio Commissariorum Nostrorum Regiorum, Generalis quippe noslri Baronis ab Engelshoffen, Comitis jtem Alexandri Patachich et Baronis Ladislai Vajai, ad incorporationem Syrmij et inferioris Sclavoniae. pro exigentia Articuli 18 et 50. novissimae Diaetae suo modo institaendam, denuo exmissorum. Siquidem praemisso in negotio Incorporationis ullra ea, quae jam Annis prae- teritis clementer resolvimus et Bano Croatiae^ nec non praefato Generali nostro ab Engelshoffen die 30. Octobris Anni 1743 et Comiti Patachich^ aeqne sub die 5. Augusti Anni proxime praeteriti^ conformiter ad praecitatos 18 et 50. Anni 1741 Articulos, tanquam Basim et fundamentum totius huiusce Incorpora- tionis ulterius quoque benigne insistimus, medio etiam tempore sequentia cle- menter resolvissemus. Primo, utpraefati Commissarij nostri Regij post acceptam hanc benignam Instructionem nostram ad Summum intra 14 dies ad faciem loci jterum exeant €t pro certo die ac loco^ per ipsos coinlelligenter designando, simul conveniant^ 6t* usque finem Corporationis istius in omnibus Militaribus aeque a spective et moderationi ipsoruro concredilis, constanler refideant et Officia Sua ibidem fideliter adroinistrent; Hinc Cororoissarij praeprimis quidem in Syrmiensi^ dein vero in alijs etiam constiluent, cororooda quaequaro loca seligent et Provisoria etiam constituent; in quibus antelati Supremus Comes et Administratores^ alijqua Officiales Comitatenses, qui propria ibidero Bona non habent, residere, Congregationes €t Sedes Judiciarias tenere, Archivuro conservari, Cassaro et Carceres Coroitatenses 8ub bona custodia servari possint ac debeant; Prouti denique id ipsum in alijs quoque bene regulatis Hungariae et Croatiae Comitatibus fieri consveviL Salaria porro antellati Magistratus Comitatenses Sequentia habebunt: Et quidem unus Suprerous Comes, vel Officij illius Administrator^) Annue mille florenos, Vice-Co- mes quingentos florenos, singuli Comilatus Notarij Trecentos florenos, Generales Cassae Praeceptores Trecentos florenos, Judices Nobilium ducentos florenos, Ja- rati Assessores Centum florenos, Procuratores Fiscales Centum quinquaginta florenos; Praeterea in singulis Comitatibus etiam tot, quot necessarij fore vide** buotur^ Equiles et Haidones^ pro exactione quanti Contributionalis ^ Perseca* tione item et extirpatione Praedonum et aliorum malefactorum^ cum superioribns et subalternis Ofilcialibus suis prouti et Lictore suscipientur, competentia Salaria Digitized by i^oogle 406 et respective Stipendia, praevie per Cominissionem hanc regulanda et nobis snb- mittenda^ aeque habituri. Pro Provinciali vero illarum partium Commissario annue quingenti floreni ordinantur^ ad quae Salaria respective et Stipendia usque finem Decembris Anni 1746 juxta dispositionem Regiae Commissionis nostrae persol- Tenda benigne resolvimus^ ut eo usque Cameram nostram Aulicam triginta Millia florenorum anticipentur, interea yero temporis fiindus salariorum in praespecifi- catis tribus Comitatibus (uti Magistratibus Instructlonaliter jam commissum est) plenarie elaboretur, et ad effectum futurae solutionis ipsorum praeparetur ; Yicissim yero pro Indemnisatione Aerarij nostri pretinm Salis in Sclavonia et Syrmio jbi- dem distrahendi, a singulo Centenario in 15 Crucigeris augeatur, et haec auctio a die 1. Mensis Julij Anni currentiSi) usque nltimam Decembris 1750 continuelur; In reliquo autem praefala Commissio Individualem provisorie ibidem in singulo Comitatu constitutorum officialium, Militum item et Haidonum aliorumque neces- sariorum Comitatus servitorum, cum qnalibus stipendijs respective et salarijs in quo Comitatu, qua die et quot numero conductorum, specificationem Nobis expost submittet. Septimo: Cum ex hac parte Danubij Cis Petro-Varadinum sita locamili- taria Chalma, Kukojevcze, Perkaszova, SchUel, Lerovacz, Banostor^ Nestin, et in parte etiam Hlok, juxta benignam resolutionem nostram ex ratione sitns ipso- mm Jurisdictioni Provinciali incorporari debebunt; Incolis autem illomm^ qui militares permanere voluerint^ liberum futurum sit, ut semet ad Confinia transferre possint, reliqui autem cum toto praespecificatomm locorum Terreno usque ulte- riorem dispositionem nostram in Terrestralibus sub Regia Camera nostm stare debebunt^ et proportionatum etiam quantum Cotributiona'e^ a quo hactenus qua Militares immunes ernnt, supportandum habebunt; sed etiam praeterea in toto Syr- mio et Sclavonia inler Contribuentes gravis admodum improportio esse dicatur, ideo Commissio haec, postquam Magistratus Comitatenses instaurati fuerint^ pri- mae & principali sibi curae ducet, ut pro futura recte el proportionate inter Contribuentes institucnda onerum Publicomm repartitione et subdivisione^ cum interventu etiam Officialium Comitatensium, unam bonam et illis partibus appli- eabilem et idoneam Conscriptionis universalis Ideam bene elaboret, et Secundum illam non tantum praespecificatorum octo, sed aliorum etiam universorum totius incorporati Syrmiensis Comitalus locomm^ et apertinentiamm Conscriptionem medio Comitatensium Offlcialium peragi, et sibi referri faciat, illaque bene perpensa et examinata, quantum cuilibet loco ejusdem Comitatus in Coutributionali et alijs oneribus publicis, dejn a prima videlicet futuri Mensis Novembris supportandum obvenerit? justam et aequam repartitionem feciat, et Nobis tempestive refemt, et haec etiam respectu reliquomm duomm Comitatuum, Posegani videlicet et Ye- roczensis, cum jncluso Yalkoviensi, quo citius fieri poterit, indilale facere studeat, ut juxta novam hanc omnium trium Comitatuum Conscriptionem et oneris publici repartitionem Contributionis praestatio statim cum inito futuri Mensis Novembris induci et Inchoan\ taliterque Contribuens Incola improportionato onere gravatus, pro ulteriori sui Conservatione et permansione, ad aequam et justam proportio- nem quo citius reduci et sublevari valeat. Interea autem et eousque donec vi- delicet praeattacta nova Conscriptio et repartitio peracta et stabilita fuerit, con- sequenter in Casum etiam illum, quo usque futuram Primam Novembris haec nova Contributionis Idea in effectum deduci nequiret, universa tam Cameralia, quam Digitized by LjOOQIC 407 alioram Dominorum TerrestriQm loca, cum Suis, quae adusqne portarunt Onei><« bus Publicis modo praevio Incorporanda a die 1. Novembris Secundum Normaat faactenus usitatam, stabilita autem semel antelata Nova repartitione, Secundum illam praestationes Suas Peccuniarias ad Cassas Comitatenses adminstrandas ba- bebunt; Quemadmodum etiam praespecificata Militaria Loca, quae sub Incorpo- rationem cadent, et hactenus non contribuerunt, quam primum conscripta fuerint, ijsdemque proportionatum onus adrepartitum exstiterit^ non expectata etiam uni->- yersalis Conscriptionis et repartitionis ratificatione^ Provisorie statim ad instar aliorum contribuere et praestanda praestare debebunt ; iUis tamen Hospitibus, seu Patribus familias exceptis, qui actu extra Regnum in Castris nostris constituti sunt, his enim ut semet pro futuro vel ad Militarem^ yel Provincialem slatum re- solvere possint, Respirium usque Primam Novembris Anni sequentis 1746 darl^ jnterea autem ipsos in statu, quo antehac fuerint, relinqui volumus. Ut porro 0 c t a V 0 : Etiam circa Regulamentum Militare jnterimalis Provisio fiat, cle- menter resolvimus, ut post factam Incorporationem, et eousque in Partibus illis ha- ctenus usitatum Militare Regulamentum, cum Hungarico Regulamento comportari, et in quibus in specie punctis ab jnvicem differant, punctatim investigari^, ac demum primo cognosci queat^ utrum pro futuro etiam prius Regulamentum Mili- tare, quod in Syrmio et jnferiori Sclavonia hactenus usitatum fuit, in suo esse relinquendum, vel in quibus punclis modificandum^ vel plane nefors abrogandum^ et in locum illius Hungaricum Regulamentum ibidem inducendum sit?1nterea, et eousque Partes illae poenes hactenus habitum Regulamentum Militare provisorie roaneant. Ideo Commissio haec praemissam duorum Militarium Regulamentorum Combinalionem Communi labore instituet, et quid pro futuro eatenus Statuendum esse censeat? opinionem suam submittet; Interea autem (uti praemissum est) et u^que ulleriorem resolutionem et Dispositionem nostram hactenns in Syrmio et Sclavonia Introductum Regulamentum Militare debite observandum ordinabit. Nono: Quamvis quidem ex relatione Comitis Bani sub die 4. Julij 1740 submissa apareat, quod Status et Ordines Regni Croatiae petierint, ut Donfiinium €omitum Erdody Kulina dictum^ iuxta Articulum 51. Anni 1741 Comitatui Crisiensi in Regno Croatiae sito Incorporetur^ ac etiam eorsum contribuere teneatur^ cum tamen indubium sit, quod antelatum Dominium hactenus ad jnferiorem Sclavoniam et quidem a 62 sessionibus contribuerit^ et si idem Dominium praefato Comitatui Crisiensi, adeoque Regno Croatiae^ cum suo, quod hactenus supportavit^ onere incorporetur, illud aerario nostro Regio in furtum decederet: ideo clementer re- solvimus, ut eousque donec memorati Stalus et Ordines edocuerint, quod repe- titum Domim*um Kutina non Armis a Turca recuperatum^ sed alia peculiari mo-» dalitate ad Sclavoniam inferiorem applicatum sit, idem Dominium ulterius quo-» qne in medium ejusdem Sclavoniae, ad sibi proxime vicinum ibidem Comita-* tum^ a proporlione sessionum suarum contribuere et onera publica praestare debeat. Et quia Decimo: Facta Syrmij et inferioris Sclavoniae modo praevio resoluta et ordinata Incorporatione^ ratio Tricesimarum hactenus in Confinijs Regni Hungariae €l Croatiae adversus Sclavoniam, et vicissim in Confinijs Sclavoniae contra Hon-* gariam et Croatiam positarum cessaret^ ideo benigne annuimus ; Ut postquam prae** missorum Incorporatio in effectum deducta fuerit, eaedem Tricessimae illinc tollantur €t ad nova Confinia versus Turcicum posita transferantur; Tellonia tamen in Syrmio Digitized by LjOOQIC 40d €t Sclayonia hacteniis faabita, nsque dam Magislratas Comitatenses eorundem qnalitatem et necessitatem pro exigentia Legum reviderint vel stabiliverint^ vet abrogaverint, vectigaliaque eorundem limitaverint^ et solita privilegia desuper im- petrata fuerint^ in statu quo relinquantur. Ideo his quoque semet conformabunt et praemissam Tricesimarum translationem ex parte Sclavoniae et Syrmij effec- laabunt saepefati Commissarij. Quod ipsum etiam ex parte Hungariae effectuan- dum Regiae Camerae nostrae Hungaricae committemus. Et qnia Undecimo: Etiam id in Syrmium et inferiorem Sclavoniam libenter indnci et stabiliter observari cuperemus, ut Incolae ibidem a praestatione Nonae temper etiam in futurum immunes maneant, quemadmodnm hactenus fuerunt ; E converso in casu necessitatis ad instar Banderiorum Regni Croatiae ad Castra exire et ibidem militaria servitia praestare teneantur; Igitur Commissarij nostri Regij omnem industriam eo impendenLt ut adhibitis modis et medijs^ ad id ne- cessarijs et convenientibus, praemissam Intentionem nostram in effeclum deducere^ et semel pro semper stabilire valeant, Nobisque refferant. Et haec sunt quae in Materia Incorporationis Syrmij et inferioris Scla- voniae praevio modo ordinata Regia et Provincialis Commissio ad exigentiam praecitatarum Legum in effectum dedncenda habebit, quibus effectuatis^ praelibati Commissarij nostri Regij^ absentibus Regnorum Dalmatiae, Croatiae et Sclavoniae deputatis, semet ad partes Regni nostri Hungariae trans Danubium conferrent et ibidem operationes suas incipient. Proinde Duodecimo: Siquidem ex ratione servitij nostri et boni publici etiam id clementer resolvissemus. ut eousqne etiam^ donec ex parle quoque Hungariae Regni supracitatus Articulus 18. novissimae Diaete praescripto ibidem modo et forma plenarie in effectum deduci possit, interea etiam trans Danubium in Comita- tibus Bachj et Bodrogh praeter Oppidum Szabatha seu Szent Maria dictum jam Anno praeterito incorporatum^ etiam alia in ijsdem Comitatibus existentia Loca Militaria Zombor, Prestovacz et Palanka, velut supra Petro-Varadinum inter mera aeque loca provincialia et Contribuentia, sita, cura universis appertinentljs suis per Mi* lilares ibidem hactenus possessis, Camerae nostrae Jure Terrestrali possidenda tradantur, et cum sibi a proportione obvenientibus oneribus publicis Jurisdictioni dictorum Bach et Bodrogh Comitatuum ad instar Oppidi Szent Maria nunc sta- tim provisorie incorporentur, eorundem autem Incolae, qui militares perseverare volunt, inde Cis Danubium ad Confinia Syrmij et Sclavoniae a Petro-Varadino usque Semblin ducenda transferantur, sicque a Contribuentibus separentur. Cae- terum quoad Terminum translationis Hospitum illorum, qui actu in Castris nostris constituti sunt, ea etiam hic loci observabuntur^ quae superius ad punctum in Ordine septimum et ibidem denominata Loca militaria praescripta sunt. Decimo Tertio: Incolae praefati jam Incorporati Cameralis oppidi nostri Szabatha seu Szent-Maria, qui pro militaribus semet jam declararunt, et ulterius etiam tales perseverare volunt^ ad summum usque finem Octobris vel initium Novembris Anni currentis ad alium Cameralem Locum noslrum Mossorio, in dicto aeque Comitalu Bachiensi, vel altero Bodroghiensi inter Tibiscum et Da- nubium sito^ in quantum a proportione Numeri et necessariae ac bonae Subsi- stentiae ipsorum illuc illocari poterunt, in qnantum vero hoc fieri nequiret de- fectus ex alijs Locis in illius vicinia (ubi jam praevie ad Prothocollum diei 8. Martij Anni currentis benigne resolvimus) per Commissionem supleatur, idem- Digitized by LjOOQIC 40» que L0CQ8 Mosssorin ad instar aliornm sibi vicinoram locorum mililarimn in No- ynm fossatnm Militare erigatnr^ conseqaenter cnm omnibus appertinentijs snis Confiniarijs nsnandum et possidendnm jta tradatnr, ut exceptis illis dicti Loci inbabitatoribns, qui militares fieri et in futnmm servitia militaria ad jnstar alio- mm Confiniariomm praestare voluerint, reliqui omnes vel ad Oppidum Szent Maria^ yel alia Cameralia ibidem loca nostra^ Comitatui Bachiensi adjacentia^ juxta Dis— positionem Cameralis ibidem Praefecti nostri transire teneantur, boc et id vero tam Szent Mariensibus qnam etiam Mosoriensibus Incolis et Inhabitatoribus per ipsoram Instantias medio Consilij nostri Aulae Bellici et Camerae nostrae Regiae Hungaricae tempestive' et ad minimnm tribus vel quatvor septimanis ante praefixnm migrationis Terminum pro ipsomm notitia et directione publicetur. Praeterea etiam id Szent-Mariensibus Incolis militaribus jntimetur: 1. Quod.ipsis nllerius etiam optio admissa sit^ vel Statnm militarem vel Provincialem sequendi, conseqnenter juxta praerecensitas Dispositiones vel in loco ut Provinciallbus permanendi^ vel ut militaribus ad Confiniaria Loca transenndi; 2. Quod Praedium Ludas ab Oppido Szent-Maria, cui privilegialiter annexum est^ nequaquam avelli et ipsis uti desi- derabant, ad nsuandum dari et concedi possiL, adeoque ut nullam poenitus spem idcirco faciant; 3 Quod respectn antiquae 146000 florenorum Praetensionis ipsorum, si et in qnantnm fundata esset, ad Consilium nostmm Aulae Bellicum remittantur» Caetemm modus translationis dictorum Incolamm^ qui ulterius quoque Militarem statum amplecti volunt, quoad Bona ipsomm immobilia^ in praefato Oppido no- stro hactenus privative a Singulis possessa^ (quoad) Ecclesiam jlem ipsomm^ ille observetur (ordo), quem Regij Commissarij nostri Nobis in quinque punctis demisse proposuemnt^ quemque sub die 18. Febmarij et 8. Martij proxime prae- teritorum ad Prothocollum Commissionis nostrae Articularicae per totum clemen- ter approbavimus. Et qnia Decimo quarto, Nobis etiam id demisse relalum fuisset^ quod propter differentias inter Militares et Civiles seu Plebeos ejusdem Oppidi Szent Maria IttQolas hactenus vigentes^ a tempore ipsis benigne concessomm Privilegiomm, nec ad rationem qnanti Contributionalis^ sed neque Mn sortem Contractus cum Camera nostra initi quidpiam solverint) conseqnenter aerarium nostmm Regium duplici modo ad praesens per ipsos damnificalnm fuerit; cnm autem hoc injustnm omnino sil, nt beneGciomm ipsis privilegialiter concessomm usum habeant et abinde praestanda non praestent Ideo benigne resolvimus^ ut Regij Commissary nostri pro fiituro eas Dispositiones faciant, ut demtis militaribus^ abinde ad Con- finia transire ulterius quoque volentibns, reliqui Oppidani ejusdem loci Incolae ea quae ipsis vigore antelati Contractns et obtentorum Privilegiomm solvenda et praestanda incumbunt onera, de tempore in tempus rite praestent et exolvant; pro praeterito tamen eadem Oppidana Communitas exceptis (uti praemissum est) ad statum militarem uberins etiam transire volentibus^ nonnisi duas praefatornm Onerum Terlialitates, sub trium Mensium Spatio ipsis a dictis Regijs Commissariis nostris tempestive intimando et praefigendo, exolvere teneatur^ et hoc eidem communitati cum ea expressa Comminatione iniungatur, quod nisi huic Dispo-> sitioni pro praefixo Termino satisfecerint et exolvenda pro praeterito integra-* liter exolverint, Educillnm et Macellum ipsomm pro parte Camerae nostrae Re- giae indilate occnpabnntur, et usque plenariam talismodi restantiamm Exolutionem feqnestrabuntnr^ sed neqne in usn ipsis concessoram benignomm Privilegiomm (Ptn I. Prml. el Libert.) 52 ^^^T^ Digitized by VjOOv lC 4t0 et reliqnorum BeDeGcioruin relioquentar. Et haec quoad Oppiduin Szabatha seii Szent^Maria deductae resolutiones nostrae universis ejusdem Oppidi Incolis et inbabitatoribus pro ipsorum notitia et Directione, ad Summum intra tres vei qua- tuor septimanas publicentur et jntimentur, et tam haec, quam eV alia quoque quo- ad Comitatum Bachiensem et Bodroghiensem praeapposita pancta per saepefatos Gommissarios nostros Regios debite aeque eflecluenlur. Ulterius Decimo quinto: Etiam id clementer jubemus^ ut Regij Commissari| nostri quemadmodum in omnibus ipsis praevio modo Comissis et concreditis operationibus suis inter se^ et quoad Syrmium et inferiorem Sclavoniam etiam cum Regnorum Dalmatiae^ Croatiae et Sclavoniae Bani^ Statuuroque et Ordinuoi Deputatis Commissarijs comuniter laborare et perficienda perficere debent, ita etiam et eo modo tam finalem quam intermedias etiam relationes et repraesen- tationes suas comrouniler subscribendas et ad nulium hujatum DicasteriorunL particulariter^ sed directe et immediate ad Maiestatem nostram faciendas et diri- gendas habebunt. Quoad Syrmium vero et Sclavoniam (uti jam superius etiam habetur) primum et principale objectum ipsorum sit^ ut Contribuentes illarum partium inter se respectu Onerum Publicorum ad justam et aequam Proportionem usque futuram primam Novembris reduci, consequenter abinde pro futuro nova Contributionis Idea pro sublevalione illorum induci valeat Haec proinde omnia in hacce Instructione contenta toties fatis Commissarijs nostris Regijs rite ac debite observanda et in effectum deducenda, demum vero super omnibus et sin- gulis qualiter executis genuinam ac fidelem relationem Nobis submiltendam be- nigne coromittimus. In roliquo autem in fidelitate, zelo et candore eorundem Regiorum Commissariorum nostrorum benigne confidirous, quod cuncta absque ullo sive sui sive aliorum respectu jta dextere, zelose et fideliter communibas yiribus peragent et Nobis demisse referent, prouti post seriam et maturam omnium deliberationem pro Salute Populi optimum fore judicaverint. Quodsi vero praeter praemissa adhuc alia quoque servitio nostro et Bono publico utilia et proficua vel talia esse adinvenerint) quae licet contra tenorem praesentis Instructiouis fo- rent, praetitulato tamen servitio nostro et Bono Publico convenirent^ ea quoque in comrounem deliberationero suroroant^ et quae optima fore judicaverint, provi- 0ori.e aeque in effectum deducant et Majestati Nostrae circumstantialiter refferent totiea fati Commissarij nostri Regij. Quibus in reliquo dbc. Datum Viennae Ansbiae dje 1. Mensis Aprilis 1745. Maria Theresia dl p« Joann. Fran. Comes a Dietrichstein m. p. Josephus Comes ab Harrach ul p. Coroes Ludovicus de Batthyan m. p. Copia in ArduTO Rofai Croatiae. Ada aegni Coagr. 1745. Hr. 54. Digitized by Google 411 Anno 1745. 27. Aprilis Viennae. Maria Theresia SS. el 00. Regnorum Dalmatiae, Croatiae et Slayoniae Comissarios pro reincorporatione Slavoniae Inferioris nominare jubet MARIA THERESIA DEI Gratia Regina HuDgariae, Bohemiae, Dalmaliae, Croa* tiae ac Sclavoniae, Archidux Austriae (fcc^ Nupta Dux Lolhariogiae & Barri; Magna Dux HetruriQe. Reverendi, Honorabiles^ Speclabiles ac Magnifici, Magnifici item Egre- gij et Nobiles, nec non Prudentes ac Circumspecti^ Fideles Nobis dilecti. Ex bis, quae ante duos abhinc Annos acta fuere, nolum adhuc erit Fidelitatibus Ye- stris^ qualiler Districtus Syrmiensem et inferioris Sclauoniae pro exigentia etiam Articulorum 18. et 50. novissimae Diaetae^ Bannli Jurisdictioni subjiciendos et incorporandos^ ciementer resolverimus. Cum porro Deputati hunc in finem Regij Commissarij nostri^ Fideles quippe nostri Franciscus Baro ab EngelsholTeD^ Co* mes Alexander Patachich et Baro Ladislaus Vajay, Commissioaem ante duos^ uti praemittitur^ Annos inchoatam et aliquo tempore interruptam^ primo^ quo fieri poterit Tempore reassumpturi atque ea de Causa in antelatos Districtus venturi essent, ad ejusmodi autem Commissionem ex parte Sclauoniae Regnorum Dal- matiae, Croatiae ac Sclauoniae Banus cum Statibus et Ordinibus modofatomm Regnorum Commissarios deputandos habeat. Veluti proinde de hoc requisitam intimationem dictorum Regnornm no- stromm Bano sab hodiemo Dato fecissemns^ ita id ipsum Fidelitalibas quoque Vestris hisce perscribendum atque significandum esse duximus^ quatenns joxta Praescriptum praeallegati 18. Articuli, cum praefato Regnorum Dalmatiae, Croa- tiae et Sclavoniae Bano Commissarios ad praenotatam Commissionem proxime denominent; qui accepta a praenominato Comite Patachich de tempore ac Loeo, in quo talismodi Comissio reassumetnr^ notitia, eo yeniant et ex parte Sclavo- niae eidem Commissioni intersint^ ac juxta Praescriptum praeallegati Arliculi Sibi pariter incunbentta diligenter peraganL In reliquo Fidelitatibus Vestris Graiia nostra Regia benigne ac jugiter propensae manemus. Datum in Civitate nostra Vienna Austriae^ die vigesima septima Mensis Aprilis, Anno Domini millesimo feptingentesimo quadragesimo quinto. Maria Theresia m. p. Comes Ludovicus de Batthyan m. p. Franciscus Koller m. p. Digitiz^l^^yGoOgle :412 A tergo: Reverendis, Honorabilibas^, Spectabilibus ac Magnificis, Hagnificis item, Egregijs et Nobilibus nec non Prudentibns ac Circumspectis N. N. Regnonn nostronun^ Dalmatiae, Croatiae et Sclavoniae Universis Statibus et Ordinibns fta Fidelibus Nobis DUectis. Zagrabiae Ex Officio. (L. S.) Orig. ia ArchiTO RegDi CFOttke. Acta Regoi CoDgregitioniim «. 1745, Ifr. 80. Anno 1745. die i. Julii. Viennae. InstructiG a Regina Maria Theresia Marco Alexandro li- bero baroni Pejadevid, Comitatus Syrmiensis Officii su- premi Comitis Administratori, totoque ejusdem Comitatus Magistratui data. Maria Theresia Dei Gratia Regina Hungariae, Bohemiae^ Dalmatiae^ Croa- tiae & Sclavoniae^ Archi Dux Austriae^ Dux Burgundiae, Brabantiae^ Styriae, Carinlhiae dr Carnioliae^ Comes Flandriae, Tyrolis & Goritiae^ nupta Dux Lotha- ringiae d: Barri, Magna Dux Hetruriae drc. Fideli nostro Magnifico Marco Aie- xandro Libero Baroni Pejacsevich qua Comitatus Syrmiensis Officii Supremi Comitis Administratori^ salutem drGratiam. Siquidem ad mentem Articulorum 18 6c 50 Novissimae Diaetae 1741 Districtus Syrmii & inferioris Sclavoniae, ex- ceptis ConfiniiSi, Banali & Provinciali Regnorum Dahnatiae^ Croatiae d: Sdavo- niae Jurisdiclioni incorporari, iliosque incluso Valkoiensi^ in tres Comitatns, Syr- miensem utpote^ Poseganum & Verdcensem subdividi resolverimus, ex his vero Moderationem Comitatus Syrmiensis Tibi^ qua Ofiicii (uti praemissum est) Sa- premi Comitis pro interim Administratori concrediderimus : Igitur^ ut tam Tn, quam reliqni quoque ejusdem Comitatus Officiales^ hac vice per Commissionem nostram Regiam, ad incorporationem praefatorum Districtunm LimitationeoMiae d: regulationem anteiatorum trium Comitatnum cum Deputatis dictorum Regnonua ad faciem Loci proxime descensuram* provisoriae ad ratificationem nostram eli- gendi d: constituendi, Muneribus d: Officiis Vestris tanto exactius satisfaciatis, Vobis tam in Communi quam particulari sequentem InstrucUonem dandam esse duximus^ Et quidem : Digitized by Google 413 Primo: tam Adminislratori. quam reliquis subaltemi& Comitalus Officiali- bus ante omnia incumbet, ut in Comitatu ipsis concredilo continuo resideant tt Officiis suis diligenter praesinL, cumprimis vero Gloriam Dei Omnipotentis & Re- ligionem Orthodoxam Romano Catholicam prd exigentia Legum Regni^ pro parte praefatorum Regnorum Dalmaliae, Croatiae & Sclavoniae conditarum^ omnimode promovere & propagare sataganL Sed quia Syrmii & Sclavoniae Incolae po- tissima in parte Graecum Ritum profiterentur^ hi vero cum Clero Ipsorum be- iiigna Regia Privilegia baberent, per Majestatem quoque nostram in Anno Mille-- aimo Seplingentesimo quadragesimo tertio benignissime confirmata, ideo eosdem Incolas penes eadem Privilegia sua^ tenore etiam hic Copialiter annexarum be- nignarum Patentalium . nost^ arum^ ipsis noviter extradatarum^ imperturbate con- servent. In reliquo autem sedulo attendent praefati Comitatus Officiales^ ne Po- pae ac Graeci Ritus Episcopi illorum ab iisdem ullas illicitas & arbitrarias Col- lectas^ mulctas item pecuniarias^ aliasve extorsiones pro lubitu ipsornm exigere dc extorquere attentent; sed neve etiam Domini Terrestres Normam lisdem in Anno Millesimo septingentesimo trigesimo septimo^ respectn Obligationum Ipsis a £ubditis suis praestandarum praescriptam, usque dum successive cum Comitatuum interventu Urbaria Dominalia, usui & Patriae illi accomoda, suo modo confici ^ regulari valebunt^ excedant, subditosque suos ad plus praestandum cogant; sed neque Nonam etiam^ donec aliter per Nos dispositum fuerit, a Subditis suis de- sumere audeant; adeoque tam in his<) quam aliis quoque omnibus occasionibuS) contribuentem plebem ab indebitis & excessivis quibusvis Exactionibus & pres-» suris conservare studeant; sed nec ipsi quoque simile quid attentent antelati Comitatus Administrationes it Officiales. Secundo; Politica quaevis d: provincialia modalitate in Hungariae ^ Croatiae Regnis nostris passim introducta & usitata in Comitatu sibi concredito tractabunt atque curabunt, adeoc[ue in gremio illius dum & quando necesse fuerit^ Oenerales, cum interventu etiam^ qui adesse volunt^ Dominorum Terrestrium^ vel eorundem Officinlium, praeviae semper per Currentaies (uti moris est) invitan- dorum^ Congregationes^ pro tractandis ejusmodi publicis servabunt^ quam etiam ad Generales fidelium Statuum & Ordinum Regni nostri Croatiae Congregationes^ aemper (dum vocabunlur) unum alterumve ex gremio sui exmittent DeputatoS) proponenda ibidem^ si quae nomine Comitatus babebunt^ proposituros & inde vi« cissim, dum rediverinL, de ibidem pertractatis & conclusis, Comitatui in.proxima Generali Congregatione sua debitam Relationem scripto facturos; praecipue vero 60 solerter contendent^ nt quantum Contributionale a Contribuentibus de tempore in tempus sub onere dandarum desuper Rationum debite semper exigatur & de** fectu absque omni persolvatur; solutum demum ad Cassam Comitatensem colli-* ^atur, inde vero ad Cassam Bellicam Essekini constitutam erga Quietantias Cas-» sae Praefectorum fideliter administretur; omnia denique^ quae ab Incolis quocun- que titulo praestanda veniunt^ eo, quo spectant^ in tempore aeque praestentur db administrentur ; super omnibus autem perceptis & erogatis constitutus Comitatns Ferceptor mox finito Anno Militari cum requisitis probis & documentis sufficien-- ter instmctas rationes, prout in Hungaria usitatum est, Comitatui exhibebit, no<* lens vero vel intermittens compulsivis etiam mediis, Lege idcirco praescriptis^ per Magistratum cogatur; singulariter autem etiam eo Tntentus sit Magistratus, nt postquam ex noviler instituenda Comilatus Conscriptione, aequa & justa Proportio Digitized by LjOOQIC 414 inter Contribaentes elaborabitnr, iila debite pro foturo observetur, neqne sine graui ratione d: pnblica Comitatus Determinatione in ipiopiam immntetur; ac Iq reliquo etiam ea, qnae Leges Regni db signanter Arliculas 63 Anni 1723 in praemissis praescribunt, exacte observare teneantur. Tertio. Processus & Litigia^ quae inter Terrestres Dominos vel alios Nobiles ibidem vertuntur^ ac Vi Legnm Hungariae dr Croatiae Foro Comitatensi dijudicanda competunt, Magistratus pro administratione Jnstitiae per Partes suo modo requisitus & interpellatus, servatis de Jure servandis^ in Comitatu sibi con- credito dijudicanda assumet & decidet, Partibnsque Justitiam juxta Regni Leges exactae 6: celeriter admiuistret, admissa pro qualitate Causamm & dictamine Le- gum intra vel extra Dominium, si Causa Appellabilis sit, a Vice-Comite dr Jo- dicibus Nobilium, in Partibus (uti dicitur) procedentibus ad sedem Judiciariam Comitatus^ singulis annis quoties necese erit in Comitatu debite aeque celebran- dam, inde autem ad Tabulam nostram fianalem Appellalione; occasione vero ce- lebrandarum Sedium Dominalium Judex Nobilium cum Jurato Assessore praesen- tes semper aderunt^ dr ibidem diligenter illa^ quae iisdem secunduro praescriptnm Legum incunbunt, curabunt. Quod si autem in Sclavonia dr Syrmio tales Can- sae occurerent) quae antecedenter jam per Instantias, quas hactenus habuemnt, finaliter decisae et superatae fuerunt, tunc Res jndicata pro tali relinquatur dr maneat amplius coram Comitalu non resuscitanda ; pendentes tamen^ seu ibidem jam praeviae inceptas, nondum tamen finaliter decisas Lites^ Causantes^ si vel ambae Partes, vel Jure conventae saltem Provinciales fiierint, vel de re Juris- dictioni Provinciali sobjecta agatur, non alibi, qnam coram Comitatu Foris Pro- vincialibus, servatis de Jure servandis, promovere potemnt. Et quia Quarto: Memorati Comitatus Magistratus adinstar aliorum Comitatunm Jure etiam Gladii gaudebit, igitur in solerter persequendis ac pro demerito etiam pnniendis Praedonibus aliisque Malefactoribus omnem Laborem almatiae^ Croatiae & Sclavoniae Banali & Provinciali Jurisdictioni^ cui praevi^ modo incorporabitur^ adinstar alio- rnm in iisdem Regnis sitorum Comitatuum suberit) in Contributionalibus tamen, dus in illis Partibus Provincialis Commissarius in rebus Officii a Directore Pro^ vincialis Commissariatus Hungarici dependebunt^ debitam cum iisdem Correspon* dentiam in praemissis habituri, dr eorundem Dispositionibus parituri^ Regu]amen<> toqne etiam militari, quod in Sclauonia & Syrmio actu viget & in usu est^ usque ulteriorem Majestatis Nostrae Dispositionem semet debile conformaturi. S e p t i m 0 : Salaria porro Administratoris & constituendorum praeuio modo Comitatensium Officialium taiiter beoiigne ordinanimus^ ut Officii Supremt Comitis Administrator 1000 fl., Vice-Coraes 500 fl.,. Notarius 300 fl., Judex Nobilium 200 fl., Juratus Assessor 100 fl., Propurator demum Fiscalis 150 fl. iiabeant ; Praeterea^ ut Comitatus Equites etiani dr Hajdones pro exactione Con*» tributionis^ persecutione item & exstirpatione Praedonum aliorumque publicomm Malef»ctorum necessarios, cum superioribus & subalternis Offcialibus suis. proul & Lictorem teneat^ Competentia iisdem Salaria & respective Stipendia^ proxime aeque regulanda^ pariter percepturos. Interea vero dr donec fundus praespecifi^* «atorum Salariorum in praenotato Comitatu eruetur, ex peculiari Gratia nostra Salaria ejnsmodi ab Aerario nostro Regio usque ultimam Decembris Anni fiituri 1746 pendi curabimus; e contra atitem pro indemnisando Aerario nostro Salis in Sclauonia dr Syrmio^ & quidem unius cujusvis ibidem distrahendi Centenarii pretiuro in 15 x.; a 1. Julii a. c. usque finem Decembris Anni 1750 elevandnn» resolvimus. Diligenter autem invigilabnnt praefati Comitatus Officiales^ ne Sat marinus^ quem positive in omnibus hisce tribus Comitatibus inhiberi volumus^ eo inducatur & invehatur; congruum idcirco^ dum db quando res exigit, reme^ dium et Prdnisionem facturi, Constitutisque ibidem Salis Officialibus nostris ne^ cessariam eo fine, ubi opus fuerit, assistentiam praebituri. Octavo: quoniam vero in Regno nostro Hungariae ea observarelnr iii praemissis modalitas, quod quiuis Comitatus Supremis Comitibus > mie oecurerent, qaae anlecedenter jam per Instanlias, qaas Iraetenag babaenm^ finaliter decisae et soperatare foerant^ tane res jadicata pro taH relinqaatar dt maiieat, amplias coram Comitatn.non resuicitanda; pendentes tamen^ seu ftidem jam praevie inceptas, nondum tamen flnaliter terminatas Ules^ Causantes^ ai yel ambae Partes, vel Jnre conyentae saltem Provinciales fuerint^ vM de re Jurta^ dictioni ProTinciali subjecta ag^r, non alibi, quam coram Comitati et Forif ProYincialibus^ servatis de Jnre servandis, promovere poterunt. Bt qoki Quarto: Memorati Comitatus Magistratus adinstar aliorum Comitatuum Jiire etiam Gladii gaudebit^ igitor in solerter persequendis ac pro demerito etiam paaiefidis Praedonibus aliisque Malefactoribus omnem Laborem et Indostriam pa- riter impendet^ quo talHer in Syrmio qiK)que et.ScIavonia intrinseca quies et tranquillitas restabiliatur^, Malefaetoresque cqddlgna et promerita poena puniantur, Qfiem in finem Comitatus in bofio ac seCnro Loco, ipsi per Comroissionem No-> Btnun assignando^ etlam Carceres pro Deliuquentibus, sub bona Custodia et pro-> YiMone servandiS) habebit, et reliqua etiam ad Exercitinm Juris GIad|j necessaria requimta procurabit. Quinto: Et cum Suprafatis Regijs Commissarijs Nostris ex pecaliari gratifi et Clementia Nostra focoltatem hac vice benigne concessimus, ut ad citias otque faeilius in illis partibus reducendam publicam quietem et tranquil- Ulfitem geoeralem Amnystiam pro Praedonibus, in Libertate adbucdum constitutis, €oiiaeq«etnter sub Judiciaria potestate nondum existentibus^ Altissimo Nomine No- fitro eo modo publicare possint, ut praefigendo illis Terminum, intra quom semet coram ipsis vel Superioritate sua sistere debeant^ et ut tales^ qui semet sponte fiiatetit) vel Militaria Servitia statim ampleotantur^ vel deposito praevie Juramento, ^fiod deinceps a Praedocinijs et alijs Maleficijs penitus abslinere et Domi saae constanter permanere velint» semet ia unam vel alteram Pagenslum Communita** tem ifiscribi curare teneantur. Igitur bujus quoque elTectuationi omnimode in* teotus erit Magistratus. Sexto: Siquidem praefatus Comitatus, quam vis Regno Nostro Croa«> tiae caeteroquin incorporabitur, suam altamen Contribntionem praestare et Illoca- tiones Militares aliaque Concomitantia onera Publica adinstar Conntatoum Regfil Nostri Hungariae supportare debebit : Hinc Comitatus iste et ejnsdem Magfslratus^ ifi reliquis quidem praefatorum Regnorum Nostrorum Dalmatiae, Croatiae et Sclavoniae Banali et Provinciali Jurisdictioni, cui praevio modo incorporabituri, adinstar alio- rfim in ijsdem Regnis sitorom Comitatuum suberit, in Contribotionalibus tamen et alqs Cofitribotionem concomitafilibos et fundum illius tangentibus et respicien- tibfis oneribus et dispositionibus Publicis, adinstar Comitatuum Hongaricorum^ im- medifite a Regio Hungarioo Locumtenentiaii Consilio Nostro^ prout et conslituen- dfis ifi illis Partibus Provincialis Commissarios in rebus Oflicij a Directore Pro- vindafis Conuiiissariatus Hungarici, dependebunt^ debitam cum ijsdem Correspon-^ dentiam in praemissis bahituri^ et eorundem Dispositionibus paritMri. Regulamen* loqae eliam Miiitari^ quod in Sclavofiia et Syrmio act« viget et in osa est, usqoe atoriorem Mi^estatis Nostrae Dispositiooem semet debite conformaturi. Digmzed by d*byGoogle 420 Septifflo: Salaria porro AdBiiiiislratoris et coDstitnendonim praevio modo CoBsitateiisiiini Offioiatiam taliter benigne ordinavimus ^. nt Oflficii So* premi Comitis Admkistrator 1000 fL^ Vice-Comes 500 fl.^ Notarius 300 fl^ 6ene|tiys Cassae Perceptor 300 fl.., Judex Nobilium 200 fl.^ Juratus Asses^ eor 100 fl.<) Procurator demum Fiscalis 150 fl. habeant. Praeterea^ ut Co- mitatus Equiles etiam et Hajdones pro exactione Contributionis, persecutione item et exstirpatione Praedonum aliorumque Publicorum Malefactorum necessa- rios^ cum superioribus et subaltemis Otffcialibus suis^, prout et Lictorem teneat, Competentia ^sdem Salaria et respective Stipendia, proxime aeque regulanda, pariter perceptaros ; interea vero et donec fundus praespecificatorom Salario- rum in praenotato Comitatn eruetur, ex Peculiari gratia Nostra Salaria ejusmodi ab aerario Nostro Regio usque ultimam Decembris Anni futuri 1746 pendi ca- rabimus. E contra antem pro indemnisando Aerario Nostro Salis in Sclavo- nia et Syrmio, et quidem unius cpjnsvis ibidem distrabendi Centenarij pretium in 15 X.., a 1. Julii anni currentis usque finem Decembris Anni 1750 elevandum resolvimus. Diligenter autem invigilabunt praefati Comitatus Officiales^ ne Sal marinus, quem positive in omnibus bisce tribus Comitatibus inliiberi volomus, eo inducatur et invebatur; Congruum idcirco^ dum et quando res exigit, reme- dium et provisionem facturi, Constitutisque ibidem Salis Officialibus nostris ne«* eessariam eo fine, ubi opus fuerit, assistentiam praebiturL Octavo: Quoniam vero in Regno Nostro Hungariae ea observaretur m praemissis modalitas, quod quivis Comitatus Supremis Comilibus et Officialibas suis alijsque Servitoribus Comitatensibus Competentia Salaria ex Cassa sua Do- mestica persolvat, Hinc, roox ubi praenominatus Comitatus debito modo Regulatas et Hagistratu suo instructus fuerit, idem mox eam Provisionem faciet, ut a die 1. Jannuarij Anni 1747 et sic imposterum semper ex Cassa sua Domestica uni*- versa Salariai» Stipendia item suorum Militum et alias quasvis particulares Comi- tatus Expensas persolvat; eandem tamen Cassam Domesticam cum ContributionaK Hagistratus nunquam commisceri et confundi admittet, sed separatas et distinctas ab utraque Cassa a Perceptore suo Rationes quotannis indispensabiliter quantocyos exigat, exactas revideat et censuret, censuratas vero utriusque Ordinis Rationes^ esto ab invicem separatas^ connexive tamen se babentes, in geminis Paribos, SigiUo Comitatus et subscriptione Magistratualium authenticatas, Regio Locumtenen- liali Coosilio Hungarico Posonium, de Cassa autem Domestica Comitatus sonan- les rationes, in simili Exemplari etiam fidelibus Statibus et Ordinibus Regni Nostii froatiae singulis annis submittet. Praeterea Nono : Siquidem Regias Tricesimas npstras bactenus in finibus Sclavoniae tidversus Hungariam et Croatiam habitas, facta. semel incorporatione per Com- inissarios Nostros Regios, inde tolli et ad Confinia versus Turcicum ponenda transferri, Telonia vero in medio Syrmij et Sclavoniae reperibilia eousque, donee per Hagistratum Comitatensem, ad exigentiam Legum eatenus sancitarum^ et signanter Articulorum 15. 1715 et itidem 15. 1723, nec non 28. Novissimae Dietae, revidebuntur, et quae toilenda sunt, tollentur, et stabilienda stabilientur, Vectigaliaque eorundem limitabuntur, in statu quo relinquenda esse benigne resol- ^issemus: Ideo saepefatus Hagistratus in gremio sni etiam praefatam Teloniorum Tevisionem snccessive assumet et peraget, rationemque idcirco fidelibus Statibss Digitized by LjOOQIC 431 €t Ordinibus Croatiae submittet ; illos vero teloniomm Possessores, quomm Telonta pro necessarijs praevio modo inventa et stabilita fnerint^ ad reparationem qnoqne e% Conservationem viaram et Pontium, observandmnque et non excedendum ipsls praescriptum Yectigal, exlrahendum ilem (si jnen habent) Regium Teloniale Pri- vilegium, adeoque satisfaciendum obligationi suae, juxta praecitatas Leges effective adstringet, sine praehabito autem Regio Teloniaii Privilegio nulla nova Telonia erigi admittet. In reliquo autem OSiciales Comitatts tam in Concreto^ quam iii Particulari^ quivis illoram respectu muneris et OSicii seu generaliter ea etiam ob- servabunt, quae teges ^Regni praescribunt et Qedem observanda praedpiunt. Quae omnia autem, ut debite observentur et in effectum deducantur^ Ad**- ministrator Offiicij Supremi Comitis Sedulam ac diligentem Curam habeblL) Articulo^ que 56. Anni 1723 alijsque Regni Legibus^ de Officijs Supremoram Comitum sonan- tibus, semet exacte conformabit; et cum Comitatus etiam proprium Sigillum authen- ticum habere debeat, ideo, ut primum Magistratus praevio modo institutus et ad Activitatem positus fneriL) mox pro Sigillo ad Majestatem Nostram reccurret^ et une etiam projectum illius Nobis exhibebit; interea autem in publicis Expeditionibus snis Sigillo Administratoris utatur. Et haec sunt^ quae praefati Comitatus Magistratni pro Instructione hac vice et donec aliter disposuerimus^ extradanda esse du-- ;dmus et concedenda. Datum Yiennae, die 1. Julij, Anno Domini 1745. Maria Theresia m. p. (L. S.) Comes Ludovicus de Ratthyan m. p. Franciscus KoUer m. p. A iergo : In simile Ludovico Comiti Patachich, qua Supremo Comiti Comitatus Ye^ roczensiS) et Marco Alexandro Raroni de Pejachevich, qua Supremi Comitis OSicij Syrmiensis Administratori. Cepia hi Archivo Regni Croatiae. Acta Regni Cosgregationis A. 1745. N. 51. Digitized by Google 4Si Unirersitas Gomitatuii YerOceiisls de sna et totius iiire^ rioris Slavoniae reincorporatione Generati Regni Dalma- tiae, Croatiae et Slavoniae Congregationi j^ratulatnn Excelsi ProcereS) hcIytlqQe Domitii Regnoram Dalmatiae^ Croatiae dr ScIaTOniae Stattts db Ordines^ Domini Domini Nobis Gratiosissime Oolendissimi t Cam jam taodem Deo Auspice dia expectata Inferiori huicce Sdavoniae, fateri debemus, infatigabili Excelsorum Procerum Inclytorumque Dominorum Sta- tuum & Ordinum Cooperatione^ promota acciderit Salua & pristina dedique re- stituta sit Libertas, ita^ quod ejusdem Priorj suo Corpori, Banaii nempe Inclyto^ nnn Daimatiae, Croatiae dr Sclavoniae Regnomm Jurisdictioni reaplicatio^ de Gratia d! Ciementia Regia desideratum feliciter sortita sit effectnm, sicut nos octava delabentis instaurati Comitatus de VerOcze Universitaa parte nostra Excelsis Proceribus Inclytisque Dominis Statibus & Ordnibus super recuperata deperdita liactenus filia sua, ita Nobis de reobventa duicissima Matre Superiori Sclavonia omni possibili jubilo & applausu hisce gratulamur, db porro etiam pro exantlatis in Patriam bancce Excelsorum Procerum Inclytommque Dominorum Statuum beneficijs^ deprompta istbic coram Illustrissimo dr Spectabiltbus Dominis Eomndem Commissarijs praeconia dr gratiamm Actiones^ praesentibus obsequenter repeti- mus^ nosque in Matemum suscipi precamur sinum; DEUlf caetemquin Omnipo- tentem ardentibus orantes votis^ ut id^ quod benignitate sua conjunxit, nsque ad Mundi persistentiam nuUis unquam temporibus amplius separari patiatur; ve- ram sicut Yirtus unita fortior est) db concordia rea parvae erescunt, ita pro majori 8ui Gloria, Alti item Regij Servitij dr Publici Emolumento utriusque praemissi Qementer impertiatur Nobis Incrementum; Nos interea omnia Nostra ita dirri- gere satagemus Acta, ut in quibusvis quoad debiles Yires dr Capacitas Nostra indulserit^ benignis Regijs Mandatis, Juribus item^ Praerogativis ifc avitis Con- svetudinibus satisfiatt Quamvis porro pro accepto uno, ne dum satis gratos^ pro alio implorando BeneGcio Nos modestia quasi cobibere deberet, quin nihilominus Majorum erga 8U0S semper largam esse scimus Mnni6centiam, non veremur in Limine staliui, subversante praecipue in mora Periculo, Excelsomm Procemm Inclytoramque Dominomm Statuum intuitu avertendae ad Legionem Trenkianam Militis praesta- tionis rogare auxilium; cum autem in hoc eodem^ quod Nos premit, merito, £x- eellentissimi quoque Domini Comitis Bani invocaremus Patrocinium^ sicut Litteras Digitized by LjOOQIC Kaitni Saae fxcelleiiiiae scriptat oam Excelsia Proceribiii ft Inclytis Domiiiii Statibiuf eommiiiiicare Noatrae arbitranmr Qbligatioms, ita siqaidem in ijsdem tota facti apeciea dedacta baberetur, iUiua ielbic d^dactionem attingere sujiervacaaemn 4c ipsis Excelsis Preceribus ac laclytis Domiitfs Statibus incommodum fore rati» Sopplicamus hamiilime^ digaenlur pro sua experla in Nos Gratla & bonitate mnm longiori nuura ad Ajagaslissimam pro Nohis recurrere^ ita^ue Instantiam hancQt Nostram promovere, ut insufj^ortabile hocce JttiGtis pnaestatienis Onus a Nolna ex integro avertatnr. Qnibns Pretectieni Eorundem nosmet impense recommeii* daates matemos Excelsomm Proeenuv, Inclytommque DB. ^tatuum dr Ordinum Habantor ex iieneral! nostra die 9. A sequentibus Mensis Deeemhris 1T45 Esseki eelebreta Congregatiene. Obsequenliflstmi t: ObligatisiinM fiertl Universitas Comitatiis de VerOcse. Mf. te AMblf o Bafoi OcoatlM. Km Bapi GoiiiNgirttoi» «. t7M. Mr. 4. CCXIiTIII. Ami0 1745. i%. DeceuAru. fn ofpido Valkomr. Unlv-ersitas Gomitatus Syrmiensis de sua et totius fnfe» rioris Slavaniae reiacorporatione lAclyLia SSL el 00« Be* gni Dalmatiae, Groatiae et SlaTeniae f^rainlator. Excelsi Proceres, Inclyttqne Domini Begnorum Dalmatiaeh Groatiae dr Sclavoniae Stalus 4: Ordines» Domini Domini Gratiosissime Colendissimi I nioscente tandem aliqunndo post tot retroaclorum Saecnlomm efflnna afflictae dr sub gravissimis oneribus fatiscentis Patriae bujus forlunaliori sydere» nbi nempe ad iteratas Eorundem Excelsomm Procerum Inclytorumque Domi^ Digitized by i^oogle 424 aornm Statiraiii et Ordinam Saae Sacratissimae Caesareo-Regiae Majestatt faetas fcomiUimas Instantias Syrmiam cum inferiori Sclavonia Sacro Re^i Hnngariae IKademati, memoratomm vero Inclytomm Dalmatiae, Craatiae et Selayoniae Re- gnomm^ atqne adeo Excelsomm Procemm Inclytornmqae Dominomm Stataom 4r Ordinnm, Banaliqne Jnrisdictioni, ex benignissima altefatae Saae Sacratissimae Migestatis annnentia^ Anno hocce labenti, medio autborizatomm eatenns Domino- inm Caesareo-Regiomm Coninilssariomm jam ex integro reincorporatnm extitis- set; Primo bicce Comitatus Syrmiensis die 11. proxime praeteriti Mensis No- ▼embris in oppido Yalkoyar instanratas, actiYitateqne » Comitatensis Hagistratos est condecoratus ; hodieraa vero die Dlustrissimas quoque Dominus Supremi Go- mitis OSicij Administrator noster Eidem est praefixus. Cujusmodi tantis suspi- rijs gemitibusqae exoptatam miserae hujus plurimisque infaustissimomm temporam Injurijs et vicissitudinibus grassatae ac fere coUapsae Patriae, tandem aliqaando obtentam consolationem, quemadmodum post altefatae Sacratissimae Majestatis materaam clementiam Excelsomm Procemm Inclytoramque Dominomm Stataom et Ordinum Potenti et zelosissimo Patrocinio referre debemus ; ita etiam tam ingens nunquamque obliterandum eomndem Excelsomm Procemm Inclytoramqae Dominomm Statuum & Ordinum beneficium, donec ultimae nobis vires suffecerint, Servitijs nostris contestari nunquam sumus defuturi. Caetemm, tametsi mnlta superessent, in quibus uberiorem adbuc a Soa Sacratissima Caesareo-Regia Majestate medio Excelsomm Procerum Inclytorum- qoe Dominorum Statuum et Ordinum consolationem sao tempore humiUime elBa- gitandam decrevissemus ; ijsdem nihilominus pro hic et nunc praetermissis^ unnm (subvertante in mora periculo) Excelsis Proceribus Inclytisque Dominis Sta- tibus et Ordinibus obsequenter detegendum babemus: Ea erat Excelsi Praceres Inclytique Domini Status & Ordines bis retroactis Annis Domini Baronis Colonelli Trenk in conducendo per nostrum quoque Comitatum MUite indiscretio, ut quo- tiescunque pro beUando aptos babilesque depraebendit Contribuentes, vendicata aibi Ucentia in suam Legionem indiscriminatim vi abtraxerit, Dominijsque certo numero Eorandem statutionem absque omni prorsus consideratione Diminutionis per id Aerarij Regij, miseraeque Contribuentis Plebis aggravij strictim et sob gravissimis comminationQ)us imposuerit, executioneque etiam mediante extorserit; Unde evenit quoque^ quod tales vi abstracti in ejusdem Legione Incolae abinde magno numero semet subtrabentes^ ad propriosque Lares ob novam rursus sni capturam redire formidantesv sylvas repleverint, exindeque enormia pi^aedocinia, caedes dk furta in majorem satis afflictae Plebis afDictionem perpetraverint, per- petrentque etiam in praesentiaram. Quia vero non vane praevideremus^ quod hocce hyberao tempore juxta morem praefatus Dominus CoIoneUus de redinte- granda memorata Le^one sua coram Sacratissima Caesareo-Regia Majestate rursus sit acturas^ impetrataque ejusmodi facultate priores Excessus suos (quo- ram intuitu ad ejusdem Regiae Majestatis Thronum humiUimum medio Inclytornm Dominorum Statuum et Ordinum successiue reservamns facere recursum) in Patria ista sit renovaturus ; Ideo tum ob hoc, cum et exinde, quia Regio isthaec modo praedeclarato praememoratis Regnis reincorporata, ad mentem Articuli 66. 1681^ per Articulum quoque 59. Novissimae Diaetae confirmati, ijsdem Regnis in mUitando esset conformanda, eatenusque dum necessitas exegerit et vires no- 1>is admiserint, Excelsorum Proceram Inclytoramque Dominoram Statuum A Or- Digitized by LjOOQIC 4amm^ ao Sum Ec^nttae BaBaKi gratioate dispMitioiiilras nos qQ6qoe sabflter^ aere parati easeroas : Exeelais Proceribos hclytisqQe Dominis l^ata>as 4: Ordi- ■ibiia obseqnrater snpplioamiir, qnatenns vaiido sno Patrodnio^ intaitn extreme «xbanalamm yfarinm nostramnu apnd Snam Sacratisrimam Hajestatero, ne antelatnf Dominns Colonellos taiem facnltatem amplius sibi sortiri possit, vemm totnm fcocce insnpportabile a nobis avertatnr onns, validas vices snas interponere di<* gnarentnr. In reliqno Nos Eomndem Excelsomm Procemm Indytommqne De* Minomm Statnnm 4c Ordinnm Protectionibns totos qnantos deTOTentes mmiemni Excelsomm Procemm Inclytommqne Dominoram Statnnm 4: Ordinnm Datum ex Generali Congregatione Bostra pro die 12. Mensis Decembris 1745 in oppido Yalkovar celebrata. Obseqnentissimi Servi Universitas Neo-erecti Comitatns Syrmiensis» Or^. in Ardihro Refnl Croatiae. Aeta Refiii Confr. 1746 Ilr. 5. Anno 1747. die 7. Martii. Viennae. Inatructio neoerectis comitatibvs Inferioris Slavoniae a Rege medio Generalis Regni Congregationis data. HARIA THERESIA DEl gratia Romanoram Imperatrix ac Hnngariae, Bohemiae, Dalmatiae^ Croatiae, Sclavoniaeqne drc. Regina, Archidnx Aostriae, ftc* Reverendi, Honorabiles, Spectabiles ac MagniGci^ Magnifici item Egregij et NobUes, nec non Pradentes ac Circnmspecti, fideles Nobis dilectL Posleaqnam Anno praeterito fidelem nostram Speclabilem ac Magnificnm Comitem Alexan- drnm Patachicb^ Camerarinm et Consiliarium nostram Regiam Hnngariae Aulicnm^ (PuB L PriTfl. et liberl.) ^^ r^ T Digitized by LjOOQiC 4pm VisitatiiNus Comniiifariiiiii nottitiin ad nad laoorpdratoa SSymq et infaiiirii SdaToniae Coaittataa fine eo: nt Tideiicet ez praevie jain peractia antelatorHa Iriani ComitatnQm Conacriptionibna novam et rectam Proportionem et onemm pi* blicortun Aepartitionem elaboret, de formanda etiam in aingalta ComitatibQa do* ■Mrtica C^ nondnm factnm esset) caram habeat, an item Lineae Confiniariat in dactn rao per Commissionem Incorporationis facto rite aabsistant, informatia- MB eapiat, nnm demnm et qaoliter Comitatnam Magiatrataa Instnictionea soai obaenrarerint, perqairat et investiget, ac saper omnibns et singalis Nobis Rela^ tionem faciat, benigne exmisissemos, idemqae Comes abinde redax, Nobis prae- terito Mense Octobris humiliimam Relaiionem saam exhibaisset, desuper in ordiae ad Politica et Juridica, Cassamquo Domesticam concementia seqnenlia clemeater resolvimus. Ut pro sublevamine Subditorum seu Contribuentium iilorum Comitatuum ratione Cassae Domesticae, juxta hicce annexum Schema Annuae insimul ad viginti septem Mille eventualiter computalae, Camera nostra Regia ex Contriba- lione a Locis in Comitatu Bachiensi noviter incorporalis levanda assignet per duos Annos a 1. Januarii anni currentis computandos, annuatim 12 Millia flore- nornm inter diclos tres Comilatus, per ipsos inter se (uti ipsis jam benigne in- timavimus) eo fine Eszekini concursuros^ non aequaliter^ sed juxta exigenliam necessitatis cujuslibet Comitatus repartiendos^ hoc eliam superadito : ut arbitrariae et dispendiosae Erogationes, virlute etiam Articuli 63. 1723 vetitae^ praecave- antur et Conscriptiones Beneficiorum pro Cassa domestica in singulis Comilatibos taxandorum (si nondum peractae essent) peragantur, et quanlumcunque fieri po* test, aggravatio Contribuentium evitetur, et super omnibus et singulis perceplis et erogalis (uli diclis Comitatibus aliunde jam vi Inslructionis ipsorum commissum esl) Raliones dare teneantur. Praeterea retulit Nobis idem Comes^ quod in Dominio Illoh . Fiscalem Procuratorem Acatholicum fundamento Arliculi 46. novissimae Diaetae ex Servitio dimilli jusseriL) Dominia in Comilatu Posegano contra subditos excedentia ad ob- servationem Regulamenli de Anno 1737 eo in passu emanati et ibidem publi- cati reflexerit et ut Jura sua Dominalia (ubi necessitas fuerit) per sedes Domi- nales regulare studeant^ res vero sub Commissione neo-acquistica judicala, qaae per Comitatum contra positivum Instructionis suae punctum alterata fuerat, priori vigori restitnat^ ordinaverit, in omnibus autem tribus Comitalibus Justitiam is Criminalibns debite administratam fuisse, in Comitatn vero Verdczensi, propter eotnm accumulatum Malefactorum Numerum eam se disposilionem fecisse refert idem Comes, nt illorum Delinquentium, quorum reatus ex Inquisilionibus leviorem Civilem et arbitrariam poenam post se trahere videretur, Causas Yice-Comes^ per Comitalum authorisatus, cum sibi adjunctis eodem Loco residentibus Jodioa et Vice-Judice Nobilium summarie solum revideat et in proxima Sedria scriplo referat, cessante autem praemissa ratione^ haec quoqne dispositio ilerum cessel, in Causis autem Civilibus semet in Comitatn Posegano, inque Dominio lilokiensi itidem disposuisse, ut Officiales Dominales pro revidendis notabilioribus Subditornm Causis, nbi plures concurmnt, de tempore in tempus Sedes Dominales legaliler instructas celebrent, Vice-Comitem aulem et Judices Nobilium promiscue hactenQS Causas Judicantes, ad praescriptum Articuli 35. 1729 regulavisse, sed et Ikh- Digitized by LjOOQIC 427 annia qooqae nt Fon impeiisiOBalia exacttus servent et Caaftaiitibiia Jaslitiam •dfliifiistreiit, admoniiisse, in aliis atitem Comiteiibus Dnlhim in administranda Jo-> slilia defectom compertnm esse retalit, hisque soperaddidit idem Comes^ quod ▼index Jostiliae rigor per decwsum praeteritae Hyemis eum parttbos illis prodn-* xerit effectom, qnod Regio illa Latronibos et Praedonibos antehac moltom referta^ jam poene secoritati poblicae sit restitota,t qoas dicti Comitis dispositiones benignis* Bime approbantes^ iisdem hoc dontaxat iMdendam. esse doximos^ ot Comitatos ad eontinnandom adminislrandae Jostiliae zelum olteriiis qooqoe adhortentor. In ordine vero ad Lineas ConGDiarias refert saepefatos Comes^ qood nunnollas exigoas signanter in Comitatibus Syrmiensi et Posegano, majorem au- tem in allero Comitatu Veroczensi quoad occupalionem Terrilorij DiakoTariensis per Confiniarios via facli attentatam, repereril differentias ; circa quas clementer resolvimus^ ut Comitatus, qui eatenus gravamen habent, semet idcirco praevie )ipud Praefectnram nostram militarem ibidem tanqnam primam Instantiam pro re-* medio insinuent, ibidemque agenda agant, non obtento autem ibidem remedio, tandem primo recurrant et gravamina sua fnndsfte repraesentent ; et hoc etiam in oliis Casibus et occurrentiis sempef observent et non statim praeterita prima In- stantia ad Nos, vel Aulam nostram recurrant. Ulterius retulit idem Comes, quod in Comilatu. Posegano excessum in Diumis intra et extra Comitatum advertens, illa dietim praeter occasionem ad duos fiorenos restrinxerit, praeterea vero ordinaverit, ut Decimatoribus noslris CameralibuS) Incolis saepins Damna inferentibus^ senfper unus Homo Comitatensis qui Plebem ab omni Jactura praeservaret^ adjungafur, promiscuam vero Nundina-* rnm celebrationem usque edoctionem Privilegiornm^ imo quaedam etiam Monopolia privata in nonnulUs Dominiis servata inhibuerit, sed et iilud quoque in Comitata ordinaverit, ut Incolis ad Comitatum Memorialia porrigentibus et Decretationem aea lodorsationem desoper obtinentibus, praeviae autem a Congregatione disce^ denUbuSi, et Memoralia sua ibi relinqaentibos^ indorsatae ejosmodi Instantiae Jo- dicibos Processoalibos consignentor, per eosdem Sopplicantibus, qui absuni» finila Gongregatione dislriboendae ; Praeterea vero qood Dominales quoque Officiales^ contra quorum renitentiam in publicis Comitatuum disposilionibusMagistratus Comita- t^ises conquesli sunt, ad accuratius observandam Subordinationem admonuerit ; — qnas dispositiones aeque, cum hac tamen modificatione clementer approbamus^ ot Salarisatis Comitatuum Officialibus in publicis procedentibus et exmissis intra Co« mitatus (uti etiam in Hungaria vetitum est) nulla Diurna solvantur, in reliquo autem praealtacta Diumorum restriclfo eliam ad alios duos Comitatus extendatur; ne autem propter carentiam Nundinarum Publicum patiatur, Domini Terrestres^ Privilegiis Nundinalibus carentes, ad Maiestatem nostram pro impetrandis ejus- modi Privilegiis ocyus remittantur; ab Incolis aulem praevio modo Supplicantibus^ nec pro Indorsatione, neque pro Consignatione et distributione Memorialium suo- rom quidpiam praetendatur aut exigatur^ hoc et id vero etiam in aliis Comitati- bos debile observetur. Porro ad Relationem totiesfati Comitis^ positamque coram eodem (uti re* feri) Comitatuum illoram et signanter VerOczensis in eo Querimoniam, quod Tor- cici Quaestores et Mercatores vulgo Kallagy dicti, cum diversis Mercibos per minatias Qaaestom exerceant et GBristiam. indacant^ ana pnlveres etiam Pyrioi 54* I T Digitized by VjOOQiC «38 Praedoiiibu vendere •sveli siiit, benigiie aeqoe refotviaiiii, at dispoaitioiies bck etrae fandameiito ArticiiU 29. noyisiimae Diaetae respectn tindiium Qaaeatorui et Mereatonim Tnrcicorom, qni aobditi Toreici sont, per Hongarimn factae, rt ▼ideKcet minutias et eztra pnblicas Nundinas cnm rebna et Mercibns Tnrddi Qnaeatam exercere non andeant, a Qnaestn antem cnm aliis rebna et Mercibna Boa Tnrcicia penitns arceantnr^ etiam ad praefatos neo-incorporatos Comitatns indn- cantnr^, ibidem ad Notitiam iilorom pnblicentnr et pro fhtoro debite obaeryentar^ dato tamen iia^ qoi hactenos com rebos non Torcids Qoestom exercere solebant) pro distractione ejosmodi Merciom soarom certo ac competenti Termino. Caeteram ad Instantiam Comitatos Synniensis, ot Petrovaradini aliqaot aaltem Scholae homaniores pro eradienda etiam illaram Partiom Joventoie indiH cantor, jam benig^e disposoimoS) ut Fondos idcirco reqoisitos per Cameram no- atram exqoirator, et iUo comperto, Petito ejosdem Comitalos deferator. Praet^ea aotem iiyagetor eidem Comitatoi Syrmieosi, at quoad Commoditates, tam pro publicis ejusdem Comitatus Carceribos, qoam Carcerom Praefecto jore precafio hactenos a Dominio Ulokini habitas^ jam vero per Dominium difficaltataS) pro ol- teriori Comitatos oso et necessitate relinqoendas, com eodem Dominio, usque dam Comitatus ipse in Statu fuerit sibi ejusmodi Comoditates extraendi vel compa* randi, de certo eatenus annue solvendo proportionato Censu conveoire et con- trahere studeat, et hoc ipsum etiam Vice-Comes ejusdem Comitatus, quoad soaia Commoditatem, nisi aliud quodpiam fondatom Jos ad eaodem haberet, faciat, iit hoc modo olterioribos dicti Dominij Qoerimoniis finis imponator. Et qoia Fidelitates vestrae ad hujos Comitatos Qoerimoniam sub die 24 Mensis Octobris anni pjaeteriti, Nobis demisse repraesentassent, quod Generalis Campi Mareschalli Locumtenens noster Baro Engelshoffen pro aequivalente partis Hilitaris Fossati nostri Petrovaradiensi anno praeterito benigne aeque incorpo- ratae, ex dicto Comitatu Syrmiensi decem Loca *avellere et ad Confinia Hili- taria applicare voluerit^ interim^ ille desuper constitutus semet Loca illa proj^ ctasse dontaxat, non autem avellere voloisse respondiL Quibus proinde praevio modo benigne resolutis et dispositis, Fidelitatibos Testris benigne committimus ac mandamus, qoatenos eadem dictis Syrmij et in- ferioris Sclavoniae Comitatibos pro ipsoram directione respective et debita ob- servatione intimare noverint. Qiiibos in reliqoo gratia et Clementia nostra Cae» sareo-Regia benigne jogilerque propensae manemus. Datum in Archiducali 01- Titate nostra Yienna Austriae^ die Septima Mensis Martii, Anno Domini Milla- «imo Septingentesimo Quadragesimo Septimo. Maria Theresia m. p. Comes Leopoldus de Nadasd m. p. Franciscus KoUer m. p. In inferiori margine : Digitized by VjOOQ lC A Urgo: JBkerereniin^ Honorflbilibiis, Spectabilibas ao Hagnifieis, Hagnifida itMi Sgregija 4; Nobtliboa^ nec non Pmdlentibos ao CiroiiQ^pectia N. N. Regnomii BOitrorom Dalmatiae^ (^oatiae 4: Sclanoniae Univeraiir Statiboa 4c Ordinibna 6s9. rideliboa Nobis dUectis. * (L. S.) r Zagrabiae. Ex Officio. €rlf . ia AicIiIto Eegni Oroaliae. Acta Regiii Cob|^. 1. 1747. Wt. 36. CCL. Anno 1749. 3. Junii. Viennae. Reaolutio Regia de instituendo in Groatia uno Vice-Ma* giatro Thavernicali et Foro Revisorio causarum Givi- tatensium. HARIA THERESIA DEI Gratia Romanorum Imperatrix^ ac Hangariae, Rohemiaei» Dalmatiae, Croatiae, Sclayoniaeqne drc. Regina, Archidnx Anstriae drc. Reverendi, Honorabiles^ Speclabiles ac Magnifici^ Magnifici item Egr*- gij et Nobiles^, nec non Prudentes ac Circamspecti, Fideles Nobis dilectl Bs Uteris Fidelitatom Vestramm Die Qninta praeteriti Mensis Martij ez GeneraB Eamndem Congregatione emanatis, et Informatione de Causamm in Liberis ac Regijs Civitatibus Regni nostri Croatiae yentilari solitaram ac inde appeliatanui Foro Superrevisorio deprompta, et ex Juribos ac Privilegijs dictamm Civitatoai dedncta, Nobisque cum Opinione submissa, benigne percepimus: praetactas Civi» tates, nec non Privilegiatum Oppidom Czirhveno, in Foro Superrevisorio. nppellah» tamm inde Causamm^ Civitatem quidem Yarasdinensem Jndicatns Personalis Praesentiae Regiae Locumtenentis^ reliqnas vero (excepta Civitate Segnienri^ Fomm Superrevisorinm apud Comitatom habente) Judicio Magistri TavemicoraM Regalinm subjectas esse; qnod tamen illaram Incolae Causantes ad Foram So<- perrevisorinm Appellantes partim ob Distantiam Loci, Viaramque Incomoditaten^ partim vera miseram et egenum Statnm, Medioramqne et Facnltatum deffectoaa diiricnlter nimis vel nullatenus ad Constitotom nnnm vel alteram in Hnngaria Fonun Superrevisorinm debito tempore comparere possint. Digitized by Google Ne proinde ob haec obstncula Partes Causantea debita Jnstitiae Adminl-» flrattone desUtuantur, id pro nunc pro sublevamine ejnsmodi Causantium^ et ce- ilerius adipiscenda Juatiliae Adminislratione^ interimaliter^ et usque «d ulleriorem JBeoifiiaii Disposilionem noslram (salvis caeteroqurin anlektamm Cirilatum da Foro AppellaliOnis Mnantibos Friyilegijs) clementer resolvimus et Comiti Tayer^ oicorum nostrorum Regalium Magistro^ Tenore Benigni reseripti snb hodienia Dato expediti^ commisimus^ ul Idem^ sicut in Hongaria, ita in Croatia etiam, Vice- Tavemicorum Regalium Hagistrum, qui ibidem Causas omnes Civiles in praeralis Gvitatibus et respective oppido venlilaias et maturioris Revisionis gratia ad Fo- ram Superrevisorium appeUalas^ I^^g^^ Consvetndine et Activitate ia Regno Bun- gariae observala. de Teropore in Tempas^ convocalis illaram Civilatum Senioribas nvidere possit, et revisas, memorato Comili Hagistro Tavernicorom Regalium ad Slatum Notiliae in Extraclu commnnicet^ mox el quocilins denominare, ac Officij Sigillum Eidem consignare, Majeslatemque Nostraro desuper pro faciendis apad anlelatas Civilates Dispositionibus inforroare debeat; Quam Benignam in praemis-* sb interventam Resolutionem nostram Fidelitatibus Yestris ad Statum Notiliae Ciemenler intiroanles, lisdem in reliqno Gralia et Cleroentia noslra benigne ju- giterque propensae roanemus. Datum in Arcbi-Ducali Civilate Nostra Vienna Austriae Die Terlia Mensis Junij Anno Domini Millesimo Seplingentesimo Qua» dragesimo nono. Haria Theresia m. p. Comes Ludovicus de Nadasd m. p. Andreas Moraz m. p« A tergo: Reverendls, Honorabilibns^, Spectabilibus ac Magnificis^ Hagnificis item Bgragijs et Nobilibus, nec non Frudentibus ac Circumspectis N. N. Regnorum aostrontm Dalmatiae, Croatiae et Sclavoniae universis Statibus et Ordinibus ftc Fidelibtts Nobis dileciis. Zagrabiae. £x OCcio. (L S.) Wf; 1a Ardhtft Rdfiii CMtbie. AcU Regid Contr. If4l Nf.^. Digitized by Google 4S(1 CCM* Anno 1750. dje i6, Jaanuarif, Viennae. Haria Theresfa regulalioneitt Confiiii'orum banalium saDclf^ nonnuUaque Priyil^^ia Re^gni cbnfirmaL Jastftia et Clementta. No8 Maria Tberesia^ Dlvfna Favenle Clementia Roroanomm Imperatriac ae Regina Hnngariae^ Boheroiae, Dalroaliae»^ Croatiae, Selavoniae, Ramao^ 8er- Tiae^ Galliciae, Lodomeriae^ Cumaniae^ Bulg:ariae^ Archldux Austriae, Dnx Bnfw gandlaen Brabantiae^ auperioris el inferioris Sileslae, Mediolnni^ Styrlbe^ Cerin«» tblae, Carnioliae^ Manluae, Parmae, Placenliae^ Liroburgiae^ Luceroburgae, Gel^ driae^ Marchlo Sacrl Roroanl Iroperii^ Bargovlae, Morauine^ superioris et infe- rioris Lusaliae^ Coroes Habspurgi, Flandriae, Tyrolis^ Ferrelis^ Kyburgi^ 60- ritiae^ Gradiscae el Arthesine^ Landgravia Alsaliae^ Coroes Namurci, Dominn Marchlae Sclavonlcae^ Portus Naonis, Salinarum et Mechliniae ftc. drc. Merooriae cororoendarous tenore praesentiuro signiGcantes qnibns expedil ^niversis. Regalis Muneris noslrl ralio^ quod DEO favente obtinerous, et qna in Regna et Diliones nostras haereditarias ferirour propensa Benignilas^ Deside» rinm Studiaqne nostra eo curoprirois dirigit^ qualenus Subditorum Nobis Regno* lnro cororoodis oronimode prospiceremus^, Devolos porro et fideles nostros, illot praeserliro, qui gralos snbditalis Obsequij conatus jugiter Nobis impendunt^ qnos- ve propria Vlrluturo roerila coromendare videntur^ peculiaris Graliae et Clemen-* tlae nostrae Caesareo-Regiae Favoribus complectereronr. Hinc est, quod nt priroum patemuro Solium conscendendo Imperij fasces adeptae sumus^ ea apo*^ clalis atque solicita Cnra nostra conlinuo fuerit. qualiter Incremento Felicitatiqae Regnoruro et Provinciarum nostrarum haereditariamro qnaro oplime consulers Taleamns. Benignam hanc Inlentionem nostraro in cupitum effectum perducendaoi praepediverunt adusque tot Belloruro, qulbus roox a tempore suscepti Regiminig conlinuata serie undequaque Impetitae fuirons^ Injuriae ; Jam vero restituta in-* finita Dei Misericordla alroa Pace^ optata affulget occasio, quo fidelibus aabditle noslris nberriroa Regiae Benignitatis nostrae^ qua eosdem coroplectimur^ Dona larw giamur^ Materaamque solliciludinero nostram in omnigenam Illorum Prosperitateoi nnice directam re ipsa comroonstrerous. Qnibus fideles Regnomro noatroraoi Dalmatiae, Croatlae et Sclavoniae Status et Ordines tanto cumnlatins qoideoi beare cupiarous, quo lidero testata oroni teropore intemerata^ cum Vitae Facol^ tatamque auamm discrtmine, Fidelltate, homaglalisque obseqnij Stadio de aigoale Domo noslra benemerito, in postremi qnoque gravissimi BelU Motibaa Vitam ol Sangainem suam^ in novam praeclarao Pidelitatia Tesaoram^ pro Majoatote noibni^ Digitized by i^oogle Tataiiiiie Angiistae Domis nostrat\ ipsins^ Publici Cominodo, devota Prompti- tndine consecraniDt; Neqne in praemissis snbsUtere insignes praelibatomm fide- linm Statnnm et Ordinnm conatns, nihil ntpote nnnc qnoqne in Animis prius. nil in YOtis potius ^abentes, qnam nt in Regem snum sanctam Fidem Inculentis Testimonijs contimio comprobare, atqne Gloriae et Felicitati Ejnsdem Vitam et Bona litando, noTam^ eamque gratissimam sibi de Hajeslate nostra ac ipso etiam Pnblico benemerendi occasionem nancisci valeanL Qnae rara omniqne Commen- datione digna snbditalis obseqnij Stndia, qnatenns Opere ipso nlterins contesta- rentnr memorati fideles Slatns et Ordines, opportune lisdem cesserat proposila Mr Fidelem Nostmm Nobis sincere dilectnn^ Spectabilem ac Hagnificnm Comitea Carolum de Batlbyiin, Perpetuum in N^meth-UjT^v ^^^^' Veileris Eqnitem, Re- gnomm nostromm Dalmatiae^ Croatiae et Sclayoniae Banum, Comitatus Castri Ferrei Perpetuum, Simigiensis vero Supremum Comitem^ Nostum Actualem Inti- mnm Consiliarinm, Generalem Campi Hareschallnm et unius Legionis nostrae Di- macbamm CoIoneUum, Banalium Regni Confiniomm Regulatio. Praelibatns namqoe ▼etnstae, ac tam Sago qnam Toga illnstris Familiae suae Progenitoram laudabi-- libns Vestigiis insistens^ quemadmodum ab ineunte mox aetate sua, pro rationa diversomm, qnibns functus est Officiomm, tum beroici Animi, cum et eximiae in rebns pertractandis Hoderationis ac Pmdentiae edidit Argnmenta, et in perar- ihus signanter postremi acerbissimi Belli Circumstantijs non parcendo LaboribnSi non Impensis, infracto robore probataque Dexteritate Nostrae cnmprimis Haje- alati ^ sed et ipsi Pnblico multifaria, eaqne momentosa snmmo Zelo ac Stodiis Indefessis praestitit Senritia*) partaque antebac Herita, novis ijsque distinctis sane Heritis taliter cnmulavit, Cuive in Consequentiam plenariae, quam de eodem ha- bemns SatisfacUonis Pignus, Nobis charissimnm primo-genitnm Filinm nostrom legiUmum Coronae Principem concredidimns, pro ea^ quam habet^ Remm^ tmi Pnblicamm cum et Hilitarium Experientia^ dictae Hilitiae Banalis Regni Confi-^ Jiiariae in magno adusque Disordine Tolutantis Regnlationem^ tnm speo- tatis hic concurrentibus Hilitaribus Observationibns, cnm et ipso Statn ProTinciali Regni considerato, pemtilem non modo, imo necessariam fore arbitratns, tii praeattactam repeUtae Banalis Regni Confiniariae HiliUae insUtuendam Regulatio- nem Fidelitatibns Vestris proposnit^ et mox Eaedem salutarem hanc atque in pe-^ culiare dictomm Regnomm nostromm Commodum unice directam praelibati Co- mitis Bani Intentionem, desiderala promptitndine secundamnt, et istiusmodi no- vae Banalium Regni Confiniomm Reformae ac Regulationi in daobas Pedestribns Regimibus et Sexcentis Eqnitibns^ uniTorsim Tero Octo mille dnceoii» jexaginta Capitibus consistenti, celerem non modo Hannm admoTerunt, Temm etiaa dictae modo praoTio regulatae Hilitiae Exointionis Onns in nniTersam Partiiiii illarnm Contribnentem Plebem, excepta Uondura siTO Vestitn Hilitari^ tas per Officiaies^ quam Gregarios propriis suis Sumptibus comparando, alacri Anim^ •assnmpsemnL QTantumTis porro praeattacta Hilitiae hnjus Banalis Regni Confi* niariae Regulatio mullifaria Emolnmenta memoratis Regnis nostris potissimw adferat« dnm Tidelicet melior Confinioram Tuitio et publica ex hinc secorita» procmratur, Patriae Filii ad Hilitaria eaque honorifica Officia applicantur, atqoe fixa pro futnro Stipendia percipientes, eadem demnm intra Limites Regni illius denuo consument, eximium attamen in pramotionem hic qnoque sob- ;vefwalis snmmi SerTitQ nostri et Pnbiici ConuBodnm procnrandum, moiio fiaevia Digitized by LjOOQIC 433 lestatnm fidelifim eorandem Re^orum Statunm et Ordinum Zelnm benignissimo snscipientes Animo^, nt perspectam Nobis, atque tum occasione hujus Militiae Re-^ gulationis, cum et alias Relli Pacisque tempore mnltifarie probatnm Eornndem Virtutem et Fidem^ pro singulari illa et vera Materna, qua in ^raelibalos fideles Statns et Ordines ferimur F^opensione^ pro condig^no recogndscfefepius, demisse praesentatis Majeslati nostrae raedio Exmissorum isthuc e Gremio antelato- rnm fideiium Statuum et Ordinum Deputatornro^ Spectabilis quippe ac Magni- fici Comitis Chistophori Orssich ab Orssich-Vdra^ Equitis Aurati^ Tabnlae nostrae Banalis Assessoris et Consiliarij nostri, Eafregiorum' item Joannis Ranch de Ny6k, praefatorum Dalmaliae^ Croatiae *et Sclavoniae Regnorum nostrorum Vice- Bani^ Comitatuum Zagrabiensis et Crisiensis Suprenii Comitis^ Tabulae nostrai» Banalis pariter Assessoris et Consiliarij riostri^ Josephi demum Magdich^ Tabulae dictoram Regnorum Judiciariae Assessoris et Consiiiarij aeque nostri^ quibusdam PostulatiSi) proque hornm benignissima Applacidatione^, facta nobis humillima Sup- plicatione, in nberiorem Contestationem pecnliaris aifectns. quo dictos fideles Status et Ordines b^nignissime complectimur^ et quatenus lidem singnlaris Cie- mentiae nostrae Reg^ae perpetunm habeant Monumentum, snbsequas iisdem tide-^ Iibns antelatorum Regnorum nbstforum Statibus et Ordinibus benignissime con- firmandas et respective elargiendas duximns Concessiones. Et cumprirois quidem Banalem^ in iisdem Confinljs adusque praehabitam^ et in Articulo Quadra^esimo Septimo Anni Millesimi septingentesimi quadragesimi primi, inque illo citatis alijs Legibus declaratam Activitatem, imposterum etiam exercendam hisce ulterius benignissirae confirmamus. Ex quo porro dicta Confinia semet ex natnra suA ad Rem Militarem alioquin simpliciter referant^ Eosdem fideles Status et Ordines qnoad ipsam praenotatornm Banalium Regni Confiniorum Administralionem* ple- naro in memorato praefatornm Regnorum nostrorum Bano^ velut exactam Rernin Militarinm Cognitionem et Experientiam babente^ Ejusdemque in Officio hocce Snccessoribus fiduciam collocaturos benignissime conlidiraus. Quantumvis porro praclibatns modernus Comes Banns^ cui Aerarij nostri necessitates omnino co-* gnitae existunt^ eam deraissara Majestati nostrae fecisset Declarationem^ quaiiter Idem proprijs Medijs a BEO dotatns, atque ab aliis, quae ex Clementia nostra Caesareo-Regia sibi collata habet^ Officijs^ notabilia Salaria percipiens, pendendnm ab Aerario nostro Regio, ad Tenorem Arliculi Centesimi decimi quarti Anni Hillesimi Septingentesirai Decimi qninti, Banale Salarium minns anhelet^ quam etiam Declarationem pro nnnc et nsque subsecutnra feliciora Tempora benignis- sime acceptamus; ad uberius attaraen deraonstrandaro iisdem fidelibus Statibus et Ordinibus Regiam Clementiam nostram^ in reale praecitati Arlicnli Centesimi de^ cimi quarti Anni Millesimi Septingentesimi decimi quinti et aliarum eatenus prae- liabitarnm Regni Legnm Complementum^ clementer resolvimus : Ut fnturis ante- fatoruro Regnoruro nostroruro Banis annuuro Quinque Milliuro florenorum Salarinm ab Aerario nostro^ et quidem ex Fundo Cassae nostrae MilitariSi» pro omni et toto dependalur. Non absimiliter annuimus^ qnatenns Consilium nostraro Anlae Bellicnro Authoritatem et Activitatem suam in iisdem Banalibns Regni Confinijs Don aliter^ qnam hactenus factum fuit^ non obstante etiam praemissa Regnlatione^ exerceat; Tabellas attamen quoad effectivnm praeattactae regnlatae Militiae Banalia Regni Confiniariae Statnm^ memorato Consilio nostro Anlae Belltco^ ipso Regnla-* tiofiia Statn id secum ferente, Menstmatim snbmitti voiumus. Clementer itim iHn L PriTiL .. L.b,rt.) ^.^.,.55^^ i^oogle 334 «dmiltiaioat Qt>iuiiYeffa MiUtaria Offioia penei pnuriictam reguIataiB IGlitiaiii Ba^ jiiUeiQ Begni CoDfioiariaiii idaaieia duntaxat Coronae Begni nestri Hiiflgariae eubjeetii Patriae Fiiija coaferantor, et Praesidia Nationali regulato aliunde fatoro Milite iaipfaesidientur; Antelalos porro Comes Banua^ Ejusdemqoe in OSicio hooce Succeaaorea^ aon modo erigendorom (uti praemiasum) ex praedicta Banali Mi* litia Conriaiaria Begiminum Proprietary existant, verum etiam adinstar ilionua Vice^ColoneUos et ab inde alios OSiciales denominandi Jus et Activitatem ha- beauti) ipsa praenotata erigendorum praemissorum Begiminum Proprietate mo* derno Comiti Bano Ejusdemque in Officio hocce Successoribus taiiter coUata, privativam in Rebus dicta Begimina quoqoo modo concernenlU)us Dispositioaett eidem Baoo et iiUus in OOicio hocce BanaU Successoribus concredente; Coio- neUorum atlamen Denominatiooem erga Propositionem dicti ComiUs Bani Ejus- demqoe in Oilicio hocce Successorum, pariter ex Coronae Begni noslri Hungariae anbjectis Patriae Filijs, Nobis benigne reservamus; Qui modo praevio per Nos resolvendi et denominandi Colonelli consveta eatenus Decreta per Expeditioneoi ConsUij nostri Aulae BeUici adinstar aliorum Colonellorum nostrorum accipient; taUterque MiUtia haec aequali cuin reliquis regulatis Begiminibus nostris Praero- gativa^, vulgo Bang dicta*» et Privilegijs aliorum Begiminum etiam in Castris gae- deat; Juramentum autem consveta eatenus ModaUtate Nobis et Sacrae Regoi Coronae ipsa praedicta MiUUae ilUus Begulalione et in Begimina cum concomi- tantibus iisdem Praerogalivis EfformaUone, ilhid inevitabiliter exposcente, eadeni BliUtia praestabit. In eo porro ollerios benignissime consolandos doximos fideles aoprafatorom Begnorom nostrorom Statos et Ordines, dom videlicet vetostaia usoqoe roborata Consoetodine firmatam Eorondem Praerogativam ^ Sopremani Regni Capitaneatos Officiom conferendi, taliter hinc clemeD- ter confirmamos: Qood benigne omnino confidentes, praelibatos fideles Sta- tos et Ordines hocce Sopremi Refini Capilaneatos Monus ipsis semper praedicto- rum Begnorom nostrorom Banis More hactenos recepto collaturos^ udem fide- les Statos et Ordines ejusmodi Supremom Capitaneom nominare possint, nomi- natom attamen ad subseqoam benignam noslram et Soccessorom nostrorom le- gittme Coronatorom Hungariae Begom Batificatiooem praesentare teneantor; Vice- Capitaneos vero constitoendi Jos et ActivUas penes ipsom Banom oUerios per- maneaL Benignissime insoper resolvimos : Ut regulatae huia» et in Begimina for- mandae Militiae BanaU Begni Confiniariae Sclopi et Pistoletae. Arma brevia, volga Bajonelh dicta, Loramenta item^ &ebertt)erl nuncupala, pro hac prima Begulationis Vice, tempore BeUi autem nova Torraenta ex Armamentarijs , item Tentoria, Currus praeterea Annonarij et pro Casu BeUi etiam Onerarij pro devehendis Tea- torijs. reliqoaqoe BelUca Beqoisita<, et si eandem MiUUam extra Begnom progredi contigerit^ aeqoale com aliis Hilitibos Confiniarijs Slipendiom ex Aerario nostr» Begio soppeditentor. Commissary porro MUitaris ex ploribos idoneis Nativis per Banom proponendis Personis Denominatione^ ejosdemqoe regulatione iisdem fide- libos Statibos et Ordinibos salva omnino permanente^ qoatenus Commissariatus noiter Aulae BeUicus in Casu dontaxat^ qoo MUitia haec in Servitio soo^ daai et qoando Nobis benigne visum fuerit, extra Begnum exilora^ in Salariom no- atrom Begiom transiverit, nec secus eatenos lofluxum habeat^ clementer etiam admittimus. Quemadmodum vero hactenns in memorato Nobis Charo Croatiae Regno MilUaria Dislocatio vel Condescensio rariasime et pro Casu duntaxat Sum- Digitized by LjOOQIC me nrgentis (quae occQiTebaf} Ifeeessitatis disposita ftiisset* Ita mb OrdiM' ad praemissa amodo deinceps quoqiie ArticQlam Qaadragesimnm oetaTnm Anni' mil-» lesimi Septingentesimi qaadragesimi primi accmrate observari fademus; illa auiem, qnae IDIitiae nostrae iHac aliqnnndo transitnrae^ a Regnicolis snppeditabBDlnr^ Pretio, in benigno Regnlamento nostro Hi itari, qnod in Regno Nostro Hungariae^ Anno praeterlapso Millesimo Septingenlesimo Quadragesimo Quinlo pablieatam fuit» denotato^ bonificanda^ benigne ordinabimas. Ex qao porro Oaus Exolotionii» regalatae modo praevio Militiae bujns Banaiis Regni Confiniariae in uniyersam Partium illarum Contribnentem Plebem per repitilos fideles Statns et Ordines as- sumptum baberetur: Hinc liia eHam Loca, quorum intuitu qaaedam Exemptionii» Privilegia ailegantur, Pagi quippe et Possessiones, sen Episcopales, Praeposil»^ rates et Capitulares^ aut qnorundam etiam Privatorum, excepto tamen Loco Ya-^ laclrico Topuska cognominato^ velut hosti magis expostto^ intra Ambitum Regni nostri Croatiae existentes, sei et Decimalistae et Praedialistae Ignobiles, Eibertiiil item nniversomm Domtnoram Terrestrium et Nobiliumn adeoque omnes praemis^ sos Fnndos^ nec non ipsas Liberas Regiasqne in Regnis nostris Dalmatiae, Croa^ tiae et Sclavoniae sitas Civitates et Oppidum Czirkveno^, pro reliquae Contri^ bnentis Plebis aliquali Snblevamine, praenotato commuai Publico On^ri aequriiter ac proportionatOi, quoad Facultates^ quas possident, subjiciendos Ciementer hisee decemimus ; ipsos tamen in Fnndis C^pitalaribns^ adeoque privilegiatis, CnriaKbns^ extra Miros Capituli existentibns, prout et in Nova ViUa, seu Latinornm Vieo^, tanqnam Episcopi et Canonicomm Allodrjs^ degentes Incolas^ a Personalibus oo^*- ribns<, uti sunt Mililares Condescensiones et IHocationes^ Praejunctnrarum itent^ Praestationes et bis simitia^ eximi et immunitari benigne volumus. In ppaemis-^ somm rero Conseqnentiam el ad ulterius demonstrandam Fklelilatibus VestYi^ Benignitatem nostram^ clementer etiam annuimus: Ut Bona Zriniano-Frangepe-* niana Maritima^ per Cameram nostram. proot Ozali^ Brod et Grobnik^ per Ci»mi-^ tem Perlas, nec non Ribnik et Pissetke, per Comifem Petaz actu possessa^ pmevia illomm^ Hodalitate iisdem fideHbus Statibus et Ordinifous per praelibalum Comiteai' Banum iosiauanda, Conscriptione, ad Fundum Exolutionis praefatae nunc reg|iila** tae Militiae Banalb Regni Confiniariae^ in Quanto ex ipsa demum praenotata Goti^ scriptione Specifice emendo, ad effectum etiam Articnli Quinquagesimi seenndi Amii millesimi Septingentesimi qnadragesimi primf concurrant; Sed, et aHa vi- cinis Generalatibns Varasdiensf et Carlostadiensi contermtna^ iisdem attamen band ingremiata^ aut ad rationem eomndem jam conscripta seu dicata Bona, Teren» per privatos Terrestres Dominos actn possessa, praevia eomndem Conscriptione^ ad Contribntionem pro Bxohitione MOitiae bujns Banalis Regni Confiniariae, o^ servabi tamen debita aequalitate et P^portione, parirormiter attrahantnr. A4 praecavendnm porm Incolamm in praescriptis Bonis degentinm ad praefatos illi» vicinos Generalatus Profngum^ homm^ ac talium^ in iisdem ReeeptiMem per ConsiHum nostmm Anlae Bellicnm severe interdici, utve illne advenientes iattos- modl Pmfugi Jurisdictieni Regni Provinciali mox insimienlur^ iidemqne Exmittott*- di9 iltuc pro Receptione illorum Olico restituantnr, Officialibus MlHlarem Praafee^ taraiD in attactis binis Generalatibns actu respicientibns serio injungi cnraMmos. ^antumvis porro Emolumenta etiam omninm Regni Cbnfintomm^ ipae baeteMa in Statn irregnlato ipsis dictomm Confiniomm Oommendatibus obvenenmt^ prO' modo pmevio regnlatae Mifillae Banalis Regni ConfiafariMt BxoMonis adJvMto Digitized by LjOOQiC 436 omnioo conferendii veoireAl^ atqoe adeo, veluti ciun Kosztaoiczensi, JeszenoYi- czensi^ Zriniano et Gliniano ConGnijs facluin jam habetor^ cum Dubiczensi qoo- qiie Confinio per Honorabile Capituium Calbedralis Ecclesiae Zagrabiensis adas- que tento^ pari modo agendum foret; Sumptis nihilominus in benignissimam Re- flexioneni mollifarijs per praeiibatum Capitulum in Defensione attacti per Sexa- giota Annos admioistrali Dubiczeosis Coofiojj comparatis Meritis, sed et oovissime conlestala per Idem cum Praesule suo erga Majestatem oostram iosigoi Devo- tiooe^ dum videlicet occasiooe ea, qua praemissum Begulatioois Militiae Banalis Regoi Coofioiariae Negotium assumptum fuit, geoeraliter subditos suos, qui aa- merosi saoe dicuotur, Dicis Publicisque Ooeriby^ a quibus cootiouis retro sae- culis Frivilegiaiiter (uti dicuot) immuoes fueruot, pro summo Servilio oostro^ Sa- lutae Fublica et Palriae Commodis^ substeroeodos^ ullro spoole et alacri Animo oblulit: Factum hocce laudabile^ grato omoioo suscipieoles Aoimo^ ioque Coote- staliooem peculiaris^ quam eateous habemns Satisfactioois^, aotelatum CoDfiDiuni Dubicza^ per praelibatum Zagrabieose Capilulum ulterius etiam Tilulo admioistra- tioois possideodum clemeoter cooGrmamus^ ita quidem: ut Commeodaos ibidem semper sil Caoooicus Zagrabieosis^ per ipsum Capilulum More hacteons usitato Baoo praeseotaodus^ et per ipsum deoium Baoum Deoomioaodus ; Idem Commeo- daos Capitularis pro tempore illo^ quo Praefecluram Militarem Dubiczae gerit^ Cha- ractere Vice-CoIIonelli^ atque aequali cum aliis Vice-Colooeliis et Commeodao- tibus Praerogativa gaudeat^ de qua Cansa ipse quidem Commeodaos Capilularis, qnemadmodum omnes reiiqui Baoalis Regoi Coofioij Mililares a Baoo^ vel io Ejus e Regoo Abseotia^ Baoali Locumteoeote^ directe depeodebit, Officiales vero Mh litares et ipsum Corpus Militiae ibidem Praesidiariae, pro tempore, quo DubicEae persisteot^ et io Rebus Servilium Praesidiarium taogeotibus, directam et immedia- tam ab eodem Commeodaote Capilulari depeodeoUam habebuot, salva de reliquo ipsius Supremae Praefeclurae Miiilaris illius Militiae Banalis Confiniariae io hos etiam Praesidiarios Jurisdictiooe ; Ipsi vero Militares ad CooHoium quidem Dubi- czeose spectaotes, ooo tameo ibidem Dubiczae Praesidiarij^ iidemque seu io Du- bicza habitaotes. seu vero io circumviciois Locis degeotes^ Officialibus Militari- bus Phalaogis iilius^ ad quam applicati habeotur, suberuot. Idem porro Com- meodaos Dudiczeosis pro Casu iogrueotis Belli^ nisi iliud cootra Turcas susci- peretur, Loco movere haud obligatur. De reliquo praeootatus Capilularis Com- meodaos Coofioium Dubiczeose eo modo, queroadmodum ipsi fideles praelibato- rum Regoorum oostrorum Status et Ordines residua Coofioia quoad Oecooomica ndmioistrel, ipsi aulem CooOoiarij Dubiczeoses^ prouti aequalibus cum reliquorom Coofiniorum Militaribus £moIumeotis frueotur, Ita e cooverso eliam aequalia cum ijsdem Ooera ferre debebuot. Memoratus porro Capitularis ConGnij Dubiczensis Commendans, quolannis quorumvis Proventuum ex Confinio Dubiczensi percipien- dorum, fidelem et exaclam connotationem^ ad puritatem Cooscientiae suae^ per modum Ratiocinij conficiendo, eandem ipn Bano exbibeat; Sed et Omnes oinnino Confinij Dubiczensis Proventus ad manus Bani^ vel in hujus e Regno Abseotit, ipsius Locurotenentis Banalis^ consignet ac effective deponat, in cominune Regni Bonum et utile applicandos. Eidem vero Comraendanti Dubiczensi in Qualitata Vice-*CoIooelIi obveoieos aoouum Stipeodium ex Cassa Regoi peisolvatur, aut ex iisdem Proventibus Dubiczensibus, prout demum fidelibus dictorum Regnoram nostrorum Slatibiis et Ordinibus videbitur, defalcetur; Quo pacto quemadniodufli Digitized by LjOOQIC 437 ex ipsa elkim Dubicza Baneficia Confimaria pro Concnrsu ExoIuUonis regulalae actn MiliUae Banalis Ke^i Confiniariae applicabuntur, ita e contra^ uti in alijs Confinijs, etiam in Dubiczensi Confinio Officialibus HabitaUo seu Quarteria^ Horti^ Foenuro, Avena et Triticum^ praeterea ExpediUo Passualium^ nec non Lignatio permaneant; quoad hoc ultimum attamen repetitum Zagrabiense Capilulum vi- gilem Curam adhibebit, ne Syivae^ ad Dubiczam spectanles et qnae in bono stato existere dicuntur. quoquo modo devastentur. In novum porro alque conspicuuin Regiae Clementiae noslrae^ qua fideles repelitorum Regnorum nostrorum Status et Ordines prosequimur^ TesUmonium, quoad ipsam eliam mediam Tricesimam (cnius Arliculus Quinquagesimus quarlus novissimae Diaetae meminil)^ in adjn-- torium praenotalae ExoIuUonis Hilitiae hujus Banalis Regni Confiniariae applican- dam, pro speciali omnino antelatorum fidelium Statuum et Ordinum ConsolaUone opportuna Camerae nostrae Regiae Hungarico-Aulicae sua via Mandata trans- mittemus. Quam peculiarem Graliam nostram Caesareo-Regiam eosdem fideles Status et Ordines submississima Animorum suorum graUtudine tanlo magis equi- dem veneraturos clementer confidimus^, quo lisdem graves omnino tot tamque diuturnorum Bellorum Injuriis^ vix non poenitus exhausU Aerarij nostri Necessi- tates utique eliam perspeclae exislunt. In merilo autem exoratae Incor-^ porationis Loci Pelrinia^ ad Generalatum Varasdiensem de facto speclantis> quive Locus pro accomodalione SupellecUlis Militaris regulatae hujus MiliUae Ba^ nalis Confiniariae opporlune deserviret^ Facta praevie situs el Qualilatis Loci ^usdem Invesligalione ^ acceptaque superinde genuina et circumstantiali Informa- tione^ sed el ipsa demum Convenientiae ratione altenta, hoc eliam passu Cle- mentiam nostram Caesareo-Regiam pro rei possibilitate experturi sunt fideles anlefatorum Regnorum noslrorum Status et Ordines. lisdem porro fidelibus Sta- tibus et Ordinibus fovendam inluitu desiderati animalium Pascui^ ex parte Con* finij Jeszenoviczensis^ cum vicini Gradiscani Confinij Commendante bonam et mu« tuam Cointelligentiam, quemadmodum et dicto Confinij Gradiscani Commendanli idipsum per Consilium noslrum Aulae Bellicum inUmabitur, benigne iiisce commit- tentes. De reliquo in puncto regulandi et stabiliendi in praelibato quoque CroaUae Regno Comercij^ benigne omnino curabimus, ul iidem fideles Slatns et ^Ordines hoc eUam in passu^ et ad effectum conditi eatenus in novissima Diaeta 'Arliculi Yigesimi sepUmi^ oplatam proximius consequantur ConsoIaUonem. Quemadmoduni porro ad Praefecluras Militares^ suprafatos Varasdiensem et Carlostadiensem Ge-> neralatus respicientes, opportuna eaque seria Mandata Via Consilij nostri Au« lae BeUici expediri faciemus, ne ullos Profugos et sine debiUs Passualibus ober^ rantes subditos sub gravi secus incurrenda Animadversione recipiant^ minus pro«» tegant^ verum comperlos demom proximo Officiali Comitatensi insinuent, atque inox ubi tales repeliU fuerint^ Provinciali Jurisdiclioni resignari faciant^ quoniaoi ^adem sit ipsoruni Militarium ex dicUs Generalatibus ad Provincialem Regni Ju-« risdicUonem ProfugienUum raUo. benigne omnino atqoe serio volumus : Ne et hi Hilitares in Statu Regni Provinciali recipiantur et protegantur^ verum com- perti proximo Ofliciali Militari aeque insinuentur^ et praemissa RepeUUone indi-^ late resUtuantur. Venerabunde demum recognituros omnino confidimus praeli-^ batos fideles attactorum Regnorum nostroram Status et Ordines, quod actu jam ordinata et effective considente mlxta Commissione, pro disquirendis mulUfarijs , iUia inter Militares dictoram Varasdinensis et Carlostadiensis Generalatuum ac ip«^ Digitized by LjOOQIC 498 Ms Proviiiciales Regni Accolas enatis Grayainintbas depulata, Nos Ipsae etiam ad ESectaationem sancitae eatenns NoTelaris Legis, Aiiicaii qnippe Qnadragesimi iioni Anni Millesimi Septingentesimi qaadragesimi primi contenderimns ; Investi- gatis proinde (qnemadmodnm posterins benigne disposaimns) recentioribns^ qoae a tempore felicis Gnbemij nostri intercesserunt^ Gravaminibas, Relationeqne sa- per hac dictae Commissionis Operalione isthnc sabmissa, I>enignam non modo fine impertiendae laesis Partibas realis omnino per ipsam praefalam Commissionem satisfactionis Resolntionem nostram Regiam mox elargiemnr, veram et de assa- mendis, disqnirendis et componendis demam Antiqnioribus etiam hajascemodi Gra- yaminil)ns fideles dictorum Regnomm Nostroram Status et Ordines a benignis* sima Resolutione nosbra praestolabuntur. Tandem in eo etiaro praelibatos fideles snprafatoram Regnoram nostroram Status et Ordines clementer hisce assecnra- mus: quod in Collatione Officioram Snpremi Comitis Comitatuum Zagrabiensis et Crisiensis ipsius Nobilitaris Status, adeoque etiam Vice-Bani pro tempore con- stltoendi, quemadmodum hactenus^ ita deinceps qaoqne ad tenorem etiam Articuli Centesimi vigesimi tertij Anni Millesimi septingentesimi decimi quinti^ condignam atque peculiarem habiturae sumus Reflexionem. Quae omnia ad perpetnam Ja- rium ac Praerogativarum memoratoram Dalmatiae^ Croatiae et Sclavoniae Re- gnoram nostroram^ Banalisque Authoritatis Indemnitatem ac Securitatem^ perpetao valitura, maturo deliberatoque Consilio^ ex plenitudine Caesareo-Regiae Postestatis nostrae^ alque in signum peculiaris Affectus, quo fideles antelatoram Regno- ram nostroram Status et Ordines constanter complectimur^ lisdem benignissime hisce impertimur. Et queroadmodum de avita eaque intemerata Fidelitatum Ve- straram Fide^ homagiali Devotione, ac aeterni Obsequii Vinculo, quo Eaedem No- bis Augustaeque Domui nostrae subditali Lege obstrictae sunt^ amodo deinceps quoque oroni Tempore et occasione praeclare contestando minime dubitamus : Ita clementer simul ac Firmissime confidimuS) eosdero fideles Status et Ordines ad perpetuam regulatae hnjus Militiae Banalis Regni Confiniariae Consistentiam, quae ab exacla fixoram eidem Militiae obvenientiuro Stipendioraro Persolotione plu- rimum dependet, atque hinc stabiliendum eatenus sufficientem Fundum, qni ntiqne assumptis praemissis oronibus ex Benignitate quoque nostra Caesareo-Regia ac- cedentibus^ congruus esse poterit^ ulterius quoque omnem necessariam operam Studioso, quo lidero coeperant^ Conatu, collocaturos. In qrcnrum Fidem et Te- stimoniuro Literas has Manu propria subscripsirons, et Sigilli nostri Regii appen- sione muniri fecimns. Datum per manus Fidelis nostri Nobis sincere dQecti SpectabiKs ac Magnifici Comitis Leopoldi de Nadasd^ Pierpetui Terrae Fogaras, nostri Actnalis Intimi Consiliarij, ^t per antelatum Regnum nostram Hongariae Aulae Nostrae CancellariJ, nec non Agazonum Regalium Magistri^ in ArchidocaK Qvitate nostra Vienna Austriae, die deciroa sexta Mensis Jannnarij, Amo Do- mini Millesimo Septlngentesimo Quinquagesimo^ Regnoram nostrorum Hungariae Bohemiae et reliquoraro Anno Decimo. Haria Theresia m. p. Comes Leopoldus de Nadasd m. p. FrandscQS KoUer nk p» (ISigMhm m^nmm im Mr«a sma pmdeim.) drig, perg . in Arck. Ref • Croat. in dsUi Priyfle|fonui Refai. Digitized by LjOOQiC 4dQ €Cl4lI. Anno 1751.* die 2. Aprili$. IHohini. MotiTa et reflectiones, ex quibus inferiorum Regni Go* mitatuum Ablegati, in hocce I. D. Statuum et Ordinuni Congressu praesentes, ultra tres hactenus ablegari soli- tos, alios adhuc tres, et quidem ex ipsis inferioribul; Comi- tatibus, e singulo videlicet unum Nuntium, in quafitate Re- gni Slavoniae Ablegatorum ad imminentem et subsecutu- ras continuas Regni Hungariae Diaetas exmitti humil«-* lime postulant 1. Immorlali omnino memoria digna est Excellenlissimi et IlIuslrissiiBi Domini Domini Comitis Actualis Bani et Pro-Regis gloriosissimi Inclytorumque Statuum et Ordinum opera paternaque soilicitudo, qua mediante longiori Anno- rum serie, sub gubernio Complurium antehac Banorum^ desideratam inferiorem Incliti huius Regni Slavoniae Partem incorporari et In tres Decretales Comi- tatus subdividi procurarunt. Et sicut exautlata Eorundem Inclytorum Statuum eatenus salutaria Studia et impensa multifaria fatigia non modo possessionati ibi« dem Domini Terrestres, verum et ipsa rudis Contribuens plebs^ tanquam gubernio modemo longe magis ac antehac Contenta^ venerabunde agnoscit, ita Comitatus praefati ab immediata Banali Dominorumque Statuum Jurisdictione semet nuspiam eximere aut separare desiderant) verum potius tanquam neo-partos conservari et manuleneri supplicant^ atque hinc 2. Constat II. DD. Statibus et Ordinibus ex ipsa benigna resola- tione Regia, partem illam inferiorem Regnl) salvo ad Cassam bellicam perprius dependi solito debito Conlribulionali Quanto, aliisque fundationibus, Conlribulio» nalem respicientibus ^ oneribus ultro permanentibus, et non secus incorporatam^ Comitatusque illos in hac eadem Contributionali Materiali Exc. Consilio Regio Locumtenentiali subordinatos extitisse^ persistereve etiammodo ; sed et recordari di- gnentur Domini Status^ quod in Materiae Contributionalis pertractionem occasione ea^ dum de incorporatione agebatur^ Deputatosque suos instruxerunt^ sese non immiserint, quin potius pro parte Superiorum trium Inclytorum Comitatuum specia- liter praecautum reddideriuL, ne onus illud Contribulionale in has partes quoque modo derivetur et cum Impositione Superiorum trium Comitatuum quocnnqoe tan- sse: stante aatero eo^ qnod Inclyli Status seinet in Materiam Contributionalis Quanli inferioribns Comi- tatibus inhaerentis hactenus non immiserint^ imo specialem<) nti praeapositnm est, pro parte trium Superiorum Comitatuum interposuerint modo praevio Cautelam: An Dominis Ablegatis e .Gremio Superiorum Comitatnum eligendis occasione fulurae Diaetae in materiam Conlributionalem Influere; de stabiliendo Quanto cum Consilio Regio Locumlenentiali et Commissariatu Provinciali, cum quibus Inclyti Status hactenus ne correspondebant quidem^ minus dependentiam vel miniroam agnoverunt, agere et Redemptionem gratuitorum Laborum^ aliarumque gratuita- rum praeslationum medio praemissarum Instantiarum soUicitare eatenusque Con- ventionem inire consultum sit^ nec ne? altiori Inclytorum Statuum fntura quoque pmdenter penetrantium submittitur Judicio. Enimvero 4. Si Inclyti Domini Status medio Ablegatorum e Superioribus tribus Comitalibus eligendorum^ materiam Contributionalem tractare inconsultum censent, utique eo facto Comitalibus inferioribus, et quidem singulo singillatim, velut non aimultanee, verum adinstar Regni Hungariae Comitatuum^ altrlbuta sibi activitate tlisjunctive et separalim consislentibus et publica tractantibus, de remedio provi- dendum erit. Si aulem (quod non speratur) ex quibuscunque tandem rationi- bus nullum tribus Comitatibus superioribus praeexpositis periculum, nuUumve in- ducendae ab Excelso Consilio Regio Locumtenentiali dependentiae^ ac aliorum agraviorum metum iminere praevident^ et medio Eorundem^ quorum supra Able- gatorum^ Materiam quoque Contributionalem agitari posse judicant, qaod quidem praesentes deputati impedire non valent, velut fideles tamen^ hic nati, educati item et eliam possessionati, Patriae filii non svadent; adhuc tamen in casu etiam tali 5. Qnis quaeso Dominorum Regnicalarum (exceptis Incorporationi oronium tnum Comitatuum nomine Inclytorum Statuum praesentibus et operantibus tribus Dominis Deputatis), vel aliquam omnium trium Comitatuum habet notiliam? Quis unquam modum Quarteriorum militarium eo modo prout in Hungaria^ atque adeo in iisdem quoque inferioribus Comitatibus observatur^ aliave his Cohaerentia prae- irustaverit ? Quis denique^ salva Conscientia suai, pertractationem materiae Contri- butionalis^ a qua salus et Conservatio raiserae illius Plebis Contribuentis et ab hac allissimi Sctrvitii Regii promotio dependet^ in so assumere poterit? Cujusvis prudentis substemitur Judicio ; — nemo profecto, ut ut perspicacissimus, in propriis licet negotiis, adeo adaequatam et perfectam alteri peregrino elaborare potest In- structionem^ sed nec is Eandem tam efficaciter recipere, quo minus in Casibus quoque impraevisis uUam patiatnr difficulatem. Sed et 6. Dato non concesso^, si Instructio tam clara, tam perfecta confici posseL) Conficiendamque svaderet ralio, quae pro omni casu et eventu negotiorum infe- rioris Regni^ et quod plurimum materiae praesertim ContribuUonaHs nullam noti- tiara habentibus satis esse posset, et posito pro meliori iUorum Comitatuum e gremio eorundem unus debitis quaIitatU)us provisus eligeretur Ablegatus, adhuc tamen nec hic unus^ nec aUi duo, simul sumpti tres, yelut unum sentire debentes^ in casu iUo^ si nunc vel in fhlumm^ quod in Hungaria observatum est^ inter Comitatuni et Comitatum orirentur differentiae, satisfacere possenL Verba enim 'sunt EvangeUi : Nemo duobus Dominis servire potest Proinde Digitized by LjOOQiC 441 7. SoplicaDt humillitne 11. DD. SS. et 00. Regnorum Dalmatiae Croa- tiae et Slavoniae praesentea Ablegali, nomine Dominomm Principalium suonim, Inclytis Statibus el O^^dinibus, nt Consideratis et perpensis Universis praemissis Circumstantiis et miserae una Contribnentis inferioris Plebis Conservatione in aequanimam reflexioneni sumpta, ad propositionem Excellentissimi et Illustrissimo- rum Dominorum Supremomm Comitum, ex singulo illo inferiori Comitatn unum adeoque in toto tres Ablegatos eligere el cum aliis tribus hactenus expediri solitis in aequali praerogativa exmittere, taliterque ad salutare illud omnium gravaminum remedium, Diaetam videlicet, neo partae Slavoniae viam et accessum adaperire dignentur. Nec dubitant praesentes Ablegati id fieri^ atque illis etiam tituio Auc- tionario expediendis Regni Ablegatis sine praejudicio Inclytorum Statuum solitum Locum et suffragium exoperari posse. Sive etenim inspicialur Articulus 61. 1625.* Regni Slavoniae Ablegatorum numerus irreslruclus Comperiretur^ sive ipsa ratio- nabilitas in reflexionem assumatur, quis non concludet^ aucta Jurisdictione Regm\ eo praesertim modo.» quo aucta ex • . . . incorporalisque Decretalibus citra ullum du- bium ante eomndem avulsionem^ Sessione et voto in Diaeta gaudentibus Comilatibu^ (sic}^ numerum quoque Ablegatorum augeri posse et debere; sive demum con- sideretur et id^ quod ante occupationem^ ut praedictum est^ illarum partium^ plures quam tres Ablegatos Regni Slavoniae in Diaelis non intervenisse^ remonstrabile non sit^ Inclyti Domini Status et Ordines Regni Hungariae^ qui utpote Neo- aquisticis in gremio sui Comitatibus id ipsum non negarunt, ad assignandam his qnoque Ablegatis Sessionem Condescensuros iirmiter et tanto firmius quidem spe*- rari potest, quoniam Slavoniae Regnum plurium Comitatuum^ velut a parte rei non e^stentium Incorporationem, atque adeo nec auctionem Ablegatomm in futumm praetendere possit Nihil praejudicabitur hoc facto^ sperant Ablegati^ praealatae Authorilati Banali., nihil item Jurisdictioni Regni^ quin imo augebitur gloria pa-* Iriae et Decor sublimis Authoritatis Banalis ac Regni; nulla per hoc inferri po- test Scissio^ quin imo Conjunclio utrinsque Regni partis^ et superatum Incorpo^ rationis Stabilimentum eo luculenlius subsequetur; nec desiderabunt hoc admisso Comitatus illi per Regales vocari, nec Comitatuum nominare Ablegatos, vemm Contendent seroper talia in gremio sui enutrire subjecta, quae Conjunctis Viribus non modo in suum^ privative in puncto Contributionis, sed et horum Comitatuum, adeoque totius Incyti Regni quoad reliqua Jurisdictionalia et Provincialia desudent Incrementum. Denique non onerabitur Cassa horam Superiomm Comitatuum^ sin- gulus «tenim Comitatus unum modalitate praevia ultra hacteus nominari consvetos eligendum diurnis providebit et hoc ipsum medio Eomndem Ablegatornm declaraL In dextro inferiori margine. Extmdatum per me Ig. Kovacsy m. p. Inclyti Comitatus Syrmiensis Ju- ratum Archivarium. In ArckiTO Begni Croatiae. Acta R. CongrefatioiiiUB 1751. N. 647. (Pwt L PriYfl. et Ubert.) DigitizMy CjOOglC 442 CCLIII. Anno 1759. Systema Regulationis Regni Croatiae Comitatuum. 1. Supremi Comites omni illa Authoritate poUebant^ qnam Leges Regni Ipsis attribaQot^ adeoque 2. Ad exigentiam Articuli 56. Anni 1723, nisi Publicis Regis db Regni S^vitijs distrahantnr<) in Gremio Comitatns residebnnt, Magistratus Comitatuom ad praescriptum citati Articuli omni Triennio, Tel Necessitate exigente citius etiam in tempeslive idcirco praefigenda ± publicanda Congregatione restanrabunt, pro Munijs Magistratualibus Subjecta apta, idouea et Qualitatibus de Lege reqai- sitis provisa candidabunt et Electioni Comitatuum liberae submittent : Quive Vo- toruffl pluralitate electi fuerint, eos praevia Juramenti juxta consvetam et l^- lem Formulam Deposilione Officijs suis administrandis admovebunt, et demum ita legitime Eleclos et constitutos Comiti Bano et subsequenter etiam Statibus et Ordinibus in Congregatione Regni (cum ibidem suas quoque destinatas Sessio- nes habeant) praesentabunt. 3. Congregationes tam Generales^ quam et particulares pro re nata et rerum exigentia praefigent^ et per solitas Litteras Publicatorias Dominis Terre- stribus, alijsque Nobilibus, prout et Liberis Regiisque Ciuitatibus ingremiatis con- Tocalis celebrabunt, omnesque inibi Tractatus pro Potestate sibi attributa ita mo- derabuntur, ul praeprimis quidem Dei Cultus^ Orthodoxae Fidei Conservatio, Al- tissimum Servilium Caes.-Regium, et cum hoc conjuncta Publici Boni ratio^ ac demum recla et exacta Justiliae administratio omnium Consultationum, actionum- que Scopus sit. 4. Plura in unum Subjectum Officia non oonferrent^ cnrabuntque, ut Officiaies in Gremio Comitatuum resideant, in Functionibus suis Publicis impar- tialiter, el quam diligentissimo procedant^ et ut hi quibusvis privalis Domiuis quacunque ratione obligali siut. eorumque Plenipotentiam, Causasque in Comitala tractandas suscipiant, non admittent. 5. In id praeterea solerter intendent^ ut Pax et Tranquillitas publica iU laesa semper conservetur, Consultationes publicae pacifice^ et omni cum mode- ramine^ sepositis quibusvis Odijs et Simultatlbus instituantur, in Contravenientes vero ad Hentem Articuli 57. 1723 animadvertatur. Digitized by Google 443 6. In Congregationibus perlractata et conclusa Negotia de praescripto praecitatj Arliculi ad Protocollam per Notarium fideliter referentur; Cujusmodi Protocollum modo praescripto ante dissolutionem Congregationis paiam et publice perlegetnr, sicque approbatum Fidedignitatem sorciatur^ conclnsa extra Gongrega-* tionem per Neminem mutabuntnr^ qnin potins per eos, quibus incumbit, exacte effectuabuntur. 7. Sub initium Cujusvis Congregationis investigabitur primum et ante omnia^ an ea^ quae in priori Congregatione conclusa et effectuari commissa fue- runt, rite in Effectum deducta sint, vel non? et si bac ratione defectus quos-* piam intervenisse cognitum fuerit, illi tollnnlur, et porro quoque Effectuationf etiam cum suspensione pro rei exigentia ab Officio insistatur. 8. In singulo Comilatu erga Candidalionem Supremi Comitis constituatur nnus Perceptor, Qualitatibus de Lege requisitis praeditus, et circa Incassationem, administrationemque Contributionis, aliarumque repartitarum necessariurum Impo-* sitarum pro bic et nunc, usque videlicet ulteriorem Clementissimam Sacralissimae Caesareo Regiae et Aposlolicae Majestatis Disposiiionem sequens observabitur Ma- nipulatio: ut Status et Ordines regnicolariter congregati, modo hactenus usitato deinceps etiam repartitionem Quanti Xontribulionalis et pro domesticis Necessita- tibus, utpote Salarijs tam Regni, quam et Comilatuum OfQcialium^ ac Servilorum, alijsque extraordinarijs Erogationibus deservientis Impositae ad Loca Individualia instituant, hanc sub authenlico Supremo Cujusvis Comitatus, in quantum hunc tangit^ Comiti extradent; Ille vero in Congregatione Comitatus modo praevio con- stituto Perceptori consignet, qui Secundum iliam in exactione et Perceptione dili- genler non minus, quam fideliter progrediatur, Summamque perceptam, detractis praeviae Officialium Comitatensium, prouti et Servitorum Salarijs, ac ijs etiam sumptibus, qui in Usus Comitatus secundum ejus Determinationem necessario ero- gari debuerant, Generali Regni exactori erga Quietantiam administret : Rationes porro quotannis ipsi Comitalui rite confectas exhibeat, per bunc debite censu- randas^, ac etiam pro Super-Revisione ad Statuum et Ordinum Regni Congre- gationem referendas. Exactor autem Regni Cassae sibi concreditae fidelem Cu- ram gerat, Pecunias non secus, quam juxta Regnicolares Determlnationes erogeL, ac pariler omni anno de Officiolatu Suo Rationes antelatis Statibus et Ordinibus Regni exhibeal. 9. Curae erit Supremis Comitibus et Magistratibus insuper et id, ut om- nes Ignobiles cujusvis sortis, Status et Conditionis, Nemine prorsus excepto^ abs- que cujusvis respectu justae et aequae Contributioni praestandae reipsa obnoxien- tur; Ac praeterea 10. Ut Subditi. Contribuensque Plebs adversus Saevitiem et Oppressio- nem Dominorum Terrestrium conformilate Arliculorum 101. 1715 et 18. 1723 DMnuteneatur^ protegaturque : Urbariorum interimalis Regulatio Snprema Caesareo- Regia Potestate praescripta exacte observetur^ neque ullo modo admittatur, nt Excessus et Abnsus in tractandis Subditis, illi qui ex benigna Caesareo-Regia Resolutione sublati et cassati sunt<, denuo inducantur et perpetrentur^ sicque Sub- djti graventur: In horum vero Transgressores et Excedentes Actione Fiscali mediante procedalur, ac comperta Realitate, absque Personarum respectu irre- 56» . Digitized by LjOOQiC 444 misse atque serio animadvertalur, praestita una simul Laesis et Injurialis plena et omnimoda Satisfactione. Cum aulem 11. Necessarium omnino siL, ut Comitatus etiam bi Authentico Sigilio, quo Expeditiones suas signando fidedignas reddanty provideantur, pro illo igitur sibi Clementer conferendo inviantur ad formandam coram Throno Regio Instan- tiam, quod tandem Occasione Restaurationis Magistratualis per Supremom Comi- tem^ Manibus legitime electi Yice Comitis consignabilur, per bnnc fideliter asser- vandum, et demum dum subsequenter alia Restauratio ceiebrata fuerit, post con- svetam ab Officio Valedictionem, denuo Supremo Comiti in praesenlia Univer- sitatis Comitatus resignandum. In reliquo 12. lidem hi Comitatus Jurisdictioni Bani et Regni porro quoque sube- runt^ ideoque publica et Poiitica intrinsecum totius Regni Statum tangentia Ne- gotia posthac etiam ad Banum et Regnum inviabuntur et in Congregationibus Regni perlractabuntur ; Ad quas modo hactenus observato Supremi Comites et residui Officiales Comitatuum comparere et Determinationibus Regnicoiaribus pro Summo Suae Sacratissimae Majestatis Servitio^ Bonoque Publico conditis, se ac- comodare, easque exequi tenebuntur. Benigna Rescripta Caesareo-Regia (veluti quoad Comitatus Inferioris Sclavoniae observatur) medio Comitis Bani ad eos- dem dirigentur et li vicissim Repraesentationes et pro re nata Informationes Suas ad altefatam Snam Majestatem Sacratissimam Ejusdem medio submittent . Sine Cujus et Regni praescitu et Consensu Arma et Gentes non levabuut, ac denique cujuslibet Congregationis Suae Protocollum sub Lecla Notarij eidem Co- miti Bano fine eo, ut Notitia Actorum praeditus in directione Comunis et publi- cae rei recte procedere valeat^ cum fine cujusvis Congregationis transmitten^ Imminente porro Generali Regni Hnngariae Partiumque Ei annexarum Diaeta, 6ra- vamina, Postulataque Sua Statibus ft Ordinibus Regni referent, per honim tan- dem Ablegatos Nuncios ad eandem Diaetam Sno modo deducenda. 13. In Juridicis ad Normam et Prascriptum Regni Legum procedent et quoties opus fuerit sedes Judiciarias per Supremum Comitem, aut eo absente^ vel impedito, Vice Comitem praefigendas et tempestive publicandas, celebrabunt, in ijsJus et Justitiam observata legali Causarum serie juxta Conslitutiones Regni Causantibus impartialiter adminislrabunt; ad Tabulas Judiciarias (cui hactenus Cle- rus quoque assidebat, et porro quoque assidebit) si el in quantum Magistratuales non sufficerent^ certos Assessores consveto Judicum Juramento adstringendos erga solilam Supremi Comitis Candidationem eligent; In Partibus Vice-Comites cum adjunctis Judice Nobilium et Jurassoris loco Vice-Judice Nobilium; Judices vero Nobilium cum uno pari modo adhibendo Vice-Judice Nobilium Causas de Lege Jndicatui suo competentes judicabunt^ aliaque Munia Judicialia Ipsorum Offi- cijs delatn peragent: A qnibus Causae Secundum Cynosuram Legum in prae* senliam sedis Judiciariae Comitatuum appellabuntur^ eorsumque Processus in Originali in sua integritate referentur ; A Sedibus Judiciarys vero^ uti haclenus consvelum fnit, appellatae ad Tabulam Banalem dirigentur. 14. Sedes etiam Criminales celebrabunt et Jure Gladij adinstar aliorum Comitatuum juxta Legum Ordinationem utentur, Fiscalem Salario provisum, tam in Criminalibus modalitate Legaii processumm, quam miserae Plebis, Paupemn^ Digitized by Google 445 Vidaarnm et Papillorum ManQtentioni invigilatnnim^ praevia itidem Supremi Co- mitis Candidatione constitnent; Malefactores qnosvis in Gremio sai absqne Per- sonarnm respectu comprehendi, Carceribusque debile d: secure custodiri facient^ hocqne fine necessarios etiam Vigiles^ Sateilites^ vulgo Hajdones videlicet et si necessum videbitur, etiam ob alia pro rei exigentia occursura Negotia, Equi- tes Stipendijs moderate providendos, vestiendosque conducent Id porro diligen- ter cavebunt^ ne Delinquentes incaptivati in Carceribus admodum dure tractentur, sed de eorum Victu et necessarijs provideatur, neve longiori ob prolongatam Cansarum ejusmodi Revisionem Carcerum Squalore macerentur, ac ideo Causae illo-* mm in frequentius etiam celebrandis Sedibus Criminalibus statim in discussionem assumantnr et suo legali modo decidantur ; cum fine autem cujusvis Anni Extrac* tos Causarum Criroinalium dijudicatarum Bano A Statibus Regni exhibebunt^ per hos altefatae Suae Sacratissimae Caesareo-Regiae Apostolicae Majestati cum suis, si quae occurrerent^ Reflexionibus submittendos. Ultra haec 15. Circa Actorum per Officiales ad Archivium Comitatus Resignationem, Rerum Victnalium Limitalionem^ Mensuramm tam aridorum^ quam Liquidorum Regnlationem^ Excedenlium Punitionem^ Teloniorum Investigationem^ Viarum Re- parationem, Pupillorum et ad hos pertinentium Bonorum sedulam Curalionem et «lia id genus positivis Regni Legibus Comitatibus passim attributa Munia^ obser- irabantnr publicae Regni Constitutiones. 6opi« in Archlvo Re^^i Crouliae. Acts Regoi Congr. a. 1759. ffr. 55. .1. CCIilV. Anno 1761. die 8. Maji. Vtennae. Intimatum Regium circa diversa Postulatorum puncta SS. etOO. Croatiae datum. MARIA THERESIA DEl Gratia Romanorum Imperatrix, Germaniae^ Hungariae, Bohemiae, Dalmatiae., Croatiae et Sclavoniae Regina Apostolica^ ArcU-Dnx Austriae, ifcc. ReverendL, Honorabiles, Speclabiles ac MagniGci, Magnifici item Egregij et Nobiles, nec non Pmdentes ac Circumspecti^ Fideles Nobis Dilectil Demisse rdata snnt Nobis diversa illa Poshilatomm Pnncta^ qnae Fidelitates Vestrae me- Ho eatenns isthnc exmissi Deputati sui^ Fidelis utpote Nostri Egreg\j Nicolai Digitized by Google 446 Skeriecz de Lomnicia^ Tabolae Judiciariae Assessoris, humilUine exhiberi^ et re- praeseulari fecerunL Quibus Poslulatorum Punctis omni cum Exactitudine expensis et discossis, eorum intuitu Clementer resolvimus^ ac respeclive eatenus necessaria soa Yia disponi jam fecimus. Et quidem in Ordine Ad Punctum 1= de Ordinationibus intuitu Confiniorum Ranaliom ad Co- initem antelatorum Regnorum nostrorum Ranum praeter ordinarium Canalemi» Can-« celiariam videlicet Nostram Regiam Hungarico-Aulicam factis : Ut qnemadmo- chim porte ex una praefatus Comes Ranus, qua Supremus Regni Capitaneus^ adeo- que ex hinc consecuto Militari Charactere^ ac exinde enatae erga Consilium No- strum Aulae Rellicum Dependentiae^ a nunc fato Nostro Aulae Rellico Consilio Decreta sua ^>^®9 Sclavoniae Baniia. (L. SO Oiig. Ib AtcUto Refni Croatiae inter Acta Banalia. A. 1790. II. 113. Digitized by Google ADDITAMENTA ^^%%€^ (F«i.PH^. ..!*.«.) •iGoogle Digitized by ^ ♦. .f. Digitized by Google 46d AiMo -1151. G«y$« 0., HuQgariiie) D«4«9U«« Cr«9Ua^que .Rei, )tti9-* meDtuiD GolomaDi Regis, eiyitatibus Oroatiae et Dalna- tiae praestitum, civibus Tragurinis renQvat. j? • Anao Doroinice . Ineamationiti MC^., in anno regni mei II. Ego Oeysa seonndQS, rex, Mcnndi Bele relTs fiUas^ 'sceptra patemi Regoi, scilicet Hongarie, Dahnatie^ Croatie, Rameqne jure hereditario optinens, jnro snper sanctam cmeem vobis Tragnrinls fideKbns meis civibns firmam pacem, mihi et filiis meis et snc- cessoribus tribntarii ne sitis, Episcopnm vero et Comitem, quem Clems ant po- pnlns elegerit^ confirroabo etc. eto. iCatHra ui fn privilegio Colemani, q^ku$dam exccpHi, quae hie im favorem nragmHet^ sium epeciatim etaiuufUur.') Parlati lUyrlauii Sacraoi T. IV. p. 330. Anno 1242. Ctiseae. Beia IV. Rex Jadrensibus privilegia, eisdero a praed^ees- soribus suis concessa, confirmat. In Nomine Patris et Fil^ et Spiritus Sancti. Amen. Bela Dei Gratia Rex Hnngarie, Dalmatie, Chroatie. Uniuersis litteras presentes inspecturis Sa- lotem in Donuno. Presentium tenore nolumus^fieri omnibus manifestum, quod cinesJadrenses adnos eommnni proposito nenienles promisserunl, qnod Digitfli*byLjOOgle 484 secnndum Privilegia^ a predecessoribus nostriB eisdem concessa^ nobis fidelitatem debitam obseraarenL Quoram notis benigno concorrentes assensu, habito diligenti nostroram principum consilio^ decreuimus promittendum^ ac pro- missum obseraandum, quod conuentionem, quam carissimus frater noster felicis memorie Rex Colomanus cum eisdem maturius ordinauerat^ ratam habere- mus et firmam, et effectui sepius per eosdem postulatam faceremus mancipari. Cuius conuentionis serie continetur: quod mediante fideli nostro homine, secuiH dum consilium proborum uiroram in Jadra existentium, tantam summam peca- nie^ qua destractio muri, uel ruina ex parte maris ad nostram commodum et honorem ualeat reparari^ dare tenemur. Et insuper terram iacentem a Nedyri usque Reguna, preter illam, quam modo possident; item superius usque ad martindam in mare, preter terram pertinentem ad Comitatum Nonae, et terram Jubil) que est Hospitalioram, quas eisdem non contulimus. Predicti uero Ja- drensfes debebunt nobis et successoribus nostris seraicia camere regie commu- niter exhibere^ secundum quod avo nostro inclite recordalionis Bele regi ser- uicia et fidelilatem seruarant^ salva libertate, quam ab eodem Bela habueranf. Ut igitur dicte fei series inconcussa permaneat^ lilteras npslras eisdem conces- simus aureebulle nostre impressione roboratas. Datum in Clitia per manus Venqrabilis Patris Stephani Vaciensis Ej^copi, eodem Vaciense in Archiepisco- pum Strigoniensem, Benedicto Albensi preposifo in Archiepiscopum Colocensem postulatis^ Reuerendo Bartbolomeo quinque Ecclesiense, et Bartholomeo Vespri- miense, Stephano Zagrabiense, Episcopis, et alijs Ecclesias Dei feliciter guber- nantibus. Arnaldo Palatino et Comite Simigiense, Dionisio Bano^ Laurentio Voy- uoda, Matheo tauaraicoram nostroram, Railando dapiferoramnostroram magistris - existentibus et alijs magistratus et Comitatus Regni nostri tenentibus. Anno ak, Incarnatione Domini millesimo Ducentesimo quadragesimo * secundo^ Regni autem nostri anno septimo. Bz Mfc. Pactomm Ubro primo, pag. 173, in Archivo Viennenfi. Anno 1248. In insula Leporum. Maria Regina hospitibus in Viroyitica privilegia tribuit. Maria, Dei gracia Regina Hungarie, omnibus Christi fidelibus^ tam pre- sentibus quam posteris^ presentem paginam inspecturis, salutem in salutis auclore. Ad universorum noUciam tenore presencium volumus pervenire, quod nos ho- spitibus nostris de Vereuche congregatis et congregandis eandem libertatis condicionem duximus ordinandam, quam hospites de Sugust ex Regie benigni- Digitized by Google 485 tafis gracia favorabilitor optiBiierunt Ita tamen^ quod ipsi sioguUa annis racionp CensQS quadraginta Marcas in monetis Domini Regis cum eadem celeritate se- cundum magis et minus^ sicut se qualitas temporis optuleri^ in festo Sancti Mi- chaelis, homini nostro ad iioc a nobis pro tempore constituto, solvere teueantur ; preterea racione victus annuatim nobis debent dare sexcentos panes, sex boves pascuales, centum Gallinas, vini sexaginta cubulos, centum cubulos annone, cum cubqlo quatuor palmarum. Nos siquidem prememoratis hospitibus, ut con- gregati conserventurv et congregandi securius valeant susJientQri^ terram ipsorum certis metis circumquaque duximfts distinguendam. Cuius terre prima meta in- cipit a parie meridionali de magna uia, que de Yalcha ducit versus Ve- reuche^ ubi est terrea meta sub Hice, inde progreditur versus torrentem^ que dicitur Malackapotach, et transiens tendit ad quoddfim^virgultum, ubi est mela terrea, hinc protendendo per metas terreas per, quandlkitK planiciem vadit ad viam, que ducit in Vareuche^ et ibi juxta ipsam viam ^est meta terrea, et transiens directe tendit ad oUvam noinine Kabonak ad^uiam, que est juxla silvam Ravn, et transiens directeper eandem silvam vadit ad quandam arbo- rem, que vulgo Gyrcian dicitur^fubi est terrea meta, et hinc ad quandam uiam, que tendit versus Vereuche, ubi est meta terrea sub arbore^ que Ihor dicitur, et inde ad arborem, que Has (hr/ist) vocatur^ hinc ad arborem pomiferam^ super qua est meta cruce signata, et inde tendit ad torrentem, que Seinna potok dicitur, el hinc transiens juxta silvom per metas terreas vadit ad unam viam versus Cccidentem, etubi^est meta terrea, inde reflectitur versus meridiem, et in radice cuiusdam monlis jiixta viam est meta terrea^ hinc ascendit ad eundem montem, et in vertice cju^dem montis sub arbore Cerasi est meta, et descendit de monte versus occidentem^ et in radice ejusdem montis sub arbore Cerasi est meta terrea, et hinc tendit directe versus fluvium Vereucha ad quoddam molen- dinum, et in superiori parte ipsius molendini transit ad arborem piri^, ubi est meta terrea, et inde ascendit ad montem, in cujus supercilio est meta terrea^ hinc descendendo ad quandam vallem asceadit ad unum sub arbore Has est meta, et inde tendit ad vineam Pribnoy, hinc procedit ad arbores ge- minatas, quarum una est Has* et altera Bik, ubi est meta terrea, et inde ascendit ad unum Berch, et per eundem Berch per metas ligneas descendit ad quoddam virgultum, ubi est meta terrea, et hinc reflectitur versus septentrionem ad viam, per quam itur de Vereuche ad villam Dus, et transiens ipsam viam directe vadit per saltus et planicies^ metis in arboribus signatis ad Cheret^ ubi supra arborem yegune est meta^ et inde tendit in Dumbro per ligneas metas, pervenit ad quandam viam^ ubi sub Ilice est meta, hinc transiens ipsam viam tendit ad aliam viam^ qne Kyriszt vt dicitur^ ubi est meta terrea, et crux in arbore signata^ et per eandem viam vadit ad Lypocha, et per eundem fluvium Lypocha venit ad magnam viam, quQ ducit in Vorost, et juxta ipsam viam sub Ilice est meta terrea^ et per eundem Lypocha vadit inferius, et cadit in fluvium Burzoch, hinc Iransiens lendit ad gurgitem Chodoycba^ et per eundem Chodoycha venit juxta Dravam^ et procedit inferius et pervenit ad terram Ecclesie de Dobocha^ ubi est meta in arbore yeguna cruce assignata, et inde separando de Drava reOecti- tur versus orientem, et per quandam semitam venit ad torrentem Donoch, et procedendo ab eodem Donoch cadit in fluvium Prisechna^ in cuius fine flqvij est meta terrea^ et inde per planicies eundo pervenit ad uiam, que ducit in Belchey, Digitized by LjOOQIC 486 6t transiens viam directe tendit ad fluviam Sylacoycha, ubi sub arbore pyri est nneta^ et per eundem fluvium vadit inferius et cadit in fluvium Vereucbe^ et per ipsam Vereucbe tendit inferins et exit de aqna ad arborem Gyrtyan^ snb qua est meta, hinc procedit per magnam silvam, per arbores cruce signatas. et venit ad flumen quoddam Kopynna nomine, et ab eodem flumine reflectitur versus meridieniii et tendit inferius ad quandam viam^» in cuius transitu ex utraqae parte aque sunt mete^ et vadit per silvam, et in Iransitu silve est mela terrea iuxta viam^ et ibidem iuxta enndem silvam in quoddam parvo loco reflectitur ad oiien- tem^ ubi est meta terrea, et inde procedit versus Ebres ad meridiem transit per uiam^ ubi est meta sub virgulto^ et hinc tendit iuxta silvam Ebres* versus occi- dentem^ ubi in arbore Has est meta, et inde declinat versus meridiem ad quan- dam viam^ ubi est meta terrea, Hinc per eandem viam per metas terreas pro- dedit versus occidentem^ et venit ad viam, que Kyrist vt dicitur^ et ab eadem via versus orientem in quodam parvo loco reflectitur ad meridiem. ubi sub ar- bore piri est mela<) et inde procedit versus Grabroch metis terreis et arboribus cruce signatis, pervenit ad viam, que est inxta Grabroch, et silvam Grabroch transit directe et iuxta silvam circumeundo pervenit ad magnam viam, que de Yaska ducit in Vereuchew^ et per eandem magnam viara reflectitur ad priorem metam et sic terminatur. Ut igitur buiu^ nostre ordinacionis series robur ob- tineat firmitatis^ presentes litteras dupplicis sigilli nostri mummine concessimus roboratas. Datum in Insula Leporum per manus fidelis nostri Cancellarij Ma- gistri Acus^ Thesaurarij Albensis Ecclesie^ Anno Domini Mitlesimo^ dncenlesimo quadragesimo octavo. ^ (Sigillum pendens.) OriguMle in perg. In Archivo Begm Croatiae. N. B. A. Fusc. 590. N. 29. ' * « Anno 1257. 2. Idus Jannuarii, Bela IV. Rex hospitibus in Jastrebarska tibertates tribuit; Bela^ dei gracia Hungarie, Dalmacie^ Croacie,, Rame. Seruie. Gallicie, Lodomerie^ Cumanieque Rex^ vniuersis presentes lilteras inspecturis salutero in eo<, qui regibus dat salulem. Sublimitas regia, cuius est proprium in multitndine populi gloriari^ solet ampliorem subditis concedere libertatera^ ut per hoc fa- mulantium numerus augealur. Proinde ad uniuersorum noticiam tenore pre- sencium uolumus pernenire, quod hospites nostri daJaztrabarcka de co- mitatu de Podgoria^ nobis humiliter suplicarunt^ ut libertatem^ qua utun- tur hospites nostri de Petrina et de Zomobur, eis concedere dignaremur. Cuius Digitized by LjOOQIC 487 qQidem libeiiati^ forma hec est : ut uidelicet eos naliii8 iQdicum nostroram proter maiorem ulUe eonindemv quem uolantarie elegerint, audeat iudicare, et si a1> ipsorum iudice conquerentibus satisfieri non poterit, iudex eorum in nostra pre-: sencia et non alias super ipsa causa citatus teneatur et debeat respondere ; et ih quocunque casu inter ipsos. hospites, uel per eosdem hospites contra extraneos aliquos^ uel per extraneos contra ipsos hospites causa orta fueriL, eadem causa non duello^ sed iuramanilQ ac t^^stimonio. d&cidaUir. Statuimos eciaw, qjaod ^ banus eis ad ualorem unius marce darapnum fecerit, in centuplo restauret eis- dem ; tamen bano non aliud nisi domos suas occasione descensus dare teneantur, pro aliis uero necessariis precium recipiant ; et si aliquis ipsoram prole caruerit^ tam ipso uiuente quam a seculo transmi$:rante^ bona' sua cuicunque uoluerit libere conferat retinenda ; et si quis ipsam uillam intrare uoluerit moraturas, omnia bona sua, domos uidelicet et alia, que [wssidet^ oQinibus scienlibus liberam ha- beat uiuenA facultatem, et recedens de uilla^ eandem retiheat libertatem. Sta- tuimus eciam, ut sacerdotem quemcunque uoluerint in suam recipiant ecclesiam^ de decimis eorum proud (sic) mos est hospitibus ubicnnque manentibus dispo- nentes. Nechoc uolumus sub silencio pertransire, quod predicti hospites nostri nobis annuatim pro collecta centnm pensas, et pro tributo fori triginta pensas soluere tenentur. Ad hec^ cum ijdem hospiles nostri de Jaztrabarcka se terra dicerent indigere^ Stephano bano todfiiis Sclauonie et Capitaneo Stirie dilecto et fideli nostro dedimus in mandaCis^ ut de terra filiorum Cuetk (Cvetko) et de terra filiorum Kundis^ et de terra generacionis Draguzlay iobagionum castri de Podgoria et eciam castrenstum eisdem ad tria aratra assignaret. Qui nobis per- sonaliter retulit et per sfRis litteras intimauit, quod ipsis hospitibus de terra pre- dictorum hominum, ad tria aratra iuxta nostram preceptum assignasset, sub bys metis : Prima meta incipit a septemtrione iuxta unum roonticulum^ ubi est meta terrea, et inde uadit, in uirgultum^ ubi est meta terrea. Deinde descendit in riuulum Dalych, per quem uadit inferius ad portum antiquum. Deinde cadit ad magnam uiam^ per quam uadit ad partes orientales, cuius dextra pars ad locum fori, sinistra uero pars pertinet generacioni Draguzlai. Deinde tendit ad partem meridionalem, ubi fratex quercus uocatur et uadit ad pirum crucesignatum, sub qua est meta terrea^ inde uadit ad arborem zylfa cracesignatam, inde cadit ad riuulnm Chebdyn. ubi est meta, et ibi sumit filios Kundis sibi commetaneos. Deinde itur ad occidentem per enndem riuulum ChebdyUn parum eundo exit , de riuulo ad terram filioram Priba et peruenit ad terram filiorum Cueetk.. cuius dextra pars loco fori^ sinistra uero pars filijs Priba noscitur pertinere. Deinde venit ad metam terream ad occidentem^ deinde ad fruticem quercus, ubi est meta terrea. deinde uenit ad piram crucesignatum, ubi est meta terrea, deinde ad fluuium Podgoria^ ubi est mela terrea. Deinde per eundem fluuium su- perius eundo peroenit ad magnum portum, ubi iuxta viam est meta terrea. Deinde ad occidentem ad metara terream in horozt fundatam^ ubi dextra pnrs loco fori^ sinistra uero pars filijs Cuetk noscilur pertinere. Silua autem ibi exi- stens communis esse debet iobagionibus castri et casirensibus ac hospilibus me- moratis, sicut in eiusdem bani uidimus lilteris contineri. Vt igitur premissa robur perpetue obtineanl firmitatis.) presentes litteras in testimonium perpetue firmitatis dari fecimus^ sigilli nostri duplicis munimine roboratas. Datum per manus mu- gistri Smaragdi, Albensis ecclesie prepositi, aule nostre uicecanceliarij, , dilccti Digitized by LjOOQIC 488 et fldelis nostri. Anno ab incamaciona domini miilesimo dncentesimo qtiin7 qnagesimo septimo. g (2) Idus Januarij^ Regni autem noatri anno nicesimo secundo. iSigillum atulsum,) OrigiMle in perf . te la^larie CoMMiudtatb UWri el Reftt O^di Jeetrebmke. Anmo 1298—1307. Chamae. B. Augustinus Zagrabiensis Episcopus, Privilegium libe- rae villae sub Castro Ugra iD^-Comitatu Zagrabiensi sitae, a praedecessore suo Michaele concessum, confirmat. Frater Augnstinns, miseracione diulna Zagrabiensis Episcopus^ omnibus Christi fidelibns presens scriptnm inspecturis salulem in domino sempitemam. Ad vninersdrum noticiam harum serie uolumus peruenire^ Quod accedens ad nostram presenciam communitas hospitum libere ville nostre sub castro de vgra^ per ve- nerabilem patrem dominum Mychaelem Episcopum predecessorem nostrum ad libertatem et subscriptas condiciones libertatis in eundem locum agregata, ex- liibuit nobis litteras priuilegiales eiusdem domini Episcopi^ condiciones seu con-* stitntiones libertatis ipsius communitatis coniinenles, petensque a nobis cum pre- cum instancia^ ut easdem litteras nostris iitleris priuilegialibus confirmare digna- remur^ quarum tenor talis est: Mychael dei gracia episcopus Zagrabiensis omni- bus Christi fidelibus presentem paginam inspecturis salutem in omnium sal- natore. Vniuersorum noiicie harum serie declaramus : Quod condiciones liber- tatis hospitum noue libere uille nostre de vgra tam presencium quam futuromm a nobis eisdem concesse eatenus ordinauimus et stabiliuimus ordinatas, quod ijdem hospites nostri roayorem uille quemcunque uoluerint ex communi voluntate eUgendi seu preficlendi ac mutandi annuatim liberam habeant facullatem. Idedi- que maior ville ipsomm vniuersas causas pecuniales inter ipsos emergentes. vna cum senioribus ipsius ville videlicet pleno iure et iudicia pro sui vsu exigeot consueta, scilicet duodecim denarios pro iudicio. Maiores uero causas^ ueluti homicidia, lutrocinia, furta et incendia, wlnemmque illaciones et percussiones ho- minum in die fori accidenlesn comes noster de vgra siue castellanus pro tem- pore constitutus vna cum maiori ville teneantur iudicare. In qnibus quidem cau- sis dne partes iudiciomm cedant ipsi comiti, terciam vero percipiat maior vilie eomndem. Que quidem iudicia singula secnndum merita sev qualitatem causa- rum exigantnr et non ultra ; et nnlle cause inter ipsos ad duelium indicentur^ sed Digitized by LjOOQIC 489 per lesles idoneos et iuraineiita eorondem canse terminentur. Prelerea quicunqne ex ipsis alias se transferre uoluerit, curias et domos ac alia^ possessiones suas^ si quas habuerit, liberum habeat vendendi arbitrium, et cum bonis suis recedendi quo elegerit, debito tamen curie sue perspluto. Si quis eciam ex eisdem hospitibus nostris heredum solatio destitutus decederet, bona sua et pos- sessiones cuicunque uoluerit legandi et relinquendi liberam habeat opcionem. Statuimus eciam in ipsa libera villa nostra liberum forum absque exaccione alicuius tributi^ die dominico celebrandnm. ad quod forum die sabbati quicunque voluerint conueniant libere, usque meriaiem diei lune si placuerint pennansuri. Cuius quidem fori institucionem in detrimentum seu destitucionem fori fratrum nostrorum Capituli Zagrabiensis ia Casna (Cassina) antiquitus preordinati esse uolumus, cum iidem fratres nostri, reformato tempore, facultalem habebunl ipsum forum reslaurandi. Nec id pretermftUmus^ quod predicti hospites nostri a medio quadragesime nunc Tenturo, ad anni spacium^ nobis et casteliano nostro de ygra nullum censum debitum^ dacia vel coUectas dare aut seruicia exhibere ieneantur.» ymo exempti sint ab huinsmodi honere semiciorum^ siue debito ; Coinpleto uero anno annuatim in tribus festiuitatibus, uidelicet in festo sancti Regis Stephani, natalis domini^ ac resurreotionis^eiusdem^ pascualem pecudem^ singulas galinas^ de singulis mansienibus^ et singulos^ du^s panes^ nec non tres marcas in d e- nariis Zagrabiensibus nobis oferre teneantur. Castellano uero nostrp similiter in ipsis tribus festiuitatibus vnam ouem. viginti galinas et quinquaginta panes offerent anuatim. Volumus eciam, quod si (qui) seruiencium nostrorum fenum, pabulum aut aliquas^res eoruifdem auferent violenter^ maior uille ipsorum eqnum eiusdem auferendi habeat facultatem^ et assignandi dampnum et iniuriam pacienti, donec eidem satisGat de illatis. Ipsos eciam hospites nostros . exemi- mus et liberos esse annuimus ab omni viagio^ nec compelli debeant in equis uel pedites Legaciones seu litteras deferre ad nos uel alias nostris pro causis quibuscunque destinati. In cuius rei memoriam et perpetuam stabilitatem pre- sentes eisdem contulimus litteras sigilli nosiri patrocinio communitas« Datum Chasme (in dominica reminiscerey per roanus magistri Dominici lectoris*) nec non Zagrabiensis tunc prothonotarij nostri, Anno domini MUIesimo ducentesimo nona- gesimo octauo). Nos igitur more pii patris^ instancie et peticionum eorundem hospitum nostrorum inclinati censentes racioni consonum: tenorem eiusdem pri- uilegii diligenter inspectum iuste et racionabiUter emanatum conperientes, non abrasum^ nec cancellalum, neque aUcuius Uttere uicio deformatam^ presentibus inseri fecimus et sigilU nostri autentici munimine roborari. In cuius nostre or^ dinacionis et rei memoriam perpetualem presentes eisdem hospitibus nostris con- tulirous sigiUi nostri aulentici (appressione) communitas. Datum et actum Chasme in festo sancti Georgii Martyris per manus discreti viri magistri Cirilli, prepositi chasmensis, protono(arii nostri« Anno domini M= CCC^ Septimo. Originale in pergameno cnro Sigillo avulso, et tranMuiuptum Jacobi Epitcopi Zagrabienaia, a. 1348 in perg. nna cnm Transsumpto Capituli Zagrabiensis a. 1331. MSC. reeentifaimnm, aaaerratar in mea coUectione Diplomatnm originalinm. (P.r.I.*nvn.eiLib.rt.) Digi.izeSyGoOglC 490 Vi. Anno 1302. in erastino Penleco$tes, In Hocucha (Okudani?). Mltjdinui §ubi grabiae, celebratae Congregationis 150 Digitized by Google Aano 1753. Mense Jnlio. Zagrabiae. Artlcnli 6eneraUf« anno 1753, 3. ei leqnentibnf mensis Julii diebns, Zagrabiae, celebratae Congregationii 16t 9 175^. 5. Novembris. Zagrabiae. ArticuU GeneraUi, anno 1753, 16. et sequentibua mensis No- vembris diebus, Zagrabiae,* celebratae Congrcgationis 163 ^ 1754. Monse Majo. Zagrebiae. ArticnU Gene^Us, anno 1754, 27. et sequentibns mensis Maji diebus, Zagrabiae, celebratae Congr gationis 169 9 1755. Mense Novembri. Zagrabiae. ArticuU Generalis, anno 1755, 17. et sequentibus mensis Novembris diebus, Zagrabiae, celebratae Congregationis 170 9 1756. Mense Aprlli. Zagrabiae. ArticuU Generalis, a. 1756, 6. et sequenUbus mensis Aprilis diebus, ZagrabiaOi celebratae Congregationis ..•.*. 171 ^ 1757. Mens^ Decembri. Zagrabiae. ArticuU Generalis Statuum et Ordinum Regni Dalmatiae, Croatiae et Slavoniae, 1757, 18. et sequentibus mensis Decembris diebus, Zagrabiae, celebratae Congregationis 17S I, 1758. Mense Februario. Zagrebiae. Articuli Generalis, anno 1758, 17. et sequcBUbusmensis Februarii diebus, Zagrabiae, celebratae CongregaUonis 160 ^ 1758« Mense Augusto. Varasdini. Art'cuU Generelis, anno 1758, 28. et sequentibns mensis AugusU diebns, Varasdini, celebratae CongregaUonis . . . .- 182 9 1758. Mense Novembri. Varasdini. ArticuU Generalis, anno 1758, 27. et seqnentibns mensia Novembris ditbus, Varasdini, celebratae CongregaUonis 188 ,1 1759. Mense Januario. Varasdini. Articulus GeueraUs, anno 1759, 8. et s^quentibus mensis Januarii diebns, Varasdini, celebratae CongregaUonis . 194 j, 1759. Mense ApriU. Zagrabiae. ArUcnli Generalis, anno 1759, 25. et sequenUbus mensis Aprilis diebus, Zagrebiae, celebr tae CongregaUonis 19S n 1759. Mense Septembri. Varesdini. ArUculi Generalis, anno 1759, 10. et sequenUbus mensis Septembris diebus, Varesdini, celebratae CongregaUonis 200 9 1760. Mense Majo. ZagreMae. ArUculus GcneraUs, anno 1760, 22. et sequenUbns mensis Mi^ji diebus, Zagrabiae, celebriitae CongregaUonis 204 « 1760. Mense JuUo. Zagrebiae. ArUculus Generelis, anno 1760, 3. et seqnenUbns mensis Jnlii diebus, Zagrabiae, celebretae CongregaUonis . : 20& ^ 1761. Mense Jannario. Varasdini. ArticnU GeneraUs, anno 1761, 8. et sequenUbus men is Jannaru diebus, Varasdini, celebratae CoDgregaUonis 206 n 1761. Mense Majn. Zagrebiae. ArticuU Generalis, anno 1761, 14 et seqnentibns mensis Maji diebus, Zagrabiae, celebratae Congregationis 207 ■9 1762. Mense Januario. Varasdini. ArUcuIns GeneraUs, anno 1762, 7. et seqoentfbns mensis Januarii, Varasdini, celebrAtae CongrcgaUonis 209 f, 1762. Mense Febmario. Varasdini. ArUcuIus Generalis, anno 1762, 22. et sequentibns mensis FebruarU diebus, Varasdini, celebratae CongregaUonis . . . ; 210 f, 1762. Mense Martio. Zagrebiae. ArticnU Generalis, anno 1762, 24. et scquenUbns mensis MartU« Zagrebiae, celebratae CongregaUonis 212 jp 1763. Mense Martio. Zagrabiae. Artkuli Gcnerelis, anno 1763, 11. et seqnentibns mensis MartU diebus, Zagrebiae, celebretae CongregaUonis 219 ^ 1763. Mense ApriU. Varasdini. ArticuU Ge leralis, aono 1763, 27. et seqnentibns mensis AprHis dlcbns, Varasdini, celebretae Congregationis 221 9 1763. Mense Decembri. Zagrabiae. ArticuU GeneraUa, anno 1763, 19. el seqnentibns mensla Decembris dicbus, Zagrabiue, celebriitne CongregaUonis 22^ Digitized by Google PagiM 1764. Menfte Mtjo. Zegnibiae. Articvti Geaeralig, anno 1764, 22. et seqnentibttf nienab tfi(ji diebna, Zagrabiae, celebratae Confregationii 224 1765. MenM ApriU. Zagrabiae. Articnli Generaiis, anno 1765, 16. et aequentibns meniia Aprilis diebos, Zagrabiae, celebratae Congregationis 227 1766. Mense Majo. Zagrabiae. Articnli Generalis, anno 1766, 26. et sequentibus mensis Maji dlebus, Zagrabiae, celebratae Corgregationis 22^ 1766« Mense Septembri. Varasdini. Articnli Generalis, anno 1766, 15. et sequentibns mensis Septembris diebu^, Varasdini, celebratae Congregationis 2dO^ 1767. Mense Januario. Varasdini. Articuli Generalis, anno 1767, 7. et seqnentibns meniia Jannarii diebns, Varasdiol, celebratae Congregationis 23^ 1767. Mense Jnlio. Zagrabiae. Articuli Generalis, anno 1767, 13. et sequentibus mensts Jnlii diebns, Zagrabiae celebratae CongregaUonis 234 1767. Mense Augnsto. Varasdini. AriicuU GeneraUs, anno 1767, 31. Angusti et seqnentibiii Septembris diebns, Varasdini, celebratae CongregaUonb 241 1768. Mense Jnlio. Varasdini. ArUcnlns GeneraUs, anno 1768, 20. et seqnenUbns mensis JnlU diebus, Varasdlni, celebratae CongregaUonis 24S 1770. Mense Febmario. Varasdiai. ArUcuU GeneraUs, anno 1770, 1. et sequentibns menaia Februarii diebns, Varasdini, celebratae CongregaUonis 24^ 1796. Mense Majo. Zagrabiae. ArUcnU Genersiis, anno 1790, 12. et sequentibos mensia Maji diebns, Zagrabiae, celebratae CoogregaUonis 258 1791. Mense Jnnio. Zagrabiae. ArUcnii GeneraUs, anno 1791, 7. et seqnentibus mensis Jmiii diebufl, Zagrabiae, celebratae CongregaUonls 260 1792. Mense Aprili. Zagrabiae. ArUcnli Generalis^ anno 1792, 20. et seqnenUbns measis ApriUs diebns, Zagrabiae, celebralae CongregaUonis 262- 1792. Mense Angnsto. Zagrabiae. ArUcuIi Generalis, anno 1792, 12. et sequenUbns mensis AngnsU diebus, Zagrabiae, celebratae CongregaUonis , . . . 26S 1802. Mense Apnli. Zagrabiae. Articnlus Generalis, anno 1802, 7. et seqnenUbns mensis ApriUs diebus, Zagrabiae, celebratae CongregaUonis 269 1805. Mense Ffovembri. Varasdini. ArUculus Generalis, anno 1805, 28. et sequenUbns mensis FfoTembris diebus, Varasdini, celebratae CongregaUonis . . . . • 370 1807. Mense Martio. Zagrabiae. ArUculns Generalis, anno 1807, 16. et 17. mensis Hartu diebus, Zagrabiae, celebratae DepntaUonis 27 1 1808. Mense Febmaro. Zagrabiae. ArUcuU Generalis, anno 1808, die vero 29. Febmarii et seqnenUbus mensis MarUi diebns, Zagrabiae, celebratae CongregaUonis 271^ 1809. Mensibns Jannario et Febraario. Zagrabiae. ArUcuU Generalis, anno 1809, 12. et seqnenUbns mensia Jannarii ct Febraarii diebus, Zagrabiae, celebratae Congre- gaUonis 274 1825. Mense Augnsto. Zagrabiae. Articulus GeneraUs, anno 1825, 22. et sequentibns mensis AugnsU diebns, Zagrablae, celebratae CongregaUonis > 278 19^* Measo Angnsto. Zagrabiae. ArUcnlus GeneraUs, anno 1836» 4. et sequentUMia menais AngnsU diebns, Zagrabiae, celebratae CongregaUonis 280 1840. Mense Angusto. Zagrabiae. ArticnU Generalis, anno 1840, 10. ei seqnenUboa meikiUs AngusU diebus, Zagrabiae, celebratae CongregaUonis 292 Digitized by Google PaffM Anno 1845. Mentibas Septembri el Octobri. Zagrabiae. Articuli Generalit . anno 1845 « 33. et seqnentibua mensiani Septembrls et Octobria diebus^. Zafrabiae, celebratae Con- gregationis 39B » 1847. Mense Octobri. Zagrabiae, Articuli Generalis, anno 1847, 18. et seqnentibus menais Octobris diebus, Zagrabiae, celebratae Congregationis 3QS ^d. 1848. Bne 5. i sliededih mjeseca Lipnja i Srpnja. U Zagrebu. Zapisnik sabora trojedne kraljevine Dalmatinske, Hrvatske i Slavonske 5. i sliede6ih mjeseca Lipiya i Srpnja danah godine 1848 drlanog 3IS 9 1848. Maoifest naroda hrvatsko-slavonskoga 350 n 1848. Predstavka, koju su zastupnici naroda Njegovomu Yeli6instvu u obzim cjeloknpnosli roonarhije kao i odnoienja sdmienih kraljevinah prama Ugarskoj i Austriji iz saborske dana 10. Lipnja 1848. godine driane sjednice podneli 35ft ('W^ Digitized jDy Google Digitized by Google ▼EL0CIBD8 rms DBIS. LUDOVICI GAJ. Google Digitized by ^ Digitized by Google Digitized by Google Digitized by Google Digitized by Google AUG li 1930 1 i I I DigitizedbyVjOOQlC